장음표시 사용
391쪽
veras leges in salsum sensima detorquendo lutatur, dc tunc tenetur de damno partis immerito condemnatae. Si iniustis dilationibus, vel cavillationibus adversariam partem, vexet, aut impediat ne ius suum prosequa tur . Si adversae parti eiusue Procuratori secretum clientis revelet , & arma contra eumdem praebeat. & tunc praeter culpam proditionis , & iniustitiae tenetur ad omne damnum & interesse laeso , ut cum com muni docet S. Antoninus 2. p. tit. v I. Uno Verbo peccant graviter Advocati , & noxii fiunt restitutioni, aut compensationi, quando vel imperitia seu ignorantia, vel negligentia, iniuilitia, infidelitate, improbitate prodant debitum sui officii eum damno
sui clientis, vel etiam partis adversae. Tandem peccare possunt Advocati deiectu caritatis non solum erga partes contendentes , sed etiam erga pauperes , si dum tenentur sub gravi in extrema , vel gravi pauperum necessitate gratis eis patrocinari, non lecus ac Medicus , ct Chirurgus aliique operam suam eisdem praestare gratis, sine mercede, ad quam apti non sunt pauperes cum quis-
qi e teneatur ex caritate opitulari proximo
indigenti quando possit sine gravi suo in commodo defraudant eos tali ope , vel ita negligenter, ac tepide impenderent ut saepe saepius potius essent eis damno quam utilitate.
F. U I. De olligationibus Procuratorum, Rementis,
Secretarii, Notarii ta Apparitoris. Ne circa liaee multum immoremur , ad sa-eiliorem intelligentiam praenotandum censeo. Omnes generatim in quocumque ossicio vel arte versentur, teneri in conscientia fideliter ae iuste quae ad ossicium suum spectant implere, ac ideo scire omnia quae ad illud pertinent, debitam diligentiam adhibere , ita ut si aliquid committant, vel omittant contra proprium munus , peccant con
tra iustitiam ex contractu implicite inito
dum tale munus susceperunt, quamobrem
fiunt obnoxii ad res areienda damna inde procedentia. Nec possunt exculari ab ignorantia dum scire tenentur saltem sussicienter omnia quae ad suum officium rite , ac recte implendum exquiruntur cap. uti. de iniuri l. De e. s. clxx Iv. se regul. Iuris idcirco peccant &ad Has in restitutionem tenentur. Unde' 3bus I. Peccat Procurator . I. quando aliroeuis eorum quae Causidicis , seu Ad- . ' vocatis vetita diximus sive erga clientes
sive erga adversas partes, ut cum scripturas multiplicant, sive quia crassiori caractere eas lineant, sive quia inanibus ratiunculis pagellas implent. Si reo vel parti su deant ut veritatem neget. Si clientes ad iniquam compolitionem inducant ut faveant parti adversae, vel a ius a compositione retrahant in lite incerta , seu dubia quam cer
tam iactant . Si falsos testes inducant. Si
causam primo acceptam primo non procu
rent , servato tamen iuris ordine, qui quandoque exigit ut gravia negotia levioribus praecurrant . Si clientis nomine iis se non opponunt quibus se opponere tenentur, puta publicis proclamationibus. Si scriptiiras&s ciet a clientis debita diligentia non cus diante Si nomine partis iurent sine particulari eius informatione cum periculo peierandi .
Si sua imperitia dce. sicuti iam diximus de Advocatis praecipue quoad stipendium. 2. Peccant Reserentes si desectu studii vel sussicientis sollicitudinis male reserant aut aliquid subitantiale omittant, unde contingit ut litigans excidat in toto, vel in parte a sua caula, quod etiam fieri potest ii eonetur magis ius unius quam alterius expon
te. Si in rei reserendae studio segnes sint ,
ac tardiores , quam decebat, ita ut ex mora
crescant litigantium expensae a Si partium instrumenta per se non legant , sed excerpta solum aliena manu exarata: nisi manus haec sit admodum perita, & fidelis. 3. Peccant Notarii seu Tabelliones dc tenetur de damno , si vel eκ i orantia eorum quae ad suum spectant ossicium, vel ex malitia instrumenta rite non conficiunt scit an bimas clatis uias ponunt , quae sunt litium scaturigines: unde illud tritum; Ignoraotia Notariorum messis A Oeatorum. Si testimoniis testium aut partium dictis vel iactis aliquid addant, vel detrahant, aut res Omnes sincere ut sese habent non scribant, &quae ab homine in his rebus versato scribi scient. Si transcriptori cum erroris periculo aliquid committant e Si ea conficiant acta quae legibus interdicuntur , & reprobantur, ut testamentum falsum, usurarium, sim niacum, vel iniustum. Si amissis in striimento, vel testamento antiquo publico , vel aliuisimile eonfigant. Si testimonium aliquod ne
cestarium cum alterius damno non exhibeant. Si falsos testes admittant. Si necessarias i lemnitates in contractibus sive ex imperitia vel inquitate praetermittant. Si animo extorquendae pecuniae differant instrument rum ex speditionem; aut acti transumptum petenti sine quo recuperare non Valet, qui d
392쪽
sbi est debitum,vel sua iura approbare & tueri, negent aut occultent, cum in hisce omnibus peccent contra Officiuin tuum atque contra
iustitiam,&sint iniusta eaussa damni. Si iuramentum vel secretum violent. Silus pensia suo osticio prosequantur sicut ante inlitumenta conficere. Si seribant pecuniam cinram se fuisse solutam; quando revera per-
solitia non fuit: si alicui suadeant ut alteri
mutuam pecuniam tribuat , quem cognovit aptum non ei se solvendo , quando ne dum id facere nequeunt, immo admonere tenemtor elientem si aliquid noverint quod vergat in illius damnum, ut inter alios Tot tus. Si instrumenta caute non custodiant, nam hare si ex sua culpa perdantur, tenem tur de damno. Apparitores ut te iudicum ministri sa-cile servare possunt suum officium ,& se immunes a culpa reddere . Verum cum raro
intra fines suos qui in rebus forensibus implicati sunt, se contineant, hinc nee de iis praetermitendi sunt casus, unde peccare possunt & graviter, cum varii sint etiam ipsi modi in suo ossicio graviter delinquendi , nempe. Si aliquid ultra iustum stipendium exigant aut otius extorqueant ; ut si plura
negotia expedientes, eodem , vel sere eindem loco, tantundem pro singulis exigunt ut eis selvatur quantum pro diversis diebus , dc itineribus exciperent , idest si cum eo. dem die plures assignationes in locis paulo remotis dedere , tot computant dietas quot
execution s consecerunt. Si accepto man.
dato de aliquo capiendo vel eius bona , spe muneris monent ut sibi suisque eavear. Silustrando donMs, vel bona occupando asperius agant minitantes , ut munera ex γqueant. Si metu, aut pretio eorrupti minnus sibi commissum praescripto tempore non exequuntur ex quo partibus damnum
subsequitur . Si extra limites suae iii risdictionis operantur, si in stippi lectilium venditione vel licitatione constitutum tempus non concedunt , vel certis emptoribus f vent. Si lacta venditione pecuniam eX ea perceptam iis ad quos eadem 'pectat, sine caussa remittere differunt.
