장음표시 사용
101쪽
s, MEMENTA JURIS CRIMIN. ducit essectum circa reprimendam peccandi libidinem inde in generali poenarum designatione
respicienda est persona ipsius Delinquentis, et in eadem illae qualitates , quae Sensum Poenae augere, vel minuere possunt .
I. Superest nunc , ut tertiam ultimamque persequamur quaestionem , de qua initio hujus Capitis dicero constituimus VI.', quaenam nem p aequalitatis relatio intercedere debeat inter quantitatem mali, quod poena inseri Delinque ii, et quantitatem damni, quod ab ejus delicto in alios Cives, atque adeo in ipsam derivat So- Cietatem . Fuerunt olim, qui quantum mali delicto esset illatum, tantumdem Delinquenti in orendum existimaverint. Atque hujusmodi tam in crimine, quam in poena mali hisici aequalitatem, quam Veteres alionem dixerunt, plures sequuti sunt Legumlatores in definienda quantitate poenarum, et praecipue severitatis fama notissimus h. damantus, cujus sequens carmen
laudatur Sed facile intelligitur eos fuisse deceptos specio aequitatis, quam alio praesesere . Si enim ut quis ab aliquo removeatur patrando delicto susscit ei malum physicum comminari illo minus, quod crimine inferret iam nemo non videt in hoc casu non inutile esse, sed etiam immane
102쪽
II. - . QV. 83 par malum, seu talionem irrogare. Quod sita tum mali inserendo elinquenti, quantum insertur delicto homines a delinquendo non rem
ventur; tunc profecto levior, quam oportet est poena talionis, et Propterea publico bono contraria. Non alius ergo Superest CaSus, quo locum possit habere poena talionis nisi quum quantitas mali opportuna ad deterrendos homines ne delinquant, quantitati respondet mali, quod ex illorum crimine derivaret. Tunc autem non ideo justa est alio, quia malum poena a ferendum malum aequat crimine illatum, sed quia haec mali aequalitas necessaria usi poenae
et Si mos Nobis , aut voluntas aliorum scrinia expilandi multa ei coacervarem , quae doctissimi iri de poena talionis gravissime disputarunt CV, Groti dei' et P. Lib. II cap. o. g.
32 Sed satis erit animadvertere luculentur eos ostendisse plerisque in casibus talionem nec phyrsice neque moraliter a exequi posse. Quin a immoti Physice saepe numero toeum habere non posse talionen peropportuno exemplo proba mineceius Iur. N. et G. Iib. 2. cap. 8. s. 65 -t. a. Si exempli gratia scio, inquit, nocti vagum oeeurenti sibi homini ita gladium adegisse per corpus oti cuspis ex tergo emineret, et hunc tamen nullo intestinoe
laeso brevi convallaisse an vero vel omnes edici iunctis consiliis ita gladio immissent illum hominem , e salvus
evaderet In plerisque eriminibus nequit retaliatio moraliter exinqui. Quod enim eis sacrum est, id poena esse non potest. Quis laudabit enam, qui ut talionem inferret pinet octo qui cum Sua uxore rem habuerat, cum eius uxore concubuit apud Boccac Decam Giora. 8. Nove ' Haec tamen mens. Diuitiae by Omla
103쪽
s ELEΜENTAGUM CRIΜlN. immo fuerunt etiam qui prudenter adnotaruntiis talionis potius quam crimina minui, augeri
mala et incommoda , quibus vexantur homines in Civitatibus conglegati Certe quidem usu talionis abunde aleretur Cupiditas sese ulciscendi, qua solent homines aestuare. Profecto aut egre-
pie decipimur, aut, quemadmodum opinor, ab ultionis desiderio, quod pectora torquet humana, derivanda est origo talionis. Qui ab altero laesus est, odit laedentem , patique non potestro illo inseliciorem fuisse. Tunc superbia, quae ab incomposito sui amore proficiscitur, desiderium ultionis in animo accendit , ciui hon aliter melius satisfit, quam quum offenso illi, quod intulit, aequale malum subeat, idemque damnum patiatur. Quod si Pytagorei, qui olim magna sapientiae gloria floruerunt, insectam hanc detexissent ejus scaturiginem, fortasse eos puduisset o praeconiis aequitatem talionis et brasse . Sed Romani Legumlatores Pytagoreis
acutiores, quamvis non auserint talionis usum
ultionis cupiditate Logibus humanis ixin ve-
