장음표시 사용
441쪽
a quae cum novum vestimenti genus primum induisset, ea materiae raritate,& pretio, eo phrygionum artificio elaboratum , ut
omniurn in se oculos converteret ; Ubi sacram aedem ingressa, ante V. Sacramentum constitit,
quod forte neglectum , dc incultum prostabat, ingenue erubuit;
nec diu cunctata, ubi domum rediit, vestem illam unico die spectatam , dc semel eXutam, nunquam induit amplius ; sed pio in sacram Eucharistiam affectu , illum omnem mundum templo Obtulit, Sc sacravit. Porro ex hac Una tam pretiosa Veste, altari sacrum frontale, seu pallium, sacerdoti indumentum , calici velum, libro missali tegumentum,
sanctissimae Eucharisti se amiculum confectum est. Si vos ei, qui seipsum vobis toties donavit, aliquod gratitudinis argumentum
contestari velitis, eandem pietatem aemulamini. Virgines vero Deo devotae, ac
sanctimoniales, floribus eleganter emctis,aut acupictis, amorem ac gratitudinem suam quoque commonstrare possunt. Exemplo sit Thersia de Laceria sanctimonialis, b haec inter caetera pietatis
eXercitia , elegantem tunicam parvulam concinnariit nudo
puero Jesu; quam cum pridie solennitatis illi induere vellet ; tenero Sc velut stulto amoriS Cestro abrepta, sic parvulum e X- pansis brachiis compellabat: Peni huc metim corculam , meum delicium , nπnc est , quod te pulchra Oeleganti tunica indream ; ad quas amabiles Voces, puerulus statuae
a Drexelius trismegist. l. 3. c. Io. f. I. h Barrit practique des vertus n. 6. ex P. Iean. de S. Maria.
sU CHRISTI, Iasi lapideae, e sinu Virginis Matris
accurrit,seque Theresiae manibu Sstitit ; quem indutum , suo locore1 ituit. Alias autem accidit, ut novam togulam eidem parvulla pararet, priori multo splendidiorem ued ut libera sunt amantium
colloquia , mrgini ad aram divinis ardoribus in dilectum suum exaestuanti , Jesulus haec paucis effatus est: Tu filia, multum satagis , dc solicita es erga
plurima, ut me in imagine mortua splendide vestias, Sc condecores ; at nulla tibi mens, vel cogitatio , de viva dc reali essentia, ac substantia mea, qua corpore Scanima sub Eucharisticis speciebus tibi praesens, dc praesto sum.
Quibus vocibus inflammata, omne studium, opem, Jc operam contulit, in ornatum Sc cultum,
quem illi grati iii mu in jure merito acceperat, ut SS. Sacramentum
conferret ; seque quam primum totam impendit, Sc tabernaculum tam eXquisito artificio desumptuoso pretio concinnavit, ut in universa Hispania nil simile spectetur. Argentea , Urea, gemmea donaria templis, sacris vasis , ac Eucharisticis Hierothecis , ab ipsis Ecclesiae incunabulis collata , videre est apud Michaelem Alfordum in Annal. Britanis
Tona. I. Anno Christi Σ3 n. 3 o. 8cc. nec quidquam Omnia haec, pro Deo vero dc vivo habent ad templum Salomonis , mortuae
figurae exstructum. Obganniant, dc fremant dentibus haeretici nostri temporis, quibus profana fana , dc arge, harae sunt. c Si calicem, inquite Angustia. Epist. 4 I.
442쪽
res,inquit, non raperes,ut a ara,
sacrilega , impiaque manu faciunt, templorum , ac sacrorum Violatores , qui majestatem illam divinam suspicere, Vereri, & revereri deberent;
Quod vel inter ipsos Ecclesiae hostes fecit Regii Thesauri custos Felix,sub imperatoreJ uliano.
