장음표시 사용
111쪽
5 auiae tam paternae quam maternΘe frater et Soror. Quinto gradu veniunt supra quidem atauus atauia: infra adnepos adneptis: ex obliquo fratris et sororis Pronep0S proneptis, fratris patruelis sororis patruelis amitini amitinae consobrini consobrinae filius filia, propius sobrino sobrina, id est pu- 5trui magni amita se m3gnae auunculi magni materterBe magnae silius silia. his adcrescunt propatruus proam ita, hi sunt proaui paterni frater et Soror proauunculUS promRterterB, hi sunt proauiae paternae maternaeque frater et Soror pro-6 aut quo materni. Sexto gradu veniunt Supra tritauus uitauia. 30 infra trinepos trineptis: ex obliquo fratris et Sororis abne-p0S abneptiS, fratris patruelis sororis patruelis, amitini amitinae, conSobrini consobrinae, patrui magni amitae magnae auunculi magni materterae magnae nepoS neptiS, proptori S
sobrino filius filia, qui consobrini uppellantur. quibus ex flolatere adcrescunt propatrui proamilae proauunculi promater terae filius filia: abpatruus abamila, hi sunt abavi paternisi ster et Soror abavunculus abmatertera, hi sunt abaviae 7 paternae maternaeque frater et Soror abctuiqUe materni. Septimo gradu qui sunt cognati recta linea Supra infraque, pro- 20priis nominibus non appellantur: Sed ex transuersa linea contiuentur fratris SororiSue adnepotes adneptes, consobrini 8 silii sitiaoque. Successionis idcirco gradus sseptem coDStituti Sunt, quia Ulterius per rerum naturam nec nomina inueniri nec UitI Succedentibus prorogari potest. 24
4 Seruum communem unus ox dominis manumittendo Latinum sacere non potest nec magi S quam ciuem Romanum cuius portio eo caSU, quo, Si proprius esset, ad civitatem R02 manam perueniret, socio adcrescit. Mutus et surduS Seruum 3 ouindicta liberare non possunt inter amicos tamen et Perepi Stulam manumittere non prohibentur. ut autem ad iuStRm
44 - Leae Wisigothorum 4, 35 ΡrOPriuS Sobrinus codices cum Lege Wisig. il 4 proprioris
112쪽
Iibertatem peruenire possit, condicione uenditionis excipi 3 potest. Τοrmentis apud praesidem Subiectus et de nulla culpa
missa libertus data facto heredi S non mutatur, Si seruum, 5 quem manumittere iUSSUS OSt, UiΠXerit. Communem seruum 5 unus ex sociis uinciendo futurae libertati non nocubit: in forpuros enim sententia clementior Seueriori praefertur: et curto' humanae r9tionis e Si fauere mi SerioribUS, prope et innocen tos dicere, qUOS abSolute nocenteS pronuntictre non poSsunt. 6 Debitor creditoriae Seruum pignoris uinciendo dediticium ia- 4 deere non POSSunt: Biter enim Sine Iltero CBUS3m pignoris de
7 teriorem lacore non potest. Seruus furiosi domini uel pupilli iussu uinctus dediticiorum numero non officitur, quia 8 neque furioSus neque pupillus exacti consilii capax est. Non tantum si ipse dominus uinciat, n0uot libertati, sed set si uin- 5eiri inhoat aut uineientis procuratori S ael 0risue s3ctum com probet . quod Si, Antequam Sciret Uinctum, Solutioni S eiuScausaS approbauerit, libertati futurae uincula non nocebunt. 9 Caeco curator dari non poteSt, quia ipse Sibi procuratorem
2 esono enim hoc loco emancipatio uidetur BdScript 1. Decedente eo, a quo fideicommissa libertas relicta est, horedos 253 eius eam praestare cogendi Sunt. Decedens Serui S suis libertatem ita dedit: ILLVM ET II. LVM LIBEROS ESSE VOLO EOSQUE FILIIS
MEIs TYTORYs Dor impeditur si dei commiSSa libert38, quia pupilli sine tutoris auctoritate manumittere non poSSunt et habentibus tutores tutor dari non potest sed interim uice 3b- 30 sentium pupilli habebuntur, ut ex decreto amplissi imi ordinis primum libortas ac deinde tutela competere p0SSit.
