장음표시 사용
21쪽
Eia esse et or uua est s i y os abiurp triuiiu alurimo esse deabet si Tinos ad tempus accipimus, tempore et ivin suo reddimus diod facile concrescit,a calido timum
SS Acciarum igne melius es Saccharum Pia
Saccharum rosium puream. Sacchari uires. pia eius uires Saccului cordialii Salduplcra ex ouis resicca .ri ars emonD a corruaptione ructurtal famem ac seu compescit i . Sal naturale omni putredini, ac uenenoris sui et
Saliis uita prosi erisimitur arriaminum,et eius utilitas. i . Salii uiret a PSale qua mutilia fiant aret Salit utilitas.
S itat signum est breu oris uita et S tamnus psias Pimet euri uires xet Salmopis is tui. eius iurei 1 ora ita quibat commodi sta apisit, et eius uirit et si S Forum culiatra x FSal si promodo ab ignior,brefat xi nullum os est. Salii tritam materia petatur smorpio pisci, die ut m o Scribenda munus uenim o nocet vaScribravium uita Sedes paruorum eminalium basiolis taur ima
Sramna omnia oleum eontinere t y
Alfi lii esse a mimi s in Semme enim otium se Sent autem disserri posse, sed non ruit
ri a se Senectu morti praenuntia sa Senei pia secent sac et purgatione sesteret uxo et robusti habitui cur cito pereat OG Senes cur multa congerant ex clementa humida cura sint i .i so sitis cur cruditatibus abundent scis Senes natura iri Idiorci, ecficiorer es.st iis. 33s Senes plurimum excremcnti Venerant.
Mynis purgetiones cauereddere sv Senes quia flatibus fini s si quomodo trafansi i e a. s s svalde quomodo ira tangi sex 'piu cibandor esse s i n nescire Pid si x An si tires ei a curae refolient 3 . sine tui uim
Salaia utres d. x si conuenire as
say Raphanus quit et eius uiris. ibis. Cani deterior . si hominit yγSen: buten exercu im ceruicniat vix Ratio iutniae sanitarit in quo potis utantiat duplex os et optima uita quatuor mimica esses xs
non idem sunt a squaeiam est Semiconditiosi proprias moderantia astam; eorpus se contabescat si id abra. Recocta quae Cerui uires
Diluat robusta diuturnam vittam nondum Renti e firmantia sos adnuttit . os Scrum communia aviata piae 3s Renes si medium exerceantur,multa ma
in Samia:is regimine septi esse colligena aetatis disime lio
Sanut ut degat optim villat frScrum condario meliors snmpletios impermatiti Sapa sua, et eius uires asi Franun formum quo a bora bonum Rei praeternaturani tre Antis Sapor veneno uix s
per omnium potentis ut acris et . Senum disicuerat circa uicti s xymabarbarum
Sin ut cur dii bur insitus somumbut piscit, et eius uireta t
Robustiores le una diutius vivunt et decem esse iis
Saporum Aut Uitat undears Seselli uiret coRonderiti ut notatur te . xso. TIRorem uini ignes idi sit ibi, u. t. ibid. Rotae tua usum habeat imbellisit ei Rubeia quae 3 5ntibi aqua isti viret. iliae canittit et . ilia. Tu uti Aut,eteliu uim. ibis. Lamici tua et issimi iccus, earum vires xcatargui capras amat x imi gru, et eius viret. ibid. Satureia usit,ac uiret iso Saurus piscis,c eius uiret et o an romu cur uentrisula miniicii tronarus piscis cur rum et is pascis M,e ciui tires. ibid. nil rut pisiit,c eius uim a s Scopi ad uua diuturnuviem istae in temperit non aequali xii Sex rerim non naturasum diviso ire Siccitas cur maior in sint dialefiat suum alio Maiis tempore raSigna boni cerebri aio bimi coris. ibid. bonitimi tu i ibid. breuir uita certiora esse V uadet ei e sis cordii ix Stiri oriunt gratera
22쪽
Simplina centra Mimac pelim i et ibid.
Hs Tarant illa pia si aris piscit, ei Hur uires Telinus Grammaticusis Cymis cum xto Temperamentum mes issium usus,o viretisset emperatura totist a corde, o iecore Somnia mala iet limitivi
omni vita est cati'. ti miliae uere Teramnus imi coalomi est mitium disso set et uio Gaium obseruario dilationitio
ri iaceorum genera X Ta somno tu r, inriseiratio rariores Testiamum tria gentra, et eorum ma uni
areiati mirum conciliantia lis s. as .
Thermarum arrari mitiosa esin i u ret
Sorba cur uretricida mimica lis Thridaci et conbilla viretis ixorbum qui est eius viritissThim, caro fasia melior. 1 g risionei ex Chonero male
Thoennui piscit. ibid. hyrena ficit,et eius uirerri, mis masculum ut a famina digno.
re ac Norum natura issuta sint.
