Sancti Aurelii Augustini ... opera omnia multis sermonibus ineditis aucta et locupleta

231쪽

I. Ionas Deo reli ellis. II. Ionas i ii mare demersus, et a ceto absorptiis. III. Ionas in littiis evomitus. IV. Jonas Christi morientis figura. V. Ejusdem sigura sepulti. VI. Demum et resurgentis

I. Ovidius et Salvator noster, dilector humani generis,

qui) emetipsum tradidit pro nobis a), et animantv Suam posuit pro Vibus suis b). v Omnia lamen quae pertulit a Judaeis jam praedicta fuerant multa a Patriarchis sanctis, de quibus unum in medio proferamuS, Ut ei historiam passionis dominicae comparemus . Legimus JO- nam prophetam missum Sse a Deo in civitatem Ninive, ut ejus esset interitus praedicator. Qui Ionas sciens miSericordissimum Deum, et paratum ad indui gentiam, ne praedicatio diis inanis et vacua videretur, declinavit ad su-gam. Iloec igitur civitas post mundi aciem, quae a fluentis diliivitque inundatione dignoscebatur CSSe OnSUmpta, prima Ninive civitas a Nino, cujuSAES nomen Sortita, ConStituta dignoscitur cujus cum populi delicta Salvatori nostro intolerabilia Viderentur, Ionae imperat, Ut ejuS Perditioni praenuntiandoe) abiret, quod ne saceret, a facie Domini sugiens, navi se 1 ictibusque commisit, fugiens in Tharsis a sacie Domini Dei. Mirares demutatur locus, quasi in Tharsis non erat Deus Deus, cui soli nihil absconsum est, insitatum tempestatibus gurgitem in ejus periculiun concitavit. Cum violentior sieret maris a Deo jussa

a apties V, 2. - b Ioan II. Qui videtur abundare. - IIae comparati reperitia inter opera . u-gustini in Sermone ad Catecliumcnos n. G. - CO lex male diluoi Di D. - Vi tu de Civit. De lib. xvi, cap. 3 , . I. - Vox illa Proen tintiandi Eabest a Codice; sed sensu res luis itur.

232쪽

commotio, erigitur ratis in coelum, et subductis undis ad arenas usque descendit in discrimine constituti tam pelagi ima quam coeli sidera didicerunt. Et dum concurSantium inter se nautarum nihil prosecisset industria, OmneS-que ac singuli formidarent, gubernantis etiam ducatu carina non obtemperaret imperio, Perimus, clamant, Obruimur, Onant. Haec naVi Coelum ferit, inseros pulsat i hinc cognoscite Fratres, qualiter Deo obedientia fuerint aequora, ut unum sugitivum Dei tota quaererent elementa. II. Solum Ionam secura somnii possidebat oblivio, cujus quietem nautarum saltem rupit invidia. Et Oh l in quiunt, tu dormis quid est quod homo es, et cum hominibus in tantis periculis minime commoVeris I unc

sortis consultatione, cujus haec causa paterentur Si requisitum. Et Ionas sorte praeventus jubet se Vere in profundum mare projici, asserens mortis Suae praeVentu vitam caeteris ac navis liberationem posse praestari. PS-tinant igitur universi Ionae implere responsum, qui in scelere constituunt Salutis suae omne praesidium. NOVum in periculo acquirendae vitae subsidium Solet benes actorum commemoratione misericordia promereri nunc Vero peccatum admissum crudelitatis auctores de periculo liberavit. Nam missus est Ionas in mare, et Omni tempestatis saevitia conquievit. O in omnibus adversitatibus eventus incerti Quis non crederet Ionam in fluctibus mersum P quis non Speraret ejus exanime CorpuS Ventorum diversitate ubique volvendum, et scopulorum Speritatibus laniandum Θ Missus in mare ad aquam pervenire non potuit, sed sub cibo exceptus pejori discrimine talem casum incurrit, cum eum bestiae Vorago simul absorbuit. Nam hunc cetus excepit avidis saucibus vivum , et quem comedendum SumpSit, nec ore, nec dentibus at-

ite ducta. - codex periculum , deest punctum s Ost subsidium.

