장음표시 사용
411쪽
ΑVgustino tribuitur a Gratiano sententia qua dieiis
tur; Nemo consuetudinem rationi Se veritati praeponat . quia consuetudinem ratio dc veritas semper exinclusit, cum ea sit Felicis a Bustacenis eollegae Diui Cypriani. Quam tamen sic approbat Augustinus,ut respondens mox adiungat r Si ratio,si veritas,optimE. Et certa quidem reseth consuetudinem rationi & veritati prae sertim manifestae . non deberepraepqvir sed errantibus atque haereticis plerunque id hamiliare fuit, ut cum sibi animaduerterent Beelesiae consuetudinem ad uersiari,aa istam sententiam eonfugerent tanquam ad sacram anchoram, veritati non esse consuetudinem praeponendam . Fecerunt hoe Cyprianus eiusque collegae. Fecit hoc & Tertullianus,eum ecclesiae relictis eastris ad Mollanteum paractetum transfugisset. Non quidem in mala caula cum ageret de velandis virginibus, sed tamen ad sui instituti respiciens tacitus nouitatem , quemadm
dum animaduerti pote st ex iis quae paulo post consequutur. Dicit ergo Tertullianus initio libri illius de vi ginibus velandis; Veritati nemo priscribere potest, non
spatium temporum , non patrocinia personarum , non
priuilegium Regionum. Ex his enim fetheonsuetudo Initium ab aliqua ignorantia vel simplicitate sertita, in
usum per successionem corroboratur, & ita aduersus veritatem vindieatur. Sed Dominus noster Iesus Christus veritatem se, non consuetudinem cognominauit. Et infra ι Haereses non tam nouitas quam Veritas reuincit. Quodcunque aduersus veritatem sapit, hoe erit hae. Teg,etiam vetus consuetudo.Haee Tertullianus; quem
ut similia dieeret,Cyprianus in caussa non bona sequutus est. Plautibilis enim est per seipsam caussa verit
lis; conssuetudo vero atque vetustas, Veritate nitatur necesse est , neque quicquam ideo aut verum propriEquia vetustum, aut rectum quia consuetum. Caeterum quemadmodum in religione dc fide, nouitas index est
Mutatis,cum fides noua eae non possit: ita quod contra
412쪽
EeeIesiae vetustissimam eonsuetudinem emergit, e ipso se prodit E quo spiritu proficistatur. Ideoque Tertullianus ipse cuius illa superiora sunt,audi quid alibi cum adhuc catholicus esset scriptum reliquerit, initio libri aduersus Hermogenem. Solemus sinquit) haereticis co- pendii gratia de postpritate praescribere. Inquam ii enim
veritatis regula prior, quae etiam futuras haereses renunclauit, intantum posteriores quaeque doctrinae haereses praeiudicabuntur, quia sunt quae futurae veritatis antim
quiore regula praenunciabantnr. Et in libro de piaeseriaptionibus haeretieorum. Sed ab excessu inquit reuertar ad principalliatem veritati . 3c posteritatem B dacitati deputandam, ex illius quoque parabolae patrocinio, quae bonum semen frumenti , Domino mminatum in primo reconstituit et Auenarum autem
sterilis foeni adulterium, ab inimico diabolo posteas perducit i Pro parte enim destinanim distinctionem figurat, quia 6c alibi verbum Dei seminis similitudo est: ita ex ipso ordine manifestatur id esse Dominicum M verum, quod sit prius traditum; id autem extraneum de falsiim quod sit posterius immissum. Ea sententia inquit) manebit aduersus posteriores quasque
haereses quibus nulla constantia Sc eonscientia concedit ad defendendam sibi veritate. Haec Temalliamas, nobis etiam nunc nostrae aetatis nouatores vero indiei pr dens. Quantueunque enim de verit te sibi applaudant. hoc ipso conuincuntur medaces,quia noui. Cum enimeecissa Christi debeat esse perpetua, regnumque illud quod in aeternum non dissipabitur, fides quoque ac pietas noua esse non possit, sed una eademque esse dein
beat omnium temporum, neque ea latens & Eppressane Christum diabolo subiugepius, sed manifessa sempereeclesiae professione clara & illustri , certum est v rum de pium esse non posse quod deprehendatur nouum,dc perpetuae cum praedicationi tum consuetudini ecclesiae contrarium . Eam ob rem Christus Dominuaveram afferens medicinam . quae corruptos hominum M.t .li, de more. sanatura erat, hoc est ordine progressus, ut antis
villarediata raculis quemadmodu inquit Λugustinus conciliaree aut et
413쪽
3s auctoritatem,suctoritate mereretur fidem,side contraheret multitudinem , multitudine obtineret vetust tem. Vetust te roboraret religionem, quam non istum ineptissima haeretieorum nouitas fraudibus agens , sed nec gentium quidem veternosus error violenter adue sinualiqua ex parte conuelleret.
