Acta ex iis decerpta quae apud Sanctam Sedem geruntur in compedium opportune ...

571쪽

Hisco praestitutis concludebat, rem dici prorsus haud posse Ita integram, ut Sodaliti a contractu resilire liceret. Illud enim accidit, quo ista resilitio accidere non poterat si sine mediocri eiusdem Iosephi detrimento nam si bona fides ab omnibus, tum potissimum ab eclesia servanda est, eoque magis quando agitur de hominibus idiotis ac rusticis, qualis erat I sephus), qui iuris apices ignorant hic porro tum Administratori, tum ordinario, qui venditorem repraesentabant, sese crediderat et iis, qua per illos acta suerant plane acquieVerat.

Hi statuebant ante omnia, Clausurae fundum in primis experimentis patri su deliberatum fuisse ac propterea instrumem tum per acta Notarii legitime celebratum esse, cuius exemplar exhibebant. Quamvis autem non inficiarentur, vigesimae et se

tae experiendae aditum utili tempore patuisse, nihilominus tuebantur id praestitum suo tempore minime fuisse. Quapropter elapso termino dierum viginti pro vigesima, et mensium trium pro Sexta, quin huic conditioni actum satis esset, Sodalitium omni iure deciderat eadem experimenta perficisindi. Quod autem utili tempore nec vigesimae nec sextae conditiones impletae fuissent, Ostendebat animadversio, quod de- nunciatio, quae obiiciebatur, per comparitorem facta, Petro e sonaliter indicta non fuerat ' siquidem domi eius uxorior dita suerat, et insuper nullum Petrus ipse actum ediderat, quo comprobaretur oblatio a Ioseph exhibita, a Petro, utpoto primo deliberatario, acceptata vel reiecta fuisse. Praeterea ad maiorem iurium suorum demonstrationem subiiciebant, Iosephum Omnia iura sua cum S. C. licentia cuidam Aloysio renunciasse, hunc vero eadem iura in haeredes ipsos rite transtulisse. Itaque etiamsi nulla ratio habenda esset instru-

1 e Comperti iuris est ait Rota in 2 Inmotu-proprio Benedicti XIV.

572쪽

menti a Petro anno 1838 cum sodalitio celebrato, attaman se, utpote mediatos Iosephi cessionarios, in eius iura ingressos suisse propugnabant. Hisce rationum momentis una cum aliis minoris pretii per partes utrinque expositis, das 22 Februarii anni 1861. mrum Patrum S. C. Ep. et Reg. iudicio subiectum est

An et cuius favore permittenda sit stipulatio instrumentia in casu BREMLuTIO Duau. - S. Congregati quaestione discussa respondere censuit Asrmative favore fratrum Petri filiorum et aer dum pro scutatis 52l, praemo novo eaeperimento Moetae.

resolutione Iosephus sese gravatum fuisse censuit, adeoque Su plex petiit Obtinuitque, ut iterum modo propositum dubium examini supponeretur. In hac itaque nova propositione, artibus acriore animarum aestu flagrantibus, duo Romanae Curiae Advocati, unus pro Ioseph altor pro Petri haeredibus, restrictum iuris et facti typis oditum Emis atribus diribuerunt. Causa itaqus in disceptationem iterum doducta; S. Congregatio dis et Maii eiusdsm anni stetit in decisis, et ita ut causa non amplius reproponeretur, respondendo consueta sormula: In tam et amplius.

E. AEOL LMEs: L Contractum emptionis ac vonditionis perfici simul ac merx, pretium, et consensus una concurrerint.

II. Plures tamen requiri solonmitates ad contractus rerum ecclosiasticarum rite ineundos. III. In serie actorum, quaa fieri debent, antequam ad instrumentum deveniatur, si vitium aliquod vel desectus sorte superveniat,S C rata habere ea, quae rite facta sunt ante vitium vel desectum admissum rescindere autem o abrogare ea, quae in ipso vitio si desectu nituntur, eaque alia, quae inde subsequuntur. IV. Nec Ecclesiae locum dari poenitentias quando res integra esse desiverit. V. Quamvis ex motu proprio Benedicti xlv. primo delib ratari denunciatio novae oblationis per secundum oblatorem pedi

573쪽

sonaliter facianda esso dicatur, nihilominus S. C. denuneiationem veluti personaliter factam habuisse eam, quae per comparitorem peracta est domi in manibus uxoris copia oblationis relicta. VI. Non tamen ratam S. C. habuisse sextam vitiose oblatam, sed eam admisisse in vigesimae augmentum ij.

