장음표시 사용
131쪽
XV. . Si crimen pene est ignotum, vel ho. nestius Perimitur, quam Punitur. i. Quod si crimen pene est ignotum, vel honestius perimitur, quam punitur; tunc quoque extrinsecae aderunt Caussae temperandi, vel indulgendi poenas . Utroque enim in Casu, quium quam nihil proprie vetet sumere poenaS tamet eas intendere non est moraliter necessarium Pus fendoris Dr de lam et des G. io VIII. G. 3.36. . Crimen certe, quod nemo fere novit, si in se spectetur crimen esse non desinit; at ejus reposcere poena tanto minus interest, quanto paucioribus innotescit I : Neque enim in crimine, quiu Cives fere omnes latet, adeo urget
ratio publici exempli, quod in delicto plerisque
Civibus noto poenas essicit utiles et necessarias reddit aliunde vero semper, ut prudentissime Seneca observat, periculosum est ostendere Civitati quant plures mali sint De Clement L. 2. Sunt autem, ecquis non intelligit nonnulla flagitia, quae indulgendo occultanεur honestius, quam propalentur puniendo a). Plerique
minales Auctores , et quonam exeellentiam quindeei hominum testimonio probari tradunt. U. Bosra. ad rum I. . quaest M. n. 28.moniti necessitas intelligenti patebit. I Asperiora sunt, et mysantropo potius digna, quam Iurisconsulto, qui veros norit sine poenamm, quae Anonymus
Censor Libri Dei Detisti e deue Pene hac e re mussitat V. 66. I. la Hinc tot laudibus in e Ium est elata Soranis legislsereri prudentia, qui nullum supplicium in eos constituis, Disitiro b c orab
132쪽
LIAE EAE II. C A P. v. 13que enim homines, ut de Sothis resere uulnus . Hist. L. IV p. g. 3, ita sunt comparati, ut in
eis plus proficiat ignoratio vitiorum , quam notitia virtutum. Hoc ergo videtur esse Concede dum non tam publicae honestat , et innocentium pudori, quam nequam hominum ingenio, ut nec severe vindicata ad eorum aures perve
niant quaedam generis humani dedecora i . XVI. s. Si Delinquens diu in reatu pependerit. i. Ceterit ad extrinsecas caussas temperan live etiam indulgendi poenas merito resertur .;x quis diu in reatu suerit. In reatu fuisse diutinois dicitur, qui jam diu reus sectus in carcere
vel custodia versatus est ' cujusque accusatio
longo tempore pependit. Jam vero peculiarm Legum Poenalium rationes quodammodo in ilis mare Alciat in cap. i. de judiu. m 3ν γ, qui diu fuerit in reatu, facile largietur quicumque animadvertat diuturnum squaliorem, quernis est perpessus, aequum esse, ut Cedat in a
tem poenae Gus enim est , vel debet esse ut Mos aut convictos poena Elox subducat, aut Tom. H. iboves parentes necassent na non ta- Naibere, quam adin uere Meretur, ut Cicero inquit orat pro Sex. Rou Amerim p. 25. t Quid ergo barbatus ei inquis inquiet agister, tam censes reos turpissimorum criminum dimittendos esset . Punitos et Ego vero arbitror monendos, corripiendos iterum peccandi periculo in rahendos A sorem poenam de eis sumendam, ut alicubi fit . ut quidam eontendunt scriptores, non faene concedam. Generatim poem publiea esse debet ἔsi talis non sit, ejus cessant si a finibus emantibus etc.
133쪽
ii ELEMENT IURIS CRIMIN. liberandos carcer diuturni, non Meret . CV. Vod lib. 9 rit. 47. l. 32. . . Quamvis vero, ut ab aliis iam est adii latum V. Bud in annotat ad Pandect. lnterpretes Juris Romani, qui de delictis poenisque scri-Pserunt, Perperam eo confuserint, qui diu in Ieatu fuere, et quorum non recens Sed vetus est Crimen, ut ante . annos commisSum tamen
non male dixerunt posse etiam de his aliquam liaberi rationem, et poenas eis leniri, vel indulgeri. Quippe poenae quo celerius irrogantur eoessicacius, quo tardius infliguntur eo remissius prosunt publico exemplo , quod pii mari eis intenditur Cap. III. FIIL . Hoc sub aspectu non adeo abhorrere videtur a Legum o halium ingenio humanissima illa Plinii ad Imperatorem Trallanum responsio Lib. X. Epist. α):
se non satis OnesIum putare, ininio nimis Severun reddere poenae post longum enisus plerosqugam benes, et frugaciter, o honeste viventes.
