장음표시 사용
221쪽
l conditionis p tissanae lubricitas, prssertim cremoris.Pertransiit enim thoracem, in nulla ipsius par Et te quippiam, dum transit, relinquens: veluti faciunt, quae in meatibus infarcta adeo obstruunt,UIl vix absolui possin t: quod accidit viscosis ferer omnibus excepta piissana. Hinc sane,quae ex chon dro fit sorbitio,quod quidem viscosum siti, habet, sed lubrico est destituta: ptissanae autem inest Oc lubricu oc detergens. Quapropter medici ad detergedum eum, qui in ventre infarctus est, humol rem vomitibus exh1bito ptistanae cremore,veluti dc aqua mulsa,vtuntur. Crudam quoqῖ conte t runt ptistana pueroru mangones,facies cl3, Ut vitiosos cutis exterat colores,illinunt. Quod aut in
ea detersbriuni existit id ad dele stione est idoneum,distributione cla, prssertim υbi ex sima hepatis ad gibba transmeare debeat, lue distribuit alimonia: hic etenim infarciunt, qus crassi succi 1 unt,& quae tenaciter collae modo adheren ta Atq; ob id chondrus non in astectis iecinore selum maXime nocet, veru quoq; in iis, qui viscus hoc nullo quide paeto Issum, sed cu meatuum an gustia naturaliter afformatu habenti aut igitur ita natura affecti sunt, ipsis tum tenacia tum crassa succi ola infarciuntur,atq; opplent: atq; ob id grauitate in eo viscere sentiunt, cit hec distribuunt. Praeterea pli11anae viscositas humens est,sed non vehementer,ut aqua & melicratum, sorbitio ire Oe t regitur j ex chondro, ' ' & ea, quae sorbetur ova: nempe ea ora stomachum languentibus ipsis ita manifequidem omnis ste supinant,ut subuersum ipsum esse existiment: verum piissana humecstare quide valet,sed sto bus aegraecis machum stibvertere non potest.Stomachum aut hoc in loco intelligere oportet,vi huiusce tepo-qηρ Mderim, i ris homines dicere consueuerunt,non meatu tantummodo, verum quoq3 3c os Ventriculi. Cum 6 7 ρρο''V l igitur id imbecillum fuerit,atq; exolutum,manet diutius in eo,quod ingestu est, supernatR., Sed 'iaci l contrarium usu euenire nata est, v r ubi a cibo aliquo honi succi reductum,P quod c Otinetur,esemen istis es t Pellit Nempe humor protinus μ ab ipso recedit,ct coquitur,atq3,quod ita expulsum est,deiicitur. uirita, habu - Sicuti si crudu, manet, tarde q3 cedit,quod in ore ventris supernatati. nempe partis huiuS munUS isse aba lectio est appetere,non concoquere. Qus igitur astringui edulia, ut ventriculi os roborant, sic Oc plus ne, φιi errat, iusto exiccant. Pari modo, re quae ex chondro paratur sorbitio, ut humediat, ita ec supinare natam quod ex est.Ptisana igitur humec tantinuimas cula,malitiam effugit. Deinceps piissana sitim minime iΤ mm st inserre ait Hippocrates,maximu quippiam & hoc ese in iis, qui corpus tum exurunt sum siccat, is με έρψς inorbis testatus. Hac sane occasione piis ana,* aqua mulsa, longe melior existit, quaq ua abluedi hq lbonitate,quam deinceps huic inesse ait, similiter aquae mulsae naeta fuerit: immo,si Utisana aquae ivt Co ipxςSi mulsis compa aueris, ptissanam ipsam in acutis morbis&superiorem ct melioris coditionis cillabo aliquo eaeo reperies, quod Procedense Ostedam sermone. Na de ptissana sermone ab luere est tempestiva. stomacho sub- Pro1nde siquidem abluere dixi i cu adiectione II1quid ablui egeat quasi no in Oibus acutis 'Or- GV ysivm 'RR bis probe abluente utamur edulio.Nepe cetera o1a, qtis de pilisana dicuntUr bona, morbiS ' O ubi , eibo ali- prosunt acutis; sed abluendi bonitas, quibus ventre 1 ibduci volumus, ubi cibus in via morat, est quo eustoma- lidonea.Probe igitur abluere febrili assectioni neq; tanu contrarium, nem tana familiare auxilita,E . ita iiii, Imum Vtile eXistit,sed bene tana symptomatis alicuius emedatorium corree Ortu cl3. Reinceps h ζ d. zz hiquitIneq; astringit, neq; male turbat/viscositas scilicet piissianae: sic etenim sermone de ea in sortarux pquos id fisaut Non astringere aut quibusdam maxime bonum existit. Nemo siquidem astringentibus aliuo: oh cibis,nisi Vel Pst symptoma, quod ani mi deliquium inducat, vel pst immoderatum ventris
nientes stoma profluuium: cogunt siquidem costringunt qa corpora,viasq; tum distributionis, tum alimonte, hQας qu*m itum eius,quae foras fit,perspirationis connivere faciunt: quas reclusas apertas que esse conducitas Est taleipita Ord authon turbet,i.nullam,dum cocoquitur,faciat perturbatione,in laudem oc ipsum prae noster. istat pilisanae.Perturbatio autem huiusmodi ex multis paritur eduliis, his quidem ventrem mor C AZeuci. dentibUS,aliiSUero inflantibus,aliisitem,qus pugnatibus facultate partibus costant: Quod tum in lenticula, tum in brassica reperitur, nempe solidum ipsarum corpus ventrem cohibet,iUS autetipsum proritat, subducit 43. Sic qui cerebrum cum oleo & garo condiunt, totu ex ipsis tum dissimilare, tu sibi ipsi pugnans emciunt,cerebro quidem stabili oc tarde meante, niistis vero ipsi ad Hi deiectionem excitare idoneis. Pari modo & de ovo dicendum, si1ue cum melle, siue cum sale,siue icta garo assumaturinempe quod ex ipsis constat, disterentes habet facultates. Iura itemsereola. t Quapropter ec circa sermonis initia viscositatem piissanae laudans inqui continua quod sane citra totius in partibus omnibus similitudine non sit Verum in presentia huic verbo iturbat ad liecit hoc adverbium Imaleg sic grsce ρυτε αραδον κακον) ptissanam no turbare haudquaqua sim pliciter asserens, sed Imales adiiciens: nihil enim ciborum cocoction Φ hoc ipsum,aduersarm gis. Quo 1 fit, ut qui de concoctione scripserunt,ciborum varietatem,praesertim q3 ubi variis constent facultatibus,nocentissimam dixerint, utpote quae ingesta ipsa probe concoqui prohiberet Obseruat id maxime, tum qui luctantur,tum qui legitime certant. Prandio siquidem pane duia taxat edunt,in coena vero carne. Plura de his enunciare, nisi scirem te inuenire ipsa po ste, qui ex iis, qus de cococtione in comentariis de facultatibus naturalibus dicunt, sis instructus. Comen tarios aute huiusmodi si neglexeris,frustra in his versiaris. Quapropter de perturbatione huiusmodi sirpersedens,ad olum ultima me transsera, quod ab Hippocrate de ptissana adhuc loquen te dicit,Neq; in ventre tumescit. Nepe multos piissana, ν flatuosa esset,danates haudquaa igno ranS,no abs re adiecit,Na inter quedu,quoad maxime poetuit, intumuit. Qua sane adiecitione
222쪽
