Giraldi Cambrensis opera

181쪽

GEMMA ECCLESIASTICA. D. I. 101

CAP. XXIX. De αξ venenifero lyno facto, et Judino signo eodem ab immundis spiritibus liberato. ITEM UX0mplum cies luat, iun0dicto, cui tum cinito Murve's

crucis edidis, et in quod longini tenebatur eodem signo rupit; Sicque confractum est, ac si in illo vase mortis pro cruce lapidem dedisset In tollexit protinus vir Dei, quia potum morti habuerat, quod potare non potuit lignum Vitae atque surreXi, illico i, vultu pineido, mente tranquilla, convocatis fratribus allocutussest eos, dicens MiSerentur Vestri, fratres, OmnipotenS Deus, quare in me ista facere voluisti. Numquid non prius dixi quia vestri a meis moribus minime ΟΠ- seniret Ite, et juxta mores vestro patrem vobis' quaerite, quin me OS haec minimes habere potestis. Tune ad locum dilecta solitudinis aediit, i, solus insuperni inspectori oculis habitavit secum. Itom exemplum de udaeo, qui, sicut refert regorius y in Dialogo iter faciens, cum jam diem Vespera Score cerneret, et quo declinare OSSet minime operiret

in templum Apollinis, quod prope fuerat, Se contulit, qui loci illius sacrilegium pertimescens, quamVi fidem

sanctae crueis minime haberet, Signo tamen crucis se munivit Medi Vero nocte, Cum malignorum Spirituum maxima in templum turba deseenderit, et praecepto principi eorum UDUS ad 4BVeStigandum quis-

182쪽

reversus illico clamavit: Vm, Vastinim Sed se signatum V Et statim disparentibus cunctis, udreritSabienS, et episcopo loci uneta referens, baptismi gratiam est OnSeeutUS.

P. XXX.

De cruce rudisse 'Gn eata anctu ne muriante. crucifix SEQUITUR quod et memoratu atque relatu dignumis. divis, Super quo et beatu quoque Basilius Sermonem Iuliobecom npud multos, adhue Xtantem, quia sua circiter hoc ς'nyς t*d contigit tempora, egregium fecit, de uno quodam Christiano qui in territorio Antioelieno, in domo cujuS-dam Judiae quam conduXerat, manebat. Sed finitontino recessit, et intravit Judaeus dominus domus ut manseret ibi. Cumque intrasset et, ut fieri olet, prandium magnum paraSSet, et OenSSet micos suos Avicinos, sorte cum sederonto prandium t intuentos parietem viderunt crucem cum imagine Domini, quum prim Metus Christianus in ariete opinXerat in Obscuro loco, nee eum Judaeus animadVerterat tune omnes eum impetu urgentos a mens irruerunt in Judaeum, set verberantes uriter ad judicem traXerunt eum

dicentes eum esse dignum mortis. Interea illi qui domi mansurant illudebant imagini, sicut patres ut Christo illuserunt quando illum crucifiXerunt. Cumque inter caeter lancearent pectus imaginis, ut Christi secerant, imago Se perforabilem reddidit, ne si caro, et continuo de Vulnere illo exivit sanguis inqua. Quod vi donte Judn i admirati sunt valde, et dixerunt quidam iς iis Audivinius it similiter

183쪽

GEMMA ECCLESIASTICA. D. I. 103

fluxisse de latere esu et multi de gente nostruse initi indo a suis infirmitatibus Sanabantur, et tomptemus nos haec ipsa ' Adductis ergo infirmis, quotquot liniebantur sanguino illo et aqua sanitatem accipiebant. Facto ita quo tumultu inter udaeos prae tanto miraculo, ad Christianos res ipsa perVenit, et omnos illuc confluentes laudes Deo decantaverunt. Nam similiter Christiani infirmi sanabantur. Tune Judaei poenitentia ducti a majore usque ad minorem conversi sunt ad fidem, Et ab piscopo illius civitatis baptigati sunt omnes. CAP. XXXI.

