장음표시 사용
281쪽
ram naturale es , quam eodem genere quidquid dissolui, quo collum tum es: . 997. ita rationi consentaneum est, nussi consensus obligatianem contrario consensu dissolui. L. 3 S. D. de reg. iuri
Qu)3 Est vero 'vTvvs DIss usus contraria priori obligationi con- ' sensuali. nondum adimpletae , conuentio e Vt emimus, non emi- soluat i mi , S. vis. Ins. h. t.
Quando Ex quo sequitur, I. ut contractus consensualis mutuo dis-Ρ : 'ς- sensu diuolui tantum possit re adhuc integra, d. s. vlt. IV. h. t.' adeoque, a. si, re tradita et soluto pretio, aliud placeat contrahentibus , non prior obligatio tollatur, sed nouus contractus ineatur. d. S. vis. Iris. eod.
282쪽
DE OBLIG. QUAE EX DELICTO NASCUNTUR. a63
OBligationem omnem aut ἀμόσωι ex aequitate vel lege nasci diximus, aut mediante et intercedente facto nostro. S. TTI . Factum id vel licitum esse monuimus, vel illicitum. Illud CoNVENTIONEM ; hoc MALEFICIUM , vel DELICTUM adpellauimus. I. 77a. Hactenus de conuentionibus: iam de delictis agendum.
Est vero DELICTuri factum illieisum . sponte admissum, quo quis eι ad resiturionem, s fieri posis, et ad poenam silicatur. Quum
enim in omni delicto concurrant reatus , seu vitiositas actus, et essectus , seu damnum alteri illatum : illi poena respondet , huic damni reparatio, uti recte obseruauit GROT. de iur. bess. et pae. Lib. II. cap. IT. f. 22. Ad poenam, quia delicta suos auctores tenent, L. 32. C. de poen. illos solum , qui deliquerunt, obstrictos esse ; L. 26. D. eoa. contra reparationem damni et ex bonis peti posse , res ipsa docet.
Est porro delictum vel VERUM , vel Q.VAsI DELICTure. Illud ex dolo malo ; hoc ex culpa sine dolo admittitur .
. Quamuis enim damnum iniuria potiore tamen ICri id delictum , quam datum tam ex culpa, quam en dolo, quasi delictum , adpellare maluerunt. nascatur: g. 3. Inst. de ιδ. Aquili. a
VERvΜ iterum vel Pu BLICvri , vel P lvATVM est. Illud publico iudicio publicaque animaduersione vindicatur ; hoc quum directe ad laesionem priuatorum tendat, tantum priuatam producit persequutionem. Talia sunt FuRTvΜ , RAPlNA , DAMNum INIURIA DATUM, INIURIA. pr. Inst. h. t. . Sea
quidlVerum et quasi dellatum. Publi
283쪽
Sed duo priora semper visa sunt diis. Quae pfincipia et hodie sequi-
publiea gentibus originis Germanicae, muri sons. Elem. -σ. Grem. Lib. H. quia non minus securitas publica viO- ut. I s. g. 31. et ιit. xo. S. 6s. Jlatur furiis et rapinis , quam homici-
ordina- MELiCvΜ vel ex lege quadam publicorum iudiciorum des tum , eleendit, L. I. D. de pubi. tuae vel extra ordinem, quamuis nulla asta' huiusmodi lex eam In rem lata sit , Vindicatur. Prius vocaturtium. CRIMEN ORDINARIUM : posterius EXTRAORol NARIvΜ .. Non ergo delicia extraordinaria
hoc sensu priuata sunt, sed publiea. Nam et ad rei publicae detrimentum Pertinent, veluti annonae flagellatis, mpno aggerum Nil , collegia et corpora ilii char et publico iudicio vindicantur, unde loeum habet acculatio , subscrip tio in crimen , L. Vt. D. de des. Πm. poena capitalis, veluti ob aggeres Aegypti ruptos , cadauera spoliata, abigeatum, crimen receptatorum, es stactorum. Vocamur quidem haec trimina Πιuata , L. I. g. vlt. D. de poen. et inpriuiis non semper publica iudicia esse dicuntur, quae iustituuntur ob concussionem, L. h. D. de conetis ob praeuaricationem, L. 3. pr. D. de pra uar. ob fleuiqnatum: L. r. D. de fleι-lli . sed id non fit , nisi eam ob causiam, quod inde ius acculandi non cui libet ex populo datur, sed illi , qui laesus est. Hinc et de stellionatu actioneque publicis iudiciis , neque priuatis actionibus contineri dicitur PANNIA NO. L. I. D. de seli. Non publicis , quia non licet cuiuis accusare; non priuatis, quia persequutio est publica.L. 3. g. 1. D. eod.
