장음표시 사용
151쪽
lus iudex ante litem contestatam. Non incipit ullus judex cognoscere de re, niit c um per narrationem nemintii cauum audire coepit a litigatoribus , fitque id 1olum litis contestatione id. l. un. Duar. comm. adiit. Diae
a. Actor olim in jus vocabat reum sine ullo appar, tore aut judicis jussu I manu injecta , obtorto collo, testato tamen: Nisi satisdedisset judicio sisti, t. s. g.
D. Iui sati . cog. rit. D. injus voc. ut eant. aut famissae ex XII. tabulis: GManus injectio e so e injus ducia D: Si calvitur , pedemvestruit, manum endo jacito. Cui
qui compluribus testimoniis aliis, ex Plauto, Terentio, Horatio, Luciano petitis luculenter id probant. Contra disputat Robertus s.sent. a. nunquam licuissola reum iniicere manum: prolato in eam rem fragmento XII tabb. His a populo abeso. Resp. Id quidem fragmentum legis A II. labb. ex Ciceronis libro f. de legibus superesse nonnulli existimant, plerisque tamen leges a Cicerone eo loco relatae, non verae, sed confictae esse videntur. Sed sit ita, edixerint itaDecemviri, ut refert Tullius, dicemus ex regula juris: In toto jure generi derogari per speciem. l. in toto. So. D. de R. I. Demus, Legem AII. tabularum in genere ita des ni visse, Vivis a populo abesset. Sed concedat nobis icissim Robertus, eandem legem in specie vim reo inius vocato, & nonsequenti, aut non satisdanti, permisisse. Est quaedam vis justa & legitima. Adducitesiana Robertus i. generali. c. de decur. Ordini Curialium in decurionem fugientem est manus injectio,
152쪽
bertus, manum iniicere licet, ergo regulariter m
nus injectio est prohibita. Resp. Manus injecti
nem ex L.' XII. tabularum , quae sit in jus vocato , juris cum eo emeriendi natia j Robertus perperam confundit cum illa quae fit custodiae causa,utis cui manus iniicitur , custodiatur, ne elabatur: haec regulariter est vetita : permissa vero casibus injure ex pressis quorum unus proponitur in d. l. 3 . Ille etiam manus iniiciendi reo, eumque invitum in jus ducendi mos Ppostea in usu esse desiit: sive quod parum tutum me numanum videretur, rem tantam privati cujusquam libidini adversus privatum civem permittere: sive quod videretur esse aequius, rem juris experiundi causa institutam, auctoritate eorum transigi, qui ipsi juridiacundo praeessent. Quando autem id factum, incertum. Hotomannus recte videtur observasse lib. s. antiquit Rom. c. s. Sub recentioribus demum Impp. coepisse reum per viatorem vocari; unde frequens in novis constitutionibus mentio conventionis per executorem faciendae .f. tripli. a . Inst. de act.Ly. I. pr. c. de pras
Donellus d. e. a.jamPauli de Ulpiani tempore morem iulum exolevisse autumat, adductis in eum finem is D. dejudic. I. a. f. r. D. Siquulfus voc. non ineri Veis ram nihil in his est reperire,quod sententiam ejus Juvet Quae enim consequentia: Injus vocatus ad praetorem, venire debet: vocati est non contemnere auctoritatem praetoris, Ergo jussiis & auctoritas praetoris in vocati ne prius intervenerat Z Non minus enim praetoris auctoritatem contemnit, qui adversarium ad praetorem
Vocantem non sequitur , quam qui ipsi praetori v canti
153쪽
canti non paret. Proinde qui spreto edicto praetoris. Injus vocati ut eam,adversario in jus vocanti reluctatur, mulcta projurisdictionejudicis damnari potest. d. l. a. Nec movent l. ad peremptorium. σδ. cos. ct sqq. D. d. t. dejudis. Loquuntur enim de citatione, non dein jus vocatione. Citari dicebatur reus, cum ipsa die cognitionis. quae ante ei dicta fuit, evocabatur, ut, an Praesens esset, nec ne, appareret, L o pin edictum. 7s.
d. l. inter. Io. D. de publ. jud. secon. Padian. Verr. III. Duar, disp. annis. r. c. a. ct r. Vultei. di c. Scholas. c. a. Hodie promiscuis utimur in jus vocationis & citationis terminis. Vox citationis absorpsit vocem injusmocationis, ait Vultrius. a. juriser. Rom. c. a 3. Otatis
hodie nihil est aliud, quam rei ad judicium vocatio, juris cum eo experiundi causa, quae sit a judice. Estque vel Scripta vel Vonscripta.Item Simplex vel Perematoria:
3. Sine venia non possunt in jus vocari Patroni &Iarentes utriusque sexus t. o. g. i. ct L seqq. D. h. t. arentes patroni, liberi, uxor, & heredes ejus licet
extranei I. ι. i. a. t. Cujus ratio fuerit eX not/. δ.
