장음표시 사용
91쪽
aqua decoctionis coriandri vel cynamomi, vi- nuin in morbis frigidis &flatulentis, non est i chynaicum remedium : quia principiis chy
- . miae contrarium, quae curat similibus. Aqua carnium expressa, consummata, gelatina, non sunt chymicorum inuenta quibus tamen om- nibus vi&destillatis testauratiuis iuscula cara ' L nium facile praetulerim. Non tantum quia co- lerius distribuuntur. sed etiam quia herbis propriis& morbo conuenientibus alterata, prae bent in alimento medicamelum: ergo dogmatici vestra diaeta facile possunt carere: Vos non
potestis bene & ex arte mederi ignoratis Hip-
pocraticae diae singularibus praeceptis Sequitur quartum enchmium : Suut paleste grat fora. An etiam naturae Z Veneficus do vene- nis saporem & odorem ingratum tollit, ut fal- Iat incautos, nec fraus tam facile detegatur Proinde eodem en comio venenatas suas egen- tias potest eommodare, quae tamen acquirunῖ igne cum vehemenxia promptitudinem nocedi. Nescio si manna, cassia, thamarindi, myro - balani conditi. palato sint ingratiora vestris exta 'tractis: in quibus hoc solues agn0sco commodabile quod parua dosi multum possint. Verum, ut at Libauius Anti gramanicias , Inpauco s c magna nox t Deteriora sunt venena quae minori quantitate interficiunt. Quod si me ia sint venenata habeatque potissimum insipiritu venenum, quo erunt spiritualiora, ,eό fu
Sequitur quintum encomtum : Floruit olim
92쪽
MANIA 8 ne vi aquilprincipes. Floruerit chrysopoea, an chymiatrice λ Floruerit praeparatoria, an quarta secta ξ Verum floruerit; haec laus communis est Hippocraticae medicinae. Avicenna, qui a vobis inter chymicos refertur, fuit princeps, Hippocratis & Galeni sectator, a quarta secta alienissimus. Plura Rasis, Mesueus. Fe nelius,bIollerius Sylvius ex Hippocratica medicina quam ex chymica in sua scripta retulerunt, siue theoriam spectes, siue praxim medendi. λClaudis encomtum hoc insigni elogio, quod sint activiora, an propterea melioraὶ An quia febrilis calor est actuosior naturali, idcirco me lior & optatior Z Praestatiae febris ardens diariae, eo quod sit vehementior Θ Natura ut in te- perie essentiam habet ; ita exuperantia omni
corrumpitur. Enimuero si amstore Libauio ve- hemens calor corrumpit, solus moderatus co seruat, cur chymica a vehementia & achivitate commendantur, nostrisque benignis & modoratis praestantiora iudicanturὶ ut luditur 'cio I B G m dogmaticorum med cinam praestare nuari
Q in quam res T saper se satis loquatur,
neque ege at patronoHippocraticae m .dicinae veritas, ipsa suo candore satis commendabilis: quia tamen 'chymicis suisiis denigratur , placet unico syllogisno funios istos disti pare. Medicorum secta praestatilior iudicari d
93쪽
L1BΑVInitisur principiis & morborum causis Veracitus Denis tam morborum qu m remediorum minus fallacibus remediis naturae familiarioribus. Atqui dogmaticorum secta eiusmodi est. Demonstro: Princinia phylica de iuntur, quae neque ex aliis nutat, ne que ex se inuicem , sed ex his omnia , Calidum, humidum, frigidum siccum neque sunt ei aliis, quia sunt prima & simplicissima si Asbilia : materia enim & forma quibus con- 2. Ἀγλ ωPhant,intelliguntur, non sentiuntur, imo ratione spuria δ: similitudine tantum: rerum artificialium materia prima intelligitur. Haec principia non fiunt ex ne inuicem , quia neque talidum ex frigido, nec frigidum ex calido: quamuis subiectu in de calore mutetur in frigus: sed ex his omnia. Principia quartae se- sal, sulphur & mercurius fiunt ex aliiς, quia mixta, fiunt ex se inuicem , quia ex sale sulphur, neque ex his omnia, quia nemo prudens prima & simplicissima corpora, coelum elementa dixerit ex mixtis constituta. Itaque veriora sunt dogmaticorum quam chymicorum principia: imb Vero chymica, quia mixta , principia proprie dici non pos.