Actiori., Quum ergo in delictis vitiositas actus et effectus concurrant reκ deli- cf. Ios o consequens est , ut ex iis et ad poenam et ad reparactis rei tionem damni agi possit. Hinc aliae actiones, natae ex delicto ,
et p. RM PERsEQVvTORlAE sunt, uti condictio lartiua , actio rerum Pς φῆψW amotarrum aliae POENAE PERsEQUUTORIAE . uti actio furti, aliaei hi REI ET POENAE PERSEQUUTORIAE, Vti Ut bonorum raptorum, tui ine. actio ex lege Actuillia, maxime contra inficiantem, cet. s. I 6. Ins. δε act.
Ni ura Quumque hae actiones ad diuersa sint comparatae e sequitur, I. harum ut se mutuo non tollant. S. 1O3 3. L. 3 p. a. D. de oblig. et aa. actio- a. Vt rei persequutoriae et heredibus et contra heredes; S. io 3. RVM L. T. f. 2. L. 9. D. de condict. rt. L. 6. s. q. D. rer. amor. 3. Poenae persequutoriae , heredibus, sed non contra heredes; nisi lite cum defuncto contestata ; p. IOI9. L. vn. C. ex delict. des inquam. keri conum. q. quae ad solam vindictam tendunt, nec he- dibus nec contra heredes competant: ν. I. Ins. de perpet. et
284쪽
DE OBLIG. QUAE EX DELICTO NASCUNTVR. aiss
are nisi lis iam cum defuncto continata sit. ae L. vn. C. ex δει defunct. cf. Vt ex delictis plures rei teneantur in solidum , ita tamen, ut, si rem persequamur, uno soluente , reliqui tib rentur. L. I. C. de condiet. furi., MXXXVIIII. . . Delictum Iam de delictis priuatis, f. Io33. et speciatim quidem hoc primum
titulo de FuRTo agendum. Priua-
FVRTVM es contrectatio fraudulose , tueri faciendi gratia , veI Eius d Vsus rei, vel usus eius, postilionisue, quod lege naturali prohibitum finitio. est admittere. L. I. g. 3. D. de furt. f. I. Ins. A. t.
Quum ergo furtum sit contrectatio , id est rei motio a loco : Quis λει g. I O. sequitur , I. ut qui furandi animo ingressiis , nihil ureus' contrectauit , fur dici haud pollit, sed vel iniuriarum , aut de vi teneatur , L. a . S. T. D. de fura. sed tamquam directarius extraordinem sit puniendus. L. T. D. de extraord. crimin. L. I. s. 2. D. de effract. a. Vt sola cogitatio furti faciendi furem haud faciat, L. I. y. I. D. de fura. praeterquam si cuius ope vel consilio furtum factum, ν. II. Ins. h. t. 3. Vt in tantum locum habeat actio furti, in quantum facta contrectatio. L. II. pr. D. eod.