I f. qua generaliter dicitur, defunctum quodammodo vivere in heredibus, qualescunque illi sint. Liberi inquam, etiam emancipati, sine venia non possimi injus vocare patrem: quod& in matris persona obser-Vandum, L 3. h. t. Non enim ex jure potestatis, quod jure civili introductum est, hocjus descendit, sed ex
iure naturali, id est reverentia, quae natura debetur Parentibus & patronis. Qua de causa in hac re non parcitur rusticitati: nam juris naturalis ignorantia neminem incusat. d. La. h. t. An autem socerum, socrum, Vitricum, novercam, maritum, dominum laudi, Prae- S a ce.
154쪽
ceptorem in jus vocaturus, veniam impetrare habes necesse ξ Placet nefantium sententia. Nulla enim lex illam edicti praetoris partem ad hos produxit. Erubesicimus autem sine lege loqui. Comarii pellem 5e corium dentibus producunt: nobis non ita licet Leges , constitutiones, Edicta praetorum. Opp. Socer & sc
neris sunt ceri. Quod Accursit, Hotomanni, aliorum que est argumentum. Resp. Obtinent Soceri parentum locum, non in Edi cto praetoris de in jus vocando, sea in actione dotis, soluto matrimonio, cum quaeritur, an socer de dote conventus eo gaudeat beneficio, ut in id damnetur quod facere potest. d. Io. Obtinene quoque in capite de Nuptiis, cum quaeritur de jure Connubii, d. g. socrum. Quo respectu etiam vitricus Mnoverca parentum loco habentur, o. ct siegar. seq. D. de rit. mcpt. d. g. Socrum. Opp. Personas quibus reverentia praestanda est, sine jussu praetoris injus vocare non possumus, L generaliter. rs. D. h.t Praestanda autem est reverentia marito, LI s. g. r. in .
c. δ. de nova form. Del. c. un. in D. de vasast. milit. Resp. Quas personas, qualem quantamque reverentiam Modestinus intelligat in d. l. 13 petendum ex din. . ct N. seqq. eod. quarum legum auctores Upianus& Paulus interpretationem & restrictionem generali Modestini responso addunt, sanctiorem quandam re verentiam, quaeque legis necessitate praestatur , insinuantes: alioquin sane nulIos senes sine permissu Praetoris in jus vocare liceret: semper enim in civitate nostra
155쪽
senectus venerabilis suit, majoresque nostri penh eundem senibus, quem magistratibus, honorem exhibuerunt, ait Calli stratus in L s. D. dejur. immun.
. Quaeritur, An jure novo veniae petitio sit necessaria' ΑΨ Reverentia enim, parentibus & patron hdebita , quae liberis & libertis veniae petitionem imperavit, eosdem hodieque urget. Nec ulla lege veni E impetratio est sublata. Manet igitur. I. praecipimus. 32. c. de appeLat. Contra CGjacius 2. c. ro. Donellus Vultejus d. c. I. causam, ob quam veniae petitionem exegerit praetor, hanc reddunt, quod injus vocatus, ni sequeretur, injecta manu duci potuerit. Quae dii ctio cum exoleverit, consequens existimant, ut exo leverit etiam veniae impetratio. Resp. Reverentiae ratio, quae a parentibus 8c patronis manus injectionem abstinuit , non exolevit. Tum unius rei plures possimi esse causae. Non sola manus injectio violenta veniar petitionem Sc impetrationem Suasit, sed haec etiam edicti proponendi Dircausa, ut cognosceret praetor, an actio quam silius adversus patrem, vel libertus con tra patronuminstitueret, esset famosa, aut saltem honorem eorum sugillaret, L sed s ro. g. pen. D. h. t. Moribus hodiernis filiusfamilias cum parente acturus',
impetrat citationem: alja veniae impetratione non uti mur. Fab. C. Sabaud. h. t. de . I R. Brinon. R. legum abrogatar. I o . Z a. notit. jur. Be . h. Aliud tamen innuit Timaeus Faber add. f. M. Inst. de poen. temost.