Hic cum in templum Antiochenum venisset , ad sacra Ecclesiae vasa diripienda, videretque ingentem ciboriorum copiam , dccalicum,& complurium donariorum tum magnitudinem,tum elegantiam, stupore attonitus, &Prope amens exclamavit: d Ecce
quam sumptases vos,slio Mariaministratur. Haec illi stupor,&sacrae opulentiae admiratio verba expressit,utinam & piam mentem impressi siet,& sacrilegas manus a templis,ab aris, a sacris vasis abstinuisset. Ecquid porro satis sumptuosum , ac pretiosum Filio Maria 8 a quo vivo fonte, omnes auri venae profluunt: cui omnes adamantes,& lapides pretiosi , & quidquid in orbe gemmarum,ut conditori, & vel solita amabili redemptori debentur. Verum , quid ego hic heterodoxos , blasphemos, idololatras insector,cum,quod maXime eXecrandum, reperire sit, qui inter Catholicos censeri volunt, &hunc in aris,&EucharistiaeSacramento exornando splendorem,& opulentiam,petulanti ac blasphema lingua lacessant, Theonino dente admordeant ; cum interim ipsi , & eorum amasiae, argenteis &inauratis poculis non
solum bibant,sed & pretiosas pel-
vibus ad exscreandum , & sor- ldes suas egerendas utantur; quos Judae proditori, quis si contule
rit, non omnino aberrarit, cum
ejus voces usurpent' e ut quid perditio haec 'potnit enim venundari multo, o- diari paveribus; ubi videndi interpretes. Ad lineam,&propositum redeo , & dico, non leve gratitudinis in Eucharisticum mysterium testimonium es- lse,ejusdem cultui opulenta donaria,& pretiosa vasa conferre.
Est & alterum illustre argumentum,accensis cereis, ac facibus, splendorem addere, ut festo lVirginis Purificatae, quod lumis narium est, attigimus. Sed super omnia huic Sacramento amoris, nos veros laudatores, & gratos renumeratores
exhibebimus, si corda nostra di-Vino igne flagrantia, & missiles
ardentium desideriorum ignes faculati fuerimus, donec puriores &non evanidos, omnis fuliginis, & humanae concretionis eXpertes , altioris ordinis ignes concipiamus, & ipsi fonti, dicam an fornaci amoris,propin quantes,potemur, & satiemur, ut
recte Rupertus: f squamdiu per desertum hujus saculi incedimus, quamdiu per sdem , se non perspeciem ambulamus, nimirum istis al mentis indigemus. Pascimur mente legendo, vel audiendo verbum Dei:
Pascimur,ct Ore, MANDUCAN- DO DE MENSA DOMINI PANEM UITAE. AETERNAE,
ET BIBENDO CALICEM SALUTIS PERPETUAE. At
ubi venerimns ad illam terram in ventium, in illam Reatam Sion , ubi
in sua specie Deus Seorum , neque s
e Matth Marci I 4.s Rupertus in Iosuae cap. 17.
443쪽
verbo doctrina indigebimus,neque in istis speciebus panis ct vini, sed in
propria substantia, videndo manducabimus , & saturabimur. Quod ad Israelit s olim Dominus :g comedetis panem vesmminsaturitate, Christianis proprius congruit, interprete Lyrano, qui ait: hoc est, panem Eucharistia, qui dat hic plenitndinem gratia , O postea satietatem gloria. Fuere quidem nonnullae fer-Ventes animae, ut supra memini, etiam in carne degentes hoc coelesti poculo saturae, & divino vino ebriae ; mira dc stupenda in laudem Sponsi sui, sub velamento panis absconditi, eructantes ;
sed capacitas vasculi corporei plura non capiebat; & ut solerter Chrysologus, si tali hic peregrinis in eremo prospexit de viatico, quid servaturus in Patria ph Lui enimse nobis hic manducanis dum dedit, Midsuum devegare sto terat in futurum λ Et qni tantum nobis VIATICUM praeparvis ad victum , quid in ilia nobis perpetua mansone non parabit λ ubi, ut ca nit Ecclesia, divinitatis tua sempiterna fruitione repleti , quam pretio -s corporis,o, Sanguinis tui, temporalis perceptis praefigurat, laudes in omnem aeternitatem , toto Ore, corde, dc mente cum omnibu8 sanctis sine fine canemus.
444쪽
SISSIMI PRAEMONSTRATENSIUM FUNDATORIS
Dominator Dominus ex omnibus floribus Orbis elegit sibi LILIVΜ. , Esdrae s. V.24.