S T di illud animaduertendum, non continuo da Purgatorio dubitari virum aliquod sit post morotem , si dubium videatur utru defunctis ad refrigerium aliena prodesse queat Satisfactio. Quanquam enim ex oratione pro derunctis . recte Purgatorium esse statu tur. non tamen sublata pro defunctis oratione Purgat rium tolleretur, cum ipsie poeni quamuis temporariae. post mortem, eo possint Diuino iudicio fixae esse ut ad nouissimum usque quadrate m seuerissime ad omnibus exigantur. Nunc autem ita res habet ut laxata per Dei sententiam in nonnullos poena, possit interueniete misericordia mitigari, Tametsi enim Deus consilium non mutet suum , tamen sententiam latam ab eo interdum mutari, dc fundatum in seripturis est.& apud veteres ecclesiae ' Doctores tritum.
AD CAPUT VIII. libri terti, ES T in vita Caluini scriptum,quodarticuludescensus ad inferos coneernit, unde varium ec impudens di nequam illius haeresiarchae liceat ingenium agnose re. Cum enim in primis suis eateehismis, interpretatus suisset, descendisse Christum ad inferos quia demissus esset in sepulehrum , ob idque repraehensus esset, quod tam vitiosa foedaque battologia, bis poneret in breuissimo symbolo sepulturae mentionem .semel sub expresso nomine sepulturae cum dicitur Mortuus dc sepultus; semel sub nomine descensus ad inferos; quid hic consilii callidus impostor imit Z Nimirum suppressit priores illos catechismos, quotquot potuit undecunque collisere. Anno vero is 62. sic recudi iussit, ut in ijs ne verbo quidem descensusad inferos attingeretur. Haec in vita
414쪽
Caluini reperies, quam mihi videre eontigit galIieo Ddimone desicriptam: unde colligere lieeat quam ei pro ludo fuerit articulum fidei, aut deprauare; aut modo locualiquem ei in Symbolo dare,modo excludere.Quid vero in sua Institutione 3 Primum ait esse extra controue fiam, quin ex communi piorum omnium sensu hic a ticulus desumptus sit, quado nemo sit Patrum qui non in suis seriptis descensum Christi ad inferos commem 1et Ac quo primu quidem tempore insertus sit, parum ad rem attinere,potius h curandu in Symbolo,ut plena & numeris omnibus absoluta fidei summa nobis e ster. Et si quos impedit morositas ne in Symbolum adis mittant,mox tamen se planum facturiun tanti interesse ad redemptionis nostrae summam, Ut ea praeterita muti tum ex mortis Christi fructu depereat. Atque Uiun-
pit esse quidem qui opinentur non aliquid nouum hie diei, sed aliis vervis repeti quod de sepultura dictu fue- rat,verum no esse verivmile irrepere hie potuisse superfluam eiusmodi battologia. Denique quid mysterii h beret descensus ad inferos explanans, eum in ipsa erum peractum docet, in eo quod implieitus fuerit doloribus ais, quos parit maledictio & ira Dei.No enim fingi ρος
se magis formidabilem abyssum, quam sentire te a Deo derelictum de alienatu cum inuocaueris no exaudiri, perinde atque si in tuam pernitiem ipse conspirasset. Haec aliaque in eandem sentetiam Institutionum suarum
lib. 2. cap. I 6. sect. It .anno Is6 I. Considera hic, Lector.
varietatem leuissimam versipellis ingenii, quod hue illucq; suae praesumptionis vento iactetur,nec tamen semsum mutet in melius,sed in abstudiora proficiat. Primo enim descensus ad inferos nihil aliud quam sepultura
fuit,ut descenderit ad inferos secundum eorpus. Secudo
descensus ad inferos horribili & indignissima Christo
desperatione. 6c tetris damnatorii crueiatibus foedatur atque obscuratur. Tertiodemum loco,eraditur descesus e Symbolo laquam ex priorum interpretationum p
nitudine. Quod autem Paulus ait cap. .epist.ad Ephesi descendisse Christum in inferiores partes terrae,id negat
omnino pertinere ad Limbu aut descensium ad inferos.
