장음표시 사용
431쪽
ab illo procedere prolapsum uteri, alium abortum levissima de causa inducendum, praecipue in eadem epocha graviditatis; ab hincque aliquoties subsequi molam , sterilitatem, fluores
albos, menstrua immoderata , cachexiam , ulcera uteri vel ejus excrescentias pol J'posas aut carcinomatosas, tiam hysterides tenaces , nec non quandoqlae incontinentiam urinarum.
At periculum adhuc majus datur in ipso ab ortus opere , si1 graviditas magis progressa, si mulier sit primipara, eaque praesertim hysterica , aut valde mobilis, aut extenuata ; si itus
mortuus aut male collocatus ; denique si ex abortu mulier convellatur , nam illa tunc rarit inae evadit.
Quod pertinet ad exclusionem secundinarum & ad lochia ,
de quibus mox dicetur articulo sequenti, notandum est molem earum non sollim esse respective majorem quam in partu maturo, sed & eas is pius quoque in utero retineri; sive ex eo quod abortus acciderit absente Obstetrice , ideoque os uteri jam inveniatur nimis restrictum quando tandem avulsio secun dinarum tentatur , siciat plerumque accidit apud meretriculas sive ex eo quod minima uteri deliticentia locum habuerit, v. g. ad eχitum embryonis bimestris aut trimestris: sive demum quia immaturae illae secundinae ut plurimum sortius adhaerescunt& hac ratione quidpiam adhuc addunt praedictis obstaculis. Sed praeterea notari meretur Variam obtineri eXclusionem secundinarum ita retentarum, prout placenta tunc paulisper deglutinata esst aut e contra de integro adhaeret. In primo nempe casu placenta solet sponte delabi per vim naturae intra dies Octo , quandoque & paulo tardius: idque sit non sine aliquot praeviis torminibus nec non aliqua haemorrhagia , quae saepti s plurimum discriminos a foret, nisi subita institueretur ex tractio placentae, In altera vero hypothesi, placenta non nihil
432쪽
tillius e Xptilsionis, adeo ut videretur nihil rejiciendum superesse. Quoniam vero impressiones utero illatae a placenta retenta &peregrina facta valent tandem cohibere transmissionem iuccorum ab utero manantium, dum sitim it place ita ipsa met evadit demtim inepta ad eos succos intui ii scipiendos: hinc illa insolita paras itaque vegetatio cessare cogitur, ideoqtie necessaria sit liberatio uteri filiae duplici modo accidit. MOX nen ip e inductis hac ratione Variis contractioni bris torri in os S uteri, incipit partim deglutinari plaacenta, indeque sequitur profluxus sanguinetis magis vel minii S Velox, quo jubetur Placentae extractio magis Vel minus urgens mox vero defectu sum cientium uteri contraccionium, placenta ipsit agglutinata extenuatur sensim, eaque pedetentam diast tuta expellitur sub forma cujusdam tabii chorosii & valde fetentis; qua contingente annihilatione placentae, uterus simili passu coarctatur & recuperat magnitudinem
sibi ipsi propriam dium vacuuS est
P Α Tus dicitur exclusio fetus quae accidit circlim circa nonum
gestationis mensem. Aliquando tamen partus legitimus non partim maturi HS superVenit, Videlicet post: mensem septimum , absque quod ulla violentia praecesserit. Hoc ita fit nimirum , quando uteruS Vel& fetus ipsemet tunc temporis sensificatur eodem modo ac solet generaliter sensificari posse novem menses elapsos , idque plerumque circa ordinariam menstruorum epocham. Qui partus
maturior habendus est vitalis , sive ieptirnestris ii ierit sive
433쪽
octi inestris: & in hoc recedimus ab opinione Hippocratis erga partum octi mei rem. Putamus id posse fieri absque irreverentia, quoniam hic Medicus non loquitur de lethalitate partus octimestris tanquam Observator, sed tantummodo juxta VulgataSopiniones philosophicas temporis sui: ideo irae hic error non esst vitio illius, sed vitio saeculi in quo scribebat. Si quis impraesenti artim quaesierit quid iit sentiendum de longiori termino partus legitimi, circa quem tam acrites' quan doque disputatum fuit quamvis nostrum non fit tantaS com ponere lites , haec esst opinio nostra. Nempe nobis videri quod absque fraude ulla , sed tantum per errorem compuli, accipi facile post i partus novimestris pro decimestri. 20. Quod nihil repugnet partum aliquoties prorogari ultra no Uem menses, quoniam fetus per accidens potest tardius acquirere hunc gradum maturitatis , in quo ille ex utero cogatur emigrare Veliat matura poma ex arbore decidunt. De caetero civilis lagitimitas partus tardioris minime videtur decernenda secundum incertas opiniones physticorum sed tantummodo secundum ea quae coram judice probantur erga honestatem morum parienti S ; quae hOnestas cum semper supponenda sit, non denegari debet nisi jussu probationum luce meridiana clariorum. Sed ut redeamus ad institutum nostrum , dicimus hunc partum
