Institutiones chirurgiae rationalis tum medicae tum manualis in usus discentium

발행: 1783년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

ν Is TVLA I. Ac RT MALIS. 523 i ea non descendant. Aut enim tunicae sacci lacrymali,

admodum debilitatae Mon deorsum Vrgent, non promouent lacrum S, neque adeo superant constri bonum sphincteri,,uui cluctus natalis orificium ornat. Haec conditio vel x morbis sacci lacrymalis praegressis vel ab 'externis laedentibus creatur, vid. PLATNERs 3. 97o. Eam autem subesse intelli imus, quoties iaccus lacrymalis ita digitis compressus, ut origeia ductuum lacrymalium simul compressa humorem per puncta lacrymalia renuere non permittant, laticem suum in narium alterutram demittit. Vix alia curatio locum habere videtur, quam ut saccus is crebro ita digitis comprimatur, ut sphincteris illius Vis constringens superetur, et humor in nares Vrgeatur. Compressio sacci a PLAT-r ERO aliisque descripta mihi parum probatur. Nam oriseia ductuum nas alium compressione ea simul comprimuntur. Haud dubie, quoque callositas sacci eo saepius enata fuit. Aqua frigida crebro, aut subinde quoque liquores spirituosi et aromatici prudenter adhibiti, robur quoddam sacco illi addere posse videntur. Liquores mitiores illi, a PLATNERO commemorati, hauriuntur a punistis lacrymalibus,s, homine supino, eorum guttula una aut item altera. in canthum oculi internum destillat; iniectione igitur, qua expunctis et ductibus lacrymalibus vis infertur, opus non est. Alter modus, quo fit, ut lacrymis via ex sacco ad nares praecludatur, in eo est, si tunica dumis nasalis interior maxime intumescit, quod fere fit cum inflammatione quadam facta ab humore morboso huc delato, vel acri est tarrho, vel in hominibus scabie, scorbulo, arthritide, labe siphyllitica, scrophulosa, tinea capitis, acido-mucosa puerorum cacochymia, affectis, itemque ac praecipue post maligniores variolas, morbillosque. Hoc autem morbi genus cognoscitur ex dolore quodam sacci lacrymalis maiori minori ue, eiusdemqne rubore, ex natura humoris qui per puncta lacrymalia vel sponte ex iis vel pressu sacci cxprimitur, puris enim speciem et colore et consistentia is refert, atque sic ab limpido et mucoso humore in aliis gen cribus dissert. Morbus ipse modo mitior, modo vehementior est; in quibusdam quoque, variis temporibus, modo oritur modo de-snit. Ex sacco lacrymali digitis ita compresso, ut orificia ductuum lacrymalium in saccum hiantia simul claudantur, humor aliquis in nares exprimitur. Caussia autem et ratio, quamobrem saccus lacrymalis non compressus laticem suum per orificium canalis nasialis in nares. non dimittit, multiplex Videtur. Nam et tunica interior canalis nas alis tumore suo non modo angustiorem reddere sed etiam prorsus praeclum. Q re viam eam potest, maxime si humor vel tenacior simul ψbturὸt, vel acrior orificium canalis nas alis irritando ad

Vi ς0ntra tionem exstimulat atque compellit. Fistut in

autem

162쪽

sa 4

FIAT VLA LACRYMALI s. autem conditionem inflammatoriam a decubitu humori iorigine tenus derivandam esse intelligimus, si morbus

Pra descriptus non ex alio genere fistulae lacrymalis nat est. Si de curatione eius deliberandum est, liquido pate. lneque explorationem per specilla neque efficaciorem cirurgiam prodesse sed vehementer nocere, nisi morbus vel state, neglectu, prauis curationibus pristinam naturam sua ldeposuerit, in aliud genus, ulcerosum scilicet et callos ut hversus. Cura igitur non chirurgo sed medico demandanest. Quae multiplex profecto paucis proponi nequi. . Diuersae caussae diuersa remedia. Modo sanguinis mission imodo alui solutione iterum iterumque ac saepius faciundi at leni illa, modo haemato- catliarcticis, modo obuoluer phtibus, modo reuellentibus, modo restitutione et refrictiori

pracgress morbi opus esse potest. Tertium genus fistulae sit ab obstructo canali nas

Cognoscitur eo, quod saccus tumidus cst, atque ita compressus digitis, ut pcr ductus la ymales nihil refluere pet puncta lacrymalia possit, nihil omnino in nares dimittit