Tinca viae,' cura uirit et de Seurimi qua id s
qua habere debeati s Tria ad uitae longitudinem necessaria is muri et Zituati ei cur meliore ras Tria maxit e uentricula prodisse posse. Sturionum diuersa siccitissi
s x Subuersio ae nauseas si Tri uiam corrigentias a Sim , eo conseruantivir sTriticum bonum, et mali
et Stacra m et mali furit alimenti iis Trutta oua, o earum plura genera xet imaecorum septem genera. Tu tarum viret
Sudoris mentio semper muta saxTubmi bonisenna. tr. mira diae duorum sunt genera
Ventricidet membra esse 'Micipale Paperiur Pent xo sem utcon. renuo Abilitari sεν . turici ut delicietur taxias raro epta afainonis si Venus mogica breuior reddit uua diarisenibus conuoniat s x s. omodo lami bonitatem des ruat s x Pibus utilis,et qui Fui non o si es alii dicturi contra Galenum xo Vicitii anti uerum cur in ortus 33o Victorum ac fimorum iii iiii Ixxi iussa cummutasserebant , multa adducit incommoda in si stiliam triplicem esse 3 oextremisca ut municam et coornatium malorum is causam so et Vies an pluit lictere fas 3 iri invitum fertium ad hermam 3 inaciola qua asii a dulcia eur o struant. ibi . Graeaca,et eorum uir ra. ibid. potor eras R. ibis. Umidisseremiae a is des a. . ibid. mendat iubet. ibid. fauimc moda sis osorati viret aqx Duo multa omnic malorum causa iso sed- lini latii ii usui si alii xttusut mccmmoda et so morum Gracorti genera quatuor aut Vinc asmeniue si dis cur uentriculo armcccenseat Vr et 'o bui fieri posit xs s iuuenibus mamile is di eurpuriit inutile. ibis. eme mala pariat. ibid.
23쪽
24쪽
HIERONYMI CARMBANI MEDIOLANENSIS,
V cieaM esse praeter caeteras contemplandiartitim die coni , tia serentiam: unam quidem disciplinis ciem Hstrativis com Amanem, ex uno aa plura, uelut in Geometria(licet plu- itum disre tibiis distinctam asumptionibus, desinitionibus,siqili. tiam. dein communibus animi sententijs postulatis) alteram ex pluribus ad unum scient is uocatis praeticis, longe di inciliorem: ut in quibus magnitudo in modus etiam atm alia huiusmodi assumuntur,haud dubium esse reor. Neque enim quod calidum cum sicco adsuctum astri. ctionem faciat,aut lium ido emolliat, sed sub certa mensura calefacit, alia ita acit, altera urit, emollit, attrahit, digerit, astringit: haec omnia calido relicto euiciuntur, S alia plura, utpote diro .ma amarum. Accipiamus ergo primum quomodo calor agat ex Tertio de Denti. bus: primum quidem motum habet.Si enim coelestis, mouetur ad mutationem O. eo agit.riginis,sin autem elementaris,a contrario ut se tueatur. Eiit ergo motus ille, u i cum
sit in corpore,mouet alia circunstantia, quare diuellit, non seciis ac in doloribus exstatu dicimus(licet partes cohaereant neri separationem, at ue diuisionem ae per se diffunditur,at g motu separat. Quae erueo separantur, diuelluntur, ae maius occupant sipatium: hoc autem est rarescere. Naturale enim est cuiuscunque entis nonae . remi generare sibi simile ut maneat. Quo uero potentius est ianuquodque eo agit, quoa per se agit,ut calidi est movereat; diffundi,ita A calidissimi celerrime atque
ob id cum maius occupat spatium,attenuat. Quid enim est temte,q lod maiUSoc- ictu eviri cupat spatium pro materiae mole et Cum ergnormam mutet, Nattentietur, i relutam in uaporem, vapor in fumum rarescere, resolui non: cum autem parte aliqua ditiundat,biuinam etiam attrahi uno modo ne detur uacuum, quod po tellus cst sabingreditur, unde ad membra imbecilla materiae confluunt, hac atque alia in ea ratione altera ut motu confertim in alteram partem inclinato, ut est quasi attractio uelut in lactione sic & in cucumitulis, cum autem motus partium privuenit, sit co densatio,ut in bellicis machinis: constat enim ignem condensari, quoniam motus
praeuenit raritatem factam in qua obseruandum est quod forma plus potest, quam motus 5c materia, aliter ouid prohiberet ne denuo coiret in pyth pulueris paruitatem: sed ignea forma obstat. Quaecun uero parum terreae partis habent, calore soluta dii iluunt, oc colliquata mouentlir, ut a citra e glaei mel oleum:& siccum dicitur, quod materia caret, humidum,quod hanehso lutum enim sit humidum. Humidum igitur impedimento est calori. Unde siccitatem appellant caloris climam,ta calidum non impeditum igneum genera impeditu autem putridum. Qi Iatuor lori, qu
