장음표시 사용
101쪽
Irincipi σ. Inst. dour. nai. gent. O civ . Quae iuris capita plenam liberrimamque Principi arrogant potestatem indulgendi. crimina. An recte e Equidem eorum crimianum, quae civili magis ut si spreta interminatione captis
tali, feram bestiam quis ceperit) quam divino jure vi dicantur, indulgentiam largiri posse Principem , haud
abnuo: quae autem divina lex, aut recta ratio, gentiumque consensus capitis supplicio puniri jubet, ea Princeps. condonare non potest. Ratio hujus sententiae arcessenda eX iis quq supra ad Ldigna vox. . delegi . sunt in medium allata: ubi demonstratum, legibus duntaxat civilibus so- lutum esse Principem, non divinis & naturalibus, quibus Obligatur tanquam homo ; non gentium legibus, quibus' tanquam membrum pars cietatis humanae obnoxius est. Quamobrem & sacro Codice a populo Israelitico electus Rex, utramque tabulam diligenter custodire ju- betur, nec latum ei unguem ab ea discedere permittiatur, Deut. XVII. v. I . seseqq. Lege autem divina de sceleratorum poenis haec sancita legimus: Ne parserit ei. oculus tum: Ne miseratus fueris maleficum: Abripies eum ab altari meo ctc..Gen. IX. v. s.ct o. Exod. XXI. v. I a. I . Levit. XX. v. q. Lev. XXV 0.m Numer. XXX V. m. 21. Deut. XIII. v. g. Dem. X I X. v. I a. ct II. Ad li cterra ipsa per scelera, caedes atque libidines pollui dicitur, nec lustrari expiarique posse, nisi mactatis pollutori-
XX. v. a. cum dimisisset Achabus Benhadadum Syriae regem, perProphetam ei denuntiatum: tauoniam dimi-Asi hominem sacrum o morti deIrinatum, tu illi eris succidaneus. Hinc David jam fato suo propinquus, Salomo- ni filio mandavit, ut Joabum h medio tolleret,ob caedem duorum ducum, Abneri & Ama. Reg. a . s/ .ctseqq
102쪽
De precibus Imperatori serendis, Se. 87
Atque hanc divinae legis sanctionem ratio naturalis gen- tibus quoquo dictasse videtur, dum sola natura duce Nemesin quandam deam finxere, quam &' Adrastiam vocant, Justitiae filiam, facinorum Impiorum ultricem,
bonorumque praemiatricem. Am. Marcellin. lib. I . In
hanc respicientes Melitenses c Actor. XXVIII. v. .9cum naufragio superstes Paulus in eorum litus delatus
esset, haerentemque in manibus ejus viperam cernerent , dixerunt, πάντως φονευς ἐνΠν ο ἄνθρωπο- ουτρο , ονδα θερα - της Θαλιαωσς ἡ δίκη γν ουνι ειαρον : Omnino
homicida es homo iste, quem poseaquam salum evasit , mari, ultio non sivit vivere. Denique ipse Theodosius, auctor h. l. I. & Anastasius in L ult. h. t. apodixin suggerunt, quae sontium dimittendorum licentiam aufert Principio: Etenim Rescriptum contra jus elicitum, ab omnibus judicibus refutari praecipiunt. Impetratum . . autem Rescriptum, quod criminum indulgentiam continet, jus ostendit & utilitatem publicam. l. ita vulne- .
ratus. II. g. a. D. L. Aquit. l. I. g. quorum. φ. D. de SC. Turpili. L ordine. . s. D. ad municip. l. locatio. s. g. F. .
