장음표시 사용
21쪽
eessit, , qui descendit de coelo et est in eoelo,' qui est simFlieiter et absolute prineislum; υ qui erat in gloria apud Patrem, priusquam mundus esset; υ qui est, antequam Abraham fieret. Manifestum ex his est, non filiati0nem aliquam adoptivam sibi a Christo attribui, sed naturalem, qua ejusdem est ac Ρater divinae naturae, qua est, ut ipse
Ρater, Deus aeternus, omnipraesens, omni9mque principium. - Quemadmodum vero perfectiones, ita et operationes quae solius Dei sunt et esse p0ssunt, Christus Dominus non minus sibi, quam Ρatri convenire testatur,
eo quod ratione originis ipsi communicatae sint. Sicut Ρater, ita et Filius dat vitam aeternam, I habet vitam in Semelisso, et quoS vult vivificat, ae suscitat mortuos; non solum, quod unius Dei est, peccata dimittit, sibique hanc
i, , Dixit ergo eis Iesus: Si Deus Pater vester esset, diligeretis utique me. Ego enim ex Deo processi et veni: neque enim a me ipso veni. sed ille me misit. α Jo. 8, 42. 'sNomo ascendit in coelum, nisi qui descendit de Gelo, Filius hominis, qui est in coelo. et Jo. 3, 13. ) ,Dicebant ergo ei: Tu quis es 3 Dixit eis Jesus: Principium, qui et loquor vobis. et Jo. 8, 25. 3 , Et nunc clarifica me Tu Pater apud temetipsum, claritate quam habui, priusquam mundus esset, apud te. do. 17, 5. β) , Dixit eis Iesus: Antequam Abraham fieret, ego sum. π JO. 8, 58. 'in , Oves meae vocem meam audiunt: et ego cognoscd eas, et sequuntur me: et' ego vitam aeternam do eis, et non peribunt in aeternum K Jo. 20, 27. 28. 7) ,Jesus autem respondit eis: Pater meus usque modo operatur, et ego operor. Propterea ergo magis quaerebant cum Judaei interficere, quia non solum solvebat sabbatum, sed et patrem suum dicebat Deum, faciens se aequalem Deo. Respondit ergo Iesus et dixit eis: Amen, amen dico vobis: non potest Filius a se sacere quidquam, nisi quin viderit Patrem facientem: quaecumque enim ille fecerit, haec et Filius similiter facit. .. Sicut enim Pater suscitat mortuos et vivificat: sic et Filius quos vult vivificat. . . Amen, amen, dico vobis, quia venit hora et nunc est, quando mortui audient vocem Filii Dei: et qui audierint vivent. Sicut enim Pater habet vitam in semetipso; sic dedit et Filio habere vitam in semetipso: et potestatem dedit ei judicium sacere, quia filius hominis est. πJo. 5. 19 et sqq. Dj0jtjg06 by OO le
22쪽
potestatem miraculo vindicat, Τ) sed etiam Apostolis suis Spiritum sumtum potestatemque dimittendi peccata communieat 3 Sic et Petro dat claves regni coelorum, a88everanS, ut quodcumque ligaverit super terram, ligatum sit in coelis; δ) latroni crucifixo cum ipso et poenitenti sollicetur paradisum, ) discipulis, se missurum esse Spiritum sanetum ς') dat iis potestatem in suo nomine ejiciendi daemonia, Sanandi aegrotos, aliaque operandi prodigia; q) ac promittit, se daturum esse, quidquid in nomine suo a Parire sel ab ipso petierint. 19. Quodsi talem potestatem divinam Christus sibi adscribit, simul vero saepius edicit, omnia sibi communicata esse a Patre, id inde est, quia quidquid Filius habet, origine generati0nis aeternae communicatum habet a Ρatre. Caeterum vero eamdem habet et unam eram Patre naturam divinum, quod diserte docet illis verbis: Ego et Pater unum SumuS... Pater in me est et ego in Hire; υ qui videt me, videt et Patrem; I omnia quaecumque habet Pater, mea sunt υ Unde etiam Christus Dominus eam, quae uni 00. gloria danda est, 33) sibi vindicat et postulat, ut omnes honorificent Filium, sicuit honorifieani Hirem.' 3 Quum vero cultus divinus hac in vita ad fidem, sFem, et caritatem revocetur, hunc cultum jubemur ipsi tribuere. Sicut
33 ,Ait paralytico: Fili, dimituntur tibi peccata tua... Ut autem sciatis, quia Filius hominis habet potestatem in terra dimittendi peceata, ait paralytico): Tibi dico: Surge, tolle grabatum tuum et vade in domum tuam. Et statim surrexit etc. , Marc. 2, 5. 10. 11. 3 Jo. 20, 21 et sqq. δ) Matth. 16, 19. ' Luc. 23, 43. hi Jo. 16, 7. ' Μare. 16, 17., 7) Quodcumque petieritis Patrem in nomine meo, faciam: ut glorificetur Pater in Filio. Si quid petieritis me in nomine meo, hoc faciam.. Jo. 14, 13. 14. J Jo. 10, 30, 38. 'o Jo. 14, 9.iI JO. 16, 15. 3 .Scriptum est: Ego Dominus; hoe est nomen meum, gloriam meam alteri non dabo. α Ιsa. 42, 8.
