Veterinaria

201쪽

33 Hordeacea farina, κριθίνον αλευρον , tumores emollit, et resolvit. Una est ex quatuor farinis emollientibus . 39 Hydromeli, υδρομελι , est aqua melle mi Sta , quae aqua mulsa dicitur . Unusquisque apud Columellam , Palladium , aliosque, varias huius praeparationes reperire potest. 4o Malagma, μαλαγuα, est idem ac cataplasma , quod vim habet partes praeter naturam induratas emolliendi . Mediocriter calidum esse debet ut , quod concrescit in partibus, quibus admotum fuerit, facilius fundat. Usus enim malagmatis est duritiem partium discutere . Vid. Gorr.

Def. med.

AI Ammoniacum, cis uo κον , ab Africa olim deportabatur. Liquet ex Plinio lib. cap. 23. ab Ammonis oraculo nomen habere, juxta quod

arbor nascebatur , quam meteopion Vocabant . Diosc. ti A. 3. cap. 98. inquit. Ammoniacum est ferulae succus , quae in Libra juxta Cyrenem nascitur . Totus cum radice fureκ Agasyllis νοcatur . Probarur bene coloratum , ligni, et calculorum experae,rfiuris rimilitudine , granis , densum , sincerum , nullam ιordem halsas, castoreum odoro imitans , gustu

202쪽

1 So

amarum. Materiae medicae scriptores Suspicantur ammoniacum ex umbellata stirpe produci , et vix indicant ex Thracia, et ex Indiis orientalibus ad nos exportari . Amnaon i acum est gummi Iesina cujus massae exterius sunt luteae, interius albidae, et aetate flavescentes. Si in ignem injiciatur flammas concipit. Habet odorem foetidum , et acutum , et Saporem amarum, et nauseo sum . Caliacit, attenuat, tumores, et duritias resolvit .

1 Las et est succus silphii. Frustra apud herbarios peteretur silphium a Graecis συλ pio v dictum. In variis regionibus nascebatur, sed celebratissimum erat Cycenaicum. Figura silphii in Cyrenensium nummis repraesentatur , nec eam aliunde Videre possumus, ut inquit Dan hem . de praest. et usu numism. PGq. 9 I.

cujus verba apposite hic referre libet : Qualis olim fuerit Mura silphii , aut laserpitii , decantatae adeo

apud Meteres plantae, frustra apud herbarios quaeras, nec aliunde hodie , quam ex nummis disces . Haec enim planta, quae vel sola Cyrenaicam redionem perplura saecula nobilitavit, unde et laserpiciferas Cy. renas Focat Catullus, et cuius laseris aliquot pondera in publico populi Romani aerario recondita narrat Plinius , jam ante illius , et Strabonis etiam aetatem , si eisdem credimus , apud Cyrenenses defecerat,

cujus rei causam hie in larbaros. lib. II. ille in Fu-

203쪽

. . .

llicanos lib. 8. cap. 3. transfert . . . Si filum in Cyrenensium nummis νulgo signatum fuisse manifeste etiamnum docent argentea , et vetusta rillus tractus numismata . . . Unde etiam non piguit magnum Solini inter retem nummos huius generis afferre, quo nobilissimae illius plantae vulgo ignotae flatiram ex iisdem repraesentare Tom I. pag. 3 9. TO. II. PV. I Os 8. Magni existimabantur omnes partes silphii, ut ait vetus Scholiastes Aristophanis de silphio , καὶ Ηοφυλλον δὲ αυτου , καὶ ο καρπὸς , καὶ o καυλος , καὶ

ἔστι h. e. Et folium , et fructus , et caulis , et suc cus , verbo ut dicam , omnes partes magno in honore sunt. Uerum succus, qui a Latinis laser dicitur , reliquis partibus erat magis habitus , ut patet ex Diosc. lib. 3. cap.94. πρακτικύτατος δὲ ἔστινο οπος, εἶτα τα φυλλα , ειτα o καυλος , incacissimus est succus , rnox fructus , postremo cautis . Hic liquor duobus modis obtinebatur, scilicet Vela radice defluebat, vel capiebatur a caule, unde nominibus ρια , thisias , et καυλiας , cautior appellavit Theophrastus lib. s. hist. ylan ar. et Ρli,nius lib. I9. cap. 3. Diosc. lος. cit. sic huius succi notas describit . Collieitur laser e radice, atque caule scari catis. Praefertur vero rufum , Translucens. myrrfiae aem&lum , Odore νalens , non Porraceum a nec ivoris immstir, a Feri dum ligur/cit o