Acriminationem coindicauit,& ipsius solutionem dixit, elixationem 4, edocuit. Scribit quaedam Sc nihilo minus de coetione in sequentibus: sed in praesentia tantillu hoc sermoni de ptiliana adhciam.Ptissanam ti plurimum Xeris,cibum flatus expertem emcies: Et nos autem iubaceum ita Grsci dicut nem si tribus coXexis diebus, flatu unquam orbatum reddideris: nempe ex propria subitantia, flatuositatem habet, non autem Ob diminutam coctionem, veluti ptiliana. Sunt,qui ab ipsius coctione ocytis recedere consueuerunt, potissimumq3 diuitum coqui: terat siquidem crudam eam, atque deinde parum caliaciunt: non enim coctam dominis osterunt.Sed de coctione piissanae,ut dixi,rursum dicetur. Nunc autem, posteaqua vires ipsius demostrauit, deince svius distinctiones docebit: ad quem Sc ego me conseram, Ubi me in sequentibus absoluturis se monem de ptisianae ad aquam mulsam oc alia,comparatione,praemonuero. , iamcunque igitur in huiusmodi morbi ptii a a diuntur,iis ne )ns quidem dis M ita dicam,inistri permis tendum, ed tendum,nec desistendum,njι espropter medicamentum des ysterem eos deistiere opussu. Soluere hoc in loco incipit,quod quaeritur. Sed, quoniam dici ionem ipsam no exacte inter pretatus sis,ob id obscurum reddidit sermonem. Quaproprer,quoriam maxime expolitus mo lB do nih1l obscuritatis habeat,reserre conabor: sermonemq; ab initio hoc repetam pacto. Que naesi causa discordiae,cur in acutis morbis alii quidem piissana hordeacea urantur, alij solo pilisanae cremore,alii ne hoc quidem ad morbi usim iudicationem c hoc sane: est problema. Sed solutione deinceps audi. Qui acutis laborant morbis, alij quidem a cremore solo, alij a piis sana ipsa, alij ab
horum neutro iuuantur.Sed sane petulantius de Omnibus morbo acuto laborantibus tulit medicorum unusquisq3 sententiam,non considerata ea,quae in omnibus esse debuit, experietia. Sed distinguam ego,demonstrabo q3,quc nam a prissana iuuatur, qui nam a cremore solo, ec qui nam neutro indigeant. Tota igitur pristana vii debet ex acuto morbo laborantes, qui nem alio quo piam ante Utantur remedio quale Vel per sectam Venam, vel ventris subductionem, vel quippia 1imile fieri solet, neq; et eis infit,quod periculum minetur, symproma: Cremore aute, qui aliquid tu fallacius,tum periculi magis particeps habet. auos Vero Vel sanguinis missioni vel purgatio ne vacuare expedit, vel etiam dolores sedare, his non ante vel ptissanam Uel cremore dabis, quani' ς Uippsam eorum,que diκ seceris. Sane hec Hippocrate prsscripsisse oportuit, re ab unoquoq;
niam id non fecit,non absq3 causa obscurus abieeto conueniente ordine est e ctus. Nos autem C detritiones ipsius secuti,reducamus unaquanq3 ad ea,quae ante dicta sunt,capita: atq; in primis diligentia adllibita praesentem exponamus dictionem. Quare me 7 latius' explicantemP Hippocra ttis dictionem,simul q3 Sc verba aliqua gratia perspicuitatis adiicientem audito. Quicunque igiti ,'ντα aegrotantes pictam in his morbis utuntur dicam autem paulopos qui nam ea utaturo iis quidenIIa die vasa inaniri ut ita dicam permittenda, nisi desistere debeat vel propter medicamentu, Mel propter clystere. His ergo si bis dederis,cum opus habuerint,bene facies, atq; quantu corpo ris tolerat virtus.Explicabo aute tibi scopos, quibus attentus vel per ventrem vel per venas ipsos e lacustis,aut solibus cataplasmatis ue Uteris. Hsc si ita prsdixisset,deinde unuquodq; ipsoru sie riatim resumens conuenienti exposuisset ordine, no obscurus suisset sermo ipsius. Nunc autem, quod interrepit,interlabitur 43,semper j ad finem Vsq0 persequi cupiens, ubi sermonem diutius et suspensum esse permisit,iure obscurum secit. Vera aut me loqui deprehendes,si dictiones singulas oes claras manifestas i inueneris: orationem vero totam incompositam,& ob id obscuram. , Proinde, ibis die cibari consis erunt, bis piis anamdare oportet: quis A,siemelquidem sprimos detur: la τήν - deinde ἐκ προσαγωγης, idestsensi paulatim que ille potest,bis quoque detur, 'si quid putes adiiciendum. D Bis cibandos ipsos inquit,qui bis cibari consueuerui: cum Uero necessitas fuerit eis, qui semel in is,
cibari consueueruntinis assumendi cibum, ptissimam bis dabis, ab ipso quidem semel incipiens; ssed paulatim ad bis ipsum procedri: nempe ἐκπροσαγωγης d est sensim, id declarat. Fit que res i. e sui, hoc pacto.Semel quidem dabis,quod satis sit: sed minimum sit , quod secundo exhibeas. deinde cimiis is paulatim augebis: id que essicies,donec ambas squari alimonias continget. Sed non du sermo nis huius fides huic patet,qui librum hunc Hippocratis legit, q, neque ab ipso est praemonstratu, qui nam sua qui commode ptistana viantur. Verum, cum paulo superius, eos qui mediocrite Jorotant,ab ipso ita cibari,praedixerim,paulo post& Hippocratem ipsum velle id demostrabo. xtque haec tibi sit praesentis huius dictionis expositio. Sunt autem plerique,qui dictionem hoc scribant pacto: Qui semel cibari consueuerunt, semel quidem prima die dandum sensim paularitim que: quod si fieri potest,bis quoque detur,siquid adiiciendum putes. Sed mente caret dictio haec. Nan qu6d prima detur die sensim paulatim que,sfieri non potest: cum sensim ipsuin pluri-hus ingestionibus fieri natum sit: non semel neque statim in prima.
Verum intremitia neque multa neque crassam admota dare oportet: sed quantum s ob confluetudinem,
223쪽
l Hippocratem replere sgrotantes asserunt,4his, qui citra periculum agunt, bis quotid1e E. t pusianam dare iubeat, Isi,quod in dic tione retullit, siderarent,se 1psos codemnarent.Tantum si l quidem sorbitionis dari praecipit,quantum alimonte corpori re ob consiletudine & ut non muli ia fiat vacuati administrari nuem l Si igitur ptissanae Oxybaphum, id est cotulae quartam pari temγ quae quotidie ad septimam Vsq3 Uel nonam d1e exhibetur, minoris esse facultatis, quam id, i quo alunt,nutrimentUm,fatebuntur,mea sententia a nugis se se cohibebunt.Sed paulopost id dei clarabo.Atq; in prssentia verbu hoc inter initias quod Graeci dicut exponam. Nemenim morbi principium id significat: sed ex eo generalius adhuc audi significatum. Nempe, cui aegrotans primum piissiana egere Videbitur,tunc protinus neq; multam, neq; admodum crassami dato: a multa siquide oc subita tum repletione, tum vacuatione, semper abstinuit Hippocxates. Verum dandae sorbitionis quantitas augenda hoc obseruabitur parito. Nempe ,si morbus siccior, quam di quis
piam existima, fueri non multum dare oportet sed ante sorbitionem, des mulsam Pel inum, trum mastis cois i xuat, opinare conuenit: quod autem modi inguiu cong ua diceturi Morbus siccior 'ariis dignoscitur modis,quanquam uniuersalem communem 53 ratione ha s heant eandem, Peripneumoniaqmdem,S pleuritis, atq; omnino,qui tum pulmonem, tum aspe Fi ram arteriam infeltat,morbi,cum nihil ab astectis expuitur partibus: Iecinoris vero, vel me arei, i vel ventris,uel ieium ,vel intestinoru,vel lienis, ubi aluus prorsus cohibita sit, aut pro necessitate excernat tum sicca,tum dura,& caprarum stercori similia excrementa. Morta sicci tum arteriarui Artotam es. tum venarum dignoscuntur linguae siccitare,o ea,quae ' totis corpus, occupat,ariditate. Phlea monae pari modo fiunt siccae in iis, quae tum soris tum conspicue apparent,viceribus, ubi sciliceti nulla ex ipsis sanies effluat. Sypius& in oculis phlegmons etiam siccae oriuntur nihil excernen tes. Verebri prsterea aegritudines,quae neque per nareS neque per palatum eXpumatur, iure optis mossi aedicuntur. Et sane superfluitatum nihil excernere, siccorum omnium morborum no
i r incile onagno M. On immerito igitur Hippocrates humectantium aliquid anteptissanam
l aflumi iubet: ut vel aquam mulsam,vel innum, tanquam hae quam aqua, magis humectet. Sed ' quoniam vires ipsorum se se enarraturum pollicem ob id oc nos eorum, quae ad aquam est com parationem,in eam disteremus libri partem,que horum vires edocet.