Caula morborum quae a dogmaticis constituuntur veriores sunt quam quae E chymb cis: pugn/re enim ratione contra sensum non
est hominis piudentis. Atqui sensus manife- ste demonstrat quosdam morbos fieri a san- guine, ut phlegmunem & synochum putrem
94쪽
. MANIA. 'Ialios li bile, ut erysipelas &caussim : Quare non possunt carere reprehensione, qui nouas& sensibus ignotas morborum causas introia
Signa partis amictae, cautam: qcae&morbi tam diagnostica quam prognostica sapientum omnium consensu nemo unquam
doctiusquam Hippocrates & illius intcrpres Galenus explicarunt. Signa quibus remedioruvires & qualitates dign acantur potius 1 sapore& odore desumenda quam 1 signatura physiognomica nemo prudens negauerit. Remedia vero praest antiora iudicari debent quaecum causa morbum,cum morbo tollunt
syrnploma cuiusta odi sunt cathartica. Atqui illa quae nobis sunt in viii familiari, & quae debentur Arabibus accepta et quia benigniora &naturae nostrae familiariora chymicis extractis praesertim mineralibus,quae instar venenorum auctore Libauio Antigram anico naturam conis turbant, sunt praestantiora. Haec possunt suffcere ad confirmandunt scholhe decretum, quo quarta illa medicinae secta reprobatur . quae nouis principua, causis, signis, & remediis Hippocratis doctri in funditus euertit: non illa medicatrix Alchymia quae seritatis Hil ratis & Galeni de
medendo salutaribus praeceptas' pharmaceu licem nouis quibus dam praeparationibus adauxit. Cum cnim schola sua. hoc est, V teribus usitata remedia iudicat meliora , non excludit chymica. Imo ita tibi potius fuit i
95쪽
Lis Aviratiocinandum: Comparatio fieri debet inter res eiusdem generis : Parisiensis schola sua re media ch*micis meliora esse iudicat ergo ch ymica iudicat esse bona. Haec inquam,quae praecellerunt, possunt esse fatis ad censuram scholae confirmandam: fatis ad probandum te obliaque non directy disputata, quia non ad mentem respon dentis, qui tuis clientibus nomino totius scholae centios significauit. non damnarichynalcas praeparationes, dummodρ cum illis seruetur Hippocratis medicina: sed quartam sectam 1 Paracelso, hoc est, b Diabolo aliquo introductam in ruinam generis humani, a Quereetano duobus libris, & ab Harueto nouissime defensiam odio prosequi plusquam Vactiniano. Pergam nihilominus singulis tuis obiectionibus paucis responderct. rAd pag. 38. Disputatum est, si chymica remedia dogmatici; idcirco essent postponenda, quia cariora,
quia minus tuta: minus tuta, inquam, quia minima dolii etiam cum violentia operantur, non aliter quam venena: ideo enim in eorum ustincile peccatur quod si vel dimidi graim do-
sis stuperetur, aeger in vitae discrimen coniici tur: a nostris catliarticis non imminet tantum
periculum. etiam a in dosi fuerit peccatum. Repetis disputatiotiem de pretio, quod scripsi
vestrorum maius esse debere : primo quia sit longior &operosior eorum confectio : secundo, quia ex una libra materialium vi una dragma spiritus elicitur. In enunciato illo si pecca-
96쪽
catum est, non Riolani. Si bono publico consultum vultis, docete in una dragma spiritus tantum virium inesse, quatum in dimidia plus . minus libra materiae : est ne verisimile in una dragma spiritus coralli tantam elle vim astrin gendi, quanta est in libra coralli 3 Praesertim cum terrestris siccitas ad restrictionem requia
Ad pag. P. Tota hac pagina nihil obiicitii rad mentem
respondentis, quia non reiicit remedia cinyria ca, sed dogmatica praeserenda esse conte adit. comparando decoctum cum destillato, in uia sum cum extracto . De infuso quae fuerit Liba- iiii Antigram anici sententia nouissime eXplicatu in eae Ille non tantum extractis omnibus anteponin se ilia caeteras praeparationes nihil
esse qua masti in i n D sioni coparent ui existimi se de iis ver b quid ille idem
senserit, audiatur. Iudicen apientes, inquit ille Antigramaniae pagia 3 o. 'Po tune id se res esse a tia, quod corruptione trin tuis; est. De sita oὸ quM elisit potentia existentes: non enim fit secretis Tit in D Z e transmututioin apores sp fusum. Ex hac sicunda transimulatione redeunt ma-quiis elo a. Hoc ne est essent ue educere' Pol Iunxiae asserri certiora argumenta quam quae veritas ab aduersiario extorquetZ Potestne aduersirius melius quam ore proprio conuinci Z
97쪽
DEiecti6nes non sunt quantitate sess qualitate qstimandς si quale oportet pust ratir,
humor quonorbum faeit, vacuetur, confert :alioqui auctore Hippocrate nocet: quia carteri humores ad vitam non iminus sunt necessarii quam sanguis. Dogmaticus autem facit delectum remedii purgantis pro varietate cauta morbum comittentis: si bilis p m videatur, deliget cholagogum, si pituita, phlegma gogum . Essentiς minerales quemlibet purgant
