장음표시 사용
351쪽
Iit grotas,editoruin id no possit,aqua potato. Aut taurinos renes frictos potui dato. Aut vetere caseum acri aceto in ecum 1eiuno es uiconcedito. - inae Disscultatem. 182. Pagurum fluviatilem conterito,& panniculo expressum potui exhibeto. Autfoeniculi radi os ad tertiam partem decoctas laboranti propinato.
Vivam calcem.recens auripigmentu in unu mista imponito. 4 Anuum Dolores. 184. Quinqueneruiu oc scorpidiu oc acetum modicumisceto,& locu oblinito. Aulsinapi & caricas in unum conterito,& in balneo superdam. AdDolorem Genuum. 18S. Maluam,hordei farinam lini semciuna contere: Sin sartagine cum oleo friccta Ioco impone ad M. 186. ι Accipe pice,thuris puluere,palmulas, maluae florem,oui album: omnia missa imponito, stu-pa superaddita, lamis ac fascia deligato : sanabitur. d Eartanam. 18 inum vetus trixaginem incoctam habens ter potui dato. -Morsum Scorpise ISRTesta igne candentem impone. Aut alam ex melle potui dato. Aut humum respiciens,quem Flapidem premebas,eum imponesto. . Ueneficias Praenilia. 189. Caridion & latum cuminum 8c zocliij radicem ad tertiam partem decoque:& ex vino vel re potui da. Gestet S glaneum ossa:haec enim sussita demonas abigunt.
Leporis uterum frige,tritu m 43 assidue propina:habeat 'autem 5cleporis sanguine. Aut vulpis stercus cum seuo bubulo misce,ec mulieris viri genitalia inunge.
Muliebre Iac cu melle & radicibus amarathi potui dato,ec exibit: Vt Lac abundet. I9Σ. Foeniculum N anethum cum melle oc vino decoque,di quotidie mammas obtine: lacte mulier
Φ Gallinam iugulato,& sestucam lineo panniculo inuolutam intra eam condito, atm ita elixato: ius potui dato:ῖuito vero gallinae oculos,remanetarem verum,S caridion Ure,&propina.
l Galli gulam gutturi annexam conciditb 5 urit ac diligenter terito, re ex vino vetere potiri ldato. - . Roborandum Penem. Isis. G. .l Rapi semen tritum melli admisceto.& panniculo attrito illitum peni circundato.
e Sinapi mentam Α, ex aceto coctam imponito. Additertrigine Musicum marinum aqus marinae incoquito,& expresso humore imponito.
-Accipe myrrham Mur Uocatam,herbam q3 policarem,aut psurcatum mystri mesura ex ace to,pedes illinito. -- Roboriundum Stomachum. I99. Q Accipe lignum aloes, acquam, cyperum, mastichen, thus, nigestam, foeniculum,ec spanthos: valesconterito,di in unum corpus redigito: ct ex succo punici mali&melle super carbones co oo potui osseras. - Sputum. ΣΟΟ.Rbsaceum Eupha,aut Fopi,quodad gi acit, Angustiam Dolorem Pectoris. Compsitio haec e R. - Accipe manusiacorum drach.ῆ,vnapia,vel zmpha numero viginti, zepistania, vel myxia to , - fidem,ficos aspr.dulces numero xv,autdulcem radiςem semitritam mensura drachmae: chaschalis ψ contusi,vel papaueris capitulorum drach. :pares ausa, vel polytrichi, drach.η . anesuen, vel dulcis, anesi drach.η: toline caraus, vel apri seminis, drach. 4: uuas passas, grana bona Iogarice s. Eupha H . ω - vel hyssopi drach.iii: xhazani,vel seminis forniculi,drach.duas. Vuas passas,grana mista Iam 4 to: & emoschasum ex aqua refrigera per diem unum re summo mane: ut elixatum cum praedicto Φ videlicet logaricyon unc iiii Soc tantisper decoquatur, donec aquae remaneat togarica una ei se mss: oc tunc percoletur, Ut certo sciatur in ipsa nullam remanere materiam: deinde sacchari logarii cam unam addito,uttaulapion fiat:& quotidie unum potato per dies octo, re oleum amygdalinal instillato. Ad Comitum Bibosium. 2OI. Bilem vSmetibushuiusmodi cataplasma adhibendum est,quod ex his constat:Palmulis mali l corio gallis in Pino aut posca incoctis N pane exceptis. Acacia prsterea,hypocistis,ct balaustia, i rhus cataplasmatis adiiciantur.Item cucurbitula magna cum multa flamma stomacho si assigatur, hene iacit Cibus paucusct crebro exhibendus est. Verum ad atram bilem vomentes S stoma .l chum inflatum spongias aceto acerrimo calido imbutas adhibeto. Aut ex hedersfoIiis vino incoctis eataplasma facito. De Singultu. ΣΟΣ. Singultus aut ex repletione,aut ex inanitate,autobacres humor stomachum mordentes, ex l citatur: quibus vomitu reiectis desinit. Pleriq3 autem,si compositione ex tribus piperibus deuo brata,mox vinum biberinhsingultire solent.Cibo prsertain mordacem qualitate corrupto qui
352쪽
A dam singultiunt. Vomitusane ob plenitudinem aut morsum singultientibus remedio esse inue
nimus: calorem ii qui ex refrigeratione. Si vero ex humorum copia singultus fiat evacuare ve I ementius oportet,id sternutatio praestabit: sed ab euacuatione singultu sternutatio non curatoringultientibus autem ruta ex vino danda est,aut nitrum ex mulsa,aut seseli, aut daucum, ut ca minum,aut ringiber,auicalamintha,aut nardum gallicu. HF singultibus ex cibi corruptela,aut ex frigore,autex multitudine ciborum,auxilia sunt. Ad cos vero,qui ob frio idorum aut crasi oru Isuccorum multitudinem singultiunt,castorium ex posca potui datum bene iacit: cuti quoque ex oleo vetere cucumerino illitum prodest. Scillinum quoi,aut mulsum acetum potum iuuat. Item Uiritus retentio magnifice singultum discutit.