i summatim augre convcmi. Nempe,quae citius m B quemadefiunt, iudicarionia denunctant celeruarem: Guet uero Alrarim minus que, rariore gnificant iudicationem. . GA morborum siccorum genere ad eos,qui contrario pUgnant,modo coireris, deinde memorato citra omnium adiectionem Mno,narrationem eius commune omnia eiusdem generis exemplum ratus,non absque causia Obscuritatem fecit.Nempe Os madescere,& talia a pulmone expuit qualia oportet,morbi non simpliciter sunt humidi notae,qui omnino in omni sit corporis parte' sed cum cuiuspiam eorum,quae respirationi subseruiunt,instrumentoru affectione ob eam rem' ut dixi,dictio Hippocratis obscurior est reddita. Sed,quod ab eo enunciatur,verum omnino est Uscilicet,quae per sputa,qualia esse oportet, excreta expurgantur, celeriter iudicantur. Contraria vero duorum alterum subeunt: nempe aut in pernitiem, aut in longum finiutur tempus. Ergo i qui probe expurgantu his pristanam dare oportet, Ut roborata virtus iis , qtis per tusses ex puli mone fiunt, humidorum expuitionibus sufficiat.Nempe verba haec squalia esse oporteis coelio i nis habent notas: de quibus absolute diximus tuis, at tum in iis quos de crisibus, tum illis quos de tem poribus morborum fecimus,commentariis: praeterea & in expositione aphorismi illius,ubi Hip
l Pocrates,quo na Oporteat modo ex apparentibus praenotiones secer Ostendens,sermonis exemi pleuritidem scripsit hoc pacto: Veluti in pleuriticis si sputum inter initia protinus:
i rea morbum breuiat: si vero pos ea apparea producit. λ protinus appa H Et haec quidem se talia parte plurima existunt. Sed multa quoq;Waliaperopponina, quae demonstranda
Dixi & ego sermoni huic deesse non pauca, quae ad distincte desinite que loquendum utilia existunt: de quibus 8c ipse agere pollicetur.Sed in praesentia de his solum vult intellistere quae discia sunt: ea si quidem per se talia sunt, qualia ipse percurrit. '-α si Et 'quanto copiosii fuerit expurgatis,tantoplus adiudicationem sedare oportet, se maxime duos abiudica Α.li. . si .Lr.l tione dies,quibus Dique dei quinto, Eseptimo, Enono fieri debeat morbi iudicatio et qua si dierum tum paritia tum imparitas perpendenda sint. Ponthoc autem mans itionem dabis, sim autem ad ciba marere conferes.
Κρισιν, id est iudicatione, inunc dixit VeI persecta morbi solutionem, vel permutationem eam,1 quae usq; adeo insignis sit, ut inex periculum omne euaserit. D S aute ab iudicatione iubet ad notari dies,ut 8c eos, qui diebus tum paribus tum imparibus fiant, accessionum circuitus obser uemus.Contingit siquidem interdum, ut tanqua soluto exacte morbo aegri consi ni, cibentur
224쪽
ri deinde negligentius,5 eius, qu* per circuitu repetat, accessionis occasionem praebeant. tum igitur est,etiam si morbus iam Uideatur iudicatus,ad duos Vs 3 dies diligentem vici us rationem, qua iner vlus fuit,seruare. Prsteritis aute ab iudicatione diebus duob us, iam securum est pl enius cibare: sic ut neq3 mutatione eam,quae Universim subito fit,efficiamus: sed mane quidem sorbi ltione demus: postea vero progrediente die ia & frumentacea exhibeamus alimenta. Constatuiti Hippocrate languentibus ipiis neq3 aliud quippiam ante Prontium tempus nuper dicti dare lneq; panem,sed piissana oino contentum. Od egrum replentis non est, sed potius, siquis Vitio
vertere voluerit,tenuius, Φ Oportet, cibantis. Verum ita cibare neq3 tenuius iusto est, neq- ple . nius,Φ oportet: sed exuperantiaru exacte est medium,& maxime laudabile. Quord aute ita ciba lre sit medium,demonstrat & eoru,qui contraria vitio vertunt,contentio. Quo e numero Thessals lus eius 43 sequaces, inna aegros replente accusant Hippocratem : Erasistratus vero, tanqua fame
necante. Nempe, quae ab Erasistrato in primo de febribus aduersus Apollonium Dexmpum hit Hippocratis discipulos diculur, luniam habent eius,qui per famem fit cruciatus, qui ad Hippol crate magistru refertur.Sed sane Erasistrato ignoscendu magis,Ytpote qui verisimilia dicat: cstetat ros vero,qui Hippocrate Sgros replere aiut,Viros Thessalo dignos esse est existimandU: qui nems aliud quippiam scriptorum Hippocratis,neq3 quae de Uictus ratione proseruntur,nouerunt.
Talia autem maraa ex partes sint iis,qri protinus tota Pruntur ptisana.