faustum esse , feta ut aiunt naturalem, gallice accolacheme Πt Πaria Γ J,
qui sponte accidit circa epocham noni mensis, paulo ultra vel infra , & in quo res procedunt seqtienti modos in quo
nempe uterus Videatur pedetentim aperiri beneficio membra narum amnii, sensim deglutinatarum per ipsa sidet contractiones uterinas & nondum reclusarum quae singlulo conatu protrudantur VerSus Vaginam , atque ita gerant vices clijus dania Veluti cunei mollioris, donec his membranis tandem disciiptis estuant aQuae
434쪽
in amnio contentae Sc deinde seius prono capite expellatur qiua data porta. Verum requiritur ad perfectionem hujus expulitonis ut haec non fiat unico tantum impetu, sed mediante triplici Opera distincta cum intermediis dolorum induciis. frima opera caput fetus scandit angustias ostium pelvis altera scapulae r tertia , lumbi sit mihi de reliquum fetiis corpusculum ; ibique interim agnoscenda est Ditis conversito mechanica de congruentissisma , cujus auxilio major diameter molis transituriae Omnino convenit cum majori diametro Viae transmittentis. Quae naturalis Operatio tam facile sit aliquando in mulieribus bene conformatis dc constitutis, ut eae ViX ullum laborem gra Vena eyperiantur in Pariendo, eaeque potius videantur invenisse infantulum in lecto suo quam eum peperisse. Unde nulla nisi bona prognosis impendet ex partu qui praedicto modo procedit. Dicitur vero fieri partum dissicilem & operosum , gallice accolichement laborietiae . quoties fetus excluditur multo citius &ciim aliquo impetu, Vel e contra multo tardius & Operositus; quod titrtimque malum accidit vitio matris aut vitio fetus ,
Nempe dissicilis partus fit vitio matris , si illa debilior &extenuata fuerit aut si acuta febre stipetur, ex aph. 3 3 sect. 3 uessi corripiatur quodam acuto morbo vel & erysii petate uteri, juxta aph. 20 & Aa sect. ejusdem ; dem lim si illa fuerit male conformata. Datur Vero dissici is partus vitio fetus ipsius met , quoties situs ejus talis est aut forma ut sibimet ipsi exitum occludat, tum qUOtiCS mortuuS est . Quod spectat ad diagi Osim, fatis facile quidem est distinxit Tevitia quae pendent a matre ipsa ; sed paulo magis implicata stini illa quae pertinent ad fetum aut ejus dependentiaS. Ea tamen Omnia attendenti innotescum variis signis quae haec sitim, 1'. citior
435쪽
effusio aqtiarum amnii. 2'. Magna uteri haemorrhagia. 3'. Exitus pedis aut manus infantuli ex utero, vel & prolapstis su niculi umbilicatis. 4'. Quaelibet pars fetus, praeter ejuS cerVicem, Oblata Orificio uteri. 39. Denique praesentia signorum quibus indicatur fetum mortuum esse, qualia sunt immobi itas fetus obvii, tum integra quies in fune umbilicati, etiam prope fetus corpusculum; et q. constans & distincta querela matris de sensu ponderis in infima parte abdominis & pel ViS ; 3'. fetor eX cretorum per pudenda ; 4'. separatio epidei midis infantuli, tum flacciditas cutis ejus una cum laxa mollitie & mobilitate ejus artuum. Denique parturienti S syncope , tenes natus, horri- Pilatio , halitus graveolens , color lividus , debilitas summa pulsus turn longitudo temporis elapsi post effusionem aquarum, quae concurrit cum plerisqtie signis praedictis vel cum omnibus& singuliS. Si nunc consideraverimus signa partas operosi mox exposita , facile erit concipere prognosim ejus eo magis ominosam haberi quoad matrem & fetum , quo magis expressa , cumulata &tenacia fuerint illa signa exindeque dabitur intelligere quomodo quando mulieri difficulter parienti sternutatio succedens bona sit, ex aph. 3 sech. b.
Praedictis in genere delibatis de quolibet partu instante, jam
illa restant exponenda quae partui succedunt: nempe expulsio secundinarum , fluxus lochiorum, febris puerperalis simplex , febris lactea , febris puerperalis putrida, thim febris alia puerperarum miliaris dicta de quibus singulis nunc acturi sumus
distinctis totidem paragraphis ; ultimo deinde paragrapho pauca etiam dicturi de lactatione.