23쪽
atque cibus manens in vitam aeternam, et opus Dei quod oserari jubemur est, ut credamus in ipsum, quem misit
pr0mittat, se omnibus locis et Omni tempore suis adfuturum,') seque facturum, quidquid in ejus nomine petierint. ε) Quae quidem non nisi de Deo unquam dicta sunt, aut dici possunt. - Εt sicut scriptum est: Diliges Dominum Deum tuum eae toto eorde tuo Marci l 2, 293, ita Jesus Christus non solum frequenter monet: Manete in me, mane te in dilectione mea; qui dilistit me, diligetur a Patre meo, sed etiam talem amorem p0stulat, ut ei caetera 0m-
bent, fidemve suam in eum ut Dei Filium ac verum Deum profitentur, Jesus nullatenus id prohibet, sed tales ob fidem suam laudat, et vult, ut reliqui eos Requantur. Sie a caeco nato, cui ocul08 aperuerat, postulat, ut credat in Filium Dei. Interroganti autem: Quis est Domine, ut credam ineram 8 significat, se ipsum esse. βt ille ait: Credo Domine. Et procidens adoravit mum. I Beatum praedicat Ρetrum ob consessionem suam, et pariter quando Thomas fidem in resurrectionem Christi et divinitatem ejus profitens disit ei: Dominus metis et Deus meus; diaeit ei Iesus: Quia cvidisti me, Thoma, eredidisti: beati, qui non viderunt et
argumentari possumus: Factus est Christus minister, hoc est mediator, non ut alteri fidem eonesiliaret, sed ut sibi
i) ,Non turbetur cor vestrum. Creditis in Deum: et in me credite. 4 Jo. 14, 1. yὶ Jo. 6, 27, 29. η) ,Ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum. Matth. 18, 20. Ecce ego Vobiscum sum omnibus diebus, usque ad consummationem saeculi. α Matth. 28, 20. VJ Jο. 14. 14.η ,Qui amat patrem aut matrem plus quam me, non est me dignus: et qui amat filium aut filiam super me, non est me dignus. αΜatth. 19, 37. ') do. 9, 35 et sqq. ') do. 20, 28. 29. DE VERBO THOARNATO. 2Dj0jtjgod by OO le
24쪽
ipsi et Patri per ipsum . . . Si ergo Deus est, bene res habet; Deo enim servire invenimur. Si vero homo tantum est, inanis profecto est fides nostra, tit quae non Deo nos conjungit, sed homini. Atqui hoe plane impium. Deus ergo Christus. 20. Christum Jesum testatum fuisse, se Filium Dei pr0prium et verum Deum esse, p0stremo etiam inde luculenter confirmatur, quod, tum ipsi adversarii Christi ejus
assertiones ita inteli erunt, tum Dominus, quamvis propterea maximum eorum odium in se excitaret, blasphemiae accusaretur et mortis judicaretur reus, nullatenus tamen istam adversari0rum opinionem explicati0ne diluit, sed confirmavit. Circumdederunt, narrat Evangelista J0annes, eum Judaei, et dicebant ei: Quousque animam nostram tollis flsi tu es Christus, die nobis palam. Respondit Jesus: Loquor vobis, et non creditis. OFera quae esto facio in nomine Patris mei, haeo testimonium perhibent de me. Sed
vos non creditis, quia non estis eae ovibus meis. Oves meae Mocem meam audiunt; et ego costnOSco eaS, et Sequuntur me. Et ego vitam aeternam do eis, et non peribunt in aeternum, et non raFiet eas quisquam de manu mea. Pater
metis quod dedit mihi majus omnibus est, et nemo Fotestra pere de manu Patris mei. Ego et Pater unum Sumus.
