Institutiones chirurgiae rationalis tum medicae tum manualis in usus discentium

341쪽

mor lacteus in lentis velamentum, Vel tunicam κροταλλωδου, i contractus erat, in ipso vero humore lentem opacam, luteo lana, et quae vix maioris lenticulae esculentae magnitudinem habuit. Vid. Programma, quo Anno MDCCXXXVI. d. XVII. Martii sectionem publicam cadaueris indixi, ex quo hano Obseruationem etiam adduxit Celebeir. MORGAGNVS c. l.

g. 13O9. Proximum his vitium in lente crystallina est, si ea ina suo velamento multum et ita intumescit, ut relitae oculorum partes ab ea premantur. Hoc his iu-ciis cognoscitur: Oculus durus, digito renitens, at- llitur, et magis, quam naturaliter consueuit, pronabit. In eo grauitatis quidam et doloris sensus est. tus in oculo illud, quod se opponit, colorem habedarinae aquae. Tandem, si malum inueterauit, pulla dilatatur, et accedit μυλιατις. Quoniam Vero, vitreus humor, et retina, a lente, quae multum in mescit, premuntur, perit omnis videndi facultas, et itur αριαυρουσις. Glaucoma hoe vitium vocans.liud vero glaucomatis genus est, si vitreus humor tumescit, corrumpitur et obscurus sit. Is tamennge frequentius dissoluitur, et oculiis, qui caligat, incauus fit atque saccidus, qui prementi nihil renitur. Necesse vero est, corrupto vitreo humore, iam lentem vitiari.

f Suffusionum diuersa ab Auctoribus constituta genera, curia longum foret, enarrare libro compendiario hoc non possumus. Vid. Nosologia metho fica a FRANC. BOISSIER DE SAU VAGES edita, in loco de catara Va. Non contemnendas Obseruationes diagnosin diuersarum specierum suffusionis pro posuit I. G. GuNZIVS in DisIert. qua de suffusionis natura et curatione animaduersones Assit. Libiae 17so. I3ΙO.

Primum genus lassusionis quandoque victus ratio, et idoneis medicamentis auerti potest, atque etiam, i illud iam ad maturitatem peruenit, manu Curari. ius videtur alterum, quod in eo non sola lens, sed

342쪽

etiam huius velamentum, cum illa quandoque tuni p qua vitrei humoris sinus Cingitur, vitium contris a et acu deduci debet. Spem etiam felicis Curatio in isaeis ipse suffusionis color, quem ex albido COCTuleu

vel parum sauescentem, esse oportet, et, si oculus, n durus est, nec nimis mollis, et si ei sensus aliquis lui et Rus est, ita, ut in tenebris pupilla aliquantum cos trahatur, in luce vero dilatetur. Uix sanabilis est si fusio, quae colorem habet, auro, aeri, vel ferro polii Isimilem, si illa ex grauiori et diuturno morbo, ma a Iribus capitis doloribus, vel ictu vehementiori, at i ta oculi phlegmone, orta est. Nec fere vlla spes iis ei a qui sine hoc vitio, et ante nascent in suffusione paciem hebetem habuerunt, in quibus plerumq amaurosis accedit. Hoc magis timeri debet, ubi ppilla, amissa naturali figura, in aliam se vertis, si imultum diffusa et immobilis, oculo vero nullus sens

fulguris relictus est. Neque oculus exiguus, neq Con CauuS, neque duruS atque prominens, Curationi o

portunus esse solet. Neque idonea est senilis aeuac ne puerilis quidem, sed inter has media. Etiaconsiderari oportet corporis habitum, qui, si cc ruptus, et aliquod vitium in humidis est, mali imor

et minus prosperae curationis periculum facit. Gla coma inter initia per victus rationem et medicamen quae noxiam materiam digerunt, et in inferiora depolunt, discutitur. Si vero adoleuit, nullam Curationet recipit.