415쪽
Non erum esse eomparationem unius partis terrae eum alter sed totius terrae cum caelo; Quasi se ilicet dictumst in inseriores partes mundi,& non in inferiores terrae
Si quis autem sorte miretur, unde potuerit Caluino in mentem Venire , tam noua tamq, absurda interpretatio descensius ad inseros, quam de in sua Institutione tanti Mitidi in Catechismis quibusdam suis explicatam reliquit , Ille quidem de hae eos are sibi dieit ex Dei verbo. tanquam sancta & pia, plenaque eximiae consolationisi sed adiutorem illi fuisse arbitror Erasimum, cuius in libello de praeparatione ad mortem,Verba sunt; Gehenna inquit eum summis malis summam habet desper tionem; huius imur horror superat omnem horroreme quem tamen clementissimus redemptor Vt nobis mitigaret in sese recipere dignatus est. Quod in horto e Pauit oc ansore extremo sic eorreptus est ut sudaret san- ume, nomae naturae erat infirmitas ι quod autem aD fixus cruci clamat, Deus meus, Deus meus, cur deis: itvisti me t iunge a tame mea verba delictoria meorum. videtur gehennae horrorem animo petiensisse. Quid enim superest a Deo destitutis, nisi extrema desperatio Haee,ni fallor, verba Christo impingunt extremam dein sperationem,quoniam a Deo fuerit destitutus quemadmodum ipse conqueritur, Ut quid deseruisti me Hoeaute cum Caluinus sibi obiici videret . quod Christum Beeret desperantem eum atrocissima filii Dei iniuria. id quidem refert ad exaggerationem calumniae, sed se tamen non expedit Quo namque modo non fuit nececse desperare eum qui se sentiret a Deo esse derelimim Agnouit hoc Erasmus insenue,nihil superesse a Deo desitutis nisi extremam desperationem. Atqui fatetur cum Erasmo Caluinus hi illum a Deo fuine desertu,
non ad hoc modo ut moreretur secundum earnem,ue-xumetiam ut tanquam in gehennam iturus Videretur.
Nulla sinquit fingi potest magis formidabilis abyssus
quam sentire te a Deo derelictum ec alienatum. dc cum inuocaueris non exaudiri,perinde atque si in tuam pernitiem ipse conspirasset . Eo Christum videmus fuisse
416쪽
deiectum t eoamis luerit urgenteangustIa exclamare, Deus Deus meus, ut quid me dereliquisti t Et addit. Quod enim nonnulli volunt ex aliora potiua inunione. quam ex suo sensu sic locutum fuisse , nequaquam probabile est,cum ex intimi animi angore deductam fuisse vocem consset. Dixerat autem paulo amε,sciri debere non modo corpus Christi in prinu redemptionis fuisse traditum,sed aliud maius 6c excellentius praetium fuisse,quod diros in anima cruciatus damnatiae perditi h minis pertulerit. Quis autem est damnati ae perditi homminis cruciatus . nisi quod ad salutem reditum sibi esse posse desperet Si enim eonfidit & sperat adhuc,neque vanam eam spem esse exploratum habet,tum se pro perdito& damnato nequaquam habere potest, quare 'n diros illos crueiatus damnati ac perditi hominis persedirer ubi enim solida spes est atque fiducia agnum id pr ficto mediis etia in malis solatium est. Quid igitur esse putes ubi adsit rertissima securitas 3 Atqui kiebat Cht,stus se in gehennam detrudi non posse, non modo sese tisiuae divinitatis,uerumetiam animae sui perpetua visione Dei beatae. An foris scientiam illam propositae ineonspectu gehennae horror excussit 3 Hic vero nimius fui siet excessus,perturbati atque extra se positae mentis. Atqui hoeipso loco sitarum Institutionum Caluinus diligenter admonet,eum fuerit integer Christus,in cuctis eius affectibus eam Risse moderationem, quae omnem excessum cohiberet. Non video etiam quae possit --ior esse, phrenesis quam formidare dc timere tam vehementer quod euenire non possit . Ceria hi quos mente captoseernimus,qui gladios metuunt quorumlibet pri-tercuntium, a quibus nullum eis periculum est, metu ut tamen id quod accidere potest. At Christus, secundum Caluinum,timuit & anxius fuit, ingentesque animi erueiatus perpessus est,taquam si perditus ae damnatus enset,propter gehenni considerationem,in quam incidere non potuit. Nonne hane intolerabilem phrenesim videri necesse est 3 Uteunque ergo amoliatur a Christo dein sperationem,quod tamen non potest si secum velit con-kntire.interim quin timuerit Christus quod timete no
