Magni Cosmi Medicei vita auctore Angelo Fabronio Academiæ Pisanæ curatore

71쪽

creatus fuerat, non dissidebat Cosmus, si huic res bene procederet, fore ut victoriae fructus in bonuin Reipublicae converteretur. Haec quidem tum in possessionem venit Prati Veteris, qua in re Cosmus humaniter se gessisse aiebat, ne oppidum Casentini nobilissimum ferro ignique vastaretur. Caussa hujus Pontificii belli fuit Burgus S. Sepulcri, quod oppidum in Etruriae finibus situm quia posscderat Nicolaus Forte-hraccius, illo sine liberis mortuo, sibi Puppii Comes dotis nomine (eidem enim nuptum dederat filiam)deberi contendebat. Dum jure & armis disceptabatur, Cosmus obtinuit, ut oppidum, tanquam si depositum esset apud Rempublicam , ab illa gubernaretur; quod

vero non multo post illud Pontifici reddere coactus fuit, ejusdem acquirendi neque spem neque voluntatem dimisit. Interea nactus occasionem adjungendi ad Florentinorum imperium oppidum , quod S. Cassiani (set jarx dicitur, in Aemilia situm, hanc minime dimisit, Scquo occultior atque tectior est i isti cupiditas in aliena bona invadendi, iura & monumenta proferebantur , &vcl illa, quae propter vetustatem obsolevisse videbantur . Movit & utilitas Florentinos, ut Petram Sanctam , quae tum a Genuensibus possidebatur , obsidebaturque a Mediolanensibus, a vastatione defenderent,& dum negotium publicum sedens in puppi agebat Cosmus aut in propulsandis periculis, aut in augenda

72쪽

MEDic Ei Vi TA. Sypatriae fortuna, interim neque suum, neque amicorum negligcbat. Certabat intcrdum utilitas cum honestate; hanc in rebus privatis semper servavit, illam in publicis maxime spectavit; & sane ii tum crant

mores imperantium, ut nihil tam commune esset quam aliena jactura suam rem amplificare. Quod non eo dico, ut judicem, quae non sunt aequa & honesta natura, ea fieri aequa & honesta temporibus, sed ut aut necessitatis, aut gloriae, aut patriae caritatis excusatione Cosmum a posterorum reprehensione, atque inijuriis defendam. Quod hunc tangebat maxime cura Luccnsis belli, de qua omnes civitatis ordines una & mente &voce consenserant sive Lucensium odio, cujus tamen

nulla satis justa caussa reperitur, sive studio ignominiae delendae , quae superiore bello videbatur inusta Reipublicae, nulla non arte sollicitabat Franciscum Ssortiam ad incepta perficienda . Nihil opportunius potuit accidere discessu Picininii, qui in Cisalpinam

. Galliam vere an. M CCXX xvii. rediit, diminutum exercitum , quem collegerat ex hominibus desperatis, ex agresti luxuria, ex rusticis mediastinis suppleturus. Tum captus fuit Mons Caroli, Viaregium cum aliis castellis, quae sunt in ora maritima, Carraria, Moneta, Aventia , & recuperatum quoque fuit Sergianum , &nonnulla Apuanae Provinciae oppida, eaque Dominis, ad quos pertinebant, restituta. Lucensis vero ager, ma-

73쪽

MAc Ni Cos Mituris iam frugibus, non modo vastatus sed pene exinanitus fuit; sed quantam licentiam habebant hostes ad depopulandum atque rapiendum, tantum habebant animi, qui in civitate crant, ad defendendam libertatem . Manus illa Sfortiana semper fuit victrix in capiendis oppidis, ut nulla pene superessent Reipublicae, sed quas adhibuit vires, & quas comparavit machinae