- imili animus Graecis, quum inelamabant apud Ham'. Iuvit . quis prrus domum regredi adspiret, Priusquam eum Trojanorum uxore dormiverit, Sicque ut ircatur curas, et sui tria He enuo: id est muna eauso Turpis profecto etesiatio omni sirino, humanoque iuri contraria.. i Consulio ei ad Leges tantum humanas sermonem cohibuimus, ne vis arguere posset Nos re pexisse etiam aa Leges Osaieas praescribentes talionem de quibus non est Nobis loques dum sed eon ule idi, sectandique et i Inter'
104쪽
permiserint , satis averunt, ne unquan adhibe retur. Cui ignota Decemviralis illa vulgatissima sanctio V. A. Geli Noct. t. XX. I. -mentabrum rupsit, ni cum eo pacit, talis esto. Sapientius Wisigothi, quorum haec extat onsultissi ma Lex Pro alapha, pugno vel calces, aui per cussione in capite. ohibemus reddere talionem, dum talio rependitiιr, aut laesi ni Mor, aut peri
culum inger. tur lib. 6. Leg. it. q. V. s. . . XVII. De Poenis criminibus adaequandis
i. Sed alia praeter superiorem speciei est is qualitatis, quar Nos adaequationen appellamus a quoniam a Poenae delictis aequantur. Quod tunc fit, quum genus et indoles poenae, crimi
num generi indolique respondet i . Quum ergo quatuor sint genera dectoriim, quorum alia Ae-
sigionem violant, onm moribus alia adversan, tur, alia Reipublicae tranquillitatem perturbant. denique alia Civium securitatem laedunt Lib.
I. Cap. XV. II. totidem pariter debent ess0.enera poenarum, quae Legibus in criminarimpositae elidum respondeant. tamin Metilegi qui
deligionem violant iuribus multentur, quae ab ejus cultu et obsequio proficiscuntur. Qui bonos morς , vitaeque honestatem delinquendo con
105쪽
te in nunt, ab aliis spernantur, dedecore obruan tur infamiae poena notentur. Aut Civitate ejiciantur, aut libertate priventur perturbatore publicae tranquillitatis . Tandem qui laedunt Nuium securitatem, nempe ebrum corpori, bonis,fimae nocent, corpore poenas luant, aere mul-tentur, existimationis jacturam subeant V. CLT Alembei Elem de Philosoph. aralel. VIII h. Bestamen eo usque porrigenda non est, ut obliviscamur receptissimi illius effati Quantum satis, cui attemperandae Leges Poenales f. I l. 3. Sic crimina, quibus violatur Religio tanti aliquando
solent esse momenti , ut non iis tantum Oe
cenda sint poenis , quas Sacrilegi facile spernerent, nisi aliarum quoque poenarum metus eisdem incutiatur. Ita etiam qui alienis inhiane bonis audaciores quandoque nerent, si solum eis timenda fortunarum, quibus fortasse carent. ctura. Quare in his et similibus casibus prudens Legislator poenas, quae propriae unius criminum generis, ad aliud genus delictorum opportune transferet, eique caute accommodabit. 2. Ceterum nihil fieri potest utilius , atque humanius quam si poenae Legibus commiliatae et sancitae delictorum indoli respondeant i . Tunc enim deae criminis et poenae . quae nunquam inter se disiungi deberent, conjunctimo versantur in mentibus Clytum unde nemo potest de admittendo quovis crimine cogitare, quin
, i Legislatori Fibnos in se reo qualelie apporto coi
106쪽
L DB EAE II. C A P. v. statim poenae crimen manentis cogitatio ejus in animo excitetur Poenam autem nequit non ti, mere quicumque se ad eam cogitatione convertit quo metu nihil validius ut homines a delii quendo removeantur Cap. II. s. III. . Ita vis
augetur et ei acacia poenarum, quin ea oporteat exasperare, ut vehementiorem hominibus timo
rem incutiant. Recte concludit Montesquieu UE r. de Loix Lis. XIL Chap. IV. civilem libertatem vel maxime florere, quum Legibus poenae an ciuntur ab ipsa criminum natura desumptae Tunc enim nullus est reliquus arbitrio locus ixoenae siquidem non ab ingenio proficiscuntur,aiffectibus, et cerebrosa Legislatoris voluntate sed ipsius rei naturam sequuntur, nec homines vim inferunt aliis hominibus, quemadmodum usu venit quoties in sanciendis criminum poenis stat, ut cecinit Isse, Pr ratioΠe Foluntas.
