Acta ex iis decerpta quae apud Sanctam Sedem geruntur in compedium opportune ...

451쪽

00n censerotur post partum notorie illegitimum, limitationem saltem faciendam esse dicebatur, quoad eas mulieres, quae e eult et praesertim decepta humanae cesserint fragilitati Quam distinctionem inter occultam et notoriam fornicationem, inSinuare Videtur Pignatellius tom. 5 eonsvlt. 76 n. M. ita In ultramontaniS partibus, speciatim in toto Belgio moris est, ut puerperae, quae e concubinatu vel fornicatione notoria pepererunt, nonnisi ab Archipresbytero seu Decanis purificentur, ut istius purifica tionis occasione informationem accipiant de patre prolis na-hiae, quam ad Vicarium piscopi transmittent, ut contrario a nicatorem castigandum iuridice procedatur. γHuiusmodi distinctionem innuunt nonnulli neoterici galliei scriptores, quamvis non perspicue sese exprimant; nec non laudaius De eest qui Ioe est. p. 6 n. I S. Phanc limitationem ad

partum οιori adulιerinum cohibet, hoc scilicet sensu, ut ius sit uxoribus petendi praelatam benedictionem, quoties occultum sit adulterium. RESPOssio. - Sacra Congregatio Concilii hanc quaestionem per Mimmaria precum expositam discussit die 18 Iunii 1859, et respondere censuit, Ad benedicιionem post partum ius tantummodo habere mulieres, quae eae legiιim matrimonio pepererunt.

Ex qua S. C. responsione, qua resecatur quaelibet distinctio, non bene quis deduceret, prohiberi parochis quominus mulieribus de quibus agitur benedi ni Insertur enim solummodo praelatas mulieres non posse iure exigere dictam benedictionem, secundaemillud quod in quaestione ponebatur.

452쪽

litiae nometi dare ordinario autem videbatur desectus natalium obstare, quominus eius votis fieret satis. Quamvis enim Semprinnius, tum ex libris paroecialibus, tum ex civili ut vocant statu, legitim ortus coniugio appareret; attamen parontes eius latebantur, ac publica sama serebat, eundem esse adulterinum, natum scilicet ex patre libero, et matre coniugata. Itaque, ut tuta c0nscientia et sine scandali periculo statui clericali adscribi, et sacerdotio initiari posset, ordinarius ipse, supplici oblato libello, dispensationem pro eo postulavit ia irregularitate, ob nunciatum desectum natalium, motus egregia iuvenis indole probatissimis moribus, ac scientia; unde illius promotionem is parvum etiam ac imparem sacerdotum numerum, qui ea in urbe extabant, al- de utilem ecclesiae bono existimabat.

tequam de dispensatione quaestio institueretur, perae preti messe existimabatur primo inquirere, an de irregularitate reapse constaret. Porro adulterina Sempronii origo non satis probata videbatur: immo legitimos eius natales publica documenta indicabant, nec non legis favor Nam, quod ad favorem legis attinet, si ex doctrina Pauli iurisconsulti in L. I. De in iis voci Pater is est quoni ivptiae demostrant, it si Ulpianus in L D I De iis qui sui, filium definit - qui eae viro, et uasore eiu nascitur legitimus presumi debere Sempronius dicebatur, qui constante legitimo suae matris coniugio matus erui. Quae quidem praesumptio in paternitate legitima eo usque obtinere debet, ut contraria quaelibet excludatur probatio citra casus hisicae impossibilitatis nimirum nisi evidenter constet, Praegnantem ex viro suo fieri uxorem nequivisse ob histeum obstaculum absentiae, impotentiae, infirmitatis et similium, ii ex argument legis it 6 I. De iis qui sui communis est Doeto' rum et Tribunalium sententia ceu ceteris omissis, videre ρει

in celeberrima S. Rotae decisione Romana Aliationis super rim' dubi 20 Ianuarii, et in consirmatoria b Maii 18 45 coram D'Ireta