Non est insuetum ut homines, quemadmodum de Tragico illo Oreste narratur, alicujus sceleris conscientia agitati in insaniam incidant, surore obruantur. Si ergo constet sana mente crimen esse commissum , et postea furor supervenerit an de eo poenae nihilominus erunt sumendae δBecte responsum est a plerisque Criminalibus Jurisconsultis poenas remittendas SSe Supervenient sirores V. Gail. 2. obs IIo. n. . . Nam hoc etiam in casu vel cessare videntur peculi res
134쪽
II. C A P. V. Isres Legum Poenalium rationes, vel saltem po nasci tendere necessarium haud esse in telligitur-Siquidoin, ut loquuntur Leges Romange , fati in se licitas Furiosum excusat, et furore miser. hic satis punitur, quin opus sit uni Ita poena exare Dig. l. 48. . . leg Iri . Aliundo vero metuendum non est, 'e ex impulia te Fumrimi vis decidat publici exempli, propior quos expedit crimina impunita mon abire. Hic enim, de quo quaerimus, infelix est magis, quam malus, aut Certe ex malo factus in selix nec aliosis punitas, quae indulgetur. Furioso, audaciores redde , nisi spe te: se pioque post olim ad sum mahuros esse sui os si . Quum apud Tarraconem servos ospitis in Hadrianum cuin gladio irruisset, retentum ille ministris aecurrentibus tradidit, et postquam furiosum eSSemo gnovit ni bili coinmorus indicis dedit curandum
si meret ei quoque referri gravissima Matthaei anima, versio , qui doctissime , ut moris , de hac re disputavit Prole nae crimi n. cs is n. 7 8. purandum scilicet, ut inquit, non esse Legislatorem , eumque qui Reipublicae praeest, quemdam ovi vix aut e in iam ustodem esse. qui corporum dumta x, mulam mi iram . habeat rationem sume ei marctine animos Civium, qui Ciatatem euot. Ad salutem autem animorum illud in primis pertinet, ne euius suppim ciui ita festinetur, ut is poenitentiam agere Ieriisque re sibR aeternas eoenas. dxea mari Ri valeat is autems' Disitire by Go dile
135쪽
in ELEMENTA IURIS CRIMIN. lata iis stipublicani beneficia extrinseca possint esse caussa, an non , poenas temperandi vel indulgendi arduunt erit ei definire qui varias recoluerit et inter se discrepantes rationes, quae in utramque artem solent asterri. Si quis enimeonsideret, tanto, ut cecinit Satricus, in se con
spectilis crimen esse Dum Suor. VIII. v. et o γ, quanto qui delinquis major habetur; et proinde
quo maiores sunt homines, eo gravius quum peccant esse puniendos, secum facile reputabit nihil Delinquenti sua prodesse debere, vel Majorum merita, ut Ioabb duabus caedibus coni minato nihil profiterunt in Regem et Rempubliacam linebreorum collata beneficia, ut illarum poenas evaderet r) Re m. vera perniciosius merentur de Republica qui delinquunt Majorum nobilitate, suisque meritis fulgentes', quod magis exemplo quam peccato' nocent inide nihil prioribus ossiciis mosteriora sublevantur flagitia, a quibus eo caussus abstinere debebant, quo plus ostensionis in ceteris ab illis manavit. Sic vulgum, quem criminis exemplo Corruperunt, eorum poenae exemplum debet ossicii admonere . At contra animadvertenti aequum esse , ut cujus inagna sunt et illustriae in Rempublicam meritae gratia habeatur, etsi quid humani sit passus;
