장음표시 사용
111쪽
xies intrinsecae aderunt caussae, quoties aut in Beo, aut in Crimine eae insint circumstantiae, quibus hoc minus atrox, ille nisi adeo nequam
comperiatur, ut volunt, et existimant Leges. 3. Ceterum fere omnes hujusmodi intrinsecae caussae cum iis collineant, quibus debent Legislatores impelli, ut mites levesque poenas aliquando in crimina, eosque praescribant . Sed quum Legibus , quae in sanciendis poenis solent
crimina absolute, et in absti acto considerare, Gothor in Leg. 8. f. II. D. de Poen. nulla, ut plurimum, habita peculiarium circumstanti
rum ratione; f. L nunquam aut raro fiat, ut
eae ad diversas pro diversis criminum, Reorum que Circumstantiis irrogandas poenas descendant; possunt proinde Iudices iisdem insistendo regulis, quibus Legislatores deberent inniti, in singularibus casibus Leges ipsas supplere. Quam ob rem, ne iterum ei expromamus rationes superiori Capite abunde enarratas, quibus Legislatores debent mites levesque decernere poenas, alias afferemus ex naturali erutas aequitate, et genuinis Criminali Jurisprudentiae principiis eductas, quae si alium ne intendunt, aeque profecto ac illae suadent ob enumerandas intrinsecas caussas temperandas esse paenas, vel remittendas IV. i. Si culpae, non dolo peccatum. i. Age ergo, princeps potiorque ivtrinsecarum caussarum poenas en perandi vel indulgendi est, si quis non dolo, sed culpa deliquerit. Nam '
112쪽
LI MEAE L C A P. v. 93Nam dolo vere et proprie contrahuntur delicta culpa quasi et quocaminodo lib. I. Cap. I. I.
IV. Itaque nequeunt quae culpa Sunt Contra, cta delicta veri, nempe dolo patrati criminis poena vindicari; sed debent in eorum Reos poenae leniri vel indulgeri Farinae quaest. 87. n. I. . Lege, siquidem quae poenas in crimina edicunt; directi et praecipue de veris Ioquuntur delictis.
id est ad flagitia respiciunt dolo commissa, non culpa. Quis sane non videt poenas a Legibus in vera delicta praescriptas non solum duras fore , sed etiam oppido injustas, si aeque infligantur ob ea quae quo crimina sunt ex quodammodo, si pari ratibne repetantur ab illis qui
dolo, et qui culpa deliquerunt DA Tosti atu Ephesi dolo Templum incendit Dianae Pastoris culpa in agro casa comburitur num Poenae Incendiariorum teque possunt utrumque manere, Legesque tam dolosum , quam desidem Incendiarium eadem poena teneri voluisse censendae pQuoties ergo quis non dolo, sed culpa deliquerit, toties intrinseca aderit caussa Poena temperandi, vel indulgendi et Hinc patet lenienda , ves potius remitte das esse poenas, quando crimen commissum est
casu, cui culpa vel fuerit conjuncta, vel ansam dederit . Nam si casu culpa vacuo fuerit pecca tum, non magis potest id vitio homini verti.
V m . pecus pauperiem dederit, vel tegula electo cecideriti Lib. I. Cap. VL VII unde nubtus tunc poenae hicus nullo crimine extante Sic I C. Saturninus Dig. lib. 8. m. 9 Leg. 6.
testimonio Honreri Poetarum, ut inquit, praeci
113쪽
pui jam olim narrat receptum lenissime animadverti ob crimina commissa casu, cui culpa
aliqua suerit admixta. a. Quod si non tam casu, quam imprii lentia quis secerit contra Leges, ut Charondas ille Turiorum Legislator, qui, contra qua in ipse praescripserat, gladio accinctus in concionem do-scendit i ei temperandae, vel penitus erunt poenae indulgendae. Quamvis enim ignorantia, idem dic de errore quae facti non sit involuntaria, et invincibilis, a delinquendo minimo liberet Lib. I. Cap. VIII. IV. ubi tamen e ex negligentia quadM proveniat, ut in imprudentia contingit, justa habebitur caussa poenas temperandi vel indulgendis Daquei de poen re p.