De obligationibM Ducum oe militum. Ivetsi eum sint modi quibus Duces, &di mili. milites nomen suum dando militiae se; μ ub oblitatione devinxerunt, nempe fidelitate,
tiae, caritate , & mansuetudine erga populos pro quibus militant , fide & iustitia erga ipsos met hostes hinc iuxta hanc triplicem obligationem tum Daces, tum milites peccare possunt graviter dc etiam contra iustitiam,& obnoxios fieri restitutioni. Quare peccant etaomst. contra primam obligationen, si iiii liti alii abique di ira molle di ante conventum te ipus ut
sponte obliti delerant , quia pacta eκ iustitia sunt servanda. Si ad partes adversari inrum transeant. Si Ducibus ac in litiae piae secto non Obsequantur , fortiter non pugnent , stationem non servent , arcem sibi commissam non diligenter custodia iit , d seMantque, etiam cum periculo vitae . Si exercitum deserant, quia ad haec omnia fideliter implenda conducti sunt. Si plus exigant quam a Principe statuturi, eli , vel non contenti suis stipendFix extorqueant a non hostibus, vel ab illis apud quos di vem santur, de eorum iubstantiis ; alioquin iniuriain saeiunt & tenentur de talibus ini stitiis ad restitutionem . Nec eos minimum suffragatur quod ilipendia eis intes re non solvantur ; quia hoc spectat ad Principem minime ad loea ; nee unus locus prae caete ris gravari potest. Si a subditis Principis hostis aliquid ex isant; quando illi solvunt cor
tributiones as redimendam omnem vexam
molestiamque cum tali solutione facta primeipi vel Duci ius acquirunt immunitatis ab omni damnificatione. Mortaliter peccant mees &obnoxi fiunt restitutioni, si suorum e pias militum non complent dum mi sunt ν& tenentur . Si in copiarum. recei sione extraneos non milites supponunt , seu substituunt. Si annonam eκ torsit eant ,& stipendia pro militibus, quos non habent. Qui militibus annonam deiectitosani ministrant. Si militibus debitum stipendium e fraudent . Si pecuniam exigunt a locis per quae transeunt ne diu ibi morentur, aut in alia divertant. Si militibus plura syngrapha dent ad illorum , vel proprium emolumentum in alterius damnum. Si permittant militibus hospites suos variis modis vexare, ut
pecuniam , vel quid aliud eis indebitum exigant; vel non obligant eos ad ea restituenda quae furati sunt. Peccant milites, dc Duces . Si fidem datam hostibus frangant .
aut dolose interpretentur e qui propria auctoritate praedam in eos exercent. Si glandes puteos aquas &c. veneno ἱnficiunt . Si directe eos in tet sciant , qui nec arma d serunt nec gestare solent, ut pueros, mulieres, senes, Religiosos, Clericos , Peregrinos , Rusticos, Mercatores , etiamsi praeda urbis eis
393쪽
eis esset eo essa . Si Ecclesias diripiant, &rebus divino servitio consecratis 1 acrilegas manus iniiciunt. Queii serro, & neci non par- cunt , dum iptis a militiae Praefectis imperatum fuit. Si eκ mero odio, & vindicta hoste etiam iuste trucidant aut damnum eis inserunt . Recordari igitur debent semper Duces , dc milites se obnoxios esse divinis legibus , idcirco eis abstinendum ab omni intultitia, dc crudelitate aliisque vitiis, ut luxuriae & ebrietatis , quae gratiari solent ingentibus militiae dieatis. subditi Subditi non eximuntur ab obligatione pa-iani te' proprio Principi iussi ire ad bellum , in ii iam . militare, etiamsi dubitent de iustitia bel- li, idest an bellum gelium a suo Principe iustun, sit. Nam cum Superior sit in pollessione praecipiendi, & ita pollulet obedientiae debitum , etiam in dubiis iuxta regulam iuris: in dubiis potior conditio post dentis; in tali dubio de iustitia belli adhuc tenentur subditi obsequi suo Superiori , dc hoe exigit debita sit bordinatio . Non enim est Ducis, vel militis, sive subditi sint, vel conducti,
examinare iustitiam belli. Extranei tamen, qui non sunt conducti , militare licite ri
queunt , nisi re eκ plorata prudenter iudicent Principem itistiim bellum agere. Aliter prudenter iudicare non valent se non peccare
militando; oc cum non debeant Principi militanti obedientiam, voluntarie se periculo
exponerent eravissimae iniuriae aliis insereris dae . Porro nemo debet militare contra prinprium Principem & Patriam , quia hoc est contra debitam pietatem, & fidelitatem.
De obligationibus Medicorum . Pbarmacopolin
obliga. Uatuor assignari possunt Medicorum. ος st aliorumve qui ex professo simitati hin
die. te. minum mlerviunt , Doligationes praecipue, ademi se . quas caeterae reducuntur. I. nempe ut nullus medicinae artem exercere praesumat ,
nisi ab auctoritate habentibus approbatus fuerit . Idcirco ex D. Antonino graviter peccant qui absque Magistratus facultate medicinam exercent ἔ quia omnis in materia gravi praesumptio dc temeritas, cuiusmodi ellat si aliquis artem arduam a quavita hominum pendet cum periculo gravissimi damni Reipublicae pro libitu exerceret , grave peccatum est . x. Obligatio est ut qui morbos curare profitetur, lusiicienti
scientia dc experientia sit praeditus. Et haec obligatio est sub mortali , cum debito coni-
pentandi damna ex ignorantia vel imperitia Μedici secuta. eum lex tam naturalis quam
divina de humana vetet, ne quis artem maxime periculis resertam quam ignorat, exer
crat . 3. obligatio est , Ac haec pariter sub mortali cum debito restitutionis ec compe sandi damna secuta , ut fideliter artem suam
exerceant. Hanc fidelitatem exhibere t nentur tum ex iuramento ab ipsis Reipublieae praellito. tum ex pacto implicito eum aegroto inito de eorum sanitate fideliter cuin
randa. obligatio est , dc haec itidem sub
mortali, ut artem suam exerceant cum pietate , religione, dc charitate. Hinc tenentur adhibere remedia tutiora, certiora dc in horum desectum probabiliora, tvj Me. de quae citius sanitatem allatura lunt. Qiiod mei a d.