secto eontinget, si a furioso durante animi morbo poenam
i Amorum non exigua si erant in Romanam Rempubli- eam metita, quae evin commemorarent responsum a L. Valeri Hare semis hoc defensionis non convenire praesauri tempore enam eum Hirtisae benevMentiae o a Misis essent violata , o per ipsos accensum hoc tantum odium , ita jam prior,
136쪽
LI BAE R II. V. Hrsertasse videbitur non improbandum quod scriptum olim est a Quintiliano Deciam. 3io. quam
lecusnque crimen donari meritis, donari virtuti i). Sic Populus Romanus M. Horatiuin, Oe na interemiae sororis absolvit magis quam jure caussae , memoria meritorum, et admiratione militaris virtutis, quae Patriae in Albanos imperium invicte pepererat. Praesertim quum non adeo metuendum sit, ut qui experte sunt meritorum, ii parem sibi blandiantur invenire indulgentiam Contra potius ceteri animos capienta bene de Patria inerendum , quum prospiciant eos, qui sunt in illam benefici, etsi delinque res, dignos tamen haberi publica reverentia Jam vero in tanta rationum discrepantia nemo mirabitur si Iurisconsulti rerumque criminalium Scriptores prout rem uno vel alio sub aspecta perspexe*nt, diversam sierint amplexati sententiam V. Glai g. in quaest. G. n. gr. adesue alii sua Maiorumqne adversus Rempublicam me rit Semper, alii nunquam censuerint legitimam esse Caussam temperandi vel indulgendi poenas. Est tamen tertium genus illorum, quibus placuit non in gravioribus delictis . Mati ad L. 8.Dio G 18. cap. 5. n. 6. , sed dumtaxat in levioribus
ti Loeus hie frequens est oratoribus. Depreeatissem, cane, de qua DIIius , deprecatio est, inquit, in qua non defensio faeti, sed ignoscendi postulatio continetur. Porte
bis igitur eum, qui sibi ut ignoscatur postulabit, commemo'. 'ore, si qua Min poterit, benefieia, et si poterit ostendere eam tota esse quam taee, quae deliquerit, ut plus ab eo b . ni, quam mali prosectum esse videatur deinde florum 3uorum beneficia, si qua ex bunt, ferre etc. . . Lue-Diuitia πιν Corale
137쪽
ribus posse aliquam praecedentium meritorum
2. Huc resero, qud vulgo tradi solet de prospero felicique criminis eventu V IDraquei Caus. 52.). Nam Delinquentis merito tribui quodami modo posse videriir, si magnum aliquod emolumentum ex ejus delicto Respublica coeperit, ut puta furti faciendi caussa parietem vicini quis perforavit quum nummos tollere vellet, reperit epistolas, quibus insidiae Civitati structae se tuerunt: cum aliena uxore libidinis caussa quis consuevit mulier rimarum plena prodidit ei consilia mariti de patria hostibus tradenda, hic
porro Reipublicae dolo occisus est ab aliquo Civis, quem postea compertu in est Reipublicae magnopere interfuisse e medio esse sublatum. Certe homines, quibus inaestimatione tribuenda, habendaque grat a utilitas dominatur, non tam ad consilia animadvertunt, quam exitus rerum intuentur i). Hinc factum ut nulla amplius habita delicti ratione, quorum crimina publico horio profuerunt, ii olim praemia quoque retulerint suorum facinorum. Sic GN. Flavium, qui librum sermulas continentem Appio surripuit,
Plebs Romana , in cujus commodum cesserat hin jusmodi furtum , non solum poenarum Voluit eXPertem , sed magnis etiam praemiis affecit v.
