장음표시 사용
81쪽
-ret paretem resus esse ostendet elasti,tatem, aut sibi relictus, etiam raritatem nam eum aqua astendat vix non tantum, quantum
Paetida destendit, Hydmst. eo ipso perhoe
demonstratur vis elastica aeris condenisti, aut curesectu vide P. Lanis tom. a. pag. da. St. Ea s. c. item pag. 2o2 et i s. ckc osten
inur etiam inpulvere pyrio, Auro ulmina MaP. Falis inscripto.
is m. in aeris agitat cimenire. . u. F S. Si Fiant alae, uti m molendines neumaticis in modum crucis dispositae, ita tamen, ut paulisper deflectant in tartes, annexae Tyli dro, ex quo dependet funis cum vasculo, inruod lapides aut alia ponderosa immittantur, lonec ventus in alas agens amplius agitam do attollere non possit. Unde proportionaliter eruitur iuuis aequilibrium cum oudere conformiter ad principia Mechanicae.
instrumenta Varia ad Aeris propriet te discernendas inventa.
Drometron est instrumentaem messus vitreas Mercario repletaei, aeris gravitatem inditans. Sic autem conficitum I. Accipitur tubulus 3 o circiter distos altus, latus unam lineam superi Mermetice claud tur, si ue ab omni faece ac madore purum II. Huic infundibulo tenui immittitur Me eurius bene purgatus hac ut citius defluat, ac omnis aer extrudatur, filo ferre tenui etia
enim timendum, quo minus aer poros pen trare possit Hoc instrumentum ubique o mum,simplicissimum ac opcimum est; deficietamen in hoc, quod nimis parva differentias habeat. Aliqui tubum inferius curvant cum ampulla,in qua Mercurius stagnat ac istud p cium curvum, quantum Mercurius in ampulla Secupat,ab altitudine superiore iuber i debet, eo quod Mercurius gravior aere, simul cum asto, eundem in tubo altius elevet, ues ex EDdrostatica constat. Alii cum Hugenio dupiscem faciunt,seu tabum recurvum ex cujus una parte Mercurius elevatur, ex altera parte lia
quor affunditi qui examdulla inseriore extrusus majores mutationes indicat vitium est, quod liquores evaporent, adeoque mutent disserentias. Alii cum Bernulli inserius eu vant, alii superius, ut maiores indicent mut tiones Figuris non indigent,iam ubiquePr stent instrumenta. II. DamoMaranae seu Tam coram est
aeris induatur. Sic componitur: I. Acciapiatur tubulus globulo unus digiti instructus, cujus diameter unius lineae huic intundatur liquor, vel spiritus vini potius aut globuia
calefaeto, tubus immittatur spiritui, ut ais prius rarefactus, dein condensatus secum spis ritum elevet, ita ut medietatem tubuli assim fleat. I. Immittatur aquae, quae dum inca testis supra ignem piritus rarefactus ascevdet adsimmum,ac aerem expellet quare ibidem statim hermetice claudatur. III. Deporteturi locum Ggidum, ac attendatur, quantum deseendit, dum infimum locum occupat.
ium quae tora simul repletur Mercuriori tum Eaudatur operculo o ac omnis rimula cera obstruatur erigatur sensim,ac ex latere L emi retur superfluus Mercurius. III Affigatur ac serculo, Se superius agglutinetur tabella duos digitos longa,ac in lineas divisa,quae per ascensum ac descensem Mercurii indicat aerisar vitatem majorem aut minorem. Id notandum, eapselam ligneam ad tubulum vitreum debere firmari ceraci panica imo melius esse si hi tus illinetur Meccurius poros pervadatima
III. Infra sit capsula(FIG. st. lignea erunt isti termini caloris ac frigoris; quare excavata in diam minui digiti,inferius aperta totum pactum intermedium in suos gradus
.et c g I-----. . - dividatur. Alii insubum aere rarefacto ascenddere permittunt guttam Mercurii unius lineae, qui sive globus ut infra sive supra, mutati nes caloris ac frigoris indicat fallit tamen eo quod spiritus vim non semper idem,nec omnis aer expelli possit, nec gradus frigoris acre loris ob resistentiam tam facile determinabiles
Globus cupreus aut vitreus evacuetur omni ty
82쪽
ae, per antliamsi probe audatur. II S vendatur ex una parte bylaucis perfectissia maes ex alteraparte reipondeat pondus plumbeum ad aequilibrium perfectum. III. Circa lingulam sit quadrans, in quo eadem, tamquam index,gradus densitatis aut raritatis i dicat; si enim globus ascendit, aer erit de sors si descendit, rarior, ut ex Hydrostatia