si dubium sit medicamentum, & pr abiliter non profuturum, docent aliqui Theologi
non esie dandum , ut evitetur periculum, ni tiora.
si tamen 'orsus desperata sit salus ἰ quia tune in desectum aliorum illud adhiberi debet ; quia sic infirmi negotium utiliter agitur. Tenentur pariter in rivirbis periculosis alios Mediis advocare, dum hoc necessarium probabiliter videtur. Tenentur monere infirmum vel per se, vel per alios de periculo mortis . Et hoc praecipue praecipitur a Conei l. Generat. Lateranen L IV. Cap. Cum infirmitas de menitentia ; quam legem innovavit S. Pius V. Constitui. II. Idcirco si in mnibus his deficiant graviter peccant, sieiditi etiam si aliquid contra legem Dei sua deant , si esum carnium sine iusia eatissa
permittant. & a ieiunio avertant. si pauperibus graviter aes rotantibus gratis non Opim tulentur , si medicamenta ad impediendam generationem , vel ad sertum expellendum praebeant vel doceant; ii optent morborum frequentiam; si occultos morbos eorum quos curant, divulgent; si mercedem iusto mai rem exigant, vel maioris quaestiis Vatia infroti eurationem in longum protrahant ; si in favorem Pharmacopolarum ut hi luere tur, remedia inutilia praescribant . Idemqtie dicito de Phamaacopolis, nempe Sraviter peccare Ac de damno teneri, ii medicamenta ob eorum ignorantiam , vel imperitiam secutis eum artem non sint apte elaborata; si prae
scripta a Medicis remedia diligenter ae fi e-liter non conficiant, idest pharmaca min ris pretii substituendo , vel ea adhibe idoquae propter nimiam vetustatem essicae iam
suam amiserunt; si tandem pharmaca sua a rudi plebe ignota plus aequo iaciunt. Quae onmia cum contra iustitiam militent . hae e
394쪽
di itinilia perpetra lues ad damni illati ieiii-
tutionem procul dubio adstring tintur.
De Glationibus Parentum erga Filios , crFil. orum erga Parentes.
D. , , D Arentes filiis ac filiabus suis qlia tuoroue fi 'in L ex iustitia exhibere tenentur; scilicet a- debent niorem, instructionem, exempliano&correptio nem. Idcirco li Parentes in his peccent, duplexit a. ' peccatum committunt in Confessione aperiendum. iniare contra amorem filias debitum peccant Parentes graviter. Si vitam prolis conceptae sivere notabiliter nee liouit , aut ii immoderata itineratione , cur libus , laltibus dcc. abortus periculo sese committunt . Si prolem ortam caute nutriri diligenter non
curant . Si abique gravissima , urgentique necessitate filios tuos in Hospitalibus collincandos exponunt, & si possint, tenentur eadem loca pro dati no iniusto eis illato c pensare. Si ob tenacem avaritiam, vel prodiga litatem, vel pigritiam in laborando necessaria ad victum. & vellitum statui suo proportionatum filiis non sit inistrant. Si modicos reditus, dotem ii isticientem, scientiam, vel artem ipsis procurare minime satagunt.
Si nimis affecti erga quosdam ex lui filiis
alios acerbe tractant . Si filios invitos ad aliquem statum copiant, vel ab aliquo alimplectendo invitos retrahunt. De obli. Circa filios vero illegitimos . Mater tene tur alere usque ad triennium completum,ibium 'nisi lacte careat , aut i ulla ei subiit caiislaei patile. non ablactandi , quo casti tenetur pater ad B ti Q ' lactationis expensas. Gmipleto triennio tenetur. Pater, dc eius loco ii deficiat. Mater praebere a linienta , qui etiam cauila mortis Don potest praeter sustentationem aliquid plus eis donare, vel relinquere, ne legitimis minuatur haeredit as: &ii aliter secerint. te. nentiir illeseitimi etiam ante iudicis sentem stiam excelliam, utpote illis indebitum, legi
Peccant itidem Parentes contra instructiones , si rudimenta fidei filios suos edoce re negli eunt, si de rebus divinis raro autiere numquam cum ipsis loquuntiar. Sι a pec- cindi calionibus eo; non retrahunt, si mane dc vel re non invigilant, ut Deum orent aliaque christiana ossicia expleant . Si scandarim, eis praebent blasphemiis, verbis impii- datis. maledicis, obrigiate, ludis, aliisve nota :il ibus vitiis . Si Propter inordinatum amorem, vel incuriam nimis indulgentes di coeti erga filios, eos non reprehendunt in siils defeetibus, non solum verbis, sed si haec non prosint, etiam verberibus . Sicuti etiam si erga illos nimium severi ad iracundiam
eos provocent , quique magis irae impetu
quam caritatis allectu , irrationi bili rigore
Filii pariter ad amorem tenentur erga DebIta Parentes, reverentiam, re obedientiam, ut fili uix habetur in quarto decaloxi praecepto . Honora Patrem suum, Er Matrem tuam dce. 'Quocirca mortaliter delinquunt filii qui Parentes suos odio ae malevolentia prosi quuntur, laetantur de eorum infortuniis , de eorum prosp8ritate tristantur , optant ut eis se liberent, ut citius ea re possint ii aereditatem . Qui sine iusta causIa ea dicunt , faciunt , aut omittunt , ex quibus praevident, aut praevidere debent Parentes con
trillandos dc ad fravem iram incitandos esse : qui parentes ii infirmi, sint visitare, con
solari, curationem procurare, ac in omni eo
tum calamitate ipli opitulari negligunt eos de neces artis providendo; speccatores sint,
reverenter tamen eos non admonent, & si periculose infirmi, non curent sacramentis
