장음표시 사용
131쪽
sui faciant copiam, omnium qui eos de furtis vel aliis criminibus conpellare voluerint, actiones vel accusae tiones excepturi ; nec excusentur divina revocatoria: quod Sc ad asses res, domesticos & Cance arios judicum, id est, actuarios, secretarios, Scribas, ut recra Accursius interpretatur porrigitur, l. s. l. s. C. de a se fessor. Qui autem contra praecepta legum ane dies L. Provincia excesserit, reducitur, &in provincia per sex menses morari jubetur, Provincialium actionibus ob-nOXius L un. h. n. i. g. a. Achio clyilis vel criminalis, quae in eum qui magistratu aliquo functus est, finito magistratu, intenditur, intra dies viginti a lite contestata est finienda. Judex qui eam intra XX. dies non fini rit. niti ictam subit decem librarum auri, & actio perimitur, h. in . Libra auri LXXII. Solidis sive aureis aestimatur , L quotiescunque s. C. de susceptor. lib. Io. Glossa in g. ult. verb. solidorum. inst. de poen. tem. litig.
Buda lib. de asse, Alc.3. dispunct. p. Pancirol. I . --ri . Oct. o si. Covarruv. de veter. numi . collat. c. s. n. efficiens 8. Coronatos. Budae. d. sic. Menoch. de arbia tr. jud. lib. a. Cas a. n. Is . Hic titulus in desuetudinem abiit. T
De Uscis ejus qui vicem alicujus iudicis *el
f - - Oc titulo de eo tractatur, qui ex Principis praecepto, vel praefecti praetorio vicem aliis A A cujus judicis, id est, Rectoris Provinciae O tinet. l. i. h. L qui, ut Ulpianus loquiturin l. I. pr. D.
132쪽
de tutor. ct eur. Provinciae proconsulatum obtinet, vel temporis causa, praeside defuncto, vel quia ipsi Provincia regenda commissa est. Hic eadem exequi potest, quae judici, cujus vicem sustinet, leges specialiter dederunt. Tutorem v. c. dare potest. & c gnostere super alienatione rerum pupilli vel minoris, La. h. f. Longhergo differt ab eo cui praetor vel praeses mandavit jurisdictionem, qui nec tutorem dare , nec super alienatione rerum pupilli vel minoris cognoscere Potest, L δ. d. t. de tuto . o curat. l. a. g. ι. D. de o c. s. cui mani e murid. TIT. L.
De ipsoribus , Domesticis S Cancellariis judicum
I. a Isessores proprid ac stricte dicuntur , qui alli dent in judiciis. jusque subministrant magi-α. stratibus: hoc enim proprium est Adsetarum.
Magistratibus jus suggerere atque ostendere, I. I. 7. h. t. vel, ut Iustinianus loquitur, nov. ra. pr. τὰ των νοριων υφηγῶας , explicare ea quae ex legibus
descendunt, sive quae adjus pertinent: quibus hodie assimilantur Pensionarii , quos vocant. Equidem FlaviusJosephus , judaeorum doctissimus & gravissimus auctor. hoc Adsessorum institutum vehementer reprehendit & irridet, cum in Romanis tum in Graecis lib. a. adv. Appionem Grammaticum. Videri id sibi testimonium atque argumentum inscitiae patriarum legum: at nostratium, inquit, si quis de legibus interrogetur, facilius quam nomen suum eas recitat. Idemque Persarum fuit judicium. Sic enim Amm. Marcellinus de illis . scri
133쪽
scribit lib. a 3. Ad judicandum usu rerum spectati destinantur, & integri parum alienis consiliis indigentes. Unde nostram, inquit, consuetudinem rident, quae interdum facundos jurisque publici peritissimos, post indoctorum collocat terga.. Sed cur Adsestarum iste mos in Magistratibus & Principibus improbandus sit, non videmus causam satis idoneam, Primo enim in magistratibus & moderatoribus Provinciarum spectatur anno centia . prudentia, fortitudo, non doctrina aut Scientia juris: quia illis virtutibus salus Reipubl.& subditorum continetur, nec ab alio accipi possunt. Itaque Cicero Orat. pro Plancio : In Magistratibus, inquit, si quaestata, populus Romanus facile patitur: sin minus, virsute eorum & innocentia contentus est. Quotus enim quisque disertus, quotus quisque juris peritus est ρ De. inde hae sunt occupationes Principum ac magistratu but etiamsi j uris peritissimi essent,vacare tamen disceptationibus forensibus non semper possint. Et ut possint ,, nemo tamen negaverit , graviores ac dissiciliores Paulo causas non ita ab uno dijudicari recte sole. lere, atque a pluribus. Papinianus juris illud asylum,&legum Thesaurus, tamen habuit Adsessores, cum alios, tum Paulum &Upiantim, & hos quidem cepe intersedissidentes de jure, Lucta. o. Dereb. cred. a. Non omnes passim & cuivis assidere possunt. In Patria sua, vel in ea provincia ex qua oriundi sunt,
assidere prohibentiar. l. in consiliariis. Io. h. t. quod tamen admittit aliquas exceptiones,de quibuSin Od. l. Io. l. 3. D. h. t. l. scia Exartub. cauis maj. Duobus magistratibus uno eodem tempore assidere nemo potest,
cult. g. Nec enim facila credendum est, inquit Justinianus, etiam duabus rebus necessariis unum sussi.