Sustulerunt ergo lapides Iudaei, ut lapidarent eum. Respondit eis Iesus: Multa bona opera ostendi vobis eae Patre meo: proster guod eorum opus me lapidatis β Revonderunt ei Iudaei: De bono opere non lapidamus te, sed de blus-phemia; et quia tu homo quum sis, faeis te issum Deum. )Haec paulisper illustremus. Non difficile imprimis est animadVertere, permultos Judaeos carnales, quamvis Christum exspectarent, nihil de ejus divinitate cogitasse, quemadmodum nec de ejus passione c0gitarunt. Christus ab eis filius David appellari solet. Dicebant turbae miraculis Christi perculsae: Numquid hie est filius moid 8 Asseverare etiam
33 De recta fido; opp. t. 5. n. l20.
25쪽
possumus, D0minum Judaeis gratum fuisse facturum, si Christum se esse sine ulla divinitatis praedicatione doctarasset. Alterum ambitiosis illorum optatis, juxta eum quem de Christ0 habebant conceptum, favebat, alterum penitus repugnabat, quum mysterium Dei incarnati qui passurus erat, suscipere et agn0scere n0n vellent. Sed Christus Dominus verbis perspicuis ipsis suam proponit divinitatem. Unius operationis et potentiae cum Ρatre se esse edicit, ac dein clare amrmat: Ego et Patre unum sumus. Judaei non in nerbis Christi obscuritatem inveniunt, sed ipsa res quam perspicue asserit , ips0rum provocat irritationem stodium. De blasphemia ipsum accusant, quod Deum se sa-ciat, ac propterea lapides arripiunt, ut ipsum interficiant. Quodsi Christus non fuisset Deus, jam aperte, ne omnibus scandalum p0neret, debuisset declarare, se tantum esse Dei legatum, et 0mnia evitare, quae perniciosissimo errori 0ccasionem praebere potuissent. Sed Christus animas quidem Judaeorum argumentatione quadam studet reddere magis paratos, ut mysterium divinitatis suae admittant, ') simul vero eam denuo confirmat illis verbis: Si non facio opera Patris mei, nolite credere mi hi. Si uinem facio, et si mihi.
non vultis credere, Vertibus credite, ut cognoscatis et er
datis, quia Pater in me est et ego in Patre. ) Optime intelligunt Judaei, Christum persistere in asserenda divinitate sua; nam pergit Evangelista: Quaerebant ergo eum apprehendere; et eaeivit de mantibus eorum. δ)2l. Sic etiam Dominus quando captus, ad Caipham adductus, solemniterque ab ipso interrogatus fuit, se Filium Dei esse amrmat, quamvis inde blasphemiae accusaretur' ,Respondit eis Iesus: Nonne scriptum est in lege vestra, quia ego dixi: dii estis 3 Si illos dixit deos, ad quos sermo Dei factus est, et non potest solvi Scriptura: quem Pater sanctificavit et misit in mundum, vos dicitis: Quia blasphemas, quia dixi: Filius Dei sum .4
Jo. 20, 34. 35. 36. De his versibus, quibus Sociniani abutuuntur, inserius fusius loquemur.
Jo. 10, 37. 38. 'a Jo. 10, 39.