caus ii . . Tunc quippe non doluscipi cessit in Delinquente, sed culpa, propter quam semper debent legitime poenae leniri, vel indulgeri . . Tandem facile intelligitur, cur imperitia, credulitas, rusticitas aequam praebeant caussam
poenas temperandi vel remittendi et . Etenim qui
ti Mere hele rerum Charondae minus totum referri edibis alarii Maximi lib. 6 rer. -- cap.s charondas ad vim est cruorem usque seditiosas conciones Civiam pacaverat, cavenrdo, ut si quis ea cum ferro instrasset , eontinuo uter er
tur. Interjecto deinde υ-- ex onginquo rure stadio a cinctus domum redisns Miro indico conciano risu cerast, is eam precessit is eoque, qui proxi- cortitera solutaea s. Hi suae monitu idem ero tuam, inquit , -νoiamne protinu ferro , quod has ebis t. distrio inevibuit.
2 Imperitia credulitas, isticitas circa Civiles tantum. non etiam Naturales Leges veniam mereri potest. Nam Meturalis Iuris ignorantia neminem excusat. Leg. s. u. aos Iu . de adult nisi peculiaris aliqua ratio mitiorem emtentiam suadeat, ut iam dixi Lib. I. cap. 3. s. r.
114쪽
qui imperitia, credulitate, rusticitate delinquit, is dolo non peccat, sed culpa Hinc tyroni, nuper in civitatem ad lecto civi parcendum, si Leguin Civitatis , vel Castroruin imperitia deliquerint, ut recte traditur a rerum criminalium Seriptoribus M. Musin. l. . t. cap. V. num io). V. 2. Vis Ma . I. Si vis, ac metus aliquem ad delinquendum impulerint, caussa intercedet intrinseca poenas ei temperandi vel indulgendi i . Quamquam enitI vis, ubi externa non sit Libo Cap. III f. VII. , metusque libertatem non tollant, ne hque Coactum liberent a delinquendo CLib. Cap. VIII. VII.); non recte tamen Liberti
claudii dixere apud Tuditum Crines re nihil
interesse sponte ne quis, an coactus peccaverit. Nam vi metuque injecto mens animusque commmovetur ac perturbatur ex quo fit, ut non tam
proposito, quam infirmitate videatur fuisse peccatum pauci sane reperiuntur generosi pectoris viri , tenacesque virtutis , qui vis metusque intrepidi contemtores mori potius eligant , quam foedari plerique, ut sunt homines natura infirmi et imbecilles, vi cedunt, metui non resistunt Vitamque putant praeserendam pudori . Itaque Legum Poenalium rigoris suopte ingenio expertia sunt habenda delicta vi metuque commissa, dummodo illa vehemens fuerit, hic gravis atque
mit supplicio v. Plutarch, in vis o Q.
115쪽
s ELEMENTA IURIS CRIMIN. probabilis. Si enim vi facile potuerit resisti, qui ei ex nimia vecordia vel ultro etiam cessit, inepte poenas a se deprecabitur . Quisnani vero metus gravis, iustus, probabilis sit reputandus, ex circumstantiis pendet loci, temporis, personarum adeo ut dissicile sit illum definire. Generatim talis sse dicitur metus, qui cadit in constantem virum , cujus cum diversam quivis ideam sibi confingat, ridiculum esset audere aptam aliquam ei definitionem afferre. 2. Quaecum ita sint, recte tradidisse constat rerum criminalium Scriptores poenam ei aut leniendam esse, aut remittendam, qui aliqua ne
cessitat. colente i quidpiam criminosum admi
serit, veluti si fame aut siti stimulante potulenta abstulerit vel esculenta. Vis quippe, ut cecinit Eurinides In Helen. est nulla potentior vinecessitatis quam propterea graviter scriptum
lorum, quibus parere Si necesse . Est jussus D mini, Patris magistratus , qui propter impe rium , quod obtinent in servos , liberos , Cives, etiam vim quandam habent cogendi. Hinc quam
vis crimen cootrahant, qui iniquis jussibus a
ruerunt ii Num ei sint habendi , qui necessitate deliquerunt facile est definire si oratis ad Leges Humanas conti aliatur, ex quarum visi ione desiet nascuntur, de quibus os disputamus V. Lib. I cap. a. s. sep c. 8. I. It facile por
x littelligitu non omnem necessitatem iuste ansam praebere remittendi poenas sed eam solum , quae simplex dicituc Tullia lib. 2. de Du et absoluta appellatur ab anterpretibus bifitias G
116쪽
LI BAE R II. AE A P. V. rvierunt Lib. I. Cap. IX. 6 V. prudenter tamen tradiderunt Iurisconsulti Romani Dig. lib. Is rit. 3. leg. q. propter jubentis vii iii levioribus delictis eis esse ignoscendum, in atrocioribus poenas mitigandas. Sic constat Tiberium civilis belli crimine Pisonem filium liberasse, quod non potueri filius patris jussa detrectare. Quod iraquestus porrigit etiam ad eos, qui it Iorum precibus blanditiisque devicti, quibus est imperandi potestas , accesserunt ad delinquendum caus. 35. . Mute enim, inquit, Tacitum observasse preces potentium, preces quidem e se sed quibus contradici non possit. Docetis Me experientia vere qcinisse P. Frum, Rogando cogit, qui rogat potentior.
