Opuscula et carmina latina;

291쪽

inter ductores mercenariorum militum iacile principem ). Classicus vero de Iphicrate locus est apud epotem XI, 2 4 is Quum Artaxerxes Aegyptio regi bellum inferre voluit, Iphicratem ab Ath

niensibus petivit ducem, quem praesceret Xercitui conductitio, cuilis numerus duodecim millium fuit, quem quidem sic omni disciplina ialitari erudivit, ut, quemadmodum quondam Fabiani milites Romani appellati sunt, sic Iphicratenses apud Graecos in summa laude D rint.' Ubi cs. Staver et esset ing. ad Diod XV, 43. In eundem censum reserendi sunt Chabrias, Timotheus, Conon aliique, quos excellentium imperatorum laudibus cohonestavit Graecia Mox Philippi Macedonis, et Alexandri successerunt imperia. Hic quantus ubique et quam multiplex conductitii militis usus fuerit, isto riae loquuntur et temporum istorum monumenta omni ). Post Alexandri obitum saevissima ista viginti quinque annorum per e 44 gyptum, Syriam, Asiam, Macedoniam et universam Graeciam detonuit tempestas, cum bellis internecinis intestinisque discordiis su

cessorum, Alexandro mutuis in libit Parentantium, commiscerentur

omnia. In his, postquam reliquiae roboris Macedonici perpetuis ducum conflictibus penitus exstirpatae fuerant, milia sere conductitio exercitu gerebantur. Hinc in Diod ri Siculi historiarum libro ΙΙΙ. quo memoriam temporum illorum complexus est, utramque paginam faciunt οἱ μισθοφοροι. Sic ut unum tantum memorem, quos Leosthenes, Harpalo et Atheniensibus auctoramenta praebentibus, in Peloponneso conscripsit, mercenarii olymp. XIV, 2. appellantur ἐστρατρυμένοι κατά τοὶ Ασίαν π0λυν χρονον καὶ πολ

' Quod si locum Demosthenis in prima Philippica p. 46, 19. Reisk

nuper docto vindicatum a Cl. Volso in Conament ad Leptineam p. 303. bene perpendas, facile assentieris Valesio ad Harpocrat. p. 129 affirmanti primum hoc fuisse iii ipsa Graecia ξενικὁν, maioris scilicet molis et mο- menti. Atque hinc divinare possumus, qua aetate vixerit auctor libelli, qui fertur inter Hippocraticos περὶ ζτρου. Is chirurgicen facturos sequi iubet τα στρατευματα ξενικά, T. I. p. 42. edit Mackii. ''θ Unum hic e Philippi temporibus, sed eximium locum laudasse sus ficiat. Exstat is in ratione Isocratis ad hilippum p. 240. d. Wolf. min. ubi exhortatur regem ad bellum Persicum: ἐν- είνοις χρονοις cum

CFrus minor per Clearchum milites conquireret ου ην ξενιχ ὁ Ουδεν, ωο αναγκαζόμενοι ξενολογειν κ των πολεων πλεον νήλισκον ἐς τας διδομενα ταῖς πολεσι δωρεας, - εἰς Ους GTρατι τας μισθον. h. e. Δ-rius constabat venia a singulis oppidis, ut conquisitiones ibi fieri paterentur, impetranda quam ipsum militum auctorampntum. Pergit: συ δὲ στρατι τας ξ ἐτοιμ ου λήψη τοσουτους, σου δν βουληθὴς Ουτωγαρ εχει τα τῆς Ελλαδος, στε ραον εἶναι συστηGαι στρατοπεδον κτων πλανωμενων - των πολιτευομενων Πλανωμενους intelligo exsules, mercede pacta cuilibet qui illis uti vellet, nomen suum addicentes. Fuerunt tum plus quam 20,000 exules in Graecia. Vide docto haec disserentem Humium ui Essays T. I. p. 426. s. et de exsulibus intelligit h. l. otiani Gibbon Histor of the Decline and F. of the R. E. T. IV. p. 365. 17. d. Basil. oterat his ut Illustris II nius in docta prolusione exsulum reditus . VIII.

292쪽

τον πολεμον εργων, Diod XVIII, 9. T. II p. 264 collato, qui ad

universam hanc disputationem magno cum ructu consuli potest, Mannerto Geschichte dea ummittetbare Nachfolge Alexander p. 35. seqq.). Observandum autem, in hac conductitiorum militum opera eminuisse omnibusque tum fortitudine, tum insita gentis serocia et ventosa mobilitate, tum rapinarum cupiditate antecelluisse Aetolos. Aetoliis sui ipse Polysperchon, bellorum, quibus Graecia tum concussa fuit, acerrimus instigator et lanista. Atqui in haec postrema

tempora incidunt omnes sabulae Philemonis, Menandri ab Olymp.