XIV AD LEGEM FUFIAM CANINIAM Nominatim serui testamento manumitti secundum legem Fufiam possunt. Dominatim autem manumittere intellegitur 353 fidei commisso deti. it 6 libertatis ML lj 8 prope et scripsi, probet πι, probe deit. li 4 3 iussu deιι , iussum ML li 23 omnimodis Codices It 34 nominatim non nisi nominatim scr. similiter Sohke
113쪽
filiano senatus consulto perinde libertas competit, ac si nominatim data sit: ossistiorum enim et artium appellatio nihildo significatione Dominum mutat: nisi forte plures sint, qui deo officio designentur: tunc enim nomen adiungendum BSt. 2 ut eluceat, de quo testator sensisse uideatur. Codicillis tes tamento confirmatis datae libertates cum his quae tabulis testamenti datae Sunt concurrunt, et Sive antecedant siue Se quuntur teStamentiam, nouisSimo loc0 9dhibentur, quia ex 'o 3 testamento utraeque confirmantur. QuotienS num e S Ser uorum propter legem Fusiam Caniniam ineundus est, fugitivi quoque, quorum Semper POSSe8Si 0 Inimo retinetur, compu- tundi sunt. Lege Fufia Caninia eaUetur, ut certuS Seruorum numems testamento manumittatur. Subductis igitur duobus 35 usque ad decem pars dimidi9, a decem usque ad triginta pars tertia, a triginta uSque ad centum parS quart3, 3 centum US-que ad quingentos parS quinta. ΡlUreS autem quam centum eX maiori numero seruorum manumitti non licet.
Noe filio patroni inuito libertus natalibus suis restitui 90teSt: quid enim inierest ipsi patron0 9n filiis eius fiat iniuria
, DI DE LIBERALI CLVsΛJ 251 Qui contemplationse extremae necessitatiS aut alimento rum gratia filios suos uendiderint, statui ingenuitatis eorum non praeiudicant: homo enim liher nullo pretio aestimatur. idem nec pignori ab his aut fiduciae dari possunt: ex quo facto scien S creditor deportatur. operae tamen eorum locari ad
34A Dig. 40, 14, 4 li 3, 4 ti. 29 idem ... 30 deportatur Dig. 2θ, 3, 5 u. i.)2 Das etur Schke, nascitur codices ii ηο adhibetur H li 47 a triginta om. codices li 28 praeiudicat codices li nullo L, nulli dari dar. 31 in nullo M ll 29 idem ... 30 deportaturi creditor, qui Sciens filium familias a parente pignori aecepit, relegatur Dig.
114쪽
2 possunt. Veritati et origini ingenuitatis manumissio quocum-3 que modo facta non praeiudicat. DeScriptio ingenuorum eX officio fisei intor fiscalem familiam facta ingenuitati non prae- 4 iudicat. Qui motu et impre8Sione alicuius terroris apud acta praesidis seruum Se eSSe mentituS est, poStea statum suum 55 de fondonti non praeiudicat. ΡοSt SUSceptum liberale iudicium si adsertor cauS3m deSeruerit, in alium adSertorem omno iudicium transferri placuit: in pri0rem Uero, quod prodondae libertatis gratia factum eSt, extra ordinem uindicatur: non
6 tato destitui. 'Cui necessitas probundi de ingenuitate sua non incumbit, ultro si ipse pr0bare desideret, Θudiendus 7 0st. Qui de ingenuitate cognoscunt, de calumnia eius, qui
temere controuersiam mouit, ad modum exsilii p0SSunt ferre 8 'sententium. 4 ut 0res uel curatores pupillorum, quorum tu- 3 5 'telam et res administrauerunt, postea Status quaeStionem facere non possunt. Maritus uxori eidemque libertae status quaestionem in ferre non prohibetur.