io G fit I. vel ex chorda fidium crassiore, quae ex una phte alligata clavo, .ex inera parte in longitudine trium pedum dependet in muro circa rotulam, inferius pondus A india sema et nam dum chorda constringitur hi sumeaeit, fit brevior, adeoque humidior aeras extenditur, demittit pondus ac aerem si riorem indicat idem praestat funis eanabinus, qui si circa plures rotulas volvitur,sua extensi ne vel constrictione,majores iudicabit mutatim. s. Fio.6 r. l. si chorda vel funis liberes spensus supra tabulam armetur pondere pium-beo indice instructo: pro ratione humiditatisae siceitatis sese in Gyrui vehac eundem echellum praestabit circulo inferius in gradus diis tributo Fic.66. L Anerculi e ligno abierino ex una parte bene firmati inmemo conn xidentata lamilia, siccitas eos contrahat, adducta lamina rota ne indicetvifi humiditas e tendat,eundem remittent RG Gy III. Bylas ei exactae pro globo prius descripto appendatur pongia primum actua commvnx , dein aqua aut aceto,in quo sal Amoniacum resel eum fuit imbuta ac dein exsiccara: nam cum
M iselle humorem imbibat pongia descendet,
serior aer, cen Cato os. Misaedia acinstrumenta aranda necessaris. I. soad vitra sine expellucida ac plana, ne striae, prominentiae aut cavstates astentani aut destensi i Mercursi ossiciant, ubique in evlindro aequalia fine. u.Meliust, center ab ossicina vitriaria veniant, ut sine as ive ab omni pulvere, humore immunis DL Clauduntur hermetis Iaalae grassioris acu-
mea per tubulam incurvatum dirigatur ad vitrum ab omni humiditate purgatum,donec fluat incurvantur, si flamma emolliat parten, illam, ac mollis statim flectatur. Iv. Facilius impletur Mercurio, si pars extima educam intubulum capilarem di, nam etiam Mercurio I ristum effuente, per flammam claudi potest, ein experientia. Quoad Mercurium L optimus est, recens ex mineris, aut de novo ex inabari conficiatur. Sciunt Chymistae. II. Purificatur ab aere, si Recipienti ncludatur. Aqua abstergit pulveress spiritus 'ini, acetum aliadum, cum sale tardes inquiores aufert, si sepius lavetur Tergitur depuratus per linteum. Communiter purgatur per pyramides papyraceas, aut corium ab omius, edine purum alii cineres clavellatos commiscent, qui etiam mundum reddunt. - GCIRCA LIquores. l. spiritus vini rectita tur, et junt, si in ampulla vitrea longiora caneribus clavellatis superfunditur, ac aqua per ad horas subsidere permittitur in calore temperato. II. Colorem induit flavum ex croco orientali, radice curcumae Rubrum ex radicerinthusa ,vel foliis iubrubris Malphae siccis, cui ultimo adduntur aliquot guttae amquae fortis aut regiae, vel spiritus ut olei viare oli III. Aqua si adhibeatur, misceatur sexta pars aquae sertis aut regxae, in qua primargentum, aut orichalcum solutum est Vita P. Faditi de Laius ece. Multa vi possem addi, quae dei aeris Elasticitate ac Gravitate a nostris Austoribus asseruntur, uti a Lirch ro in Mundo subterrat,eo a P de Chales L. T. Stat choreo in Technica Curiosa, item partis
tertiae Magiae universalis lib. y de Magia A reotectasica ratem de Machinis Hydraulic Pneumataeis, imae de Chales in Hydrostati-m,Paeetanis. M. Ptolomaeus Phys pari. Elem. Item incherus tinus1rsia destribit,d
enum de sonoae ejus repercussion quam Belis vocant,de qua P.Scholios iocustiea,quae tamd
83쪽
tias, de Numero, Pondereti Mensura, quibus Deus ipse uius est Sap. . in eo denda hac Mundi fabrica. Quare non abs re arbitramur, si istis Archiutectonicam, commodis civilibus inservientem,subnectimus.D hithaeeansam deducendi in opus, ac in unam Iasi orbitam contrahendi , qua sparsim inlis tractata sunt quam enim necessariae fine priores Scientiae ad istam luce clarius videbit,
iube villulpandi opus in Mechielem pertu
raverit ubi potissimum secunda parte aedifi ciumTempli,non tam Salomonaea quam Divina sapientia dignum vivis coloribus describit. Materia pro more in duas partes dividitur,quarum prima Fundamenta tradet alter Usum in delineandis aedificiis ac ordinandis, Quod proprium Architectranimus est, ostendet.