45 XIV, 2 ubi primam fabulam docuit, ad XXII ), Apollodori Di

phili, aliorumque novae comoediae auctorum. Quotquot igitur m lites in sabulis horum Comicorum occurrunt, non sunt cives Attici, 46 sed peregrini ' homines, Aetoli plerumque Acarnanes, aut Thes ' Hinc ξενοι appellati, ut a civibus, pro aris et lacis pugnantibus

discemieretitur. ξενοι igitur sexcenties sunt milites mercenarii, quod, quamvis in vulgus notum, saepe tamen sesellit interpretes, . . apud Thucyd. VII, 13. T. IV. p. 191. Bip. o ξένοι ἀναγκαστοὶ non Sunt per egrini vi coacti, ut ibi vertitur, sed mercenarii milites, ut statim e se quentibus apparet Iales ad Harpocrat. p. 332. Eadem significatio non intellecta obscuriorem reddidit locum Polγaeni III, 10. 10 p. 28 i. d. Mas-vic. Exercitus conductitius plerumque appellatur το ξενικον. Sic Xenophon in Ἱππαρχ. . . p. 208. Zeun. ἐν ταις αλλαις πολεσι non Solum Spartae πανταχου τὰ ξενι κα ρω ευδοκιμουντα. Re vel civitas, quae milites eiusmodi conduceret, dicebatur μισθοδοτειν, et si iam sti pondia illis persolveret, ξενοτροφεῖν. Qui militem conductitium larga mercede promissa oppidatim conquirerent, ξενολογοι audiebant, V. C. Olyb. V. 63. Diod. XIV, M. delectores appellat Frontinus IV, 3. 1. Pyrrhus delectori suo fertur diae isse tu grandes eligis, ego fortes reddam. Fiebat hoc duplici modo. Nam aut argento a civitatibus et regibus statim repraesentato conducebantur milites gregarii ab istis ξενολογοις, aut auctoramentum istud solVebant X arca duces, prioribus expeditionibus iam ditati, et lautissima deinde pro se suisque mercenariis stipendia Paciscebantur ab ipsis ιιισθοδοταις. Scripserat Menander fabulam ξενολο - γου nomine, in qua quantilia e VerSibus apud Theonem in Progymn. c. 4. I 63. d. Lugd. colligore possumus, pius filius, ut patris egestati opitularetur, Ructoramentum acceperat a conquisit Ore Consule de hac voce et

cognatis II. Valesium ad Maussaci notas ad Harpocrat. p. 129. a. Stipendium menstruum, quod milites conducti acciperent, συνταξις appellatur in loco illustri apud Lucianum Dial Meretr. XV. T. III. p. 32 . et apud Diodor. I, 7. p. 77 V, 46 p. 367. esset. Utrumque genus horum conquisitorum saepius occurrit in exordio 'AναβάGico Xenophonteae. Posterius tamen semper honestiore loco habitum et iisdem, quas coegerant, copiis praesectum. Atque i proprie appellabantur ξεναγοί, quod Ulpianus in argumento rationis Demosthenis in Aristo cratem p. 6 I9, 14. Reisk ita explicat: λαριδημος ξεναγος η των Ἀθηναίων, ξεναγος δεεστ ν, τε τις στράτευμ α ξένων περ τινος αλλου τρεφει. Ad deme ratii aduers. I. 5. p. 16 17. Famosus fuit ξεναγος illius aetatis Charidemus, luem dum accusat et favore populi Atheniensis indignum esses ostendit orator, rapitice pingit tota illa oratione moros et disciplinam illorum O minuta , qui equites, pedites, socios navales utercede conducerent, et ιι-GθOdo ταις suam locarent operam, modo ab his, modo ab aliis partibus

Stantes, λλοπροςαλλοι et ancipitis fidei hominos. Memorabilis inprimis locus est P. 66b, Io τε γαρ δηπου τουθ', τι πάντες ο ξεναγοῖτες

293쪽

EXCURSUS . 271

sali, mercenariorum militum conquisitores, rapinis et latrociniis bellicis in Asia, Thracia, insulis collocupletati Athenarum et Corinthi, luxuriosissimarum urbium secessum petentes, ut divitias vi ac armis Parin per otium in comessationes, parasitorum sodalitia et 47 meretricios amores effunderent. Reges, qui Passim continemorantur

EO. III, 1. 7. 18. Heaut I, 1. 65 intelligendi sunt Antigonus,

Demetrius, Seleucus, vel Ptolemaei adeo De Ptolemaeo Philadelpho locus insignis est Theocriti XIV, 59. μισθοδοτας Πτολε- μαιος ἐλευθερ' οἱος αριστος ad quem locum conserenda sunt omnino, quae de μισθοφορικῶ regum Alexandrinorum monuit Strabo XVII. p. 1178. Q). De Seleuco omnibus statim succurrent Pyrgopolinteis lautini verba Mil. Glor. I, 1. 75. Nam eae Seleucus me opere oravit maximo, Ut sibi latrones cogerem et conscriberem. Ex iis, quae hactenus disputata sunt, satis manifestum esse arbitror, qui factum sit, ut isti milites, sive veri essent ξεναγοί, Sive quod in omnibus sere locis, ubi mentio eorum sit in Comoediis, proxime a vero abesse arbitror, inferiorum ordinum ductores in iis oppidis, ubi cuticulae curandae caiisa otiosi commorarentur, omnibus contemtui et derisui essent. Nec mirum cuiquam iam videbitur, stoliditatem, inscitiam et vanitatem illorum a poetis recentioris Comoediae tot tantisque opprobriis et contumeliis