.ti Rubricae vel sinopidis,occimolis,paribus portionibus ex caprifici succo illinito. He deram,calamintham, o salem,in aqua simul incoquito diligenter, ac pedes semel atq, iterum la uato:&sanitatem recuperant. Muriam crassam cum seceris,calidς aquae admisceto ex ea pedes ac perniones foueto Tertium,sal,cuminum,Oleum hi misceantur:& prius inunctos pedes illinito curioso nam per occultos sensibus meatus materia elabitur. g - DPam. 2o Semperuiui succo diligenter cocto utere. Mud. Vini succum asinino Iact1, ac dulci vino, ad misce,& illine. huc Phocae aut leonis aut lupi aut vulpis corium siquis elaboret,& calceos gelsiexpedes non dolebunt. liud. Vespertiliones treSaquae pluviatili incoqu1to: deinde hoc aquei adiicito, lini seminis triti uncias quatuor, a cruda tria, olei cyathum unum: bubuli saercoris. cc lG,Utriusque Uncias quatuor omnia in Vnum Fusredacita subigito,& cubitum eunti semel at
que iterum applicato. ceti Scissimi confectis ex Galeno. 2os. Remedium optimum ex scilla a Pythagora scribitur,quo omnes Imperatores usi sunt. Ab ipsius auctore fertur,quicunq3 hoc utantur, longae Vitae fore,& eius extrema integra usque ad fine permansura. Et ipse quidem Samius senex huiusmodi extitit: quantum enim temporis vixerit, lhaud ignoras de ipso enim in libro traditum estes, cum suis consanguineis hanc facultatem coiri li inunicauit, cum hoc medicamento Vii incepit,quinquagesimum annum natus erat, ec usq; ad centesimumdecimumseptimum iniam produxit integer,& nulla unquam aduersia valetudine teli latus.Haec sane: medicamenti autor disseruit,qui Vir philosophus erat mentiri nescius: nos autem C viri huius fidei periculum fecimus,ac firmam constantem ha huiusce medicamenti facultatem esset testamur. Oportet itur scillam montanam librae unius pondere capientem dura circuncide lixe. & mollia minutatim concidere: & aceti acerrimi sextarios octo in vitreum vas mittere,at obturare: ac per triginta dies in caniculae caloribus, ut maceretur sinere: deinde scillam extractatri lexprime. Id genus aceti parum mane sorbetor tibi enim haec euenient, ut ne faucium oris que partes unquam remollescant: os ventriculi bene valebit,iacile spiritum duces, vox recte habchit, loculi acutiisime cernent,aures In ossicio manebunt,nullusq; flatuosus Uapor in ventre unquam i , excitatarur nullumviscussuspensum erit et bene spirans, bene coloratus deges, ad ciuilia negocialreelaameritus: non acidum,non salsum ructabis, si aliquid aceti huius assumpseris. Et ieiunus uti assumas prscipio,septem in postea stadios deambules,ita enim dissoluetur. Hoc aceto qui utitur, I σου in victu quavis licentiosus esto: omnia enim cibaria coficiet, Sc a nullo unquam offensam patie tur: neq; valde tinplebitur,ec eius,quod utiliter sumitur, nihil superuacui in corpore residebit, inon flatus,non bilis,non stercus,non Urina,sed omnia facile excernit atq; educit: aluus lubrica omnino est,totius 43 corporis purgatorium est medicamentum,etiam si in ossibus sordes inhaereant. Item phthisicos ab omnibus deploratos hoc medicamento iunitati restitutos nouimus. Morbo il IIcomitiali diuturno emcaciter profuit,ut nisi post longa temporis interualla non redierrit: incipi tem vero ac nouum persecte discutit,n 3 reuerti amplius hunc affectum permittit. Ad podagras praeterea,ct articulorum morbos,iecoris lienis 43 duritias, vehementer iacit. Et singulares qui-jdem acetiscillini effectus hi sunt: communes autem qua m plurimi,quibus nos commoti saluta rehoc medicamentum sanitatis integritatis clarauia tibi tradidimus. Deficit. Vini Sci mi compositio ex Galeno. Vinum hoc potui datum omnem sanitatem affert.Humores enim attenuat,sed maxime pituitutam: ne vipsam in stomach aut ventre,aut capite,auriecore, ausiten aut neruis,aut ossibus, consistere permutit,nem allium id genus tenace humore Obstructiones facientem,sed omnia distatuit, uentre leni .atq; ita subducit. Et urina mouet,& p ipsam causaS attenuat excernit sty Adeo vel iro caput purgat,Vr nares prorsuS humore Vacent. Comodum est podagrae, arriculari Oc comitia, .li morbo: deniq; ois sannatis autor est. Ex his costat. Scilla alba montana circiter canisexortu ac
cipito librs pondere: per dies dece in umbra refrigera: deinde scillae folia restigerata in vitreu vas mitte,& vini albi veteris sextarios duodecim super funde,ec suspensum Vas per quadraginta dies habeto: postea scilla exime,5 abiice:&vino ad antedicita viria Utere,-eius Vim percipies. Sub rea inde ante cibu vini duas uncias exhibe: sint a cibo,Funcia media. Quod si ipsam potui comodii s b.
353쪽
essicere vesis,ut magis delectet, mellis sextarios duos aut tres admisceto.
Medicamentum,qum ariducinum Stomachipi tam detra Gargari et a tum Capsu purgat. . . . CAP.L Origanum,gummi,bys pumsampsucum,pulegium,thymum,passi unctis iii incoquito, do
nec una remaneat:&gargarizandum dator excutitan.etiam pulmonis materias, si manducetur. Id autem quotidie facito: probatum est enim. Urinam reddentes aer,aut nequaquam. 2O
Lecituli cimices terito, ec urinarium foramen illinito: statim utina decurret. Id etiam ad pue ros mingere nequentes henefacit. Ad Calculo os,s Urinamprouocandam. 2 OS. Baccarum lauri,ec piperis,aequas portiones terito & cribrato: 8c remulis mensura una exhi helo: mulsa vero calida esto. AliudLapides arterrem,mulieribus iris p Vrma reuocans. Lauri corticem aquae incoque re permisce,sorbendum hi propinato: vehementer facit. Ad Sanguinis tum. i. 2O'. . Accipe Σingiberis drach.ij, brassicae seminis drach.isil, papaueris drachma succo excipe, regio hulos facito,iaborantiq3 exhibeto. Urinae Sti sum. 2IO. Thymi ct sceniculi aequas portiones conterito, & ex aqua temperata calida potui dato. F. Dolorem Viae mariae,σDificusium mirifus,atque1piritus, ad Sanguineum lotium,WCalculum. 2iu lAsar mysios,nardi gallici,aequas portiones accipito: melle attico cuius spuma adiecta siti ex cipito: 2c dato nucis ponticae magnitudinem: facit enim etiam senes coualescere, quibus effluxus sicciorcst,eumq; validiorem reddit. . Inuoluntarium Urmsi exitum. ala . Lilii radice elixam potui dato. Alterci quoq; succia aut seme in vino & Iacte maceratum coriol cerui includito,ct dextro femori appendito: miraberis. . suae Apri ungulas vitas ex vino pol tui dato. Aut galli testem ustum ededum apponito. C .-Inuoluntarium dium. Cochleam cui testa ustam tritam * ex vino cubitum eunti potui offerto. dDifficultatem Urinae, ω'Calculum. Δ 213. l Lini semen,piper,petroselinum, tus ahcreta: e condito accipe cocialearium unum.
l Ad terendos Calculos expertum. .. 214νl Scorpiones marinos exiguos tres integros comburito, cinerem ex condito propinato. Ad Supprimendum Aluum. . 21 F.