L An ierat interdum dare ueniam II Caussae temperandi se sedulgendi Poeno
intrinsecae aliae, aliae sunt extrinsecae. III Quenam sunt intrinsecae cauSSae. IV. I. Si culpa, non dolo Peccatum. V. E. Vis, Metus.
107쪽
ε ELEMENTA IURIS CRIMIN. 1X s. Conatus delinquendi. X. . Si opis allata cilieno delicto, si e silium praebitum delinquendi.
XI. Quaenam Sunt cauSSae Xtrinsecae .
I. Si periculum ne ex poena Delinquentis quid damni Respublica capiat XIII. u. Multitudo Delinquentium. XIV. a. Excellens ei in Arre aliqua, Scientiaque peritia. XV. q. bi crimen pene est ignotum, vel honestius per tur, quam Funitrer XVI. 5. Si Delinquens diu in reatu pependerit. XVII 6 Furor superveniens . XVIII et An sua, et Majorum in Rempublicam merita pNIX. . Quid statuet dum de diversa conditione
XX. Improbantur et a caussae, ex quibus uubgo tris dirum poenas temperandas. XXI. Sequitur numeratio harum caussara . XXII. An quatenus jus sit Iudicibus poenas tenI-- perandi, et remittendi XXIII. Num et quibus ex caussis receptum aD-dicibus poenas augeri' XXI V. Quousque se extendat udicum temperandi, augendique poenas auctoritas. XXV. Poenae interpretatione potius molliendae sunt, quam exusPerandae I. An liceat interdum dare veniamst
Calebris fuit olim, diuque intes Philosophos
agitata quaestio, an liceat interdum veniam dare elinquentibus, criminumque poenas indulgores
108쪽
LI BAE R i. e Ap. Iv. gere, vel xemes re Stoici, qui opinionibus magis quam moribus immotam profitebantur severitatem, id nefas esse assirmabant Stob. Serm. XLIV pag. 3Ita edit. Geneo.), o praeSertim ex capite, quod venia videretur arguere aut Legislatorem in immeritos statuisse poenas, aut eas asperiores, quam deceat Legibus in delicta sancitas . Sed pace Stoicorum ceteri omnes civilium rerum Prudentes , qui humanius Saniusque sunt philoso lati concluserunt nihil impellire, quominus constitutae a Legibus poenae adversus delicta justae sint atque convenientes , et tamen
possit debeatque dari quandoque Delinquentibus
venia , et criminum poenae leniri vel indulgeri Pulfend. Dr de Iam et des G. Liv. VIII Chap. III. I. 5. . Etenim ut plurimum Leges ita sciscuntur, ut generatim tantum inspectis consideratisque delictis poenas eorum definiant, quin ad extraordinarias , et peculiares cuiusque cla-cti circumstantias respiciant, quarum in puniendis eis ratio est habenda i). Fieri ergo potest, ut ex hujusmodi circumstantiis certae quaedam prodeant Caussae, propter quas interdum aequum sit et conveniat singularium criminum Poenas temperare, vel indulgere et . Quod Stoicos ipsos non sugit, qui tunc parcere inquiebant Sa
si Nee allae possunt Leges sexibi, et eo arari siquide
immensum esset, et sero impossibile casus omnes qui quandoque incidere possunt, distinguere et comprendere . V. Leg Io. l. de Legib. tu Hine faetum existimat Matthaeus Prolog de Crimis. ev. q. n, O ut demum Iure Ron ala poenae omnes inrI dicentium arbitrio Hictas, ut opportunius infra sa. enarrabimus Diuitiae by Omla