ουτοι, πολεις καταλαμβάνοντες Ἐλληνίδας ἄρχsιν ζητουσι, καὶ πάντων, σοι περ νόμοις οἰκεῖν βουλονται χην αυτων in eis . vitiose αυτων), κοινοὶ περιερχονται κατα πασαν χωραν, εἰ δεῖ τάληθες ειπεῖν, ἐχθροί. atet ilic, ductores istos inhiasse alienis imperiis, et vi Occupasse oppida, quae cum potestate tenerent. Pulchre cum his conspirant,

quae sci ibit Philippo Isocrates in p. II. p. 982. d. Wolf θαυμάζω,

digladiarentur isti ξεναγοί, fuerunt, Philippi aetate, satrapiae Asiae iiii noris, Hellespontus, Cl ersonesus Thracica et interdum Aegyptus, teste Demosthene in oratione περι συμμοριων p. 186, 22. Strategemata eo rum complura narrat Polyaenus lib. II. et III. veluti de Timotheo III, 10. 9. p. 280. Scite comparari possunt ductores isti in antis mercenariae, ad Omnia acinora, pessima, nobilissima aeque proclives cum audacissimis imperatoribus, quorum furoribus et rapinis ineunte seculo XV tota lacerata est Italia, Condo liter vocabant et compagni manipulos militis conductitii. V. pittier sint wυrs de Gesch. der Europ. tua te T. ΙΙ. s. 72. et quae oberisonius disputavit in Introductione ad vitam Caroliv. llud etiam observandum, τὸ ξενικόν saepissime etiam O μισθοτορικον dici et confundi ξεναγοὐ et sti6θοφορους, licet ξεναγου nomen proprie illis tantum competeret, qui toti exercitui conductiti imperarent, μισθοφορου autem appellatio ad omnes omnino gregarios etiam milites et in seriorum ordinum ductores pertineret. Sed στρατιώτης etiam et Latinorum miles latissime patuit, et, qui Luciano in Dial Merotr. IX. P. 303. primum στρατιωτρος appellatur, idem paulo post ξεναγος et μισθοφορος audit, atque in universiim haec uni et Observati O Vocabulum στρατιωτου semper apud Cornicos recentiores de milito conductitio dici. Vid. Stob. it. I. p. 3o6. d. Basil ubi in octo Comicorum si agmentis semper eadem Virtute positum reperias.

294쪽

48 oppletam esse. Diserte hoc affirmatur in fragmento Menandri Sicyonia apud Stobensem it. LI. p. 356. d. Basil. in Menandi i

reliquiis p. 164. 3.)

Eυλοιδορητον, ως ἐοικε, ταινεται T του στρατιωτου σχηεια καὶ το του ξένου. Et clamant innumera liuius rei apud scriptores vetere vestigia, Poetarumque fragmenta ). Etiamsi vero omnia, quae in perditissimum nequissimumque mortnlium uspiam dicta sunt, in eos conVenire viderentur, eum essent gulae, Ventri, penique dediti, mendaces, ungi, inepti, et ut ille ait apud Plautum, elephanti corio circumtecti φ0ρινχὶ παχείαν φεροντες verti possit e lut de

discr. adul. c. 20.): duo tamen vitia acerrime in iis notata et de risa esse videas, ingenii nullo humanitatis cultu molliti diram tri culentiam, animique inaniter iactabundi ventosam gloriationem. Dseraverant mores eorum bella, rapinae et Severum in Vilissima capita sic enim habebantur illi milites, πελτασταὶ plerumque et infimae conditionis homunciones ' , imperium, et ad omnem sensum

humanitatis ita hebetaverant, ut in pace etiam obvium quemque protruderent, contumelii grassarentur in ignotos, et meretriculas, quae quaestus causa illis morigerae esse deberent, ob levissimam 49 suspicionem pessime mulcarent. Hinc ραπιζομεναι καὶ περικει-0outua in fabulis Menandri, hinc turba istae in Eunucho Teren ii sit querelae Philotii in Hecyra I, 2. 11 seqq. hinc ingentes strepitus in Plautino milite Iactantia vero et vana gloriatio in his militi bus proprium sibi nomen invenit, ἀλαζονείας nomine insignita ).' Laudat Menandri fragmentum p. Stobensem Serm. 51. .. 306. Gesn κοὶ νος στρατιωτης Ουδ αν εἰ πλαττοι θεος υ δεὶς μοι α', Ilumius in Essays in notis p. Φ00. edit. Vernaculae, sed parum intellexit, de quonam militum genere ibi sermo esset EX ADD.J'' In fragmento Philemonis apud Stobensem LI p. 356, 45. alloquitur aliquis militem Στρατιωτα κου ανθρωπε, και σιτουμενε' Zς ταἱερεῖα, ιν ταν η καιρος, τυ θῆς. Saepissime in comoediis distinguitur