muniri . Peccant autem contra reverent laedebitum, si Parentes illudant, despiciant, torvis oculis aspicianti iniuris a me iant verbis , dc multo magis ii contra ipsos manus elevent, non solum leviter , sed si tantum eorum percussionem intentent: si refugiant ipsos alloqui , dc salutare , a se tamquam
extraneos expellant, dc tractent, excipe ea men si ex iusta causta Parentibus non dissentientibus id saeiant. Peccant tandem contra debitum obedientiae si in his quae ad mores Pertinent, non obi iii latur Parentibus . Et hoc precatum est distinctum, quod aliunde simul committunt contra bonos in res, vel contra Relisionem. Item is eisdem parere nolint in iis quae spectant ad bonum iam iis liae regimen . Si matrimonium sine eorum eoniensia contrahunt, vel iplis rationabiliter
invitis, quia si iniuste contentum filiis ad matrimonium contrahendum denegent, licite contrahere pollunt: sed de his fusus in quam to Decalogi praecepto, ubi habebitur etiam
de mi lii,s coniugiim aliorumque coniuncto
395쪽
TRACTAT Us DE O ALI LAT. SPECIAL. Jcc. CAP.XI. XII.&XIII. 383luxioad prin os certum est eorum exercitium
non esse illicitum, dummodo suis saltibus theatii. non se exponat periculo mortis , ideli rum ea rii
De Obligat imibus Rust corum , Artiscum,
Enentur hi omnes generatim artis , A icu protes sonis suae susticientem peritiam habere. Illam sine fraude, neglige tia dc cuiusque damno exercere. Debitam diligentiam ad opus suum perficiendum, ac ut ile aliis, ac secundum rationabilem eorum voluntatem praeliando adhibere. Nihil ultra iustum pretium exigere. Gntractus pactiones-ouisa, fideliter in omnibus servare. Quare preeent 1. Graviter peccant ac ad restitutionem te- iust ci, nentur rustici qui sita imperitia graviter Fuic culpabili eaussa sunt cur in arboribus , vineis, messibus aut animalibus grave damnum obveniat. operarii quilibet, qui erassa ignorantia in opere perficiendo damnum inserunt ei, cui operantur. I. Graviter peceant cum restitiationis Onere coloni , qui domitros suos defraudant in tribuendo integram partem fructi tum de qua conventum est , vel nonnisi de peioribus frugibus sub praetextu quod heri aliqua ab illis prout mos eli, osticia exigant. item Pastores, qui greges iii alieno iando, aut capras in locis
prohibitis pascunt, seu id fieri permittunt. Item laniones, δc pistores qui sarinas, aut
Carnes eorruptas vendunt. Molitores qui franiam acceptum immutant, dc minus bonum si ibstituunt. Sutores , dc Lartores , qui par tem materiae sibi datae usurpant seu subtra hunt , quique vestimenta. vel calceas non bene consuunt, ut citius frangantur & di Gluantur. 3. Graviter peccant di ad damni compensationem tenentur rustici qui ob gravem eorum negligentiam caussa sunt quare fruges, aut pecus pereant, vel a lupo devorentur, vel surto auferantur. Μercena
rii pisri qui iustam operam diurnam ad quam sunt conducti, non peragunt. Opifices . qui laboribus sui parcentes, opus imperfectum ac vitiosiim reddunt. &sic dicito de cieteris de quibus iacile docere potest usus , &experientia.
De Gigationibus eorum qui exercenι artem Theatricam , ut licite eam Wragant. ARs teatrica triplex est . I. eximiorum saltantium. A. Histrionum seu i culatorum. 3. Comoedorum seu mimarum. se dent saltibus praecipitibus, ut iii qui per P; sextensiim sunem volitant &c. quia graviter illicitum est contra caritatem sibi debitam se committere probabili periculo nUrtis, & tunc peccant etiam spectatores utpote alieno peccato cooperantes. Qiuoad secundos , qui cantilenis, ludis, praestigiis, aut facetiis tuis populi laetitiam, ac risum m
vent, istorum exercitium non videtur D.Thomae illieitum . 1. 2. q. Ιεῖ. art. 3. ad 3.
Nisi tamen utantur verbis & factis illiciistis , ut saepius contingit ; qui si ita se gerunt, proculdubio graviter peccant , dc etiam, qui intersunt, quia interessendo liuic malo
cooperantur, ac proinde communicant in
Quo id tertios . licet comoediae de ite non sitit illicitae , eum ad civitatis decorem, pinpuli recreationem publicamque laetitiam ordinentur; immode inventae fuerint admorum reform .itionem, fiunt illicitae si como di utriusque i exus in scenam prodeant Verbis gestibus lasciviam spirantibus, & turpes cogitationes,ae deiideria impura excitantibus. Ut igitur lii omnes licite luam artem e erceant, primi ialtationes praecipites & periculosas agere non debent; non uti alii ver
bis, sestibusque lascivis, & inhonestis.
De officio oe obligatione Episcoporum. EPiscopus, ut iam suo loco dicitur, est Quid E.
legitimus, ae saltem mediatus alicuius pucopus. Apostoli successor in munere pie'm conereditam in rebus sacris dirigendi , idoneosque ministros ordinandi. Dixi saltem --
diatus, quia singuli Apostoli Ecclesias principaliores seu Patriarchales sundarunt , ex quibus postea in dilatatione fidei catholicae alii Episcopatus prodiere. Episcopi potestas duplex est, ordinis nempe, dc iurisdi tionis. Prior , idest potestas ordinis, consistit in legitima facultate idoneos Ecclesiae ministros ordinandi per continuam successionem ab uno aliquo Arestiniori ina deductam a Christo. Altera, idest jurisdictionis, consistit in potestate iuris sacri dicendi , atque ad eius observantiam cogendi Fideles sibi concreditos sub poena De 'bli privationis a divinis rebus participandis ' , .
Obligationes Episcoporum , nempe quae ad ipsettim statum ossiciumque pertinent , tum .