ARGUMENTUM.' D rarum & praeclarum, quod gloriam Salomonis
445쪽
omnemque vestium apparatum eXcedit, spectaculum, rerum omnium conditor Deus nos invitat, dum Lilium, mortalium oculis & attentius animis contemplandum proponit: i considerate, inquit , LILIA GE I ; Go vobis, quia nec Salomon in omni gloria sua coopertus est etit unum ex istis. Hoc longe verissimum apparebit in candidissimo, quod habitu & mente, de moribus candidissimi ordinis Fundator NORBEMTUS expressit LILIO,cui nec Salomon in omni gloria sua queat comparari. Inter speciosos pretiosos fores Lilium
-- tantum caput eXtulit omnes,
k cuantum is ita flent inter γiburna cupressit. Cumque flores habeant & colores suos, ad mores sancti Patres Lilium a candore,odore, & decore, eX-imiis encomtis,quae sanctissimo huic Patriarchae propria, emphatice commendant; nihil vero magis,
quam quod speciosus prae filiis hominum, i qui past-
tur inter LILIA , non solum huic flori assimilari, sed Lilium nuncupari, & in illud quodammodo commutari voluerit quare non diu quaerendum , cui hunc coeli Candidatorum Parentem assimilabimus, cum specie Lilii in coelum assumptus sit,ubi in aeternum floret ante Dominum; in terris autem gloriosissime Pater , C in DIDVs or Do tVVs 'oret, sine macula, primo suo candore,odore & decore. q. I. Dominator Dominus ex omnibus soribus orbis ei
gii bi LILIUM. Esdrie s. v. 24.
g. II. NORBERTUS LILIUM CONVALLIUM
. III. S. NORBERTUS LILIUM INTER adversitatis SPINAS A sum. q. IV. D. NOR RERTUS, qui in terris germinavit sicut
LILIUM Orebit in aeternum anteDominum.
446쪽
SISSIMI PRAEMONSTRATENSIUM FUNDATORIS Dominator Dominus ex omnibus floribus orbis elegis sibi
Uod inter nitida coeli sidera, lucidissimu illud solis jubar:
quod inter pretiosa, terrae Uenis eruta me thlla, fulgore suo omnium praestringens oculos,aurum,quod inter aligeras volucrum phalanges , m regnum tenens aquila ; hoc inter omnem omnium florum elegantiam, colore,Odore, decore longe excellens , ipsius primae Veritatis testimonio , lilium depraedicatur,dum n ex omnibus soribAs Orbis, elegitsbi LILIUMmnum. O Est porro lilium si naturam spectessos Regius, quo Reges Christianissimi divina velut
tessera, in scutis aureis gloriantur. Plinius qui prae caeteris, naturas rerum plenius, ac penitius contemplatus esst , hoc de lilio egregium, ac regium tulit enco-inium : p candor eris eximius , nec Milii sorum excelsias maior; super
Omnes enim, ut in amplissimis Principum Virorum hortis opere topiario excultis, videre est, lilium eminet, et & toto vertice sti-pra est. Omnia paucis complexus Doctor Mellifluus,in illud Cant. quipascitur interLILIA:r LILIA,
inquit, orta de terra, nitentia super terram, eminentia in soribus terrae, super odorem aromatum. Altius eX-
surgit,& Lilii eminentiam , ac candidi hujus foris excellentiam,sermone aureo Chrysologus extollit, expendens illud Matthaei 6. considerate LILIA agri; quia nec Salomon in omni gloria sua coopertus es, scut unum ex sis : Sic
disserit: f LILIUM , Salomonis sublimat Christus) exemplo : quia
ipse Domino te sanie,inter omnes Reges,Salomon Iingulari gloria, ornatu
unico speciosin usu it; ct omnes
terra fores LILIUM vincit,cipra- cellit gratia; tantumque distat ab universogermine s de caeteris floribus ) quantum Rege pecie, gloria , cunctis constat excellere. Cui cum nihil addi possit ad com-
447쪽
mendationem, concludit : nee is nobis latitis LILII describendae s pulchritudo , cujus praerogati vam Dominica tesatio reddit singu
Videtis , ut opinor , quorsum haec Lilii commendatio, quis ut amplissima, non accedit ad enco-mium illius LILII, quod vobis
hodierna die , candore vitae, &habitu , virtutum fragantia, atque e terris in coelum , inspeciem Lilii ascendentis decore, in ipso, inquam , candidissimi di Liliati ordinis, gloriosissimo Patriarcha Norberto proponam, & quantum omnes terra fores LILIUM vincito praecellit gratia, tantum aliis