417쪽
debuit, id effugere nullo modo potest. Timuit autem
quod timere no debuit, si hoc timuir quod euentre non potuit. Nam vel ignorantis hoe est quam ignorantiam longissime a Christo alienam iuisse constat, vel prae perturbatione dc aegritudine animi no attendentis id quod alioqui non ignoretur. Est etiam timor ille gehennae tantus,plane seruilis. Cuiusmodi timorem Ioannes negat esse in charitate; eumque seras expelli assirmat, ubi ι- - . persecta se charitas. Num ergo Christus perfectam non habuit charitatem Tale certe conscientiae tormentum, quale Ioannes cum perfecta charitate negat consistere. in Christo Misse Caluini eateehismus docet, ubi Magia ster loquitur. Hi ne colligimus quid differat conscientiae tormetum, quod iustinuit Christus, ab eo quo crueianis tur peccatores, quos Dei irati manus persequitur. Nam
quod in illo temporarium fuit, in his est perpetuum, de quod illi vice duntaxat aculei suit ad pungendum, his est lethalis gladius ad cor sauciandum . Habuit ergo secundum istum Christus conscientiae tormentum,quale sustinent peccatores, in quibus charitas non est. Nec sa-- refertian perpetuus an temporaneus; an tanquam a. culeus pungens aut gladius confodiens , cum constet.
ubi sit perlaeta charitas, ibi tormentum eiusmodi esse non posse. Ex his iam facillime dilui potest, quod illi visum est Aehillaeum di inexpugnabile; Pontificem ha- πιών.
here nos, qui nostras expertus infirmitates compati n his posset, quique tentatus esset per omnia proramilii dine, absque peccato: Non enim Christo aceidere sine Peccato eiusmodi angoris tentatio potuit, quae sine diminutione charitatis esse non queat , quam in eo fl
gramilianam petiectitanamque semper esse necesse
418쪽
quae in praecedentibus tribus Libris
explicantur: Et primunto, E VETERI TESTAMENTO.LEuitiei r6. Camέ fac idos Ohalerit vitulum, σον
aerit prose ct pro omni amisiae. Parva a. Sy. Deuteron. I 1. Quod pracipuudi,ue tantum facito,nec addaequiequam nee minuas. Pag. Is φ. I. Regum. 18. Samuel mihi suscita. 88.σsequent. Ibidem Cras mecum eris. 9oo 2. Regum I 2. Veruntamen quia blasthemare fecisti vimen Domini, FilιM qui natu3 est tibi, ne morietur. 49. 1. Regum 21. Fanes infimi circundederunt me. 3o . Τobiae 4. Paxem tuam vinum tuum, su=er sepultinam m- Bitonstitue. Lib. I. cap. 22. Iob i4. Homo eum dormitrit non conssurget, donee atteratre
Psalm. s. Non est in morte qui memor sit rei; in inferno auievi
ais eonfitebitur tibi. δ' .Pal. et s. Non derelinques anima mea tu i serm. 3or . σθε. Psalm. 6s. Transiuimus per aquam ct ivem. I 67. σθε. Psalm. D 3. Non mortui laudabunt te Domiηe. ΣΠ.σseq. Eccles 3. Non possumineis soperibus Dei quicquam aia re, nec auferre, qua fecit Dem ut timeatur. 194. Eccles. s. Mortui nihil nouerant amplius, nee habent ultra mercedem, quia obliu i tradi a s memoria totum. 2 I. σθε. Ibidem. Quodcunque facerepotest manuι tua βψanter operare: aia nee opus, nec ratio, nersapientia, nec scientia ei mi apud inseres,quo tu properas. I 8.Εecles II. Si e/ciderit Iignum ad Austrum a ad Aqu;lonem, in quoeanque loco ceciderit, ibi π:r. Is I9. Sapient. 3. Intiornm anima in manu Dei-ηt, ty' non tauriata tormentum mortis. s. Eceis. I . A nte mortem vexare iustitiam, quoniam apud inferos κω est iuueηire cibum. 3or. σθη.