Sive totam,sive hordeacea,siue piissanam simpliciter dixerit, unu Sc idem ex tribus his signifit catur vocabulis, ptissanam Vnoquoq3 non colatam significante. Nempe si a decoctione quis ipsam colauerit,deinde cremorem separauerit,dederit q3,is nem tota, neq3 hordeacea, neque simplil citer dicta, uti piissana dicetur,sed solo piissane cremore. Rursus autem impraesentia memorabo, qui nam sint,qui piissana tota ab initio uti debet: breuis 43 erit memoratio, nisi segniter desidiotata se ha, quae praedicta sunt,audieris.Si ergo,quae CXpuune,Vtilia fuerint, aeger cl3 nem medicamen to nem clysteri egere videatur,ptissana hunc cibare iubet. Sed rationem consilii adiecit inquiens. αγ Dolores siquidem pleuriticorum confestim spoiste desinunt, bi aliquid statu dignum tum expui tum expuet Ρi coeperit. Nempe purgationes longe persectiores existur, minus q; puruleniti ira iunt, quampiquu aliter cibaret. Praeterea iudicationes simpuriores faciliores ρο minus reuerseriae. Probe autem haec 'olai ptissana fiunt,tum WhUmectet, mediocriter sta incidat, quae expui de Pet M- 7 φ C humida, tum demum Q virtutem roboret. Concurrentibus siquide utrisq; ocyus expurgan tur,quirespirationis instrumenta infestant humores: quos quidem Sc humectare Θc secare potest ptistans modo aqua mulsa,sed virtuti robur no addit. Contraria aut pollent facultate re panis oc lchondrus: nempe virtutem quidem roborant, sed neq3 humectant,neq3 secant. Quod neq; alteri icuipiam inest eorum,quae medici languentibus dare consueuerunt: verbi gratia,ovis,galloru te isticullis,alis,piscibus,tuuenibus columbis,cti quaecunm id genus sunt. Quare,qui lenticulam ex laceto consectam pleuritico morbo iam declinato,ut nihil aliud,cν coctorii expuitionem desidera iret,exhibuit,is non immerito languenti ipsi, qui sequenti nocte suffocatus est, mortis causa fuisse ll est visus. Verum lenticulam nemo,qui mentis compos fuerit,dederit.Quδd si aeger aquam mul llium piissanam 43 fastidierit,pisces saxatiles sunt maxime idonei, ex aqua scilicet 8c porro, ct ane ll tho,& sale,ec modico oleo parati: atque ex non saxatilibus aselli. Sed antea oxymeli propinare li oportet: neq; enim id stomacho aduersatur,nisi affectis in languente neruis, Sc in muliere,utero. li Quord si oxymelitis loco medicamentum aliud dare volueris, dabis eam, quae ex marrubio re iri de fi coniectionem. Nempe haec etiam,si per se cum mulsa bibatur, maturat probe, quae tum in li thorace tum in pulmone sunt superflua,atque ad expuitiones praeparat. lis ' Ptisanam autem ex optimo confediam ese hordeo oporter, atque quam probisme co iam, m maxime si non lsiolo Puti debeas cremore.
Probatissimum hordeum prius,* experiaris,ex eo solum, Q S plenu sit, re nihil rugosum in lse habeat,iudicabitur. Sed experientia iudicatum per decoctione deprehendetur, ubi scilicet pia lximu intumescat: 8c suco faciat plurim um: quod sabile ratu q3 virtutis ipsius est argumetu: nem lpe,quod a plenitudine sumitur,id scientificu non est, neq; perpetuo verum, quanqua mUna m lparte insigne egregium q3. Ptissanam aut perpetuo optima esse iubet: sed maxime si non solo uti lcremore velimus,veru oc ipse tota. uare aute id praecipiat,manifeste declarauit,cum inquit. lv Nam praeter reliquas piis anae Pirtutes lubricitas eius,ue hordeum, cum deuoratur, noxam inferri, efficit: neque lenim adhaeret,neque in recto thoracis manet tramite, 0ειν eum uocant.)Hippocratem magna ex parte quidem id est rectum tramitem: interdum auteae φορὰν, id est lationem,dicere no ignoramus. Quod autem piissanae haustae per thoracem tum rectum iter tum latio ad ventrem usq3, per stomachum fiat, Iliquido constat omnibus, vult Hippocrates in ea re nihil ipsi adhaerere. Nempe, F multa in thoracis puta ni que affectionibus
225쪽
existit caliditas,qdod adfariet,arescii , im adeo pertinacuablativi vi vix absolvi possit, id ci Et borum fastidium quoddam re sitim facit.
3o Lubrici 2 a dutem est,m ab inferenda siti maxime aliena facillime concoquitur, ins si is existissi optime codia uerit quibus omnibus est opus.
i Ptissanam probe coctam non lubricissimam modo,maxime A; ab inserenda siti alienam, Sc fa, cillimae cococtionis esse astruxit, sed tande infirmissima esse adiecit. Ac quo)d quide maxime tu hrica sit,si probe cocta fuerit, ia antea est enunciatu. Sed,l ab insereda siti maxime aliena sit,hicyl pter hordei naturam continuo adiicitur: est aut hordeum temperameto frigidum. Verum, quo i nam pacto substatiam ipsam tu frigidam tum calida iudicare oporteat,inter alantia quidem in ii l hris de temperamentis diximus: inter ea Vero, que anima carent, in iis, quos de simpliciu medical mentorii viribus fecimus, mentar is. Immo & facillims ait esse concoctionis piissana huiusmol di,utpote qus dissoluta sit,neq; quippiam habeat,quod Zc duru sit,& difficulter cosici possit: atq;
flatus expertem iam propter longam cocturam effectam esse.Quod vero in dictionis sine dixit,ptissanam ita coctam,infirmissiimam nominans, si nihil de probissima ipsius concoctione praedixisse promptum es et sermonem Hippocratis ad eam, quae in Ventrefit, coniectionem reseren dum affirmare: quassi infirmissimam digisset,quae in ventre Zc facillime vincatur, oc conficiatur, oc permutetur. Ses,quoniam id praedixit, infirmitatem illam intelligere oportet, Q vel paucam praestet corpori alimoniam, vel nullam habeat qualitatem vehementem vi vel neruos vel mentem feriat,quo modo acetum vinum q3. ligitur 'Nisi igitur Pu,quaru dees,caulerit,ut is anaesorbitiosi bicine aretur, crebrius detrimetum semet i Docere incipit hoc in loco,qus paulo ante se dicturu promisit,cum dixit ulta quom alia poropportuna,quae praemonstranda sunt,praetermittunt,quae postea dicent .Quod autem verbum l τιμωρησαε,Lcoferre,tum apud antiquos, tum apud Hippocratem ipsum saepius pro βοηθῆσ2ia,Li s Isimi, tis auxiliari dictu sit,demonstratu oc in aliis libris per eas,quas in ipsos consecimus,enarrationes.l Io φ mq- , uuibus enim cibus Iutim inclusus iquis no Abuacuam eo Forbitionem dederi dolorem, si adest,adaugebit: si nol - - Z inducet frequentior que reddem uritus: quod tum es. Nempe pulmonem exiccat satigat q; imm
ηm dea para Cibu graece σῖτον dixit,quod ab edulijs hoc est α το των τιτιων lintestinis ipsis cotinet excre syrmesi V l, quod Graeci oc σκυβαλον re κοπρον appellatiStigit incluso eo, id est ex multo tae haudquas ' ς - qua eiecto,ptissanam quis propinauerit,lateri offensam fieri est necesse propter intestinoru oppi
l . s latione qua ex collecto in ipsis stercore flatu sta propter oblata piissana haudquaqua pertranseun A lib.4 fr.titi ecdemsi ob prauam,qad assecta parte fit,disi ibution nacta sunt.Qtio fit, ut exhausta piis, na,neces ario dolorem,si lenitus fuerit,adaugeat: e sit conquieuerit,mneret.Nempe vapores, flatuosi tu spiritus,et exhalationes sic aloru,cii ad latuS perueniui,dolore ipsi partur,adauget queri ob eas causas ct frequentior fiet respiratio.Vocauit autem totam respirationem spiritu&in pro gnostico, dc in libris populariter vagantiu morboru. Densata aut freques que reddita respiratio, i respiratoriis in organis assiduu ob motu caliditate essicit maior qua siccantur tum pulmo, tum septu transuersum: siccantur que una eccalfiunt eae,quae tum in hypochondrio tu in peritonaeol existunt alsis partes: omnes stadem in respirationibus una O thorace mouent. Quod aut principio dictionis df,Quibus.n.cibus statim inclusus,voce hac malimi ordine hel Gmutato: qus si sua peculiarem que acceperit cocinnitatecoponem que,dictio ita habebit: Nisi prsfato ptistana reae sorbitionis modo suppetias tulerimus,frequentius orietur Isessio: statim siquidem,quibus ci husinclusus est,nisii quis prius:s uacuato eo sorbitionem ita dederit, maxima asseret ostensiam. H33 P terras lateris dolor a Iduus es calitas fomentis non remittitur pum s no proceditsed καταγλισχροανο μενον ἀσαπέως, id ei umme citra codilbilitatemglutinosumsit,nisi quis dolorem delatur emollitione 'Eheiaden re nr,μμ exigentia soluerit, sanam autem ita se ita dederit,praecipitem aget in mortem. Quδd de pleuritide tanquam exemplo agat Hippocrates, memoria non excidat fieri autempleuritidem ipsam propter inflammationem eiuS, quae costas succingi membranae ostendimus. Si igitur,cu in vigore fuerit inflamatio,ptissanam quis dederit, aegrum grauiter ostendet. Vige tis autem inflammationis notae sunt, dolor assiduus, Sc . nullo pacto a calidis fomentis remit latur. Continuo autem re alia adiicitur pleuritidis non magnae modo, verum re morosae,nota, , se licet sputum abunde glutinosum ab euacuatione arceatur, infarctum aflectis partibus ocdetentum. Nepe hoc verbuκαταγλισυαίνεσθοα plus aliquid indicat,dictione maximam significante glutinossitatem, secta praepositionis huius κατὰ adiectione. Satis igitur fuerit ex ipsius additamento,quod ita glutinosum sit,ab eo,quod concoquitur,distinxisse.Nepe, quod concoqui
tur,mediocriter glutinosum existit, non tamen καταγλισχfουνετο, i.Neq3 extreme neqa summe
id habet. Et,ne quis in ea re falleretur, continuo Hippocrates Verbo huic καταγ λισχραινίμπνον.