Si ex insanis, hoc aevo, florum amastis, unum aliquem in picturatam omni varietate, Florae aulam induxeris, quid primum mirari, quid prae caeteris depraedicare, quid maximi aestimare arbitramini pAnno hujus saeculi millesimo,
sexcentesimo , trigesimo sexto, mercator nostro Danieli Segerspictori, in arte florum praestanti retulit: Amst et rodami aestimatam unam tulipam octo millibus florenorum , neque eo pretio venalem fuisse. Anno autem
insequenti, Lusitanus in bulbos F. ejusmodi florum, Antverpice expendit octoginta millia flore-norum, e quibus annuus census, supra FOoo. redundaret. Et hoc totum pretium, Vel vermis , vel urens sol, aut crudior aura depascitur, & breve temporis spolium est. At dum coelestis ille Colonus, ipsa increata Patris Sapientia , sponsus Virginum descendit in hortum suum, in ani
marum Viridaria , t ex omnibussoribus Orbis elegit sibi LILIUM UNUM, prae omnibus floribus sibi gratissimum , & pretiosissimum ; quod , ut cum Dod ore Mellifluo loquar , v candore con-θimum , odore pracipuum, quod
hodie es, cras in clibanum mittitur , sed furebit in aternum ante
Tale, tam eXcellens, tam divinum Lilium amator ille LILIΟ-RUM , candidissimi ordinis Fundatorem elegit, de quo jure meritissimo exclamare possim ;
ω tali quid LILIO pretiosius t
quod quemadmodum germinarit, paucis attendite. Prae caeteris
floribus, mira est Lilii foecunditas,quam Plinius doctissmus homo, ab Augustino nuncupatus, hisce verbis describit : γ albis LILIIS nihil est faec dius una radice quinquagenos sepe emittente bulbos. At coelestis hujus Lilii, quod divina manus , in Ecclesiae paradisio
plantavit,innumera sunt germina, quae vel a dignitate, vel a sanguine , Vel a virtute , ac sanctimonia, vel denique ab eruditione conspicua recensere , non humanae , sed Angelicae est facultatis. Testimonium, quo luculentius non habet orbis, hoe deditSS. D. N. Adrianus Papa WZattendentes quomodo Renis, O Ordoveser Praemonstratensis 3 cujus
nos alumnus fuimus,multa refulgens gloria meritorum , palmites suos extendit a mari usque ad mare. a Usque eo porro se hujus candidae familiae splendor Virtutum diffudit, ut certatim illius colo-
t 4. Esdrae s. v Bern. serna. 7o. in cant. x Bern. ibid. y Plin l. 2I. c. s. et Lancicius opust, spirit, I .c. 29, a
448쪽
arias, viri Principes variis in locis experierim. Σiquidem primis QEtoginta Annis , supra mille &octoginta Monasteria numerata su ere tamque foecunda religiosior m instar Liliorum) germina, graves scriptores testantur , ut mille alumnos subinde unicum coenodium eduxerit in Ecclesiae castra: nihilque frequentius esset , quam in zO IOO. Sc plures in singulis claustris invenirentur. Tractu vero temporis , recensuit Prae- mons fratensis ordo abbatias mil-Je 8c trecentas virorum praeposituras, insuper quingenta sanctimonialium Coenobia. bEt hic domi ab infula , pedO-que decor, & gloria. Foris autem,ab Ecclesiis tam Metropoli- Ianis, quam Cathedralibus, ornamentum longe maXimum : Occupavir enim s quod hactenus nulli, quem legerim , ordini datum est ) sexdecim Ecclesias,
tum Metropolitanas,tum Cathedrales , quibus Archiepiscopos, spiscopos, Praepositos, Archidiaconos,Canonicos dedit longissima serie , etiam per multa sae
Ex his vel sola Regiensis , quae est sedes Metropolitana in Livonia, habet sub se Episcopos suffraganeos novem , quibus omnibus praesules suo de gremio, imoia suo quasi jure , ad multa cicula subministravit. Certe unicum P mons tensi Monasterium , dedit in primo suo flore Magdeburgensi Ecclesiae
D. Norbertrem. Raseburgensi T. ermodum. Laudunensi T. Gualterum Moriensi Milonem , CΟ- sera nensi Navarra . Cabilonensi Gualterum. Bagiensi Ger-
l, Biblioheca Praemonst. I. I. c. 7.