D. de Publican. sareo. 7 o. g. s. D. desidebusC. Bonis . nocet quicunque parcit improbis, ait Ann. Senecam Iambicis. & Memmius apud Sallusti in in bess. IugurthBonus sit segnior, ubi negligas: at malas improbior. . s. Non desunt tamen, qui dum dominantibus apoplaudere, obsequiumque approbare student, plus iis- m largiuntur, quam aut recta ratio, aut publica utili- .ras postulat: quos inter Hugo Grotius lib. a. de jurbeli. stpac. c. XX. Ap. . Oseqq. unritis cum n. a I. o seqq. ita de hac re ratiocinatur. I. Naturam non praecipere, ut delinquentes puniantur, sed non vetare, quo minus iid siat. Resp. I ex npturae.fugienda prohibet, ut adul-- terium
103쪽
terium,caedem, furtum,M. Frustra, si gladium,furcam, virgas non tradat judici, quibus puniri transgres res imperet. Et licet natura non jubeat eXerte , homines sceleratos e medio tollendos, tamen quod illa docet obscurius, Sacrae literae id multis sanctionibus clarum &perspicuum reddiderunt supra indicatis locis. II. Tres eXigendarum poenarum fines esse: Emendationem peccantis, Vindicationem laesi & exemplum in vulgus. eXSenec. I. de clem. XXII. A. Geld 6. noct. Attis. XIV. Quiabus consequenter reo poenam remitti posse autumat
Grotius, si aut tres illi fines poenae cessent, aut alii fines CX Opposito occurrant, non minus utiles & necessarii, aut snes propositi alia via obtineri possint. Primi casus exemplum esse putat in peccato paucissimis cognito, cujus proinde publica traductio necessaria non sit. Secundi in eo, qui benemerita aut sua, aut parentum, repensari digna, culpae opponit. Tertii in eo qui verbis emendatus est, aut laeso verbis satisfecit, ut ad fines ante politos jam poena opus non sit. Resp. Tribus poenae finibus, enumeratis addendus quartus, nempe, ut malus tollatur e medio; ut ne terra inquinetur flagitiis. Et qui probabit Grotius, evenire posse, ut tres illi fines cessent eodem tempore , eademque in persona & admisso ρ Fieri quidem potest, ut citra poenam emendetur peccans: at ut Reipublicς satisfaciat citra exemplum in vulgus, seri nequit. Paucorum porro conscientia, merita rei non sint justa indulgentiae causa. Incestus a Thamare clam & Memine conscio admissus erat, tamen flammis
rea subjici jubetur. Ioabi nonne magna in Regem & r
gnum Hebraeorum fuerunt merita 8 Caede tamen duorum civium contaminato nequaquam parcendum cen-
ut David. r. Reg. III, Ratiocinationi suae
104쪽
quando libens principi datus sitis D.
firmandae loca quaedam ex aliis auctoribus descripta adducit Grotius, 4. c. XX. n. aa. O n. i. inprimis Augustini. Senecae, Sopatri. Resp. Non auctores numerare , sed rationes atque argumenta ponderare decet. Et tamen si auctoribus certare libet , non desunt quos
opponamus. Sunt P. Martyr M. locor. comm. I . n. l .
Phocylides, Sapientissimus Poetarum, Plato lib. p. det b. Cicero in L. Pisonem, Vellejus lib. a. histor. Bodinus I. de Aep. Io T i T. XX.
Luando liberim principi datus sitis contestationem faciat.