ad expugnandam civitatem aut ferro aut fame, in irritum cccidere . Rediit interea in Etruriam per montes asperos, qui sunt in finibus Lucensium, Picininius, verum quia omnem scrine ad urbem aditum tum sese sis, tum vallis, tum castellis praecluserant Florentini, ad oppidum Bargam divertit, non tam loci natura, quam defensoribus munitum. Id positis castris cum obsideret, militesque nil hostile timcntes (xxx enim passuum millia Franciscus aberat) custodias obirent negligentius, eos impeditos & inopinantes aggressus est Petrus Brunorius, quem S fortia praefecerat levis armaturae peditatui, magnum eorum numerum concidit, reliqui se se fugae mandarunt. Eo in praelio, accepto vulnere, captus est Ludovicus Gongaga Alantuanorum Ducis Filius, qui, adversante patre, multis sane Cosmo nominibus &ob acceptam etiam ab eo pecuniam obstricto, arma adversus Florentinos sumpserat. Tum instare apud Florentinos coeperunt Veneti, ut quoniam multa bene

processerant, & non solum sperare, sed etiam confidere possent se tandem Luca potituros, Franciscum ad

74쪽

M E D i c Ei UITA . di se mitterent, quo conjunctis viribus Mediolanensem agrum depopularentur, cogerentque Ducem domestico fatigatum bello curam servandae Lucae abjice,

re (s 8). Quod erat fama id quaeri, ut obsidione Luca liberaretur, neque Florentinorum rationibus conducerct talem dimitti belli ducem, hujus & suorum nomine ea respondit Cosmus, quae magnam voluntati Venetorum diis eu itate m asserebant. Haud negari tamen iis

potuit, quin Franciscus saltem Regium Lepidi peteret (sy ac Parmcnsem popularetur agrum , quo illius defendendi caussa Picininius ab oppugnatione Bergo-

mi, quam instituerat, evocaretur. Neque sane res aliter evenit. Sed cum ipse magnum collegisset exercitum, seque magna copia earum rerum, quae sunt ad bellum

necessariae, instruxisset, palamque jactaret se ad solvendam obsidionem Lucensem iter suscepturum, ejus minis & terrore plurimum commoti sunt Florentini. Vehementet itaque egerunt cum Venetis, ut Francise cum Lucam reverti sinerent, quod concessere, satis sibi tactum existimantes, quoties belli moles a se se in Etruriam transferretur. Franciscus igitur, superato per Mutinenses montes Apennino, Lucam rediit. Secutus diversis itineribus Nicolaus montium, qui tuter jacebant, iugis appropinquavit. Quanquam autem peditatu plurimum posset Franciscus, tamen veritus tum

hostis omnium versutissimi insidias, tum belli fortunam, intercidebat obsepiebatque interim Ioca singula,

75쪽

ga M A c N i C O s M iper quae Nicolao transitus daretur : quo tamen tutius obsisteret hosti, augeri copias suas a Florentinis enixe postulavit. Sed cum in promptu nulli essent equites, a Venetis petunt, ut Guidonem Antonium Manse dium cum equitibus quingentis auxilio mittant. Facile id impetratum est, quod offensiones ab injuria, &a Zelotypia natae coegerant & Mansredium ipsum, &alios mercenarios Duces missionem a Venetis poscere. Tum Startia a Florentinis atque a Venetis sibi ex aequo promissa stipendia effagitare. Nulla mora a Florentinis, adnitente Cosmo, satis ei factum est: denegabant Veneti nulla in aliam ob caussam, nisi quod ad

eos, ut primum vocatus fuerat, non venerat, atque

recusaverat Padum transire, ut propius Mediolani Du

cem premeret atqUe urgeret.

Non una erat caussa, quare is nimium opprimi

Philippi potentiam nollet, illa in primis, quod magna

in spe erat fore , ut ille sibi in matrimonium daret unicam filiam nomine Blancam, per quam licet ex concubina genitam ius in Insubrium imperium succedendi obtineret. Hoc significasse Philippus visus est, cum

ad ipsum oratores in Etruriam . misisset, qui praeter omnium opinionem benigne accepti & comiter dimissi fuerunt ( so . Id cum aegre paterentur Florentini , intelligerentque, c Veneti perseverantcr promissa stipendia solvere recusarent, illum se sibi consulturum, ne amitterent virum, in quo spes omnis crat Reipublicae, Disitired by Cooste

76쪽

MEDic Ei UITA . 6 3 ineunte vere an. Mccccxxxviii. deliberarunt Venetias legare Cosmum, cujus laudes memoria omnium civium inclusas, & auctoritate etiam publica testatas aditum ad id, quod quaerebatur, patefacturas confidebant.