vasium. Ecce quot ab unica sa milia infulati Praesules. Accipe, quot ab alia montisSion,
quae Vulgo Strahoven, non procul ab aula Imperatoris,in Regia BO- hemorum Urbe: eX ea unica,
Pragensis Ecclesiae etiam Cathedralis, Episcopi omnino decem. Ut proinde jure meritissimo Monasterium Strahoviense audierit, uasi seminarium olomucenum Episcoporum , quod adeo probatum Brettslao,Bohemorum Duci, ut deinceps statuerit, neminem nisi ejusdem coenobii Canonicum, in Episcopum Olo- mucensem eligi oportere et quod& litteris suis, ac diplomatibus sancitum voluit. Ut vel ex eo omnibus compertum sit, Divum NORBERTUM, virum sane glomriosum, in sua illa infulata, dc sacratiore candidi ordinis , generatione , germinasse sicut Lilium o
Dominator Dominus ex omnibus oritus orbis elesti sibi L 1 L I U M. q. Esdrae s.
densum cadunt oblectamenta, sunt colores; utpote qui lucis filii, solis prosapia,& coelestis naturae. Enimvero nihil oculis gratius,nihil acceptius,nihil mirabilius. Colores gemmas nobilitant, flores vestiunt , atque distm-guunt. Colores, avium plumas, ovium vellera, ferarum pelles, arborum fructus variant,& cCmmendant. Colores,tabulas, imagines, statuas picturare , dc ani
449쪽
mare videntur. Colores , hominum formas , ω habitus non solum distinguunt; sed etiam illustrant,omnemque venustatem ad Miraculum conferunt. Colores ipsum etiam coelum eXOrnant λ Coloribus enim Iris Uestitur , nubes induuntur ; a co lore dicitur aureus Sol, argentea Luna,flammea sidera , denique totum ipsius coeli Corpus,ab uno colore,caeruleum appellatur. At qualis interiorem empyreae domus faciem , colorum Uarietas , & venustas perstringat, quae oculus non vidit,lingua nequit explicare r c s enim in hoc exilio, cor lacrymarum valle, tanta erit
multitudo, se pulchristido COLORUM, O formarum ,ad oblectandos oculos, quanta erit in patria 'Omnes igitur colores ita natura comparavit, ita pulchrosia diversos constituit, ut de ipsorum prima tu , ingens reliquerit certamen ; cum quisq; prope suos habeat auctores,& fautores.. Roma totius orbis Regina,
quatuor in ludis aurigantium factiones habuit, diversas coloribus j distinctas,8c ad versis pariter ani- mis repugnantes invicem & ad versantes. Una erat viridis, quael Prasina dicebatur saltera comΥΠlea, quae Veneta nominabatur. Adde albam alteram , quae Viridi: alte
Tam Vero rubeam, qVae caeruleae
adhaerebat. Quatuor hae, sacratae erant quatuor Elementis,& quatuor Anni temporibus. Viridis, terrae Sc veri; caerulea , aquae dc autumno; rubea, igni Sc aestati,
alba, aeri & hyemi. Nero & Caligula , viridi &albae usque adeo indulserunt,
ut eas vituperare auderet nemo. Vitellus tanto studio Venetam αcCeruleam, & rubeam proseque batur, ut morte mulctaret eum, qui contra eas loqueretur :d Constantinopoli ex hac
contentione , tanta ac tam foeda coorta est armorum tempestas,
ut triginta hominum millia funditus perirent : Imo Auctore Paulo Diaconoe, ab his colorum factionibus, atroci stimum illud, ac civile bellum fuit excitatum, quod quidem universam pene
plagam orientalem, in commune incendium impulerit. Nos pro Virtute decertantes , sane caede,& sanguine , haec disceptabi
Universim constat, omnia colorum genera, in sex praecipuos conflari. Nam praeter Caeruleum, viridem Sc flavum , quos Platonici admittebant, inducunt tres alios,rubrum, nigrum, & album, cum communi Philosophorum
primum quidem , pro primatu Caerulei coloris facit,quod color tenuissimus ssit inter omnes, ideoque a pictoribus, in magno pretio habitus. Jam vero antiquitas illum aeri ex elementis : Jovi ex Planetis : Sapphiro eX gemmis attribuit g: ejusque pauestantiam commendat sacer ordo S. Joannis Euangelistae, qui hoc colore
indutus, orbem condecorat, illustrat.