26쪽
et mortis reus judicaretur. Et princems sacerdotum ait illi: Adjuro te per Deum vivum, ut dicas nobis, si tu es Christus Filius Dei. Dicit illi Jesus: In dieis . . . Tune princeps sacerdotum scidit vestimenta sua diems: Blasphemavit, quid adhuc essemus testimus β ecce nune audistis blasphemiam. Quid nobis videtur8 At illi respondentes dioeerunt: Reus est mortis. Φ) Ρerspicuum est. agi hic de Filio Dsi vero et proprio . . et ideo blasphemiae Dominum accusari ac m0rtis reum judicari, quia talem se dicebat. - Εtiam coram Ρilato haec accusatio a reliquis omnino distinguitur et ultimo prop0nitur, quum Ρilatus declarasset, Se causam in Jesu n0n invenire. Responderunt et Judaei: Nos legem habemus et secundum legem debet mori, quia
Filiun Dei se feeit. 9 Appellant hic ad legem, quae habetur Levit. 24, 16: Qui blasphemaverit nomen Domini morte moriatur; ac damnari statim volunt Christum, ut manifestae impietatis et blasphemiae reum, quia scilicet 0mnino fieri non potest, ut nudus et simplex h0m0, qualem
Jesum Christum esse volebant, sine summo scelere h0rrendaque blasphemia Filium Dei se saeiat. - Ρerspicuum igitur ex his omnibus est, Jesum testatum fuisse, Se 888e pr0prium ac naturalem Dei Filium, eoque sensu Judaeos ejus intellexisse sententias; atque impio simul et inani lab0re a 80cinianis Scripturas p0rverti, quum praetendunt, agi tantummodo de filiatione divina impr0pria et adoptiva
') Μatth. 26, 63 et sqq. - Εx s. Luca, qui distinctius ordinem obServat, apparet, utramque quaestionem, utrum Jesus esset Christus et Filius Dei, separatim propositam fuisse. Prima quaestio fuit: Si tu es Christus, die nobis. Jesus respondet et ait illis: Si nobis disero, non credetis mihi: si autem et interrogavero non respondebitis neque dimittetis. Ex hoc autem erit filius hominis sedens a dextris sirtutis Dei. Quum his verbis, uti ex aliis Exangelistis clarius patet, desus de judicio futuro loqueretur, sibique verba applicaret psalmi: Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis, inde inferunt et interrigant: Tu ergo es Filius Dei 3 Manifeste intelligunt Filium proprium. Et Jesus respondens ait: Vos dicitis, quia esto sum. Luc. 22, 66 et sqq.
27쪽
22. Ν0n minus splendida et perspicua sunt testimonia Tosilmo
Apostolorum eorumque doctrina de divinitate Christi Do-' ''mini. Iis, quae superius jam adduximus ex initio solomni Evangelii s. Joannis, pauca addimus. Imprimis igitur disertis verbis Apostoli amrmant, Jesum Christum esse verum Deum. Sic in Epistola sua prima s. Joannes: Scimus, scribit, quoniam Filius Dei venit ea dedit nobis sensum,
in cognoscamuin verum Deum, et simus in vero Filio ejus. me est verus Deus, et vita aeterna. 9 Ε0dem modo S.