inter militem et λευβερον. Ergo mancipiorum loco habebantur. Sic Isocrates Orat ad hilippum p. 220. Wolf referens in hocide ιιιoθο-wορους bene multos Caesos esse, contemtim addit, οἷς λυσιτελεῖ τεθνάναι αλλον η ζην. Sic veteres iudicabant de mercenario militot' '' Lexicon angerm apud Nuhnh. ad Tim. p. 21. d. OV. 'Aλα- ζων, πευστης καὶ κομπαστης Graeca fabula, unde Gloriosum suum vertit Plautus 'Aλαζων fuit appellata. Ipsum etymon a clamore bellico ἀλάζειν, ἀλαλύζειν repetere malim, quam cum cheidio ad Lennep. Atym p. 100 ab λάω, volvo. robe congruunt definitiones a Xenophontes i. h. ΙΙ, . p. 180. eun et Aristotele Nicom. IV, 13. p. 88.

Od. Basil explanatae. Urbanitas Attica deflexit ad Sophistas, . Acher. ad lat. liaed. 41. p. 390. d. ult et ad vates mendaces V. IemSter-hus ad Lucian T. I. p. 4 7. Locus pulcherrimus in hanc rem est Posidippi in χορευουσαι apud Allien IX. p. 376. . ubi co tuus αλαζονειαν coquorum cum Thrasonica contendit: Σεναγος Ουτος στις αν θώρακεχη φολιδωτον, η δράκοντα σεσιδηρωμενον, 'Eφάνη Βριαρεως αν

295쪽

EXCURSUS i. 273 Diiplex hoc vitium in primis exagitabant in scena Philemon,

Menander, aliique, qui eodem sere tempore Brtem tractabant musicam. Hinc duplex etiam a Polluce commemoratur persona militum. Dignus omnino locus, in quem paulo accuratius anquiramus IV, 147. Duo ibi commemorantur νεανισκοι πίσειστοι. Ocenim est nomen, quo milites in comoedia veniunt. Verba sunt: Tm δε επισείστρο, στρατιωτὶ οντι καὶ λαζονι καὶ mi χροι ar/

servandum, doctissim grammatico . . tantum de personis seu Iarvis sermonem esse, quae Singulae singulis aetatibus et moribus hominum in scenam inductorum aptae essent et accommodatae Chara termas en . Hisce igitur militum gloriosorum PerSonis peculiare et adventitium ornamentum in coma promiSS acceSSercti, quae, si caput minacius concuteretur, cervices agellaret et torvitatem frontis augeret. Quocirca nomen illis inclitum est των πισείστων, 50απο ου επισξιε ιν την κομγὶν, a terrisca caesarie, ut Ovidius loquitur 1 Met. 170. Iam vero ex ipso Polluce et ingenti veterum

monumentorum numero, de quo alibi di Sputavimus, satis constat, κοριην eii Smodi επι σειστον tragici tantum personis additam fuisse, ut augustior et venerabilior species hoc spissiore capillamento illis conciliaretur ). A comicis personis plane berat, quod in communi vita omnes, postquam ephebis adscripti erant, tonderentur. At solebant milites, praesertim iactantiores, crines promittere et horrida caesarie vultum esserare ). Haud inepte igitur qui primum hanc personam militis effinxerat, cum galea cristain, Veteris o moediae Ornamentum, in nova locum non haberet, caesariem vel galericulum apposuit, levissimo capitis nutu Volubilem, et sic partes implevit comoediae, quae amat et παρατραγωδεῖν. Illustratur 51hoe ciconibus Codicis Vaticani. in quibus militis personam capilla' Locus egregius in hanc rem est apud Luci an in Gall. c. 26. . II. p. 7 2. ubi inter Ornamenta personae tragicae regis aut herois diserte ponitur πίσειστος κομη, ubi vide doctam Graevii notam. Vielandrini enim , cum in Versione Vernacula redderet in die Lust salterii de Ielm-b che T. I. p. 1 L in fraudem pellexit Lamachus ex Aristophane suo. Nulla in tragoedia vetere persona gal 'ata fuit aut cristata. Habuerunto: κον Vel supersiciem, ut Veteres Latini loquebantur. V. Kuhn ad Oli. IV, 133. In gemmis apud Ficoronium plus quinquagies repetitam istam Caesariem conteniplari licet. Sed pulcherrime expressam habes in Picturis Ierculanensibus T. IV. tav. XXXVIL T. IL tav. IV. ' Faciebant hoc equites apud thpnienses vid Inti ad ristoph. τ 14. Imr. 580. Et fuit in institutis Lacedaemoniorum, ut comam alerent ad terrorem hostibus incutiendum Aristoph. 'Oρνιθ. I 282. Vide loca a Larthelcini collecta in Ioyagre . . n. T. V. p. 126. Et sumserunt Comici, Si recte auguror, totam personam militis gloriosi a Lacedaemoniorum habitu, ad ostentationem militaris virtutis composito, et vel hoc nomine ab uno ristophane plus Vicies derisO. Hinc solιαν simpliciter est iactare, superbire Hesychius κομα, γαυρια, s ιεγαλοφρο-

ιεῖ Plura dabit Spanti ad Aristoph. LIλουτ. 70 Sed res in vulgus nota.