233쪽

tre traxit. Morsus praedam non discerpsita immanitas gutttiris, et latitudo Voraginis escam non auri tam per se transisse nec enSit EXPaVescunt Viscera Cibum , quem nec calore naturali coquere, nec per pudendas corporis

parte egerere potuerunt. HabitaVit potius in utero ceti Ionas, et domicilii quodam modo interioriS, factus est incola ventris, ut ibi per triduum non Solum Vivens duraret, sed etiam supplicatione consueta Dei misericordiam

acquireret.

III. bat igitur 3 gravis per diversa marini littoris

bestia, quod comederat noVo gerendi genere Superis redditura. Cum vero inter spumas undae fluctuantis Ionas Sine periculo portaretur, praedoni Ventre SerVatUS, Subito

divina Providentia littori bestia proximaturi et quem triduo in alveo ventris servavit illaesum, hunc a vulnifico dente in littora ducit intactum. Hic cibi calamitas profuit, et de suo interitu redivivo salutem aliis contulit. IV. Hic jam, Fratres charissimi, post hujus historis disputationem, quam Ionae prophetae decursa locutio demonstravit, qualem in se habeat siguram, Domino adju-Vante et donante, demonStrare conemur. Neque enim Omnia quae in praeteritis facta sunt, haec sola humanissensibus sufficere credantur , Sed sigurae fuerunt futurorum, Ut Subsequenti tempore in Christo mirabiliter implerentur, Sicut postoliis dicit Omnia autem litaec in , sigura contingebant illis a). , Nam Ninive civitas illa magna, ad quam IonaS, praedicator ejus SuhVersionis, mittebatur, siguram totius mundi gestabat, qui idololatriis et sacinoribus mi illis ardebat Ionam Vero perSOnam Domini Christi designare manifestum est. NaVis ero in qua donas fugiens dormiebat, synagoga Iudaeorum intelligitur.

a i Cor. X, II. Codex habet litteras sine sensu et ei. - Id. male credebantur.

234쪽

Per mare vero intempestivis flueti l)us excitatum, Judi eorum populum insanientem , et turbulentici Vocibus saevientem cognoscimus. Bestia Vero marina , hoc est cetus, infernus intelligitur. Haec autem omnia, quae de Iona praedicta sunt, in Christo manifeste impleta videntur. Quod autem in Capsa navis Ionam dictum est dormientem, Christum in medio eorum significavit humiliter tacentem. Cui dictum est sicut et ad Ionam Exurge, Uare Oh, dormis, Domine, exurge, et ne repellas nos usque in v furem a). , Dormiens enim dicitur Dominus , dum tacere videtur super iniquitatem hominum, expectan compunctionem poenitentium: Sed dum exurgit, Ut potest, inimicos suos simul interficit. Quod autem sortes miserunt, cujuS Causa naVi periclitaretur, et cecidit Sors super Ionam , et miserunt eum in mare, et sedata est tempeStas, numquid alius quam Christus erat, cujus morte mundus omnis tempestatibus diaboli liberaretur, in quo pa- torna definitio jam a principio mundi, quasi sorte misSa

fuerat terminata, non aliter posse saeculum liberari, nisi

migeniti Filii passione permisisset impleri. Quem Dominum Christum quasi Ionam projicientem in mare, a principibus Judaeorum populi saevientibus traditum

susceperunt Romani crucifigendum, in quo dum prosi-cerentur , Sedata est et quieVit tempeStas Saevitiae Iudaeo

rum.