Definitiones Sc Axiomata.i e tectura e silis est seientis o D- nanda exstructionis ad SD ad intentionem immuni. Nam ipsa exstructio
potras operarum ac opificum est quain . --
clitem, qui describitur vir sonas adipe aemeon uenae raraonem doctus. Quare, ut villateandus ex Vitruvio asserit , pluribus silentus imbutus sit; nam Geometria cum rithmetica omnem meruinam futuri aedita eliduvpeditat, ulliusque inter proportionem. P sca cum Med ea salubritatem, ae situm loci eonfiderae uti, si terra ibidem fertilis,
frugifera,ficca, non paludosa,non depressa c. locus,an aeri pervius, praecipue ab oriente, si Soli expositus aqua selympida, verbo, homines ac recor ibidem sani, vegeti,c ad quae 8 . ronomia conducit. aeris udentio lites removet, vel praeoccupat Oeeo amisnon tantum necessaria in aedificio prospicit,aeordinat, sed, suis do is,sumptibus subire etiam grandioribus parcit pulchre haec dest bit P. Jacob vani us S.I. L. t. Praedii Rustici e Carminice. FuNDAMENTA seu AxIOMATA Architecto iste sent potissimum tria. I. Omne ad seniam sit rimum aesolidum. Non enim tot impense fiunt pro tempore exigum ac ideo domus exstruitur, ut inquilinus tuto habit re possit quare materia talis eligenda, ex qua intificium componitur, ac ordinanda, ut igni, aquae, aeri, ipsisue ponderi proprio ex his enim omnis ruina trahitur longo tempore resistere possit. I. Aufeium sit eommodum ae utile habitatori. His enim est pria maria intentio, ut actiones suas statui conformes in eo exercere possit. Quare illius mens Architecto exacte perspecta elle debet, ut omnia pro commodo in ordinem redigere valeat. III. AEdmeiam sit venustaem,aepaei ebrum sicut enim vestitus, illius ordinatio hominem quemcunque pro sua status condiatione commendata ita saruum mutuus, ad
84쪽
ad totum respectus S mmetriam, conveniemtia serat iam causae. Unde ex pulchritu, dine compiacentia oritur e quae ad ista pertinent, sequentibus capitibiis proponentur videatur P. Pontani Libr. III. Pars a.
CAPUT II. Theoremata ad Soliditatem aedificii
spectantia. x rena evadida re nec actis,n-
turbae sal, necessitas exigit Ratio est quoad primum ligna conducunt ad firmiatatem sediticii istud non faciunt nisi valida:
ergo dec. sint autem caerem validiores arbores infecundae aclylvestres, praesertim, Sue vos ac tempestates libere sustinuerint, heu rint in locis apertis, ut montibus, non paludosis, quaeque vivae diutius durant, etiam ea e persistent ustis quoque natura robustior, quibus parum medullae, ac dum transversim caeduntur, circuli magis condensat Co ducet pariter aedificio, fi ex eadem sylva ligna adhibeantur cum in eadem naturabo veniant variis tamen usibus varia quadrant
ligna se in locis paludosis pro tundamento bona est Alnus , Quercus, Fagus, juglans c. pro lignis optima Abies, Quercus, demum&Pinvs Tilia Populus, Vitra ornatui ac stulpturis deserviunt. Quoad secundum, ratio est. Si ligna non
sine exsiccata, facile putredinem contrahunt, praesertim si intra muros calx accedat, nec aeri pervivi locus sit, aut sese incurvant, vel contrahunt, quod utrumque contra solidit rem aedificii Ratio tertii est, quia humidit te ac siccitate variantur, aut facile igni pabulum praebent evitentur, quantum permittit
II. Lapides sint sal di tempereatam patientes. Ratio est aulai vel humiditate buvantur, aut ventis validioribus consumantur,
nec in igne subsistunt, plurimum filmitae ocficiant; nam constat experientui, aliquos fociae rumpi stagore, madore exedi ac uti a mora igne conduta hinc omnium optimi, i todinis aestate eruti in formam quadratam
lore solis indurescant his siccedunt coctiles Sugetpeium tacile ih omnem formam tractabiles ultimum locum occupant fossile
(Jdnutilesii nisi intra fundamenta abdamtur, aut intra muros claudantur ; nam si sudorem emittant, nullo caemento obduci poetierunt, quod firmitati utique non parum o est.
ra pulvere Ram estu quia gravitas aedurities silaeitatem indicat, ac candor purit
rema constat autem ab experientia ex his provenire calcem tenaciorem, quae ad firmitatem exquiritur. Arma vero talis calci mixta ea
dem magis constringit, ac humorem absumit, quod ipsum ad firmitatem conducit.