'Locatio iapeiigalium, quae calor licitantis ultra modum So- 20 litae conductionis inflauit, ita demum admittenda e St, Si fide- 'iussores id0neos et cautionem is qui licitatione uicerit offerre 2 'paratus sit. Ad conducendum uectigal inuitus nenio Compei 'litur ot ideo imploto tompore conductionis eloc3Dda Sunt. 3 Reliquatores uectigalium ad itorandam conductionem, Inte- 25 quam Superiori conductioni satisfaciant, θdmittendi non sunt. 4 Debitores fisei itemque rei publicae uectigalia conducere PI O- 'hibentur, ne ex alia c3usa eorum debita onerentur: nisi forte tales fideiusso ros obtulserint, qui debitis eorum sati Slacere 5 'parati sint. Socii uectigalium si 'separatim partes adminis- 30'trent, alter ab altero minus idoneo in Se porti0uem trθnS-6 'ferri iuro desiderat. Quod illigito publicae priuatimque eX- actum eSt cum altero tanto passis iniuriam exsoluitur: per
115쪽
uim uero extortum cum poena tripli reStituitur: amplius ex ira ordinem plectuntur: alterum enim UtilitaS priuatorum. 7 alterum uigor publicae disciplin3e postulat. Earum rerum uectigal, quarum Dum JU3m praeStitum e St, praeStari non potest. quod Si praestari consuetum indiligentia publicam sy o serat . alius eXQrcere non prohibetur. ReS exercitui p39 'ratas praestationi uectigalium subici non placuit. Fiscus ab omni uiri uectigalium praeStalionibus immunis eSt. mere3- 'tores autem, qui de fundis si scalibus mercari c0nsuerunt, nullam immunitatem soluendi publici uectigali S usurpare 40 'possunt. Cotem ferro Subigendo necesSariam hoStibuS quo 'que venumdari, ut serrum et frumentum et Sales, non Sineli 'periculo capitis licet. Agri publici, qui in perpetuum lo-
03ntUr, a curBtore Sine auctoritate principali reuocari non 2 'possunt. Dominus nauis si illicite aliquid in naue uel ipse 35, uel uectores imposuerint, n3uis quoque fiSeo uindicatur.
quod si 9bsento domino id a magistro uel gubernatore aut 'pi 0rela nautaue aliquo id factum Sit, ipsi quidem c0pite puni
untur commissis mercibuS, nauis nutem domino restituitur. l3 Illicitarum mordium perseeutio heredem quoque adfligit. 20 Etim rem, quae commisSο uindicata eSt, dominu S OInere non pr0hibetur uel pser se uol per alios quibus hoc m3ndaueris. 45 'Qui muximos fructus ex rei semptione ueetig3lium QODSO-'quuntur, Si p0Steu tInto loeuri u0n poSSunt, ipsi cu pri0ri 'buS pensionibus Suscipere e0mpelluntur.' 2S
II DE VsvCAPIONE 3 Possessionem adquirimus et unimo et corporeo 3nimo utique no Siro, corpore uel nostro uel alieno. sed nudo animo
idipisci quidem possessionem non poSSurrulS, retinere t3men nudo animo poSSUmus, sicut in saltibuS hibernis aestiuisque 30 2 contingit. Per liberaS personas, qu3e in poteState noStra non sunt, udquiri n0bis nihil potest. Sed per procur9torem Bdquiri n0his possessionem posse utilitatis cait Sa re ΘPtum PSt.