V. JamVer peracta uniVersa mysteria passionis' sepulturam veri hominis Christi, peragentes CognOScamUS. Nam cetus ille, qui Ionam suscipiens triduo vivum in alveo sui ventris Servavit illlaesum, Significavit Dominum Christum descendentem vivum in infernum. Sic enim ipse

Dominus in Evangos dicit Sicut sui Ionas in ventru

235쪽

, ceti tribus diebus, et tribus noctibus 3 ita pollet esse, Filium liominis in corde terrae a) u Cum hoc SaCra mentum numero dierum in passione Domini completum manifestum est. Inde multorum minus intelligentium SenSUS OntUrbatur, eo luod in sepultura Domini numerus ipse dierum quasi minime impleatur; non attento corde audientes, quod ipse Dominus dixerit, in quo ait: u Sicut Ionas fuit in ventre ceti tribus diebus, et tribus noctibus, ita oportet esse Filium hominis in corde tern rae. In Corde enim terrenorum hominum, et terrenis

cogitationibus studentium, quos saeVitia sui cordis in perniciem occisionis Christi succenderat, apud illos Christus jam quasi occisus et sepultus ora L . Hinc ergo a die illa, qua est traditus, et alia die crucifixus, o tertia diu in supulcro quietus, tribus diebus cum Sui noctibus, numerus dierum, qui in Iona fuerat praesiguratus, in Christo adimpletus esse cognoscitur. Quod nulli videatur incertum, quia ipse Ucutus est Dominus dicens: Ita portet, esse Filium liominis in corde terrae sed qui de hoc dubitat ostendat cor terrae, quod aliter quam dictum est

VI. Sed vomuit cetus Ionam, ot exemptis tribus diebus, ad lucem de novo egressus est Vivus. Ita Dominus Christus, peractis mysteriis secretorum, novo lumine decoratus apparuit, reSurgens cum testibus, qui Cum eo surrexerunt, et in ejus obsequium excubantes, ab inseris re-

Eusebius ejusdem sententu e patronus est in IIomilia soriae iv post domini ram Quadragesimae, Bibl. Patrum tom vi, fol. II 8 lit. D. - Vide discrimen horum dierum in lib. iii de Doctrina Christiana D. ugustini n. 5o; Serna ad Catechumenos de Symbolo n. 6 Lib. v. de Trinitate . Io, et iraesertim in pistola seu libro ad cogi alias ubi aeton de tribus

236쪽

meantem demonstraverunt; qui etiam Ingressi civita- γ tem multis apparuerunt a). Divina enim sacramenta in mysteriis antiquis abscondita , in Christo Domino Salvatore nostro Videntur mirabiliter revelata, quae SalVandis hominibus ita sunt demonstrata, ut Omnibus credentibus salutarem conserant medicinam.

SERMO XXXVII.

In diebus Paschalibus ΙΙ.

SFlus aliquantime durus PhraSis una integm 1 peritur in Sermone Sequenti xxxix, et ideo videtur ejuS-dem eSSe auctoris, id est, D. Augustini ad quem man feste eS referendus. Eaetrahitur eis die GSS. XII, fol. 160, quid AuguStinifoetus repriSentat. CONCO' dat emordium cum emordio Sermonis cLv11 Amen ACA Maur et cum erordi Sermonis Sequentis coetera autem disserunt. Utrum pari a Si rii duritas, et illa variorum exordiorum Similitudo sussiciat ad rejiciendam dicis antiqui et authentici auctoritatem Lector viadeat ego riec rejiciendum credo, nec auri resecem, cum Flus D. Aug Stini aliquando durus euadat, et

Orator Christianus Somm atque ex abruset loquens idem emordium bis aut etiam ter Sumam Potuerit. Ponatur POS PNPcedentem cum numero in diebus PaschalibuS XXXI.

237쪽

I. Oracula vetera a Christo impleta. II. Sol Christo moriente obtenebratus. III. Christus Patrem invocans. IV. Increpatio Judaeorum , et antiquorum i eneficiorum commem0ratio. V. Commemorali recentiorum beneficiorum. I. Mors Christi, descensus ad inferos et Resurreetio.