134쪽
cere, ne cum ad utrumque festinat, neutrum bene peragat. Hinc publicarum rerum consulti monent. in amplis Rebusp. uni non nisi unum committendum esse magiaratum, in primi veriorem. Eν ιφ' ενος εργον τελειτα, Vnum ab uno opus optime persicitur, ait Aristot. a. polit.st. Tum magna est magistratus benE gerendi difficultas, hominumque id onus sustinentium imbecillitas. Quo referendum Biantis dictum, quod commendat Philosophus s. Et hic. g. p. Αρχοι τον λιξει:GIIagistratus virum demonstrabit. Rursus in minoribus vel afflictis Rebusp. plures eidem recte committuntur Magistratus, praesertim inferiores, cum curis & negotiis levioribus. Haud secus ac natura, tametsii ordinaristin animantibus perfectioribus non fabricatur δελφικήν, gladium Delphicum, id est, unum instrumentum pluribus usibus inserviens, gά εν αγρος εν, sed unum uni sint destinat, ι .Polit. I. 2 in animantibus tamen imperfectioribus nihil est frequentius. Ars etiam, naturae aemula, adinvenit ecελι ιολυχνιον, veru lucernam
.. polit. I s. id est, instrumentum pluribus usibus idoneum, quod quidem juxta Giphanium est in
mentum domeficum x una parte figendis & assandis camnibus, ex altera autem luminibus deserviens: Acco-rombonio autem & Piccarto Judice, hasa militaris, cui de nocte fax inspicabatur. qua in altum elata CXercitui insequenti lux praebebatUr.3. In d. l. ult. pr. h. t. constituitur, nequis Asensoris & Advocati munere eodem tempore fungatur. Et tamen in Pande has postea legimus relatum, Paredros consiliarios, Asessores in suo auditorio assessiirae & advocationis munus simul obire non posse posse in alio. s. D. h.r.Certe novaJ ustin. constitutioTribonianum admonere
135쪽
De Aunonis V Capito administrantium, M. H I
re debuerat, ne id Pandectis adscriberet, Galli servant distinctionem d. L s. ut qui in uno foro judex est, possit nihilominus in alio postulare, Mornac. h. . Eaque in quadruplum regitu0ubemus quae docebuntur ablata , ut duplum spoliatus accipiat, o duplum no-ser si in acquirat, i. s. Ex constitutione Arcadii de Honorii quadrupli poena in accusatione criminis repetundarum dividitur inter actorem & fiscum, M. Non Iblent alioquin in criminalibus poenae applicari accusatori: ac viX ullum reperias crimen aliud, praeter Repetundarum, ex quo poena quadrupli inter actorem &sscum dividatur, d. Ly. cum olim tota spoliatis cederet. vid. CL. Anton. Matthaeum comm. de crimin. lib. I.
De Aunonis Capito administrantium, S eorum, assessorum Sc.
Isis in administratione publica sunt positi, salaria de publico praebentur, id est, anno-
nae & capita. Annona sunt eae species, quibus alimur, veluti frumentum, vinum, oleum, panis, caro, sal, laridum S: similia. Capita ex Hesychio Ammiano Marcellino Cujacius interpretatur, pabula equorum ac mularum. AdditMornacius ex magnoEtymologico,καπηπον dictum videri a se 11,id praesepi. καπηVe-το καπτειν id est comedere ιταμενοις τους ἴ-ους --
ταις. bolebant autem praeberi in speciebus ipsiis, verum cun 'h.t. rediguntur ad pretia in delegationibus sive descriptionibus aut notitiis, quae eo nomine singulis offi-
136쪽
ciis dantur. Alii pro, evito, in hoc titulo legunt evite, alii, capitatis' .