296쪽

274 SPΕCiΜΕΝ VAD EDITIONI, TERENTII. merito prolixo longi iis Super caput eminente, Statim agnoscas. Dolendum est, Pollucem, diligentissimum personarum enarratorem, plane silentio praetermisisse reliquum Vestimentorum ornatum, quod communi vestitia, quo Graeci dhuc uterentur, cum ollux haec

scriberet, parum disserrent pallia et chlamydes in sabulis Comicis

frequentatae. Enimvero haerentibus nobis opportune se nobis D fert Donatus, cuius digna notatu sunt verba in argumento cenae VII. Actus IV. Vanitas militis monstratur ad amicum tanquam ad hostilem exercitim pergentis irritato animo, concitato cursu, inclinata cudamyde, trepidi et quatientis caput i. e. επισείστου). Habe mus hic inclinatam chlamydem, quam cum undanti Mamyde misitis lautini Epid. IlI, 3. 3. comparare, non e inutare debui SSet ester Dius, insigne militaris ordinis ornamentum. Nam cum chlamys omnino militum esset vestimentum idem sere quod sagulum legionariorum , hinc χλαμυδνὶς 0ρο ανδρες Simpliciter sim ξένοι, mercenarii milites, Ptolemaeo Philadelpho auctorati Theocrit. XV, 6.), ordinum duces et qui cum imperio aliquo essent, chlamydem Purpureo clavo Praetextam portabant, quo acilius a gregario milite dignoscerenti ir. Iam vero acile intelligimus, itinam Sint ευ- παρυφοι in Luciano, et quid sibi velint ευπαρυφα iit; νιματα Pi id Phitarchum ).,2 am, ut ordine procederet oratio nostra, explicanda esset tota series sabularum Menandri, in quibus militi primas partes τουπ0ωταγωνιστου demandasSe e fr3gmentis adhuc superstitibus tuto colligere OSSumus. Sed cum copiosiorem, eandemque subtiliorem disqiii sitionem huius argumenti non capiant angustiae nius excursus, in anticis tantum sed celebrioribus et ab omni posteritate de-cuntatis in praesentia mihi periculiun faciendum esse puto. Unum praemitta in quod Hurdium etiam in Commentario ad Horatii epi'. T. I. Ρ. 321. Vers. Vern monuisse, video simpliciora longe et minus perplexa fuisse argumenta fabularum Graecarum, unm quae Terentius e duabus vel tribus adeo Graecis congliitinaverit, me me' παρυφη est limbus, seu clavus est attextus. Copiose hoc edisseruit Rubenitis et qui antiquitates ostiarias tractarunt. Alia dedit P. messeling. ad Diod XII, 21. T. I. p. 492. Iam patet, quis sit ευπάρυ- τος Plutarchus aliquoties usus est de militibus gloriosis in nova comoedia, ut in libello de discrim adul et m. c. 20 p. 52. riget de adulatore perfrictae frontis αν ευπαρυφου τινος η αγροίκου λάβλὶται. ill- te ευπαρυφα καὶ σοβαρα διηγήματα περαίνοντες occurrunt apud eun dem in περι τ ἐπαινειν F. νεπιφθονως p. 5 7. . Si saepe de eius' dem familia hominibus Lucianus in Diali Meretr ut Dial. I, p. 280. στρα τιωττὶς ευπαρυφος εν χλαμ υδι, quod Dial. XIII, p. 337. varia it φοινι' κὰς ἐπήνθει, floridum colorem spargebat paludamentum. Paulissum dissert Polemon e bello reversus ἐφεστριδα περιπορφυρον περιπεπορπλύμενος και κολουθους αμα πολλους χων Dial. IX, p. 301. Scilicet ἐφεστρις,

ξυστὶς, ἐφαπτὶς, quae coniungit etiam Pollux in vestimento tragic ΙV, 116. proprie ad equites Atheniensos roserendae V. Spanhem ad AriSt. Νub. 70. paulatim do chlamyde περιπορφυρα dici coeperunt. v. Cuper. ad poth. Hom. p. 18 l.