226쪽
Α adverbiu hoc ἀσαμπως adscripsit, quod ide cum α επτως, id est incoetibiliter significat. Nepe
fecto siqu1s piissanam dederit,prius* dolore vel seeta Vena Vel ventris euacuatione soluerit,ho minem perimet.Nenipe in praesenti oc tali pleuritide, postea a a calidis fomentis non remissum esse dolorem dixit, statim duo alia habet aduersus dolorem remedia, sanguinis missione scilicet re purgatione.Nempe eorum,qus ex Opio,hyoscyamo,& mandragora conficiuntur,medicamelorum usus dolorosiam pleuritidis affecstione non sanat, sed sciasum tollit enecat 53. Nunc eroo sectionis venae meminit simpliciter oc purgationis. Sed deinceps super utriusq; usu distinguetur. Ob has igitur χαγορασιας i.causes,atque ob alias similes adhuc magis, qui tota Muntur inoa ,Aprimo de uacile in moriuntur a j quidem mente is,ali' dero ob orthopnoeamsertorem spraefocati. Quo d saepius appellet causas προφάσεις,demonstratum quide in iis, quas in alios libros par uimus,enarrationibus. Sed, quas nam alias praeter dietas Vni celeriore inferre mortem dicat,adiicere sermoni oportet.Nunc siquide sumptione piissanae,prius a soluat dolor, recensui sputi ob frequente respirationem glutinositatem, ob quam Sc suffocanti Sed imi quoq; asseritii prius B ut supposuit quam vacuati sint, vinum sumpserint, aquam item mulsam&oxymeli. Nempe de aliis omnibus neque idiotis ipsis non constat. Non abs re igitur ait alios mente laesos mori. Id enim contingere natum est,si vinum vinosa ha intempestiue sumpserint.
Noverperam autem hos antiqui sideratos esse exintimauerunt, tum maxime ob id: tum non minime, quod mor bis larus Iu dumplagaesiimale videritur. Veteres talis prehendit opinio tum propter necis celeritatem, tum Q non nullorum latus assectum liuore videretur, ubi scilicet inflammationis erat radix. Sanguine etenim in latus ob dolo
rem perueniete,quicquid in cute diuisum solutum in est, id in morte refrigeratum nigrorem traxit,similiter illis, qui ita ex plaga affecti sunt. Rei huius causa e hquoniam prius,quam dolor oluatur,pereunt Celeressiquidem fiunt respirationes. Quo d autem hoc respirent pacto,deinceps ipse ostendit, inquiens, multo aut frequen q;1piritu, di iam didium est,summe tum Pisisum, tum incoctum, effectumlputum,
fieri eg esum prohibet. Quod prius ἀσαπὸς dixit,nunc g. metaret γν,idest incoctum, dicit: fidem sta iacit Q & probe tune
vocis transpositionem fecimuS. .
NempeWlputumquod intus retinetur,prohiberi ritus ad interna latio, ,cogis p ipsum celeriter egredi. No Ois spus in limoi affectionibus ad interna serri yhibecta risi id fieret,ho1em ytinus mori eet necesse, no secus, a iis accidit,a stragulant. Veru,quod usui respiratiois coserat, tuo ferri Mhibet: quapropter ad tempus aliquod si ciunt,sed tractu mis aucta indigentia moriuntur.3 ρ Et ita aduersus malum 1sibi inuicem opitulantur. Nempe retentum sputum frequentem spiritum reddit: quifrequens essedi s utum agglutina atq; expui prohibet. Quo d verbo hoc μωρ- pro opitulari tu antiqui alη,tum Hippocrates ussi sint saepius, ante
dictu est: ec nucianὰ συντιμωρῶνάλληλοις εἰς το κακον diXit Γ συμπραττειν κααλισυτελῶν, id essopitulari re prodesse. Atq;,quo nam modo sibi inuicem opitulent pxosint qa, perspicue quidem A.l. 3.f. Io.e. . ipse ostedit,sed 8c a nobis dicetur. Sputum in bronch is pulmonis tenaciter adlisre iis, transitui μι- -'- 43 D spiritus angustiam parit: atq; ob eam angustiam minus aegri inspirant. Quo autem minus inspiarant,eo magis inexpletam reddunt respirationis necessitatem: atque ob id citius a priore inspiratione ad secundam properant: quod frequentem spiritum vocant. Prehendunt autem haec, nonflumsi ptisana intempestisς tantur, Perum o multo magis si quippiam aliud, quodpi sana deterius sit dei ederint et bt berint. . Iam rei h uius paulo ante mentio habita est quando dixit, Ob has igitur causas, atq; ob alias miles magis.Immo eo in loco de vino, aqua mulsa,& oxymeliae mentionem fecimus: hic autem re alia intelligere est opus,quae ita aflectis non aliter plerim medici exhibent: quae etiam, a aquamuis vinum,& oxymeli,nocent magis. Bene igitur Piplinimumsimiliasum auxilia tum P,qui tota Dum ptisana, tum lys qui cremore ipsius: de rum,qui neutro horum,se otionesola Piuntur,his interdum diuersimode auxiliantam est.