436쪽
f. IG. SECUNDINARUM EXCLUSIO J AM absoluto felici partu in muliere bene constituta, si ille
maturus fuerit, nec ulla arte acceleratus aut perturbatus, fere sponte prolabuntur secundinae ex utero, eaeque proxime se quiantur fetum. Cum enim interna superficies uteri tunc per se contracti & sensim angustati non amplius conVeniat sta perficiei secundinarum ipsi agglutinatarum quae eaedem remanent quatenus sunt inertes di a irritabiles ), necessario solvitur mutua partium illarum agglutinatio : ideoque secundinae Omnino decidunt simul & membrana caduca dicta ; vel & si , ob desectum congruae contractionis uteri aut fetus exclaisionem paulo citius factam , secundinae adhuc paulispes adliaereant, eae e 'elluntur per levissimum succussum umbilicatis funis ; qui succussus tentandus est quo tempore contingit dolor quidam uteri expulsivus, per se multum efficax ad perficiendam incoeptam deglutinationem secundinarum. Sed quantumv1s felix habeatur haec altera secundinarum exclusio, & quamvis placenta tunc ut plurimum educatur labore te timimo, notandum tamen est non semper tunc obtineri integerrimum prolapsum membranae deciduae dictae ,eXindeque aliquas aerumnas parienti exspectandas esse: sicut mox dicetur ubi de febre puerperali simplici At vero lapsitas secundinarum adhuc magis operosuS SE discriminosus est in casti partus imprudenter excitati aut perturbati ab aliquo accidente, vel & propter solam sanguinis inlisionem quae passim fieri solet absque ulla necessitate in procinctu partus. Cum enim his in circumstantiis uterus non potuerit sussicienter angustari, hinc saepe fit ut secundinae fatis
437쪽
ad Me tenaciter adhaereant utero postquam fetus exclusus& ut illae majorem artem exposcant , non sine majori periculo reliqniarum membranae deciduae. Quinti no si major aliqua Vio
lentia tunc temporis inferatur utero vel seciundinis, set letus est ne remaneant quaedam fragmenta placentae latero adhaerentia , ex quibus maxima damna non raro procedere mox patebit ; Vel di quamvis secundinae sat integrae CVellerentur mediante arte Paulo operosiori, semper Verendum est ne plurima damnasti perveniant ob simplicem irritationem utero illatam a manu
Obstetricia. Organum enim illud si imme memor est & vindex irritationum inflictarum , si fas sit ita loqui: quatenus nempe regimen illius omnium forsan potentius & latius existit , illudque ut plurimum non pacatur nisi quam dii culter. A fortiori haec accidentia impendent ex dissicili parientis
liberatione in casu abortus ; OmInia enim tunc sunt crudi Ora , fortiorque datur adhaesio secundinarum , haud secus ac in arborum foliis aut si tristibus immaturis. Quapropter aliquoties accidit ut integrae secundinae ab Ortiis rei maneant utero adllaerentes , sic, it jam stupra monuimus ubi de prognosi abortiis
Ex dictis patet variam esse prognosim exclusionis secundinarit m ; eam nempe omnino faustam esse si illae congruent &facile prolabantur magis vero vel miniis periculosam, si dissi-chillis & impersecte. Equidem praeter pericula mox indicata ,
ut ιχ varias haenaorrhagias ab eadem cari Sa saepenumero procedentes, abhinc pertimescenda venit febris puerpera is siri plex aut putrida , aut miliaris , t im denique lochiorum suppressio necnon inflammatio uteri , quibus succedere possunt molae , hysterides, sterilitas, aut varia ad abortum propensio ver ad minimum multifariae menstruorum Perturbationes di variegationes , tum Varii fluores albi.
438쪽
EFFLUXUS L O C H j O R U M'. UAMVis chorion pedetentim deglutinetur ante exclusionem
fetus & placentae , nihil exinde prodit nisi lympha quae plorat
ex vasculis roriferis uterinis quae huic membranae in ocula .bantur; sed simul ac sol tutus est nexus placentae cum utero , fit ex vagina copiosis sanguiniS effluxus , qui Vocatur nomine lOchiorum Vel purgamentorum puerperalium.