Quumque surtum sit fraudulose contrectatio e N. IO o. 9 con- An eis sequens est, q. ut furtum non faciant furiosi . dementes, infan-tiosus,tes, infantiaeque proximi. A. I 8. IV. h. t. cf. Vt contra furti reus 'nsen , esse possit pubertati proximus, licet mitius vulgo puniri soleat. pub sL. a . D. de fura. 6. ut necessitas extrema a furto excuset. G aoT. PRVP 'de iuri best et pae. Lib. II. cap. II. g. 6. eap. I. X. de fura
Quia porro fur rem alienam contrectat: T. furium rei pro-Αn et res priae nemo iacit, L. εἶ. s. I. D. eoae nisi ea ab alio iuste possi- propria, detur, quo casu locum habet furtum possessionis: s. Ioso. nec et nullius 8. rei nullius, vel a nemine possessae, furtum fieri potest. Quod tu Q adeo verum est , ut nec , qui ex hereditate iacente aliquid surri- , pit, fur intelligatur, L. 68. D. eod. quamuis quia hereditas nondum adita defuncti vicem sustinere censetur , S. 329. erimen ExPILATAE HEREDITAT is extraordinarium locum habeat. L. . D. expil. her.
Heine id Elementa Laris. L 1 S. MXXXXIIII.
285쪽
- 8η Ex eodem principio sequitur, 9. ut, quia vir et Uxor , sal-φ' - ' tim quoad usum, constante matrimonio quodammodo in comm nione sunt, s. I 6. si quid illa viro, vel hic uxori, ante diuortium subtraxerit, non furti actio locum habeat, sed RER v AMOTA RV Μ, ad res diuortii causia amotas cum omni caussa restituendas. Tit. D. de act. rer. amor. dine si concubina quid surripuit, chet, L. 3. n. D. eod. surtum Com. L. In pr. D. de acl. rem amor. aut si mittitur. uxor post diuortium res mariti contre ΑΛ filius familias furti 1eus'
Multo minus Io. filius familias qui vivo patre rerum paternarum quodammodo dominus habetur, c . 388.ὰ patri quid suffuratus, furti reus est. A. I 2. Ins. h. e. Accedit et altera ratio , quod pater et filius pro una persona habeantur , adeoque nulla inter eos nascatur actio : cg. 139. T. 9 LI6. D. de furt. Quae ratio et in seruos cadit. d. g. II. Ins. b. t. L. IT. pr. D. de furt.
Furrum Quandoquidem etiam lucri faciendi eatissa furtum committitur e non ς' s. Iolo. sequitur, II. ut, qui non lucri , sed libidinis inaussa snς 303 ancillam alienam rapuerit, furtum non committat. L. n. m. D. de Δωήhd 'Dra. a. Vt , qui nocendi caussa contrectauit, ex lege Aquillia; . L. F. A. vlt. L. qI. D. ad lex. Aquili. qui contumeliae caussa, actione iniuriarum possit conueniri. L. H. pr. D. de fura.
Furium Denique quum contrectatione interuerti possit vel res, vel usus. qu*xin vel possessio cy. I o. 9 furtum quoque vel REI , vel Vsus, vel Pi . PossEssIoNis est. s. 6. Ins. h. t.
Furium Furtum REI committit , qui contrectat I. res mobiles, siue e . animatas, siue inanimatas, siue magnas, siue minimas s. I. Inst. de vi Mn. rvt. adeoque a. etiam filios familias, S. 13 s. s. 9.LU. h. t. L. I s. 13. L. 38. s. I. D. de fura. multoque magis s. seruos et ancillas, s. 77. modo non libidinis, sed lucri caussa surripiantur: A. IO46. II. non autem q. liberos homines sui i ris, vel sugitiuos, vel in quibus crimen PLAGII committitur. LI. L. a. L. 6. S. a. D. ad leg. Fab. de plag.
286쪽
DE OBLIG. QUAE EX DELICTO NASCUNTUR. aDν. MXXXXVIIII.
Furium usus committitur ab eo, qui vel re , sibi usui non concessa, utitur, c . 8IO. q. 8aa. 6. vel concessa aliter utitur, ac dominus velit. L. f. L. sq. pr. L. T6. pr. D. de fura. A. 6. Inst. b. e. Elegans rigidioris Romanorum disciplinae exemplum exstat apud VALER. MAx. Lib. VIII. cap. 2. GELL. tis. VII. cap. II. S. Μ L. Furium PossEssioNIs committitur ab ipso domino debitore, Possesqui creditori pignus datum clam aufert. q. IO. Ins. h. t. LII. S. a. βψ' 'L. 19. p. penuit. L. T9. D. de fura.