204쪽

facile albescit . Cyrenaicum si quis tantillum dequ-

staris , madorem toto corpore ciet, et odore blandissimo ; ut ne os quidem gustanti nisi paulum spiret . Medicum , et Syriacum ν tribus minus valent, et magis virosum reddunt odorem Laser omne pria Usquam siccescat, adulteratur sagapeno , aut fabae

farina ; quod Eustu , odore , νisu , et dilutione deprehenditur . Quoad silphii etymologiam , dubitatur , an ita dictuin suerit, quod verno tempore emittat frondes ; non aliter ac insectum sit phattinc Senectam exuit , novaque cute se contegit:

An vero, quod folia tanquam culex splendeant, cuius genus est Silpha. 43 Malagma a copum, μάλαγμ α ακοπον, id e StCataplasma corroborandi vim habens. Etenim malagma est idem, ut dictum est, ac catapla Sma. Acopum autem in genere est quidquid lassitudi nem reficit. opopanax, οποπίναξ , est Succus gummi- resinosus, qui in calidis regionibus a pastinaca OpOponace aestatis tempore erumpit, factis incisionibus prope radicem . Ad nos pervenit in lacrymas, vel glebas litabiles , extrinsecus luteas, intus vero albicantes . Graviter olet, et Saporem

205쪽

Val te amarum, et nauseantem habet. Exealiscit, et resolVlt. s Resina pinus , sητηνη πιτυDη , obtinetur praecipue e generibus pinorum sylvestrium, influctis vulneribus lono itudinalibus in cortice . Cum haec aeris actione densatur pinguis resina pinus mineupatur . In lebete autem fusa, et inde colata , fit purior , et majorem consistensam acquirit: haec resina sicca dicitur. Colorem habet i lavescentem , odorem resinosum, et Saporem ingratum. Excalfacit, et discutit. 46 Colophonia, κολο2ων x . Sic suit a veteribus dicta resina pinea, quae e Colophone deferebat Ur , unde cognomentum obtinuit . Vid. Diosc. lib. I. cap. 92. Inquit Manget. Biblioth. pharma

ceut co-medica : Caeterum Colophonia νariae signiaicationis est : vel enim resinam crudam ex pinea

pinove siccam denotabant Chiae mastiche persimilem , e Colophonia adpehi solitam , s et resinam liquidam ex iisdem arboribur ab eodem loco missam. Hodie

Colophonia ex Terebinthina sit: nam haec habetur Eoquendo quod de Terebinthina post olei distillationem remanet. Pro sussilibus , et empla.stris adhibetur .

206쪽

7 Buc cinae marinae, graece dicuntur κηρυκες Θαλασί: ι ; Verum apud auctorem legitur κηρυκlcc α λασσία . Haec animalia sunt ξ genere testaceorum turbinatorum , quae in anfractum intorta sunt . Dividuntur in buccinas magnas, et parvas , quarum concha cingitur spira tuberculis exa Sperata .

Buccinarum descriptio prolixa apud Ul. Aldrov.

lib. 3. de Testac. cap. 6. Ieperitur. Pro medicina Usibus earum testae cremabantur. Inquit Diosc. lib. 2. cap. Eadem praestant buccinas concremarae , sed magis urunt. Idem lib. s. cap. Iῖῖ. docet , quomodo e buccinis calx fiat. 43 Tussis, βηξ, ab auctore non desinitur tamen conjici potest, eam a simplici Iheumatica irritatione pendere in partibus respirationi adsignatis. Aliquando enim haec tussis species ab

excreatu mucci eκ ore, Vel naribus consociatur . Tussis commotione muccosi humores in os, et

nares propelluntur, qui calore loci , et mora in- spissantur, et sub specie materiei purisormis prodeunt . Loca humida, frigidae et atmosphericae constitutiones, aut frigidae et simul humidae ,

nebula , effraenus cursus ec. hanc tussim in equisessicere Valent.

49 Tragacantha , τραγα καὶ θα, est gummi, quos

207쪽

in astragalo tragacantha , sub radicum cortice congetitur, ex quo disrupto vel sponte , vel vulneribus, infrar alborum vermiculorum exit . Hoc gummi solutum in aqua mucilaginem exhibet, est pellucidum , laeve, gracile, sincerum , et subdulce. Quoad suas proprietates cum gummi arabico per secte conVenit, ita ut morbis pectoris praecipue juvet: quamobrem bechicis, catapotiis, et tIOchbscis commiscetur .

