Specimen litterarium continens adnotationes criticas in saturas D. Iunii Iuvenalis [microform]

81쪽

73 Sententia eorum quae praecedunt est Si Summa aequitate et sanctitate provincias rexeris, re vera eris vir

princeps et nobilis genus ducas per me licebit a filio Saturni, a Titanibus, ab ipso rometheo. Interp0lator, cum nihil maius addere potuerit, non irridicule te ad libros relegat. Ribbeckium y video versum iam eiecisse.

Quanti sua funera Vendant, quid refert vendunt nullo cogente Nerone. nec dubitant celsi praetoris vendere ludis. finge tamen gladios inde atque hinc pulpita poni: quid satius mortem sic quisquam exhorruit, ut sit Zelotypus Thymeles, stupidi collega Corinthi γres haud mira tamen citharoedo principe mimus nobilis haec ultra quid erit nisi ludus et illic dedecus urbis habes, nec myrmillonia in armis, nec clipeo Gracchum pugnantem aut falce supina.

Egregie de his versibus disputavit advigius η vires contra interpretum antiqu0rum et recentium confusiones perhibens, ante A. 199 de ludis scaenicis tantum esse sermonem, non item de gladiatoria pugna Viro eruditissimo obtemperandum esse d0cet totus contextus. Ubique enim de scaena sermo est, ut 8. 196 nec non Vs 198. Verba quae sunt quanti sua funera vendant

in ad opus Acad. II pag. 18 sqq.

82쪽

ra non de ludo gladiatorio vemim) figurate ' dicta esse monens adu potuit provocare ad versum huius saturae 85. Contra Ruperto et eidnero adsentior delentibus versum 194 ea praecipue de caum, quod hic versus verba,nullo cogente erone ' divellit a versu 195, quod ullo modo serri posse pronus negaverim. Illa ita esse advigiu postquam ostendit, ad versum 199 accedit, quem sic enarrat: Iuvenalis dicit quid ultra haec restare nisi ludum lanistae et arenam Nec

id deesse Gracchum pugnasse ae ne ea quidem armatura qua facies absconderetur. VScholitus' facem, quam et ipsi praetulit Madvigius,

spernens, densi8que tenebris rursus caput involvens putat, p08 arte Scaenica et munus gladiatorium nihil restare, nisi ut nobilis aliquis vir tanquam vilis retiarius in arenam descendat , et conicit pro voce ludus' legem dum Me , nudus , quod ex descriptione quae sequitur pateat, Gracchum tanquam retiarium in arenam descendisse Vereor ne haec levius quam verius a

Scholito dicta sint. Nam si revera poeta hoc scrip8i8Set, quid sibi vellent illa nec myrmillonis in armis' et quae sequuntur Nonne oriretur admodum languida sententia et insulsa Quid enim Haec haberemus haec ultra quid erit nisi nudus i. e. tunicatus Et illic dedecus urbis habes i. e. et re vera tunicatum urbs vidit pugnantem, nec myrmillonis in armis eqs. Ergo qui tunicatus est, non est myrmillonis in armis, nec clypeoi l. l. pag. 68 sqq.

83쪽

75 pugnat. Quod insulsum est. Facile patebit ludus generaliter dictum esse de ludo gladiatorio, et specialiter addita esse verba nec myrmillonis in armis' eq8. Primo genu notaVit poeta, tum speciem descripsit, ut sit in arenam descendit et quod gravius est, descendit tunicat .

Loci, ad quos provocat Scholtius, a mea potius stant parte, nam quae dicit de tribus ignominiae gradibus: , primum ut qui in scaenam prodiret, tum ad galeam transiret, tandem ut tunicatus in arena pugnaret ' ean0 scripta sunt a Friedlandero, quem laudat verbaque Senecae Quaest. Nat VI e. 31 hic habes: deinde sub persona cum diu trita frons est, transitur ad galeam. Itaque hi testes dicunt a scaena transitum esse ad arenam, nihil plus. Weidnerus legit ludius ' quod ludus gladiatorius opponi non possit mimo nobili. V Num vero haec inter se opposita sunt Quis eum hoc cogitare coegit Poeta dixit: quid erit ultra Deo nisi ludus γ' i. e. quid restat ultra has artes scaenicas nisi arenae foeditas

VS. 25 258.