Rhun ato oryzam vino incoque,donec tertia pars remaneat,*per inferiores partes immit Gl te. Aut vinum austerum,in quo hirci iecur incoctum sit,potui dato. Aut gallas ustas bene terito, ec suillam adipem misceto,frictas ex aceto esui dato laboranti ii: e piperis drachmam,farinet lupinorum drachmas tres,mellis ligulam.
l Ad Citandum Sudorem,m Finiendam Febrem . 216
l Cachryos semen ex oleo illitum. Aut pyrethrum ex oleo calefactum illitum horae unius in i teruallo post annotationem. dCanis Morsum. 2I J Vrtics semen emplastri modo impositu. Aut nigri marrubii solia similiter. Aut apiastru ex vit no potum,vel morsibus impositum. Aut allium illitum,aut assum,potui esuiq; datum. C di Mojus Canis rabiosii. Erassicae folia cum Iasiere ex aceto trita imponito :pse.n.hras ita rabiosi canis morsibus aduersatur,oc ipsius decoctum potui exhibitu.Elixa aute brassica ante alios cibos asiumpta phthisicos fanat,& arteriae vitia emendat: contrita vero di heri superdataipsum consumit.. Anginam, sit dolorem. 2IS. t Alba populus arida,trita,ec ex melle illita collo. Aut nasturtij semen, eccolumbinum simu ex melle,instar cataplasmatis imponito. d Internas Ani ominentias. . 219. H. Amaranthum aqua maceratum mane vesperi sta potui dato. Lienem Cataplasma alia efficax. 22o. . Inulam,sinapi,baccas lauri sim proportionem accipe dc tere: deinde nucis nous corticem pa i rum contundito,mox in pilam coniectum vesidius terito, & erimens aceto acri macerato per tri l duum :& omnia in unum redigens cu succo Tiberiadis usq; ad cataplasmatis temperaturam de i coquito. lieni summo mane per octo dies imponito euacuato prius ventre, atq3 miraberis. l . C liud ad Comminuendum Lienem. Capparis radicia Untain,calcis Uiuae unciiiij,contusas cribratas,l aceto Eaa commistas,imponito no diutius horae spatio: totus Ilenis absumitur. liud. Brassicae dei coctum solum ex aceto mulso ieiuno potui dato. Aut rubi radicem usq; ad tertiam partem deco que,& decoctum per triduum dato. liud. Corticem nucis aceto ac melli incoctam ieiuno pro Pinato. Aut serrum candens in mulso extinguito,&potui dato:admirabile est.
Palmularum ossibus mastiche 5c melle dentes per septem dies persticato: ec albi redduntur.
Lumbricos aqui. 222. Lupinos aurifolia,ac fel taurinum misce, bili coimponerae benefacit. Ad Interiores
354쪽
lateriores Exteriores cli ni prominentias.
Ams pila aqua,Vna seruefacito,donectertia pars remaneat: ac per septem dies potu lo. l
Vitis raccinum capiens in sartagine frigito cum oleo,auri hi instillato: Sc conualescet.
Aristolochiam terito,ct sale conspergito. d Calculosios. 226. Lauri baccas piper hi misceto squa mesura,ct ex mulsa mystru Vnudato. IudCalculo asees t Lauri cortice aquς incoquito,quoad tertia pars suasit,& sorbedu exhibeto. . MCalculos ris es. Turturis stercus ustum ex mulis pbet lapides.n. Per Urinam exturbat. --dexpertu ad scusses. Struthii,rha pontici,capparis,singuloru drac.accipito: dato quotidie ex vino albo drach. 8c per avni subsidentia calculosam eqciet. liud. Origanu in aqua usim ad tertiam decoquito, & deco dumthum vnu potui dato. - Misiicidium,s' Dissicultatem inae,m primo ad Stigciam. Foeniculi,seminis palmularum Thebaicaries ares portioes Gremo,oc ex aqua teperata calidast propinato. Urinae Dissicultatem Stiscidiu. Costhmellis,aquae cyathos noue, accipe: des potui cratere, mercede prius petita. liud. Cyperi assiatici triti cochleariu Vnu, ex vino meraco, aut ex B melle exhibeto: periculu de ipso factu e. - Urinae Disscultate. Petroselinumacedonica terito, ct j Iigula una exhibeto. - Stilsci ium. Cucurbita arida coterito, Ut serinae istar sit: cuius exiguu co chleariu ex aqua potui dato. Ad n*entes instratis. Leporis cerebrum ex vino propinato. iugl Vesica assam esui dato per tridum Aut cyperu tritu se potui dato. Aut Ieporis testicula ex Ui- .no odorato tepido propinato. - Misiicidium. Thus accipe,8 in vino diutius serues cito, propi lnato per triduum 4: .Accipiens Raphida marinum pisciculum,comburito, Sc potui cinerem
l offerto. Ad pateries Cornu ceruini ramenta acerrimo aceto incoquito,v'3du tertia pars remaneat: ex eo illinito. Ad Feras Impe nra.
Hordei farina aceto acri amiti iponito. Aut hastulae regiae radice ex aceto trita illinito frequenter.Autlineu paniculusuper cadeti ferro cΟburito,& illinito. Aut nucis virentia solia cataplas matis modo imponito: hoc & ad scabiem facit. Ad Penis Dolorem, inflammationem. 23o. Cuminum & ouorum putamina bene decoquito,& foueto: effectum miraberis. Imperimnes. 231. Allium,& theaphen,aquam,ct oleum: omnia misceto,ct illinito. Cataplasma ad Vulnerarecentia Vladis aut ii olliata. 232. Salicis solia trita imponito,ct sanguinem profluentem supprimes,Gc Vulnera glutinabis, at sanabis. Aut ouillum fimum ex oleo tritum instar cataplasmatis imponesto.
ν Rura,sic & nuce terit ac ex vino potione dato. Aut fulics sanguis liquidus ex oleo potus serviat a potu venenosi medicamentio a Uipers morsu liberat. Ad Fluxionem Gutturis. 234. lNido hirundinis trito ex aceto illinito. ---marum munerum Tumores. 23DCaprinum stercus aridum ex vino meraco imponito: inflammationem enim dissoluit. Dolorem Capitu lupinum. 236. Suillum simum Gburito,& cinerem melli admisceto,caput sta rasium inungito,ac super brassi lcae folia dato. - Iim, ectica ebrem. 23 Styrace oc brassicae succu simul terit re sermetatos ieiuno ec cubitu euti exhibeto. Aut laurei olei,&vinigcnerosi,utriusq3drach.iij,misce eccalefacias di e in balneo interius: S vinu oleum lil calidu teperato,di stomachus ueto. Aliud. Lixiuiu percolatu calefacito,ec tussientis pedes seu to,& spongia detersos inunge, foue: id vero tussibus medetur. d Tulses. 238. M Re11na ex vino vetere trita ieiuno potui dato,ec pulegiu in posta demetu: Θc beronice cu mellei*fermetata esui dato. Aut raphanu tostu mane ac vesperi ededu apponito. Aut butyru insulsum, quanta est nucis regiae magnitudo,deuorato. - umores Pectore contentos. 23'. Vrt e folia cum ptisana decocta potui dato: bene iacit ad inflationes,& materiam ex pectore euocat. - s. 2 O. Fenumgraecum,quoad tertia pars supersit decoque: Ociuscuiusummo mane ex melle exhibe.
Tragacantha vino madelacta,& in potum assumpta, vocem splendidam redditi d Uocem Amisem. 242. Styracem terito,& ex aqua globulos amplitudinem cicerum squantes conficito: χtertio cumdederis,statim loquetur. Ut Capilli m Barba Crescant i decidunt. 243. Betam,& myrteum oleum, & polytricha misceto,capillos oblinito: Aut adiantu,& ladanu, squis portionibus terito ex immaturo oleo,aut myrteo, aut lentiscino: oc illinito. Iud. Lada num in vinum aminaeum myrteum oleum mittito :& terens utruno ad messis spissitudinem redige,caput in in balneo perunge. Melius est & illud adiantum,quod nO nulli polytrichon vo cant,si septima pars ladano addatur,& illinatur. - Renes Dolentes. 246.
Cum pulegio serius furfures decoquantur,ec ius a te spongia * eo imbuta fomentum fiat.