I, Onu Mibus jussicum, vel eorum quisunt circa eos, is inhibendis donationibus tu eos faciendis, sis ne administrationis tempore proprias ades aedificent sine
Ianctione pragmatica. I. Ustiniani constitutione in L un. h. t. magistratus obuni separantur a Provincialibus. Urbani resci mobiles vel immobiles ab iis qui jurisdictioni suae
sunt subjecti, emere vetantur, h. pr. Ut enim Cicero ait Verrina o credebant veteres, ereptionem, non emptionem esse, sit privatis suo arbitratu vendere non lic ret : fore, ut si magist ratibus emere liceret, quod quissique vellet, & quanti vellet, auferret. Speciali tamen Principis permissu emere, ac domos aedificare possunt, dorinc. eX quo Tribonianus ad i. non licet. 6.D. de contrah. empl. appinxit verba, Nisi sipecialiter hoe quibusdam concessum es. Emere quoque possunt Vrbam bona Paterna, quae a fisco distrahuntur, L sia. D. eod. Donationis vero titulo quicquam accipere prohibentur. Facta tamen donatio, post depositam administrationem confirmari potest , vel ratiliabitione donatoris, vel lilentio quinquennii, d. un.*. i. tr t. Quid Imperator LeoΘUrbanis magistratibus emere& res donatas accipere peris mittit, justiniani prohibitione antiquata. nov. δ --niim in regia urbe facilest violentiae viam pracludere OPrincipiIupplicare.
137쪽
De Mori mussarum quae Sc. I 23
a. Provinciales autem magistratus ne ex Rescripto quidem Principis quicquam possunt emere, Praeterea quae victus quotidiani sunt, nec domum aedificare, ne dum donatum suscipere : adeo ut nec lapsu temporis aut consensu confirmetur donatio, h. g. a. Quod confirmat Leo d. nov. δ . in . vers de provinciarum ma gistratibuου. Nempe, in Provinciis major est Praesidibus grassandi copia, si sua potestate abuti velint , idcirco durioribus legum vinculis coercentur. Qua autem poena teneatur praeses provinciae, dicere occupavi pari. I. Exercit. ad Paud. p. o S. Hodie qui cum imperio &potestate sunt, emere a subditis & provincialibus possunt, abrogata magna eX parte d. un. h.t. Tamen ille judeX, cujus auctoritate bona sub hasta veneunt, recthhodieque a licitando arcetur, ut Paponius ιδ.tis. o. ar res. I a. & Mornacius h. adnotarunt. Cum enim ipse sit qui decretum interponit, non poterit remsub hasta pendentem sibi addicere, ne contra regulam juris in rem suam auctor fiat, i. i. L 7. D. de auct tui.
. De Modo mulctarum quae a judicibus insiduntur.
r. m Visa est pecuniaria coercitio, quae arbitrion )udicis irrogatur, l. aliud aus.13I . g. 7.veri λV mulcta quidem. I. a M. in M. D. de V S. Disserentias inter poenam & mulctam executus ibidem sum. Mulctae autem, quae pecuniaria & arbitraria est, dicendae jus habent, quibus publice judicium est, i. a. kώθ.D. dejudic.vel quibusjudicatio data est, d. ryr. g. iis . id est, qui publice & pro tribunali judicium . i ina eXer-
138쪽
exercent Alii mutelar dictionem non habent, nisispecialiter eis hoc jus permissum sit. d. l. a. f. ult' utputa
curatoribus aquarum ex SCto. de quo apud Frontinum lib. a. de aqua ductibus. Sunt qui postrema illa vemba d. La. a Triboniano suspicantur esse assuta ex l. 3. c. de flortui. Quod non puto verum. Sane jus mulctandi non habent Rationalis silve procurator Caesaris, i. a. h. r. curator Reipublicae, qui λογ ς, l. 3. h. t. defensor plebis, i. s. iit. βq. duumviri sive magistratus municipales, arbitri compromissarii, jndices pedanei, arg. d. l. a. f. ult.jD. dejud. l. ea quae. ag. D. ad municipalem. junct. l. p. in D. D. ad L. Iul. pecul. t mron. Augusin. s. emendat. d. in sis. Dissentit, quod ad magiitratus municipales, Cujacius com. a l. I. d. l. Is r. de V. S. ct iupar. C. de magistr. munic. cujus argumenta dilui procheiro ad d. l. aliud stausa. Certa ac definita Mulcra quantitas non est, sed potestati judicis relinquitur, quantam dicat: Quod ita verum , Si non lege sit constitutum quantam dicat. d. t. a . in . Quam appendiculam Hotomannus δ. ob
boniano additam scribunt,ex Lult.h. n. t. Sed errare illos Sc falli ostensum alibi: An autem lege vel statuto mulctam nominatim definitam judex minuere vel intendedere potest Zvix putem. Cui enim bono legis definitio,si modum non ponit judici8 Nec adversantur ea, quae se congessit Chasianeus com .ad consuetud. Burg. rubr. I. *. s. verb. a i' arbitrage dujuge, n. a s.ctsqq. Non enim pertinent ad eum casum , quo lex potestatem poenae sibi reservavit, sed quo moderandi potestatem judici tribuit. Sed nec adversantur l. ult. g. ult. h. n. t.