156쪽
1. est duorum pluriumve in idem placu inum consensus : scilicet solus de nudus , ex α quo nec obligatio, civilis) nec actio oritur,
I. I. D. de possic. l. ι. g. a. ct l. 7. D. h. t. Disserta commentione. Conventio genus est. cujus duae species, Pa- Erum & contractus. Seu, Conventio vel est Nuda, vel non-Nuda, Nuda, pactum est Non-nuda . Contractus. Quod vero in La. s. r. D. eod. Conventio significat Pactum, inde non recte inferas , conventionem & Pactum esse rem unam & eandem. Non enim est novum ut verbum generis usurpetur, & restringatur tamen ad
certas species. Ita & in L pen. C. qni accusar. Non possper Familiares non quivis domestici intelligendi, sed ii duntaxat, qui obsequium & reverentiam Patrifamilias debent. Porro , Pactum nec nomen habet, nec causam, d. l. r. pr. o g. a. Causam, id est, dationem vel factum, eod. 3. Pacta solo nudoque placito constant. Exempli gratia: Si tecum paciscar de fundo tuo Comneliano cum meis aedibus permutando, hoc nudum pactum est, ein At quam primum ego tibi aedes, vel tu mihi fundum tuum tradideris, jam non nuda erit pactio, sed causam commercii h
bens , & ideo contractus innominatus. l. I. g. a. D. de rer. per t. l. s. g. r. D. de praesicr. verb. Brevem &succinctam singularum legum interpretationem litus tituli de Pactis subiicere visum.
157쪽
Haec lex duo continet, Thesim &Hypothesin. Τhesis est: Spem fideicommissi sub conditione relicti, pacto remittere licet , quodque ex causa remissionis datum est, condici nequit, etiamsi postea conditio deficiat. Hypothesis est notabilis: Pater testamento heredes instituit duos filios, Philinum & Licinium, Frontones. A Philino petiit, ut, si sine liberis deced re, hereditatem suam restitueret fratri Licinio Frontoni. Mortuo patre, Philinus adhuc improlis paciscitur cum Licinio Frontone, ut accepto s*xtδnte hereditatis, remittetist incertum eonditionis, id est speni
fideiconmissi consequendi. Facta divisionet hereditatis secundum hoc pactum, contigit, ut Philinus diem obiret, relicto filio, cui etiam nomen Philino. Hic
sextantem patruo suo Licinio lutum revocare conastur. Quaeritur, an possit j ure8 N eg Licini us. Fromto exceptione pacti se tueri potestis h. l. r. Incertum conditionis dicitur hac lege pro, lacerto emditionis evenis tu, ut& in La. D, de bompos secorab. Male Bari Ius interpretatur, sideicommissum conditionale. eoque
nomine culpari meruit ab A Iciato,' ' παρρογω c.ao Similes locutiones occurrunt alibi. Sic incertum rei I. II. D. de heredo mend. l. ra. D. de act. - . Ita Tacitus lib. Pannia. dixit, incertum maris & lib. . belli incertum: ut & Iustinus lib. 3δ. Ac similiter incertum fatutu , apud Apulsum . metam. & Minucium Feliacem in Octavio. Hilarius quoque epistola ad Augustianum: Iuid opus fuit hujuscemodi disputationis incerio
tot minus intelligentium corda turbaripa. Huic tamen Rescripto Imperatorum in L l. r. quae-
158쪽
quaedam adversari videntur. I. Fideicommissum sub conditione relietiim,' pendente conditione repudi ri non potest . Us ita scriptum. os. g. r. D. deIeg. a. o Licinius Fronto spem fideicommissi remittera non potuit. Resp. Aliud est, Repudiare. aliud, Pacisci. Repudiantur delata: paciscimur de de non dei tis. Homine legato, priusquam elegerit legatarius ,
non repudiat Stichum recte ei de eo non petendo PMCiscitur recte , L homine. is. D. de vi. leg. Glossa in HL . Ferrar. Cagnol. in I. rr . D. de R. I. Cujac. iraco heredi. ar .g. M. D. depact. II. De hereditate viventis
