장음표시 사용
251쪽
Sola oblatio susscii ad mitandam poenam, ct purgandam moram; sed plenismam liberationem parit oblario, consignatio, ct depositio.
sola oblatio moram impediat , probat d. g. Sella. ubi qui pecuniam
reliquam obtulerat, non tenetur ad usuras pecuniae residuae ex administratione tutelae debitae. Oblatio enim sola facit, ne quis ex eis Causis obligetur, quae ex mora originem ducunt, quoniam qui offert , non est in mora. Ergo usuras quoque non debet , quae ex mora Profluxerunt. Sola oblatio sistit usuras ex mora debitas. Obstat L i ereditriel. 6. et t. aeeeptam. 39. C. de usur. Ubi debentur
Usurae, nili fiat obsignatio 8c depositio. Respondendum, quod istae leges accipiendae simi de usuris debitis ex stipulatione , quae non desinunt deberi, nisi accedat consignatio& depositio. Et haec fuit sententia Ioannis ind. l. acceptam. quae confirmatur a Grajac. in . S. Sej . Secundo objicitur L tutor. 18. g. r.1. dea . o perie. tui. ficurat. Θc. ubi tutor tum demum liberatur ab usuris ex administratio. ne tutelae debitis, si finita tutela reliqua obtulit, & obsignata deposuit. Ergo sola oblatione utrae ex mora debitae non sistuntur. Resip. Ideo in eo casu non sussicit sola oblatio, quia non recte potest tutor finita tutela reliqua puberi lvere, nisi & petierit curatorem ei dari. ι-ysi tutor. s. de admin. perie. tui. ct curat. Θc. di deinde ratio nes curatori reddiderit, quia selus pubes non est idoneus dc capax. ut coram eo reddantur rationes administratae tutelae, & reliqua solvantur. Ideoque per 'lam obur nem reliquorum, quae ex tinei. . debentur, non potest pubes in mora constitui, sed requiritur praeter oblationem consignatio & depositio. l.si reus. 7et. 1. de procιι r. l. ait
aerator. 7. f. I .F. de minor. l. s. C. dea . tui. vet eurat. unde etiam
satuitur in ι. ult. C. de Uuν. ρυ. quod si tutor offerat separatum esse rationes reddere, & reliqua solvere, & saepius denunciationibus interpositis puberem ad judicium provocet, & pubere hoc contem nente , ad extremum apud acta jus dicentis protestetur, se paratum Esse parem rationem facere cum pupillo, tunc liberatur ab usuris pupillaribus, sine ulla consignatione& depositione. Nec obstat d. l. ait Prator. 7. f. r. 1. de minor. quia ibi non dicitur, tutorem vel alium debitorem praecise teneri pecuniam consignare es deponere ad inhibendas usuras, sed tantum conditionaliter, videlicet eo casu , quo debitor non vult solvere curatori parato recipe '
252쪽
he, metu restitutionis in integrum. Itaque tunc deponet pecuniam quo facto ab omni periculo restitutionis securus erit, & a tempore depositionis plenissime liberatur. Ita etiam intelligenda est d. l. ru- ιον. in fin. quod per sttam oblationem pupillaris pecuniae tutor non erit plene liberatus a restitutione in integrum; unde nihilominus usurae current, nisi legitime deponat reliqua ex tutela debita. Pulchre Molin. intract. de usur. Fμs. 39. Hotom. de usus. c. 4. Reinquiritur autem obsignatio& depositio ad hoc, ut omnis tollatur obligatio, & plenissima sequatur liberatio. d. L acceptam. M d. t. obsignatione. Haec liberat ab omnibus usuris tam ex mora judicis ossicio, quam ex stipulatione debitis, sive praeteritae sint & currere coeperint, sive futurae sint & nondum currere coeperint. d. l.s creditrici. dc d. l. aeceptam. ubi Bart. I. ult. C. de pign. acy.
Illud praeterea sola oblatio facit, ut poena non committatur. Cessus. 23. f. ult. f. de recepi. qui arbit. sec. Verum speciale in emisphyleuli, ut ad evitandam poenam expulsionis, deponatur ia G1ignetur annuus canon. Ratio est, quia lex satis prolixum spacium indulget emphyleutae ad offerendam pensionem, triennium scilicet: qui ergo in uno relevatur, in altero debet gravari. l. 2. C. dejur.
emph. ta ibi Coras. Tertio sola oblatio liberat debitorem, si res oblata sine culpa
ejus interierit,& periculum transfert in creditorem. t. qui decem. 72.