De Majestatis imagine Romoe depiet a Iudino actu

trepidis in fronte percu88 8 'Iuiri mari rite. ITEM X0mplum de udaeis, qui Romae Itora nenso A crucifix Palatium intrantes, semoti tune orto custodibus, cum I . δ' dominicae majestatis optutum imaginom supra ostium l00dif

eorum Ssumpto lapido pugillari projecit et imaginem

in fronte percussit, Statimque Sanguis exivit, qui offluxu largissimo deorsum in reae nVimentum

et insanin eorum omnibus Xpiraxit. Quo Viso Judaeis illico prae timore pariter et horrore fuga dilapsis, i hristiani ceurrentes digna quod accidit Veneratione magnificare coeperunt. Sangui nutem fideliter colluctus multis sanitates contulit incontinenter, multi quoque ad languorum remedi in poSterum aluit reServatus. Vulnus nutem in fronte majeStatis, et Sanguis, sicut per faciem deorsum Cucurrit a parte Sinistra, deficentus, usque in hodiernum apparent. De Judaeis Ver qui viderunt hae et audierati plurimi ad fident conversi

184쪽

CAP. XXXII. De brachio pueri Iesu in matris remio edentis

repud castellum adulphi eiu lapidis frueto

ilio days of . . .

IIenr II in let ludente ; qui, quoniam 1 aetu versi sunt in jaeturam, in blasphemiam pariter et amentiam VerSUS, brachium pueri Jesu in matris gremio sedentis in Superiori anuae parte, sicut Sculptura in arto lapido praeserebat, actu lapidis antecubitum per medium regit et statim in quantitate non modica tam a braebio

Superiori quam et a parte quae cum manu in terram ceciderat, Vidente utroque Xereitu, quoniam ea Censione trouga inter eos nuta uorat aliquot diebus, multis remedia dans languoribus sanguis muXit. Blasphemus autem eadem hora in publico conspectu spiritum moribundus eXhalavit. Sciendum etiam quod imago matri percusSo filio adeo tremere coepit, quod puer sere XCUSSUS n gremio matri QRSum minaretur, digitis tu tribus solito inserius resedit, de quod Zon rubra qua mater cineta videbatur cernentibus apparuit, quae tamen antea b interiori parte nonnpparuerat. Onite ero quod inseulptum habebat; oadom exiliens hora, quasi ad siniStram mammam, Petra Ore Vesti in rugam contraeta, pendebat.

Item duo socii blasphemi illius, qui ipsum Xantuantum erigero valebant, illico in insaniam vorsi sunt, et inhapaucos P0stmodum dies de medio sublati. Item milem die juvenis quidam te Bragmannorum 'gmine i 0-

185쪽

GEMMA ECCLESIASTICA. D. I. 105

dictam satietae Maris basili eam intrare volenS, cum pluries temptasset, anuis perti intrare non potuit, monacho quodam ecclesiae illius io intuente, ei quo dicente, quoniam peccatum aliquod grande quidsemper pertaverat, propter quod introire non poterat. Qui Statim compunetus monacho conseSSUS St, Se pridie cacabum viduae cujusdam paupercula Surripuisse et proquatuor denariis vendidisse, quibus statim redditis in manu monachi viduae restituendis, coeptaque devote poenitentia, libere intravit. Insanus tamen intrando offoetus est, sed infra tres dies in loco ante ostium, ubi brachium decidit et sanguis manavit Sanitatem

ornutam. noeeSSeΓUnt, enque gemmi et nuro spoliata, cum puerum in matri gremi in Sedentem fugam maturando integrum Vellere et a Sportare ParnSSent, materque brachium mirumque porreetum, ut violet, in interiora

prius habuerat, brachium MeXtrum nil puerum clausit et secum retinuit Quo Viso quoniam lucornum habebant Xteriorem quidem, non interiorem, perterriti

186쪽

106 in RALDI CAM BENSIS statim et attoniti cum iis quiae congesserrint in neculOSeuelesin Spolii nu fugerunt. Sed cum octo tota fugamnitemptaSsent, mane saeto nil euelesin janua Se Susceperunt, nee binde discedere potuerunt. Qui impresbytero mane eclosiam intranteμ, restituti omnibus. et recognitis usu sibi audi ierant, nitari adhaerentes, per ecclesia refugium et protectionem mortem quum meruerant Vaserunt. Usque in hodiernuin nutem in tanti miraculi signum raelii clauso mater filii in inpleXntur.