Viridem prae caeteris grati sit mum esse oculis,probat Aguilonius h. Subscribunt pictores, suasq; ducunt lineas, fessis oculis
d Manasses in polit. e Paul. Diacon. f Dandin. I. 3. d i gress 3 s. Rhodiein. l. I. antiq. c. 2 g Aguiloni de optic I.a. s
450쪽
virides colores inducentes,ut reficiant ; auget hujusce coloris excellentiam marmor Lacedaemonium , quod viride & omnium laudatim mum Plinius i comme
mendat Smaragdus, gemma ob unum viridem colorem, magno ubique pretio aestimata. h Ex virtutibus etiam castitatem demonstrat: Smaragdus enim adeo usque libidini adversatur, ut si quis
ea tabe infectus , eum circumserat, frangi contingat. Prosam,qui & aureus dicitur, tota auri, solisque forma decertar, Ab hoc colore quidquid divitiarum, quidquid venu statis est, cognominatur : sic aurea mala : coma aurea: aurea caesaries: capillorum enim favities tanti fiebat, ut aureis ramentis aspergeretur.
Magni caesaries, magno honore colebatur. Iam vero apud Hebraeos nihil pretiosius. Probatur ex Davidis, Absolonis, ac Salomonis capillis, atque ex egregio pulcherrimorum juvenum coetu, qui Salomonem comitabantur,quqrum fuit cura praecipua, auri scobe comam inaurare l. Color hie inter gemmas,TOpazion Prς sertim insignit: sunt qui prae his, rubrmn extollant , quod eo , juXta veteres,
ignem ex Elementis: Martem ex Planetis: Leonem eXastris, eXsioribus rosam ; ex gemmiS car-btinculum condecoret. Hoc colore Regum purpurae tinguntur: Cardinales , Ecclesiae Principes induuntur. Pro nigro tamen, totus insudat Cassanaeus m, eiquei Plin. l. ys. c. . h Pererius. Hie inroglyp. l. I. xle Sinaragdo. I Ioseph .l. 8.atur l. c. a. in Castanarus in Cat. Arist. I. p. comi. II.
primas defert: hic in ebeno elacet, hic in pretiosis tabulis, in artificiosis picturis , per umbras splendorem inducit. Hic venustatem confert incredibilem, eX nigro capillitio, supercilio,& pupillis nigris, unde Horatius: n Spectandis nigris oculis,nur que capillo. Alba ligustra cadunt, vacciria
Quid quod sponsa , in sacro Epi
thalamio, venu statem suam a nigredine commendat: O NIGRA sum, fedformosa, quae pulcherri me edisserit Bernardus: p non om
ne, quod NIGRUM, deforme s. NIGREDO in pupilla non dedecet, NIGRI quidam lapisii inornamentis placent, NIGRI capsi,
candidis vultibus, etiam decorem augent,ct gratiam. Mitto alia exempla. Cant. F. coma ejus sicut elata palmarum, NIGR Escut corπns.
Placuit admodum hic color Augusto, qui imperavit ex lapide nigro, sibi statuas erigi. Hunc prae caeteris insignis Pictor Apelles in Alexandro exprimendo amavit; subnigrum enim, auctore Plutarcho, cum ejus put chritudinem exprimere voluisisset, depinxit. In equis nihil praestantius; indicium est invicti roboris. Hic color, eonstantiae symbolum. Nam cum ipse omnes extinguat, a nullo extinguitur: Lanarum nigra,nresium colorem bibunt.
Est hic luctus, & poenitudinis signum , Omnisque cultus mundani , ac vanitatis siparium. Stant
pro eo plures Religiosi ordines, qui ab illo habitus, & vestes pe