N. soabet ad seium L notamentum firmam habeat, eoque solidius, quo iam
altius exstruitur. Ratio est FiG. 3. magna moles super exstruitur ergo fundamentum ca pax fit illius sustentandae hinc erro Eommis sis in hoc puncto irreparabilis est, ae omni industria eavendus optimum igitur fundamenatum, si vivus lapis, seu rupra, ac continuus delitescat si interruptus, tornicibus Conn ctatur quadrat dein sabulum crassius,aut te ra nigra, si palis ferret, tentata ubique aequa liter resistit protunditas, quam aliqua sextam partem altitudinis desiderant , non ubique procedit,uti nec latitudo tripla murorum restatudinis. Quodsi talum humidum palud sum, alia opus est industria, ut palis adactis prius, craticula ex lignis quercinis superimponatur, cui dein lapides tuto imponi possint,
quod, fit in terra lutosa cum se ce utemporis ligna ejusmodi in lapides indurescant ab
experientia. FI . s. v. Maeria evelliumlameris antandi
pro quisset contignatione Stoemere eontrahantur. Exteriores(buoavpimmea mitra ores interioribus iste Salammenae sit sella a faxmfundament m aes
Astentetur. Ratio est: omne grave prem secundum ineam directionis sed perpendicii tum est linea directionis: ergo in F, Quia ad secundum , quia semper secun im altitiai nem decrescit molas ne summa uisitur tam
85쪽
amari quod sistentae QSad tertium constat stura locum seperiorem teneat ficus perpe par se cum exteriores psus sustinere debean dicularis omnium validissimusa Baulea hinc et mollisis tempestatis.-Quartum palam est m. amices Iugea caneamerationest Geidlibet plurimum conducunt ad firmia carem aedificii Ratio est , naminia nullum
Mamentum poni potest, ingentes mola sustentane, ac contra incendia plurimum pro- tam sant antem varia generis. Fio. . Fornix A
meo . Ratio est, quia tectum est, Mim contra, omnes aeris iniurias, .constat experientia, illo neglecto totum aedificium acile ruinam abirer ergo, ut isto grmum iubsistat, illud magna industria fiat altum ruinis gravat, ac ventis obnoxium est deprec iam non satis refistit nivibus, nec imbribus. an lae cum stramine facile igni praeben --haelum Maec praeferuntur regula congruo ianostris terris pretio comparandae, at bene ch
CAPUT III. Psoblemata ad Soliditarem Eclifieii
conducentia. - ca IGNA cadere eadem pro ad si
sis. Haeri medio Decembris usque ad medium Februarii, donec incipiane flare Favonii, ubi saecum rae tin recipiunt, idque Luna decreserate conduin etiam, Miam in
Autumno rami incidantur ac truncus, ut m Et onmi humore priventur,ac medulla magis emistricta, densiora reddantur. u. casa ex- ferare: reponantur elevata a terra, ne humor noceat, ita, verior ubique vermeare posce, ac mula Solis radiis ae imbribus tega qui transversim aguntur tigniri Ruiel reph da, aut per modum crucis vincula,(Blabemud agant, ut alios in fit perpendiculari
contineant. Fio. a. plura de arte Tignaria P. de Chalas toma a. trin. a.
II CIRCA LAPIDEs. I. Lapides a se pratiare. v.Caedantur in aestate, ut caloresolis in durescant quouit igne non facile rumpam tiar, nec in aqua graviores fiam aut madiataeando solvantuae boni sint in Lateres examinare, si cocti vivum edant senitum
nec hum litate racile comampantur sic autem conficiuntur quo terra magis limos ac te a non autem pinquis aut arenose, eo minor.fi si subacta per Memem congeletur parent Raut invere autAutumno,ua accessive misi centur, nece ore ninuo, aut frigore rum pantur coquantur per si circiter horarum quodsi mediam partem cocti madefiant,ac Turrium coquantur, duriores redduntue radi bent commodi, ut ad intentaonem Architein variam sermam inducere vossint tegulis pra primis exacte coquantur, ac laederat,si arena
prius inspersa ope ignis vitrea qua creas
operiantur. HI CIRCA TALOM AC AMNAM. I. Earm nitatem tentare uiam ut excocta tertiam
partem leviora sint, ac bene sonoea, , eum quae Naaritur ad illis subactivitem, ae fumum magis densum emittat, demum sub acta tenax adhaereat. II conserva tur dia, si per modum pultis subacta in scrobem Amterraneam demittitur, ac ita tegitur, ne eae siccetur. Ita. Ad caementum adhibeatur una nar calcis cum tribus arenae fossilis aut dis
bus earnibus arenae fluviatilis Calx verociam lateribus contusis loco arenae adhibitis prodest plurimum in aqua tempestatibus ubi bene observandum, ut ab operis bene misceatur,ac intensis viribus subigatur, eo quo ad opus impenditur, die; nam si vel per noctem sub Astat, calore simul, humiditata di se age tibiam multum virtutis deperdet. N. Pra
ssua Situs in aedificiis se talis, prout a natura eatur, qui ea levioribus saxis e nitur madiemis, in pare eric erimm etiam an a ea indagatur mina arma et lare, - -
86쪽