1. V Ibellus Principi datus pro litis contestationet habetur, si Princeps ad libellum rescripserit: - eundemque habet effectum quem litis contestatio. Libelli datione & Rescriptione, perinde de atque
litis contestatione action , tempore periturae, perpetuantur,adeoq; heredihus dantur in heredes,& in haeredes O .h.t. Quam constitutionem Justinianus pertinere tantum vult ad actionespratorias annales, non ad eas praetorias quae longiori tempore perimuntur ut est possessoria hereditatis petitio) pr. sis. IV. de perp. ct temp. actis neque ad actiones temporales civiles, i. a. h. t. OPP. l. a. c. de annal. ex L Libelli oblatione temporis praescriptio interrumpitur, nec distinguitur inter actipnes praetorias&Civiles. Resp. Justinianus in hac objecta l. a. non loquitur de libello supplice Principi oblato, sed de libello tantum querelae& protestationis,qui tunc offertur Praesidi, cum nemo est qui conveniri & inter-
105쪽
0o L 13. I. TIT. XXI. pellari possit: quo casu libellus praesidi obla' cedit pris
litis contestatione. Caeterum hune n. tit. in Gallia non esse usitatum, notat Bugnonius r. leg. abrogat. artis. 7 . Mim, inquit , libellus oblatus Principi non operatur coninresationem , ni uerit agnitiu o insinuat in judici. Adde Argentraeum not. ad consuet. Britan. artic. asi si .c- ιβ. N. δ
Vt lite pendente vel post provocationem ant definiti vani sententiam nulli liceat in eratori supplicare.
1. Rincipi pendente lite de re, qua de agi , vel adversus litem, sententia definitiva terminatam ' L supplicare non licet. l. r. a. 3. h. t. l. . C. sun
es.non posstot tit. extra,ut tit.pend. nihilinnovet. Ut in Camera Spirensi aliquando pronuntiatum refert Gallius a. obf. IS. n. F. Hoc tamen precibus ab Imperatore contendere fas est pendente lite, ut vel acta edantur, vellis finiatur, vel judex adjungatur, a. ι a. nov. ι ι s. c. I. Imo ut fori Gallicani sperni hunc titulum, testantur Bugnonius I. leg. abrogat. an. 73. Rebussin . prosae m. . conuit. ALL. n. s. Sed male spernitur titulus, optima ratione munitus, Ne magno cum adversarii damno, eXPensarumque dispendio, objectu Principalis rescripti Iongo sufflamine cursus litis tardetur , causaeve status mutetur vel ne per sententiam victori acquisitimjus, ea auseratur, l. ult. D. delata. Caeterum lis pendere dicitur etiam per solam citationem, cum. a. ut sit. pend. Me noch. de arb. casu a o a. n. U. δ. Oseq.
106쪽
si contra ius vel utilitatem publicam, vesper menda tam aliquid fuerit postulatum vel impetratum.
r. D preces edita Rescripta, juri vel utilitati publicae contraria, non Valent, Iuli. h. t. l. s. LI.
svr. de precib. imp. . ut nec illa quae per sub- reptionem vel obreptionem impetrantis, si ve per dissimulationem de suppressionem veri elicita sunt precibus,
Quae falsi species est de mendacii, I. a. verb. fraude tacen ris,h. t. t. se quis obre eris. ap. D. ad L. Corn. de fassi Plaut. in ciuerulo : Pedierat sepe qui tacete tantum est enim verum tacere, quantum ct D um dicere. Ammian. ιλas . histor. Fallere non minus videtur qui g svrat erit ρι' iens, quum ille qui nunqua acta singit. Ascon. III. Hernjurati tesesproducissent,no lum nefalsa dicant, verum etiam , ne quae verasum, taceant.Cic. lib. s. O c. Non vi detur neque hic neque ille celare debuisse neque enim id escelare , quicquidreticeas, sed quum quod tu scias, id ignor re emolumenti tui causa velis eos , quorum inter is circa. Judex tamen rescripto datus, judex manet, etiamsi in precibus obreptum sit Principi. Causa enim cognitalententiam feret judex, pro tenore Veritatis, non secundum preces oblatas, quibus obreptionis opponitur exceptio, D. O , a. h. t. quoniam ita demum Rescripta valent, si preces veritate nitantur, t. s. h. t. culi tis.1eg. de qua inquiri oportere Constantinus sancit i. h. t. uno de fieri potest, ut Rescriptum,quojudex datus est cause cognoscendae, partim sit utile, partim inutile. d. l. r. Alexander tertius Pontifex in c. 'per literis. ao. extra, de