r. Cur autem Impetus tactuum intrinsecis eaussis debeat accenseri leniendi et temperandi Poenas, in promptu ratio est. Sunt hominibus Adsectus cognati , et adeo natura vehementes, ut omnes eis agitentur, pauci in transversum non abripiantur. Quis expertus non est in se ipso, quam sit rarum atque difficile affectibus mod rari et animum flectere ab eis incenSum et Concitatuis Hinc licet Impetus affectuum aeque
ac nequitia ad dolum pertineat, dolique sit sp
117쪽
ELEMENTA JURIS CRIΜΙΝ. Cwp. V. Xll. y. Quare quae impetu commi
tuntur minus sunt criminosa, quam eges requi-Tant Poenales, quae ut plurimum generatim de delictis seruntur nequitia contractis quique impetu sunt ad delinquendum abrepti, non adeo
improbi esse videntur, ut in ipsos quadrent o nae Legibus in illos omnes dumtaxat praescriptae, qui frigidi et cogitato delinquunt V. Platon
IX. de Legib. . Profecto nihil esset injustius , ne dicam crudelius, quam In reposcendis poenis non meminisso infimitatis, et conditionis mimanae naturae. Homines sumus, nihil diumani a nobis alienum esse putandum Principio igitur poenae in eos erunt lenietis dae, qui irae impetu acti, praecipites in delicta
Taerunt; praesertim si justa caussa iram concitaverit si h Sic Dre Romano non poena Legis Corneliae de sicariis, sed mitius punitur maritus, qui uxorem in adulterio deprehensam, irae doloreque aestuans occideri Gil. v. obser. 32o. n. 350 . Sed si quis non in continenti,
si Dolor eeiete quein evimus ex gravissima nobis illata
iniuria adeo saepe aeris est, tantaque nos ara accendit, ut vel in gravissima scelera eius vi facile feramur. Quod si se te contigerit, magnitudo doloris poenarum temperabit rigorem , aut etiam tollet ultionem. Mulierem , quae matrem fuste pereuliens occiderat , dolore mortis liberorum, quos aviamiae insensa Sustulerat, . Pompilius Praetor nec damnavit, nec absolvit Areopagitae vero post centum annos ad se veni, iusseriint mulierem, quae vimin et filium uno v neno necaverat, quin Hierari filium ex priore viro susceptum insidiis occidi sent , quamque Darabbina eis iudicandam miserat; quia ipse neque liberare duabus caedibus contaminatam, neque iusto dolore impulsam sustinui punire. V. M
118쪽
LIAE EAE R C A P. V. D sed iam remissa iracundia venerit ad delinquetis dum , hic non impetu deliquisse videbitur, sed
nequitia se ulciscendi commodum occaSionemque expectasse : proinde incassum irae excusintione contendet legitimas evadere poenas Ira, ra. Amoris quoque impetum sequi videretur ad excitandam consequendamque misericordiam potis esse deberes, si quid eo cogente peccatum. Vim namque furoris ajunt amorem habere, adeo ut Tullius Tuscul quaest. IV. affrmare non dubitet ex omibus animi perturbationibus nubtam esse vehementiorem amore. Quam candide, et ex animo dolescens ille peccati sui poenam apud Comicum . Plauti in Poe l. e. II. c. V. deprecatur:
A aninis per inorem si quid sci, Milpluo, Ignoscere, id mihi aequum est.