453쪽

In qua Decisione, pluribus allegatis iuribus, raditur attendi non

pιsse confessioni matris, et praetensi patris, in prasiudicium logi famae filiationis vult vero minus attendi debere, observabatur,

ac publicam vocem ac famam, quae plane a manifestatione parentum ortum habuerat , ceu ipsemet ordinarius monebat sine

manifestatione ab adulteris facta non poterat cognosci eius ill snimitas. Quod si adhuc aliqua superesset dubitandi ratio, doctrina allegabatur magis recepta, quam prae ceteris tuetur . Alphonsus D Ligorio heol mor. l. 7 n. 347, quae doco in dubio, nisi agatur de irregularitate ex homicidi iniusto, nominem censori irregularem. Et cessare scandali periculum animadvertebatur, si S. Congregati suo iudicio Sempronii legitimam filiationem O probatam suisse, ac eundem dispensatione non indigere decla

raret. QUATENUM OPUM ESsET, ID IUA DIsPENSATIO I FAVERENT.-0uate

nus contrarium decernendum censuisset S. Congregatio, subiungebatur, pro disponsatione militare eas causas, quas asserebat ordinarius, evidentem nimirum ecclesiae utilitatem ac probos Sempronii mores, ex qua quidem postroma causa, ratio cessata quam irregularitas haec praecipue constituta est, ceu tradit Pyrrhus Corradus pruae disp. I 8 c. l. n. 1 in quo ait et prisecipua

autem ratio est huius irregularitatis quia isti plusquam alii,

ut plurimum solent esse imitatores paternae incontinentiae, et male morigerati. Item agnanus, aliique.

QUAE DILTA DISPENSATIO' OBSTARENT. - Αdversus nihilominus

dispensationem non leve videbatur adesse impedimentum, nimirum publici scandali periculum, et ipsa sacrorum ordinum dignitas maxinae Vero quia, cum eo dispensandum erat, qui a personis progenitus fuerat, inter quas matrimonium consistere iure non poterat Optime enim more suo angelicus Doctor inra sent dist. 25 quaest Lari 2 quaest. 3 rem explicat Ordinati in quadam dignitate prae aliis constituuntur. Ide ex quadam honestate requiritur in eis cla- ritas quaedam, non de necessitate Sacramenti, sed de neces sitate praecepti, ut scilicet sint bonae samae, bonis moribus nornati, non publice poenitentes. Et quia obscuratur hominis a claritas ex vitiosa origine, ideo etiam de illegitimo toro natia a Susceptione ordinum repelluntur, nisi cum eis dispensetur:

454쪽

832 IRREGULARITATIS.

et tanto est difficilior dispensatio, quant eorum origo est tu Dpior. Et concludebatur eiusmodi dispensationum exemula, praesertim quoad illegitimos, quorum turpior origo est, nulla, quod sciretur, pro Italia saltem, occurrere. REsponsio. - Sacra Congregatio Concilii huic quaestioni per summaria precum expositae dio 27 Iunii 857, respondere censuit non indigere. Ex quibus perspicies quantam vim exerat illud Pauli iurisconsulti principium, Pater is est quem nupιiae demonstrant. adeo ut in contrarium, excepta evidenti phisica probatione, qua libet alia probatio attondenda non sit.

SUPER RUPTIONE TESTAMENTI VEL COMMUTATIONE IOLUNTATIS.

C.--maamin meta Quaedam mulier nomine nos de suis honis, quae libere possidebat, testamentum condidit, ipsumque publico Notario die 28 Augusti 1840 servandum rite consignavit. Testamenti dispositio in hoc sita erat, ut eadem duobus suis ex fratre nepotibus legatum scutatorum viginti quinque in singulos relinqueret, ac deinde aliud legatum marito suo, cui nupserat, scutatorum centum et quinquaginta assignaret Circa r liqua bona, quae summam constituebant scutatorum mille supinducenta, quoniam nulla Rosae proles erat scribebat haeredes Clericos quosdam Regulares cum nere singulis mensibus missas quindecim pro animae suae suffragio in eorumdem haeredum Ecclesia celebrandi. Denique pro executione suae voluntatis procuratorem seu executorem testamentarium nominabat supremum praedictorum haeredum oderatorem.