116쪽
absente autem domino comparata non alitor ei, quam si rata 3 sit, qua oritur. Longi autem temporiS praescriptio inter prae sentes continui decennii spatio, inter absentes uicennii com-ι prohonditur. Viginti annorum prae Scriptio etiam aduersus rem publicam prodest ei, qui iUStum initium possessionis hu- 5buit noe medio tempore interpell3tUS eSt. actio tamen quantio ius in torost aduerSus e0S rei publicae datur, qui ea negotia 5 dolandero neglexerunt. Si P0St motam intra tempora quaestionem res ad nouum dominum emptione transierit, nec is per uiginti annos fuerit inquietatus, auelli ei possessionem 40
In eos, qui per turbam seditionemve damnum alicui de dserint dandumve curauerint, Si quidem reS pecuni3ri3 eSt, aestimatione dupli sarcitur: quod Si eX h0c corpori alicuius, 352 uit9e membrisue noceatur, extra ordinem uindicatur. Quidquid ex incendio ruina naufragio DBUtque expugn3ta 1 3Ptum SuSceptum SuppressumUe erit, eo anno in qu3druplum eius rei, quam qui S Suppresserit celaverit 1 3puerit, conuenitur,
3 postea in simplum. Hi qui aedes alienas Vill3 Sue expilaue- 20rint effregerint expugnauerint, si quidem id turba cum teliScoacta fecerint, capite puniuntur. telorUm Butem oppell3tione omnia, ex quibus saluti homini S noceri possit, acci- piuntur. Receptores adgressorum itemque latronum eadem poena adficiuntur, qua ipsi latrones: sublati S enim Suscepto- 255 ribus grassantium cupido conquiescit. Fures uel raptores hcti ne3rUm plerumque in met3llum aut in opus publicum dam n 3Πtur: D3m nonnumquam pro frequentia 3dmissorum iu 6 dicantis sententia temper 3tur. Incendiarii, qui conSulto
3, 3 - Dig. 48, 6, 3 pr. θ quam si ei fortasse scr. lj rata Μ, grata L li 2 quaeritur deit., quaerere L, inuerere M li 3 spatium ML li 4 uigintiJ decem uel uig Husohke ll 5 prodesse codices ii s is M, ipse L li 4 4 dandumve alit., damnum ' iniuriamue Lli, iniuriamueue LR li 46 membrisue deit., membrisque ML li 20 postea L, postea uero As il alienas Dis , ali quas ML, aliquas alienus deit. li uillasque codices, aut uillas Dist. j2 si quid in turba cum telis fecerint Dis. lj 23 saluti h. noceri possit nocere possunt Lj ML, singuli homines noceri nocere F) possunt Dig. li 28 nam Μ, Om. L
117쪽
indendium iu serunt, Summo Supplicio 3dficiuntur. quod si phr incuriam ignis euaserit, dupli compendio damnum eius modi sarciri Pl3cuit. IV DE INIVRusi 4 Iniuriam patimur aut in corpus aut extra corpuS: in cor- 5 pus uerberibus et illation0 Stupri, extra corpus conuiciiS et famosis libellis, qu0d ex adfectu uniuscuiusque p3tientis et 2 facientis aestim3tur. Furiosus itemque infans adsectu doli et captu contumeli3e carent: idcirco iniuriarum agi cum his 3 non potest. Si liberis qui in potestate sunt aut uxori fiat 40 iniuria, nostra interest uindic3re ideoque per nos actio in foris p0test, si modo is qui sucit in iniuriam nostram id fecisse 4 doceatur. Corpori iniuria insertur, cum quis pul Sutur cuiuo
stuprum infertur aut de stupro interpellatur. qu3e res extraordinem uindicatur, ii 3 ut pulsatio pudoris poena capitis uin- 355 dicetur. Sollicitos oros alienarum nuptiarum itemque matri moniorum interpellatores et si effectu Sceleris potiri non poSSint, propter U0lunt3teria perniciosae libidinis extra ordinem 6 puniuntur. Iniuriarum Actio aut lege 3 ut more aut mixto iure introducta est. lege duodecim tabularum de famosis c31 - 20 7 minibus, membri S ruptis et osSibu S fr9cti S. MoribuS, quo tiens factum pro qualitate sui arbitrio iudici S 30Stim itur, Con-8 gruentiS poenae Supplicio uindicatur. Mixto tui se Belio in tu riarum Ex lege Cornelia c0nstituitur, qu0tienS quis puls3 Ur, uel cuius domus introitur ab his, qui uulgo directarii appe - 25lΘntur. in quos eXtra ordinem 3nimaduertitur, ita ut prius ingruentis consilium pro modo commenta se fraudiS poena ui -9 dicetur exilii aut metalli aut oppris publici. Iniuri 3rum ci uitiiser damnatus eiusque aestimationem inferre iussus lamo
2 per incuriam L, incuria eorum M li dupli M, stuplo L is 3 sarcire ML it 6 et v, aut L li 34 per Μ, plenius per L ll 12 in Om.