297쪽

E CURS IS II. 275 valde repugnaturui esse, si quis in Thrasone Terentiano non tan- tui e Colace, sed ex aliis etiam sabulis eiusdem argii menti mani festa imitationis vestigia deprehendisse sibi videatur. Haud dubie igitii operae pretium facturi sumus, si illiistriora certe fabularum 53 militarium argumenta breviter delineare conemur. Prima hic quoque partes sibi poscit fabula Colax, e qua parasitum et militem in Eunuchum suum se transtulisse ipse latetur in prologo huius abii lae Terentius. IΠρωταγωνιστὴς ibi fuit parasitus, non, quod multi

hariolati sunt, miles gloriosus, qui tantum e consilio adductus videbatur, ut os illi sublineretur a versutissimo Veteratore. In promtu sunt fragmenta, post aliorum cura Heringae etiam in observati. p. 247. salutares manus experta, quibus id demonstrari poterit.

Sed rem conficit locus insignis Athenae VI, 17. p. 258. E. κεχα-

ρει τήρικε ώς ενι μαλιστα επιμ ελῶς τον κολακα Μένανδρος ἐν ὁμωνυμ ω δραματι. Sed noli utare, ipsum nomen Gnathonis ex ista sabula ductum esse. Consummatissimum istud adulatoris exemplar apud Menandrum appellatum fuit Στρουθιας, quod nemini dubium ore arbitror, qui fragmentum Clerico iam in Resiq. p. I08. ex Athenae X, p. 434. laudatum comparaverit cum loco Plutarchi, palinario illo, sed ab omnibus, quod sciam, qui stagmenta Comici conquisiverunt, neglecto ). Nec dubitandum est, quin comica illa Στρουθίου appellatio 54

in Menandri sabula toti caveae risum ab initio excusserit. Iam antiquissimis temporibus struthiones seu asseres marini, ut balbutientes in exoticis animalibus vocabant onmani, innotuerant Graecis v. esseling. ad Herodot. p. 358, 3 et Bechmannum V. l. Vorbereiti Di zur ααrenlam de T. I. . 439. et ob voracitatem Aelian deon. XIV, 7.), stoliditatem et ingentem corporis molem

unde acete novam Vocem τμουθοβαλανους procudit Lucianus in

Veris suis historiis I, 13. T. II. p. 80. passim uidebantur Eius-

In libello περὶ κολακος καὶ φίλου c. 20. P. 32. ubi de adulatori

bus ferino est, pinguior Minerva palpum obtrudentibus: αν με ευπαρυφου γ ἀγροίκου λάβωνται καθ'άπερ ὁ Στρουθίας εμπερ Grατων ω Βίαντι, καὶ κατορχουμενος τῆς χναισθησίας αυτου τοῖς ἐπαίνοις Ἀλεξανδρου του βασιλεως Πλεον πεπωκας, καὶ γελωτι προς τὴν - πριον ἐνηθουμενος. Osteriora verba, in quibus, ut in tot loco, Oecutiunt interpretes, ita sanari posse putabam γέλωτος - ἐμφορουμενος. Quam emendationen laudat doctissimus Elchstadiiι in consura editionis Ρlutarchi Wyttenbaclitanae in ei e Bibl. d. Sch. IV. LX, 2. p. 259 60. Onen γελωτος - ἐμφορουμ repugnare inetro WyttenbaChium auteni vi disse hic dia coniungi Enaiidri fragmenta, et posteriorem VerSum emendare γελωτι προς τον Κυπριον ἐνθανουμενος, addito loco Terent Eun.

III, 2. 1 qui haud dubie esse debuerit Eun. III, 1. 2 risu nines, qui aderant, emoriri. EX ADD. Reiskius, qua pollebat sagacitate, statim vidit, personas comicas hic asserit, sed nil amplius expedivit. Nos permulta indo discimus Bias Menandri est ἀγροικος, et respondet Chremeti. πριος est miles vel Θρασωνίδης, et Θρασυλίων appellatus. Mutavit ergo nomina et ni ulta misit Terentius, quae scenae suae parum aC- Comino data esse putaret. Secundum Menandrum Chremetem etiam benepotum annis illudere debuisset Gnatho. Respuit hoc Terentii urbanitas.

298쪽

276 PECI IE NOVAE EDITI ΝIS TEREΝTII. modi nomen igitur omnium plausum ferre debuit, et celebre suit ab eo inde tempore inter Graecos vide locum incherrimum de parasitis Menandri apud Aelian de n. IX, 7. p. 49 I.). Nec respuisset, credo, Terentius, nisi Plautus quoque et Naevius, qui pariter hunc κολακα in sabula suas transtulisse dicuntur, iam praeripuissent illud nomen posteriori poetae. Alia fabula militaris, qua veteres magis etiam quam priori delectati esse videntur, inscripta sitit Μισου ιενος Militi, cui primas in ea dederat, nomen fuit Thrasonidae, unde novum nomen sabulae cum perperam exsculpsisset Clericus, poenas gravissim3 dedit Bergiero, et duumviris Britannis, Benileio et oi pio litem universam bene nuper narravit Harlesius V. l. ad Fabricium T. I l. 55 P. 465. . . Mores eius graphice depingit Libanius in Declam XXXI. T. I. p. 701. Eχεις εκ τῆς Κωμωδίας πρ0λαβων, ως περογκον