Ι. MULTA sunt et magna , charissimi Fratres, hujus S. Paschae Veneranda mysteria, quae divinis libris consecrata, in antiquis pedibus et vetustissimis Iudaeorum archivis fuerant condita quae universa a Patriarchi et Prophetis de Christi Domini Passione praedicta, neceSSeerat ut adimplerentur omnia. Et quoniam uno tempore semel peractis omnibus, Christus u Exultavit sicut gigas ad n Currendam iam a), η tamen solemni circulo haec anniversaria Vota celebramus, ut deinceps futura aeterna usque ad consummationem Saeculi maneant monumenta. Nec taceri possunt Iudaeorum scelera, quOUsque Veniat

ipse qui pertulit omnia , ut uVideant et cognoscant in quo transfixerunt binis jacula. ΙΙ. Ηic jam de eorum saevitia, quam in Domini Pas-Sione Xercuerunt, aliquanta dicamus: Unde postmodum ejus Resurrectionem constantissime demonstrem US. Neque enim mundus ipse scelera Iudaeoru in qui e Christo ingerebant, libere conspicere potuit, qui cum elemento suo' fugiens lucem quam habuit, cum Domino de mor

tali conversatione simul ad insuros demigravit. Nihil in-

a Psal. xviii 6. - b Ioan XIX, 37. mira sorte videbitur de Passione commemoratio in Pascia a. Sed videsis

s. Ioan Chrysostomum IIomil. xxxVul , in auli. a P. XLVlI, N. 7, et Combesis tom. iii sol ODI. - Eleute ιto stio , nempe sole. Forte alii luid desideratur.

238쪽

Congruum , nillil in ortuni est inferi Deum sine luce videre non possunt, sicut scriptum est Quoniam, Deus lux est, et tenelarae in eo non sunt ullis ain. Quoniam ergo lux de mundo migravit, sic scriptum est in assione Domini se Ab hora, inquit, Sexta tenebraen actae sunt in totam terram, usque in horam nonam b). γνQuid agitis , Iudaei, inficiandum sacrilegium vestrum Quod tarditas pigra lentescere posset, per totam terram vestrum scelus nox de medio die jussa est nuntiare. Currunt per totum mundum nigrescentes umbrae, impiis acinoris praecones, et irruente Chaos, nOVum nefas loquentes tenebrae nuntiarunt. Sic pro nobis Passio Domini oportuit nuntiari, ut totus mundus sub Obscuro miraretur abscondi. ob hora, inquit, SeXta tenebrae , saetae sunt in totam terram , Sque in horam nonam. γConfusa sunt elementa' imperiali verbo dirupta sunt foedera Dies horas perdidit, dum dominico corpori sol exequias praebuit' remOVit Sol cursu Suos , et abscondit luminis globum ne videret tu Christo sieri homicidium. III. Digne Fratres mei, luget hic mundus, CHUS negatus est Deus. Exclamavit igitur Iesus: st Heli, Heli, lama , sabacthani, hoc St Deu meuS Deu meUS , quare, me dereliquisti Damnat vos miseros Iudi eos querela coelestis, et quod assiduis clamoribus rangitur coelum, digni reatus in vos adducitur piaculum. Rogo, quale est facinus, quod adversus homines Deum Patrem contestatus est Filius Θ, Deus meus, inquit, quare me dere, liquisti Non hic sensus humanus, nec Christianus sal litur animus non a Patre relinquitur Filius, sed ideo dic tum est: si Deus meus, quare me dereliquisti , ut ostendu-

239쪽

retur, quia Corporalibus p cnis non tangitur Deus. Tune lividani de astantibus dicebant is Eliani vocat iste a). Ipsa est Consueta interpretatio judaicae mentis sic adversus Deum praVa semper et salsidica pronuntiare norunt Io luela , dum dicunt Eliam Vocat iste v Nunquam ut discipulum magister rogaret, aut SerVum Dominu inVO- et , aut in auxilium suum Deus hominem postulet, Sed Patrem contestatur in coelis Filius, qui fugabatur a terris.