355쪽
Nicolao Leonico Thomaeo Patauino interpret
Gote Ceciliane existimaba ad aegritudine filii tui nostris admonitionibus haud quaa indigere:na A prius ipsum vidi re tecu Athenas herii nauiganarus est,Dionysius,idoneus est & psens facere ea q opus erat: re rursus discedes,ad habitudine aegritudinis codecentia documeta relinquere. Ego aut unusas puera huc vidi,sorsan multu decipi posse: caneq; a principio morbi qualis fuerit ipsius natura,neq3nuc qualis ob morbu sit, cognouerim: sed a Fvobis hoc iiii audierim epilepsiae accessionibus pueru infestari. Versi,ne forsita me suspiceris negligete magis a veridicu scriptione hac subterfugere, qd nuna antea sec labore huc Iibes subibo,ut tibi re grata facia, scribedo qda medicinalia pceria Pueri epileptici: in abus necesse est medicae artis peritu decipi & aberrare circa meiura vel ipsutedi.Demostratu.n.a nobis est in alijs libris,q, no cotingitquepia recte mederi ne minimis Adesgritudinibus,nedu adeo magnis ut e epilepsia,nisi methodu aliqua curativa nouerit. Ata Dionysius mihi ia coicauit,ec mecu priuscosideraui de tora pueri curatiosiqua tu mihi iposueris, ut hec documeta costi there. Dionysio sta mea tu ipse siniam lacile manifestaui cu intelligeret oias ego dicere: nihilq3 ille obaudiret,ceu methodi curatius valde pitus.Tecu vero ne* quo sermone,istitua, noui: na accuratus distinetionibus multis indiget,&obscurior est u imperito hol coueniat: bre uis aut&manifestus haudquaa accuratus essiepol.Quappsubuerebar tibi documeta coscriber suis re tibi grata facere scupere,existimas mihi simile sppia eueturu, quale Phidiae utiq; accidi set,si postu Halladis simulachru absoluit,uspia illu coegisset separatam digitu, manu, pede,nasum,l aures, singulaS q3 corporis partes eiungere.Ego vero methoda curativa tana quodda simulachra li in pluribus comentarijs a nobis scripta fuisse arbitror,q no mSiperitos holes,sed ne medicos qui- Gl de quoscu* iuuare non pol. Qin autcogis me de parte una artis curatiuae sermone facere seorsumi ab aliis,tuae cedo volutati di pareo : atq; in tua gratia documenta scribo,q tibi in hoc sufaciet: satist enim est medicar artis inexplo no magnu aliud oc irremediabile,in medicoru prsceptis committe i l re,praecipue in didiceris legitime versari in his comentariis. Eruditis illis curatiuae methodi negos scium scriptum est: tibi aute ec assis,qui nonnullarum rationalium artium scietes estis,medicine alii item inexperti,arbitror,fortasse nonnihil utilitatis in his comentarus,prouenter. Conabor autet 'quanta fieri poterit manifestisissime enarrare qua iam utens puer dista non parum iuuetur: θί abi CAP. z. accidentibus quotidie ipsum inopinate inuadentibus minime Isdatur. l . l: Coueiait igitur in primis qu nisi fieri pol haec obseruare. Naq; pueru necesse est interdis occurl j rere ma nis iurigoribus,immensis caloribus,ventis validis balneis malis,cibarijs caput tetatibus, i s rotarii obuolutionibus, corruscationibus plerea, ec tonitruis,& vigiliis,oc cruditatibus,tristitieq3l l et,& iracundiae,& lassitudini,atq; alijs huiuscemodi rebus,a Abus ut summatim dira corpus v l l hemeter moueri 86 perturbari solet,atq; in reminiscentia quanda morbi referri,& ad generatione Paroxysmi deduci.Haec igitur conuenit,multo ante caueri. Etsi qΠq3his Prscedentibys paroxyDl smUS succedet,tunc ab omni penitus motu oportet illuremouere,&domi cotinere,&victu valde Hl tenui illum nutrire,doneosi paroxysmi incomodo liberetur. Quis aut sit tenuis vi fius,quamuis arC. 6. 3. hitrer te cognoscere,in si ea quae sequuntur perlegeris,aliquid etiam de ipso percipies. il Tepus iraq; est ut huiusce rei documeta tradere aggrediar. Accedere vere nasgritudines v re Verti solet,quoda mo tuc moueri cotingit,) pueru piirgandu amrmo mediocri purgatione. Huic aut purgationi Dionysius psens moderabit, u opus erut impabit, accurate cognoscens quotiat mo ad purgatione corpus pparare oporteat,& quo uti debeat pharmaco,qua ue alitate,& in quo tepore: na de his inter nos sepe cosultu est. 1,are Athenis psente habes Dionysiu, sed nihilo misei nus ca ipso mete simul cosiliu habes med. Post purgatione aut cin recesserit Dionysius,ta pueri Athenis remaserit,hanc oportet ipsum vidius rone obseruet. Cua cubili mane surrexerit, anteuad pceptore accedat,mediocri deabulatione utatur,gressu no admodu frequeti: posthac aut usque ad palestrae ips,disciplinis vacet quibus assuevit: cuprimu aut ab illis discesserit, ubi mediocriter rursus deambulauerit,ad pedotriba accedat.Huc aut paedotriba si quempia alium ex iis qui puero Psint,multu oportet esse prudele: sed tale inuenire dissicile est,psertim cum electio fieri debeat ex hoibus ineruditis & ignaris,no minus aiam a corpus hebete 8c crassam habetibus. No igitur tau Paruu hoc te fugiat: neq; cuiuis e populo pueri cura tradas,probe cognosces . summa curatiois an hisce duobus versat in usu videlicet a me tibi dati pharmaci,dc in exercipi mo. alia naq3 oia ho--
356쪽
Λrum sunt praeparamenta quaedam. dotribam igitur huc tecum simul Dionysius eliget. Sit atrii ipsius scopus in exercedo quo ad qualitate q uide, ut puem antesi defatigetur cessare faciar, nec novi uniuersum corpus calefaciat,& mediocriter evacuet. Ambo aut in eode tepore contingent: qnenim quod supfluit sussicienter euacuas, & quantum satis est corpus incalescit, luc si quispiam ab