455쪽

Post conditum ac traditum testamentum Rosa plures supra- vixit annos, quo tempore decurrente, patrimonium ipsius non parum ad luctum suit Denique labente mense Augusto anni 186l, repentino corropta sui morbo, qui primitus haud gravis apparuit, sed inopinato ingravescens non multos intra dies Rosae vitam eripuit. Supremus Clericorum Begularium haeredum Μωderator animo advertens, neminem posse partim te8tatum, a tim intestatum obire, ad universam Bosa haereditatem, una cum augmento, quod post conditum teStamentum obvenerat, suos Peligiosos vocatos esse existimavit. laque iusso absolutoque iuxta legum praescriptum omnium honorum inventario ex quo innotuit totum as haereditarium, omnibus expensis purgatum ad scutata 2951 ascendere, nomine suae Congregationis OSSeS-sionem haereditatis a Rosa relictae inire non dubitavit. At non multo post se in medium protulerunt duo testatrieis ex fratre nepotes, quos . legato scutatorum vigintiquinquo in singulos honoratos fuisse vidimus iidemque plenos S. C. Ep. et

Reg. conquesti sunt, contendentes testamentum a Rosa eorum amita anno. 1840 conscriptum, uti mptum, adeoque, nullum habendum esse, e locum fieri mitium in forum favorem suo- cessioni quandoquidem nullus alius testatriin, proxiirator aderat. Porro testamentum ex eo ruptum propugnabant, quod tres invenirentur testes, quia Testatrice voluntatem Oommutatam suisse perhiberent, Ρr-terquamqlio decennium R. condito testamento nedum semel, sed et bis ac plus etiam praeterlapsum siserat. Primus testis declarabat, ex testatricis oro sese indivisse, tum quod testamentum variare eadem in animo haberet, quia ob praetori tos nepotes conscientia agitabatur, tum quod in nepotum utilitatem commutationem illam peragere vellet Testis altera: namque foemina erat aiebat, se praesente, testatri in dixisse, testamentum renovare velle, ut commodius spotum suorum egestati consuleret Tertius a ultimus testis reserebati, sese uti Notarium testatricis negotia gratuit gessisse, cum adpmmi sione ab eadem sibi acta, quod testamentum reformatura laret, in eoque operam suam largiter esset remuneratura. Concludebant Oratores, quod, si nihilominus aliter sertasso S. Congregationi, ac dubium superesse idoretur, an ex testamentum, uti xuptum, doctari odum issimi, causa dimonis inuam im

456쪽

tercedebat, videlicet eorum paupertas, et summa cum testatrioΘconsanguinitas, cur ad omnem cautionem adhibendam Apostolica Sedes Testatricis voluntatem commutaret, sibique haereditatern, firmo remanente onere missarum, penitus adiudicaret ordinarius super hisce preeibus interrogatus, propitiam Oratoribus e tentiam aperuit: at vero Clerici Regulares, seu eorumdem Moderator utrique articulo mordicus obstitit, nempe assertae testamenti ruptioni, et commutationi voluntatis. Itaque, assumpto ab utr-que parte Desensore, causa gravissimo morum Patrum S. C. Εp. et Reg. iudicio subiecta est cum duobus, quae ad calcem reseruntur, dubiis.

TRA RUPTιONE TESTA ANTI. - Notissima est, aiebat Regularium

clericorum Dosonsor lex Iustiniani Imperatoris incipiens Sanei-mus 27 Cod de est , qua statutum est, ut testamenta, elapso decennio, irrita habeantur, si per tres idoneos testes voluntatem a testatore mutatam fuisse constiterit, vel si testator, inter acta Principis, voluntatis suae mutationem rite manifestaverit. Iam- vero, idem subiiciebat, quamvis in themato decennri decursus denegari nequiret, attamen nec aderat mutatae voluntatis inter acta Principis manifestatio neque ostium declaratio talis iudicanda erat, qualis necessario requiritur ad effectum, de quo agebatur. In primis enim tostos ex diserta sanctione legis debent esse idonei, quae idoneitas in eo consistit, ut iidem omni exceptione careani ut ne sint varii et in aliquibus sibi contrarii; ut sint rogati ut ne singulares, aliisque desectibus sint obnoxii Iam- vero huiusmodi dono talem in testibus omnino desiderari, pluribus idem Desonsor adductis rationibus confirmabat, quas in

specie referre superfluum hic esse ducimus. Huc accedebat, quod tametsi exceptionum, quas in eos dirito cadere eomprobatum fuerat, nulla ratio haberetur, non idcirco ipsorum attestatio mutationem voluntatis uti persectam et consummatam, sed tantummodo fortasse volitam et animo comceptam eoncluderet Iamuero ut aliquod testamentum ex voluminus mutatione ruptum, et irritum vero diei haberique possit,