IV uΤunc acceperunt spongiam plenam aceto et ponen

tes arundini potabant eum bin , Quid agitis, II omines ex limo terrae plasmati P umquid in principio fabricae vestrae, dum adhuc molle opus corporis vestri, inter initia, conspersi pulveris necdum durata materie, quando in novam formam ipse Deus Christus tuam hominis corporavit insantiam, hoc ab eo didicisti, tui acetum pro tua sa-brica propinasti Sicin Cum vero adhuc rudis nutriri foveri- clue cluderebas, et paradisi limen tener hospes, et delicatus

posseSSO intrares, haec erga . tuum Creatorem Operari

ante didiceras. Dic et tu, Iudaica gens, quando internaedios Rubri maris contremiscens fluctus, et inter diversas undas i ilatealis Viator incederes, Siccique pulveris mollitiem algis haIecibus Sicca planta calcares, hoc tantse inalbietatis crudele opus didiceras, cluod in tuu ni Dominum exercebas Vel etiam cum in erem quadraginta annorum Jer Siaatia, miraculiSperSpicuis pastus, te δcoelesti pane Sine labore cibares, et corporali salute sine infirmitate gauderes neque Vestimentorum Ut calceamentorum trituram, vel sordidatum aliquid des hilari videres' vel etiam cum petra illa Virgae ictu percuSSa, duriae

se inPOra verborum erroneas uiat, et correctionem expostulare videntur. - Codex quie. Id. algis Hibe tibias. Sensus esse videtur pulveremn Olliun vade te proliter algias ot halocos In Cod littora b dubia os , et adi oranam i accedit. - ad tua te. - Id. t.

240쪽

sili is cute dirupta, beatus Moyses nova fluenta sitientibus Propinaret aut illi amaras, Salsasque aquas ligno medicant dulcasset, et hoc pocul deficiens turba satiaretur , tunc in his miraculis tantorum beneficiorum didicisti caput erigere contra Dominum, ut ejus caput circuires spinis peccatorum tuorum, sicut scriptum est: Populus iste spinis peccatorum suorum circumdedit me a). V. Sed nec de veteribus jam aliquid nunc necesse est quaerere, cum de sua corporali praesentia tanta persecit miracula, quanta, Si requirantur, explicari non possunt. Tu, Udaicae genti populus, acetum selli commixtum Domino dedisti, qui sanctis galilaeicis nuptiis vinum de aqua factum mirae suavitatis cum eo convivasti Quod veroeaeeorum oculos ad lucem persectam artis ex pius induxit; quod surdarum aurium conclusiones aperuit quod balbutienti linguae nodum absolvita quod leprosorum cutem Corruptam humorum drietate in pristinum sanitatis colorem revocavita quod paralyticorum soluta membra ConStruxit, et pristinae saluti restituit quod claudis exilire jussit, quibus plus cura, quam natura praestitit; quod contra furorem vestrum, quatriduanum et sol tentem Lagarum vitae pristinae revocaVit Pro his ergo tantis, ac talibus bonis, qualia vobis Iudaeis praestitit, talia in ejus morte exercere debuistis, ut eum, quem colere debueratis, turpissima morte impie cruciaretii quem etsi morti

jam destinatum decreveratis, vel simplici ac rationabili

occisione consumeretiS.

VI. Noverint ergo crucifixores ejus in quem impie

graSSatae sunt ianus, non esses leVe commissum, in quo et terra movetur, et Coelum si Velum templi, inquit,

a In Scripturis hunc textum non reperi. Forte conbibisti. - Cod. iiial ciatis Corrupto m. - cod. quibus. 4 Id. St.