Auxilia,inquit,similia sunt Sc iis,qui piissana, ct ijs,qui cremore ipsius utut .Sed, qui potio ne duntaxat ututur,liis interdum diuersimode opitulari oportet. Sed, qualis nam sit huiusmodi
227쪽
WErum omnia haec ad hunc modumscere oporten Si prepastu cuipiam, alui oneribus non dum expurgato, si febris dei cum dolore dei sine dolore inceperit,i orbitione tantisper est temperandum, nec cibum ad Infer minta
ni partem descendis e coniectu uerit.' Sermonem lacerum frustatim que sectu, neq; cont1nenter 8c conuenienti digestum ordinesel l cisse sese deprehedit Hippocrates: quapropter resumens ipsum,ad accomodum perducit princi l Pium. Hoc aure ideo ipsi accidit, , quaestionem super medicorum controuersia soluere conatUS, l l in ea sblutione de rationibus curatoriis mentione fecit: quisane re intelle sta atq3 his quide permul ratis termone ab initio aliter percurrere debuit. Nempe Sc ita mihi aliqn soelicius contingere esti l visum,Vtpote qui iis,quae ante scripta fuerant,permutatis,alio de ipsis scripserim modo.Sed,quoi l nam pacto oc quaestione ab ipso proposita soluere, ec sermoni ordinem clare debuit, us expona ego,qui talia interpretari exponi que desiderat,viam qa dilucidabo.Iam ergo animu uerte, monem ab initio auditurus. Quare contingit,ut interdum praestantes medici de curatione dimi deant scilicet in non nullis expertinconuenire Oibus putauerunt. Sic sane re invidius rone in i morbis acutis suerunt cotrouersi,alii quide aegros ad iudicationem usi ptissanae cremore seruantes,alii piissiana ipsam exhibentes, alii aute neutrum horum administrantes: ex parte aute Verum Fl quidem dixerunt oes, sed ex parte lalsi circutienti* sunt. Nempe quidam ex eis, qui acute aegrO- tant,ptissana indigent,ali, cremore,ali, horu neutro ad iudicationem usq;: verum claritatiS gratial A' - - φ-acuto morbo uno,ianu exemplo,sermone faciam. Proponatur igitur pleuritidis curatio tral δμω ρ hq ' denda.Si languenti non multo ante me cibato,neq; vetris oneribus expurgato, febris incepςrix,
i sei bitionem huic non dabis,donec,quae administrata est alimoni penetratis plurimis intestinis,l A ad Vltima usque eorum peruenisse videbitur. Principium huiusmodi ubi quispiam sermoni secet i , xit,atq3 deinceps ola proprio dotauerit ordine,doctrinam in his haudquaquam obscuram parietat mε bς m. l. V dolost aliquis 4exauerit,oxymeli Abendum dabis: hu e calidum, aestatorigidum. dbi mμlta si
i tu fuerit, melicrato 'etendum m aqua. -
sed , faciat '' Siticuloso existete aegro,alioqui Oxymeli admodum multis deuitans, quapropter cosequen eum a V - 2 tere melicrati,tum aquae mentionem secit.J. Nempe, quantum ad morbum spectat, Oxyme i Q. s m magis est utendum: verum,si sger accepto multo oxymelite adhuc sitiuerit, melicratum insul per dare oportet. ord si 8C ab hoc sitiuerit,aqua offerenda est: nempe aqua per se pota culpa nol - caret.Causas vero,ob quas aqua pota culpet,in sequentibus in ea libri parte,qus de Virtutibus ip- GI- η agi perdisces.Nunc aute,quod praesenti apposuit orationi,considerabimus,qua scilicet prς cipit oxymelite utendu hyeme quide calido,s state vero stigido. Nepe 1d ad ea, quae in acutis mor' his magno est adiumento,P nos hortat gelidae aquae potione: quamoino praetermisisse videta . , HippocrateS, atq3 Ob ea rem a quopia culpari posset: res etenim doceri, no negligenter incurio I κοῦρ', ia se q3 narrari debuit. am ergo opinione habuit de aquae frigidae potione, ex hoc sermone intel: την. vide i lib- ligi potest.Nempe,si Himocrates sitientibus oxymeli frigidum aliqn exhibeat, Q Sc aqua datu a m x xς - η manifestu.Quamuis siquide non prorsus de frigidarpotione id praecepexi Verum net Q ' ανα πνρυ- dogmata sequii ipsius: utpote qui febre ex natiuo calore ignescente suscitari existimet,atq3 corra i ia contrarioru esse remedia Cum aut ignis crasce rem tu calidus, tum siccus si atq3 ob id et se 'Di aroxyba- hris grsce πυρετος, sane aqua febris naturae aduersiissima est,corpus tum restigeras, tum hume ictans.Et sane ab ea,si tepestiue detur, si res protinus extingui videntur.Dicis sane abunde in It v, ,hdiu qua hiis methodi medendi: sed Sc nunc rei summa dicet. Cu ergo febris fuerit, costante virtute,tunc tuor & semis. non solu non offendes dans frigidam,veru 8c iuvabis abunde.Potio aut stigidae huiusmodi tantal E' ΑΖ si quantu fiuidae aquae aeger ς inspirando haurire possit. Oxymelitis vero exiguum datur, neq3ξει,i si V V singulis oblationibus plus dimidio:J- in hoc ergo exhibitionis scopus est disiamilis.Nempe ad H Ff Haec addi sebris extinctione fiigida astatim atq; ad laborantis usque satietate bibitur: quae enim ita bibituris aqua,fanationis gratiabibitur. Oxymeli vero sstate dat fiuidum, ne laborantis adaugeat sitim: l Sertoetiyme 1mmo ut aduersus etia contrarium conferre possit.Ob eas etia caesas stigidum oxymeli ante mori litis p xv'da' bi coctione dari iubet: quasi frigidam aqua ad satietatem usque in eiusmodi assectione dare inate
Uis; Eusebii: haudquaquam debeamuS.Densat siquidem inflammatione,si ex ea febrierint,crudos que refrigesit euasuru te- iratione ' reddit humores, ubi ex ipsis morbum contraxerint f sed ab oxymelite reducuntur,in set Pi V, si ir sti vina habeat. Nempe quod secat penetrasque,id spissanti cogetr que corpora est contrari
iri Viq; din se . . Postra, si Διορ quisbiam dei periculum comparuerit, Forbitionem dare oportet neque mustam neque crassa
Qui Hippocratem aegros ἐ' ro λοῦν, idestre ereditamini, ita em in verbo sunt usi escii l oxymeliin P nem hanc praetermittere mihi videntur: ut, qui fame necare ipsum dicunt, solam hanc legis et apparent.Qudd si1 utrique animaduertissent, rum que, quae ab pso bene enarrata sunt, memi j vel iis nissent,quo nam scilicet pacto naturae inter se valde differant,forsan eos contraria Hippocrati imi xio. Donere puduisset, re potissimum si reliqua animo volutassent, quae ipse demonstrauit, regiones
228쪽
A a regionibus magnopere differre ostedens,5 anni tempora ab anni temporibus, & states ab statibus,re consuetudines a consuetudinibus,6 proprios peculiares.langueti Unicuiq3 ante morbum victus. Si ergo in omnibus, quae dicta sunz, contrario habenteS modo inter se comparaue ris,maximas in vietus ratione comperies differentiaS. QuaS Ubi e regione inter se ordinaueris, talos hoc pacto,quam multas consistere in medio exacte videbis. Sed de huiusmodi differentiis di, elum quidem absolute in libris methodi medendi, dicetur quoque oc nunc rei summa. Statue
igitur quempiam natura siccum quidem corporis habiru, superficie autem densum, latis venis, virtute uitali valida,cibis cla non multis assuetum, aegrotare hyeme non admodum frigida, in loco tali atq; prius quam aegrotaret, Ocio deditum, insatiabilitesque ciborum varietate abusum: In A C.Gi: prs terea os ventris validum sit, quod Sc stomachum quidam appellant. Sit autem & alter coni t Ufur, πολυ-
uario affectus modo, humidus quide oc mollis, re Virtute vitali imbecilla, & qui plures cibos ingerere consueuit: aegrotet q3 aestatis tempore aestuoso,regione huiusmodi: statuamus q3 homine, i ζ, esustinui iantequam aegrotaret, tum curis, tum assiduis necessatatibus fatigatum, pauca praeter consuetuditanem edisse,& oleracea,ec quae haudquaquam nutriunt: Uentris item os non validum, sed natura