Caussa obstruens varia esse potest. Interdum iterum ite. rumque factae, quam diximus, compressioni sacci cedit, si ut via ad nares aperiatur, quo casu efficacior chirurgia ne icestaria haud est, verum saepius repetitae compressiones sacci Una cum errhinis. apophlegmatizantibus, euacuantibus, it canthum oculi instillatis, ad curationem sussicere queunt nisi fortasse singularior cacochymia medicamenta quaeda intus sumenda indicauerit. Interdum vero caussa obstru clens immobilis est, quod ex eo ipsis intelligimus, quandeqiterata sacci compressione nil quicquin in nares desce dit. Neque prius vitium illud, multoque minus hotti alterum ab iniectionibus siphone Aneliano actis iuua. stmen aliquod percipere potest. A chirurgia ecticaciorria auxilium petendum, et, inciso sacco, canalem nasalem iadhibito specillo idoneo operiendum esse iam videra PETITVS l. c. Vol. I. Accuratius deinde rem persecatus iest RICHTERVS. Saccus autem solita ratione et ita incidi idebet, ne paries eius posterior laedatur. Quo facto, sanguinem fluere patimur; eoque quiescente saccus linteis discerptis impletur, et vulnus emplastro contegitur. Post stres quatuorue dies vulnus retegitur, et specillo flexili ob--:tusoquc, per vulnus sacci in canalem nasalem dato, hic. iipse aperitur, quod nec nisi aliqua vi adhibita, nec sine :acerbo dolore fieri consueuit. Patefactum esse ex sanguinis , guttula una alteraue e nare destillante intelligitur. Tum vero protinus tenuior chorda ex intestinis animalium in aloeum educti specilli immittitur, satis alte quidem in na' ires, ut fere eius sescuncia in naribus si, atque in deligati re noua quaque propelli ex naso possit, dum homo spiritu

163쪽

tum per nares vehementius proflare conatur; arrepta tum, chirurgo chorda e nare educitur, sit caput quidem chordae alterum in vulnere haerens antea resectum forfice sit.

Chorda prima post tertium demuin diem educitur, et in eius locum alia aeque tenuis datur, quotidieque per sex dies idem prorsus fit, sic ut sexta quaque die paulo plenior chorda adhibeatus, postquam aliqua iniectio generis emolialientis immissa est. Quae quidem ante tertiam septimananavix in nares descendit. Quodsi septimanis quatuor elapsi iniectus liquor liberrime in nares fluit. chorda nulla sed tenuis cylindrus e plumbo factus adhibetur, et iniectio de secans quotidie fit. Plumbeus cylindrus et iniectiones omittuntur, quando iam is quasi sponte 1ua in nares decidit, iniectusque humor quam liberrime et pleno riuo in.

nares venit, atque spiritus, clausis naribus et ore, in vulnere percipitur, neque cylindrus ille amplius pus secum educit. Quae hebdomade octava feri solent. Remotis tum aliis, vulnus emplastro contectum breui ad cicatricem perducitur. Cum autem interdum in Urbus, qui videbatur1ublatuS, reuertatur, fuere non pauci, qui istud eo fieri putarent, quod canalis nas alis iterum obstructus esset. Qua propter os unguis pertundi iusserunt. Sed hoc et PETITVS et RICHTERVS uehementer improbat. Morbuzautem recrudescit, non quod canalis nas alis denuo obstructus sit, sed quoniam aut curatio caussam mali non sustulit, aut, adhibita chirurgia emcaci, ductus lacrymales pessundatae sunt. Conuenit igitur antea quam vulnus sacci cicatricem contrahat, specillo Aneliano ductuum istorum conditionem explorare. Si clausi fuerint, videndum, num

illud MONRos consilium f. 98 sequi possis. Desipula lachrγ- mali vide quoque Di ertat. SCHEFFELII I7so Gryphis Nabdiae editam. δ

Iirca anum oriuntur abscessus, ulcera et Venae e

iam callum que habentes fistulae, quae vitia oma a non paucis autoribus communi nomine fistulae

ii Comprehenduntur. Ea vero, et genere, et rati-ie curationis, inter se differunt sq. 89 a. 94a 989. In testinum reflam, in ima directum, finitur ano,u musculos habet sphincterem ' et leuatorem, quia 'ruin