sine delectu: ergo nocent potius quam prosint. Item dogmaticus prout videt ex usu deligit catharticum benignum, vellemens aut medio Q cre: contentus est benigno seu ἐκο εοτιkA si humor morbificus in prima regione residere videatur, nec admodum si rebellis & contumax, praefert vehemens, ut diagrediatum, si inhabitu sedem habere videatur, aut copiosior vel contumacior quEm ut a benigno vel mediocri trahi possit, deligit mediocria, quando humor occupat mediam regionem, vehementiora reseruat ad necessitatem , degletis prius clystere aut minoratiuo primis regionibus : Oia si laboraret naturales istae partes, habere que in illis morbus suam sedem, traherent Vm
98쪽
dique ad partem amicta & morbium augerent. Atqui es lentiae minerales undique trahunt potentissime. ergo quoties latebit causa morbi in prima aut secunda regione corporis : quolics ventriculus, mesenterium, hepar laborabluit, ut saepissime laborant, non possunt tutὁ nec sine manifesto periculo praescribi: ut neq; quoties suspitio est internae insana mationis: Definitae purgationis caiisam Galenus refert ad substantiae simili tuenem, hoc argumento: Quae causa magnes e dem catharti cui humorem noxi . mua magnes trahit ferrum substantiae similitudine, ergo c. tharticum eadem causa trahit humorem purgandi'. Magnetis cum ferro similitudii em Cardanus hoc signo demonstrat. Quod si recondatur in scrobibus ferri ut diutius conseruetur, masyna ferri portio absorpta videatur. Tibi valde displicet isti magnetis similitudo cum ferro: Primo ne premaris argumento a simili : nam ηs in e raei' sana Desis non remanet vis alitat'
hendi impur remanebit in mineralibus
extractis facultas attradi rix humoris peccantis' Annon potitis naturam conturbant. Vt Venena s, excretricem cacoethia tua irritando Z Secundo quia similitudo totius substan
tiae includit formam cum materia, quam vos -- corrumpitis essentiarum extractione. Irrita-
tio similis est ima 6 crisi, qua fit in principio
morbi dum adhuc Artago uni omnia: Natura enim tum i cui μω, lita moris copia grauata, aut eiusdem malitia lacessita,indisseteter exciabit.
99쪽
ς . Lis Avi tergo et sis illa E medicis iudicati ir mala qtiae fit irritatione; ita purgatio quae fit a simili
causa artificialis non potest iudicari. Similitudinem cathartici cum thumor purgando Conciliator hoc indicio demonstrauit: rod si boni gna, ut cassia. manna, ita amarindi,
si rupi rosa tum aut violarum, &c. frustrentur suo actu, cedent in alimentum , maligna Vero his cum humore noxio secedant, retenta,non aliter nocent quam venena: Mediocria vero ut rheum, senna & Agaricus, si non attrahant humorem, quo cum maiorem habent similitu-
litiem ab illo attrahentur,& in illius substantia Im conra Π entur, qui ' omne trahens nititur tractum in se conuertere, ut vivenS,alimontil.
Memini Aristotelem aduersus Anaximandri principium, quod ille ponebat infinitum,obiicere: Non misceretUr, quia caetera in se trann araret: in andoquidem naturalei est ut agens
potentius, patiens sibi assimilet: sic ignis aerem in soco uertit. si potentior fuerit vicissimq; aer
igne. Inde illud apud Galenum. Omne trahenseo sine trahit ut fruatur tracto. Vesicula isto s- ne trahit fel, eoque oblectatur, eodem sine lieat trahit limum, renes serum: ergo humor peccans propter similitudinem catharticum im becillius in se transmutaret. Ista ramen demo stratio ex verisimilibus concludit, non ex ne- cellatiis: sensius enim ostendit a rhabarbaro bialem primo & definite vacitari, pituitam ab ag
Ijco ; Atqui, ut est apud Platonem, nihil fit sine causa, etiamsi a nobis sepius ignoretur. In
100쪽
hac rerum caligine quia diuinandum est. Non video ego quae possit verisimilior cause exco gitari sententia Galeni,cui respondet Hippota cratis doctrina, qui utitur hac similitudine. Qismadmodum semen plastae ingressum terram sussum naturὰ sua: lirgii in rahit,ita assumpta catharti a humolem fecame . Atqui semen trahit co euerem succum cum Iectu propter familiaritatem substantiae . ergo eadem causa catharticum non quemvis indifferenter alti sis cholagogum bilem, Phlegmagogum pituitam. maneat in essenilis obmicis. ΡHrsici appellant calidum in cuius mixtim
ne R calor, temperatum, in cui mixtione primae qualitates sequaliter sunt m ae & mutua pugna ad in UZiparem ad uehae Medici vero, qui ad hominis usula re ruri omnia, definiunt caliddila, quod hominem noquemuis, sed gsi Uturis calefaciti frigidum
Modeundem refrigera 'umus enim nosmenibra reru quia quod praestat, debet caeteris esse pr0 via. 'd a temperie & m
diocritate illa recedit, nosque magis vel minus calefacit, magii quoque aut minus calidum appellant. Propterea non fueruntcontenti primis qualitatibus temperamentorues prima genera distinauere, sed etiari certos temperamentorum gragus in singulis generibus constituerunt: unde plures species seu disserenti e