장음표시 사용
461쪽
Videre itas uoletisus, necesse est ut aut colo aut Lmen objciatur. Itiee militudinibus suarum frmarim inimi is, primo intermedium quodcvns ulrium, postremo fenctum ipsum incitdnt. Lumen vero, quoniam corpora uidetur permeare , corpus ese noni potest:uerum adiacet corpori perula,cuua est fomis vis permis. Pendet aute ex luce lumen, quippe quae alia sit a lumine. inioniῆuero nihil est eouariu lumincidcirco rufi ca v cotineretur, puncto temporis ommnia illustraret. Quo fit,ut diu protinus aduentanteforis rudiatione unuquods illucescat. Nihil aute uiderice res potest,nisi lumen intercedat. Quare ad colo- irem scitriendu, limine quide opus e l: non propter colore, qui perse lausibilis est sed propter1 actu interceptu.In tenebris dure eos colores cernimus, quis eis lumine quonia rerum imabiles, quae ad oculii os de iratur,etia lumine aliquo adiuuatur. Lume t uim i vero tenuius cum sit aliquanto, quam obiectae rei similitudo, oculos movere potest in tenebris existenses. Que--ns vero noctu perlucet, ut siquimae,putres, quem cus, er pisciu capita,animantius quorunda cornua, colore minime habet,quo uidiatur, sed sua lucuplendent: colores enim nisi in lumine uideri non pollunt. Ignis autem idcirco tam in lumine quam tenebris indetur,quod quu Iuce inst habeat laminis eliciente, sibi inita noctu quam diu abude sylidore surraministi a. Aeruero ex aqua, er reliqua corpora perui lumine alieno permeate,non proprie sientiuntur. Uer tame ' r . quavissicietibus alienis coloribus uere uide M ex
462쪽
' io Naturalis scientiai se enim aer est absicolori quod enim colores omnes mittit,neresse est ut careat omnibus)quia tamen tenebrae quos ex luminu priuatione percipiuntur,uideri elum aer poterit . er tenebrobus quum fit. moi potest, Q sic tio. cur simulacra reru, no res ipse adsensum ueniat.sed
apertu est,inisilia siupra simius posita infit, umentu
actione tolleresentiendi. Quare lux, colorier lavi, species suas adocussi mittunt erit nece G si uideri no lent. Quae si ita siunt omnia,quatuor adsentienda fingula requirunturi obiem ,rnedium, insti umentim, spiritM.Spiritu uoco uitalem trum uigorem,qui receptat colarum simulacra ab eo humore, qui in pupita cernitur oculorum. Spiritus is per neruum a cerebro mittitur, sensums in se continet um Uum.
Audire item uolenti onus objcitur, qui ex durorum corpora conflictione,aut uehementiquarum aeris, , impulsione generatur. Nam chordae quae bris apta turines cum corpore uilo confligunt,nes reiectae o. rigam redduntsed aeresessi impelluntur: qui ne uacuansrs ulla fiat,*ccedit impetu, ex duriusculi cor oris uicem supplet. Sonu alit ea m xime bene reddat, uae, clerem abundonancifctitur. re aes argentums so. nlim meliorem gratiorems quam plumbu emittit. Et concaga melius redduint vocem,quam pluria: idcirco,
quoniam aer is qui est ibi conclusim, interea sibi ipsscollidit, dum elabi nequit. Plana item quam Hyga bdelius sonat:quum aequabilis hic fat expulsio , illic ve, Tibo. non aequabilis.Echo uerb non synus,sed orire-
463쪽
Compendii Lib. v. . ir 'reflexus redit. Vt rei in ciam proiectus M aequar u, orbiculos quosa Acizita fontis qui in aere gignitur, Das circulas habet, quos uda rem Us multiplicat. inde a langinquo sepius audire quae procul sunt . I reat.QEoniam uerb non sonus ipse in aurem audit
uenit nam sensile positu supra sensim, aufert ut sentia M potestatem )sed boni similitudo: idcirco σμmilitudo ea uos habebit circulos, qui quos sibi ipsis
succedendosen .mamvis enim sonus is qui representat, subito introduci ex sest posit: tamen quia is quem re ipsa existente repraesentat, mouetur, necesserit, ut naturam dum sequitur alicnam, etiam ipse per succesioneni moueatur. coloris nans militudo id circo ubiώ,punctos producitur, quis color is permanet. Q gemadmodum autem duobus eandem uidentibuε rem, unum idems, non bina cernuntur, qu aerem mitspiritus repraesint indu ita duobus audientibus sonus idem ars unus, non bini fientiunturrium eius cm soni mulacra eadem repraesententur. Evenit tamen interdum, ut bina uideantur singula, aut uim
somorum uero plerassunt genera, edunuid pra. eipuu, quod uoce appcdamus, Ab qua loquutio periuile ac species continetur. Ad uocem autem edenda pulmone opus est, Cr gutture,as ea arteria, quae quum instrumentu vocis et loquutiis sit,quae uaria est, iis dissimilis in animalib. requisita, et pro cuiust nature impcrumenso sconio ira, Est enim hec non tam ad' expria diantur, quum uehementes colorum imagines, on rimque ualide reflectuntur.
