Titi Lucreti Cari De rerum natura libri sex

121쪽

IO9 Cum mi Ser eX unimo laetatur Corporo toto; non alio pacto quam Si, pes cum dolet aegri, Moin nullo caput interea sit forte dolore. praeterea molli cum Somno dedita membra 'offusumque iacet sine Sensu corpuS hODUStum,

est aliud tamen in nobis quod t0mporo in illo multimodis agitatur et omnis accipit in se II 3lastitias motur et curas cordis inanis.

nunc animam quoque ut in membriS cognoscere poSSi Sesse necime harmonia CorpuS Sentire Solere, principio sit uti detracto corpore multo Saepe tamen nobis in membris vita moretur; I2O atque' eadem rursum, cum corpora pauca caloriS diffugere forasque per OS QSt edituS ROT, deserit extemplo Venas atque OSSa relinquit; noScere Ut hinc possis non aequas omnia partis corpora habere neque eX aequo fulcire Salutem, I 23 sed magis haec, venti quae sunt calidique vaporis Semina, curare in membris ut Vita moretur.

est igitur calor ac votitus vitalis in ipso corpore qui nobis moribundos deserit artus. apropter quoniam eSt animi natura reperta I 3O atque animae quasi pars hominis, reddo harmoniai

ro sit

uti contra sit Saepe vicisSim,

122쪽

nomen, ad organicoS alto delatum Holiconi; sive aliunde ipsi porro traxere et in illam

transtuleriant, proprio qUne tum TeS nomine egebat.

quidquid id est, habeant: tu cetera percipe dicta. I 33

Nunc animum atque animam dico coniuncta tonori inter Se atque unum naturam conficere eX Se,

sed caput esse quasi et dominari in corpore toto consilium quod nos animum mentemque VOCRmUS. id quo situm media regione in pectoris haeret. I 4Ohic exultat enim paVor ae metus, haec loea circum lautitias mulcent ; hie ergo mens aΠimHS UOSt. Cetera pars animae per totum dissita corpus parot et ad numen mentiS momΘΠquo moVetur.

idquo sibi solum per Se sapit, id sibi gaudet, I 43

et quaSi, eum Caput aut oculus temptante dolorelas litur in nobis, Don omni conerueiamur Corpore, Sic animuS nonnumquam laeditur ipso laetitiaque riget, cum cetera pars animai Isoper membra atque artus nulla noVitate cietur. verum ubi vementi magis est commota metu mens, Consentire animam totam per membra Videmus SMdωres'Ne ita palloreinque exiStere istomony, Whether brought do to musicians Don1 high Helicon, or Whetherrather tJhey have themselves talion it Don1 Something else and transforrod it to that thing Which then Was in need of a distinctive name; What er it be, let thera k00p it: do you talae in the rere of my precepis. NON I asseri that tho mind and the foui are hept together in close union and malae up a Single nature, but that the directing principiewhieli me cali minci and undorstanding, is the head so to speah andreigns paramount in the whole body. It has a fixod soat in tho middio region of the broast: here throb fear and apprehension, about these Spotad Keil soothing joys: there re here is the undeusta ding or mind. Alltho rest of the foui dissseminated through the whole body obeys and moves at the will and inclination of the mind. It by itself stlono knowssor itself, rejoicus for itself, at times When the impression does not moveeither fovi or body together With it. And as When some part of us, thehead or the eye, Suffers Doru an attach of pain, me do not feel the anguistiat the fame time over the whole body, thus the mlud sometimes suffers patri by itself or is inspirited With joy, When ali the rest of the foui throughout the limbs and frame is stlared by no novol sonsation. But When themiud is excited by Some more Vehement apprehension, We See the WhOle

123쪽

corpore et infringi linguam Vocemque aboriri, I 33

caligare oculos, Sonere Ruris, Suceidere artuS, denique concidere ex animi terrore Videmus

Saepe homines; facile ut quivis hinc noscere possit

eSSe animam cum animo Coniunctam, quae cum animi vipereUSSaSt, eXim corpus propellit et icit. 16o Haec eadem ratio naturam animi atque animai corpoream docet esse; ubi enim propellere membra, Corripere eX Somno corpus mutareque Vultum atque hominem totum regere ac VerSare Videtur, quorum nil fieri sitio tactu posse Videmus I 63 nee laetum porro Sinct corpore, nonne fatendumst corporea natura animum conStare animamque Τpraeterea pariter fungi cum Corpore et una consentire animum nobis in corpore CerniS.

si minus offendit vitam vis horrida teli 3 17O ossibus ac nervis disclusis intus adacta, at tamen insequitur languor terraeque petitus segnis, et in terra mentis qui gignitur aeStus, interdumque quasi exurgendi incerta Voluntas. ergo corpoream naturam animi eSSe neeeSSeSt, Ι73 corporeis quoniam telis ictuque laborat.