. Si oculi caligant, et suffusionis metum Aciun

sexperiri licet auxilia per vii funi et medicamenta. M dendi vero rationem ab euidentibus causis instri oportet. Qui igitur ex suffusione caligare coeperundo S nunquam oportet, oculos ad scribendum legendumque, vel aliud opus laciendum, frequenter intes

343쪽

ire, sed ab omni negotio, quod firmam oculorurn leni exigit, abstinere. Obseruatio maior necessarias rerum communium, ad sanitatem vero necessaria

ina, veluti, vh aluus, et in Deminis inenstrua, respon-rant, ut, si in viris haemorrhoides sanguinem fundereditae sunt, illae non supprimantur, curn oculorum 4becillitas, suffusio et glaucoma, saepe ex his oriri, leant. Si sanguis copia peccat, is detrahendus est,im incisa vena, tum Concisa cute, adi notisque cucur- tulis. Interdum, si eiusmodi vitia libidinem celerius arripiunt, eo maturius auxilia essicaciora rapienda int. Igitur, si phlegmone oculum tenes, sanguis eae gulari vena, in o etiam ex arteria, mittendus, et pal-

iuris crebrius adhibenda est a 98 , admotis est

apositis omnibus, quae aduersuS Oculorum

ν possitiat sa9 a. sos ). Si in humidis pituita abunda

portet eam expellere, et curioso victu cauere, ne in ilis materia corpori supersis. In his casibus, ef in orporibus adstrictis, plurimum proficere solens mineales aquae, quas diu et iterum potare oportet. Etiam rosunt, quae urinam mouent, et ex his, prae Caeteris, iccus millepedarum sylvestrium, quarum viginti, tri-inta, et sub finem plures, vivae ex vino in mortario fruntur. Vinum autem horis imatutinis per pluresios bibendum est. Ehiarn utile est, cutim exulcerari,il admotis cantharidibus 93 a. 938 , vel fonticulis)a 6 ad 934 , vel, id quod maximam efficaciam habes,

taceo 939), ut malae materiae exitus sit. Si aliuditium in humidis est, danda sunt deco S a et medicalenta ex mercurio, purgandis humidis apta: si postrauem sanguinis profusionem oculi hebescunt, et ha-am valetudinum metum faciunt, danda sunt iura, exuibus radices et herbae, quae aperiendi vim habent, ecoqui possunt. Ubi vero oculus, qui caligat, intu-aescit, durusque fit, non inutilia sunt lamenta ex her-

344쪽

bis emolliensibus, a quibus sub finem, si aliquid ex is

more et duritia minuitur, ad discutientia transeundi est. Saepe enim vitium his tollitur, si prius adhibfuerunt auxilia, quae in OX praecepi, et quae noxia matariam depellunt. Nam sine his lamenta periciosa esle quandoque possunt. . Ι3Ι a. si vero hac medendi ratione illa vitiorum gene non inter initia discutiuntur, videndum est, num ni nus curatio adhiberi posi t. Haec potissimum locuhabet in primo genere suffusionis, si non multum ii

veterauit. Nam ultimum genu S, ubi, et lens, et eit velamentum, vitium contraxerunt, curationi non iridoneum est. Etiam superuacua, imo non sine per Culo, est curatio per manum, si ea adhibetur glauccinati, vel suffusioni, cui μυλι τις et άμαυρωσις Rce' serunt. Atque ipsius quoque suffusionis quaedam na: turitas est. Expectari igitur oportet, donec suffusi duritiem aliquam non nimiam habere videatur, CuiLrei indicium esse solet, si homini lucis et rerum, qua oculis obuersantur, aliquis serisus relictus est, is vercnec has, nec colores, satis discernere potest. Si tempueligere licet, curatio, vere, esse debet, vel autumia nondum ortis, vel lana fractis aestibus. Etiam rati, seruanda est menstruorum et haemorrhoidum, quamn vonae, si sanguinem fundunt, curationem minus tutata faciunt. Nec minus expectari debet, si humor in nares, fauces, vel pulmonem, destillat, et frequentes tus res, screatus atque sternutamenta, vel in capite dolo. rem, in Corpore febrem, mouet. Necesse etiam est: ut eo die, quo aeger curabitur, coelum apertum lit, serenum, haud nubilum, vel caliginosum. Et eum, qui curaturus est, recte valere oportet, cum ad hanc rem, et OCUloi Una acies clara atque acris, et manus strenua ac stabilis, requiratur.

345쪽

, tum est extractum cicutae, raro, si unquam, aliquid profuit. Laudata etiam est pulsatilla nigricans, de eademque scriptus a STOERCKIO liber singularis, Vindobonae I 771 editus Usu extracti hyoscyami albi quotidiano suffusionem plus seinet discussam esse aiseuerat FRANC. BOISIER DE SAUUAGEs in No solos sa Methodica. Cum haec iisque similia cum exigua

spe prosperi effectus adhibeantur, magnopere cauendum est, De eorum abusu corpora aegrotantiUm pessum dentur. Fonticulorum effectus nonnunquam laudabilis visus euhin iis, in quorum humoribus prauitas quaedam erat. Sed et medicamenta illa, Prudenter adhibita, corpus chirurgiae administrandae opportunius reddere postulat.