464쪽
Naturalis scientiae. exprimndas uocesisque/-s nece cris, sum daeor,uicinum, et pulmone aeris recentioris aduentu refrigerandum. tiam er lingκa non solum ad loquendum, sed etiam adgultandu est maxime attributa. Ad loquutionem uero et lingua ex palatum addendus. Num tibia devires ad pulchritudine expressione, sunt coparata. Locutio vero tametsi a natura principium summerit, sellitatione tume humana est absolata. Non solum autem carentia sanguine, ut pistiugenus,ueram et non carentia pleras vocem nuru emittunt, quippe quae careant π1 iratu. Fit aut qua s. ut branch s aerem uerberatin uoce reddere arbitre mur: quemadmodu in Achelao flumine Abulantur. Audimus autem in acre,aqua, er inc quium in aere
ρ- 'sonis. Quare in igne quidem er aqua, soni repraebentatur migies, in aere veroosonus er forierises auditur.mo sit,ut melim in aere fientiamus, Mi ualidior er aptior est onoram infractio.
Auris autem non est nes senses, nes sensitandi 5
si umentum:uerum pars illa organum dicitur, quae pellicula cerebro propinqua concluditur. Aer e nest duplex,ud audiendum coqui kns: unus externus.. alter internus,pere intra conclusius, qui externo illa semper perrotante, erquiescit, Cr intra continetur: laditur, tune maxime audisvi,quum aut pellicuti uti,dut aer infituis Dditur. Est autem aer hic temperatus. Quamuis enim propinquus cerebro fit, quodsigidi mura fertur, no tamen iis frigiditatem igniolarabilem descendit.Et cerebrum idcirco figere maxime dicitui ..
465쪽
Compendii Lib. V. 6r dicitur, quia si cordi calami sim comparetur, inhil te re caloris videatur. Dillist autem deris specie,ab e γ' qui inter elementa numeratur,quam inanima ab animatis distare sit necesse. Sed dubitandu est, quum aer maestio. t aqua praestantior,auditu esse debere uisu praestantiorem: quia quemadmodum aer est ruditus ita aquamsus in lamentum. sed expertu est quam epi lime, ea esse ple uiora, quae ex praestantioris elementinatu per Acta int. Nonsolum autem necesse est. ta ne derem esse ad audiendum interium, verum σexternum alium, qui pellicula illam a quolibet hostili destndat. Nam in aqua audimus:quodnon posset accidere, nisi ea pellicula ab aqua non tangeretur. Quae si sic se habens, obiectu auditus erit sonus. medium aer, aut aqua, tignis:organum auris tγmpanu, siue pel sicuti, de qua superius diximus Sensu uero spiritu irquidam,qui neruo a cerebro defluente concludituri
Oseelas obiectum est odor is calidii pecvie quovit, ut homines praue odoremur,quippequi si xpiarib c habeant cerebro proximum. cerebram usero hominis'maius et Irigidius at hunicissis,quam crimansium reliquarara est. Eius fiet arat entu est,' qu)d homo plus dormit, quam ullae ex irimantibis cognitis. Nam canes, Cr *res π dominos odorared, 'cogressunt. Est enim diuersiusu oramentora odor,'
quae ex culos corpore exhalcim est necesse. Est itus odoratus pergusic a nobis cog ritus, odorus ex porum di strent f iatellecti. Odorem nimc Ucaleti renherta num, Et dulcem, eramoerum dicimius: '
466쪽
M. Naturalis scientiae quia sipores ijs nominbus nuncupamus. Medium M'ro,pσ quod odor irtur, Cr cr aer est. nam ri' aqua quidem p ces odoratu cibum siemiat. Vt autem. Hi videndι medium aer, non perinde ac aer, ver m ut pervium estia odorori me riu non ut aer,sutaqua, sed ut in limam naturam confluxere, quaesit odorHr ceptrix utri'; communis. Odor autem taci testin medio, non solum repraesentatione, sed etiam rei uelle debet. Poma quidem odorom emittentia, velut exaporata bubstantiu exiccamur lytamen qui simitur odor, repraesentativus follim cst, atq; imaginarius. Res ira tus autem est ammatibus quibusdam attributus ut otificiant,quibusiam uero ut bemolliciant Num pistes quia pulmone carent, Cr ea omnia quae sunt ex uir,r piratu non egent,sed in promptu sunt ad Orficien .drum. Que uero res irantia furit,mhil in aqua uide tures acere. Instrumentu au tem fenD huius ex dua prius scri bus carunculis constat,quae ex cerebro a capitis mambebatur,ca murum Amisi me dependentes,spiriti struxi inclupitarui πα- μm,quisen in cotinet luerbum odoramusor . nimarum. De gustu. Gustus vero obiectum est saporis, quemadmodum odor insiceo,ila in humido collocatur. Non quod