U. de flat. l. hujusmodi legM m, si cui homo. 3. f. deur. i. Et
hoc locum habet, si creditor omnino recuavit pecuniam accipere: tiam si procrastinaverit, quasi alia die accepturus, non statim periculum post oblationem ad creditorem pertinet. l. creditor . to 2 . Is desolat. Ibi creditor oblatam pecuniam non rejecit, sed in alium diem distulit. postea ea pecunia a magistratu prohibita vel diminuta est quasi aerosia, id est, aeris nimium admixta habens: lex ait ob id creaclitorem non cadere a sua actione, quod interim pecunia oblata fuerit. nam aliud est pecuniam rejicere, aliud differre: non omnis qui differt, moram facit. Sola igitur oblatio debitorem non liberat' ab interitu, sed ita demum , si creditor recuset accipere, non si ex justa causa differat. Quarto sola oblatio solvit αντ ησιν. l. ex tradiis. X I. C. de Uιr. Antichrelis est multo gravior quam usura, di ideo facilius fi .
Denique sola oblatio liberat debitores fisci a publicis debitis. &tributis, ne in commissium cadant praedia propter non solutum tria hutum. I. i. C. desuscepi. ct arear. prapos Hi sunt quinque effectus solius ξc nudae oblationis. Pulchre C ae. ad African. in i soluturus. 3 . ff. de solui. Oblationis de depositionis sunt uberiores effectus, quia facta oblatione se depositione liberatur pignus. t. vlt. C. de pign.aa. inhibetur actio personalis . hypothecaria, venditio pignoris, sistuntur usurae quomodocunque debitae sive propter moram in con-
253쪽
tractibiis bonae fidei, sive ex stipulatione in omnibus tam bonae fidei, quam stricti juris contractibus, pecuniis oblatae di depositae periculum integre pertinet ad creditorem. d. l. 2A.sicreuitrici. dc
Cum dies ct poena est in obligatione, mora purgatio
non admittitur. HAEc decisio vera est, sive dies a contrahentibus expresse sit adis
dita solutioni, sive dies tacite insit solutioni ex lege. l. ma-guam. I 2. C. de contr. flip. I. 1. C. dejur. emph. l. trajectia. 23. 1. de obi. O act. l. vlt.f. de nautinoen. Debitor qui sub poena debebat ad certum diem quid dare vel facere, si post diem offerat, sero offert. non evitat poenam semel commissam . moram non Potest emendare. d. l. trajectitia. Idem servatur in *ecie. ι. IJ .23. f. de recep. qui urb.cte. ubi arbiterjussit dari certa die, ea die non est datum, comis missia est poena compromissi. Verum si post diem offeratur, an eva. nescit pama compromissi 8 minime.d. l.Celsus. Idem est in lege eom. missoria, quae ita fit, si ad diem pretium nonsolveris, res inemeaeso. pretium ad diem solutum non est. lex vel conditio emtionis comis
missa est, & res censetur inemta, di si post diem pretium ofBratur. frustra offertur. I sifundus. ψ. S. ult. J t. commissis Ratio hujus decisionis est, quia inter contrahentes id agi intelligitur, ut qui pecunia non soluta semel in poenam incidit, se ab ea liberare non possit, ne alioqui dies Sc parna frustra obligationi adjiciantur. severiores enim de acerbae sunt hujusmodi praescriptiones, dcrem summo jure agi volunt. Opponitur huic sententiae l. sancimus. 26. C. Mejus. ωι. etsi post tret. 8. ff. si quis eam. injus.s .cauffact. ora obtemp. Species facti est: Quidam promisit se iudicio sisti certa die; item adjecit poenam, ni ea die judiciσstetisset. Quaeritur si post diem se sistat, an
evaserit poenam Z Lex ait evasisse, idque assequi eum exceptione. Dicendum, in hac re disserentiam constituendam esse inter 1Η-pulationes conventional , & praetorias. Stipulatio judicio sisti est praetoria, nec contrahitur arbitrio contrahentium, sed praetoris M. bitratu. Conventionales stipulationes strictiores simi. l. in conve rionalibus. rh. ff. de ZO. Quae a praetore concipiuntur, laxiores sunt: in his sibi contrahentes non prospexerunt, & ideo lex benignius interpretatur. Ideoque in iis intra modicum tempus emendatur mo.