Paulus ait: . Ita quibus Israelitis' est Christus seeundum carnem, qui est sumer omnia Deus benedietus in saecula. Et in Actibus Apostolorum idem m0net Μaj0res natu Ecclesiae, Mileti congregatos: Attendite vobis et universo gressi, in quo uos Smiritu8 Sanctus posuit episcopos regere Eccleriam. Dei, quam acquisivit Sanguine suo.'9 Jesum Christum, qui sanguine suo n0s redemit, hic diseris Deum dicit. 23. Docent porro Apost0li, Jesu Christo totam perfectionem et plenitudinem divinitatis inesse, operationem divinam ei adscribunt, hon0remque divinum ei vindicant. Aliqua sussiciat adducere f. Ρauli effata. Ad Colossenses: In
ipso Christo) scribit, inhaluat omnis plenitudo divinitatis eorForaliter.'ὶ In Christo videlicet inhabitat plena deitas,
y) Rom. 9, 5. - Rationalistae plures, quos satis inconsiderate quidam catholici scriptores secuti sunt, praetendunt, in hoc versu punctum figendum esse post Verba secundum carnem; et doxologiam quae sequitur yropositionem esse in se absolutam, atque non ad Christum, sed ad Deum Patrem referendam. Talis interpunctatio expostulari non potest nisi ab iis, qui non quod argumenta luerna et externa ut plane certissimum demonstrant, sed quod praeconceptae sententiae congruit uniceratum habent. Si contextum spectas, manifestum est, illam doxologiam convenire Christo omnes s8. Patres ne uno quidem excepto eam ad Christum referunt, et ex 250 codicibus examinatis, ab adversariis non potvorunt afferri nisi quinque vel sex ex saec. XII., qui aliam a communi et inter se. dissentientem interpunctationem habent. Unde lectio ab Ecclesia recepta omnino certa est. Sufficit haec broviter innuisse; plura vide ap. Frangelin, De Verbo incarn. Th. IX.
28쪽
non solummodo per gratiam et mirabilium operum Metentiam, uti in justis et sanctis, sed corporaliter i. e. per unionem ipsius divinitatis incorporalis cum corporea substantia seu carne humana in persona Verbi, secundum illud: Verbum caro faetum est - Ει initio epistolas ad Hebraeos multis illam Christi divinitatem extollit. Α Ρrophstis secernit Filium, per quem Deus nobis locutus est; ipso constitutus est haeres universorum; per ipsum facta sunt saecula; ipse est splendor gl0riae Ρatris et figura substantiae ejus. Quum angeli sint Dei ministri, ipse est Filius, quem angeli adorant; ipse ost Deus, ipse Dominus, qui in principio terram fundavit; ad ipsum dicit Ρater: Sede a
deaetris meiS, quoa 8Φue ponam inimicos tuos seMellum
pedum tuorum. 9 Et in epistola ad Ρhilippenses, quum humilitatem Domini in exemplum proponat, simul ejus aeternam divinitatem praedicat , omnesque aliquando divinum honorem ipsi exhibituros esse, docet. Hoc enim sentite in vobis, siste sensus sit in vobis), quod et in Christo Iesu. Qui quum in forma Dei esse , non rapinam
arbitratus est. esse se aequalem Deo: sed semet Sum
inanivit, formam servi aecisiens, in similitudinem hominum3 ,Μultifariam multisque modis olim Deus loquens Patribus in prophetis: novissime diebus istis locutus est nobis in Filio, quem constituit haeredem universorum, per quem fecit et saecula. Qui cum sit splendor gloriae Sap. 7, 26) et figura substantiae ejus, portansque omnia verbo virtutis suas, purgationem peccatorum accipiens sedet ad dexteram majestatis in excelsis: tanto melior angelis effectus, quanto differentius prae illis nomen haereditavit. Cui enim dixit aliquando angelorum: Filius meus es tu: ego hodie genui te 8 Et rursum: Ego ero illi in patrem, et ipse erit mihi in filium 8 Et eum iterum introducit primogenitum in orbem terrae, dicit: Et adorent eum omnes angeli Dei. Et ad angelos προς, relate ad , vel de angelis) quidem dicit: Qui lacit angelos suos spiritus, et ministros suos flammam ignis. Ad Filium autem: Thronus tuus, Deus, in saeculum saeculi. . Et: Tu in principio, Domine, terram fundasti: et opera manuum tuarum sunt coeli: Ipsi peribunt, tu autem permanebis... Ad quem autem angelorum dixit aliquando: Sede ad dextris meis etc. Hebr. 1, 1 - 14.Dj0jtjg06 by OO le