exercitio cessauerit quiescet antefl in defatigatione incurrat. Exercitiu vero ab hoc lepore Ultra insolida iam agit mebra, ct corporis habitu colliquat: aggregat aut omne id quod colliquat i:i lucturis maxime&musculis: ad hoc q3seatur virtutis lassitudo postea ulcerosus sensus,qn aliqua corρ fPoris parte mouere tentaverint, di hoc est ipsa lati studo. 6s Iu igitur paedo triba prudelem esse loportet, sed et mediocriS exercitii expertum, ne citius a par est puerum ab exercitio cessare faciat , secuturam timens lassi tudinem: nete satagens calefacere,& complete quod superflui est evacua re,in lassitudinem puerum ducat. Mediocrium igitur exercitioru in quantitate huiuscemodi sunt scopi: in qualitate vero, ut corroboretur oes corporis particulae,maxime caput S Ventriculus, huius praecipue quod ori circustat. Vt aut quispia istud assequi possit,nuc dicam. Primoqinexer lcitia vehemeria caput replent,ab his abstinere precipio. Secundo,si qn his uti necesse fuerit capitelerecto quae infra sunt moueatur,ic ex his maxime crura. Tertio a parvis S rardis motionibus incit B piat pardotriba,ec sic ad vehemetiores 8c celeriores motus deueniat: nanrsubito ab intensis exerci illis incipere non solu imbecillibus, sed et robustis corporibus,summe perniciosum est. Considera lxe praeterea Oportet,Φfricationes eXercitii loco habentur, maxime in corporibus imbecillibus: .im lmo ispenumero solae,modo recte fiasialiaru motiona vice supplent. Opus est aut primum mani- lhus moIliter ca sindone a supernis partibus ad in serna delatis, corpus ad rubed ne deducere initio :la brachiis Sc manibus facto,at ita ad peetuso ventre deuenire. Subinde etiam crura mestrusei- lcare covenit, ut siquid ex supnis partibus illuc fuerit derivatu,cdmode absumatur.Postremo adca lput deueniendu est, nastatim 2 principio ad ipsum accedere periculosum corpore.n.adhuc pleno iexistente,ad id quod primo calefit facile superfluitates attrahuntur. Ultimo igitur loco post alias lcorporis partes,caput costicari oportet,Ut nuc diximus,absq; oleo: qn aut Zc oleu applicare libue rit, nihil ghibet capitis fricatione simul cum aliis fieri mebris, ut Unus caput fricet; duo alij pectus lec ventrem, oc totidem alii crura. Sic aut & post exercitia, immo vero magis tunc,oia simul confra l. cetUr mebra rita.n. celerius ad quiete corpus deducitur, minus refrigerat. Oportet aute si de qua lpia alia re de hac ipsa magna cura habere. Non lauari autem,ut plurimu cduenit: neq; statim post exercitiu palaestram exire sed polia plane quieuerit spiritus,es ab exercitiis coinotio prorsus cessa ICuerit: atque tunc etiamsindone caput multum fricare conuenit,ct saepenumero pectiine uti. I le AP. 4. Post hec aut ad prandiu eat: prius quippia ex is quae renti emolliut assuma vel olus, vel sal lλitas 1i .a famelum,vel ptissana, vel oliuas,cu tertia parie panis: reliquas ruero duas in coenae ips seponat ca lualentioribus obsoniis. ue aut huiusmodi existut,paulo post dicetur,si prius cnarrauero ex oleria lgenere Oia quae absq; nocti meto sumi possunt. Ex oleribus igitur,nec a lactucis, nee a malua, nec lab atriplice nec a blito,prorsus illis prohiberi iubeo: no in ide semper capiat volo,veru alias aliud, lmoderate. Ex eodem et est genere beta,Zc brassica: oportet.n.et ex iis quippiam moderare gusta. ire. Porrum quin etia interdu,N apium,S smyrnium degustare conseret: & de horariis fructibus lquicun* no sunt penitus crudi, aut suapte natura dissiculter cocoquuntur: n nanq; 8c suas ipsora lsuperfluitates,ec aliorum etiam esculentor retinere cosueuerunt. Ergo di mora & quae praecocia i ii nominatur,ec ficus,et siqui sunt eiusmodi notae,sine molestia descedunt. Et quae cucurbita dicitur, lnihil aboleribus ventre mollietibus differre videtur: ite pepones cucumerini, nautales non sunt, lyraui sunt. Maturae et Uuae aliquantulum qnq; puero concedi potest: mala vero ec pira raro Sc in lparua quantitate degustet: ec haec ipsa non solu ut in arbore sua sint bene cocia, sed etia domi serua li ta ad maturationem recte peruenerint. Scire aut oportet eadem poma quae recenter a matre sunt lx decerpta, ecquae domi deposita reseruantur,permultum inter se differre,nullamq; inter sese simillia i tudine habere. Possunt aut conseruari poma pira Ela, nec non plurimi et alii fructus, ecprunaquae ii vocatur damascena. Ficus quinetia quas carycas vocant,ex huiuscemodi sunt genere: ec ex arbo- ire palma dactyli quorum comestionem penitus illi non interdico,sed opportune et moderate illis uti amitto: assidue aut re multu illis uti minime velim. Atq; ut semel cocluda, quicunq; mali succi sunt cibi et alvu astringunt,vel inflat,vel dissiculter cocoquuntur,si assidue vel plura conueniat assumatur,nsi solum huic morbo,sedoibus et altis nocere solis. Atq; hucus lasermo de diaetae modo protractus,alusti a plurimis aegritudinibus conuenienserit: Huiusce aut morbi peculiaris Scδprius est,ut caueamus ab iis pcipue esculentis pituita generat. Vnde in cibariis, quae,tametsi in aliis no obsint, viscosos aut frigidos aut crassos humores generant, haud qua ueste immorandum lceseo. Huiusmodi aut sunt atriplex,& blitu,& malua: quos sane ut gustet non Ohibeo,assiduu aut leoru usum vehementer dano. Ex hoc sunt genere Sc cucurbiter mutro q3 magis cucumeres, 5 po i ina,&pira: ecdemu quaecuis humore pituitosum gignusiaut Uiscosium,aut crassum: vel quaecu sunt in genere pessimoru esculetoru,quales sunt a vulgo appellatur fungi: ab iis.n.omo abstinere consulo,quemadmodueca rapis,eca quibuscunq; radicibus quae mandi solent: cratas.n. habent succos,es male concoquuntur,exceptis quibusda,qus acrimonia quanda oc caliditate in se habent; iSeptima Gallis. zzzzzzz queadmoda
357쪽