396쪽
quaeque exteriorem eorum agendi modum re-ipus ad persectum an orem practicum Dei , spiciunt nam de internis eorum obligatio-lhoc est voluntatem habere constantem e bus relinquitur iudicium Deo , qui unice est operandi ad maiorem Dei gloriam, & suae cordium scrutator) variae sunt : nam primoi'regis salutem, modo meliori quo potest . Episcopus tenetur scire obligationes sui sta-iHine non lane obligationem hane implentius, sedulo eas inquirere, ac frequenter re-iqui nee ipsemet legunt vitas librosque M. volvere iuxta monitum Apostoli I. Timoth. Episcoporum , unde percipere pollent varias . v. I 3. Attende ori oni, exbortatIoni, δε- rationes mCdosque promovendi floriam Deiririnae . Haec meditare , in his esto. attende ac salutem animarum , & forsan non si
tibi , doctrinae; Dista in illis. Hoc enimident secum habere in Episcopali Palatio fofaciem Cr retrium Iamum facies , er eos miliares eiusmodi eruditionis peritos , qua ui te audiant. Huic obligationi non satis-ipossent condiri utiliter privata praesertim iaciunt ylli Episcopi, qui negligunt lectio- ad mensam colloquia , nec instituunt certis nem librorum, qui tractini de iis quae imidatis temporibus collocrationes ecclesiastieas cumbunt suo statui , idcirco Episcopus t Ide servanda & melioranda Cleri & populinetur legere ac frequenter revolvere Epi idisciplina . 6. Episcopus scire tenetur, i scoporum obligationes, quae continentur iniquirere di diligenter revolvere non solum
Scripturis sanctis, in cincilis Generalibus , obligationes sui status , sed etiam directi
praelertim in Tridentino, in iure communiines, monita & incitamenta a SS. Episcin canonico, &in summorum Pontificum Con-ipis relicta pro recte obeundo munere Epitc si tutionibus. Huic obligationi profecto de- pati . Quocirca hoc onus minime explent ficiunt illi Episcopi qui ne quidem habentiquando negligant exhortationes pro accen secum Seripturam, Concilia Generalia , prae-idendo Episcopali aut Clericali servore, insertim Tridentinum, Ius canonicum, Bul-is lituete, audire aut legere. Nam eo ipsblarium ac Pontificum Decreta ἔ vel si ea indicant hi in seipsis contemptum quemdam habeam, eorum lectione neglecta vel otio-rsaltem interpretativum eorum mediorum se, vel in studiis quae ad statum suum veliquae habent accendere, fovere, ac nutrireminime vel parum pertinent , tempus in- persectum Dei amorem, practicum , hoc est sumunt. 2. Episcopi est capere in sermatio-ieonstans si iidium cooperandi ad maioremnem de caussis & negotiis suae Dioecesiis .iDei gloriam & suae gregis salutem eo me Unde huitiscemodi debito minime satisfa-,liori modo quo fieri potest. 7. Epilcopus tinctiint ii qui caussas omnes & negotia suae netur Episcopales redditus, qui suae hon Dioecesis ita relinquunt Viramis Generali istae sustentationi supersunt, in pias caussas bus vel Consiliariis, ut nunquam aut sere erogare, servato tamen recto charitatis Or nunquam exigant ab his relatronem aut re-rdine , idest eo modo meliori quo videat ter visionem actorum gravioris civ menti. 3. E- vire ad maiorem Dei gloriam , di animarum piscopo incumbit curare personalem instri i- sibi conereditarum salutem, ut docet S.Ca ctionem de statu suae Dioecesiis per annuam rotus in Coneilio Mediolanensi I. celebrato Synodalem convocationem sui Cleri Dioe- anno asες. p. z. tit. 8. Episcopus ser celani iuxta Decretum Concilii Trid. sess. vate debet modestam frugalitatem & πχε. eap. z. Huiusmodi obligationi desunt, derantiam in mensa, stuppeι lectili, α ordi- quando singulis Clericis Dicecasanis liberum ne suarum actionum , ut lint ad omnium ae accessiim non concedunt, sive non convo-Idificationem S imitationem proportiona cant saltem deputatos a singulis Capitulis, tam praeire suo exemplo Clem & populo& Collegiis pro aeeipienda relatione , ut ita iuxta monitum D. Pauli: Pric te qui 1n per quanisam Synodum ordinariam, non so- vobis est Irtem Dei. μουrdentes non coacte , lemnem, statutis temporibus Synodi Qt ista spontanee jecundum Deum . . neque Μιlemnis desectus suppleatur. 4. Episcopi par- dominantes in cleris , Ied forma faciι grotes sunt sedulo communicare cum suis Con-lgis ex animo . Idem monitum habetur etiam liliariis , aut cum Synodali conventu de in Tridentino sese. 23. eap. I. Revera ducaussis & negotiis dioecelanis . Unde hoc ficiunt huic oblisationi qui ita splendide vi
onus non adimplent qui caussas huiusmodi viint, ut licet provisi pinguibus redditibus& negotia suae Dioecesis conlarunt tantum- nihil aut parum eis remanet ut in pias caui modo cum saecularibus ministris , vel cumisas impendant; multoque magis peccant qui inexpertis circa res ecclesiasticas , vel iiiiii superflua aedificia vel ad maiorem splem cum expertis, privati vetan .en, seu non au-idorem aere alieno gravantur : Item illi quidito aliorum consilio . l. Tenetur Episcinicum ex sua familia vel ex sua domo si in sinculo
397쪽
culo remansissent, vi secundae geniturae ad honestatem sui status nonnisi valde moderatum haberent servitium, ascensii ad Episcopale thronum ex proventibus ecesesiasti- eis primogenitorum suae gentis vel saeeularium Principum neglecto exemplo, ipsorum Summorum Pontificum ultra decorem ad
tuendam dignitatem Episcopalis suae eonditionis sufficientem, splendor' aemulantur. 9. Episcopus in exercitiis Religionis catholicae publicis Clero suo dc populo exemplo praeire debet; quomodo huic oneri satisfacerent. si solerent non interesse publicis solemnibusque processionibus di comprecationibus , solemni divino ossieto sui Cathedralis Capituli , communioni generali , aliisve reli-eiosis ianct ion ibus ab Ecclesia vel comsuetudine solemniter inductis λ Io. Epi se
pus eximio castitatis zelo praeire debet siro clero, & populo , quod sane non praestaret si miscerentur in suis conversati nibus praeeipue noctumis seminae quami γvis honestae, &multo minus si eas ad suam mensam quoque libenter admitteret , aut quod nimis redderetur observabile, si sub pi tatis sprete in ipso Episcopio aleret non
concurrente aliquo titulo necessitatis, sive libenter inviseret , earumque inutiles visitationes reciperet , eum hisce iocarent, ac luderet, munuscula pretiosa, vel profana donaret , idemque de aliis huiuscemodi diei. is, quae eastitatis servens relus individuus
venerabilibus Episcopis comes non amat. II.