pacisci nefas, Lult. h. t. Atqui Licinius Fronto hic Paciscitur de parte Philini fratris, Post mortem ejus non Petenda. Resp. in iecte d. l. r. fratres pacti sunt de hereditate patris defuncti. Ex fideicommisso testatori succeditur, non herediδ a quo relinquitur fideicommissum, ι. eoheredi. ui s. eum fili D. δε. must. O
sunt alienari in fraudem eorum, quibus sunt relic a. i. μίς. g. pehi. ct auth. με. C. de legat. Atqui in L b r. fideicommissum relictum erat liberis Philini, In verbis: Si ne liberis. Resp. Liberis Philini quicquam relictum esse, nego. Liberi positi in conditione, non sunt
positi in dis iisne l. quis sub conditione δ. D. Si quis
emi cau fresam. IV. Bona donata revocare licet ob liberos postea susceptos s unquam. S. C. de rovocadonat. Resp. Philinus in h. n. l. r. sextantem hereditatis dedit fratri, non donandi animo , sed ut frater spem fideicommissi consequendi deponeret, eique reia nuntiaret. Tum jus illud revocandae donationis propter natos postea liberos, non est generale, sed spe
ciale & proprium donationis liberto factae a Patrono,
159쪽
aLLI unquam. δ. ut reces olim sensit AZo in summ. Od.
m - LEX. II. Heres vendidit hereditatem. Quaeritur, uter tenea- creditoribus hereditariis, Heres idem que venditor, an emptor hereditatisῖ Resp. Heres qui vendidit a. C. de hered. vel a I. vend. Lmore. 8. D. de acquir. hered. l. s. in . D. Eib. ex caus in pus. eat. Obstare videtur
h. n. l. a. ubi contra emptorem actiones suas move
runt creditores. Resp. Emptor hereditatis non invitus sed sponte suscepit actiones, quibus non erat Ob-.noxius: qua spontanea actionum susceptione venditora creditoribus hereditariis liberatur, non ipso jure, sed exceptione pacti taciti, ead. a. Creditores agendo cum emptore hereditatis, tacite cum eo pacti intelliguntur , nihil eo nomine a venditore se amplius petituros. Imo ipso , ire venditor liberatus esse videtur,
L solutione. as. D. de solui. Qui judicium pro nobis suscipit, nos etiam invitos liberat, perinde ac si pro nobis solveret d. I. as. Resp. Recte, qui novandi animo judicium pro nobis suscipit. Accursb. Aliter Donetl. h. n. . Quid si emptor hereditatis non sit solvendo, an nihilominus exceptione tutus erit vend itor Erit. arg. b. ct a1. g. abesse. a. D. mandat. Don. h. n.
160쪽
nes creditorum suscipere tenetur, L 1. C. d. t. δε herediet ammenL: Cui tamen derogatum per Luit. C. de quadrisenn. prisscr. g. ult. Ins. de usucap. Dissi Cuj:
Servus meliorem domini conditionem paciscendo facere potest: : deteriorem non aeque, d. L stibi. 1 f. ult. junct. Dab. E. seqq.s debitor.s s. l. per quos. sp D. de pact. l. melior. II 3. D. de R. I. ubi dictum. LEx. IV. t Lis de praedio mota, renuntiatione antem finita ac sopita, redintegrari aut instaurari nequit. h. t. Actiones semel extintiae non possunt reviviscere, Lyδ. g. aream. y. D. de solut Renuntiat liti, qui in totum ab ea desistit, L Io. D. dejud. Qua renuntiatione lis tollitur, non ipso jure, sed ope exceptionis, nisi acceptilatio & stipulatio Aquiliana fuerit subdsta, Lis. de transact. l. . ct Ieg. D. eod.
ta solutione partis, partim jure honinrario, id est, ope eX-ceptionis, puta pacto convento,quo convenit ne caltera
Pars peteretur, tolli potest, h. Creditori satisfieri potest per partes, h. l. Nempe consentienti creditori,
non etiam invito, L non debet. M. D. de R. I. juncr. l. R. pr. D. fam. ercis arg. pr. tit. Inst. Auili mod. to . oblig. Opp. Heredes debitoris solvere possunt per partes, Ls. D. de condict. furt. l. 6. C. fam. ercisc. l. a. I. ult. c.