124쪽

Is tibi nunc animus quali sit corpore et undo constiterit pergam rationem reddero dictis. principio eSSe aio perSUptilem atque minutis pserquam corporibUS laetum constare. id ita osso hinc licst adveriaS animum ut pernoSeere possis: nil adso fiseri celeri ratiotici videtur,

quam si bi mens fieri proponit et inchoat ipsa;

ocius ergo animHS quam reS Se perciet ulla, ante oculos quorum in promptu natura Videtur. at quod mobile tanto opereSt, Constare rutundis perquam Seminibus debet perquamque minutis, momine uti parvo poSSint inpulSa moVori. namque mOVetur aqua et tantillo momino flutat quippe volubilibus parvisque creata figuris. at contra mellis Constantior est naturast pigri latices magis et cunctantior actus; haeret enim inter se magis omnis materiai copia, nimirum quia non tam levibus extat corporibus neque tam Suptilibus atque rutundis. namque papaVeris aura 90teSt Suspensa levisquo cogere ut ab summo tibi diffuat altus acervus; at contra lapidum conlectum ipse euru' moveὶ enoenu poteSt. igitur parviSSima corpora proquam I 8

125쪽

ot locissima sunt, ita mobilitate fruuntur; 2

at contra quaecumque ma S Cum pondere magno asperaque inVeniuntur, eo Stabilita mais Sunt. i nunc igitur quoniam est animi natura reperta mobilis egregie, perquam conStare neeeSSeSt

corporibus parvis et levibus atque rutundis. 2O3 quas tibi cognita res in multis, o bone, rebus utilis invenietur et Opportuna cluebit. st haec quoque reS etiam naturam dedicat eius, quam tenui constet teXtura quamque loco Se contineat parvo, Si posSit conglomerari, 2IO quod simul atque hominem leti secura quies est indepta atque animi natura aΠimaeque receSSit, nil ibi libatum do dolo corpore CerΠRS ad speciem, nil ad pondus: morS. Omnia praeStat

vitalem praeter Sensum Calidumque, Vnsorem. - 2Ι5 ergo animam totam perparViS QSSΘ neeeSSeSt Seminibus, DeXam per VennS ViSeera ΠerVOS quatenus, Omnis ubi e tota iam corpore cessit, extima membrorum Circumeaesura tamen Se

incolumem praestat nec defit ponderis hilum. 22O quod genus est Bacchi cum flos evnnuit aut cum spiritus unguenti suavis diffugit in auras

126쪽

aut aliquo cum iam sucus de corpore cessit; nil oculis tamen esse minor res ipsa videtur propterea neque detractum de pondere quicquam, 223

imirum quia multa minutuque Semina Sucos ossiciunt set odorem in toto Corpore rerum. quare etiam utque etiam ruentiS naturam animaeque

scire licet perquam pauxilli S esse erentum Seminibus, quoniam fugiens nil ponderiS auferi. 23ONoc tamen haec simplex nobis natura putanda eSt. ten Vis senim quaedam moribundos deserit aurami Xtn Vapore, Vapor porro trahit aera Secum. nec calor est quisquam, cui non Sit mixtus et aer; rara quod eius enim conStat natura, necessest 233 aeris inter eum primordia mulin moveri.

iam triplox animi sest igitur natura reperia;

noc tamen linoe sat sunt ad Sensum cuncta Creundum, nil horum quoniam recepit reS POSSO Creare

ssensiferos motus et homo quae mente Volutat. 24O.quaria quoque his igitur quaedam natura neceSSeStad tribuatur; oast omnino nominis eXperS; qua neque mobilius quicquam neque teucius eXStat, nec magis e parVis et loVibus est elementis; Sensiferos motus quae didit prima per artus. 243savour has len somo body, yet tho thing itself dous not look smallor to