Nec solum super se ipsum invigilare debet Episcopus , ut nihil sub oeulis Cleri , α populi exhibeat a sanctitate sui gradus alienum , sed simul invigilare debet , ut
omnes tui familiares eius obsequio dieati ea ninum honestate se gerant , de in nocentia. ut sint aliis virtutis , dc pietatis
exemplo. Hanc obligationem non exequumtur, qui nullam a curiae Praesectis, aliisve inferioribus ossicialibus rationem eorum ubiae morumque exquirunt, singulos ad audiem dum verbum Dei non compellunt, nec ad sacramentorum frequentiam , aliaque pietatis exercitia, nec ordinationes pro domestica disciplina constituunt. Duodecim . Circa Dioecesis suae gubernationem debet Episcopus super omnia vigilem esse, ut eatholica Religio in omni biis suis
Dioecesianis incontaminata servetur ut minnet Apostolus I. Timoth. 6. Denserium fidei in evistos; ut constantia eorum in lancta doctrina aedificet incredulos, si qui sunt , sive Meulti, sive manifesti; prompte erro rum zizania si seminaret in aliquo inimi-
eus, omni conatu eradicare; vitia corrigo. re, virtutum exercitia . Christianam pera ctionem in subditis promovere . Unde reprehensibiles redduntur, qui Clericorum 1ea Uala tollere viriliter non conantur , deliri quentes corrigendo & poenis ea nonicis mulctando, dc li haec in his qui nondum lacria
ordinibus initiati iunt, prosectum non re portent , ut revera ad piam exemplaremque vitam per talia remedia reducantur , as statu clericali repellant et lacris autem in itiatos ecclesiasticis censuris ad meliorem fiugem compellant. Item qui non latagunt, ut Laicorum quoque gravia crimina oc corruptelae corrigantur . praecipue irequentes crapulae, ebrietates, blasphemiae, usurae, illieitae negotiationes, concubinatus, violentiae , oppressiones pauperum, Viduarum, ac pupillorum, mortales ac diuturnae rixae ocinimicitiae , homicidia , iuria, quae vitam Christianam maxime deturpant, oc quo rum scandalis moralis Christiana periclitam tur , ac siibvertitur cum notabili tui. gregia detrimento, incumbendo Parochis, ut salutaribus ac paternis monitis, ec exhortati nibus strenue , dc indetinenter elaborent . ut haec mala a suis ovibus eliminentur . Et si aliqui contumaciter in tua pravitate per sistant, eum certiorem iaciant , ut validi ribus remediis provideat. Item tenetur piscopus invigilare , ut tam in studiis publicis , quam privitis sana doctritia fidei , morum iuxta probatiorum Doctorum ira tentiam sustineatur , oc laxitates opini num tollantur . Unde graviter tuo ometo desunt, qui nullam instructionena capiunt de doctrina , dc moribus magistrorum a quibus Clerici iustituuntur in icientiarum disciplina, de auctoribus quibus in tali munere
utuntur, num sanae siet ranae quoad iidem, dc mores ; num eos detineaut an quibusdam scholasticis quaeli iovious, ac contentio nibus prorsus inutilibus Clericoruς' sta
tui , dc fini ; cum neceue si eos ii strui, ac exerceri ruper dogmata fidei dc mo.
rum, in sacris canonibus, ac Pontificum de
cretis, in Ecclesiailica historia , oc disciplina , in regulis sacrorum rι tuum , ut rite ecrecte ossicium sinina exequi lciant , dc valeant pro misiorι Dei gloria S lpirituali proximorum salute , praecipua , qui nil ira unica ratio, quare a Deo institutus lae. it Clericalis ordo. Idcirco non ιeviter deficit muneri suo Episcopus, si studiose non exiuirat seu scrutetiir de ii 3lb Clericorum siuato, &profectu; an exacte serventur in eorum in. 'iututioni quae praescripta sunt a summis
398쪽
Pontificibus, & iliis, praecipve Tride
tino sess. II. c. I. quod enixe inculcat quibus visitare & reformare spectat, quod praecipue est Episcopi , sedulam studiorum euram, corrigendo in his , & re formando , quae correctione, & reformatione digna sunt pro Religionis , & disciplinae ecclesiasticae augmento . Hinc ut facilius hae in re partes suas expleat multum contulexit non solum erigere Seminarium clim prinportione ad extensionem suae Dioecesis si ut praecipit Tridentinum Concit .ses I. xx III. cap. xv III. in quo adolescentes a teneris
annis in disciplinis clericalibus ac pietate instituantur ; sed simul munire talem l cum optimis legibus pro studiorum, di m vim disciplina, sedulo, & acturate invigilate si haec aliave ad huiusmodi itistituti
nem, ac convictum , exacte serventur. Talis
Epis zopi vigilantia non minori solicitudine occupari debet in Licaeis, Acciae iis , Coi servatoriis , Monasteriis, Hospitalibus, Ere-mitoriis, scholis, ut suis legibus instituantiir, di pro earum observantia in lactis visitationibus enixe urgere, vel in annuis comventi Mis synodalibus . Idcirco nullo habito expensarum respectu instituere debet super hisce rebus visitationes , & inquisitiones
Decimo tertio incumbit graviter Episcopo invigilare & curare ut in Parochiis diebus dominici aliisve festis habeatur concio , di horis pomeridianis ea techeses a Parochis ,
in quibus doctrina Shristiana s quod servandum eurabit etiam in concionibusὶ pure sine fabulosis narrationibus. sine incertis revelationibus sine profanis digressionibus eκ probatis auctoribus tradatur,& puerit prima doceantur fidei rudimenta. Rei tanti momenti deesset, iii non soli citaret ut de tali obset Yantia istincta instructio ei exhibeatur . In o Episcopus ipse meliori modo, quo potest, tenetur praedicare verbum Dei , & ubi verbo paseere non possunt plebem sbi concreditam hoc peragere debent per Pastorales Epistolas in Ecclesiis perlegendas; vel per missio nes. Ita super his omnibus ardenti telo ur-
et Concit. Trident. Sess. xx v. cap. LV. De debi. Decimo quarto tenetur Episcopus suis eκ-
o Epi pensis providere de susticienti numero OH- ei alium , idest tofis liariorum Ecclesiastico-zelauia rum, censorum, itaut eo a Dioecesis visitari , causae Ecclesiasticae ordinate expediri , libri omnes exacte revideri , & commisi sones sine vacatura Prompte institui pose sint . Sie praecipit Trident. sess. xx Iv. e. c. III. Quocirca tenetur sub gravi ad Isti .usmodi ossicia assumere viros in Theologia dc iure canonico peritos, necnon probitate morum exemplares. Tenetur in super Di E-cesim perlustrare . seu visitare meliori nam do , quo potest, ut Episcopis praecipit Trident. sest. & cap. cit. Sed si fieri potest, hoc iaciant per te ipsbs personaliter, ut in striicti nem percipiant de statu tui gregis, de Par chorum eura dc soliciti id ine erga sitim gre sena , ae de legum synodalium observantia, ct hoc faciant frequentius, vel saltem sininsulis trienniis. Decimo quinto curam habere debet Episcopus pauperum aliarumque miserabilium pers briarum, inculcando tam in Synodis, quam
per Epitiolas Pastorales Obligationes Cleri. corio , qui sunt de Ecclesiastito benefieio provisit, erogandi in subsiduim pauperum , quae ex honesta sua sustentatione ipsis supersunt.