ra , si quis post moram se sistat, dummodo nihil intersit actoris, nec ex mora jus ejus factum sit deterius. Baro ad. f. ult. inst.aesociet. Jae. ad ι. si i utam. 84. V. de ve . obl. respondet, quod in d.
h O si post. tm. non fuerit subjecta poena. Α praestatione ejus
254쪽
quod interest liberatur is, qui se sistit post diem, ante litem conte.
statam tamen, id est, antequam petitum sit id quod interest. At vero a poena semel commissa non liberatur, qui se sistit post diem. Opponitur etiam t.sii uiam. 8 ff.de Ho.tic similes species facti: Suidam promisit se facturum insulam ; tempus transiit, quo pomtuit adificare. ergo moram fecit. poterit igitur statim conveniri aestimationis nomine. sed ante litem contestatam aedificando libσ-ratur. ergo post moram purgat se. Hoc facile expediri potest, quia nulla dies fuit adscripta promissioni, nulla poena, nullaque con ditio. Nos loquimur de debitore ad diem de sub poena obligato. Dissentit Iohan. Robertus lib. h. sentent. e. 18. ubi tradit etiam dieti poena adjecta moram purgari posse.
AS SERTI o LXXXI. In obligationibus qua diem habent, lapsus diei constituit
debitorem in mora, nec interpellatio requiritur. D Ebitor solo diei lapsu incidit in moram, puta si debitor ad
diem pecuniam vel aliam rem promisit sub poena, velusium promissae sunt stipulatione. vel solo pacto, aut si post moram de-hentur in bonae fidei judiciis: tunc enim ex solo die mora contrahitur, quia debitor intelligere dcbet se dare oportere. Itaque solo
diei lapsu incidit in poenam, vel usuras. I. maguam. I 2. C. ue contrω
cunio. 9. f. r. F. de usur. ubi dicitur , usurarum stipulationem . quamvis debitor non conveniatur, committi, hoc est, statim Comis mittuntur usurae ante interpellationem. Dies enim interpellat pro
homine. l. evictis. I 8. in princ. F. de usur. I. Mundum. OF ff. d. V. O. ι. hominem. 374Imandat. Ratio est, quia id actum videtur. ut qui falleret ad diem, statim incideret in poenam 8c usuras. l. t jectitio. 2 3. f. de obl. 9 act. Quoscunque ergo effectus mora interpellatione contracta in jure producit, eosdem&haec solvendicessatio operatur, ubi certa dies praestituta est, etiamsi nulla praecessit admonitio. t. eisipos tres. 8. si quis caul. Nud. . cauffaei. non ob-tomp. l. stipulationes non dimidiantur. 72. b. ult. ι. si ita quis. 3 3 s. g. Seja. a. re de V. o. Itaque sicut periculum interitus post moram interpellatione commissam, pertinet ad debitorem . ita & praestituta die sine ulla admonitione elapsa periculum interitus vel deteriora. itionis debitori incumbit. l. si Stichus. 3 3 .ff. da V. O. Sic fructus de usurae similiter a tempore lapsus diei debentur, quemadmodum de cujuscunque alterius interpellationis. l. cum quidam, i . 3 ult.j. d.