Ium humidum i&sit est enim Cr sicci , ex quid rerrestre. nam igneum,m tenue nimii scd quia princeps in eo humectatio dominetur. De saporum generibuS. 344
septem sapores a ueteribus sunt annotati, quora extrema, ut G cnus inquit, amarm Cr ponsioκ: ut uero Ariasiteles, lac cr Marum: recta utris,ut p
467쪽
compendii lib. v. 43 -- ὸ usi ratione. Intermedij fiunt, dulcis,pingias, fili ,
stimus, quin humidum sensi ire est enim ut Νrmae matreta,ita sapori humiditas subiecta idcirco gustus est tactui proxim .humiditas namque est tu iri οἱ ι si . Quo sit,ut medru intrin ecusgustallit, quem . . admotu er tactui.Estq; ea pars carnis in lingua, qlla spongiosa est: ea saporem neruo reddit inferno, qui accrebro quandos simpunx, quandos dxplex proue M. Quare fementes duas uidentur habere linguas, quia neruus est duplex. QMd autem ad sapores cognoscendos humiditatesit opus, inde colligitur, quod stem nunquam gultare possemus,nisi saliua liqueficinret. Eia rem saliua idcirco linguae concessa, ut quaesiporem potestate continerem,adia humectata hanciscerentur. Quare gulti esse bviridem potestate, ut
proportione aliqua cura obiecto connecteretur, ne
cessarium sivi. Verum quia id quod aliquid recipit,
carere eo est necesse:ideo quemadmodum neque oculum esse actu, tapotestate coloratum, ita πgu lam n esse actu,aliena praestram,peregrimque humiditate tamentem oportet. Vt enim in usu omnia colores habere uiderentur, ita eiusdem quos saporis esse sim gula crederentur. quod in aegrotis experimur, qui
omnia amara iudicant. De tactu. is.' Tactus obiecta sunt quatuoricalem,stigens, b mens, CT aretis: aliae qualitates, ut mollitudo,asperitudo,ad primaue roirtitur. Est aute tactus in s quident ex vini crito, plures uero ex modis uarietatibri . : si a tangendi.
468쪽
Naturalis scientiae tangendi Aliter enim caeens exstigras tanti re,anter quod humens Cr arescens est. Non enim obiectu tactus uno genere clauduntur, ut sensuum reliquorum. Mediam uero intrinsectos est idem ubis,nes ad diuerssi res semiendus uariat . Instrara iam autem ne
μη quidam est, qui a corde profectus, totam corpus peruagatur:est, ea carae coopertus,quae medium est sentiendi. Neruus itus quum sensus' instraraensam, .mci vi nullis sientiet dolarem.Dolcre enim uidentui ij qui os neruos habent, ea ratione,quod sanguis calors,er vitales demum spiritus Olynducitur. Verum eamciboc est medio asensili permurata, permutaturer senses:dolor tunc seruitur, quam res dolore cientes in media carne receptatae, sensui per magines re praestimansur. Q niam vero semper neruus is aut calare, aut frigere,aut humere, aut arere debet: idcirco non ea sent mus, quae tunc cura tangimus, eandem habens quam ersenses qualitatem. QMe dicisole ta-α- er reliquos propemodum sensus, er sentire Hi-quidsemper, G posse sentire. Verum a Gnimilis est
male creditum, quoniam sine aere intermedio res tangi non possent, ne inane aliquid relinquatur, si difflaugere corpora deberemus, idcirco iungendi medii esse aerem oportere. Sed itan vident, ijs quamuis aut aquam, aut aerem intercedere sit necesse, aduentitia
tamen haec esse,ais tactui peregrina. Ex se enim se svi is expeditius sum opus exerceret,si nihil esse feret ue intermedium. De numero senili particularium. 16.