Decimo sexto tenetur Episcopus , ut selias diximus. re sidere , nisi legitimo imp dimento eκ iusta , dc legitima eaussa dis.
pensetur; quae plane esse nequit solius reis creationis, ve l curiositatis gratia,aut negotium mere prosarium non necessarium ; ideirco si
tali titulo diu absunt a sua Dioecesii desunt suae oblig tioni & graviter peccant. Decimo septina' tenetur Episcopu -- nam habere solicitudinem , & Zelum pro Eeelasi.
decenti ornatu Ecclesiarum, honestate divi- tum.
ni ossicii, & sanctitate suorum subditoriim iquare rei fiunt transgressionis in dolio sui umuneris qui non perquirunt nee emeaeia media praescribunt, & urgent, ut ter eiurmundities in Ecclesiis ,& paramentis, cim ea decentiam in publico cultu religionis , di non student removere sacras personas a vanitatibus saeculi,quae deVotionem puritate que animi commaculant. Decimo octavo. Si circa res fidei oriatiis tur periculosae controversiae, Episcopus eas sitiit... ad S. Sedem referre debet. Cirea res fidei a Concilio penerali, seu a S Sede definitas nova eum Sectariis colloquia Episcopus permittere no0 debet. Tenetur Episcopus perpetuam instituere inquisitionem circa libros usuales suarum ovium , ut examinetur , an quid contineant haereticum , perniciosum ,
vel superstitiosum iuxta Decretum Concilii Tridentini Sess. Iv. de eis. librorum . Non debet permittere nec pati Episcopus in libris verba Scripturae detorqueri ad profana tu ta Tridentinum de eis. libr. Item curare debet Episcopus, ut ex libris expungantur
399쪽
pmpositiones scandalosae, temerariae , seditiosae , aut rituum novatoriae , imo vocum etiam novitates ab Haereticis excogitatae , Haereticorum en omia, dc famae proximorum contraria . Ita praescribitur in Regulis
Indicis. Inluper curare debet Episcopus, ut in Cathedrali , ac in omnibus Monasteriis' etiam exemptis, & in omnibus Gymnasiis lectio, live ex litio ac interpretatio S. Scripturae, licui statuit Trident. Sess. v. c. I. introducatur , nec non lectiones ac studium Theologiae moralis; quae licet tam necessaria facile nihilominus ab Ecclesiasticis etiam studiosis , sed in aliis disiciplinis, negligitur . ut alii prorsus isnorent regulas, quibus saltem suam conscientiam dirigere valeant, alii ex doctioribus, de stii diosis , qui de dissicilioribus in philosophicis & math
maticis rationem reddere valent, in mora-D. bitum libus saepe saepius su ne ieiuni , etiam in εν stppi liis quae proprium statum , idest elericax ἡ: 'lem spectant, eum non levi sitarum anima-
Theoloe, rum detrimento, dum multa sibi licita cre- n Cath dunt, quae iuxta sacrorum eanonum statuta statum clericalem omnino dedecent. Quare numquam satis laudabilis cura & zelus inter alios sapientissimi Praelati ac Cardinalis Patavini Ueronesii, qui studium motalis disciplinae enixe dc indesinenter suo clero inculcat . Non sinat Episcopus praedicari de Purgatorio incerta , & quae turpem quaesum sapiunt , iuxta monitum Tridentini
se S. xxv. de Purgatoris . Curet tamen ut
suffragia pro Defunctis pie' , & devote
fiant, dc sundationes eκacte impleantur. Item accurate invigilare debiat Episcopi,
ne introducantur seu populo evulgentur nin a miracula, non examinata , novae imagines inusitatae non exponantur, vel parum
honellae, novae Reliquiae non satis certae , nee superstitiosae devotiones indueantur , uti monet ac praecipit cit. Tridentinum. Conari pariter pro viribus debent Episcopi exturbare de eradicare e suis Dicecessibus dis. solutas choraeas. profanas comoedias, alias ve prophanationes in diebus festis. Inquir re pariter dc scire tenentur, num ubique in Ecclesiis omnibus Sacrificium Missae devote peragatur & sine sordido quaestu. Inquirant insuper dc curent, ut parochi pro Par hianis diebus Dominieis & festis de praecepto
applicent pro populo iuxta monitum seu praeceptum G, ncilii Trid. Sess. XIII. cap. I.
dc Constitutionem felicis recordationis Benedicti XIV. in qua clarissime rem exponit circa debitum indispensabile pastoribus omnibus ac praeceptum innovat . cive aut tandem Episcopi 8c maxime attendant, ne Beneficia curata iis conserant, qui ad obeunda personaliter officia parochialia vel abiolute vel notabiliter minus idonei sunt, & eo magis quando talis inuitutio fieri debet in e cursu , cum in tali casu agatur etiam destricta iustitia eligendi digniorem , ut enixe inculcant sacri Canones , & praecipue postremum generale Concilium, nempe Tridentinum sessi xx Iv. cap. XVIII.
De Obligatione Rerum ae Principum praesertim circa res ecclesiasticas.
OBligat sones Regum ac Principum ab
aliquibus perdociis viris expotitae su
re . inter quos Francileus de Salignae dela mi he Fenelon Archiepiscopus Camera censis, qui ante Archiepiscopatum fuit praeceptor Ludovi ei Delphini , filii Ludoviei XIV. in libello edito sub titulo Directionspour la Conscience dia Rot. Principes tenentur non iam obiter , imo clare & distincte scire veritates omnes Christianae Religionis, omnesque christianae legis obligationes.