. Quamuis enim ex contracta pi- non quidem animo domini, sed ta-gnoris non transferatur possielso ciuilis r men pmpter ius in re possidet. L. 37.s y. 82o. 1. transfertur tamen natu- D. de adq-F. reri domin. rasis strictius accepta , qua quis rem
MANIFEsΤvH est, quum fur in ipso furto, antequam eo per- Quid uenerit, quo furtum deferre destinauerat, adclamando vel accur- manis rendo deprehenditur. S. 3. Ins. h. t. L. 3. pr. A. I.sequ. L. q. L.F. L. stum . T. 3. I. D. desint.
CouCEPTUM, quando res furtiva sollemni ritu per lancem et uuia licium quaesita ac apud aliquem , qui, licet fur non sit, rem ta- eoneemen furtiuam esse Iciuerit, L. 8. C. ex qmb. causi. infam. inuenta pium 'sit. Vid. Antiqv. no . Rom. h. t. f. I 3 .sequ.9 s. q. las. h. t. s. Μ LV. OB LRTVM , quum res furtiua ab aliquo tibi, ignoranti, rem duid ob furtiuam esse, L. I . s. q. D. de furt. oblata, apud te concepta sit, laxum 'dum eo oblata sit animo, ut apud te potius, quam apud eum , Qui dedit, conciperetur. 6. Inst. 6 t. . MLVI. PROHIBITUΜ, quum quis furtum quaerere praesentibus testi- Quidbus Volentem prohibuit. f. q. Ins. h. t. prohibi-
287쪽
QRΤ4 NON Ex HIBIT uri, quum quis furtiuam rem apud se quaesitam fili - , et inuentam non exhibuit. F. q. Inst h. t.
Poena Ex surto manifeso actio dabatur poenae persequutoria in qu Rrti qua- druplum, ex nec manifesti in duplum. S. I. Ins. h. t. Ex concepto usui initio in triplum , postea in duplum. GEL L. Nin. Att. Lib. XI. ψVP μφ ev. 18. Ex oblato in triplum , non computata rei aestimatione , GEL L. ibid. ΡAvLL. Sent. recepi. Lib. II. tit. L. f. qF. ex prohibito denique et non exhibito itidem in duplum .
. De surio saltim nos ex auo id colligitur ex PLAvT. Poemit. Ati. III. sen. I. v. sq. seqv. ubi Agorastocles adolescens infortunio uiactaturus Lycum , lenonem , Collybisco villico luo dederat trecentos nummos Philippum , quos deserret ad lenonem , assimulans , peregrinum se esse, et locum quaerere , ubi genio indulgeat. Venit pollea Agorastocles cum aduocatis telli in bus, villicum, tamquam fugitiuum , et pecuniam apud lenonem quaesiturus, quumque hic Milphionem seruum qua xi ratus, inficiaretur, seruum cum pecunia secum esse , leno dupli reus fit. Plerique hunc locum de actione Ireui corrupti laterpretantur , sed perperam , quum potius sit actio fucii non exhibiti. Aiunt enim eo loco aduocatilile negabii, Milphionem quaeri ere
sebiis tuum Id dupli is omne rvRTum , lano addις. ων tibi. Ita et Q. I. sex. I. v. s. Negabit , quid tu dubitas, quia extempulo Dupli tibi auri et hominis rure le
Nec non a t. m. scen. q. v. 17. II mo rvRTI se adpringit. Aci. Iu fems. v. 39. Age, omitte actiniam, surri- 'fer, marsupium. Amnisem 6B. mihi. Denique ath. V. scen. 6. U. 14. um pro UURTo nuhi opur es. Qui aitet ergo , de acta one furti non sera monem esse l
Vsu, ho. Sed et priuata illa et sollemnis rerum furtinarum inquisitio diernus. iam pridem post legem Aebutiam ab usu recesserat , GEL L. Nodi. Att. Lib. XVI. ωρ. IO. et Ipsae actiones furti concepti , oblati, prohibiti, non exhibiti obsoleverant , quamuis omnes , qui scientes rem furtiuam susceperunt, et celarunt, furti nec manifesti rei sint. f. q. Ins. h. t.