Objicitur regula juris, qua dicitur. diem videri adjectum gratia debitoris. I. cum tempui. I7 f. de R. I. ideoque nec per eVentum di
255쪽
diei debitor constituitur in mora. Resp. Quod dicitur, diem existimari adjectum favore debitoris, hoc ita accipiendum est, quod intervallum sive spacium intermedium censeatur favore debitoris adjectum. Lsi ita relictum. 3. f. Pegastra. 2.j deleg. 2. Verum negare, monumentum diei advenientis magis prodesse creditori, quam debitori, plane absurdum est. Unde tristes & miserae dicunis tur calendae. quod adventus illarum debitoribus sit infelix, quamvis medium intervallum sit illis favorabile. Pulchre Robert. lib. 1.sent. Dd. eap. a 7. ubi hanc communem DD. sententiam erudite
secundo objicitur, quod generaliter 8c indistin iste traditur, nullam esse moram, ubi nulla petitio, id est, nulla interpellatio est. t. nulla. 88.ff. de R. y.ιspupillus. 32 4f. deTO. Item unumquem que moram ita facere, si interpellatus non solvit. l. mora. 32 .ff. do Mur. l.si ex legati. 13 .ff. de V. o. Rem. Haec accipienda mi iis castobus, quibus interpellatio ideo necenaria est, ut debitor scire possit, quando creditor ubi velit solvi. Verum eum qui ad diem obligatus est. supervaeuum est interpellari, cum sciat ex natura obligationis. quod certo tempore id tacere debeat. Donet. intractat. de mora. c. a. Alii d. l. Nulla mora ibi fieri intelligitur, ubi nulla patitis est. ita accipiunt, ac si dicatur, ubi petendi jus non fuit . sive quia nulla competebat actio, sive quia actor exeptione repelli poterat. ibi nulla committitur mora. Unde Paulus is l. lecta. 4o.'. de reb.eres. scribit, in mora non esse eum, a quo propter exceptionem pecunia peti non potest.
usura in stricti juris judiciis, non nisiper Dulatio
nem debentur. HAEC inter bonae fidei actiones ta stricti iuris est disserentia
prodita, quod in illis ex mora usurae debentur. I. mora. 32. g. in dona Mei. a.d. de usur. In stricti vero juris judiciis non nisi ex stipulatione debentur: & ne quidem a tempore litis contestatae. l. 3. C. de usur. l. Titius. 24. ' de prascr. verb. l. r. C. de eond. indeb. Falsa igitur est Corasii lib. a. misc. c. 7. & Costalii ad ι. videamus. a. Mur. sententia. qui volunt, usuras post litem contestatam semper
deberi in stricti juris judiciis, etiamsi per stipulationem non sint
promissiae. Nihil facit pro eorum sententiae confirmatione I. Iita contestata. 3 s.ff. de Uur. ubi dicitur, quod life eontestata usura eurrunt. Nam ea est istorum verborum sententia, quod lite contestata usiirae non desinant deberi, & quod cursus earum per litem contestatam non interrumpatur, si scilicet ante per stipulationem sunt promi . t. r.
256쪽
C. de judie. Nam quo modo usuras tandem petet, cui non sunt promissiae, d. l. Titius. Non dicit lex, a lite contestata incipere usuras deberi, quae ante litis contestationem non debebantur, sed dicit. non desinere usuras deberi propter litem contestatam ; hoc
est, ut uno verbo dicam, usurae, quae ante litis contestationem debebantur, non cessant currere, sed perseverant post litem contestatam currere. Ideo autem Paulus id ind. l. lite. respondet, quia justa ratione dubitari poterat, an per litis contestationem detinerent usurae deberi. Cum enim per litis contestationem novatio quaedam contrahatur. I. aliam. 29. ff. de novat. videbatur dicen.
dum, ut sicut principalis obligatio novatione extinguitur, ita& tusurarum: sed hoc nihil obstat, quia haec est novatio necessaria, quae fit per litis contestationem, quae meliorem solet facere conditionem creditoris, non deteriorem. I. non solet. S6.ff. de R. P. Secundo objicitur l. usura. 3 . d. de usur. ubi dicitur, usiuras fructuum vicem obtinere: atqui fructus post litem contestatam debentur, ergo M usurae. l. videamus. 38. S. si actionem. 7. V. da usur. Resp. Usurae fructuum quidem vicem obtinent, sed foc in . legatis, fideicommissis. &bonae fidei judiciis observatur, ut allegata lex seipsam declarat. Molin. in tradi. de usur. quaest. 73. uum. ss2. hanc t. ita accipit, quod usurae succedunt in locum fructuum, nec debent a fructibus separari. id est, non debent seorsim utraque exigi, nisi quatenus unum ex iis alterum excedit, quia ratio, ne unius rei non debet duplex accessio exigi. Itaque fructus si qui sunt percepti, debent cum usuris compeniari, di si amplius pecuniae usurae, quam fructus praedii essiciant, tunc superfluum usura. rum licebit exigere. l. emtor. 6s. J. de rei vind. ubi emtor fundum
a non domino emtum , domino restituere condemnatus , Cum eundem fundum a non domino oppignoratum redemisset, Usciras
pretii perseluti cum fructibus ex praedio perceptis compensat, nec leparatim fructus percipere, M usuras exigere potest, nisi quatenus usurae fructuum pretium excedunt.