enim sunt genera caloris, unum quod est quasi materia, de dicitur potestate, id est tu, orientiqetod comminutum, S motu accedente calorem gignit, ut piper. Tria autem actu sunt calida uela calore coelesti, ecproportione respodenti clemento stellarum,&hic est instrumentsi animae.&in omnibus umentibus, & plantis, Scanimalibus. Uerim quoniam comparative dicitur, ideo homini. anguis. ec scorpius frigidi esse dicuntur. Et omnes plantae ob id carent motu sensili,5 paucis,ut piscibus, talis in.est, ut exuperet humanum,uelut de stella allirmat Aristoteles: nei enim repugnat
25쪽
si hoc tale etiam non esset in eodem genere reperiri, uelut in plantis: hic ergo calor heterogenea iungi hoc homogenea disgregat. Unum enim ad aliud sequitur,ueluta contrario,sicut calor igneus qui fecitdus ei quoniam humido caret, in putridus, etiam homogenea congregat. Iam uero de lusdam,uelut alia in huiusmodi gen re,talia sunt, uel ire de fimo columbino Galenus refert, sed haec putrida sunt, atq; ob id etiam ardent, alia non,sed simpliciter,uelut sal,ob id aqueo immistus est Et ob id amara no solum subiguntur,sed etiam placent,uelut oliuae, cappares, absynthium,
rut cum ab acribus uix uincatur, nedum ut placeat, a dulcibus nec nectatur amararum, nec superetur,cum tamen genere acrior sit potentior, numero uero dulce: se
char mel di Iac dulcia magis sunt quam selsus sal. Ergo in medica arte est necessaria contemplatio, iudicium peritia naturalis philosophiae, re usus singularis Diale sit. contempla. cae artis. Cum ergo dereliquerint contemplationem, priuati sunt Medici tertia parati, te N praecipua nobiliore. medicinae,sola empuria relicta, quae constat experimentis ratione quadam generali, utpote quod in inflammatione sanguinem subdim cere pristat, quoniam superabundat. At morbi pauci sunt qui sic sanari possint, parcis . in A. um quod morbi pleri sunt interiores Sc occulti.Quare scripsit Hippocrates in licc.. p. o. bro de Artem Medicus paucos sanat, quia Paucos morbos satis tepestiui agnoscin Et ob id etiam externos plerunque oc certe plures multo. Cum*Medici celebres nostris temporibns laudentur apud Principes, non qui praestantiores sunt, sed qui uel experimentis incumbunt: Empiriciat inhia populo apud Principes euehur tur,al a patientia dc consuetudine aulae prsieruntur, re in uici magis sunWideo ex mptimis paucos eligunt, qui uix ob labores aulae triente fructus reddere possunt: covtingit j ideo ut ipsi met huius erroris in persona sua poenas luant. Quod nisi essent fontes,di commodorum multitudo omnium, incredibilis tamen usus perpetuus,optimorum iam nemo superstes esset. Itaque haec ars omnibus utilissima est.
etsi aliqui per se uitiant incolumes, adhibita arte multo plures, ut Uenet ijs inuentiarentur X tirmiores,cum hi miris iactati modis quotidie langueant. Etsi sanitati no per artem restituantur,tame ii ita breuis euadinci impedita, quomodo si sanus sim me credam tam imperito medico et Quot relicta adhuc sub iudicet an medicam eii . ta diuersa diuersis membris opitulenturi & si non,quid prodest tot medicament rum compositio, si sic, quid fermentatio et nam sine illa facilius distribuentur,cel rius: ec ualidiora eri intro cur miscemus medicamenta et si enim non distribuuntur, plus nocebunt quam iuuabunt: si distribustur, cur non adhibemus composutiones 5 fermentatacec quomodo agnoscam quid cuique conueniet,aut non, nisi cognouero ordines et si ergo ordines non cognoscimus nisi in primis qualitatibus,
quomodo utemur,an non refert et Nita aperiemus,&laxabimus in colica, adhibiata quantitate, tempore.,modo,& aperiemus di arrhoeam ex qua fger morietur, ita Noti. in diarrhoea ustringemus,ut colica lethalis excitetur,ex qua aeger pereat, ut saepius
uidimus: Ergo primum opportet in omnibus his statuere principia principiorum, inde ipsa principia: quae quamuis no possint ab initio ordinatim scribi,saepius scripta in ordinem redigetur. Sunt autem principiat principiorum quibus indigemus, praeter qualitates primas, re aliaqusculis ec quouis modo tradita: Quantita nu . metus, electio, praeparatio, consuetudo, necessitas, demonstratio, praepositio interituraWinter contraria cuius habenda sit ratio, inde autem principia quibus comituti sumus'quid profecerimus aut plane sanatus sit aeger comoscamus. De medicamentorum compositione Si formatione destillatio, putrefactio,de sub te ra genitis de alimentis animalium,de propriis cuius; dispolitionis notas:Ut qu modo destillationi mucci in uentriculo occurrendum sit. Quomodo prouidenda ne medela pariat morbos,exemplo modici mellis per quantitatem, aut sicchariancti Thomae, de simplici curationis genere.Non agendo seu nihil a pendo, per commeta agendo, ac per auxilia comparando inter se, ec ad reliqua. Cum uero in omnibus connexio singuloriam in unoqusque infinita esset, principiorum auteri anceps, N imperfectia, oe difficillima, sane necesse erit ut simplicibus comparatis communibus affectionbus,tum propriis, atque etiam coniunctis, doceamus alcy