CAP. XXXIV. De Preeli in radicitia per Viruinem beatum et matrem

in tu tam cori8ervata'. At Canior ITEM Xemplum de re tu nostri apud Cantuarinuis lictos CC ut diebus de clerico quodam, qui uellam ni denterebasti ty inmatum, qui nee prece nec retio poteriit ad con- Sensum ilicere, in erepusculo sorte per Ostium e-clesia Sancta Maris in Endem urbe transeuntem, in ipsum ecclesiam in qua ministrabat Violenter nitra xii.

Ostioque statim interius Serato, totis nisibus virginem violaru et deflorare contendit. Illa vero quantum potui reluctando ad Virginem Virginum auli1γmosis singultibus altisque Oeibus pias incessanter receSeffudit, rogans et Supplicans quatinus ipsam in ecclesinsun virginitatem Suain mittere in mater et virgo non permitteret. Ipsa Vero pietate qua pro minet

bili acinoro pollui Seu a sanare permissa, Statim arrepto e re candelubro 1 OfiXO, ima insem Sunm Sic matrem, ab nitari cui ira sidebat visibilitor Me sum

187쪽

GEMMA ECCLESIASTICA, D. I. J 7

misit, quae protinus clericum illum bestialem Voluptatem suam effectui manuiparo nitentem, tot ictibus et tantis, livore pariter in crastinum et timore compure11- tibUS graviter verberavit, quod virgo indemnis et illibata n manibus oppressoriS VRSit. Elapso ero post triennio, clericus ille jam monachus effectu ad ecclesiam eundem apud Cantuarium die solemni boatae Virginis necessit, et Sermonem ad populum

tum rei gesti totum Ore proprio palam aperuit, dicen Setiam et asserens quod propter horrorem ea Sus ejusdem atque timorem ad monasterium offense confugit, ibiquo monaulialem Ordinem et habitum Suscepit. His igitur et aliis signis et miraculi multis in mater et virgo quae Thiophilum gratiae reformaVit, qua Mercurii resuseittiti lancea Julianum postatum per raVit, tantumque tyrannum Victoriose prostravit,

Se veram misericordiae matrem argumentis Videntissimis se apertis indiciis deuiaravit. Haud dissimiliter his nostris quoquo disebus addidit id

in urbe Cicostrensi, quod clericus quidam in oeulesin Sancta Crueis in qua tanquam diaconus ministrabat, mulierculam qua nilum nocturno tempore nitructam eorum altari fornicariis ampleribus violare praesumpsit Slaeculator autem ille Supremus acutisSime cunein cernen atque di SeernenS, qui nullum Omnino malumnedum facinus tam horrondum transtro permittit impunitum, imaginem Filii Sui areae praesi Xam in cujus quaSi prOSpeetu, Dee Iocul, immo propinquo nimiS, crimen committebatur, quasi ruina factu grandis deorsum mittens, et Super sustinorOSum endere faeiens, eodem gelo quo hinees Israelitum cum alienigena coeuntem performit, et hunc quoque clericum Xuerebravit, illa tamen, quoniam nSS 'Si invita et violenter attracta,

188쪽

108 G1RALDI CAMBRENSIS nianente prorsus illissa. Injuriam igitur tam crueis quam crueifixi, loci intui et ordinis aeri, per tot circumstantias et tantas plectibiliter ggravatum animadversio divina, prout decuit, terribili Xemplo vindicare

Sic etenim Patris pietas bonitasque Superni quos corrigibiles novit in peccato deprehensos flagellat et uastigat, et ad poenitentiam demum non mortificando reservat. Alios autem, quo Obstinato novi et ro- probos, et igni pabulo gehennalis cum paleis abjectis deputandos puta cui nihil occultum, nihil incognitum,

nonnunquam horrendo in crimine deprehensos, ad caeterorum terrorem et correctionem de medio tollit, et acerba quoque Unitione prosternendo subvertit Do in illos tamen omnes si dolinquentes et desperabiliter exorbitantes ess viandum tam acerbe decrevit, quanquam digniSsimoου, ne nimis neerbus et tro eme videretur, qui ius et misericors D turilliter esse di-nOSeitur. Semper quippe citra merita puniens e ultra praemians, Sed ii paucos tantum et rarissimos interdum animadvertere dignum duxit, quatinus et poteStas appareat, et formidabili Xemplo multos emendet, dum Suilicet paucorum non tremor et terror existat, ad quos fama perVenerit univerSOrum. Quoniam, ut poetio' verbis ad haec utamur, cum fas Sit, ut ait phil0Sophus, undecumque Proficere, Si quotiens oceant homine sun ulmina mittat' upiter, exiguo tempore inermis erit.