Tertio objicitur I. cum fundus. gr. J. de reb. ereI. ubi dicitur. quod post litem contestatam omnis causa praestanda est actori, id est, omne id quod habiturus esset actor, si litis contestatae tempore res debita soluta esset. Ergo Sc a lite contestata usurae praestabuntur: quia significat omne commodum, quod ex reper-eipi potest. I. pratere . a o V. de rei vis . l. Julianus. 9. 3 pen. Zetiit .lsa exhib. I. I. g. hanc Actionem. 23. LI. depos. Resip. Cati si ibi
non significat usuras, quae non debentur in stricti juris judiciis alite contestata. l. 1. C. de cond. iudeb. l. 4. C. de cond. ob turp. EAM
sed fructus aliasve accessiones naturales & intrinsecas, quibus mastis favetur, quam usuris, cum ex re ipsa praestentur. Quarto objicitur l. i. & 2. C. de usur. ct ci. Iegat .seu fjeico
milis ubi dicitur, heredem teneri ad usuras legatorum a tempore
257쪽
litis contestatar: atqui legata bonae fidei judiciis adaequata sunt. t. in minorum. 3. C. in quib. caus in mi. rest. necess non es. in quibus post moram debentur usurae. Resp. Quod dicitur, usiuras legat rum deberi post litem contestatam, intelligendum est, si moration praecesserit litis contestationem. puta si heres judicium susci- PCre paratus erat, Alias si per extrajudicialem interpellationem
heres sit in mora constitutus, tunc etiam ante litem contestatam debentur usurae ex legatis. l. 3. in pr. vers eaterum. V. de usur. Go. vea. ad i. Divi. 83. P. ad i. Falcia. IDiom. lib. I. de usur. cap. 4. ubi notat, interpretes fere omnes uno consensu hunc locum ita explicare.
Gla praestario usurarum longo tempore facta, non inducit obligationem usurarum in futurum.
DIuturna praestatio usurarum non constituit obligationem vel actionem, quae non fuit ab initio. text. sunt in I. creditor.7.C. te usur. l. si certis. 28. C. de pact. l. operis. 3i .ff. de oper. libera. l. ult. C. neux. pro maris . . Ratio est, quia tempus non est modus in. ducendae vel tollendae obligationis. l. obliga ionum. Φ. 3. I. vers.
placet. ff. de obl. ct act. Obstat huic sententiae I. eum de in rem verso. 6. V. de usur. ubi usurae piaestitae longo tempore. in posterum praestari debent ob id, quod longo tempore praestitae sunt. Resp. quod non ex sola praestatione longo tempore facta , tenetur ibi usuras debitor in posterum solvere, sed quia ex justa& legitima obligationis caua sint justo titulo usuras praestitit. Itaque praeter longi temporis prae
stationem accessit habilis&legitimus titulus, ex quo tamdiu ebentur usurae, quoad contrarium probetur. Longi ergo temporis usurarum praestatio ex justa causaobligationis facta, non constituit ligationem vel actionem, quae non fuit ab initio, sed obligatio. nis de tituli praesumtionem inducit, donec probetur contrarium. d. l. eum de in rem verso. 8c ibi pleno Bart. l. litibus. Mibi Cujae. da rie. O eens lib. x i. Mosin in tract. de usur. quas. 2O. num ZO9. O sq. Decul. in tit. de locato. g. nunc aliqua. quast. 63. ubi decidit. quod si emphyleuta decem annis solverit de fundo suo domino directo annuum canonem, & recuset ulterius solvere, quod domistius interim in possessione sua tuendus est. donee ab emphyleuta
contrarium probetur. Pulchre Costa I. ad d. t. cum de in rem verso. Nicolam Genoa in contiliationa legum contrariarum in dissolutione auisainomia inter i. ereditor. C. de usu . is l. eum de in rem verso. C. εοI.