. Non tamen exoleuit ipsa inqui- rant. L. 8. Q ex quib. eatiss. infamsitio . quae iudicis auctoritate fit in ae- L. I. f. E. er 3. L. 3. D. de suis. L. ilibus priuatorum , dummodo vel vica- 1. Q de serv. 'Dum fiat , vel indicia quaedam concur.
288쪽
Sed et vel NOCTu fit furium, vel INTERDIU. L. Iq. a. D. de fret. Nostarniam furem occidere licet, si aliter periculum euitari non possit, et id clamore suo occidens testificetur : Humnum non nisi si se telo, quum deprehenditur, defendit. L. sq. f. a. D. eod. L. q. f. I. D. ad Ieg. Aquili. L. 9. D. ad leg. Cornel. de sicari Cons. Exod. XXII. a. et 3. ωρ. 3. X. de homicid.
Ex furto agitur vel CIvl LlTER , vel CRIMINALiTER. Siciuiliter : tunc aut poenam, aut rem persequimur. S.IO37.
REI persequendae caussa datur CONDICTIO FURTivκ domino , L. I. D. de condict. furtiv. Vel bonae fidei possessori, nee non tutori nomine pupilli, L. I 36. D. de reg. iur. L. F6. s. pentiis. D. de furi. eiusue heredi, c f. IO38. a. contra forem , siue possideat, siue possidere dolo desierit, eiusque heredes se g. d. a. ad rem furto ablatam restituendam, cum omni caussa, eiusue aestimationem. Tit. D. do condicit. furti. Quod alias iuris principiis repu- I . Inst. de act. Unde id odio sutum gnare videtur. Dominus enim, Lein receptum. Interim tamen et omitia hacinam noci condicit, vel actione pedi. condictione dominus potest uti rei ιι sonali petit, sed vindicat. g. 1IA . dicatione. g. vis. Inst. h. t. 3. ) L. vis. D. usust. quemad. ς-. S. .
poenam persequendam comparata est ACTIO FURTI , quaen modo domino, nec huic semper, sed et ei, cuius inis. Inst. h. t. veluti creditori ratione pignoris , 8. Iq. . h. s. possessori, g. IS. I i. h. t. omnique cuius est periculo res, quique soluendo est, S. II. Inst. h. t. aduersus rurem , eumque , qui recepit, celauit, cui ulue ope consilioue iam tum factum, s. II. Ins. h. t. ad duplum , si furtum nee manifes nfit, ad quadruplum, si manifesum. S. s. Insi. h. t.
Quumque actiones rei et poenae persequutoriae se mutuo non tollant: f. Io38. I. sequitur, ut, licet fur duplum vel quadruplum soluerit, tamen condictio furtiva vel rei vindicatio nihilominus habeat locum. L. sq. g. 3. D. desura.
Actiones ex hoc delicto quotupliaces Condictio su
289쪽
Poena ex constituistione Cain resina et moribus
Extra ordinem etiam CRIMINALITER iure Romano ex furto agitur vel ad mulctam fisco adplicandam , vel ad poenam corporis adflictivam , vel capitalem. L. vis. D. de fura. L. 6. . D. ad Diui. preMI. Sed Iustinianus vetuit ob furtum cuiquam irrogari poenam capitalem, vel quae in membri mutilatione consistat, volui que , ut fures in extilium eiiciantur , vel condemnentur in mul- m. Nov. CXXXIIII. cap. vis. Auth.sia notio C. de sera. fugit.