RESTITUTIONIS IN INTEGRUM ET NULLITATHPROFESSIONIS, SEU DISPENSATIONIS.

C.----mma a M. Anno 1844 Titius in Ordine Regulari A in Galliis religiosam professionem emisit anno 1849 indultum Apostolicum perpetuae saecularigationis petiit, atque hastis de causis obtinuit a S. Sedo, retento tamen castiistis Ois a no 1860 petiit ut nulla declararetur sua religiosa prosessio, uis te emissa per vim et metum. Remissis de mors precibus ad Ordinarium, ut regularis processus conficeretur iuxta constit tionsm Benedicti XIV. Si datam, hic processus ob peculiaresci cumstantias consectus non suit. Quare Sanctissimus annuit ut non obstante dicta Constitutione, aliisque eontrariis, processus Romae conficeretur coram Pr Sscretario S. C. Concilii cum adsistentia

Defensoris Prosessionis religiosas eximeto, absque aliis solemnitatibus, sed sola facti veritato inspecta. Iudiciali itaque examini suppositi fuerunt tum Titius, qui praeterea quasdam literas suam professionem respicientes prinduxit, tum Titii germanus rator Caius, qui in eodem regulari ordino A. iamdiu anis Titium professus fuerat.

si inter allos defeetus, qui in praesenti eontractu irrepserunt, ille erat, quo statim saeta est oblatio sextae loco vigesimae. Sexta autem praeeedere non potest vigesimam, quia onsideratur velut restitutio in integrum de qua re id pag. 254 VI. ne rum Appendicem XVII

574쪽

Cum autem quosdam testes Titius nominaverit, nempe auterum germanum intrem Sempronium, qui Parochus erat, et quatuor Regulares ex eodem ordine, in variis monasteriis d gentes hinc ut isti omnes rite examinarentur, literae datae sunt ad respectivos locorum ordinarios ut eorum depositiones reciperent iuxta modum et interrogatoria a praedicto Defensore Pro- sessionis exarata prout reapse factum est.

Quid autem in hisce depositionibus et literis iurament fimmatis contineretur, in sequenti disceptatione refertur. Cum autem utile ad reclamandum quinquennium elapsum fuerat l), ideo duobus dubiis alterum praepositum est, quae in calce r periuntur. Cum autem causa ex mandato Smi Oeconomice proponenda esset, duo rogati suerunt Consultores alter Theologus, alter Cn- nonista 2 ut suum votum emitterent, quae vota simul cumactis processus remissa sunt Defensori Prosessionis ex officio, ut suas saceret animadversiones favore dictae Prosessionis 33. Consultores itaque, omnibus ad trutinam ample revocatis, in pamdem devenerunt sententiam Referimus tantum synoptice Canonistae Votum, quod ita accurate exaratum est, ut ipsum haberi posset tamquam exemplar in eiusmodi pertractandis quaestionibus, quae in facto consistunt. Praemittebat Consultor, agon de causae merito, seu de puncto principali nullitatis Prosessionis, naturam religiosae Prose sionis exigere, ut plena libertate ipsa flat ut legitur cap. 1 De Regular. Nullus ondeatur nisi in legitima aetate, et spontanea solamate: et eum nihil magis huic liberae et spontaneae voluntati adversetur, quam metus, qui efficit ut Ρrosessus per tim rem dieat sibi plaeere quod odiι Cap. Veniens. I de spons ideo ambigi nequit religiosam professionem vi metuque extortam nullius esse valoris, Cap. De iis quae vi et Cap. Cum verum BeRegular in fine. Idem statutum iam erat a S. Leone I et a

li sid pag. i. autem Praesul Ludovieus lambini com a Theologus fuit r. Anactetus sultor. Saneto Falleo inor Observ. canonista 3 Vid pag. 25s in nota.

575쪽

Coneilio Romano sub Eugenio Papa in Canone Puellae; itorumque S. Tridentina Synodus sancivit, era. 25 e is eram.