419쪽
INDET SCRIPTURARUM. Isaiae li. Dominus in igne veniet, o quasi turbo qua biganM , reddere in indignatione surorem suum, σ increpatiinem suam inflamma ignis , quia in igne Dominus diiudicabit. 2 4. 1 F. Zach. s. Tu quoque insanuim testamenti tui, mi , minis sinos de lacu, in quo non est aqua. Lιb. I cap. 2142. Mach . I L. Collatione facta, taedecim mitia isa hmas araemi, fit ludas Machabaeus) Hierosiolymam, offere a m peccatis mortareum sacrificia . Lιι a. cap. 23. Et lis 2 .raeit 7.
Matth. s. Iota Quam aat vinar apex non pratentit a Iete,donee omnia fant. Pag IO6. Ibidem. Esto es entiens aduersario tuo. Amen dico tibi, Nineries laia, donec reddaε nouissimum quadrantem. Pag. 97. σμ . M atthaei I 1 . Lisam non exilet et, Ma et ericiat ad
Ibidem. Qui dixerit ramra Fritam sanctum, non remsit et aresin iacumis, neque insuturo. Pag. I IDσθ' Dem 272 se . Ibidem. Omne verbum otiosam quod licini saeriηt iammis, reddist de ea rationem in die iudiιῆ. 48. Matthaei i8. Anuli eorum semper vident faciem Patris η- qui in talis est. T. Ibide. A bait,er misit eum in earcereidonee redderet tibitis Io7. Matth. 2 o. Redde illis inmedem, lucipiendo a Musanis Et a everant furios denarios. 3οὐ Mat. 2 3. No me midebitis a do,donee ditaris,B-4 . Iosi Matth. 16. Hic est sanguis noui testamenti. IT MLucae s. Sunt quidam de hic stantibus, qui uo gustabant momum, donec videant filium hominis venientem in UIM. IO GLucae I 2. Duo tibi,- exies inde, nec etiam nouissmam mi natum reddas. 97 σμ'.
Lucae I . Acceptu ementam mallerabsoniit, is sar na salis
tributi doneefermentatum est totum. Io6. Lucae I 6. Faene misis amicos de mamona iniquitatis e N. Ist.
420쪽
TNDET SCRIPTURARUM. Ioannis s. Qui aussit verbηm meum,in i ricia non venis. Sue.
Ioannis I 3. Qui lotin est, non indiget ηisivi pede lauet. 38. Ioannis I . In domo patris mei, mansones multa sint. 22 3. A ehorum 1. Quem finitauii solatis doloribus inservi, iuxta nod impossibile erat teneri eum ab ed. 16 .
tim,se. 43. 46. Ibidem. miserisAae opus quale fit ignis nisabit. Dies D mini in igne reuelabitur. Salum erilsc tamen quasi per ignem. 74.
nidem strandum homines in carae,vivant autem, se. 3 34. 1. Petri 2. Deus Angelos peccantes rudentium Inferni demctos, s a tartarum irasidit antiantis. 3 os Apocal. s. Nemo poterat neqηe in eati, neqne m ter , ne Msistus terram aperire librum. 02.
Ibidem. Audiui omnesnerinaram qua in rati est, ct super ter ram, Osis, terra, dicentem sedenti in throna. Is F. Orse Apocalyp. I . Maii mortui qui in Domino meriuntur.