imbecillum habere: atque his ita habentibus uterque eodem, si Volueris, morbo infestetur, ea sci licet,quam Hippocrates veluti exemplum hoc in loco costituit,pleuritide. An ne una tibi Victus iratio in utroq; defimeda videtur An posterior a prima die aledus: prior vero potu solo ad septimam usque gubernaclus,ubi morbum no longius protracturum se se speraueris Ego sane, qui longa experientia Vtrunq3 probauerim,optimam ita fore Victus sormam assero.Nam,si vice versa feceris, priorem scilicet a principso nutrire aggressus, posteriorem vero ad septimum usque si
ne cibo seruare volucris, trucidabiS sianc ante quartum diem Utrunque: nempe alterum citissime praefocando,alterius vero vireS prosternendO.Ceterum adiice,si Velis, aetatem Utrique contraria, priorem quadragenarium costituens, posteriorem puerum: nam hoc pacto citius adli ac ad mortem uterq; properabit. Sed sane omnia haec,quae nunc dicta sunt,ad Unum reducuntur scopum,
qui uno verbo ab PIippocrate est declaratus.Quid enim ait Sorbitionem dare oportet post septimam,si validus fuerit. Verbum siquidem unum est: sed ex omnibus, quae nuper dicta sunt, inuenitur. 7 Si enim validus ad septimum usque diem suerit, Oxymel ec melicratum Sc aquam dare sali Ex antiquistis erit: per quae,ut dixi,omnia tum liberabitur tum sanabitur. Qiasi sane ex ipsis alia quide prae
sto sint,alia vero non, quorum vires si in Uersa comparaueris, quot diebus sussicere ex tali vi lii ita ibri νθ eius specie eger possit,deprehendes.Verum hec nostris in tractationibus demostrata sunt, quas St. n. vdeat ad C si legisti,memorie mandes,oportet: si non legisti, in eas te prius transser, si sententis Hippocratis iveritatem cognoscere volueris.Omnia siquidem in operibuS Omnibus die a sunt i nobis, qui Velia Vita ei'oi trissima Hippocratis dogmata sequimur. Sed,cum fieri non possit,Ut homo unus conuenientem mς τ' methodum & singularia,quae in ea sunt,omnia doceat, que ideo ab Hippocrate singularia om A si Chiniri lnia auditurum te existimaueriS. At potius culpa eos,qui,cum ea, quae ab Hippocrate bene Prae quae dixi,inuecepta sunt, elaborare ec conficere deberent, laudis appetentia duAi sectani aliam constituunt. erum nos,qui veritatem honoramus, laudamus Hippocratem cum in csteris omnibus, tum lquod in unoquoque opere proprium scopum ita docuerit, Vt huic attentus omnino quispiam dε praesto lint, ldefinitam certam que inuentionis auxiliorum habeat viam. Sic sane 5c cibandi scopum unum communem prorsus tum sanis tum languentibuS esse demonstrauimus. Is autem facultatis Uita eum absensistiis custodia est,quam nunc manifeste explicuit, cum dixit Isi validus fuerit . Ob eandem sane: fa vitibus compacultatem sani edimus, dc bibimus, at que omnia vitae munia exequimur: propter hanc eandem re egrotates ad cibos potus 43 procedimus. Nempe morbus suae asteistionis indicat auxilia, phlehotomia videlicet,clysma,cataplasma,purgationem,oXymeli, aquam mulsam, atq; aliorum Unii quodque: virtutis vero custodia solam indicat alimoniam. Si igitur morbosam assee ionem D nullo pacto ostenderet alimonia,nos virtuti soli attendentes fgros,ut sanos, aleremus: sed, quo niam sepius noxam,vti ostendimus,affer ob id morbi affectionem,non tanquam cibi indicatri cem,sed tanquam prohibitricem contemplamur. Vbi emo non prohibuerit, facultas q3 praece Perit, tunc nutrimus. Nunqua enim cibus morbosam atactionem sua ratione iuvabit. Id sane dixi, quoniam saepius materia Vna vim tum cibi tum medicamenti obtinet, ut piissiana. Nempe, quod virtutem roboret, id ea emcere tanquam alimentum nata est: sed, quoniam resecat re humectat,quae expui Oportet, ideo medicamenti obtinet rationem. Chondrus ergo pleuritico cibus tantum existit: Oxymeli Uero medicamentum. Sed virorumque facultatem pussana obii net, vim * languentibus ipsis exhibet: sed ingeritur viriu quidem conseruandarum gratia, tanquam alimenta: Ut Uero soluatur morbus, tanquam medicamentum. Cum igitur virtus admor
hi usque iudicationem sine piissianae sorbitione suffecerit, Oxymeli & aqua mulsa satis sunt, Oxy meli quidem vim medicanteti solam habens, aqua mulsa vero cibi pauci 5 imbecilli. Si igitur iudicationem septima die cluas futuram speraueris, Ut Uerbi gratia circa quartam Vel quintam, aegros sane multos sumcere citra piissanae sorbitionem posse comperies: quod si ad septimam usq; protrahatur,paucos Omnino : surasque,qui & virtutem habent valentem, corporis ei; habitum tum durum,tum fgre transpstabilem occos 43 vel crastas vel viscosos, atque si ambiens aer
229쪽
calidus no fuerit Nempe,si nihil e nostro efflueret corpore, alimento opus non esset: sed, quonia Eeffluit,ideo huius proportione cibi quantitate definimus. Quibus igitur per cuticularcs meatus parum exhalat eri potest,ut his summam consulamus inediam,dc magis,ubi virtutem ab initio ivalidam habuerint quasi Velociter laboret, quae imbecilla, veluti senis, iuerit, & si corpus parum lexhalaveritiQuapropterre paulo ante quadragenarii meminimus, oc non septuagenarii. 1 At pinuper cibato cibustrior non deficenderit Pinus que ualduum Poruerit aetas, ubluere oportet: si Adie e xl .
νο mus beciliasuerit glandes a rendum,nisi aluus ual onreprobe deiecerit. Rursus oc hoc in loco remediorum indicationem ab as ictu corporis accepit, simul que virtureni considerauit, neque tanquam remediorum usum aliquando indicantem, sed tanquam con trario indicantem modo,interdum autem Sc prohibent . Non enim, quo daeger valida sit vir j tute,ob id clysmate est opus, sed clysmatis indicatio ex ventris desumitur affectu. Si vero virtusi valida fuerit,vacuationi non reclamat: quae,si imbecilla est, vacuationem ipsam inhibet. Sed rursus ad Hippocratis consuetudinem couerte animum,qui in talibus aliquado de sola virtute ment tionem facit, sicut in ante die a videre est dictione,interdum autem adiicit aetatem. Praecipuus siquidem est virtutis scopus: sed ad notitiam eius confert etiam aetatis cognitio,cito quidem in pue FH ris laborante propter copiam effluun virtute, in aetate vero florentibus abunde sumciente. Cete i rum, quo modo in pueris corporis substantia tum mollis tum humida praecipua exolutionis vi l rium causa efficitur, sic & in regionibus 86 anni temporibus res habet: nempe horum caliditast velociter confestim que virtutem vacuationis quantitate solvito Iure igitur Hippocrates ex virtute interdum sola distinctionum huiusmodidoctrinam essicit: interdum ec quippiam ex aliis adiicit, una cum ipsis ec cstera commemorans. 6l Tempus auium dandae sorbitionis tum per initia, tumper omnem morbi decursum, hoc maxime seruare oportet. m,pipedes frigidi fuerint,non afrbitione modo,derum quoque oe maxime a potu temporandum: at, Cum Cali li ditas ad pedes descenderi tunc dare expedit. Sane tempus datere admodum putandum cum in morbis omnibus, rum li praecipue in acutis, poti si umquIbusfebris Aementior uberi periculam quesiummi m.