Id tamen rerum criminalium Scriptoribus sic nude et absolute non probatur. Qui enim ingenio mitiores sunt, facilioresque compati vitia, quavit inquit Farinacius, de delici carn. quaest. 3i. cip. i. arz I. omnes tangunt, et praesertim Iuri consultos; tunc solum concedunt lenienda poenas, ubi vehemens nimiusque fuerit amor, vel ex improviso eruperit, animumque igneo aestu insta rima erit. Contra seyerioribus nonnullis N.
detur solum amoris inpetum valere nihil debere ad minuendas poenas, nisi alia praeterea caus ..sa eas cxigat temperari nam multa insunt amori irritamenta, injuriae nimirum, ira, inimici G a tiae,
119쪽
1- ELGENTA IURIS CRIMIN. tiae, bellum, pax ususa quae si amantem se puerint in crimen, aliquam rite re poterunt
caussam temperandi poenas . Neque enim inquiunt ut irae, ita repentinum esse impetum amoris; sed hunc versari sub pectore ejusque flammas tempore augeri Secus nimium vilis, ut ele- .
ganter cecinit lavius, In in I lib. umor esset, si amanti impune facere, quod lubet liceat i) q. Zelotypiae quoque morbo aegrotantibus si
in crimen inciderint, poenae erunt leniendae. Quanta enim ejus sit vis ad excaecandam me item animumque excriactandum, et commoven
dum dicere possunt quictimque haud more in f
losophorum litarunt amori, testantur historiae, quotidiana exempla confirmant. 5. Tandem ebriis si peccarint temperandae ive indulgendae sunt poenae, quod ebrietas eumdem, qu*m gignunt flectus, impetum in ho
minibus pariat, Lib. I. C p. V. I XIo. Sed ebrios, de quibus hei loquimur, probe oportet
ab ebriosis secernere. Sunt ebrii, qui non pro more poculis indulgent, sed magis ignorantia suarum, vinique Virium, Vel combibonum ti-
- mulosi Si placeat aliquam inter eos adhibere distinctionem,
qui amore peccat unt, in temperandis poenis, mihi magis ar-xideret Amantem , ut Tullius distinxit, ab Amatore distingu Te Amator est qui in femineum Sexum praeter nςcessitatem
Proclivis, assuetusque praedari, pro more omnitrus instar puellis, quarumvis ni ieritin amoribus delectariu . At Amans in eo, quod laperit, obiecto cor suum alae defigit. Prior non tam impetu amoris quam vitio, et consuetudine luxuriatur alte si quando fit audax, amoris vi et impatientia victus medicinam quaerit, et adhibet morbo unde poterit videri nulla cum illo utendiu esse Hetate, quam hic profecto min
120쪽
LIAE EAE R C A P. V. rormido aut dolis in ebrietatem inciderunt Ebrio si vero sunt, qui prava delectantur consuetudi ne potandi, quique saepe solent bibere, saepius inebriari . Illis poenae eo facilius temperandae erunt vel indulgendae i), quod etiam sobriis hominibus soleat aliquando merum imponere, aut Convivarunt vafrities et intemperantia, uesibi evenisse, rrat Luctator ille apud Terentium
at data hercle ecta mihi sunt vicit vinum c quod ibi; At dum accubabam qitam videbar mihi esse pulcre sobrius: Postquam surrexi, neque es, neque mens satis
Nivi de aetate dicamus, quae si vel tu, enitis sit et florescens es vel senilis et cadens
intrinsecam u mitigandi poenas caussam esse merito existimatur V. Menoch. . arb. 329. . Quippe homines cum in utraque versantur, quam
quam doli capaces Lib. I. Cap. VII. f. IV. VIII. 4 nentis inopia laborant, o magis consilii infir-
dentiae, aut crudelitatis redarguamus su Aiaxander in Leg. severior Cod de his u not. nsam , Aetas est, ςribis, cavasa intrinses Legia minuantis deli-