Et illud jusdem

Cum seriant unum, non unum fulmina terrent. Pau00rum itaque poena multorumque metu fulgura coruscant, tonitrua terrent et tonant, ulmina eadunc

189쪽

GEMMA ECCLESIASTICA. D. I. P09

Illud otiam dignum est nota, quod eum reprobis etiam qui puniuntur in terris ot subvertuntur multo mitius agitur et misericordius, quando maturius hinc tolluntur, ubi cotidie per Opera prava meritaque eΓ-Vers dum hic vivorsent, iram sibi in diem iras h0SnuriZarent, materiam quoque sibi ad ignis pabula gehennalis o di in diem amplius nugmentarent.

CAP. XXXV. De erue in Angli volatum faciente. ITEM Xomplum quod contigit anno martyrii beati lio os a Thomae Cantuariensis archiepiscopi, in epiSQ09 fu i 2 l. h.

gorniensi, in vico cui nomen Stane tu, quasi miliaribus of Voroes- duobus a monasterio do incheloumbo distanteri quineum reSbyter parochialis, cui nomen Rogerus, Vigilia Ascensionis celebraret, in prolatione istorum Verborum Qui pridie V tu , crux quaedam, crucifiXi vultum et imaginem praeferens, major aliqUnntulum unm ΡΟΓ-tatilis, ligno quod post altare se in utrumque parietem OXtendebat cuneis firmiter infixo se Subito Vellens, et in Volatum erigens, acuto ligni capite quod sub pede crucifiX Se porrigebat, qua demissior priuAeXtiterat arum subportata, parte inferiori praeneuta caput et coronam presbytori tetigit. Et cum ad

medium presbyterii pervenisset, Versu nitare Se VertenS, retro ad terram cecidit eum magno fragore reSupinis,

capite versus introitum presbyterii et pedibus adultare porrectis. Celebruta ero missa diaeonu crucem elevans eam in Oeo suo reposuit. resbyter nutem statim bonae memoriae Rogerum episcopum, comitiSGlovernia filium, a dion rei eventum i aperuit. Ipse Vero, ut Plurimorum testimonio certius super hoc

inStrueretur, quosdam de suis ad ecclesiam illam misit, quorum unu magister Silvester diutus irat. Et cin-

190쪽

IJ0 GIBALDI AMBRENSIN lii sita Veritate totius paroeliis testimoni ho Verum fuisse didicorunt. Testati sunt etiam presbyter et diaconus, quia tertia noeto post ensum illum, iterum eum summo diluculo nil uolesiam Venisent, crustem in eodem loco prostratam invenerunt. Quid autem hodportendere debuerit Deo quidem notum, sed hominibus hactenus extitit ignotum, nisi sorte quin parum nte martyrium beati Thomae Cantuarionsis antistitis illudnueidorat, tantam ecclesire Christi jam imminentem contumeliam, o crucis X injuriam, eru illa si volans

CAP. XXXVI. De sace Puot sui peccatu- qibliose cons entis, et illis qui alterium parochianum ad paruite Litiam re Oipi

sv in D publica confitentis, et de illo qui alterius parochianum ad osenitentiam suscipit Gregorium nudi - Sacerdo ante omnia avont ii de his qui ei confitentur Sun pocenta alicui recitet, non propinquiS, non XtraneiS, nec, quod absit, pro liquo scandalo nam si Oe fecerit, deponatur, et omnibus diebus vita susu ignominiosus peregrinando pergat ' Quod vero dictum est ut paenitens eligat Ancordotem Seientem ligare et Solvero, Videtur contrarium ei quod in eanonibu reperitur, ut nemo scilicet alterius ni Oel innum judicare 1 raesumat. Sed aliud est favni Velini proprium Sacerdotem contemnere, quod ennoneΗlii Ohibent, liud cecum vitaro. Quod Urbanus cincero