164쪽

rum actione reliquiaρ cibi adstringentibus se, tum laxantibus, intestinis huc usque depulsae continomiet data opportunitate excernuntur. Sphincturis p posterior ossi coccygis, vel proxime. vel medio li mento, quod ex hoc osse edus sum in adipti sinit iungitur ''. Pars anterior in viro, musculis traii versis penis, et horum tendini medio, nec non ac teratoribus, in Demina vaginae ostio et cunni strictiorbus iungitur ''' . Leuator ex pelvis inferii parte ab ossibus pectinis et ischii ortus lateque ful intes sino recto iungitur ρ'''. Nec omittendum e hoc intestinum intra suas tunicas, praecipue ext nam et carnosam, multum pinguedinis habere, cui Oiam extrinsecus plurimum adipis innatum est, qumollior intes sino sedes et opportunitas proestatur, id commode possit dispandi. Hoc iis frequentius ac cidit, quibus aluus propter exiguam potionem aliaque causas per plures dies compressa esst, ut infestinu

1 ercore plenum interdum maius receptaCulum,

quasi saccum, repraesentare videatur. Ad id penent arteriae, quae duplicis generis sunt. Aliae enit educuntur ex meseraica inseriori j, aliae ex hypog sfricis ij. Venae etiam vel ad hypogastricas feruitur iit, et dicuntur externae, vel ad meseraicam ita feriorem, et dicuntur internae si ij . Per priore sanguis ad venam cauam, per Vltimas ad venam pontae, permanat. Et iam in refcto lacunae quaedam roperiuntur, ex quibus pinguior humor effectur, qu

veluti axungia, intestinum interius perungitur 'lini

Hie a WiNSLOVIO in Expos. T. IU. P. I. g. I79. I 8 . I 8 'ad 18s in tres , ab ALBINO in HisL Musculorum L. II ICap. 9 I. et 97. in duos diuiditur. Confer figuras in sA et osti Ni Obs. Anat. Tab. II. fig. I. Tab. III. fig. s. et CON, iPERI Myotomiam T. XIX. ν' Uid. fANTORIN. c. l. T. III. ii g. s. o. Cons. WINSLc.

165쪽

Vid. SANTORIN. cit. fig. R. S. Vide Figuram EUSTACHII Tab. 37. COIVPER I c. l. Vid. WiNSLUVIVM in Expos. T. III. g. a I 3. φ Illae etiam duplicis generis sunt. Aliae educuntur ex glutaea vid. WlNSLOV. c. i. g. a43, aliae ex pudenda g. a r. c. l. de Uenis 3. i 83, teli c. I. g. 262. Vid. MORGAGNl Aduers. II. Animadu. vI. p. Io. in

Quoniam igitur sanguis in homine dissicilius per

ifestini in ima directi venas adscendere potest, accidit, saepe ora venarum turgentia sint, et sanguinem et- fundant. Cuius profluuium quandoque purgatioli, cum eo graues interdum morbi tolluntur, quan- que vero morbuS. Haec ipsa reS vero, et quia ve- te a stercore, si illud multum ac durum in recto est, emuntur, occasionem dat inflammationi. Fiunfitur minores abscessiis, furunculis 1oa similes. Si is ex his non protinus euocatur, illud acre fit, adi- ni rodit, et abscessiis in ulcera, ulcera vero in fistu-

Conuertit.: g. 99 I. ii Suppuratio haec pluribus modis excitatur. Id

n eidit s medicamentis, tum extrinsecuS admotis, fumo, e sumptis, ora haemorrhoidum sanguinem funden-flam subito suppressa sunt, si sanguis in corpore malusi l, percrassus, colore niger , qualis esse solet hypo - tondriaco ac hysterico morbo et scorbulo aegriS, nec In omnibus, qui exigua potione utuntur, et CorpUSirum exercent. His etiam suppurationibus obnoxii aut, quibus humida venereo morbo corrupta sunt, 'c non ebriosi, qui frequentius se vino, praesertim ditis, ingurgitant, quibus aluus sicca atque periures dies adstricta est, nec non alii, quibus aluus medi-

166쪽

medicamentis ex aloe, elleboro, colocynthide comstis crebrius ducitur. Id etiam incidit post vehemtiores nixus, si sub his a foemina partus editur, veutriusque sexus hominibus aluus delicitur, nec nor illa loca extrinsecus valentius premuntur, quare hvitia recipiunt prae caeteris illi, qui equo, vel cui vecti multum succutiuntur. Nonnunquam haec vi btudo ex gonorrhoea maligna relinquitur, si malae trteriae profluuium adstringentibus atque ex calidi ibalsamo compositis medicamentis supprimitur, et pin perinaeum atque intestinum inclinatur.