obducantur secunda inductio,iae crassior,ut adificium exacte levigetur demum ultima omnino perpoliat Notandum postAstros bene induci arenationes erilet eviatur Deo quod siccitas humorem extraxerit; at post Boream aut nimium stigus aut aestum industum se resteres cum eam firmiter cohaereremn valeat Gypsus valet in siccis, non item locis tempestatibus subjectis. v. Areae mapprobare poteria, si aquam relinquae puram, intra manus strideat, nec sub dio iacens gramina producat
i in Maediamentaem fatidam ponere. I. Curetur, ut in angulis fiat perquam selidum adibus maioribus ibidem collocatis sic
enim fiet,aeae muri intermedii fatiscere non valeant inferius sit latius,ut paulisoer in astensi contrahi possiLFio 3 Camaento,u viatili arenainino non parcatur, ac omnia vacua intera m maiora avis repleretur, nec lateres adlure amnem propter terrae humiditatem.aliquoties complanetur, prauertim si operi finem vox in Bonar, ut sequenti die quasi novum opus i mim. Novum fundamentum cum antiquo Romaene commit, cum novum iubfidens, melliario rimas agat fi antiquo imponendum aediscivinis ex Geometriae prius, stet. anae o Em, in comparatione veteris, sere do, dichelai. I. In locis paludosis ac lut es, craticula ex palis, carbonibus ac silicitat inter se repletis, opus est his prius arena, i tandatur, ne calx noceat, ponanturque,
vides secti ita, ut juncturis diversim positis quam optime stringant, taeque ut iuperius
dictam.FIG. Capiet tacilius rerum studiosus,fisaedificium ejusmodi eonstrui videat, quam simultas verbis ac figuris omnia copiose descia tantur Fundamentum eis Memem lubfidens, vis egius tectum, facilius ac firmius reliquum in vere aedificium suscipiet.is v. aera via ius construere. De la dubias sectis fiunt ontinii; attamen cum conclavia .mimis fiant trigidhac humida sepius,melius i in lapidibus coctis vestiuntur quare de metuis a Rentur in muris raritiis io a. Rige
ex eoctis lapidibus, si talia exterior pars meaeuatur,ac maerermum alu Mas cum c mento repleatur, ita tamen, ut bene Mestri
gant, ac connectantur, ac semper Elidum,isi do, vacuum , uti apud fenestras, vacua imineat una, u dictum, contisnatione abis.luta ponantur tinni quercini doleas se-
eundum lotiuetudinem muri, hisque eramve
sim imponantur alii die Ealeen ex Abiete,
autPino in formaparallelepipedi redacti. a. s. haud ultra sesqui redem inter se distanaesi
qui si ferramentas ultra mucum prope prominentibus(nam ob incendia nullum lignumsue mineat eidem constringantur,eosdem eam Disside connectent, ut contra asileus validos, ac motus terrae subsistore valeant. Non ino tantur,nisi bene siccati, ne humor interior en teriorem crustam repellat. I. Oe missius ac ne meramnum is Muri, quibus sustentantur, sint sed firmi aevalidi, aut aliis rurium transversis muris faleelantur firmius subsistet fornix, si semiciremium expleat, eo quod lapides Smnes ad ce reum colliment leviores ut fiant lateres, leis miscentur,ut his per ignem absumptis tam tum ponderis non habeant de lapidum sectio,
ne agit P. de Chales tom. E. tract. I
VII. Da Emim Tectum defigmere re tradisicio. I. io fi Catenis A&Bpositis ctrabium transversorum longitudine designari Ay, initudo designetur perpendicularis, Eduarum partium e tribus, quas trabes comaenent, aut cantheri AC B Qidie Spartem sint illis aequales pro uis nimirum inquilini, qui majus sub teAo sparium requirit adeo,
que triangulum aequilaterum constituant. A
plicentur iis transtra SiderνEalem)septem
pedum altitudine, ut homo commode cum onere transire possit. Qiubus in medio traha
supponi , aut alia substrui possunt , ne nimio pondere propter latitudinem fatisecant sufficient ista in parvis domunculis.
at in majoribus, ut simul onus in muros et ponatur, columnae sub Cantheriis inclinantur
inserius eatenusDa Semele superius re tinaculo retari Dahasta vias firmatae.
Eio. p. has extendit repa ulum transversorium(Epalla,suge' adjectas capreolis, hae dum
rursum in longitudinem per retinacula ac, e . tratasque decunias copulantur, etiam
87쪽
di distantia' et aut uter pedum, firmissimum
prorius ieestim efficiunt haec duem melius t
in lignari eodem prori pede procedentes
perficiunt, Architecto solum incumbit, ut Cantherios ac columnas sic disponat, quo ianus fenestrae tecti commode lorari pro usu pose taMyMetriam inferiorum,quod sane saepius in magnis aedificiis defideratur. sa Aliud genus tecti ab inventore a La Ma sitae, Gathrum voeatur fiat in latitudine aedificii setaicirculus, hic in uatuor partes aequales dividatur.subtenta interioresFio. .ABCD submihistrant locum sat commodum pro e re is exstruendis superiores denique e ronidem tecto imponent id genus quamvis commodum, pretiosum tamenta ac igni ac aliis injuriis cum tempore vix avertendis aut emendandis obnoxium plura ut dictum P. de Chalas.