t Quo modo dixi unum quidem esse Minioniae scopum custodiam virtutis, necesssario autem si mul morbi affectionem contemplandam esse, ita cibi offerendi tempus ex morbo non prohibente inuenitur. Quatum siquidem ex primo virtutis scopo est, interdum Sc per accessionum initiat alimoniae existit, necessita: ssicuti ct insanis, ubi primum in naturalibus euacuationibus quis eor Gl deuenerit,ut prope laborare incipiat, refocillatione est sibi opus. Sed, quoniam inaccessionumetum principiis tum incrementis ingesta alimonia laedere admodu nata sit, ob id disterimus ipsius il exhibitionem, quanquam corpus ipsum iam iam indigere videatur. Quod iam igitur optimulanguentibus ipsis dandae alimoniae tempus c Sane, cum moderatissime habuerint tum thorax tum venter deterrimum vero,cum ea deterrime habuerint. Deterrime autem habent in accessionum principiis : moderatissime vero in declinationibus. Constat igitur optimum cibi ministran ldi tempus in sgrotatium declinationibus esse. Accessionis autem principium sit calore omni to i
iso ex corpore ad cor thoracem que concurrente: Incrementum, cum paulatim ad extremas com sporis partes sese expandit: Starus,cum ex aequo corpUS torum occupat. Vcrum Veclinatio mira A. lib. . xium principio modum habet,perspirante scilicet caliditate atque medium corporis relinquente, G s. so G. si quod uno ostendit verbo inquiens, Cum ad pedes calor descenderit. Neque enim idem est cali dos ex frigidis fieri pedes, re caliditatem in eos descendere: nam descendere commutationem c lliditatis ex alia parte in aliam manifestat.Fieri autem potest ut pedes calfiant manente in corporis linedio caliditate, quod in vigore ipso contingit. Q Inprimis autem oe maxime cremor deindeptis sena Pter Geraesicriptis .effuru inligenter attentus. N . Posteaquam Hippocrates praedixit,quando potu solo regere aegrotantes oporteat, Sc quandoplisiana,nunc,quando cremore solo, oc quando ptistana ipsa utendum sit, distinguit breui qui l dem es conspicua distinctione.Nempe ad coniecturas,quas recensui animum Guertens,quis nam ex languentibus plissana uti ponit,comperies: sic tamen, ut a cremore ipso exorsus ad ipsam sensim paulatim que te transseras. Dico autem sensim paulatiis que, ut primum quidem solo utaris cremore: deinde cremoris Didem plus exhibeas,prissanae autem exiguum: deinceps aequaliter Utrunque, mox ptissanae plus, atque tandem eam solam: sciens piissanam ipsam ad corporis nutrimentum Virtutis que robur exuberare, cremorem autem ad concoctionem consectionemque facilem esse. Cum igitur morbi conditionem Virtutis que robur uergerire ad melius uideris,auge ct tu.ptissanae oblationem.
230쪽
GA LENI IN LIBRUM HIPPOCRAT 1sDE VICTUS RATIONE IN MORBIS ACUTIs COMMENTARIVS SECUNDUS
Exemplo doloris lateriς agit de Vi ac Vsu mentorum,deinde de Repentinatum invictit, tum in reliquis rebus Mutatione fuse late que petetractat. teris autem dolore iue is per exordia stat , siuepostea, tentare calidis quidem sementis primum dissoluere, non abs re existit. Quod a me sispius est enunciatum, ad memor1am ct nuc id reuocare est melius. Nempe quod explanatio sit in die ionibus, quae obscuritatem ha beant: neque tamen expositores id tantummodo in commentariis faciunt, uerum quoque Sc ea, quae dicuntur in libris, in quos commentaria parant, astruunt ex demonstrant. Ob hunc igitur morem cogor ego ec illis con sentire,quos non probo, atque saepe numero ad ea, quae explicatione egent, sententiam meam prodere,& efferre. Neque tamen eorum, qus in huiusmodi commentariis uera mihi apparent, sdemonstrationes scribo,utpote qui de his peculiariter in eorum unoquoque scripserim: sed solas earum,qus ceteris in tradiationibus demonstrais sunt,rerum summas ad memoria reuoco: quod lec hoc loco in dolore sum facturus. De doloris ergo generatione diximus quidem libro de ele lmentis secundu m Hippocratis mentem: diximus etiam 86 in libris,quos de symptomatum cau- lssis fecimus: quod dolor in sensilibus fiat corporibus, mutationem subitam in id quod praeter na lturam est suscipientibus: quodd duplex est haec mutatio, alias quidem, dum ipsa tum s ito si niurque secundum qualitatem alterantur: alias uero, dum continuitas, soluitur. Alterantur ause C tem subito stimurque ab emcientibus qualitatibus, cum oc calfiunt, re refrigeratur, oc siccantur, l& humecstantur: corrumpitur autem eorum continuitas, ubi illa uehementer uel distenduntur, lues comprimuntur. Ad hunc igitur modum, Sc dolor lateris sit in pleuriticis affecti ibus, de qui l. bus agit Hippocrates, dum qias illis in locis est phlegmone, tum multitudine caliditatis prstet inaturam,partaculas per distemperantiam contristat,tum etiam repletione corpora phlegmone lahorantia distendit. Primo ergo auxilio sit dolor is vel sanari uel mitigari fomentis calidis possit, i tentandum praecepit Hippocrates. Nempe 'menta calida cutim ipsam ad perspirationes rario . rem efficere,phlegmones que sanguinem tum tenuare, tum per hesitum digerere, Osueuerunti A.E.3. Lib.tis: Qus si facta fuerint,non UOlUm sanguinis aliquid evacuabitur,uerum quoque ec afferes,qus mi z.soLa7z g nus distenduntur, partes mitius exinde & mansuetius dolebunt. At, cum sanguis in phlegmo ne non diminuitur,uel etiam spiritus uaporosus ex calore generatur, tunc dolorem augeri con tingit. Sanguis autem non diminuitur propter eam, quae in toto corpore est, humorum redun dantiam. Nam pars, quae calore assicitur, PlUS trahit, quam evaporet: nempe, quae calfaciunt, suapte naturalisc,Vt,quod uicinis continetur partibus,digerut,sic,& quod redundat,ex prooim quis trahunt. Cum igitur fomenta calida dolorem non soluerint, corpus totum insigni, alia lD qua uacuatione praeuacuabis. Vacuatio autem insignis in morbis acutis, aut per uentre, aut per' uenae sectionem fit. Quarum alteram assumi praecipit Hippocrates, scopos que eius, quae praesiadio magis esse possi edocet. Summa ergo praesentis narrationis haec est: verum, quae particulatim ab eo dicuntur,& quae multis obscura,existunt,in sequentibus explanabo. Multis dixi, quo niam iis, qui sese in dictionibus antiquis intelligendis exercuerunt,pauca omnino obscura sunt. At in hisce commentariis intentionem non eo tantum dirigimus.
A l. 1 .f. .e. 3 o. 2 Fomentorum autem Calidorumprobati Fimi e I aYsa Calida,)el in dire, Pelia desica, et in siculo aut aeneo sola .c aut testaceo possita.
Θερμεασματα omenta calida,proculdubio uocat,quae corpus quouis modo calfaciunt. Quorum alia prorsus humida, aliasicca, ct alia ex utrissim mista: mordentia prsterea alia, Nesia mor dendi facultate caretia, ec ex iis commista tertia. Primum igitur horum genus, cuius in dictione lmeminit,morsu caret,atq; humidum existit. Secundum ex utrisq; sicco ec humido, mordentiae morsu priuato,commistum est Tertium autem siccum quide,sed uel mordens uel morsu carens. liora si Sc affectiones,quae unoquoque dictorum generum egent, recensuisset,orationem pro' l