107쪽
Rescrip t. distinguit inter eum qui malitia & fraude obre psit Papae vel Principi, &eum, qui per ignorantiam vel simplicitatem tacuit verum. Priorem omnino carere vult impetratis, i. e. Rescriptum nulla ex parte valere, adeo ut nequide iudex datus do causa cognoscere possit. Illud etiam hic non praetermittemdum, Principum rescripta,& Privilegia accipienda esse & interpretanda, Salvo jure tertii: Non enim creditur princepsjuri alterius derogare,. aliive injuriam facere voluisse, i. a. g.s Aprimipe. ι . D. Ne quid in sic. pGL L exsecto. M 3. pr. de vulg. ct pupili sub t. l. M. C. de emancip. Ub. c. siver eo. I s. vers. hoc tuam. extra, de ossjud. deleg. Dd. in. l. . h.t. Alioquin Rescripta, quibus laeditur jus tertii, inauditi, j.dicantur esse subreptilia & obrepetitia c. dicenti. a M. quas. a . d. t
Gn. L. meminerint. 6. C. uis. vi. Gail. d. c. sy. n. a. o
seqs.cta. Obs. 76. n. ρ. O io. Myns. σοῦ obfy. Fab. Cod. t. h. t. de . I. Clausula, Motu proprio, licet obreptionis excludat vitium , c.si motu proprio. a I. de praebend. in . v jus tamen alii quaesitum non adam ita eod. c. Bald. in Gad audientia ρο, de rescript.
De Di ersis rescriptis Pragmaticis' . Sanctionibus.
I. Iversa sunt Reseripia: nam ex his alia jus faci- unt, alia non faciunt, D s. D. de cons. princ. i. C. deleg. alia sunt personalia, alia generalia
d. l. r. l. . h. t. alia perpetua , alia temporalia. l. a. h. t alia Valent, alia non valent, L 3.l. . l. 7 supra deprec bo m. iner. l. ult. 6pra.s conir.jus velutil. pubi. alia i unt,
adnotationes & subscriptiones breves ad libellum, alia
108쪽
rragmaticasanctiones t. t. d. t. deprecib. imp. L ff. t. .h. pen. iit. de Iustinian. Cod.conflam. jubemm ro. C. desacros eccles. I. a . C. de navib. non excus. Sunt autem Pragmatica
nctiones, Jussiones Principis, quae de negotio publico, causa in Procerum concilio, in Consistorio I lasychio Θων ανέδριον dicto a cognita ad preces provinciarum, ςivitatum, vel cujuscunq; corporis aut universitatis emanant, tuo.g. r. h.t.Isdor.lib.F.Orig. c.a 2.Baldus vocat D
terminationes Co Noriales. in Germania pragmaticarum sanctionum vim habent Constitutiones de Pate Religionis, de pignerationibuου, de Arresis, quςq; per Imperatorem eX consilio Electorum, Ducum , caeterorumq; Statuum imperii promulgantur Gail. /.OM. ι s. insin. Deniq; Rescripta alia sunt,sitiae, aliae Gratra,velut unt codicilii leg& timationis, restitutionis natalium, im nrimitatis, me tOeciae, indulgentiae poenae, confiscationis, & similia. r. De Resriptu hae copstitutiones sunt Uroditae hoc titulo. I. Rescripta non siniuntur anno: sunt perpetua, La. h. t. Qui Rescriptum Principis impetrayit, post annum quandocunque uti potest, nisi rescripto limiteatur tempus, intra quod eXecutioni sit napndandum d.La. Sed &.ii quis, judicis copiam. habens, dolo vel incuria impetrato rescripto intra annum uti supersederitὼ& alius postea contrarium obtinuerit rescriptum , hoc posteri .abolet prius, etiam si ejus in posteriori nullast facta mentio, c. plerumque. a autem. st . ea Iras de rescript. Pac. IP. antis, os . Menoch. de arbit r. cas Roa. n.