457쪽

ex memoratae Iogis censura, per idoneos testes non minus tribus constare debet, quod testator reipsa declara erit, sese priori testamento stare nolle, aut aliis verbis, voluntatem priori idem testamento contrariam aperuerit lin. Id autom eo magis admittendum est, si considerotur hunc. de quo agitu , casum revocationis testamenti similem habendum osse casui revocationis testamenti prioris, quae per posteriust tamentum facta suerit. Atqui hoc secundo in casu, ut prius testamentum revocatum et rescissum dicatur, non sumcit, si autorum testamentum fuerit inchoatum, sed omnino requiritur, ut uerit perlaetum et numeris omnibus absolutum secus primum, non alterum, in suo robore permanebit. Idem igilur di. cendum est in causa, quam disceptamus, in qua Rosa suam voluntatem non utique actu ac sormaliter immutavit, sed tantummodo edixit quatenus testium dicto stare velis sese in animo habere immutandi id, quod in tostamento anni 1840 constituerat.

NE . Defunctorem Voluntates sancte religioseque ex praescripto

Sacrorum Canonum et potissimum Concilii Tridentini custodiendas esse idom Desensor proclamabat. Quamvis autem Apostoli-oae Sodi testatorum voluntatis immutandas facultatem non negaret, attamen id nonnisi ex asqua et rationabili causa eamdem Praestare solere propugnabat Iamvero ab adversariis ante omnia paupertas, qua se laborare asserebant S. Congregationi obtrudebatur; eam nihilominus ore non adesse vel ex eo inserebat quod in tutamen meum suarum Advocatum sibi adscivissent, qui sino magno impendio restrietum iuris et lacti neque eluc brare, neque typis vulgare potuisset. Neque meliori onsilio consanguinitas ab iisdem iactitabatur,

quae prolaeto tam rota non erat, ut, sine legum violatione, eosdem Roga praeterire prohiberetur; si praesertim 2nspicerentur iustissimae causae a mala eorumdem vitae ration derivantes, propter quas eadem Offensa ac subirata merito potius animae sulle, quam Orum commoditati consuluisset. Quamquam non omnino Osdsm neglexerat, quando palam erat, quod eorum

unumquemque legat Mutatorum vigintiquinque largitor honorasset. id Append. XII pag. 37s.

458쪽

TgsTAvENTi. Allegata auctoritate Culacii, Donnelli Voetii aliorumque legum civilium interpretum, idem defensor praemittebat,

nudam voluntatem absque nulla solemnitate unicere, ut quis te-Φtamentum decem annis ante consectum rescindere valeat, dummodo huiusmodi revocatio testimonio trium hominum comprobetur: ex quo primum arguebat, otiosam esse quaestionem, an voluntas ad actum fuerit perlata, vel non: simul ac enim demonstretur, testa horem non amplius in ea voluntate perstare, quaerat, cum prius testamentum consecit, iam sequitur, quod voluntas, uti mutata sit habenda, eiqne haud necesse sit amplius inhaerere. Atqui ex superius relata trium testium declaratione satis superque liquere, idem Desensor arbitrabatur , Rosam priore voluntate posthabita, aliter de rebus suis disponere γ

0uae revocatio idem prosequebatur magis magisque attendenda erat, quia estatrici iusta atque adeo neeessaria suberat causa, cur prius testamentum deleret. Quamvis enim fortasse

aliquid primis temporibus accidisset, propter quod eadem suis nepotibus orto subirata foret, nihilominus proximo tempore

suam ipsis gratiam reddiderat miserationem calamitaetram, quibus a laeti fuerant, benigno animo susceperat, eorum. acer' bissimam conditionem origero ac sublevare statuerat. Nequo ero pro admittenda ruptione testamenti xi lapsu temporis et contraria voluntate requiri subiiciebat, quod . muta tio voluntatis solemniter colebranda sit, uti aceidit tum, cum prius testamentum per posterius revocatur; unde fit ut valeat primum, donec de valore secundi non constet. ieet enim ad formalem immutationis voluntatis actum Rosa non devenerit, attamen sufficit, si , eadem in voluntate haereditato suam

Clericis Rogularibus olinquendi minime persιiterit, quod e uniformi trium ostimonio diserte culligebatur.