ubi notat, hanc meam solutionem esse elegantem, eamque sequitur bc approbat. Secundo
258쪽
Secundo objicitur l. r. C. desideicom. ubi dicitur, si legatum anisnuum alimentorum praestitum sit continuo triennio, in tuturum etiam perpetuo praestari debet, Ergo praestatio Certi temporis an ianorum obligationem constituit. Resp. Diuturna praestatio annua perpetuat obligationem in futurum , singulari favore alimento iarum. Nam si quis alimenta, quae con llat esse legata, sed dubitatur, perpetuone an ad tempus sint relicta , per triennium Proestiterit, hoc fatis est, ut perpetuo debeantur. Capreta ad d.l. si certis. ubi tradit communiter DD. hanc opinionem tenere. Τertio obstat l. s. C. de usur. α l. quisemisses. r 3. U. eod. ubi debitor qui per stipulationem promiserat usuras majores, & per aliquot annos solvit minores, liberatur in posterum a solvendis usiuris majoribus. Resp. Diuturna praestatio minorum usurarum prodest reo ad exceptionem seu liberationem , sed non prodest actori ad agendum. Ideoque non potestis qui minores usuras promisit, ex eo quod longo tempore praestitit majores, conveniri ad majores usuras, quia diuturna praestatio usurarum non inducit Ob. ligationem seu actionem usurarum in futurum. l. creditor . io 2. f. tili. V desolui. l. cum quidam. ff. de usur. V ide aliter totum
hunc locum explicatum apud Anton. Fabrum lib. 7. conject. cap. S.& 9. Coras lib. 3. miscet. c. I s. num. 9. ro. & seqq. Menoch. lib. 3. praesumpi. cap. I 3I. Antou. del Rio in miscellan. ad a. l. cum eiura verso. Ferui nil. Vn uium lib. 2. illusi. controv. cap. 83.
Poena conventionalis duplum excedere non potest.
Quis sit modus poenae conventionalis, quae adjicitur stipulatio isnibus, de aliis contractibus, variant interpretes. Quidam enim hunc modum duplum excedere non posse tradunt. jurata l. unis. C. defent. qua pro eo quod interes proferuntur. Alii usque ad legitimum usurarum modum extendunt, juxta l. Julianus I 3. g. ibidem Papinianus. 26. ff. deact. empl. l. cum allegas. I F. C. de usum Alii quadruplum eum non excedere tradunt, juxta l. mulier. s. infin. C. de sponsal. M t. si dictum. s6. in princ Idre Q. Axo vero is d.
I. unica. in ca sententia est, quod poena conven tionalis, quantacunisque ea sit, exigi possit: idque per t. stipulatio ista. 38. f. alteri. I 7. . d. V. o. Quibus omnibus docte & copiose refutatis, modum poenae conventionalis in casibus certis duplum, in casibus vero incertis, quod veriti militer stipulantis interest, excedere non debere, juxta d. l. tintc. docet Molin. in explicat labrinthi de eo quod interes. in p. quot princ. num. 9p. cum multis seqq. Quae sententia juri taxquitati consentanea est. .
Sed objicitur d. alteri, ubi Ulpian. respondit: toenam cumβι-
259쪽
putamur, non illud inspicitur , quid intersit, sed qua sit quantitas, conditiovestipulationis. Resp. Hoc non eo pertinet, ut quoad executionem inspiciamus, quantum ex ea stipulatione debeatur, quod Ago putavit, sed quoad validitatem ec essicaciam stipulationis inspiciatur, quae sit quantitas; quemadmodum di quae sit conditio poenalis stipulationis, ut si impossibilis vel turpis sit conditio, non valeat stipulatio; ut pariter si immoderata sit quantitas, non valeat stipulatio. Dissentit Fachin. lib. i. controv.juris. c. FO. qui tradit, Poenam conventionalem duplum excedere posse. nisi lit in fraudem usurarum promissa. juxta l. Iulianus. 3 3. f. ibidem Papinianus. 26. f. de act. emit. Cui sustyagatur Donet in tra I. de eo quod interest. c. ult.
Improbus faenerator extra ordinem criminaliter puniri potest. Q Uod criminaliter extra ordinem judicis arbitrio puniri possint
improbi foeneratores, notant DD. ad i. improbum. C. ex quib. caus irrog. infam.Clar. lib. s.sent . fusura. vers. Ssi ex hoc. uum. r. Menoch. de ars. Dd. lib. 2. eent. 4. easu 398. Molin. intract. de ur. num. IF6. ubi testatur, hanc sententiam in Parisiensi partamento servari. Idem refert Pson. 2. arres. 7. num. 24.