I3Ιq. Ante curationem aluus aliquoties ducenda, et ho- a per aliquot dies modico atque minus valenti cibo uadus est. Potioni vero praestanda est aqua, vel pti-aa, aut alia ex potionum generibus imbecillissima. uae omnia plurimum ad auertendam insammatio ni sacere postant, cuius quandoque metus esse pot- Eo ipso die ante curationem iterum aluus lotio immitia solui debet, ne desidendi necessitas aegrumi gere Cogat.

, Acu res agenda est, non taliaen nimiS acuta, nec mis tenui. Si enim nimis acuta est, laedi possunt inores arteriae atque venae in vuea et procesi bus iaribus. Si autem nimis retusa est, ea aegrius, ef, n, nisi premendo, demittitur. Optima esse videtur, ius mucro paululum tenuatuS, latior, non vero ni is acutus, est. Habere debet manubriolum, et in

id signum, ut, si acus demisia fuerit, sciri possit, qua

rte ea plana sit, qua tenuata. Fieri potest acus ex ro, satis duro, non vero fragili. Fere tamen melior , qUae ex auro fit, quod crebrioribus mallei ictibus ratur. Si ex ferro est, magnam curam adhiberi opor-

it, ut omnis rubigo exteratur. Ob id illa, priusquami ulo admouetur, traiici potest per pannum laneum y a donsurra.

346쪽

densum, qualis purpureus esse solet, et huius Dicati laevigari. Etiam, antequam demittitur, per labra liua madida, duci potest.

Ueteres usi sunt acu rotunda valde acuta. vide s surarBARTI SCH P. V. p. 6 s. qui caeteris argenteas praefert. I lLOR, qui nouam illam medendi rationem proposuit, utitur paulo latiori, cuius vero mucro, altera parte gibi altera planus, est. Uid. l. c. Cap. XI. p. 33. Eam delinc videtur SHARP Tab. X. p. 169. Is vero mediante phlebotc. prius scieroticalia incidit, viamque facit, per quam acum mittit. Etiam utitur ferramento, quod speculum oculiscant. Sed hac ratione vix prohiberi poterit, quo mi per plagam hiantem, si oculus illo ferramento premi emeratur aqueus humor. Hoc vero si incidit, collabitur cornea, et viaea, et Vix sine noxa deduci potest suffusio. Ι notatum quoque' inuenio in the Sup ement to KENNEI Ophthalmograpbia, quae acerbior censura est in varios ai res, praecipue CHESELDENVM p. 97. f Actibus diuersarum formarum usi sunt huius chirureiae riti; quas nuper recensuit CHRIST. FRIDERIC. LUD IGprolusone de fumi lanis ster acum curatione, iure laudatur. quam PLAT NERVS hoc loco descripsit. Sed et ab aliis pi

sertur ea, quae mucronem habet tenuatum latiorem, cu latus alterum acutum, alterum obtusum est. Illo iubent

lamentum lentis capsulam vocant) diuidi. Sed vereor, . acus acie diuidi secando nequeat velamentum istud, qui quod minus stabile est, sed facile dimouetur. Plerum c. illi, qui velamentum istud putant acus acie scindi. id rurunt potius et lacerant, aut Una cum corpore lentis a vitiis soluunt et vel deprimunt, vel ad latus promouent.

Opus est medicamento ad coerceradam insanamhionem opportuno. Opsimum est, quod componit ex alumine usto, saccharo Saturni, vel aeris flore, que tutiam vulgo appellant. Haec excipiuntur ovi albos adiecta aqua rosarum, spatula agitantur miscentu que. Ex hoc autem liquore exprimitur panniculo squi protinus ante curationem superdatur alteri ocul iiniectaque fascia adstringitur.