Tale ius Romanum. Μoribus nostris sere poena serti eessat in lario usus, et actio tantum datur in id, quod interest. Quin actiones Poenales in duplum et quadruplum fere ubique cessant, quia vix fert rerumpublicarum nostrarum facies, ut poenae pecuniariae actori adplicentur. Quum vero nostris maioribus lanum semper visum sit crimen publicum: I. Ioss. 9 Aus persequutio et hodie fere criminalis est.
Ex constitutione erso criminali Carolina larum masculorum gula laqueo frangitur, foeminae suffocantur in aquis: Consi crim. art. I 62. non ex principiis iuris Romani, sed veteris Germanici, cuius vestigia in constitutione FRIDERICI imp. a. nud aT. S. vis. expressissima sepersunt.
Nimirum I. iartum commissum vel smplex , vel cum esseactione seu adscensu per scalas . aut cum vi maiore coniunctum est, veluti si telo instructus iar in aedes irruerit, quod sertum Nemeseos Carolinae interpretes qualificatum vocant. Et 'in hoc posteriore ordinarie locum habet poena suffocationis. Const. crim rol. ara. IS9. a. Simplex in magnum et paruum distinguitur. Si enim lar ultra quinque florenos solidos, id est, ultra quinque aureos Hungaricos serripuerit, iartum dicitur magnum, et hoc quoque sustocatione puniri solet. Consi erim. art. I . I 6I. . Paruum vel primum . vel iterum, vel tertium commissum est. Furium ρομmum pro diuersis circumstantiis carcere , relegatione , ictu iastium punitur. Art. Is 8. Circa secundum itidem obtinet poena extraordinaria. Art. IDI. Tertium iurati autem Qffocatione plectuntur ;Si aestimatio omnium furtorum lammam quinque solidorum excedat. Art. 16a.
290쪽
DE OBLIGAT. QUAE EX DELICTO NASC. a ig. ΜLXVIIII.
Sed quia hare poena satis atrox est: ea non irrogatur I. ob furta domestica, art. 16s. nec a. iis, qui res ab alio amissas inuentasque a se celant, nec 3. piscantibus in alienis rivis, nec . ob furta, ubi de rerum aestimatione non satis constat, art. I 6s. I 68. 63. nec F. ex quorumdam sententia, sane mitiore , furtubus , qui rem ablatam restituerunt. CARPE. Pan. IIII. Const. 3 a.
Ceterum nec suffocationis , nec ulla alia poena tollit actionem rei persequutoriam. . IO38. I. VLR. HvBER. Prael. Pand. de re. s. 6. Aliud vulgo doctores Saxonici ob glossam iuris provine. Sax. Lib. II. art. 3O. u. mu dem Tori metret man dem Richter, und basset dem Mager, quam ita vertunt e morte et iudici satisfit, et actori; quum tamen verbum Billien non notet rei restitutionem , sed poenam actori adplicandam. Sed ita tamen in foro Saxonico obtinet. CARPZOV. Part. IIII. cons. 32. def. 23. s ConfHem. Diam Germ. Lb. II. tit. 19. S. 3O.seqq.JQuando mitig ture An suP-plietum capitale tollat re persequintionem t
g. MXXI. ALterum delictum priuatum est RAPINA, S. Ioῖs. 9 quae Rapinae est violenta rei alienae mobilis ablatio, tueri faciendi eaussa desinitio dolo malo facta. s. MLXXII.
Ergo eatenus conueniunt furtum et rapina , quod utrumque E u mdelictum in dolosa rei alienae mobilis contrectatione consilioque loetum faciendi consistit: sed in eo differunt, quod furtum sit ablatio fauduisse; rapina ablatio violenta. L. a. A. I. D. h. R. S. ΜLXXIII. Actio vi Ex definitione ergo f. Io I. infertur, r. locum non b*Πο ui habere actionem vi bonorum raptorum, si quis rem immobilem μ inuasiti sed tunc vel ex interdicto unae vi, vel ex lege Iulia non hi, de vi publica vel priuata agendum esse. L. a. r. D. h. l. bet de