quemadmodsi sunt dauci et raphani: sed ex raphanis haudquaa illu degustare prohibeo, veru quo Eda intercedete spatio: a dauco aut abstinere codiscat,inagisq3 et a rapis n esculetoru aute usu abundet illa quae acria sunt,ec virtute incidendi habet,dumodo insigniter no sint mali succi, odore haheant a caput tentet: quora ex genere sunt quaecunq; per caliditate replent caput queadmodu vi l nu,resinapi,ec petroselinu,5 daucuS,S csps,& smyrniu: haec.n.vltra modu inflamatiua sunt, θύmalos humores generatia. Sinapi vero licet coueniat ad humores crastas incidedos,m ab eo absti l nendu est,qm caput tentat. In oxymelitis aut usu secure cofidat,etiast quotidie sumere velit. Potesti aut cappares ex illo comesse, ec parua quaeda salsanienta oleo modico superinfuso, ut concinnetur obsoniu: quod .pfecto huiuscemodi aegritudinis,veluti medicamentu quodda reputari potest,prae cipuae sit sit acetu scilla coditum: hoc oes vulgo ia scilliticu vocat: quod ego si quippia aliud in hoc casu sane laudo. Horu Uero alterutrusingulis diebus assumere contenderim,dico aut vel cappares, vel falsamenta oxymelite condita. Si vero puer Oxymel bibere velli id sit in promptu oc ante prae Taratu,ec no ex iste ex utrisin crudis confectu: quo aut modo ipsum preparare oportet,paulo posti recensebimus. Caeterum plurima aqua comisceatur,na quod f1c factu est, suauius redditur: ac hye me quide calidu accipiatur: aestate vero no erit malu etia,si pleruq; frigidu sumatur,si 8c vehemetest fuerint calores,&ipse vehementcr sitiat,potui cla frigido assueuerit antea: na inter alia sitim egro Fl gie siedat oxymel no valde dulce,praesertim si aquae frigidae misceatur. Mihi q3 no parti saepe conti l git pueru a comitiali morbo penitus liberasse,no immutata victus ratione,cu post prima purgatiol ne oxymel sumere,eoq3 uti pharmaco iussissem. Veruqmne fit 3 tui natura noui,nescio43 quat tum virium is sibi asciuerit morbus, et ipse asst stere nequeo,diuinare haudquaa possum, paucio simis indigeat remed 3s.MeIius itaq; mihi videtur de Oibus sermone facere. Igitur post exercitirit in prandio ut dictu est) utatur ec quibusda oleribus,ta oliuis,N nucibus,&scubus,cu siccis, tu re i centibus: verβ no simul quotidie o1bus,Vnu enim sit & sim plex quod assumat: sed ut victus ratiol variari possit, de ossius verba feci. Eode etia tae uel dictu est si desiderauerit puer, at 3 etia fructus i l cocedi illi possunt: cu alioqui ab ipsis melius sit abstinere,no solu morbi illius deuitandi causa, sedi Arsane philol integra etia totius valetudinis incolumitate: queadmodu vides nos ferme ab Oibus horar is firmi Me a...es Ilibus abstinere. Veru qm philosophis in praesentia salubris victus praecepta no coscribimus,sal in non eonseri ne pers optandu erit si no solu ad pueri cura haec documeta,sed ad uniuersiam illius vita facere potel himu qF ς riit. P. Est igitur illi concedendu ut palam dc tempestiue eos comedat fructus, quicunq3 magni nol ' .sta Vn s fuerint nocumenti,ne clam intepestiue illos comedes,magis laedatur: qui.n.palam ab aliqua re, i situ ad huiust quam valde appetui,prohibentur,ij cum data est facultas, plus nimio ingurgitare se cosueuerunt. Gl ad Quamobrem pueris ego plura esculenta concedere soleo ex iis quae non valde nocent, ut tempe i uniuerin puellistiue palam illis moderate Utantur potius, quim, ut diximus, propter vehemens desiderium furi tui vitam. tim ex his N voraciter assumeresestinent. Atq; haec de cibi ratione sumcienter sint dicta. C P. s. Post ciba aut ubi paulululpis intermiserit,priusu ad studia disciplinam accedat, leuiter deambul Iet cesseo: Sc rursum ut id ipsum i studiis rediens ante coena faciat,sine costulo: quo tepore duas relit i quas panis portiones quas reseruauerat assumat,ite aliora unaquodq; sic ut dictis est carnes ademi lex omni ferer auium genere,praeter palustres: ab olum aute quadrupedu 'esu praecipue abstineat. A. l.3. I.ls.cii Quod si qn illis uti necessitas fuerit,domestici quidem suis extremitatibus & stomacho vescatur, k i se i s uestris yero carnibus uniuersis bene uti potest: hcedorum quin etia carnes degustet,et non nunt qua leporuet. Carnes auteo sint vel simpliciter coditae,vel sine nidore assae: simplici ter codiuia i tur si aque incoquatur, anetho porro sale Sc oleo concinnetur. Quo na aut modo sine nidore rei cte assetur caro,clibanii quod apud me vidisti,exeplo tibi esse potest. Ex marino aut genere crustat intecta quidem ola nocua,5 incomoda: ex piscibus vero optimi sunt ij, qui in saxosis degut locis: l sumere et poterit ex iis qui in alto degunt, quos pelagicos vocant: ex chartilagineo aute torpedo fere sola conueniens est Sccomoda. Caeterum de leguminibus piissana adem praecipua est: hanc Hi sequitur 'ens,alim,et pisum: alia aut sere oia mala.Et ut uniuersaliter dicatu quecunq3 Uiscosium, Ad 31s.ci re crassum generant succia,ventosaq; sunt,' multaru superfluitatum, nec non difficilis cococtioia 30.ωι grus,sicut ante dicebamus,maxime sunt cauenda: Ostrea quin etia oia,ta chartilaginea ea quς cra i vocatur,& squamis carent: praeterea bulbi,& cochleae ct caseus,& fungi,bovinae el; carnes oua in aqua durata cu dissicilis sunt cococtionis, tum crassos generat succos. Alica vero Sc carnest suillς bonu quide generant sanguinem,sed viscosum. Palustria aute omnia superfluitates generati plurimas. Legumina vero omnia ventosa sunt, ct praecipue faba, oc ciceres: ptissana q3 non diliget ter cocta, Ventosia est,quamobrem bene coquere illam oportet, vel ea non Uti: lenS quoq; bene de cocta omnem ponit ventositatem,Verum illa non assidue crebro e uti oporter,quoniam humo i res generat crastas. Caeterum ad victus quotidiani rationem haec abunde issicere posunt. CAP. s. t Medicamento aute ex scilla,quod tibi tradidimus purgatione praemissis, quod primo vere fieri iussimus,singulis diebus secure filius tuus utatur, priusqua ad palaestram accedat: nam nisi valde magna fuerit aegritudo, & occalluerit,sperandu sane est in quadraginta dieru spatio hoc medicamel to illam perfecte cessaturam,quoniam iam innumeros pueros nulla ellebori opera sic curaui. V
rum Post purgationem prius,quam hoc utatur pharmaco,semel aut bis absinthiu sumere oportet.