26쪽
iis liae est tantum modus artem traiiendi, ex cuius ignorantia multitudo erroruemersit, plures* imperse stione totius b disciplinae perturbatio atq; desectus. Ut autem propius accedamus, scire decet rein litae quaeritur an sit, quid sit,an viant pr/nis,inde causas,seu natura,seu consilio constet,seu arte: nam his tribus omnia apud nos fiunt.Tertio,si sit scientia praetim,demdstrationem inuenire maxime per diui. ma. fionem. Quarto,scire modum quo res sit. Qiisnt abi jcere annexa sis pernun&ipsum quod proponitur continuare prioribus. Sexto, docere modum traducendi et minutissimas differentias ex contemplatione ad opus. Ergo nihil mirum quodaee ars sit sis blata non solum per tibus inirentis iam, sed negligentia potentium, re adulatione qua imperiti pr. aeponuntur, pr. aes uitiores posthabentur, sic periit Architerutra, Pisistra, honos imminutias Piusticae, atque sculpturae, nec artifices habentur, nec praemia etiam si adessent, debita consequerentur. Quid ergo mirum de
Medicina, cuius exempla addita magis sunt sensibus, ipsa disci ina erosundior aesubtilioni allendi tot modi atque occasiones: ideo in ea diligenter elaborauimus, ut ex praeclaris artibus, ac caeteris ipsius partibus, liaiic sinciliolissimam squam ita esse quis est qui non fateatur D N a nobis exultam, posteritatis memoriae tradere mus,sperantes cunctos concinuo usu edoctos, ac beneficium agnoscentes, retus 3 in primis utilium commoditate inuitatos, seretis quam pluribus aliis, hanc sibi potissimum conseruandam fore: cum nulla ars nec humano generi tam utilis,m e bc norum nostrorum accommodatior inueniri possit. ea enim precipuus ac utili, me salubriter ducendae uitae usus, iams saepius obsidentibus morbis, in quibus maxi- cinae. me uersans subsistit liberandae habetur, cum nullum reperiatur corpus, quatum li-het optima constitutione praeditum,quod non ut primum in luce editum est, stilo ribus semper quibusdam obnoxiam atq; inter horum discrimina constitutum sit. Verum cum medicinaedus sint potissimum partes, altera quo praesentem tuetur se. meruinanitatem,altera quae absentem reuocat: hic tantum potiorem eam medicinae partem duae princia diligenter tractemus, at excolamus, lus simitati tuende,incolumeni v producen pales parad , dicata est, re ut eam tanqHam bonum corporis intacium custodiamus , e pro .ieta
uideamus ne inmotbos tanquam in errata incurrat, quae pars non parum alteram Hecpmώ-
antecellere uidetur, cum hoc enim quod praesente tuetur sanitatem, ne etiam periis t. ra praestam cillum ullum adeamus praestat, longem id fiat,motum repellit, adeo maximus, at, tire. que in primis commodus est huiusce partis usiis. Cum etenim a primo nostro ortu exsiccari incipiamus, hocs pacto noxa haec contracta semper nos concomitetur, donec tandem absumpta omni materia, nec quo ulterius calor hic innatus, inde a. latur, foueatur b,habeat, nos prorsus in sicco destitutos relinquit, dis luta penitus corporum nostrorum substantia, quae nisi continuo retarciatur, intra breue temporis curriculu tota dissipata periclitatur. Huius ergo artis adminiculo egem iis,&li
cet nulla prorsus arte naturae decreta auferre ualeamus, ouin exsiccati tandem soluamur, nemo ta hiena inbigat naturae necessitatem adhibita alte ac diligetitia me
liuq sarciri posse ac nisi praeceptis aliquibus homino; uitae suae obseritatione nitan hi Cin noxas offensas Pincurrere: cum saepistime in his falli contingat. Quis enim uel optime a natura constitutus ac sibi ipsi quos uni inseruiens, multa horum perse,aut aeris ambientis sibi comodam temperiem, aut se exercedi opportunitatem, modum aut rectum ciborum ordinem, opportunug ii sum, & quampli irima alia et iis odi, nisi huius artis praeceptis astequi poterit: quotidie enim experimur quamplurimos in tempore non adino nito in multa incommoda incidere, erae-s min exerementorum (ut ita dicamus i oeconomia, nec alibi magis crebriusve
peccatur.Copia enim ac rerum uarietate seducimur tam anxie ad saporum auidit tem palatum irritantes,nullanas nec actis nos ambientis, nec exercitia, nec caetera