Argumentum sabulae lepidissimae verbis statim sequentibus breviter exposuit Sophista: στρατιωτικαὶ φησιν sc Menander ἀηδι ci ν

μένγὶν καὶ γεγονεν α ιέλει πρ0Gaηγορια τῶ δραματι του Θρασωθωίδου το μῖσος Nimirum miles iactator atrocissima, quae ipse in bello perfecerit, facinora et caedes exaggerat, amplificatque verbis magnificis, ut puella, cui placere studet portentosis hisce narratio nibus, exsecretur dirissimam rabiem et saevitiem hominis angi linarii, et rem cum tanta bellua amplius habere nolit. Hinc et μι- co et nomen fabulae. Quid multa Miles, amoris estro per cussus, furit et gravissime stomachatur. Discimus hoc ex loco praeclaro Arriani in Dissert Epictet. ΙΙΙ, 26 p. 351. Cantabr. ubi

Thrasonides exclamat: VIαιδισκαριόν με κατεδεδουλωκεν αυτελες 56 ον υ τις τῶν πολεμίων πω ποτε ' ) Nocte concubia igitur, is τε ' Cum Xenophontis Memorabilia Socratica toties sub prelo sudaverint, apud animum meum Satis exputare nequeo, qui a tum sit, ut Arriani Memorabilia Epictetea, quae ad Xenophonteum exemplar penitus eXpressa et OmpοSita esse novimus post Upionum, qui perfunctoriam tantum operam illis naVavit, nullum amplius editorem inVenerint, praesertim hodie, cum ubique fervent studia philosophiae criticae, quam in ethicis amice conspirare cum plerisque Stoicorum placitis, alii iam docuerunt. Solebant Stoici in disputationibus suis exempla petere e scena vide tertini exemplum apud Horat Serm. ΙΙ, . . in multa passim ad deperdita poetarum dramata penitius cognoscenda peti possunt ex Epicteteis Arriani Monuit haec aliquoties te dem annus V. Cl. Sed alto supercilio haec pspiciunt novelli magistri, philosophiae coelo scilicet delapsae racula e tripode pronuntiantes. ' Imitatus est . . sed caste, ut solet, et ingenioso Lucianus in

Dial. Mort. XXVII, 7. T. I. p. 442. ubi Λάπιτις ὁ καρναν, φεναγος

ων, una cum Diogene cymba Charontis transvectus esse dicitur, δι ερωτα Μυρτιο τῆς ταιρα αποσφάζας αυτ ον Consolatur illum sorti suae ingemiscentem Cynicus τί δει τον ἐρωτα, σαυτον δε οπι ος τους μεν πολεμίους ουδὲ πω ποτε τρεσας - πο δε του τυχοντος παιδισκαριου,

299쪽

EXC IRSUS II. 27 To ἔτας ου τολμα ἐξελθεῖν, ad sores illius procurrit, ad cruciatus amoris levandos, et canit παρακλαυσίθυρον ad fores amicae. Iterum exclusus kiapo αἰτεῖ, καὶ προς et o υα ευνοίας si λ δι- δοντα servultu Scilicet, aut parasit uiu αλεπαίνει hinc forsan explicandus locus Horati II. Serm. 3, 275 adde cruorem si utitiae atque ignem gladio scrutarc. innem deinde movet lapidein, ut puellae vincat fastidium, καὶ ωρα τῆ uig0υGI πεμπει, καὶ ὁ ει-τciι, καὶ κλαίει Similem scenam innuit Terentius Oster Heaut ΙΙ,3 125. πάλιν ὁ μικρα ευημερησας παίρεται. En totam sabulam, ab Arriati in compendium redactam. Scrupulum tamen iniicit aliud ragmentum, quod ad hanc Menandri fabulam reserendum esse primus, qua erat in his subodorandis sagacitate, sensit Tot ius in Epist. Crit p. 28 Lips. Exstat apud Plutarchum περὶ φιλοπλουτ. P. 522. . Frs. ΙΙαε εμο γαρ εστ ιν ενδον, ξεστιν δέ μοι, Καὶ β0υλομαι τουτ, o ποιω ὁ - Quibus verbis Criticus Britannus aliud fragmentum, ibidem obvium, statim subiunxit: Ἀπολλον, άνθρωπων τιν πιθλιωτερον Eωρακος; quibus colligas, Thrasonidem intus conclusam habuisse uel 57lam, a lenone forsan abductam. Atque haec sunt τα Θρασωνίδου κακα, quae cum theSRuri avarorum comparat Plutarchus. Haec si teneas, plurimis veterum locis, quae ad illam fabulam respiciunt, lucem assundere poteris. Sic Zeno ipse apud Diog. VII, 130 ad definitionem amoris, quam dixerat ἐπιβολαὶ φιλ0ποιῖας, stabiliendam utebatur exemplo militis in hac subula, τὸν Ουν Θρασαγνίδην καίπερ ἐν ἐξουσία χοντα τὴν ρωμένην δια το μισεῖσθαι, πέχεσθαι υτγῆς, ubi id Menag. Porro autem, Si Scire cupias, quibus facinorum suorum praedicationibus tantum puellae odium concitaverit homo utilissimus, disces e Luciano, qui scenam sere integram transtulisse videtur in dialogum meretricium ' XIlI, p.