127쪽

OS prima cietur enim, parvis perfecta figuris;

inde calor motus et venti caeca potestas

accipit, indo aer; inde omnia mobilitantur,

coneutitur Sanguis, tum ViSeera perSentiscunt Omnia, postremis datur ossibus atque medullis aso Sive voluptas est Sive est contrari HS ardor. nec tumore huc dolor USque poteSt penetrare neque aere Permana re malum, quin omnia perturbenturusque adeo ut Vitae desit locus atque animai diffugiant partes per caula S corpori S OmniS. 233 sed plerumque fit in summo quasi corporo finis

motibus: hanc ob rem Vitam retinere ValemuS. Nunc ea quo pacto inter SeSe mixta quibusque compta modis vigeant rationem reddere aventem

abstrahit invitum patrii sermonis egeStaS; 26Osed tamen, ut potero Summatim attingere, tangam. inter enim cursant primordia principiorum motibus inter se, nil ut Secernier UnUmpossit nec spatio fieri divisa poteSta S, Sed quasi multo se Vis unius corporis eXtant. 263 qu0d geΠus in quovis animantum Viseere Volgo est odor et quidam calor et sapor, et tamen eX his

128쪽

omnibus est unum periectum corporis augmen. sic calor atque aer et Venti caeca potestas mista creant unam naturam et mobilis illa 27ovis, initum motus ab se quae dividit ollis, sensifer unde oritur primum per ViSeern motuS. nam penitus prorsum latet haec natura subestque nec magis hac infra quicquam eSt in corpore noStro atque anima est animae proporro totius ipsa. 273 quod genus in nostris membris et corpore toto mixta latens animi vis est animaeque poteStRS, corporibus quia de parcis paueiSque Crentari. sic tibi nominis haseo expers via facta minutis corporibus latet atque anima0 quasi totius ipsa 28Oproporrost anima et dominatur corpore toto. consimili ratione necessest Ventus et aeret calor inter se rigeant commiXta per artUSadquo aliis aliud subsit magis emineatque ut quiddam fieri videatur ab omnibus unum, 283

aeris interemant sensum diductaque SolVant. est etenim calor ille animo, quem sumit. in ira cum fervescit et ex oculis micat aeribus ardor;

129쪽

II post si frigida multa comes formidinis aura 29O

quae ciet horrorem membris et concitat artus;

est etiam quoque pacati status aeris illo, pectore tranquillo qui sit Voltuque Sereno. sed calidi plus ost illis quibus acria corda

iracundaque mens facito effervescit in ira. 293 quo genere tu primis vis est Violenta leonum, pectora qui fremitu rumpunt plerumque. gementeS nec capere irarum fluctus in pectore POSSUΠt. at ventosa magis cervorum frigida mens est et gelidas citius per viscera concitat auras 3O quae tremulum faciunt membris existere motum. at natura boum placido magis aere ViVit, nec nimis irai fax umquam subdita percit fumida, suffundens caecae caliginiS umbra,

nec gelidis torpet telis perfixa pa Voris: 3O3

Sic hominum genus est. quamvis doctrina politos constituat pariter quosdam, tamon illis relinquit naturae cuiusque animi Vestigia prima. nec radicitus evelli mala posse putandumst, 3IO quin proclivius hic uas deeurrat ad aeris, ille metu citius paulo temptetur, at ille

prone than another to keen anger, a second shali not be SomeWhat more

130쪽

turtius accipiat quaedam ClementiUS aequo. inquo aliis rebus multis differre necessest naturas hominum Varias moreSque SequaciS; 3Is

nec reperire figurarum tot nomina quot sunt principiis, unde haec oritur Variuntia rerum.

illud in his robus vid seor firmare poteSSO, USque adeo naturarum vestigia linqui 32opamola quae nequeat ratio depellero nobis,

ut nil inpodiat dignam dis degere ritum.

Haec igitur natura tenetur corpore ab omniisSa De Corporis est QVStos et causa Salutis;

nam communibus inter se radicibus haurent 325 nec sine pernicio divelli posse videntur. quod genus e thuris glaebis evellere odorem haud facito ost quin interent natura quoque eiUS. Sic animi atque animae naturam corpore toto extrahoro haut facito est quin omnia dissoluantur. 33O

inplexis ita principiis ab origine prima

intor se fiunt consorti praedita Vita, nec sibi quaeque sine alterius Vi posse videtur