Ex iure tamen non omnis metus prosessionem irritat, sed ille, qui gravis hierit et cadens in constantem Virum, cuius M vis metus indicia, conditiones et gradus, Iuristas in eorum disquisitionibus determinant et illustrant, inter quos Fagnanus in Cap. perisum B iis quae vi in Cap. Si quis De Reg. in Cap. Iulius md Miι. in Cap. idtin eod. tiι. Utrum autem gravis sit timor vel levis non ahmiute, et in abstracto, sed res seιive et in concroto est discernendum ex Le-go quibus causis maiores cibi se eius autem causai adesse illi videtur qui iusto timore mortis, vel eruolatus corporis conterritus etc. e hoc eae affectu eius intelligitur. Quod omnes Doetores tradiderunt, et pluries firmavit S. C. C. praesertim in Theanen Restit in integr. 23 Novemb. 782. Quare concludebat Consultor prudentia iudicis definiendum esse, a levis, Vel gravis in virum constantem cadens sit timor, idque eruendum ex omnibus rerum adiunctis et circumstantiis inter quas peculiares profecto sunt conditio, et natura metum passi, modus, ac ratio metus incussi, et qualitas personae, quae metum incutit. Iam vero prosequebatur Consultor si haec omnia in pra sonti disquisition prae oculis habeantur ambigi non posse Videtur, motum incussum in animo Titii gravem fuisse, ita ut valeat soleamia vota irritare ex tota nim facti serie apparebit in sua iuvenili aetate importunis iteratisque suasionibus Fratris sui, cui erat obsequentissimus, cui nec audebat contradicere, eo otum fuisse Religionem ingredi ibique toto probationis tempore, per quamdam mentis fascinationem remansisse, et tandem xima animi sui perturbatione religiosam prosessionem emisisse. Quod ut facilius, et clarius dignosceretur investigabat Consultor: I. Ingressum in Religionem. n. mensum novitiatum III. missam prosessionem. IV. Vitam transactam usque ad sa cularigationem, ex quibus tota facti historia apparebat.

hase narravit Titius ulngressum meum in Religionem usque ad pros sessionis tempus inclusive neque liberum, neque spontaneum in ea iuvenili aetate l6 annorum suisse puto, sed provenien-

576쪽

a tem ex timore et oppressione spiritus, orta ex variis circum- , stantiis et personis. Cum ego morare in parvo seminario

in quo per res annos in liιerarum studiis haud parum secerat malo sat levem percussionem dedi humanarum liter rum magistro et in eius indignationem offendi, quia oniam petere nolui. Ex hoc Originem duxit reciproca animi aversio, quae adeo crevit ut cum aliis meis collegis iuramento firmaverimus non lare

transituros ad eiusdem scholam Verum urgente tempore tram situs, ego seminarium relinquere debuissem eo tempore conti-

git ut meus ater nomine Gaius iam Regularis professus in conventum incoeperit mihi horsuadere, ut amplecterer idem Ima stitutum has rationes interserens; quod ob discessum e sem, nario noster Pater, qui rigidissume indolis erat, me ad quama, dam trusatilem molam agendam destinasset, qua gallico appeti a tura plaque. . . quod ego utpote deditus protinaedoctioni Auct frum latinorum, quibus vehementer delectabar, animae meaea scissem iacturam. Adiungebat etiam, me ob animi mei loritatem, et flexibilitatem in mundo ore ninium audibus obnoxium, a quin unquam in societate statum comparare mihi valerem. . Hisce suasionibus victus, conventum B in qualitate novitii sum ingressus. s Huic narrationi consonat spositio atris Cati qui a tor fuit huius coactionis hic enim doposuit: Negarea non possum me pluries allocutum asso suudem Titium exci- η tans eius vivam imaginationem religiosis incitamentis, et eiu lx dem phantasia describendosausta, quae eidem ess- Veni tura, si se dicto instituto dedidisset. sHas confirmantur ex pistola, quam idem Caius scripserat ad suum intrem Titium dio 13 Februarii 1861, quamque coram Pro scrotario S. C. C. recognovit, eiusque veritatem iurament confirmavit 13

si in hae ali epistola hae eonti du Novietat, et e dola declare γ'amenebantur: uae dεelare que monarhre... 'experienca ueci'ai Aourae hui de Iaest entes a novaeiat.. sur me pressan Vie religieuse, laevois tris elatrement, quotes sollieitations et uetes sollieitations e me suis tromm dans apprietationon do exerier ne impression morale que a falsat alore, et quo j'al eonti-uhs uissante sur so caraethre ardent, nulo latre pendant te deuxis troia et fur sondeune age ili'avait que selete mois qu'il est est a Noviolat, sur saans. I Disaia lora partis de Ia famille vocatio h notre Ordre de frires....