Dig. . . . . Zeg. . . At vero nec in Urbe ipsa defuerunt exempla riguris adhibiti in eos, quorum delicta selix exuus est consequutus ne'
i Hoc sub avectu verum esse potest , quod Seneca Hi iit Hercu ueri Prosperum ac felix rotae, Virtu=
138쪽
LI MEAE L C A P. V risque desunt Scriptores, qui nullam publicae uix litatis ex delicto prosectae rationem habentes, vi in levioribus adnissis gratiari eo faciem
dam existimant, in gravioribus vero piaculum ducunt malum exemplum prodiens ex crimine cum utilitate compensare, quae ex eo in Rem
publicam derivaverit. XIX. 8. Quid statuendii de diuersa condi
Quid vero sentiendum de diversa personarum, quae desiquerunt, conditiqne tandem ideamus . Sunt enim qui affirmant lenius cum nobili σhonestaeque conditionis personis esse agendum,dui ius cum vilibus atque plebeis ex quo hi co
por: Cruciatu poenas aestimant famae securi,
et quia propter servile ingenium dissicilius emendantur quum contra in illis contingere soleae V. Plim VII Epist ult. sed aliis ratio haec
speciosior esse videtur , quam vera, quasi non eXPeriamur, ut inquiunt, assidue fortuna nobiles, animo esse plebejos, et honestae conditionis homines saepe vilissimum quemquam vincere improbitate V. Plat. de Leg. IX. MXIL . Nihil autem esse addunt iniquius, et in quavis
Reipublicae forma a justitia abnormius, quam pares in crimine, dissimiles esse in poena Promsecto nec os possumus hac in parte Ius so- manum non improbares, juxta quod gravius vi- aiores , lenius honestiores castigantur . Neque tamen dixerim nullam prorsus diversae Delinquentium conditionis in reposcendis poenis se
139쪽
rao ELEMENTA IURI CRIMIN. bendam esse rationem. Quandoquidem etiam in poenis decet ad diversam Delinquentium condibtionem attendere quum fieri possit, ut propter
illam quae uni gravis, alteri levis futura sit i poena Cap. IV. I. V. 3. Libenter adsentimur
doctissimo Matthaeo , qui scribit in eodem genere poenarum mitius cum nobilibus et hon
stioribus, Wrius cum humilibus personis agi posses lac citi cap. n. goo , ut ex quibus admissis exempli gratia vilis homo ad triremes damn tur, honestae conditionis vir iri arcem, vel insulam relegetur; ex quibus delictis plebejo gula laqueo frangitur, ex iisdem nobili gladio cervix resecexur opinione enim invaluit existimari h nestius esse capite multari, quam sima sise vendi
XX. Improbantur ceterae Caussae, ex quibus Oulgo traditum Poena temerandas.
Sed praeter has omnes huc usque expositas
im i Frequenter Iure Romano ex quibus caussis ceteri deis Portantur, ex iis servi vel humiliores ultimo supplicio assis ciuntur . v. I. at ε. s. persona Dig. de poen. Quo nihil iniquius unusque quamvrum enim diversae Delinquentium e uiditionis ratio aliqua sit habenta id tamen non eo usque Protrahi debet, ut praeter aequitatem durissime eum humbaioribus, leniter eum honestioribus personis agatur. Verum- tamen ipsa ratio aequalitatis, quae debet in poenis domin Ti, exigit ut in eodem genere poenae inaequalis poena pro diversa eorum conditione irrogetur, ne contra gravissim
sit nobili puta, quae plebeio foret levissima poena. Sic dein anum conciliari commode possunt xi e quorumdam rece liorum scriptorii sententiae , de quibus V. Auctor dee
140쪽
LIAE EAE L C A P. V. rarintrinsecas, et extrinsecas caussas temperandi vel indulcendi poenas, aliae quoque vulgo seruntur caussae a Iurisconsultis, rerumque criminalium Scriptoribus suo ingenio ut plurimum eisicrae, usuque etiam in Forum invectae . Ac siquidem hujusmodi caussae non ut superiores legitimo aliquo fundamento superstructae sunt; sed privatae innituntur Iurisconsultorum auctoritati quae nulla est, si careat ratione usuique ori, qui nullam vim habet , quum publicae nocet utilitati proinde sunt eae improbandae, et nul
lius habenda momenti in infligendis poenis. In terest sane Reipublicae ne levibus quibusvis ex
caussis, et ex arbitrio confictis Delinquentes publico exemplo subtrahantur. Sic enim hominum malitia augebitur, improbique, quorum uber rima Seges, ad scelera invitabuntur. Neque id asperius censendum, quam Nos deceat, quibus initis doctrina, mitius ingenium Etenim clementiae laus ita est sectanua, ut tamen justae sev ritatis gloria non pereat. Ceterum par est has
quoque Cognoscere caussas, ne cum didicerim
ex quibus caussis poenae temperandae sunt Velandulgendae, ignoremus illas, quarum, si pro Ponantur , nullam decet habere rationem Satis tamen erit earum vulgatiores hei cursim attim gere, et aliqua passim animadversione notare. XXI. Sequitur numeratio harum catinarum. r. Iurisconsulti igitur, rerumque criminalium scriptores contendunt, usu etiam in Foro invaluit, ut poenae leniantur si reus non Per viam,