De Iis,aeue ad Commoditatem ac utilitatem pertinent.
e se ilia ad sic a etiam plura inspiciat,
aer ex varia aliorum interrae dispositisne meliora seligere, ac informam massis smmodam reae gere 'int atat o est quia
saepissime eiusmodi homines mentem suam sa-- ris explicare, nec quae congrua indicare possent plurimum igitur proderit ex aliorum e roribus lucrum facere, ac meliora in opus no-- vum seligere.Certe si unquam,isto tempore,nec domo, mus civitate donetur, qui in antatientiae huius perfectione contra regulas pria
marias peccat. a II. RivsasALIA PRO DINOCIN COM-arum. I. Eliuatur locus hior, separatus ab aliis, aues id fieri non poterit, altem in platea latiorum angulo , ubi ex duplici intere aera lumen assa, poterit, remottis astreperis opitalis et ut o est; qura haec omnis sanitati prosent, himen abundans afferunt, ac multas incomimoditates avertunt. II. Area
tedata viam eligatur, haec mimat quam mmmoda distribui potest, aut demum peto
maiore habisatione oblonga, e plus luminis recipiat. III. Introitus ut in medio, a s rum aut locu patentiorem respiciat; fenestrae hinc inde locentur numero aequales, ae mamnitudine. v. Conclavia magis servitura putalico, ut tabernae, apothec prostent in bonum exterorum,ac ut familia quietias lateat fini inquavis contignatione in eodem plano,ita Ioc ta,ut unum asteri profit,nec ossiciat. v. sc lae fine in propatulo, satis illustratae. l. vaedium, seu area subdialis multum commodat,praesertim fi ob pactum etiam hortum asmittit rationes horum per se patent. III PARTiOLAMA PARTIUM: I. Porta arram ae an tam Portae aedium per quas intromittuntur currus, sint, ped. in latitudia ne Aleitudo ira aequare potest, superius asem claudantur. Portae communes sint late . aut . pedum ad rationem ma nitudinis domus attendendo altitudo tenestris respondeat.
II. Aliae ianuae non sint in latitudinem dat pars media si altiores ultra: ed J nua duplici ala constent, ne suo pondere di ficile moveantur. III. In medio sint cubiculi, ac sibi parallelae respondeant, quod ad om
natum, ac aerem permeantem plurimum com
ducit duae sint in conclavibus, in cubilibus una suffieit v. Limen digitum non excedat. Commoda patent consideranti. Iv. Theoremata Fenestrarum. Cum lux a admodum sit necessaria ad functiones h manas, ideo summopere attendendum, ne angulus in domo eadem careat quare tot senestris instruatur, quot commode sine laesi ne firmitatis fieri possiunt hinc .Fenestra fine altae magis, quam latae 3 etenim ab alto com ,
modius L ingreditur quare sic eleventur, ut ex medio cubiculi caelum videri possiti quodsi murus propius obstet, de elur, ut lux repercussa subintret. II. Latitudo fit talis, ut commode duae persenae prospiceie possint.
ruare si latitudo fit 3 pedum, ad summum 6.ltitudo fit dupla, vel sesqui altera nimiarum, ueri ad a. vel aris. III a pavimento
emineant sedes ob commoditatem prospiacientium quamvis in infima contignatione asilo magis elevaris etiamaostis ad Portam
88쪽
ntiatam, coaevenia , ne praetereuntes
attingere valeant. v. Ab angulis domus semoveantur, ne firmitati ossiciant. Murus inter duas intremedius latitudinem fenestris eam et , vel saltem talis sit, quam aut si mitas, aut decor pro speculo c. exagit emperiores inferioribus perpendiculariter immant, eiusdem laritia nas , quamvis humialiores, nas an secunda contignatione familia habitet, ac ideo altiores esse possint diue assiciunt pro cubiculo ordinarios 3 vel e pro
aula una pro cubili. I. Ab extra in murum medium pedem recedant interius murus d tactae in parres , ut lumen liberius intret cruces a ligno intermediae ne latitudine ossic
ant superius murus sexta parte circuli, ea quam arcu, claudatur.
tuta ac multitudo cubiculorum accomod cur tum areae ac toti aedificio, tum conditi
ni ac multitudini inhabitantium. II os; cinae, uti dictum, prostent prae aliis , repotatoria inferius locentur servicibus contra lynem obducta pro famulitio ponantur in locis
vilioribus. IL Honoratiora reponantur in secunda contignatione, id enim perquam commodum tum ob lucem, prospectum, ac ne nimium ascensus urgeatur vestiaria, cubilia in suprema, ob aerem perinlim. v. Tricibnium sit intra alia cubicula majus , cubiculis proxima fine cubiliari culinae penuarium. v. Cubicula in quavis contignatione sint eiu dem formae, id est exuna parte, uti ex ali re, Waltitudinis; attamen in tertia contignatione humiliora sint. I. Nullum alterio sat viris oriens, Graecam tribuatur occia
dena conclavi fine in loco apertiore cubilia in tutiore. II. Sint fisurae quadratae , haec enim capacissima, aut si ex latere lux incidat, is et ad 3 vel x ad a. si majora, ut triclinia, I ad 3. III. Non sint nimis alta , eo quod dissicile ealefiant , nec humilia ob fumum d exhalationes proportio in majoribus I . Ped in humilioribus io, vis infra v. Alii
cant proportionem per fenestras , ut, a, .