Venetus homo (sic enim a suis Cosmus appellabatur honorificentissime acceptus fuit, ductusque in Curiam in hanc sententiam disseruisse dicitur. Si ad vos, Patres ampli mi, feriendi foederis caussa venirem , multa fortasse mihi facienda verba eiput, ut id ad communem utilitatem spectare probarem e sed quoniam jamdiu amicitia juncti sumus, ct mirissce semper nostri sensus cum inpure , tum iu bello congruerunt, nunc id sperare o moliri debemus , ni vincula , quae multi nequicquam so vere conati sunt, arctius astringantur. Ouae inde ad vos

fervenerint emolumetita nos Non solum aequo animo,

immo Dero etiam gaudenti ae libenti reminiscimur, Otum Deo immortali gratias mimus , tum nobis ipfis gratulamur, quod O nostris auxiliis florenti mi imperii oestri fortunam non modo defendere, sed etiam ampliscare sottiistis. Si adeo nos movit vestra utilitas, ut pro ea maximas inimicitias suscipere summa pericula adire minime dubitaverimus, nulla ne iss cura ictvet urbis nostrae , quae hujusmodi nunc implicatur bello, quod geri pro dignitate populi Florentini, O perfici quum prismum oportet 2 Si hercle nulla alia caussa, saltem permiua ct iniquitas Lucensium vestros animos excitare cyinflammare deberet. In pace nunquam fidi fuerunt saepe Diuitiam by Coos e

77쪽

6. MA a Ni Cos Mi nos vostros depopulati sunt et Etruriam omnem auem sis vos coticitare et oluerunt, hodieque id moliuntur ct ne ullus sceleribus modus esset, opem re auxilium ferre Pictuinio minime dubitarunt, cujus effrenatus O praeceps furor unitiemae Etruriae servitutem missitabatur

otiid aliud fuit remere tam capitali hosti, nisi a Pilis

amodere pericula, quae semper procreata sunt ab eo, quem Mediolauensium Dux arma et Z Fuit igitur causesa commutiis belli inferendi, multo labore multisque impensis eo jam deducta res esse videtur, ut brevi illud confici sese confidamus, si constans O stabilis erit amicus Franciscus vortia, ac simam invictamque manum si uegata a foederatis stipendia abducere ab Etruria minime cogetur. Au mediocre discrimen opinionis atque detrimentum secuturum ex hac re putatis p Fundameutum enim Ogloria imperiorum est fides atque constantia promissorum, quaes exsolvere vel iis denegabimus, ex quibus maximos fractus tulimus, frustra implorabimus hominum auxilium, amicitiae in graves inimicitias comertentur. Adest Deus testis foederis, quod inter nos O Uortiam vestrum non nudo sapientissimum judicium, O utriusque Reipublicae utilitas, sed ct temporum vincula conjunxerunt, ipse ultor erit violati. Nostra profecto meus es a nobis aDertere infamiam cy poenam, cum non justitiae modo , quam praesentibus Reipublicae temporibus conisui-re arbitremur, minime adigere hominem, quem fortuua

O Dirtus tu ampli simo statu collocatiit, ad aliena subjdia

78쪽

MRDic Et VITA. 6 pdia quaerenda . Indiget ille pecunia, di nisi illi promissa solvatur, fune confugiet ad opem Mediolanensis Ducis, curas hoc fatum est videtur, ut ira Destram perniciem maxime iucumbat. Ille ne continebit impetus suos, cum

omulum strenuissimos O potentissimos Duces Picininium y Vortiam hi sua potestate habebite ouae tum opes ac vires ejus odiis obsere poterunt Z Nostis quae separatim

egerunt, , quanta is conversione rerum ac perturiatioque eorum caussa universa Italia versata fuerit. Non me latet vortiam atque Florentis os culpari a sobis, quod i te toties requisitus P a dum eum sua mauu trajicere recusaverit . ustas quidem ct magnas se habere causas affirmabat , sed meis iustior, Dam quod verebotur ne , slongius abfuisset, Piceni possessionem sua virtute partam