Si partus bene processerit in muliere optime constituta , hic sanguineus emuxus incipit dc progreditur absque dolore ;ille magis vel minus copiosus est pro varia mulieris constitutione : illeqtie magis Vel minus durat ; nempe per Octo duntaXat dies aut miniis , vel per dies quindecim aut trigenta ; sed ut plurim im minus durabilis est apud lactantes. Quicumque autem fuerit ille fluxus, notatur eum abeundo sensim pallescere, Usquedum desinat in humiditatem rorifluam tandemque e Vanescat penitUS; ita nimirum procedentibus rebus, prout uter US recuperat molem fiam prout ejusdem vasa hoc pacto angustata redeunt ad hanc diametrum qiuae competit utero vacuo , haud secus ac in casu cessantis fluxus menstrui ; adeo ut tamen ille idem fluxus aliquando patiatur non nullas ruboris& palloris alternationes: & ut unicuique mulieri suus sit modus lochiorum , non soliam quoad copiam & celeritatem, sed quoad durationem Ultimumque Vestigium coloris rubri. Variis autem de causis fluxus lochiorum sit valde copiosus& plurim im torminosus, Vel e contra pigratur aut intempestive deficit. Primo quidem si ineuntibus lochiis uterus fuerit iners& atonus, ideoque non valeat contrahere sese & occludere
439쪽
viam sanguini fugienti: necessario accidit haemorrhagia citissima& periculosiissima. Cum enim nihil tunc obstet huic sanguinis effussioni, brevi uterus repletur sanguine, & interim pergit abdita haec haemorrhagia utque ad mortem , quae citissime accedit sub larva somni aut teipothymiae , nisi subito liberetur
uterus. Aliae vero puerperae experiuntur magna tormina uterina,
interimque tentantur lochiis nimiis & inaequaliter fluentibus ;quando nimirum uterVS earum inaequali tono donatur, ideoque inaequaliter & per intervalla contrahitur ad expulsionem purgamentorum , quasi toties pariendum foret. Aliae dem im patiuntur varias lochiorum perturbationes & nimietates propter accidentalem quamcumque exagitationem sanguinis, vel propter
retenta in utero fragmenta placentae, chorii aut membranae
deciduae , quibus non sollim impeditur aequabilis coarctatio uteri: sed Sc fovetur localis irritatio qua mediante sangilis pergit huc allici dc derivari. Pigratur e contra fluxus lochiorum si uterus laboret notabili spasmo , vel dc si vividius contrahatur ratione alicujus pathematis animi , aut suscepti frigoris , aut cuiusdam irritationis utero illatae , seti inter pariendum , seti ad educendas secundinas ; quinimo saepe accidit ut ab iisdem causis tandem accersatur suppressio lochiorum partialis aut totalis, transitoria aut constans, exindeque pessima sumptomata: qualia sunt 1'. dolor in hypogastrio qui prorogatur ad inguina , lumbos & crura. Σ'. Febris illico excitata dc quae stipatur ardore magno, duritie pulsus, spirandi diis cultate , rubore faciei, variisque anxietatibus febritibus : quas inter saepe percipitur horror Valde irre gularis ; quibus Omnibus praeterea solet superaccidere tumor ingens abdominis , nisi forte di arrhoea adsit. Diagnosis variorum casuum praedictorum operosa non est
440쪽
attendenti sed quod pertinet ad prognosin, ea in non nisi lis
eorum ominosiissima est. Primo quid AD prognosis valde ominosa est in casti nimii lochi ortim fluxus qui debetur atoniae uteri ,
quoniam ut jam supra innuimus abhinc mors citist ma facile advenit. Neque illa indifferens est , quando idem fluxus alia de
causa major est , Vel admodum torminosus & inaequalis, praecipue si haec accidentia pendeant a causis tenacibus dc pessime complicatis. Nam praeter quam quod puerperae abhinc valeant plurimum exhauriri dc quod uterus in iis valde quoque debilitari possit: periculum est ne perturbetur separatio lactis, &De superaccidat Varia lochiorum suppressio, cui saepe succedit febris puerperalis tam simplex quam putrida de quibus mox tiam imprimis uteri inflammati O, qtiae etiam periculosissima. Haec quidem inflammatio varias alias causas agnoscit, qualis est 1 q. generalis dispositio plethorica & inflammatoria ; a'. pe
chaliaris constiti itio uteri, 3'. immodicae CXercitationeS: '. Venus nimia, s R. usUS eminenagogorum & mochlicorum ; 6'. irritationes locales uteri in partu Vel abortu, aut creatae ab injectionibus acribus: sed frequentior ejus causa habetur in subita suppressione mensum dc lOchiorum, ut Sc in dilaceratione uteri dc haerentia placentae post partum. Quacumque Vero de causa existat, haec sunt symptomata ejus: tensiio , renitentia dc magnus dolor in regione hypogastrica, una cum imulto calore qui vel tactu hypogasti ii dc ipsisus vaginae facile percipi potest ; a'. non raro dysuria Vel tenesm his vel cardialgia ; 3'. denique febris continua vividissima , saepe lypiria & omnigenis anxietatibus febrilibus stipata , secundum gravitatem inflammationis & prout illa Participat de natura