schke: uidentur tamen plura aut hoc loco aut post introitur interci diδὀs Ili 26 prius ingruentes M suris inruentis scr. similiter Noschχω il27 Commentae deit., conmenti Μ, committente L
118쪽
aut pei Sona: Ioco, quotiens in publico inrogatur: tempore, quotiens interdiu: persona, quotienS Senuiori uel equiti Romano decuri0niue Uel IliuS Spectatae auctoritatis uiro et Si plebeius usi humili loco natUS Senatori uel equiti Romano,
decurioni uol magistratui uel aedili uel iudici, quiliti sit ho- 544 rum, uel si his omnibus plebeiUS. Qui per calumniam iniuria si actionem instituit, extrR Ordiuem punitur: omnes cnim calumniatores exilii uel in Sul3e relegatione B ut 0rdinis amis 12 sidne puniri placuit. Iniuri3rum non ni Si pr30Sentes accusare poSSunt: crimen enim, quod uitidiotae But calumniae iu- 4 d13 dicium expectat, per alios intendi non polost. Fit iniuria contra bon0S mores, ueluti Si quiS simo corrupto aliquem per fuderit, caeno, luto oblinierit, a qui S Spurcauerit, fistulas Ia cus quidue aliud in iniuriam publicam conto minuuerit: in lέ qu0S gruuiter animaduerti solet. Qui puero Ρr3etextato Slu- 5 pnim aliudue fugitium abducto ab co Vel corrupto comite persuaserit, mulierem puellamve interpellauerit, quidue pia dicitiae corrumpondae gratia fecerit, donum praebuerit pretiumue, quo id persuadeat, dederit, persecto flagiti0 capite
punitur, imperfecto in insulam deportatur: corrupti e mites 20 4 5 summo supplicio adficiuntur. 'Qui carmen sumosum in in 'iuriam aliquius uel alia quaselibet cantic3, quo agn0Sci possit, 'composuErit, ex auctoritate amplissimi ordinis in insulam deportutur interest enim publicae disciplina se opinionem 46 uniuscuiusque a turpi carminis in lamia uindicare. Ρsulte 254, 13. 14 - Dig. 47, 31, J, s. 2 li 4, 35 eoetat in I Paris. 4409 Puris. S. Germani 366 Vaticano reg. 4 048 Bernensi 263: in Germ. praemittitur Interpr. 4 publicum codices it 3 ue om. codices ii uiro et si ... 6 plebeiuSJ corrupta haec fortasse sic restituenda Sunt uiro plebeius uel humili loco natus iniuriam facit uel magistratui usi 90dili uel iudici quilibet simili ter schke, cf. Gui. 3, 225ὶ li 40 quod uind. aut deit., quod uind. per Μ, aut uind. aut L li 33 aquas purgauerit cudices, aquas Spurgauerit
25 a Germ. 8, Om. reliqui it insam iam Bern. lj post uindicare codices addunt carmen facit non tantum qui Satiras et epigrammata Sytisus sede9YgrammRS Bern. J, Sed illegitimam Sed uel legit. codices insontandi alicuius causam causa Bern.: quidue aliud alio genere componit. de ratione et de personarum dignitate nihil et desperatione nil A Vat. , et
119쪽
rium, quod uulgo canticum dicitur, in Blterius infamiam com positum et publice cantatum tam in eos qui hoc cantauserint quam in eoS qui c0mposuerint, extra ordinem Vindicatur: oo acrius, si perS0nae dignitas ab hac iniuria defendenda sit. t 7 In eos auctores, qui famosos libellos in contumeliam alterius a proposuerint, eXtra ordinem uSque ad relegationem insulae l8 uindicatur. Convicium iudici ab appsellatoribus seri non190portet: alioquin infamia notantur. Maledictum itemque conuicium publice laetum ad iniuriae uindictam reuocatur. 20 quo facto cindemnatus insumis ossicitur. Non tantum is, qui 30