hoc est , senestrie altitudo partes habeat icubiculum . habebit aut ea ianuis utri ad DIX Laquearia fiant ex Grata calauta asi
ribus, ambulacra Iapidibus sternantur. I. a scisim a Scalae rectae prae coch
Ie is placent, praesertim si in medio divida
tur, ne nimis altae defatigent ascendentes, auxvertiginem creenti bipartitae sint, vel si sparium minus, tripartitae Gradus sint altila aut
distos, lati pedem uultra gradus sint,
mero impares C DI. s. c. II. Scalae sintheae G aut ultra, ut duo commode ascendere simul valeant, nec intra sedes pergant ab imo ad ummum una serie c. II. DE C-His ac FORMACinua c. I. Sit arsalia spaciosa ac lucida, Quamvis locos
motori commodo tamen ratione siclinii. II.
Aqua haud procul absit, nisi sit vel in eadem.
nec absit locus , quo tardes egeruntur. cus accomodetur lamiliae, qui murum attingat, di validum III. Fumarium inserius t tum secum contegat ad hominis altitudinem, ne fumus evagetur itide successive contrahatur, simulque in partem inclinetura constat enim experientia, sic fumum melius propelli latitudo sit sesquipedis curae fit, ut firmiater exstruatur , absit omne lignum ita cubiacula transeat, ne exterius appareat intrari cinum plures in unum contrahantur, aut vel in
medio tecti, vel pari inter se distantia pro .mineant, ita tamen, ut, quodlibet suam pro priam aperturam, non ex pluribus contraham habeat , alias enim ventus aut Sol per aliud sumum cum molestia detruderet quod ut m
lius evitetur, etiam in superiore parte paulis, per dilatatur iterum, ne sumus facile relabi possit. Iv. nrmura perbelle absconduntur sub is starnice, praesertim si alteram cubiculi partem xata caleoum impleat fit ex majoribus tabu- lis bonum scalor per spiras agatur pro Mrit si inferius craticaa instruatur, supra quam ligna posita, aere itus per seramen subeum
te, citius igne absumuntur, cinere per ea
dem decidentes ibi superius per cana mi mus egreditur; sic enim mimae est cubiculum, ac vapor superius abscedit. Fornaces, Iutorae silice resertae crassitudine manus di ilias calorem retinent, vapores prohibent,
89쪽
in usu nonant. Flo. . ar Da Lars,Emmagna coaerem risuram m. I. Iam secretiora reponam iressitam, ut eommode quidem aderi possint, attamen eum extra domum, tum intra hominum eo
spectum tugiant, vi foetore se prodant hinc removentur in loca subdialis, es in se merum s vel ubi aqua, saltem pluvialis eo currendo suo tempore serias avehere valet.sic fiant, ne seMes adhaereant aer sese meabilis velinum fi per meatum subterraneum in aquam praeterfluentem dirigi possint. II. Cum pro veponendis lignis , lavanda re domestiea locandis pecoribus, altilibus M. sua loca perquam fiat necessaria, illa omnia, quantum fieri potest , ab habitatione homia
numseparentura cum animalium analeolentes
evaporationes sanitati plurimum ossiciaut pecoribus alius paretur aditus, ne cum hominiabus per porta, ac domum eandem viam o, tineant.
CAPUT N. De iis, quae ad ornatum AEdificiorum
pertinenti. I RaoMMATA GENERALIA. a ornatus ia mius evitetur potius ars nitetur naturam quamvis in aliquibus superare possiti Ii adiacia publica plus ornatus habeant ips 1 accomodati, ut es ex eo plus plendoris acquirant Rationem dat analogia investitu hominis sic vestitus senatoris senato. rem decet, venatoris venatorem c. III. dificium a terra eminens, ad quod acceum peroratas datur, oculos implet: nisi rhedae con cedatur transitus, ubi amplitudo abii am ctum rapit. v. Colores terreni aetatem runt, si recenter inducantur, ac candorem ealcis perquam elevant. v. ymnistriari e proportio decora partium oculos sunm pere a te; talis autem est, quae minimis constat eo quod tacite percipiantur ut a: ii stas et a te uia longitudo . latitudo g. lummae dimidium altitudo optuma. I. --
Othmia istuc venismis pamum auget puli
e ritudinem, quae potissimum in coluntas eruservatur, de quibus interius unde aeris a cae riu in elaboratione membrorum demum rutas, quae per se delectae. II. Nee sconveniae, Satra absint, aut CALLAD MFio as ubi a Mega rarasea Belbe misi binaeae a. aptaria, Regiones. I. sigillia Faeie Remum. s. Pariles, Colossi
viros. s. Athlantides Caryatides raminas capidibus aliquid portantes exhibent , Plura ex foliis hine inde impressis. Haec potissimum exterius. In In ambulacris ornatus ut, mus eandor, nisi quod saperius si rari ac spatam ad latere enormari possinu Cubicula citabulis, speculis, candelabris, fi decet, persestromatis decorem habeant, attamen ne nundianas referant viros decent pauca, at exquisita fruninas relinquantur sum a