139쪽
, De Defensoribus civitatum. I 2 s
tatis permittunt 3udici mulctam dictam minuere: lo. quuntur enim S ipsae de mulctis arbitrariis, non speciali lege definitis. Quanquam communiter Doctores quos usus sequitur, α iis locis adstruant, eXjusta causa moderari mulctam etiam lege definitam judicem posse. Vide Clarum quas. y s. n. δ. Pereg. lib. . de jur. . c. tit. δ. n. ty. Gait a. de pac. pubi. c. p. u. aa. SC. Gentil. 3. douri .is . 3. Communis est Doctorum sententia & vera, mulinctas in dubio fisco applicandas esse , L mulcrarum. s. h. c. un. e sint regat. Nec adversatur ult. D. de titit. quae in dubio actori mulctam assignare videtur: non enim de mulcta, sed poena dupli loquitur, quam praestare tenetur ille, qui rem litigiosam in sacrum dedicavit. Possit Sc cum Interpretibus distingui, ut si lex petendae poenae causa actionem det privato, qidem videatur addicere poenam ' sin extra ordinem poenam judeX exigat, fisco ea applicetur, arg. l. s. D. de Sepulch. viol..d. Lult. de litig. Quamquam ne illud quidem.perpetuum
I. Ecuriones Se Defensores Civitatum disserunt. Illi publici consilii causa legebantur, L pupil-A A lin. a 3 p. g. s. D. V. S. unde Sc βουλευται, coum liani, dicuntur Modestino tit. de excusat. tui. Hi non publici consilii gratia constituebantur, sed defensionis tenuiorum , plebeiaeque sortis hominum contra Poten- . tiores. o. g. I. h. t. l. un. infra de of .
140쪽
sumebantur ex plebe , l. a. h. t. comparati propterea Tribunis plebis , qui olim fuerunt Romae. Eorum vicem hodie referre existimanturiurati , . Gabini: quod judicum nomen ex lingua Hebraica deflexum esse docet Cujacius lib. I. Audortit. r. licet alii a Teutonico, Schatim,deducant. Creantur Defensores decreto civit iis ιδ. h. t. & Christiam soli ead. l. Ita autem creabantur, ut unus idemque iterum defensor esse non geretur ei sed quia onus importunum fuit, in orbem& circulum ibatur, &-, alternis, per vices quisque idoniis sustinebat, Chacunasontor ordine quis
res magi Iraim, Sic intelligendum illudJustiniani Mινὰ
υἀλεν d. nov. I s. c. I .pH. Horum munus olim fuit quinquennale,ri. . b. t. ex d. nov. Is . est biennale' Apud
eos fiebant insinutiones testamentorum & donationum testationes, depositiones, consciuntur id eduntur acta, d. l. p. Olim in causis pecuniariis Defensores cognoscebant usque ad aureus Ο. l. I. h. t, eX d. nov. II. c. R. g. a. usque ad 3Oo: quem cognitionis modum eXcedere nequeunt, La I. D. de juri . Finge: Actor adversus reum pluribus actionibus agit apud Defensorem civitatis : EX mutuo petita oo ex vendito et Oo. ex locatione totidem, etoo. Hae summae coacervatae longe excedunt
terminosjurisdictionis Defensoris: Seorsim vero consideratae sunt intra eos terminos. Jam quaeritur, An, ad impediendam jurisdictionem Defensoris, hae summae debeant coacervari de computaris' Neg.d. ιου . Qui ad