o Myrica, μυρίκη, Tamarix gallica T. est arbustum valde coonitum - Amat loca humi da, et

fluminum ripas, nec tantum apud paludes reperitur, ut vult DioSc. lib. I. cap. Ois. Juxta Galen. lib. 7. fac.iimpl. myrica vim habet abstergendi incidendi, et aliquantisper adstringendi. Fabulae tradunt Cinyri filiam in myricam conversam fuisse , unde huic nomen απο siυρεGM id est lugendo datum fuisse aliqui credunt. si Multorum animalium adipe utebantur veteres, quia adeps ob partes, quibus Stipatur, animalis naturam, temperamentum , aetatem , et Speciem in suis proprietatibus differt ; ut confirmat Gal. de comp. medio. per gen. lib. 7. Suillus adeps ad tussim utilis esse credebatur. Nam huiusmodi adeps est liquidissimus, effluit ut oleuor , et hoc

208쪽

magis emollit, concoquit, discutit ; dolores sedat,

acrimonias humorum temperat, et inflammationes mitigat . Uid. Manget. in Biblioth. pharmaceuticomedica sub. Verb. Axungia suis .sa Suillum adipem per triduum in puerili us

ira madefactum equorum tussi auxiliari credit auctor, cum ex ore et naribus saniosa materies

effluat . Huiusmodi urinam jam Dioscorides asseruit orthopnoicis prodesse, quod non assirmat Galenus . Antiqui crassius sedimentum in hac, quam in aliis adnotarunt ; quapropter Gal. de urinis

scripsit. In puerili vero aetate necesse est exossiorem esse hyposthasim propter edacitatem puerorum , et motur eorum importunos et inordinatos .

3 Vinum album , ODος λευκὸς . Diosc. lib. s. eap. 8. Album est tenue , stomacho utile , et facile in membra distribuitur. Et inferius. In secunda , et adversa valetudine eligibilius est album .s Foenum graecum, τηλις , Trigonella foenum graecum L. est herba, quae in seminibus multum 13 cilaginis includit. Dicitur a Graecis τήλις, quia ejus cornua in longum extenduntur , nam Hηλε longe significat . Foenum graecum ob siliquarumio mam vocatur cliam mκεοας, aut β υ κερωῆ -

209쪽

Apud Nieandrum in Alexipsi. sequens invenitur descriptio, cujus etiam versionem Latinam GoIIhaeriet Italicam Salvinii referre placuit. Λλλοτε βουκεραος σιτηγόνου δρροι κεραίας

' Ευκα απεὶς -πετα λοισιν ἴπηνεμίοισιν ἰεgει. Aut vescae siliquae, solitae proferre recurvos ,

Sub leνibur foliis , referentes cornua fructus . Ed or det bucero , a maniliare Euono , che tralle mosse at νento figlie

Te ben attorte corna alleva , ct cresce

Quoad proprietates inquit Diosc. lib. I. cap. 124 Foenum graecum ejusque farina molliendi , ac discue endi νim kabet. Haec farina ex quinque tesolve tibus adnumeratur , et emplastris ceratisque additur.

Palmula, Hoc Graecum nomen a borem palmae indicat, et ipsum fructum , uetradit Galen. lib. de cibis boni , et mali succi cap. q. Palmula est fructus dulcis nutriens, et eΣpectorans , a recentioribus Graecis δίκτυλος , dactylus vocatus. Veteres palmae fructum βάλανον balanum , et φοινικοβάλανον, phoenicobalanum appellarunt ; Verum interpretes balanum immaturum , phoenicobalanum maturum fructum nuncuparunt . Diosc. lib. I. cap. 148. distinguit phoenico balanos a fructu viridi, quem HI se a. , poma Vocari

210쪽

Iesert. Ita inquit : Palma in Aegypto nascitur. Emea vero fructus autumno colligitur , medio maturia raris νgore , Arabici myrobalani similis. Poma dictus, colore νiridi, et odore mali cotonet. Quod si ad maturitatem pervenire sinatur , p oenicobalantis et . Est autem ille acerbus , et adstringens , contra

olvi , Deminarumque profluvia in νino austero hi Bitur . Haemorrhoidas sistit , et νulnera allitu glutinat. PEoenicobalani recentes plus siccis adstringunt . 16, omphacinum oleum , ομφάκινον rλωον , illud dicitur, quod ex adhuc immaturis oleis evPIimitur . Huiusmodi oleum erat a veteribus valde adhibitum , ut colligi potest ex Diosc. lib. I,

17 Vinum aminaeum , ἀμινα ἱος οἶνος . Galeii.ὶib. I. de antid. distinxit vinum aminaeum vel proveniens in collibus Neapoli vicinis , quod est aquosum, tenue , firmum , et austerum ; vel in Sicilia, vel in Bithynia, utrumque pariter aquOsum , et tenue . Bacc. de nat. νin. hist. lib. V. tradit vinum a minaeum aureum esse et perspicuum , ori gratissimum , odorum, SubStantiae aquo-Sae , naVigationem non facile pati, sub valde calida tempe State non consistere, stomacho utile, usinas cieIe, nec hepar, renes, et caput offendere.