29쪽
faettis, et habitu inventus in homo. Humiliavit semetissum, faetus obediens usque ad mortem, mortem autem crucis. Promter quod et Deus ezaltavit illum, donavit illi nomen, quod est sufer omne nomen. in nomine Jesu omne genu fleetatur, eaelestium, terre8trium, et infernorum, et
omnis lingua confiteatur, quia Dominus Jesus Chrisma in gloria αι Dei Patris. ') Apostolus igitur ad humilitatem fideles provocat, proposito Christi exemplo et praemi0. Quum ab aeterno Christus esset Deus, ineffabili modo se exinanivit formam servi accipiens, et humiliavit se usque ad m0rtem crucis. Ρr0pter ejusmodi humiliationem, etiam
quoad naturam humanam assumptam summo honore eum Deus exaltavit. Nam etiam in humana natura sua, quum sit persona divina, Verbum incarnatum Super omneS e8t, nomen ejus e8t Super omne nomen, et in nomine Jesu
0mne genu flectitur , seu honor divinus Domino Jesu ab omnibus exhibetur, omnesque fatentur divinam ejus sicuti Ρatris majestatem. )22. Jam ostendendum nobis est, dogma de divinitate Christi etiam inde a temporibus Apostolorum Traditione Melesiastica luculentissime praedicari. Conferri vero hoc loco debent ea, quae in tractatu de Deo trino secundum perSonas quoad doctrinam Traditionis exposita fuerunt; argumentis enim quae ibidem allata fuerunt, ut ostenderetur, Ecclesiam semper professam fuisse tres esse divinas personas, divinitas Filii simul demonstratur. Ρraeterea animadvertendum est, ne ipsum quidem Socinum in dubium vocare, Ρatres qui floruerunt post Nicaenam syn0dum, in qua Filii divinitas solstmniter vindicata fuit, fidem eam tenuisse, quam Synodus illa oecumenica c0ntra Ari 33 Philipp, 5 et sqq.
) Quum nomen Jesu a Deo impositum ipsam personam Domini ejusque dignitatem et naturam exhibeat, censemus, Apostolum hoc loco etiam conjunctim de persona Salvatoria et do nomine ejus loqui. Non existimamus, illud in nomine hie tantum poni pro persona, sed honorem exprimit Apostolus, qui tum ipsi personae Christi, tum ipsi voci Jesus exhibetur.
30쪽
nos definivit. Appellat vero ad tria saehula priora Ecclesiae; illorum saeculorum Patres conatur quomodocumque
sibi vindicare, et praetendit, dogma divinitatis Filii ante Concilium Nicaenum ignotum fuisse. ') Sed parum sibi constans haeresiarcha alibi asserit, ab ipso ferme nascentis Ecclesiae exordio plurim0s viros non minus pietate quam doctrina clarissimos, sanctissimosque Christi martyres errorem illum gravissimum secutos fuisse, Christum esse summum Deum qui omnia creavit. ) Itaque ut impietas has- reticorum plene c0nvellatur, breviter ostendemus tum argumento generali, tum ex Patrum testimoniis, inde ab initio Christi divinitatem in Ecclesia ut veritat0m fidei habitam fui880. Areum.prao- 23. Atque imprimis ut argument0 perempt0rio prae-
'ny '' scriptionis utamur, haec fides de Christi divinitate in Ecclesia iurmiter tenebatur, quando initio saeculi IV Arius coepit impia sua d0gmata spargere. Vix suas impietates prop0suit, et totus orbis christianus in eum insurrexit, paucissimis exceptis episcopis, qui haeretica ejus pravitate insecti sunt. In Concilio dein Nicaeno ex omnibus Ecclesiae partibus congregato, ejus haeresis damnata suit, si Filii divinitas illa definitione vindicata: Credimus in unum Dominum Iesum Christum Filium Dei, unigenitum, ea Patre gemitum, id est eae substantia Patris. Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero, genitum non factum, consubstantialem Patri, per guem omnia facta sunt, quae in eoelo et quae in terra. Ρatet vero ex hac ipsa agendi ratione, hanc fuisse fidem, quae ab Apostolis tradita in Ecclesia trium pri0rum saeculorum traditione et professi0ne fuerat conservata. - Certe, quod e0 temp0reΡatres Nicaeni profitebantur, publica erat Ecclesias fides; novam enim d0ctrinam nec voluissent nec potuissent fidelibus 0btrud0re. Ergo haec fides Nicaena vel ea est, quae fuit ab Apostolis accepta, vel dicendum foret, mutationem