Quare credere tenentur , ipsos minime ex
emptos esse a lege Evangelii , quae omnibus indiseriminatim praecipit animi humilitatem, iustitiam , sinceritatem, idest verborum veritatem, assecti uim actionumque m derationem , compassionem ac misericordiam, mansuetudinem, unde semper parati sint ad iniuriarnm remissionem. Huiuscemodi obligationi directe adversantur quorumdam adulatorum vel politicorum principia , murmurantium, severe imperandum esse Seum austeritate, &dure erga subditos agendum, nec Principes verbis suis teneri seu ligari. In eligendis Consiliariis ea vere debene in
omni genere ne adulatores assumant, neminpe non tales qui soleant blandiri de approbare Principis ambitionem, vanitates, mollitiem , inertiam, fraudulentias, sed qui sincere ac libere veritatem proserant. Principes eum omni devotione precari debent ut impetrent a Deo scientiam eorum quae Deus ab eis exigit : nam nisi humiliter dc instanter petant supernaturale gratiae lumen, unde viam , media, necnon alia quibus dignoscere missint Christianam Iegem, aliasque obligationes quae ad eorum statum pertinent , isnorantiae omnes , quae ex hoc ii plectu sequuntur , erunt ipsis voluntariae ,& ad culpam imputabiles. Itidem praeel
400쪽
rere debet ac assumere directores suae comitium in quovis tribunali . Nam nisi haee scientiae prae caeteris pios, intrepidos ac pe-lsciat, ignorabit iustum valorem rerum suis ritos, non secus ac in bellicis & corporali-ioculis perpetuo observandarum, quotidie d bus praeserri solent Generales ac Medici pe-icipietur a suis Ministris. & multo plus noritiores. Verum eum unus quantumvis i peri-ixia erit bono publico ipsius ignorantia quam
rus facile subiici possit suis praeiudiciis, prini pulo corruptio ossicialium di Praes in
dentia Christiana exigit ne uni tantum con- rum ministerialium. Pariter non minori eu-eredat, ted Concilium Meteilas ictim insti ira vitare debet vitia personalia morum ruat, ae ei plenam facultatem se in nepiniquam vitia publica regiminis . Etenim sitio suae conscientiae admonendi conserat ,lPrinceps in sua Regia operetur, loquatur , ut ample probat Franciseus de Arrauxo E- vel patiatur inhonesta , vel qtrae legibus piscopus Si obiensis Decisionum Moraliumlarii ianis opponuntur , habet frequentes disp. Io. dissi 2. n. 26.&27. nempe Princepsiimitatores nedum intra limites sui Regni cuius ditioni subiectae lunt plures Provinciaeivel ditionis; sed in exteris quoque Pro vim variis legibus viventes, omnino oportet ut elis , & huiusmodi pravus effectus est irre- plures ministros habeat , quando hos repe imediabilis , di lone issimae durationis non raro
xire rostit. ad integra saecula. Ex Opposito vero vitia Qu tiam Princeps add: seere debet leges omnes, con' regiminis non incitant ad imitationem, sed enetur suetudities ac observantias Regni vel Primi ni obiecta tantummodo contemptus, homsubditi . Cum enim ipse sit su- rotis, ae universae abominationis . Noxia'. .' premus controversiarum tam civilium quamlsunt quidem fortunis, non vero animabus.
milliarium iudex , de his prosecto recte iu-iItitur cum effectus vitiorum personalium indicare nequit, nisi earlimdem legum & con-iPrincipe vit quaedam lues universalior aesitutionum plene sit instructus. Non mimidiutulisor , vitia personalia Principum ae- ipsi satis est si in Senatu resio , ubi haec que ac vitia politica r iminis solicite e audicare debet , reportet semper votorumiranda sunt. licet negari nequeat sub alia pluralitatem, quia ipsi incumbit , non nu'iconsideratione, quatenus vitia resti minis iminerare, sed ponderare vota, dum facile fie-inumeris iniustiti ii Provincias replent, exri potest quoidam Consiliariorum tacito re-lhae parte graviora esse vitiis personaci proco foedere maxime in caussis valde amitibus. biguis, vel obscuris, aut intricatis ultro ci- Non debet Princeps admittere in sua aula o Amp. troque cedere potius inclinat inni Collegaeiomnes indiscriminatim seminas nobiles, sed nis d. in savorem elientis, quam rationi & juri. eas tantummodo quae s ervitio Resinae ae im . Item nosse debet ius gentium & ius com-iPrinei pillarum opus esse i=ossistat; & prae' νζ:νω mune relate ad vicinos, sotanamque regimi-icipue ea vere debet , ne seminas iuvenes ianis ac fines ieu limites suae potestatis qui admittat in sua aula quae sua pulchritu- tia. a primaevis temporibus indesinetati observam dine facile esse possunt suis aulicis i tia in Regno suo vel Principatu praefiiritisqueum iniquitatis.& multo magis admit suere : nam si haee ignoret, facillime induce-itendae non sunt in aula seminae sit spe,
tur ab adulatoribus exemplo exterorum Prin-lctae , quae varias periculosasque novitates aecipum alio iure per fas aut laesas utentiumilibertates introdueunt , aut quarim iam ad inducendam novam regiminis formam aliquam patitur maculam. Ad servitiun ve- Omnino alienam a iuribus antiquitus rec iro Reginae seligendae sunt matronae nobiles,rtis, tacito inter Prinei in & subditos sce-iaetate & maribus graves o Insuper corrigeredere firmatis , vel prorsus per capitulationesidebet luxum , & reprimere sermae intondi pactiones iuratas sacratis. Insuper seire stantiam non solum quoad luxum & sor- debet numerum lilbditorum , agricolarumlwm vestium , sed quoad luxum etiam αδ emm , artificum, serensium , mercatorum,ssormam mobilium, apparatus, conviviorum, nobilium , militarium , Clericorum laecala- aedificiorum , hortorum , rum &C. Tium & regularium, ut sciat quinam bono nam exinde quam plurima mala sequuntur, publico delint, prolint , aut oneri sint vellae maxime Reipublicae & Ecelesiae Dei . detrimento. Debet quoque icire suorum tu,sNam ex luxus licentia seminae , quibus diuorum consuetudines, privilegia, libertates,lsatis non est domi facultas , quaerunt commercia, negotiationes, leges commercia- mediis illicitis unde superbiant , ct Prin-les uiuales tam intra quam extra Regnum. eipibus ipsis ad hune finem insidias ten-Item oportet iit sit instructus de omnibusidunt , qui nisi eas arceant, semper in pro tribunalitas, auribus & abusi sus ollicia-ixima peccati occasione versamur. St ora' Pere