358쪽
Δ o melite autem ut dicamus,id certe acidissistium esse cesetur, quod ad mellis proportione lquarta aceti habetparte: dulcissimis vero,quod odiauam : aliae aut intermediae mensiirs quanto ad extremor alterutrum appropinquant, tanto aciditatis aut dulcedinis participare videntur. lGUrtet aut ipsum penitus decoquere,ita.n. quae miscentur,accurate in Vnuambo deueniunt: ecacsditatis vehementia,quae in aceto est,retunditur:& quod in melle inflatiuum est, castigatur: spa imam.n. illius,qui recite decoquit, auferre debet. Nec me praeterea latet in Grecia, 86 in pleris p Io i ros intularum Oxymel etiam ex fauis confici selere,quo etiam tibi secure uti licet,puero praesertimaelituo tae Athenis degente. Minime aute ad me in praesentia pertinet declarare,qn dulcius i aut lmeracius exhibere oportet: neq; in aliis particularibus immoraxi meu est, sediuius qui praesens ruerit, &curandis corpus quotidieinspexerit,Zc de humoru habitu recte conte vi poterit. In crassis.n.& viscosis humoribus acidiori & meraciori oxymesite utendui est: Inrisaut qui huius oditio fuerin dulciori, diluto magis.Eode etia modo reliqua qdicta sunti Dia,Pro quotidianis corpoF costitutionibus comutare et variare covenit,queadmoda re in Oibus alijs aegritudinibus facere cotingit.Quaproptex siquis methodi curativae ignaro et inexperto innumera et perscripserit documeta,haudquaa illa sussiciente essiciet medicu no modo no maximarun aegritudinu,ted ne minimaru ude.Istud.n.sspenumero palim ostedi cuinueterata UIcera malas 43 lςculom inspolitiones ad sanitate redegisse iisde sane medicamelis, abus pleriq3 ante me usi nihil Oaece t. DOfecto mis opportunitas in usu uniuscuisq3 ut Hippocrati placuit, post quantitate ad Vires diligeter Gmodata, liqud utilitatis Uportat: na pharmaca potius sunt iuuantiu materiai 3 iuvameta,queadmodu et ab excellentibus asleuerat medicis.Et meus ade unde exordiu sumpsit,
o,haudquas fieri posse ut minimu quippia quodad arte pertinet Dira flare recte . . i ,qui ariis penitus sit ignarus di expers,sed illi semper assistentis periti opus esse . , C P. S. l , Verum qin pleriq3 scillae succum non recte conficiusiqn id tibi et cognoscere cordi est,huic ego l ue sermoni adiungam,quo na modo illu coficere sim solitus. Vas 'quodpia accipio a quo extractum tuerit mei meliterium d Graeci vocant: in quod scillam coniicio manibus prius illa in exiguas di icerpens particulas. Postea bene apto operculo illud obturans, extrinsecus hypelle circundans, reldiligenter colligdis,in loco quopia meridie spectate colloco,qui a borealibus omnino non perflexur Ventis, d aut facere soleo ea anni pax te,in qua caniculam exoriri omnes asseuerant Graeci: quadraginta aut huiuscemodi sunt dies,viginti quide ante,totidem ha post exortum paulatim , in iis diebus vas illud ad Solem couertere soleo, ut ex olbus similiter partibvsincalescati Transecto posti si modum prςstituto temporis spatio,vas illud aperiens,in illo reperire soleo scillae partes elixis simi li Ies,succum Q ex illis in vasis fundo quenda defluxumque colliges,u optimo melle cocinno. Hul ius singulis diebus,cui dare voluero,cochlearis pleni mensura praebeo,pueris quide minoris,adae 2 vero maioris.Quin etiam scillaeipsius carnes accurate contundens,illasq; cum melle distatuens, Nonterens, ex ill1s cochleare unum ut dictum est,praebere consueui: quod sane quoad vires emcacia secundum a praedicto locum obtinet. Csterum quicunque scillam elixantes,illam postea conterunt,illius proculdubio vires resoluunt: quemadmodum, qui istud ipsum ex aceto faciunt, Pharmacum quidem validum admodum conficiunt,verum neruis non innoxium.
Hunc librum Galenus inter Hippocraticos non agnostic N priore horum comentarioru libro opus de natura humana exposui: nucquae illi perpera adiecta sunt aggrediemur: quae ec ipsa quoda ordine copo sita digesta sunt. Est eteni liber unus exiguus in quo de victu sanoru agit, is L Polybo Hippocratis discipulo videtur suisse scriptus. Quod aute inter hunc,&illu de natura humana,est interpositis,ab eo qui prinau hosce duos libros de natura humana,Hippocratis,& Polybi desalubri viciu in unu coegit, conscriptu ct collocatuest. Quom et oris tralusae tolomaeus Utatim inter se de coparandis sibi libriscorvo labat:ab his Lexoblatis ce- l
359쪽
l fibrorum ustiari. Vnde, quum virio libri, Sc qui de natura humana est, & qui de salubres visu, El essent pusilli: arbitratus quispiam ob paruitatem neutrum ipsorum multi faciundum , ambos in unum contulit: subinde vero alius quidam,ves ille idem etiam qui hos Primumin unum redegit,t haec ipia illisinterposuit quaenunc exponenda suscepturi sumus.
' otium labor tollit.Sunil mirim daero sciendum, quoa opo mimiareum Praesentibin morbis,sormis, anni temporibus, aetaribusq; contra umopponere: atque conteririnetia laxare, laxata contendere. Sic enim maxime quod molestum est,remouetur: mihiq;
sigillatim Oibus huius orationis versibus signis id Dioscorides ascripsit, quod obeliscii appel-lat: quo signo Aristarchus omnes notabat versiis qui apud poeta sibi erant suspecti: Sic & Dioscorides agebat, quia suspicabatur parte hanc fuisse Hippocratis quisuit Thessali filius. a duo hi magno Hippocrati'fuere fiI', aco,& Thessalus,ambo genuere filios nominatos HippocrateS. Haec sane in praesenti capite proposita sunt. Expedit autem ut Ac nos de ipsis disquisitione insti- stuamus, particulatim dicitione namquamq3 examinantes. Quicunq3 morbi repletione ortu hahent,euacuatio fanat Ide non est, ut dicas repletione esse continente morborum causam, vacuatio
nem ve,& caetera quo , quoru subinde mentio habita est: aut Q a repletione,vel ab aliquo alioruquippia fiat. Na Q morbi alia ex repletione fiant, Vel a repletione nihil n.interest hoc vel illo mo do dic0veria est: haud in veru deinde est,u, repletio sit causa morbi continens.Quippe Q morbus uataetio quaedam est in animantis corpore,quae, utin libro de morborum disserentqs monstraui 'mus,primum aetione laedit. Repletio vero ipsa,vi oc id in libro de plenitudine ostendimus,primu minime laedita 'tionem sed intermedia alia asse filone: quam aliter Erasistratus,aliter A sclepiades, secus etiam medici qui Pneumatici vocati sunt gigni constituere. Nos etiam alibi pi uribus cxplicauim I in quem modum ex Vtracp pIenitudine exoriantur morbi. Monstrauimus etenim duplicem esse plenitudinem,alteram quo ad vires,alteram quo ad vasorum concauitatem .Quae vires respicit,humores ad corruptionem perducit, fluxionem Ela ad imbecilliores in corpore particulas immittit Quae vero infusionem,ec vasorum ora aperit a 43 saepe dirumpit,cipe etiam morte repentinam inseri,si corporis obstruat perspirationes. Iam & curatio non modo dicitur morborum eo rum qui fatri sunt : verum &eorum qui fiunt. Porrὰ siquis voluerit in his uti nomine proprio huniuscemodi omnia,cauta προη γουμενα ,quasi prscedentes dicas,erunt, Ut fecit Atheneus, appellads:
sicuti ea quibus he ipsae,praecedentes inquam,emciutur, προκαταρκτικὰς Ves T OZ ατάρχοντας , quasi ante incipientes,nominabis: ciborum enim multitudo,cruditates,balneae, ercitationes no opportune, di caetera tandemqus in commentariis de procatareticis causis recensuimus, praece