Sen is ij quais poticulares in bomne, cui deest nihil,
469쪽
Compendii Lib. V. GKquum repotatur,raec se est uiso sint s. Sed et iusti meta quos set quinq; oportebit: qmt, sunt illi umenta,ut tot quoi sint senses. Na talpa ta Talpa, metsi vulgo carere usu dicatur, cu oculos G pcee demses habeas,uidere quos trescio que prohibeatur.
Quod excessu sensilium sensiis corrumo
sense aut ive os,excessu sin ilia obiectori corrupis,si no ut colar,psolas ima aes, sed res ipse se ipse
odo sapor, onus,qualitatesλ obiectentur. Dissoluiatur enim eaproportis,quae e iter id quodsentit, ersetistis. Nam er hian a quos ab huiuscemodi copia patiatur. Aer enim Cr aqua non modo colora imagines,uerum etia et fonos er odores,non fossi repraesentire . nos illos,sed ueros etia recipere possunt. No ras nos illos men haec sentiῆt,quia anima carent. Plantae aria quo abundare quam habent anisum, ab qs qxae tangi possunt,sti uidetur. gore er calore laedantur: quia tamen nulla habere instrumenta poly nt, quibus species illas reram sine materia exurgentes recepten idcirco sentire nequeunt. Q d singuli sensus aliquod sibi elemen
sensus singuli aliquod ibi elementiam accomodant. Nam CT auditus aere, π litus aqua, O actus utrus, tactus tellurem, erga Sus. Ipus uero in omnibus uim obtinet suum. siue calore enim nulla esse facuictas sici sientipotest. Aristotelas uero nullamstnsam putat, ab aquae risq; non alienu esse Scdscitu utilissimum,narura est,elamentis Daue inesse virtutes: unum quae mutet,vicular,frigus,humorialteram verὸ quae mouea ut gra
470쪽
43s Naturalis scientiae ritus, levitas. Ex his alteram fieri potest ut elenini tum praesta alicui,alteram uero non praestet: unde ca quidem terrest, em mutuata est y'auitatem, aeris uero qualitates. Omnes item sensus, quum mixta sint corpora, terrae imperium patiuntura. ut uero uitae participes sunt, caloris humorisque, quae aeris qualitates sunt,potcstati ubiacent: calido enim atq; humecto uictu Ieruatur. Vt uero actiones exercent suas,ignis do a minatui eruiunt. Expertum est nains, celari in oculis stipulas, quam in aere,si sit tant dem acris, autetia amplius,ubbumi confiucuisse. Oculm rursum qum sauciua humorem mittat, aquam cotimere demonstrat. ris uero idcirco aeris creditur assequuta naturis, quum nulli elemento commodius pollit 4 imitari. Ob
iram uero aeris ex aquae substantiam, ignis quos habeat siccitatem oportet: quum er frigiditatem humi
η'sicci i- ditatems a cerebro recipiat, σquae . Umae -- e mantes punt,exollicere acrim uideantur. Gustus it m Cr tactus eius est element quod reliquum est: hi tamen quia param caloris humorispparticipant, aeris qualitates obtineri dicuntur. Vitan esse sensitum praestantissimum, deipsensuum praestantia. x'.
Sensurum aute praestati draus est uictus, quippe quare plurisama uarietates diffrentias, inueniamus. Auditus deinde ubsequitur. Eo discere ab alijs possemus quam ficisione. ctio fit etia, ut hae arumates, qua metanisse possim sine auditu esse nequeant. Olfactus est medius, quin materiae non tam sit prophetquus, ut gustus oe tactus. Gujstus quos tactu vincit. Nam proter