καὶ δακρυων ἐπιπλαστων, καὶ στεναγμων άλως ὁ γενναιος. Vides arti ficem, qui numici ex aliena arca depromtum sua moneta statim signares

probe didicit. Franklinus, Luciani interpros Britannus, dialogos istos meretricios laetum supposititium et ab alio auctore ad imitationem Luciani, qui deorum et mortuorum dialogos scripserat, profusum esse contendit dion ignoro, quibus argumentis γνησιοτητα illorum vindicaverit arbiter harum deliciarum maxime idoneus, Vielandus in vers. theotisc. T. III. p. 3 3. s. Sed, ne quid dissimulem, mihi quoque lectitanti istos dialogos et cum reliquiis Menandri comparanti, unde patet, emenandro, qui tum omnibus in manu erat et ore, tantum non omni esse trRnslata, magna suspicio orta est, dialogos istos ab obscuro aliquo imitatore, Luciano invito et plagi uni eiusmodi valde detractante, intrusos esse. Nos vero minime irascamur homini, cuius industria tabulae aliquot ex infausto sabularum Menandrearum naufragi enatarunt. Μεγάλη χάρις υτω.

300쪽

315 18. Mira ibi Leontichus quidam puellae timidae et diritu-

teli hominis abominanti narrat acinora, contra Galatas et Paphlagona designata. In proelio contra Galatas primum se tranSverberasse magistrum equitum, qui hostium alae praeeSSet, una cum 58 equo, προεβελασας -τα τω λευκω, deinde cum acie iam inclinata iterum se conglobassent hostes, equo admisso in confertos irruisse, et proculcatis septem antesignanis, gladio impacto decurionis caput cum ipso crani dissecuisse. In pugna vero contru Paphlagonas nam ait quoque a Chenida, parasit vel cacula suo, monitus enarrat puellae cum satrapes illorum, monstrum hominis, ante aciem obequitans fortissimum quemque ad certamen Singulare provocasset, ipsum του ξενικου ducem, riStaechmum, τον Αἰτωλον, cohorruisse tot corpore, severo, qui tribunatu tunc sungeretur ἐχιλιαρχουν γαρ), multum renitentibus et obtestantibus amicis, descendisse in certamen, παγχρυσος καὶ αυτος Dein eum ipse leviter tantum in genu vulneratus esset, medium OX dVersarii pectus sarissa traiecisse. Eidem telo mox caput hosti bscissum infixisse, atque ita ovantem et cruore destillante coinquinatum reVersum esse . suos. Deum inmortalium fidem implorat Hymnis misella haec audiens taedium ingens et nauseam sibi ObOrtam esse inter Ruscultandum clamat procul facessere iubet carnificem, et, dum stupet iste, subito hominem relinquit. Ringitur miles, expostulat cum Chenida, quod sollem spirantem magis inflasset etiam, et tandem mittit ad puellam, qui se mentitum esse nuntiet. Habes totius scenae argumentum, sed magno iucunditatis fructu te defraudaveris, nisi omnes dialogi veneres, inspecto libro, tute ipse cognoveris. Denique huc pertinet etiam elegantissimi Alciphronis epistola quaedam, miro lepore condita. Nam Alciphronem etiam multa e Menandro in rem Suam conVertiSSe, Repissime in notis monuit Bergierus. Consule, si otium est, Epist.

III, 36. p. 350. Seq.59 Habuimus militem ab adulatore callido delusum, habuimus alium ob detestabilem lacinorum suorum praedicationem a teretricula exclusum. Restat tertium genus γηλοτυπον, et ob iram in rivalem ruenS, tundens, prosternens omnia. Effinxerat uribundi iniciusmodi et importunum hominem Menander in fabula, cui ραπιζομένu nomen. E fragmentis, quae Clericus sublegit utricio, vix quicquam constituas, quod ad argumentum fabulae dilucidius explananduin faciat. Inter pulcherrimas eius comoedias hanc quoque re latam esse, cogitur ex eo, quod in festivissima epistola, quam

Glycera Menandro scripsisse fingitur ab Alciphrone II, 4. p. 270 inter praestantissimas sabulas haec quoque ibi percensetur. Saepti Se Ob Oculos versata videtur Luciano, nusquam apertius quam ubi nili Dial Meretr. VIII p. 299 ubi in illum non cadere matoris nomen affirmatur, qui non sit ζηλοτυπος, μητε ἐφραπ γέ ποτε, ' περιέκειρεν, ' τα ιιιατια περιέσχισεν. Conserendus est totus dialogus in quo multi de ioniumeliis it verberibus, quibus inule

라틴어 텍스트