Locus lucidus esse debet, ut chirurgus serramet itum in hominis oculo cernere possit. Nimia tame ilua

347쪽

sit, si oculo aliquis eius sensus relictus est, essicere test, ut pupilla se nimium contrahat. Quare homo in lumine aduerso sedeat, sed, ut lux e lateris in ocu-ia, qui curabitur, admoueatur. Aduerso sedili, pau- altiori, insideat chirurgus. Caput a ministro Conendum et immobile praestandum es f. Etiamnum3 alii a lateribus obiiciuntur, qui hominem labaren sinunt. Levi enim motu eripi acies in perpe-ma potest. Linamentis igitur et pannis super alten oculum impositis, eoque deligato, oculus, qui alionein ex manu postulat, digitis super palpebras

locati' leniter perfricandus est, ut minoreS Vena ae acu laedi non debent, insentur et se magis osten-

n. Homo vero monendus est, ut oculum nasum

sum moueat et immobilem faciat. Tum chirurgus 'ra manu palpebras diducit, altera acum admouet. rari ve o sinister oculus dextra manu, dexter sinistra, Jet. ACum, quam ea ratione prehendit, qua scri- afes calamum solemus, ita in oculum demittit, ut:itus minimus, et alter, huic proximus, hominis teiΠ-ri et angulo oculi huic propiori innitatur. . I 3 Demittenda est acus, recta, per tunicas, loco sere

dio inter corneam et angulum tempori propiorem, , ut nulla vena laedatur. Is locus opportunus est,

i a cornea spatio duarum linearum distut '. Quam-imum acus in oculum penetrauit, ea inclinanda adam suffusionem est, et vertendo altius imprimenda. ii ad sussu sionem ventum est, ita inclinari debet ma-brium, ut mucro acus, et eius pars plana, supremae

fisoni admoueatur. Haec paulatim deprimi et Ta regionem pupillae deduci debet. Ubi hanc fransiit illso, ea paulo vehementius acu imprimi debes. Vt seriori parte sub humore vitreo insidat. Si haesit. et

348쪽

homo ea, quae ante oculum obuersantur, videre pol curatio expleta est. Protinus vero oculus obdu palpebris contegendus est, ne noua lux eum offenc

Achis educi debet, commisiis prius palpebris. OmCuriosus agenda sunt, ne inferiores oculi partes

dantUT.' Per quam partem acus in oculum demitti debeat, singuitudio executus est PETITUS, Medicus, in C. A. R. MDCCXXVI. p. 37o, qui ostendit, laedi procellus ciliare

ad unam lineam Oculus perforetur. Si vero hoc fiat tertiam, quartamue, laedi aponeurosin musculi abducor Huius autem laesonem sequi vomitum, nauseam, alia mala. Igitur concludit, aptissimum locum esse, qui a in ea aliquid ultra duas lineas distat. TAYLOR l. c. Cap. p. 33. acum ita demittit, Vt inter corneam et locum,

Post haec linamenta ex illa mistura 13 Is) expri

imponi, et oculus deuinciri, debet. Primo die, terquaque hora, linamenta, cum inaruerunt, iterum ildefacienda sunt, ut inflammatio coerceatur. Si humaior metus est, sanguinem mitti oportet. Nunqui

Vero ante septimum diem palpebrae diduci debeCum insueta lux oculum concitare possit, et esscere sustusio redeat. Quiete opus est et abstinentia. Horsupinus cubet, ita, ut caput excitatum sit. Cibus smis diebus non alius assumendus est, quam liquid ne maxillae laborent. Ultimis diebus linamenta aqua tepida, cui parum spiritus ardentis adinisci potest, exprimi possunt, et super oculos dari. . I 3 I9. Septimo circitor dio releuandus est homo, re venda fiscia, aperiendusque oculus in loco obscui Vbi is vides, necesso est, ut clausis fenestris se in terbri S Contineat, quo oculus pedetentim luci adsuesse ob quam rem etiam oculus panniculo quadrato, GH

349쪽

ro Tridem, vel coeruleum, colorem habet, commode congitur, qui vero non fascia adstringitur, sed ita ae- immodatur, Ut prae Oculis pondeat.