109쪽
Sapientem, non ignoscere Senec de clemen lib. II cap. z. Itaque re quidem cum Ceteris consentientes, qui tradunt dare veniam aliquando
licere, vitio eorum sectae semiliari, de vocibus inepte disputabant
II. Carissae temperandi vel indulgendi poenas intrinsecae aliae, aliae sum eXtrinsecae . Solent autem plerumque rerum criminalium Scriptores turmatim . et sine ullo ordine supra memoratas persequi Caussas indulgendi vel te ii-perandi poenas quibus alias quoque passim intexunt admiscentque suo ingenio essicias , usuque in Forum invectas i . Primus, quod viderim, Antonius Matthaeus ad lib. 8. u. it. 18. cap. 4. aliquam visus est inducere distinctionem inter Caussas, propter quas Criminales Scriptores tradebant poenas leniri et remitti debere , alias inquiens a Judice considerandas esse, alias vero despiciendas. Postea Jo Sam Fridericus B hemerus ilem.Jurim Crim secti . cap. I.
g. 22. satis apte hujusmodi caussas in eas di
visit, quae ex Legis determinatione, et quae recta ratione , cui se conformare voluisse L si An os Dis .uus e ius in Curta parisiensi senator
meret ab horum turba seiungi quamvis enim in Tractaturi neu temp. aut remit: nunone ordine neque delectu ea re fas sit persequutus leniendi, vel indulgendi poenas tamen ibi e ii cetera eius opera , et eleganti stylo conscriptus , et nigena est eruditione refertus Ioh quoque Iacob. IViι sembachius Disp. 24. 6. et . in It Lib. l. de Reg Iurim altas satis erudire caussas congessit ob quas temperanis evel indulgendae Poenae. Dj9stigeo ν omla
110쪽
VIAE EAE L C A P. V. segislator censetur, dependent. Sed iam pridem Graii magnum Ingenium duo distinxerat genera
caussarum, ob quas consuetum est poenas leniri, vel indulgeri, et quarum intrinsecas alias, alias vocavit extrinseca De Jur Bel et Pac lib. II cap. o. g. 25. 26. . Illa esse dixit cum si
non injusta, dura tamen est poena ad factum
comparata has autem ex merito aliquo proficisci scripsit, aut alia re commendante, aut etiam im magna in posterum. Quae quidem divisio eo magis videtur esse laudanda, quod ex ipsa in
dole diversarum aussarii est eruta, Propter
qua Poenae temperandae sunt, vel indulgendae. III. Quaenam sum intrinsecae caussae. I. Nos certe ex eo praesertim capite . cuius modo meminimus, expositam Grotii divisionem ducimus amplectendam . Quod sic tamen prae- Stabimus, ut vocabulis reique summa retentis planiorem una plenioremque reddamus, et nostro proposito libere accommodemus . Duplex igitur cum rotici agnoscimus genu caussarum indulgendi vel temperandi poenas, quarum aliae Intrinsecae sunt, alia vero extrinsecae Primum caussas exponamus intrinsecas, singulasque species enumeremus , quae hoc sub genere continentur mox de extrinsecis disseremus, et quales eae sint eodem plane ordine recensebimus.
2. Itaque Nobis intrinsecae sunt Caussae remittendi vel temperandi poenas, quum a duri res esse videntur ad G ctum, crimen nempe, aut ad Agentem Reum scilicet comparatae seu toties