retinere minime post. Nos quidem adeo commoDIt Uestra postulatio, ut etiamsi eius discessu uou debilitaretur modo, sed et pene evanesceret spes Lucensis belli eoum eiendi , prece ct obsecratioue vehementi obtinuerimus abeo, Regium Lepidi saltem rauce'ret, F cum Legatis vestris de communi filute consentiret. Gaudenter save illum in Etruriam redeuntem vidimus, postquam vos illius virtutis fructum haud mediocrem cepissis nec minus vos laetari decet pro magua O veteri .ae utili uecessitudine , quod per eum de finitimis nostris, qui semiper infidi fuerunt, triumphare sol ur. Satis multa haec essent mu iniquis , ulmis etiam multa vobis, quos aequit os

79쪽

M A. G. N i Cos Migit, ut circumspiciatis omnes procellas, quae impendent, nisi providetis, ne nimium aveatur intoleranda In brium Ducis poteutia. Si secus consulitis, uos quidem ratiouibus nostris prospiciemus , qui De O tisiciis erga

vos reari fuimus, fortasse nou minus celebrabimur tam tute , prudemia ac vigilantia, qua deuitatem Reipublicae adversus hostes cy foedigrases sumus defensuri. Excepit ejus orationem, ita jubente Senatu, Foscarus Princeps, vir (ut multi semper sunt apud Venetos facundus & promptus. Is postquam honorificentissime Cosmum appellavit, ut quam gratissima ejus legatio esse cognosceretur, & multa de praesenti rcrum publicarum statu disIeruit, ut summam Senatus sapientiam non modo in praevidendis, sed etiam in repcllendis periculis probaret, conclusit, huic Nunquam in animo fuisse aut retardare, aut impedire de Lucensebus victoriam; credere se eo consilio mercenariis militibus sipendium a

majoribus constitutum, ut illorum opera, qui aurum impenderent , uterentur; verum Vortiam, cui Horentini tantopere corasultum Dellent, non modo Venetis militase,

sed suam etiam operam, tum cum maxime opus fuit, ominate denegasse; quare illum sibi haberent, icti pecuniam solverent, qui ex ipso fructus aut percipiebant, aut sperabant: s vero Florentini Venetos desererent, ut vo tiam sequerentur, fore ut tam insidi conssit eos poeniteret, datur que o superis O hominibus, per quos olim servati essevi, meritas violati foederis poenas . Prorsu Disiligo es by Cooste

80쪽

MEDic Ei VITA. 6 Tex his dictis non vidcbatur esse dubium, quin Venetorum consilia longe alio spectarent, quam optabant Florentini. His tamen alterum post Cosmum legatum mittere Venetias placuit (suit hic Julianus DavanZatius) cum quo minus comiter, quin etiam superbe actum eSt. Cosmus, postquam aliquot dies Venetiis fuit, Fcrrariam ad Pontificem profectus est. Desperato Venetorum auxilio, id consilii animique habituri Florentini videbantur, quod iis Si ortia essecisset: meminisse illum rogabant quos sumptus impendissent, quot labores sustinuissent, quot adiissent pericu-Ia Lucensis belli caussa, ut ad illud mature perficiendum inflammarent. Cum ipso quoque, quod miraberis , Insubrium Duce egit privatim Cosmus, ut eumdem a serendo auxilio Lucensibus revocaret; sed quocumque se verreret, quoscumque imploraret, doluit aut imminutam gratiam suam, aut auctum studium erga

eos, qui quidquid se pati malle, quam Florentinis servire liberis dictis & sortibus factis ostendebant. Quoniam igitur icmpori cedendum erat, nec sperari poterat unquam desertum iri Lucenses a Mediolanensum Duce( si & vires Reipublicae opponendae erant Picininio, qui, capto Aureolo Florentinorum in Aemilia oppido, universam Provinciam terrore compleverat, facile ad conditionem pacis Startia Florentinorum animos adduxit. Haec prima lex sancita fuit, ut Lucensibus decem annorum induciae a Florentinis darem