rum sex rerum non naturalium, in quibus salii britatis materia petitur, differentiampo nentes, ec hinc fit, quod tam breue ac exiguum nobis est uitae curriculum, non tamen naturi(ut aliquibus pia iit insitum, sed iam dictis ei roribus comparatum. Inordinate enim, imo insime, ut plurimum nune temporis homines uiuunt, ut, uentes in aere pratio, ipsum horis intempestiuis subeunt, tristi iijs etiam, cui inui,
27쪽
gilia,uencis,ac laboribus,se perperam ccruciant, immodico I cibo, ut iam dio. inus, Sc potu, Ni inius quam oporteatici intempestiue,ec male pr parato, de uario,
se replent: ut pleri inque, imo fere semper contingat, q non naturali morte absumpti,sed inopinat caut ui aut morbo intcreant, septuagenarius enim annus tempore antiquo fuit uitae humanae communis terminus,ut testatur David in Psalmis, ita,ut si quis antea moriebatur, non naturali morte, sed ut morbi absumptus exis immabatur: neque enim nesare possumus, quod si reeia ratione homo uiueret, allia quato diutius uitam ext ederet, ut nos luce clarius in Quinto de Proportionib.d monstrauimus. aliare manifesti apparet, non minus necessariam hanc artem limmano generi cis quam saltibrem, tum, ut noxas qua parte possumus repellamia tum quas non post cimus saltem ut minuamus,ac praesente nobis tueamur sinitate,
resin ars haec instituti noliri omnium maxima, atque in primis tractatu iucunda erit. Ea autem de quibus hoc in opere dicendu est,sunt subieeta, de res adhibendaeis M. . .. aut fugiendae, oc modi atque causae. Ac quidem subiecta sunt humana corporata eorum species iuxta aetates,lactantes, Urbitionibliso utentes ta stalidis cibis, re adolescentes,oc qui non amplius augentur,oc masculi, S. soeminae, di temperati, ret intemperie laborantes,ec integre sani, re obloes,& iuxta regiones. Qtiae uero adhibentur,aer,motus, stamnus, euacuatio,laetitia cibi, potus I, at alia huiusmodi. Fugienda autem medicamenta, A cibi participes horum, ueluti cruda, atq; alia in genere, alia aliis. Modi autem,somni diurni aut noetiarni, a repletione, uenus,labor,
assa,elixa. Causae autem quoniam sine illis doctrina erit re incerta,& specialis,accitca illa etiam contingent errores. Ob id ergo praestabit disputationes praeseindere, Drumpim ue ne opus in immensum augeatur. Cum et iplex sit ordo legendi, Sc ad alios libros m. prao comparatus,& doctrinam per partes dii secandi: primus sane perspicuus, ut etiam
ante primas si fieri possit hic liber sit legendus, quod eius finis sit uiuere diu, dc in
Gilpata italetudine, at sine his alij libri nihil proderunt,aut admodum parum: m Mais operis litisi est longe non aegrotare quam aegros sanare: nam ciui aegrotant, de fine in ius. certi sun Nil assequantur, non tamen ad integritatem pristinam redeurat, quod res redirent,interim tempus medium periit. Adde quod uita illis fit breuior, etiam fiuitibus non uideatur imminuta. Qtiae autem ordinis difficultatem laciunt in tractando, duo sunt, alia quidem quia non uidentur habere certum genu uelut op rimenta,ec adserem, ad somnum,S ad motum reserit Dossunt,alia quoniam noscimus an praecedere debeant, atque in his dii elex est dubitatio, ouaedam enim finis ration ueluti tractatio per aetates, quam Galenus sequutus est, quod ad opus attinet, commodior uidetur At rursus quomodo illa attingemus, nisi sciemus, quae de illis tradianda sint, ac rursus an de nutritione prius,illa enim fini propinquior, an concoctione,sine qua nutritio non fit et incidimus etiam in difficultatem, non quae in infantibus diximus, alia sint in alijs ariatibus repetenda. Et rursus si sipecialia coniunxerimus generalibus, ueluti bulbos 5e caepas cibis, interrupetur ordo emerilium inter se, si generalium inter se ordinem custodiamus, specialia a generalibus remembra ipsa a toto distingitemus. Demum alia huiusmodi, ut praeparationes, adeo ut difficile uideatur,ut non multa repetamus, aut incognita cognitis praeponamus. Plurima uero in huiusmodi ob id absque causis, tum reserie oportebit ad ordinis sinuandam aequalitatem, perspicuitatem, nitorem: orationis. illas au tem uel ex prs cedentit iis stimere, alit suo loco posterius referre, ad quod opus non parum iuuabunt tituli eorum, quae adiecta fiant ubique. Unde etiam tabulam in
hoc genere conficere quasi necessarium est ob tantam rerum multitudinem acu rietatem, tum perturbationem ordinum, quam etiam praeponere tanquam ideam unam totius operis. quasi corporis unius delineationem, erit commodum ecportlinum. Porro cum duo sint scopi huius, unus adseruandam bonam ualetudianem alter ad producendam uitam, si quando contingat, non in idem conuenire