AFFERaget Fundamentum , quo Pontifex innititur in exεi condo, quo potitur, iure commutandi desunctorum voluntains, aliud pr fecis non est, nisi praesumpta voluntas eorumdem, quippe quis in iis, de quibus agendum Occurrit, casibus Versarentur, e rosimiliter a sua soritontia recedentes peragerent, id quod sui

459쪽

mus Pontifex pro sua sapientia et auctoritate constituit. At vero in hac controversia non solum praesumpti concurrit voluntatis Rosae, quae profecto, nisi repentina morbi vi e repta e vita obiisset, tristissimam suorum nepotum conditionem miserata, eommodius ac largius eisdem providisset, sed etiam veritas accedit; siquidem ex declaratione trium testium, qui superius prinducti sunt, elucescit in acto, eamdem testamenti prius actito nitentem, manifestasse animum supremas eas tabulas revocandi, suisque nepotibus sua bona relinquendi. Hinc si testes illi, qui ad ruptionem testamenti tuendam sussicere Ortasse non videantur, satis superque suisse dicendi sunt ad hanc veritatem adstruendam, quod Rosa in utilitatem nepotum suorum, voluntatis innovandae mentem, dubio procul habul ei. Buc adde Pontifici non deesse canonicam causam, eur ad hunc commutationis actum deveniat adest namque arctissima eonsanguinitas Oratorum cum testatrice, ac praetore gravissima paupertas, qua iidem divexantur: quae duae res communiter Summum Pontificem inducere solent, ut testatorum volunt tem interpretatus, in pauperum consanguineorum favorem testamenta commutet.

Neque ero praetereundum, quod nos Clericos Regulares

in re certa haeredes nominavit, nempe in summa seulatorum

mille ac ducentorum, qualia oneri missarum, quod imposuit, adimplendo sufficiunt. Si vero idem compendium insuper adepti sunt augmentorum, quae post consectum testamentum insae patrimonio accesserunt, id tantummodo ex dispositione legis, quae vult neminem deeedere partim testatum, partim intestatum, minime vero quando rei, prout se habet, veritas inspuatur ex praecisa mente testatricis, quae, dum testaretur, huiusmodi patrimonii accessiones praevidere non potuit, aut saltem revera non praevidit. Quae cum ita sint, verisimile est ipse defensor concludebat eamdem suos nepotos potius en ficio suo voluisse assicere, quam personas extraneas, et nee tas, utpote sunt Religiosi viri morale corpus constituentos. R ii itaque reseit, cur Pontifex suam auctoritatem in Oratorum utilitatem exerceat, eoque magis, quod idem pium missarum legatum sartum ac tectum relinquere sponte profiterentur.

460쪽

An eonstet de ruptione testamenti in easu. v Et quatenus negati B. να An et quomodo loeus sit commutationi eiusdem in easu. . Emi Patras S. C. p. et Reg. die 16. Septem. 864 rescripserunt. Ada Nestative. Ad II. Asyirmatis adrignatis scinouis quingentum pro umquοφιεμ oratoribus duobus, comprehensis in dicis summa legiata scutatorum viginιiquinque, μι verbo cum S O. Ex iis eoLLIs s: I. Testamentum rite consectum, decurso decennio posse rum p per simplicem voluntatis Testatoris manifestationem coram tribus testibus. I. Eiusmodi tamen mari sestationem in praesenti casu non suisse persectam. Ex testibus nim adduetis, aliis missis exsceptionibus, erui ad summum poterat, Testatricem semet parar ad testamentum renovandum favore nepotum. III. ac simplici impersecta voluntate , testamentum non

IV. Concurrantibus tamen aliis adiunctis, prout in casu, suruncientem causam exhiberi, ut testamentum ad causas pias eo sectum, in Pontifice quadantenus immutetur.

DUBl SUPER SACRA ORDINATIONE ET ALII8.

tioni Epis et Rog exponebat In me dioecesi extat domus Congregationis presbyterorum a uiarium B in eiusdem Constitutionibus a S. Sed approbatis haec habenturi Unaquaeque domus suum Superiorem hahebit; singulae vero domus Congregaιionis immediatae iurisdictioni proprii estinarii subieetae erunt, firmatismen Superiorum avetoritate erga subdiιos. In iisdem pariter