Plebeiae Deciorum animae, plebeia fuerunt nomina pro totis legionibu hi tamen et pro omnibus auxiliis atque omni pube Latina sussiciunt dis inferni terraeque parenti: pluris enim Decii, quam quae servantur ab illis. Postrema sententi post quae praecedunt mon

84쪽

76 solum plane otiosa 88 videtur, sed ne apte quidem cum iis convenire. Nam quae pluri Sunt quam ea, quae postulas, non modo tibi sussiciunt sed ea grato animo accipis. Tum comparati Deciorum cum legionibus auxiliis pubeque Latina instituta absurda est. Piaculum enim culpae deo potest suspicere, non tamen pluris est quam quae ervantur. Menique minus placet

referri possit ad dis infernis ' et totis legionibus auxiliis atquo pub Latina ' minus octo hic Iouitur. Practatarot

His iam scriptis vidi merWerdenum versum iam eiecisse, qui simul causam interpolati0nis addidit.

Sufficiunt haec,

quando ego pauper ero Votum miserabile, nec spes his saltem nam cum pro me Fortuna rogatur eqS.Κiaerus h postquam monuit haec verba sic enarrari

i Κiaer de Sermon Iuvenalis pag. 142. )mnemosyne Nova Series Vol pag. 405 sqq. - l. l. pag. 5 sqq.

85쪽

TTut Naevolus hoc dicat: sinciunt haec, quando quandinquidem pauper ero ' dicit verba quae sequuntur, quia singularis verborum numerus ad quatuor Naevoli vota dure referantur, votum praegressum quod singula vota in unum tanquam contulerit, requirere videri, idque votum in sententia praecedenti latere quando ego pauperero' et haec verba interrogantis esse. Addit, si sen

tentia interroganti non fuiAAet, poetam alieotivum quodeS pauper ' more Suo, qui Cotinerenti Hermoni huic

ego ero. Verba, quae Sunt votum miserabile ' ad quatuor

vota dure referri viro docto concedo, ita tamen ut ad eiu opinionem , verba quando pauper ero ' interrogantis e88e, non accedam Talis interrogatio non est hominis iam pauperis. Dicat quispiam v0cem pauper' hic eo sensu Surpatam esse, ut significet ita pauper ut poeta ironice eum intellegere paupertatem dicit ' sed tota satura ita comparata est, ut Naevola demonstretur sibi videri admodum modestus, sit licet impudentissimus. Quam ob rem pauper' proprio sensu dictum est. Si Naevolus interrogasset quando pauper ero' et nova ibi inciperet sententia, fieri non posset quin verba, votum miserabile' et nec spes hi saltem ' arcte inter Se cohaererent, et utraque sententia pertineret ad illam interrogati0nem, quod tamen propter pluralem pronominis his' numerum Verum Me non potest. Haec Verba , nec spes his saltem cum manifesto

86쪽

78 respiciant ad sussiciunt haec ' neque divelli inde debeant, nihil restare mihi videtur, nisi ut statuamu8, OGS,Votum miserabile' per parenthesin dicta et referendas esse ad sententiae praecedentis ultima verba pauper ero , ut it haec, quae opto, inciunt ad meam paupertatem - Votum miserabile. Sic dicere poterat, quin uiam illa omnia cupiens Optabat paupertatem Paupertas igitur in votis erat. Itaque sententia est haec pauca sussiciunt, quandoquidem ego pauper er paupertatem opto - votum miserabile mee spes his Saltem eqs. Vide quam apte haec sententia causalis cum Naevolae modestia affectata conveniat. Quando ' pro quandO- quidem ' dici posse vix est quod moneam. Cf. III 1,

93, XI 182. Quod taerus dicit pauper ' in initio

versus poni debuime, non credo, neque enim cum Singulari vi efferendum At. Ceterum iam in editione harum saturarum Screvelli nec non rameri post verba pauper ero ' signum interrogationis positum esse fugisse videtur Κiaerum.

Niveos ad frena Quirites, defossa in oculis quos portula fecit amicos.

87쪽

79 Schestius' pro defossa' coniecit deposta ' immerito sollicitans vulgarem lectionem, quae multo est significantior. Facete poeta deridet paupere clientes, qui nummos defodiunt sive condunt in imo fundo loculorum vacuorum. De constructione defossa in loculis' conferas Ovid. Fast. Π s. 642: sive lapis sive es defossus in agro stipes.