quae adhibentur, tria spe standa sunt, ii iid certius,5 an morbus sit uitae longitudini obsuturiis, ut febris,nephrius, hydropiam omne genus, an parum, aut nihil, ut po-daura , scabies, oculorum morbi, haemorrhoides: in his longitudinem uitae
28쪽
o semate decet vellit Sc si minita certi lint. Demum in pauperibus,ta imperitis e filios nutrientibus magis ualetuditiis quam tutae ratio habenda est, contra, in his ductat ut ijs, dium iis, aut qui consilio ualent. Cum duo uero sint genera cadum unum quod prorsus est naturqcotrarium,ut ueneni prycipitatio, somnus ii luto ni edicamentum est enim mediu inter Henenum e alimetum tristitia, metus, ira inuidia . quod natura lalutare est: manifestum noli nisi deterioris ilicommo/di uitandi causa locum primo relinqui, in secundo autem fugiendam prauitatem, immoderantiam 5 importunitatem. In cibis ergo,quod ad qualitatem attinet iugere oportet concoctu dilaiciles, quod interim corpus aliineto ii aetetur, uires de- ... ilitentur flatus m necet sario gignatur,tum quae parum nutriunt , oc habent multu excrementi excr tentosa etiam omnia tum Quae tenuioris sunt alimenti, nam breviorem efficiunt uitam,quae facile putrescunt ammoderate calida, frigida,sicca,hirmida deter tentia, astringentia, natura enim nostra ab omni immodico labefacta tur. ccasiones, crudita uigilia,labor magnus, euacuatio, assecius animi,& si -lia. Horum omnium sunt indicia, sopor uehernens, odor malus,cibus crudu iit malo coctu misitio diuersa maxime ex contrar as,uetustas,impuritas sol, id elui clabent singilla tum etiam securiora sunt a uenesi sat s suavioram tusci educatio. A Philolocus chamas,cochas,ostrea,apuas 'similia praui esse alime coeno nascantur. nam si mali sunt pisces qui in sordibus uicti at, itiato magis iiis sine parente oriuntur et quo in genere sunt etiam anguillae, cinnosae lacrini
b c miles, nisi quod ni Mae sun testudines, ranae, limaces, sed Sc iung qui lici det lores monsit oc irationem grauem, & sus cant, persaepe etiam uenenosii sunt, oc nteis uncut rubera, talici ae syluc si luto uestita, cum sine semine
Drotieniant re etiam quod e semine nata sint, quia impersectionem generis ostea scootuisse absque sem ine oriri:sed Sc legumina omnia,(cicer tamen om ni iam praestantissimum,ut faba phaselus omnium statuosissima) pila coli doloribus obnoxia lens uisui, cerebro ossicit,bilem atram gignit, facilius tamen concocluitur, nec natum adeo generat. Pisces praui omnes choleram de iliaca passionem procrean insed&a lacte Insulo ut abstineant, alimentum bonum, sed tot modis obnoxiuin n mer se ut mulctu est. corriimpatur facile enim A. quam bre
incommodis:primum si per se ut mulctu est, corrumpatur facile enim Sm Q SH si assumptum misceatur bili, aut putridis humor e
t Q. .. ---lo 'irminibus misceatur aut
hus aut uermes habentibus: si uino, scibus,oleribus,teguminibus,misceat ilia ut fiuctibus. Demum seo assumpto exerceatur, uigilet,concumba Urascatur. habet etiam proprietates quibus da inimicas homini b.& omni b. habentit, eapita debilia, aut dentes infirmo ut iecoris uenas angustas, aut renes calidos, nianis a causa nocet. Caseus etia acris est ob coagulum,oc terreus exempta buturos a parte, aliam
tiam habet incommoda, ut satis i ite dixerit Philologiis non esie boniani nisi sabii ignariis ad tabulas iungendas . Mel etiam malum cum cibis ob obstru stionesta biliosa naturam. Sturni et ita, turdi hyoscyamo, coturnices ellcbor qualeae
eomitiali ex morbo cadunt inerti non eduntiar antequam putrescant, quod in omnibus duris carnibus est obseruandum, ob id aut non concoquuntur, aut praue.im due igitur modo talia, ec si bono alerentur cibo, mala sunt, ut bouma caro, an
serum . I huiusmodi aviculae Cypri scammonium edunt. Salita quoque omnia mala sunt, sed non omnibus nam uelitriculo pituita redundante qxiam id commoda sunt. Acria praeterea ualde, ut piper, elephanti alimmorum. S sunt cataphlegmonum, ae morborum acutorum. Catilitam Usius . , retam malus sit, ostendit odor, qui in choi te etiam cubilia superiora infestat, atrum
mi tandiu uixit,acuunt tamen itisum. Resert Thomas, Franciscum Mollinum pa.du Uenetum creatum fuisse inter consiliarios supremos reipublicae anno cen. Hi rintesimo, etiam seculum aliud ingressus esse anno M. D.