27. 9 casM1 .Gallorum moribus Rescripta si tonnalia Cujac. parat. h. Resus ad consit. rei arogmmy. N. .. Gii id. Pap. quaes. Is s. Eugnon. I . leg, abrog. artis. 1 . Ranchin. annotat. ad Z quaesi. Papii Et Statutis municipalibus, cum impetu facta est caedes, indulgen-
109쪽
tiae Rescriptum4 Principe impetratum. Intra annum competenti judici est insinuandum. II. Rescripta authentica & originalia judicibus sunt insinuanda, non exempla sive copiar O. h. t. III. Rescripta sine dici de contule non valent , si sint beneficia personalia, LGeneralia autem rescripta, in corpus juris relata. valent, etiamsi diem dc consulem adscriptum non habeant, tit. de nov. cod. fac. g. pen. tit. de Cod. jusin. con-sim. g. hune igitur. IV. Manu Principis & eneauso vel encauto utrumque admittit Hellenismus: quamvis Criacius legat encauto in signanda sunt Rescripta, LI. ι.ε. h. t. Encausto, i .e. cocti muricis & triti conchylii ardore seu cruore. d. l. 6. cujus acri encausti Mornacius duas reddit rationes; alteram, quod non esset materia cujus magis interdiceretur usus populo, quam muricis. t. p. c. de murileg. fib. 1 r. alteram, quod inusto semel membranis nomine Imperatoris, putarent, nihil postea licere falsariorum ingeniis, ut quid de sacra illa mixturato tollerent, aut mutarent in totum. Sed haec purpurea Principis inscriptio non frequentatur hodie. Atramento scribuntur Rescripta. Autumn. Groenemeg. CV. Rescripta non aliter valent, quam si eis haec clausulast inserta: Si preces veritate nitotur, Luit pr. h. iaculiis seibi Gratianus adjecit ad c. dicemi. as. quas. a. Φerso. umve a Quam tamen clausulam decreto Ale xandri Papae exprimi non est necesse, sed tacite ea con ditio inesse intelligitur c. a. extra , de rescript . Cui.
110쪽
oti rivuli: 1 De Statuis S imaginitas.
I.Τatuas Imperatoribus positas Vbiaeres consecrare, consecratas adorare solebant, teste Am- brosio Hexamer. cujus verba recitat Cujacius ParatuI.h. . aliorum que Auctorum loca adducit Buten-gerus lib. a. de imperatore Romgno, c.'ι a. quae Principum imagines adorari solitas sunt testimonio. Sed Theodosius illud adorationis fastigium tollit La A. ta Crimm t men Majestatisin Princip. statuas consecratas, committi docent L non contrahit. s.ct Lqui tuaου. o. D.UL LMisses. ubi JCti diserte inter statuas ronsecratra & necduconsecratas distinguunt.Imo & s Tiberio objectum est Fannio equiti, quod venditis hortis statuam Aura simul mancipasi et, apud Tacitum lib. 1. Annalium quod , quia statua illa non erat consecrata, tyrannidem redolebat. Imperite nimisque arroganter ibi Lipsius ridetJCtos, , ipso longe prudentiores in judistisper leges constituendis nec more illo Tyrannico quem aperte damnat Tacitus. Contra Imperatorum , quorum publice damnata esset memoria, statuas eversas legi mi , ut Domitiani, Maximini, & aliorum. Et nostro hoc aevo magnae Britanniae Regis Caroli statua est abolita Londhai,ciundira inscriptione P Exit Tyrannus Regum ultimus.' .. a. Etiam aliis de Republica domi militiaeve praeclarδ'meritis viris imperiali beneficio eriguntur quandoque statuae. l. i. ct uir. h. ι V irtutum praemia tribui merentibus convenit, ait Theodosius eada ult. ut Icilicet Egregios invisentiraemia moras. vid. Butengerum II. Pri- scis