Ergo Supervacua aut perniciosa petuntur :propter quae fas est genua incerare deorum. Hos versus in mendo cubare omnes recentiores inte pretes, quod scio, concedunt. Emendare eos multi sunt conati, sanare nemini contigisse mihi videtur, ne advigio quidem legenti incerate. 'Poeta demonstranti non adhortantis partes sibi sumpsit. Incipit narrare homine quae bona, quae mala Sint non satis scire vel plane nescire. Id demonStrare conatur. Tota satura sere versatur in iis notandis, quae male ab hominibus optentur in fine demum ostendit, quid re vera sit petendum quod priusquam ostenderit, quο- modo homines adhortetur ad ea petenda, quae non BOVerint 3 Cum autem A. - et bona et mala c0mmemoret,p0st digressionem ad propositum redeuntem per particulam ergo ' verisimile est eum et mala rursus et bonai l. l. pag. 6.

88쪽

80 attingere, ut dicat ut mala cupiunt, ita nesciunt vel aspernantur quae bona sunt. Cum A. 55 re vera de boni agat, versus, pinor, excidit huius fere sententiae: finesciunt autem vel adeo deprecantur ' eqs. Puto hos versus vel lectu dissiciliores fuisse vel negligenter descriptos esse, eaque re factum, ut 8 54 quoque sit depravatus, qui Doederieini demum emendatione restitutus St.

Visne salutari sicut Seianus habere tantundem atque illi summas donare curules, illum exercitibus praeponere γWeidnerus' adnotat: visne tantundem potentiae habere . . . . atque poteStatem illi τω μευ summas donare curules illum του δε eqs. 'Rem simplicem mire turbat Omnia enim pendent a, visne ' visne habere tantundem, visne illi summas

donare curule etc.

Patriam tamen obruit olim gloria paucorum et laudis titulique cupido haesuri saxis cinerum custodibus, ad quae discutienda valent sterili mala robora fici, quandoquidem data sunt ipsis quoque fata sepulcris.

3 l. l. pag. 226.

89쪽

81 Miratur . . eberus in neminem haesisse in ultimo

versu, quanquam inane et molestum videatur addit, mentum. Quid enim Summorum virorum fata communionis habere cum satis sepulcrorum Attamen his verbis graviter laborantibus auxilium afferre codicem ZWichaviensem pro istis' habentem illis. Qua lectione

recepta sententiam emicare elegantis8imam. Nunc virorum excellentium sepulcra intellegi et poetam hoc

voluisse summorum Virorum pariter ac vulgarium Repulcra deleri: idcirco vanam illorum spem Me, qui memoriam Sui rerumque geStarum gloriam monumentis servatum iri existiment. Vir doctus de suo mihi videtur aliquid addidisse. Distinguit enim inter summorum virorum fata et vanam illorum spem qui sqq. Quae tamen eodem redeunt. Illi viri summi idem sunt ac illi vana spe decepti vel potius poeta summos viros Vocat homine vana spe deceptos. Nam in tota hac satura hoc agit ut ostendat vana esse et fugienda hominum studia, qui divitias gloriam talia sectentur. Itaque hoc voluit nostro loco: si alios stimulat gloria et laudis cupido, quam perpetuam fore sibi persuadent, nam etsi corpu intereat, sepulcras ea tamen mansura esse. V Quae res salsos eos habet. Sepulcra ipAa sua sata habent, nam res vel levissima ad ea discutienda valet. Sententia ideo generalis esse debet, ut sit idem quod mundi gloria transit. ' Hoc ergo Summorum virorum fata commune habent cum

, Iuv. at pag. 322 sqq.

90쪽

82 satis epulcrorum ut secundum poetam aeque ac illa trangeant. Luculenter id patet ex eo, quod Hannibalis summi viri fata exempli gratia refert in sequentibus Versibus, et exclamat s. 159: o gloria vincitur idem ' qS. Locus ita explicatus mihi videtur multo me gravior, multoque magis totius Saturae colori respondere et menti poetae stoicorum doctrina imbutae. Ex iis quae dixi satis me iudice apparet non esse quod versum 14 eicia cum Heinrichio.

Sed qualis rediit nempe una nave, cruentis fluctibus ac tarda per denga cadavera prora. has totiens optata exegit gloria poenaS. Ad ea quae eidnerum impulerunt ad versum postremum delendum accedit, quod vehementer friget post pulcherrimum Versum praecedentem et qui periodum claudat aptissimum. Verumtamen eicere versum non ausim. Nam in hac Satura, quam non eodem mentis vigore quo superiore Scriptam esse concedendum est Ribbeckio, poeta tales meditationes iterata versibus interserere amat. Conferendi sunt s. 55 166, 172,

243, 306, 23, 349, 363-366.