577쪽

0uam consessionem fratris incutientis metum in pretio habendam esse tradit Barbosa cons maιrim divers. p. l cons. 24.

nota Omam meriae ivn decis 22 n. 10 11 e in recenι. eis. 643 n. 8pass. l. Cui aceodit attestatio a Sempronio, alter Titii ratre, in i dieiali examin emissa, et in eius epistola iurament conii mala, quas inter alia continebat: u insuper bene memini Ca- a tum nostrum ratrem to in conventum attraxisse, tuam sa- scinando inaginationem. ηEx quibus omnibus has tria uti orta eruebat Consultor videlicet 1 uod vividissimis saepiusque iteratis suasionibus, ac sollicitationibus fuerit Titius inductus ad amplectendum statum religiosum. 2 Quod hae suasiones procul dubio potentiorem vim In animo reclamantis xercere debuerint, quatenus illarum auctor erat ipsiusmet frater consanguineus natu maior et in Religione professus, quam ob causam apud totam familiam, et iuniorem eius atrem summa pollebat auctoritate 3 Quod ab his suasionibus seiunctae dici non poterant minae et pericula impendentium malarum, quod scilicst nisi Religionem amplecteretur reservata unice ipsi suisset apud paternam domum dura vitae conditi in opifici Patris. Porro cum ex uua parte importunitas valde urgeat, ne dicam vexet et opprimat, ex altera Parte reverentia et obsequium persona petenti debitum, pusillanimem et timidum reddat nec audentem contradicere rogatum, utraque causa simul iuncta prudentem ac constantem Virum e gere eiusque consensum extorquere dicenda est. Quod iam animadverterunt Ciarlinus cons. 108 n. 3 loquens praecise de metu reverentiali erga fratrem Porteli cons. 32 n. p. 3 ignati. m. 173, 30 e 151. Imo Rota eorum ueriines eis. 491 inter eius nomine impressas teste Pignatet speciatim firmavit sufficere

solum metum overentialem etiam absque minis ad irritandam Prosessionem, propter summam libertatem, quam huiusmodi actus requirit. Haec autem coactio et malorum apprehensio, qua Titius ingressus est in coenobium e maiorem vim in Titi animo exemcere debuit qui certo noscebat Patris severissimam indolem De eo enim haec narrat in sua iurata epistola Sempronius a P η ter noster quamvis honestissimus tanta erat severitate et acri-

578쪽

monia ut existere videretur tantum ad terrorem suis puerisi incutiendum. Semper iratus, obiurgans, maledicens, domum paternam nobis durissimum carcerem faciebat Persuasuma

beO...uοStras sorores ... et nostrum ratrem mortuos esse non

I propter morbum naturalem, sed propter molestiam palemaea, domus in qua diutius vixerunt. Si te non sigin eum petendis collegium tempus erat, laetabundi princiscebamur, et anno scholari exacto valde moesti rediebamus. οQuae suasiones sollicitudines et minae vim etiam augent si consideretur indoles, aetas, ingenium, conditio Titii, quae multum consideranda esse ait Rota decis 202 n. 6 recent. Verum prosequebatur Consultor in casu agi de iuvene, qui ardenti phantasia et aestuanti imaginatione praeditus erat, uti uno ore temdobant testes; de iuvene vitae humanae omnino ignaro Quod si in hamato desint acerrimae obiurgationes, Verbin, comminationes vultu atroci ferocique animo factae, non inde adibitrandum esse aiebat Consultor, deesse moralem coactionem. Non enim loge definita sunt omnia timoris gravis Obiecta Contingere im potest, habita ratione indolis, et ingonii illius qui vim patitur, ut vividius agant in ipsum moralia motiva, quam physica media. Probata itaque morali coactione qua Titius religionem ingressus est, facilior aperiebatur Consultori via ad caetera probanda. Dis ictis enim est ut bono peragantur eritu, quae malo sunt in e uis prines o, ut inquit S. Leo in an Principatus prim.

eomprehendit Octodecim sere menses, duas epochas distinctas complectebatur, quarum primam, sex mensibus constantem, in conventum in Gallis Titius transegit, alteram unius integri anni, in alter conventu C. in Sabaudia Primam epocham actuumque seriem ita descripsit ipsemet Titius sub iuramento e Victus ab huiusmodi suasionibus, ingressus sum conventum B in quali- tate novitii. Sed cum experius essem rigores huius instituti, illud derelinquere statui. Ideo accessi ad superiorem, qui se me exhibuit paratum ad reddendas mihi saeculares vestes, quas deposueram Attamen cum ad fas accipiendas accederem, frater meus Caius, qui in eodem conventu morabatur, cognita

579쪽

mea deliberatione enixe conatus est ut ab eo proposito reced v rem, et me in suum cubiculum ducens, ibi me detinuit duas horas, inquiens, paterna auctoritate uti dicebat a Patre ipso accepta-nolou hinc tu eaeeas. Ac rediens ad suasiones, mihi is s culcabat periculum incidendi in Patris rigores, qui me consti tuisset ad agendam machinam la laque i, me deventurum mundi ludibrium, ab omnibus appellatum mine defroqve se autem omnino persuasum habere, Deum me ad hunc statum Vocare me esse puerum, qui nihil intelligeaeam, incapacem meipsum regendi. Hisce sollicitationibus, et consiliis remansi; at nunquam me obsequentem exhibui rigoribus ordinis disci

pthiae, ita ut continuis severisque poenitentiis. . . . et mortifin cationibus subiicerer, quibus ingenium meum absolute repu- gnabat. Frater meus animadvertens me resistere absque ulla emendatione, arrepta occasione qua eligiosus N. transis bat te.