Fistulam, quae ab ossiculo deglutito et ad intestinumctum depulso orta fuit, describit LE DRAN T. II. obf. Ego aliquando in fistula ani inueni minorem et rotundcalculum valde durum. Is intestino recto propior sit formauerat duriori etiam callo obductum. Probabile visu. illum ortum fuisse a muco, quo naturaliter intestina int iguntur, qui sorte in aliquo sinu, vel lacuna, duratus fuit De fistulis ani, quas corpora aliena effecerunt, vid. Q posthumum PETIT i, h. e. Traito des malaries Chirurgic etc. Par I. L. Petis. A Paris I 77 . T. 1l. P. a Io. seqq.

- 992. Cum vero in his sedibus humor profundius coiae is in pus conuertitur, id Certae notae ostenduLDolor esse solet acutus ac vehemens, et maior, qu

pro magnitudine tumoris, ei similis, qualem supra furunculo, qui ad suppurationem spectat, oriri di Io 3). Extrinsecus cutis parum rubet, cum ex Di etiam calore. Accedit vero febris cum siti ac vigili

Altius in pinguedine solet esse tuberculum, quod vidigito cognoscitur. Nam quandoque, si altius pmouetur, nihil horum in cute deprehendi potes Hoc tuberculum plerumque ab intestino propius ei quod etiam digito contingitur, si is oleo inunctus illuum demittitur; id quod vero non sine magno hominis dolore fieri potest. Tandem, ubi pus maturui

illu

167쪽

lud sesequentius intestinum perrumpit et multo eum,etore per aluum effertur, aeger autem protinus illo ferbissimo dolore leuatur. Si vero profundius con a suppuratio est, et illa non aperitur, inflammatio manente humore, remittit, qui acrior factus, adiaem rodit. Fit igitur Vlcus, quod in plures sinus uiditur et callo etiam inducitur.

Ne ergo pus infestinum perrumpat, sestinandum.

tumor, etiam crudus, aperienduS est. In hoc enimisu, et, si pus altiuS mouetur, non expectanda estaturitas, nec diu superhabenda sunt cataplasmata, ut is cessus per se aperiatur, sed iS, quamuis nondumaturuisse videatur, subcrudus altiori plaga incidendus: et humor euocandus cons. 96 .

- 994-Ιgitur ita aeger collocari debet in lectulo, ut cru-bus adductis, imo ventri ex latere incumbat, utque, irrectis natibus, morbi sedes in conspectu chirurgi Id enim in omnibus his Curationibus, quae anilis adhibentur, commodius est, quam, si aeger pro-is, transuerso lecto, coxis elatioribus, demisso capi- iacet. Nam, si priori ratione collocatur, musculi nnes quiescunt 943), atque etiam, si forte ex prae a arteria sanguis periculosius fluit, necesse non est, grum aliter collocari, sed protinus adhiberi possunt xilia, quae aduersus sanguinis profusionem maxime istunt o . ad 417 . Nates vero impositis a mini- 'o manibus diducuntur, et scalpellum anceps altiustum0rem demittitur, ex quo, quia is crudus incitur, plerumque multus sanguis cum pauco pure se

r 96). Nec scalpellum protinus recipitur, sed vul-:S latius, etiam tribus, vel pluribus, lineis inciditur,

168쪽

ans, conuenit imum sitium linamentis compres se ipuluillis, vel ellychniis ao , super se etiam sultis, que aridis, impleri, quibus etiam sanguis supprimit Vulnus purgandum, deinde implendum, esse, appe cuilibet ex prioribus potest.

Ne quis non satis peritui decipiatur PLATNERI verscire licet a puluillis et ellychniis super s. fultis, aridis in me, ut ab omni alio corpore alieno, valde irritari loe incisum, indeque nouam cieri inflammationem et amplior suppurationem. Itaque, nisi sanguis fluat, non fultis su se puluillis, verum laxe immissis ellychillis Bour onneo vendum esse et satis caueri, ne plaga exterior cicatrici contrahat. Quae ratio deligandi et hoc commodum aE vi pus liberius exeat, neque sinum ampliorem faciat.