29쪽
interrogatus quomodo ad id aetatis iret uenisset,respondit:Neque Clodianas me ces degustasse,id ei sexustus,precipue pepones, di olera,ned sub umbra turris be ti Marci spaciatum: eo enim in toro auriri a mari spirant, nec limbis,id est,hndolis(sie enim eos uocat Ueneti patritio sermone uristum, scilicet ut se exerceret. Damnat idem author multa eius generis ec bene sed illud non probo, quod uitam ultram: . c x x. annos perdurare potiae speret, hoedma carne, uitelliso ouorum. Omitto quod incommoda esstri nimis haec timendi ratio, nec licet hoedos apud nos,nis Martio atm Aprili mense inuenire,nullibi in lina prouincia perpetuo. Extent uero quisblisociis uirutant, ut coli in sphratriam, non talum nullus est inuentus qui
cxx. annum excesseri sed pauciores ad aetatem communem perueniunt, quam ex his, qui uulgari modo uiuunt. Praetera si contingat ut cogantur excedere eam rationem nil his grauiter laeduntur, ob idq; iubet Hypocrates ut quando homines singuli ad inaueta transeant ut infra satis abunde ostendemus; sed neque alimentum illud adeo tenue ae siccum ad ualde longaeuam aetatem bonum est:ad mediocrem uelut ad xxv.uel paulo plures annos optimum esse fateor. Oportet enim es leualde solidRochumida alimen tu,qitale si modo ex carnibus porcinae, certui sat castrati. Et ueteres ludae quos conuat ualde uixisse, de nunc etiam quidam diu uic, uunt,cas iratis oc agnis potius quam lividis usi sunt,tum quod ut dixi caro hocdina paucorum dierum est, aeniusque ad annii sit melior: tum quia hilari potestamus& bonii; est,hoedus si elixetur, malus est, quia omne elixum malum est: si in uena
torreatur,deterior,quia nimis exsiccatur ob id iurulentum edere semper conuenit. Uerum docebimus insta uita longaeu neque carnibu nem otiis,necp uino costa-
re, dico uitam illam admodum longam de qua proprie uir hic sermonem habet, fra in frunibus terrae,ut pree, amygda sis, pineis, castaneis, u qua cum saccharo. quod si aqua titilis est, tu et a terra sumitur, cur omnia quae a terra sumuntur,rethcere cogi muret Et si uinum admittit, & laudat, non ne id succus est smetiis et propterea ire, ehis ec semina bis elaborata,non ut radices, uel solia, de si etiam semel tantum ut dixi, non ob id mala sunt, cum elephanti, cameli, di cerui, quorum ex constito uita longissima est his quae ex terra nascuntur, ae non ex animalium carne uiuant. At Cardui cur ducam tamen qu aedam,quae ad hunc usum merito improbantur, Carduos, oc r mali. iste, cum enim ungant, ec manus, re aquam in qua elixantur, atrum gignere illos cur1 Livia litimorem, haud diibium est. Aialuia cauendum monet, cui ego assentior aestiuis cauendi'. temporibus: nam eccolida est satis, oc habitaculum ob densitatem serpentum rebulanum: in ea cnim ob densitatem umbrae no statum refrigerantur, sed delitesculi
uelut Sc sub haedera, Scarbulis densis Ochumilibus, ut etiam rubo, ec humili binco: ideo bene Pocta cecinit,
In hyeme autem utilis est, non solum quia subastringat modice, ut Galenus aiusta quia etiam detergit, Sc multo magis quam astringahideo uentriculo pituita redundanti, tum aliis utilis est,cum etiam disse nec caput corroboret. Similiter oc amoris: quanquam enim mala non ira de sint, adeo tamen sunt obnoxia facile putredini, iat eam uoluptatem consuluerim tanto periculo non emendam. Similiter
oc a malis,quod inutilia prorsus sinuideo , nulli constentant, quod phthisi progi
mei lae apta,quod in omnibus flatum excitant, qilicum in frigida materia suerit, Flamin, per arterias dii iiditur,& in niti scillos etiam derivati ir oc tabefacit hominem, flatus commoda. enim praeter commodum ei j ciendi lenta. 5c multa, Sc mediocria excrementa, ut in senibus, A melancholicis,cui muneri auxilium praestat: si sit similis soccii materiae, scilicet crassus, Scad imum uentris descendens secus semper nocet: nam crassia secnon descenden coli oc ilei dolorem gignit,si in intestinis sit: si uero inter omenta repetitonaeum, hydropem siccam Nantea dolores circa umbilicum, si descendat, enterocelcm,aut epiplocelem: si in uentricillo grauis Sc densus intercipiatur, dolores ereat os coctionem intercipit: si leuis, eructuationes, Sc coetioni etiam incomodus,sed non adeo: leuis autem dc cum impetu delatus euicit uertigine densior,conaitialem morbum, tenuiusculus oc diuisus, imaetines Mue oculos, continuatus oc