Cui narrationi lucem ulteriorem, fidemque conciliabant ea, quae eius rater coactionis auctor sub iurament deposuit, quae cum caeteris a Consultore animadversis, mitti possunt. Itaque si adhuc in Religione permansit itius id non spontaneae persuasioni, sed potius fascinationi mentis; non electioni, sed coactioni voluntatis tribuendum esse Consultor aiebat, quod facile quisque sibi persuadet, si praedictae narrationis Verba, argumenta et circumstantias perpendat. Verum ita toto hoc tempore permansit , ut suae vitae ratione, Voluntatem ostenderet illi statui omnino contrariam. Et ob hanc causam eius rater obtinuit ut Titius in conventum Sabaudiae mitteretur, putans ibi magis idoneum reperiri Novitiorum magistrum. In hoc novo conventu C. in Sabaudia iterum tempus probationis incoepit Titius. Quid autem ipsi accederit, et quomodoso gesserit, sic ipsemet in iudiciali examine descripsit: Quam

vis Dater meus absens esset, institit tamen ut ego perseverae rem in probatione usque ad prosessionem religiosam, per epis stolas ad me et novitiorum agistrum missas, in quibus a gistro inculcabat, ut flocci saceret meas perplexitates, scitam tias et quodlibet dubium in contrarium emissum et reapse

pluries certiorem feci Magistrum, mihi gratum non esse illud vitae genus. At ille mihi respondens ros Bestiant, magna bestia

580쪽

. et imbecillis, non ad me, sed ad se pertinere inquiebat cogno- viscere et iudicium ferre super mea vocatione et ita dicens aut poenitentiam iniungebat alicuius disciplinae, aut me mi, inebat in hortum ad terram odiendam. Putabant, at frustra, , Vincere meam repugnantiam exhibentes mihi libros legendos continentes terrificas narrationes, quas ego habebam ut Evans gelii lectiones. In hac spiritus agitatione, scrupulis Plenus, advenit professionis dies. Ipso mane ante prosessionem, sa- cramentalom consessionem feci coram eodem agistro, et itis rum eidem manifestavi, me ad prosessionem accedere Per obdis dientiam de caetem, me vocationsim ad illud vitae genus non experiri. At Magister iterum iisdem verbis Gros Biniant m spondens, mihi mandavit ut magno animo procederem ad pro sessionis actum, quemadmodum iam secerant alii mei sodales, adiungens sibi coram De meae vocationis certitudinem im-s putare, et ut em meae imaginationi diffiderem, quae in ma- , tum m duxisset. Inter huiusmodi spiritus angustias, Sacras mentali absolutione recepta, statim accessi ad emittendum

professionis actum. Cinc EuisSA PROPEssioNgu. - Hisce enarratis inter plura alia

animadvertebat Consultor, attenta actorum historia, rationem non suppetere cur in dubium haec revocari oberent, etsi solus Reclamans ea reserret. Nemo autem alius ex testibus poterat ea recensere excepto agistro, qui tamen de hisce peculiaribus interrogatus non fuit; et sicut in sua depositione haec omnia non affirmavit, ita nequidem negavit. Quamvis autem satis sit ut de violentia constet ante professionem emissam, ut observationdet Cons. 29 n. 40 pereli. Decis. 80, 8 seqq. Rota coram Ludov. deo. 326, 30 seq. e in recent decis 21 par. 13 durante enim causa metus, actus inde celebratus censetur ex praecedenι metu gestus attamen in themate facta non deerant quae ostendebant, inchoatam moralem coactionem, et ascinationem mentis toto probationis tempore perdurasse Requisitus siquidem eius ater Caius super hac re in iudicio respondit: α quamvis longe seiuncti essemus, tamens scribere non omisi bis vel ter ad novitiorum Magistrum. . . dir a te pariter scripsi bis vel ter ad fratrem meum semper insistens penes eosdem argumentis manifestatis, et adhibitis in con-