- 99s Si vero sanguis cum periculo fuit, adhibenda sit auxilia, quae supra praecepi 4o6. ad 418). Qivero fascia his sedibus ita accommodari non potest, satis contineat, saepe necessitas poscis, ut linamer . pannosque super vulnus sidciendos minister manu si intermisitono vulneri apprimat.

g. 996. Fascia his vitiis, quae in ano sunt, haec idonea e Arcte circum imum ventrem dari debet mantile, hici autem assuenda est longior ampliorque habena, qua a media sua et posteriore parte, cui anus subiiciendi integra, veluti pannus quadratuS, hunc contegit. Illarius autem habena duo capita habet, quae sub pernaeo per semina antrorsum ad mantile feruntur, i huic adsuuntur. Id, quod habenae reliquum est, pitergum adscendit et fistum aegri caput comprehendo

extremum vero etiam anterius mantili adsuitur. Suia

qui habenam diuidunt, ut alia sit, quae per inguinalia, quae super axillas, fertur.

169쪽

protinus, ut primum apparent, etiam crudi inciduli tur, et humor, qui intus confluXit, euo Catur, ulcerruoriuntur, ex his etiam, si occalluerunt, fistulae 99). Harum tria genera sunt. I) Siquidem aliae ab uno i ore in cute orsae nondum Violato intestino intra adiapem desinunt. a) Aliae non ad cutim, sed ad intestianum tendunt, et in hoc patent.' 3 Aliae extrinsecus a cute orsae etiam ad intestinum penetrant. Non

vero solum in generibus discrimen est, sed etiam in multis aliis, prout hoc de fistulis, quae etiam in aliis sedibus oriuntur, supra executus sum 944 .

E edita cognitio est primi generis. Quo vero Urhirurgus certus sit, intestinum haud violatum osse, ii sinum specillum, in aluum digitum, oleo prius nunctum, circumcisis etiam diligenter unguibus, det inittere debet, ut, quo fistula tendas, et quam alte perueniat, scire possit. Nonnunquain necesse est, ut si-aus amplietur, id quod, vel noua sectione fit, et si is duribus lineis inciditur, vel coniecto in cum illo urundarum genere, quae ex spongia Cerata, rapa siccita, aliisque humorem ex ulcere bibentibus, parani ao . - 999 Vlcus vero, vel Istulam, intus intestinum perru- isse, alia quaedam indicia ostendunt. Si aeger ea 3arte vehementi dolore cum aliis inflammationis signisuit vexatus, dolor autem se subito remisit, et eo, quos Conquieuit, tempore maior puris modus cum aluox intestino elatus fuit 99a : Si etiam quandoque US, vel sanies, ex intestino exit: Si aeger ea parte Olorem, vel pruritum, sentit. Oportet etiam demisso a aluum, et digito, et specillo, violatum intestinum

170쪽

explorari. Extrinsecus admoto Cuti digito fumortius tactu sentitur, qui, si fistula callum habet, dur iest, ac digito renititur.

Tertium genus, et fistulam a cute orsam, ad itestinum penetrasse, significat liquor medio siphoneos fistulae immissus, si is per aluum defluit: Si ali ii stercoris per fistulas effertur; si ultimo specillo fistulam coniecto digitus in aluum demissus contin itur. Non dissicile est per fistulae sinum in infestinuconiicere minorem tenuemque cereum, atque huicaput digito in aluum demisso apprehendere atque e trahere. Hic cereus etiam, si ita in intestino reliquitur, saepe cum aluo descendit, qui etiam ostend quam alte perueniat fistula

Magna diligentia in explorandis fistulis opus eri Aegrum ea ratione collocari, ac supra retuli 994 digitum autem alterius manus in anum, specillum i fistulam, demitti, omniaque seruari, Oportet, qugi proxime 643 saipta sunt. Ad id necesse est, i dii ministro nates, impositis utrinque manibus, diducartur. Confert etiam, aegrum mox aliter atque alite collocari, et nates etiam aliquando a ministro eo ten pore, quo specillum demittitur, diduci, aliquandi laxari. Tactu etiam explorari oportet, si qua partitarteriae ictus percipiuntur. Prius autem, quam spe cillum, vel digitus, demittitur, aluus, si ea naturalite non reddita fuit, lotione ducenda est.

Cauendum est ab errore vulgari, quo non solum modchomines ex vulgo sed non pauci quoque chirurgorum vi cus circa sedem ortum protinus pro situla senili strictior. intelle ta, h. e. pro ulcere calloio habent. g. IOOῖ.

SEARCH

MENU NAVIGATION