30쪽
non multili, tinnitus, sibilos,re ex his surditatem parit. Et ob id etiam haec omnia
in senibus accidunt, quoniam & flatuum copiam maiorem gignu ob cruditatum multitudinem re suoniam discutere illos minus ualent, tum ob caloris imbecillitem,tum ob id quod minus exercentur. In reliquis solum cauenda prorsus suadeo quae mala sunt,& ut deteriora fiant, periculum est: prorsus mala, in nemini utilia, mala insana etiam: periculosa uero apium ob similitudinem ranae, similiter fungi, anguillaes ob commercium, uelut etiam de saluia diximus, sed ae poma cum inutilia sint, &suspecta de phthisi, Stabe . oculorum ac aurium offensa, tum coli doloribus & ilei, tum vermibus, difficilei sit in tanta malorum turba
omnia euitare, ex hoc numero censebumiir. Aeris praeterea eligendi optimi, tum optima aquae curam habere oportet. nam quantum utrum ad institutum propositu conia elictu
ferat, Hippocrates leno opere prosequutus es Si nos inserius, cum absque boliis aquis incolumem diu esse aisficilimsi:longaeuum aut in prauo aere qualis apud Garamantas,oc in quibusdam regionibus nouae Galliae, fit impossibile. Ad lioc etiam pertinet immudities,&consuetudo, ut cum elephanticis,uelut in Hibernia, dc ubi uenti Austri conclusi excipitin tur,loca lacustria,palustria, ualles, sordida ex animalibus ac stabulis armentorum,dc orientales regiones, India maxime, deinde Asia, aptiores sunt ad uitae longitudinem caeteris,dicebat Thomas Philologus, quod ex occidentalibus nullam urbem uidit, in qua longiori tempore uiuerent, quam neti as,idi iure multis ex causis expositi,tant enim secundum mare oriente ad me ridiem declinat id est, Euro 3c Uulturno,& in mari, ubi homines diu uiuunt,3 re Aa uiuendi normam norunt atq; custodiunt. Sed nes his assuescere oportet quae speciem habent utilitatis praesentis,in postera autem nocent, uelut fontes in memobris,uomitus,ieiunium, non pretesente cruditate, acuationes molles, frequentes, aut etiam rar non necessari haemorrhoides:at ex his haemorrhoides sponte nate
sine sensu, A non diu,& aceruatim fluentes sunt satis bonae. Sed oc tempora somnita uigiliarum obseruanda, non talum in quantitate,sed ordine, dum nox longa estiaut mediocris,dormiendum donec sol ascenderit, non prodeundu, nisi aere b ne perspicuo. 8c similiter a penultima diei hora recipere se in dom iam oportet, aut ii cogaris prodire,quod Veneti obseruant, uelati undeqlia p. Aestate uero ad nonam horam ab occasu producendus est tamnus, si non, decumbat ad undecimam, nee udus exurgat nam qii iescenti malum exercitaturo longe deterius. Neque procuranda macies nulli apta tisiui, neque pinguedo, non solum quod dicat Hippocrates,Qiri natura admodum crasti sunt, citius moriuntur gracilibus, sed quod institutio haec salubris minime debet pugnare cum communi bono, cum proprio hominis fine qui est intelligere. Dicebat autem R. Hieronymus, uenter obesus no gignit spirituin tenuem. Non solum aute Venus immodica uitam breuiore reddit , ud reissa salacitas sola sigia si est breuioris uite,ut inter arbores disicus, inter animalia pacscies. Tale enim quod potestate est, ab initio S ei assimilatur quale suturum esset cum ad peruenisset. Haec satis in genere a nobis dicta sin his quibus natura id concessum est, uel natura sponte,uel artis auxilio, uita incolumis ac longa servet utinam quidam sunt adeo male compositi, ut si etiam seruandi Aesculapio ita.derentur iem sani uiuere possent,ned ad senectutem peruenire. E quibus sunt na o iratur ii iunioribus et teneris parentibus,aut qui rara sunt substantia solidorum membro . Me M. rum, aut graui aliquo uitio laborant in membrorum aliquo uitae necessaride qui b. tau vita.
sint tria principalia, dc praeter illa uentriculus, re pulmo. Qiis uradad quasda suta
limiores artes pertinet destillationum,atque Astrorum,cum circuitibus suis illa suis locis declarabuntur: nam non talia sunt,ut breui sermone compriliendi queant.