dentium Uniuscuiusque morbi causarum esse 'trices sunt. Quos vero parit vacuatio, repletio curat. Qui haec scripsit,abusus nomine repletionis videtur: quum nedum medici omnes Verum caeteri Graeci repletionis vocabulum excessibus immoderate quantitatis accommodare soliti sint: at vacuatio per contrarium excessum corrigenda non est. Subinde tamen audi rationem, qus im moderatis excesssibus fauet. Sunt cibi quida,qui ad alicuius iam sani habitum moderati sunt hora collatione excessum 8c defectum intelliges. Si vero vacuatus est,si id quod de suae prioris medio- lcritatis quantitate detractum est,resarcire velit: c1bum adaugebit.Qui si tantundem nunc alimenti ingerat,quantum ante quam vacuaretur solitus erat: nunquam id quod exinanitum est replebit. Ad artificem sane pertinet moderate incrementum id aflerre, Vine. intempestiue repleat quod demptum est,neque colarum at repente. Sunt nonnull1 ex medicis, qui nolint in causis morbo rum ponedas esse vacuationes, quas dicunt tum virium imbecillitatem, tum habitus gracilitatem Hsolummodo parere,ae in nullus unqua morbus ex defectu oritur. Hi profecitd non animaduertur, qui morbisos arripiant, qui immoderate vacuantur. Nam facillime ex quacunq3 Occasione refri gerantur, ite 43 paruo negotio urunturhiacilas etia ut in lassitudines incurrant,omnibusq; externis causis obnoxii sunt: loge preterea magis ii ex vigilia,tristitia,cruditate,& ira,qua qui bono sunt habitu,in morbos decidunt. Quos labores gignunt,quies remedio est. Labores eos appellat, qui in morionibus fiunt praeter modii. At vero qui in hunc modum affecti sunt, quiete sint reficiendi nemo mortalium est qui hoc nesciat,qui Ela id etiam non agat,ut neque in hac re medici consi Itum expectent: immo &hruta etiam Ut ia ostendimus nedum homines,noxam per ea quae contraria sunt,isdentibus auferunt. auos nimium induxit otium,labor tollit. Neque primum,et per se otium morbos excitat, sed media plenitudine: ociosis enim minus corporis particulae digerun tu S praeterea imbecilliores redduntur,ut inde utraq; gignatur pIenitudo. Itaque immoderatior motus Vires quidem nequaquam validiores reddit: humores tamen qui redundant, euacuat. Li querigitur, quddsi in his motus qui modum parumper excedat adhibeatur,sensim a Iassitudine capietur homo, ut tamen non illico febricitet. Summatim vero sciendum quota oportet me dicum praesentibus morbis, formis, temporibus anni, aetatibus que contrarium opponere. . Formaa Oportet praeterea et haec nouisse,quὀdmorbo
360쪽
A Formas appellare videtur corporum naturas,quarum substatiam ostendimus in temperatura quatuor elementorum sitam esse. Morbi iracp curantur ab his quae facultatibus contraria sunt,ut iam monstratum est,non aut apparentibus imaginationibus. Porror natura corporis quς temperamento idem est, non omnis per contraria corrigitur: quemadmodum nem anni tempora, aut aetates: sunt enim in ipsis temperatae quaedam,sicuti multae etiam intemperatae: Unde temperatarum similibus seruatur temperies: contrarηS Vero intemperies intemperataru emedatur. Haec quippe in li-hris de tuenda sanitate definita sunt. Atq3 contendentia laxare, laxata vero contendere.Nequa quam, Ut decebat, morborum Oppositionem constituit: cotendenti.n.laxans,laxato contentu proprie opponitur: contendentia vero & laxantia proprie de causis, & no de laesis dicuntur corpori
hus : colenta aut S laxata,ad ipsa laesa iam corpora reseruntur. Praeterea et contentaec laxata cor Poru nomina sunt,minime Vero morboru contentorum aut laxatorum: quem ad modu durum remolle,rarum,&densum: de quibus a nobis probe in sexto epidemiorum libro adium est eo loco Cutis durae mollitio, contentae remisso. uo etia in libro subinde de condensando,quod rarefatactioni contrarium est,sermone habuimus: id aute cum inspissareide est,sicut inspissatu re densatu.
Victum nonnunquam solum cibum potum appellant: ispe etiam hoc nomine omnia vitae instituta coprehenduntur: qua significatione hic usurpatum esse est arbitradum. Ne enim ex his solum quae comedendo vel bibendo ingerimus, veru ex balneis quom & exercitationibus, otio, vigilijs,moerore,ita, refrigeratione hyd Atilii morbinuum habent: Quandoq; etiam sol spm tu,quo respiramus,laedimur,ut in locis qui Charonii dicuntur.3 Vtrosique dero hoc dignosces modo. Quum multi homines )no corripiuntur morbo tempore eodem dia cris esse a strandum, quod communissimum sit, quoque omnes maxime )timur: id ero estiquo res uramus. Consede: enim quod Pidius cui que notirum causa minimesit, )bi morbus omnes subinde tentat, tam iuuenes quam senes, tum )iros qua oeminas,praetereas tam eos qui)inum quam qui aquam bibunt,quis mau, quipante defiuntur, c tam eos qui in multissent,quam qui inpaucis laboribtas . Non gim quum homines quo que Sidia U
rum est quo uus cuique didius cause sit. C Quord communem causam habeat, siquid multis morbis comune sit: probe profectὰ ab eo dictum est, perinde ac caetera huius orationis: vi tamen id no omnino recte dictum siti Q ortus communiu morborum in aerem solummodo sit referendus: quadoex fame in AEno leguminibus .e scentescrura imbecillia habuere: qui vero eruo, illis genua dolebant. Iam etia nouimus Q comes se semiputridum triticum famis necessitate compulsi quidam,communi morbo ex communi causa arrepti sunt. Sed & exercitus quandoque,dum prauiS Vterentur aquis simili in omnibus militibus noxa vexatus es . Caetera huius capitis clara sunt. 6 Sic autem curatio instituenda est, P contra occasionem morbi suem ad modum alibi inobis diritam e nivius etiam rationem )enias. Nam satis patet, quod ea bus homo in uictu diebatur, det ommca et Episque, delex illis sitem P m, isti inopportina Di . maequum animaduerterg, commutabis r atque hominis
tum aetate, tum forma annique tempore, o ipse morbi modo re is examinatu ad curationem accedes, nunc de trahendo, nunc audiando. Iam enim docuimus semper famn exhibenta medicamentis, quam indictu in titum
i do , prospiciendum esse adaetates simgulas, anni tempora, ad formas m ipsos morbos. Quum dem idem mor l bus populariter inua erit, tunc obsecurum non erit , didium haud e in causa, se id quod Jirando trahimus quip quod morbosa quaedam habeat excrementa, Itaque eo tempore homines sic monebis, diditum, edita minis1 - causa sit, ne mutent sed id curensi, corpus quam minime feri positi tumidum aut imbecilli sit: paulistim etiam de
cibis potionibus , quibus 'ut co euere, emant. Namsubita Picitas immutatio citra periculum non es, ne quid in corpore innduetur ab ea permutatione . Porro hac didius ratione epit diendum, si quando nihil )ideatust hominem eo ossenδ. Verum cura erit adhibenda )t quὰ arcissime thritus in corpus influat, sitq; maxime sam
haris. Locumpraeterea, in P m ahenam ab eo in quo morbus ra excitatus erit,mutatis, sorpora excenuulis. Sic
enim fiet di homines neque multo neque frequentissirim egeant .l jii Mancam communium morborum,quorum causa sit aer circunfluus ratione protulit. Non i nunquam enim halitus stagnorum,paludum,ec coenosorum locorum, vel huiuscemodi alicuius terrae istiusmodi gignendis morbis occasionem praestat: interdum Uero sola anni temporum intemperies. Recte igitur,quum halitus sola potius substatiae proprietate,quam simplici aliqua qualitate corporibus noxii sunt,curandi rationem explicuit,rem hanc in duos referens scopos, locorumutationem,ac vim modice respirationis. At vero in hiS qui ex qualitate laedun tur, non morborum modo iam dum factorum,curatio: Uerum 8c custodia ne illi suboriantur per contrarias perficitur qualitates: quia si corpus ab immoderato Ostendatur calore,per refrigerantia: si ex frigore, percalefacientia et pari etiam modo in aliis tam simplicibus, uim c2mpQsitis qualitatibus. . Iam avi. Septima Classis. zzzzzzz iij tem