simplici inrevit, magistra necessitate, ha, in
his trunci initio arborum statuebantur, i terius tam grandiore, aperius tegmine eo era aeris ac aquae injurias muniti chis ut e iustentarentur, trabes imponebantur. Quare nulla adhibetur columna, nisi ubinuid fustemtari convenit, eratque temperii oneri ' portionalis robustior omnium est raseam , Fro. o. huic succedit Dorica FIG. C., mum mira m. a. postmodum inventae Rom- ac corinth a cultiores io 33 aeprima viro robusto ac inculto ieeunda hon, sivi tertia honestae taminae reliquae cultis virginibus comparantur vide P. de Chales o Porro quailibet columna tres continet pam
libet harum partium decoris se utilitatis causa rutam in alias tres dividitur. TvLonara
90쪽
gulis ordinibus variant, ac ex aliis comm-
rona, asaeus , Leseia, mea, Io I . . vel
astruasi , major toro Fic is rebrem micirculi pars Flo. s. araneava, ut e m num Dor cum habet caritatem semicirculo
cuius cavitas ex duobus aretubus HG. a. vel
- est concavo convexum no is unis cmae mo)habet projectionem adtitudina aequalem.
3 L Minoaana. Nihil aedificium annexum nabeat, quod non talido fundamento, aut sulcimento stabiliatur quare si quid longius Promineat, columnis opus est mite
inuleno aut pilis C etllers aut antis hamisissem e Ptealero aut lutem
inproportionata , mserior sit latior nec incurvata. quodsi una alteri imponenda, aesecundum omines aut superioris sit tanta lo-ritudo , quanta Eophorus columnae inferi ris. III. Ubi columnae satis jam exaltatae, stylobatis carere possunt. v. At non trabe tione cum semper portare debeant, .m ronides ac superiores partes trium partium se-periorum sic promineant, ut inferiores contra pluvias tueri possint, at inferiores sic extemdantur, ut tanquam bases, alias sustentare, hanc. i. Cohamna suam habeant ista etiam, hinc si duae ponuntur prUxime , unam
n eant stylobatam hin duobui primis o dinibus attingant se prope bases scapi, in e
hus aliis capitella. NII. Quando columnae Mures aeque arcubus vonuntur , dicuntur
tonnam. si arcus superstruantur, emeata,
distane autem an ueriore cassi sine stilatata emodulis si cum iisdem, , Qquidem pii res eres ordines . nam posteriores etiam sis radmittunt. In Meuatis si sine stylobatis. 32. cum iis a AEae r . eis. III. In angulis aedificii, aut ire fortas duplaea possunt, aut columnae vilis maerentur, imo istia es e. Est autem Modutua media erassitudo eolumnae prope basin, seo radius qui rursumin et partes minores dividitur, ut propo tiones etiam minores deteritanari possint. . ARAcraras aviaeuae inter se potissimum misti ast nantur. I. Differunt mione altim dinis inter se respectu moduli , seu redis e lamnati iam altitudini dat Bororius I. in viter III solama III. Nignota iv. Tole. mor. Ion Rom. Compoc I. s. d. yb s. o.
II. ordo rase habet in basi columnae unum torum, di nudum antepagmentum in Eoph m. miscetum epistylu, de triophos 2 phori. Jovis volutas majores capituli Romduplaeem soliorum seriem, induplicem, lorem volatum in capatulo corint, tripiacem tollorum seriem cum volutis duplicidiua non tantum in angulis, sed inmedio quae magis in Problematis patebunt. ORNAMEMTuM IAM au AC FENEORARuae in si exornandae Januae aut lenestrae, detanitur sema ex epistyliis columnarum , nisi quod horum ornamentorum latitudinem det lixta pars aperturae, aut Ianuae aut fenestrae, idque ornamenti genus gypso ligno aut coloribus inducitur quota senestrie ac Ianuae altiores, etiam Eophorus additur cum coroinde, simulque manum aut Frontismium imponitur. hoc idem praestatur sapis columnis arcuatis ac portis, ubi tamen in medio adhibetur lapis supra ac infra epistylium prominens, ipseque
arcus supra capitulum columnarum seu erisna .
rumi Etreb PDillers quiescit, euius mom
aulum adstans columna determinat. Dum v
ro capitulum , ei Ram se laquearit Decri, eonitur, modulum dat pars It vas certussima, uti etiam sub tecto. At ars Asthitectonicatam arctis limitibus non e a cratur ut geniori sic cratae sciretiae e currere licet, modo orbitam xymmetria demnon excedat, ut videre est in magnis urbibus, ubi varietas, mentorum ejusmodi plurimum tramseundis derectat videantur opera