Incidere potest, ut sub hac curatione vitiata et ede sua mota lens per pupillam in illum locum, quiter corneam et ut1eam est, veniat. In hoc casu prae- aiendum est aegro, ut supinus et in tenebris iaceat, io lens iterum per pupillam in antiquam sedem re-rtat, quae deinde demisia in oculum acu infra regio in pupillae deduci et imprimi potest, ut inferioriirti insidat. Si vero illa manet, et dolorem moueeque inflammationem, protinus incidenda est cornea, lens per huius plagam volsella, vel minori hamulo, Alcenda. In hac curatione omnia similia debent eshquae in hypopyi curatione praecepi 3a I. ad 323).

ec alia adhibenda est, si ex laesa arteria, venaue, ma r sanguinis modus in oculum effusus est, quem pronus, et antequam is inflammationem concitat, euo-

Est quoddam sussusonis genus, quod, cum nullamarationem recipias, exposuisse satis erit. Suffuso suo eo est, quae vero, quasi tremula, semper labat. Hoc acidit, si processus ciliares, quos cum velamento lens Cohaerere supra retuli, fuerunt aliqua parte disruptit a ligamento ciliari diducti. Aliud genus est, quodon solum labat, sod huc atque illuc ita mouetur, Vt ia S opaca, qualis in suffusione esse solet, pupillae op- Osita, mox cernatur, mox iterum quasi evanescat. Cuius est concauus et sine duritia, pupilla vero dis-usa, et quae naturalem figuram amisit. Nascitur hoc enus Vitii, si vitreus humor colliquefactus est, cui ari' la lens innatat. Nec hoc ulla arte eliditur.

350쪽

His a PLATNERO dictis subiungenda sunt nonnulla coninquae nouissimis annis de extractione cataractae scripserui viri peritissimi. Ex illis f. I 32o. intelligitur, tunicam cuineam aliquando incisam esse, ut lens, sub curatione per pipillam in cameram oculi anteriorem ingressa, educeretae I . Quod cum haud aegre fastum esset, suffusionis curatione eductione lentis fieri posse olim quidam, ut FRE ITA Gluxi MERYvS, PETITUS , iudicarunt. Sunt etiam in Arabun lRΠΑsis et ABENS INAE s criptis verba haud obscura, quagenus id curandi, quomodo demum cunque, ab prisci aeti

chirurgis oculariis cultum eise docent. Sed laus tamen ita 'ventionis haud dubie debetur DAVI ELIO, chirurgo Franco gallo ; non enim tantummodo cogitando iudicandoque, seire ipsa et manuum opera eii cit, ut hodie lens crystallin obscurata saepius per corneam incisam educatur, depres vero eius acu 1acienda fere rarius celebratur. In Commeni Aea R. chirurg. Uol. II methodum suam perspicue perscripsi DAVIEMUS. Corneam acu cuspidata secante et paulun recurua perforat haud procul a scierotica; hac posita, ac

aliam, non cuspidatam, et secantem atque etiam recurvam

immittit, qua vulnusculum illud utrinque ida producit, vid arcuria referat corneae quasi circulo concentricum. Sei quia interea essivit humor aqueus, neque adeo acuum mini. sterio cornea, iam laxior, diuidi commode potest, forficci ahinas recuruas, oculorum duorum cuique suas et Propr a adhibet, quibus arcuata corneae sectio utrinque eo us Continuatur, Ut eius fines, seu capita, seu cornua summitati lpupillae respondeant, aut altius etiam ascendant. Vt autema haec omnia fieri tuto queant, ministrorum aliquis manum i

alterutram fronti ita admouet, ut digitis adducat palpebrari superiorem, alteram sub mento dat, atque sic caput simurctinet. Chirurgus in altiori sedili sedens, alterius viri manus duobus digitis palpebram inferiorem detrahens, sed amenta illa manu altera adhibet. Corneam ratione supra diffa satis incisam ferramento quodam obtuso et polito, sp thulam Vocat, eleuat seu inuertit, ut faciem anteriorem viniamenti lentis acu et cuspidata et ancipiti, diuidere aut Ut biculum aliquem ex co resecare possit. Quo facto, spatha Iam illam dat inter iridem et lentem, eademque hanc pro sua soluit et liberat. Posthaec corneae partem illam, qu minuerterat, delabi sinit, et bulbi partem inferiorem paula luna, sed summa moderatione adhibita, premit, ut per p. pillam paulatim paulatimque ampliatam lens in cameramanteriorem irrumpat, et ex hac deinde per genas dei R dat. Si cataraeta mollior fuerit, fere mucosa, purulei ζῆ lactea, cascosa, eaque rupta reliquias quasdam in oculo es miserit, cochleare paruulum paratum habet, quod in ambitqpupillae iterum iterumque suspensa manu inouet, ut alien/Omnia remoueantur. Omnibus peradiis, corneae labra, si x

mutuo