maledictum aut conuietum ingesserit, iniuriarum conuictus famosus efficitur, Sed et is , cuius ope consilioue lactum esse 2l dicitur. 'Conuiuium contra bonoS moreS fieri uidetur, Si 0b- Scaeno nomine aut inferiore parte corporis Dudatus aliquis insuetatus sit. quod factum contemplatione morum et causa 35 publicae honostatis uindictam extr3ordinariae ultionis Ox-22 'pectat.' Seruus, qui iniuriam aut contumeliam fecerit; si quidem atrocem, in motallum damnatur, Si uero leuem, si a gellis caesus sub poena uinculorum temporalium domino restituitur. 20
VA DE EFFECTU SENTENTIARUM ET FINIBVs LITIVNJη Res iudicalae uidentur ab his, qui imperium pote Statemque habunt uel qui ex Iuctoritate eorum inter partes don tur, itemque a magistratibus mimicipalibus usque ad sum m3m, qua iuS dicere p0SSunt, itemque 3b his, qui ab impe- 25
ratore extra ordinem petuntur . eX compromiSSO Butem iudex
Sumptus rom iudicatam non facit sed si poena inter eos promi SSUm Sit, poena re in iudicium deducta ex stipulatu
Vaticano res. 1 04 8 Bernensi 263 disperatione dialectione nil Bem. cauetur, quoniam omnimodo deformanda est QSι 0m. AP eius persona, eontra quem uenimUS. Sed in hoc modus modo A Bern. in quidam et ratio adhibenda ost: aestimatio cnim etiam hoc modo laeditur legitur A Vat. , quae Culacitis non Pauli sed Interpretis esse uidit
120쪽
2 peti p0test. Confossi debitores pro iudicatis habentur, ideo
que ex die consessionis tempora Solutioni praeStituta compu-3 tuntur. Confitori quis in iudicio non tantum Sua uoce, Sed et litteris et quocumque m0do poteSt: conuinci Butem non
4 nisi scriptura aut teStibu S pote St. Eorum, qui de debito c0n s5 fossi sunt, pignora capi ut distrahi p0SSunt. Ea, quae altor 5 6 parto absente decernuntur, Uim rerum iudieat Arum non ob 5' 6' tinoni. me unoqu0que negotio pr3eSentibuS omnibus, quos causa c0ntingit, iudicari Oportet: aliter enim iudicatum tantum 5 intor praossentes tenet. Qui apud fiscum cauSane defender0 40 saepius conuenti neglexerint, rebus iudicatis subiciendi sunt. quod eo app3ret, S Saepe conuenit praeSentiam Su3m facerse
6 7 'n0 luserint. I rinis litteris uel odietis aut uno pro omnibus
dato aut trinu denuntiatione conuentus nisi ad iudicom, ad quem sibi denuntiatum est aut cuius litteris uel edimo con- 45uenti S BSt, Venerit, quasi in contumacem dicta sontentia aucturitatem rerum iudicat Irum obtinet: quin immo nec appel-6' lari ab ea polost. Ah ea sentonii 3, quo Q 3duerSuS contum3COS
lata eSt, neque appellari neque in duplum reuocari p0test. 7 5ὶ 'Confossionem suam reus in dupliam reuocare non poteSt.' 208 Res 0lirri iudicata post longum silcntium in iudicium deliri cin0D DoteSi nec eo nomine in dul lum reuocari. IODgum Rutem tempuS exemplo longae praescriptionis decennii inter prae-9 sentes, inter absentes uiconnii Oomputatur. In QBuSn cnpitali absens nemo damnatur neques absens por alium 30ωSare 25
0 aut accusari potest. Falsis instrumentis religione iudicis circumductu, Si iam dicta sententiu prius do crimine admisso si conStiterit, eius causau instauratio iure deposcitur. Rati0'cδlculi saepius Se patitur Supput 0ri atque ideo P0teSι quo
2 solutioni Cuiacius, solutionis c0dices il 5 de Μ, om. L li 33 saepius conuenit det. Mommsen il 5 edictis Appendiae it 38 ea potest Sichardus, eo potest codices siq. et Appendim) li 49 laia Appendiae, data ML li 2. inter M, set inter L il computatur L, om. M li 25 ae-DUSRre aut M, Om. L li 26 religione detι. religio ML Il 27 iam dicta L, indicta M