Probatur haec decisio duabuς firmissimis rationibus: Prima est, quia improbi foeneratores dolose agunt, cum ultra praescriptum a legibus modum scienter usuras exigunt, atque ideo in stellionatus Crimen incidunt. l. 3. g. r. vers. ct ut generaliter dixerim. f. sellion. ubi J C. docet, stellionatus crimen objici illis dolo quid faciunt, si in nullum certum crimen incidat deceptio: est autem crimen stellio natus arbitrarium. I. Itellion. Quare dc judex pro arbitrio de poena hujus delicti statuere potest. Altera ratio est, quod pro quo libet delicto privato. ratione interesse publici proceditur ad poenam extraordinariam. I. ult. 1s de extraord. erim. l. locatio. 9. g.
quod illicite. s.ff. de publican. , vect. ne delicta maneant impunita. d. f. quod illicite. ubi dicitur, quod qui exigunt aliquid illicitum,
Objicitur, quod nusquam jure reperitur expressum arbitrio judicis criminaliter puniri debere improbos foeneratores. Resp. Licet poena ordinaria non sit statuenda in aliquem, nisi id jure sit ex pressum. ι. etsi quis. i . S. Divus. f de relig. Θμ ι .fun. oec.
g. cum igitur. noυ. 2. de non eligend.secun . nubent. mulieres oec. --noch. de arb. Dd. lib. 2. eent. 3. easu χχ6. non tamen judex prohibetur ideo ob causas praedictas extra ordinem criminaliter improbum foeneratorem punire.
Secundo in contrarium disputatur, quod debitor sciens te voῆP lens
260쪽
iens majores usuras praestat: atqui scienti& volenti nulla fit injurim de dolus. L cum donationis. 3 C. de transact. t. nemo videtur. 3 s.fide R. y. ideoque de injuria conqueri non potest, di proinde foenerator non est extra ordinem puniendus, cum absit dolus aut delictum. Resp. Praeterquam quod debitor non volens, sed potius nece istate coactus, ut scilicet consequatur pecuniam, qua necessario indiget , majores usuras promittit tit ac praestat; facit hoc etiam ad poenam hanc irrogandam. quod dolus inest huic facto , quod creditor contra praescriptum legum, majores atque illicitas usuras exigit. unde de crimen stellionatus committit, & consequenter ratione publici praejudicii poena extraordinaria usurarius puniri potest. Huc accedit, quod foenerator contemnit leges latas pro utilitate publica. qui contemtus legum & principalium mandatorum, existra ordinem judicis arbitrio puniri potest. Menoch. d. lib. 2. cent. 4.casu. 36ς. Denique adversatur, quod dolus criminaliter puniri non potest, quando is purgari potest actione ex contractu, in quo dolus inter. Venit. l. ct eleganter. 7. in princ. f. de dolo. Atqui usurae supra licitum modum datae condictione indebiti repeti possunt. ι inonsorirem. 26. in princ.ff. de eond. in b. I. indebitas. 18. C. de usur. Resp. Hoc non impedit poenam extraordinariam, cum quod d. l. ct iam ganter. nihil caveat de poena extraordinaria. quae ratione publici interesse infligitur . tum etiam quod regula illa tantum obtineat. quando dolus consistit in finibus contractus, nec materia apta sit aderimen producendum. At foenus improbum non exercetur tan- . tum in fraudem ejus qui selvit usuras, sed etiam in fraudem legis prohibentis illicitas usuras excerceri. Ergo cum materia idonea fit
ad producendum crimen. consequens etiam est poena extraordinaria crimen improbi foenoris vendicandum. Me M. de arboua. IV. a. cent. 4. eusis 398. Borcholt. intract. de Uιr. c. s. num. s. o. II. dc ia. usque ad finem.
In stricti juris actionibus fructus non veniunt, nis a tem
pore litis contestate. ΡRobatur haec decisio in I. videamus. 38. g. Factionem. 7. V de
usur. ι. sifiliusfam. 78. S. ult. ff. do V. o. ubi traditur, quod fructus in stipulatione, aliisque stricti juris contractibus actori non debentur . nisi post litem contestatam. Opponitur l. in eonventionalibus. 3 1. f. uis. f. de V. o. ubidicitur, quod quando quis fundi vacuam possessionem tradi stipula. tus est, quod ista stipulatio contineat causam bonorum, ergo de fructus veniunt. Si enim hoc essicitur ista stipulatione, ut res tradita