장음표시 사용
381쪽
nolle audire quoi iiii inicii in it voluntati. Interrogat nulem rem: lilii, is x uni As Dei irile uni coli sensus ex Coinnio datu A, Ricet Personalita quaerit a quo nulli erit: V. 2. ii LI SCIA At vero nuntius coni lienilium interrogationi faciens , et personam et locum dicit, ut, audierit AI UT 5FORUM, inquit, Mul)O DI DAUD AUDIVI. litare confirmatus in quaestione, continuo prorupit dulescens, qui dixit VAE MISERIM IIII. luod nunc certum perieulum Sit, ante incertum suisset inventus: et ex diversis rei, iis sit argumentum a priri Post Byrriae adllibet eoii solationem, quod ei ius orationis in materia Iooratoria raro vervatur. Ilio nutem posita est, ut voluntas beo , liod fieri noli potest, consolatione suscepta, ad id quod si eri Potest, convertatur: quod vocatur dissuasio. At vero adulescens cupidus amoris sui voluntatem perterritam continet.
V. G. IIII L, inquit, o LILD VOL Ni Si ni LUMENAM: Sed Isis ervus consolatiotiem reddit, ut si fieri posvit, adulescens estus contrarii imoris excludat Ec ipsum minorem loquendi dolore suspenitit Huic respondit sententiae alaturaliter, quod omnes cuin valemus, aliis dare consilium possumus at si in aegritudii te ipsi simus, de eo, de quo consiliit in dedimus, necesse est aliter 2o sentiamus Viso Pampi illo deliberat Charinus an adeat, et roget, ut iuptiis aliquot proferat dies, ' id est protra lint ut periculo iam certo ' spem, aliqua dilatione pariatur deliberationem indicat i servo Byrriae, quid tibi , ideatur. Ati illae dissuadet, ab inhonesto et inutili, spe in est cadere Pamphilum, si nihil impe-25traret, illo continuo sibi eredat Charinum uxore ni tollere. . Hoc nani significavit. Quid nis si nihil impetres: ut sit sensus quod niihi videtur.
V. θ UT ILLE ARBITRETUR PARATUM SIBI MOECRUM, SI TU IIII IMPETRES. Alii distinguunt sic, ut simul dicant, non Zoseparatim QUID NIL NISI qui vere nullus est sensus Potest tamen dici QUID NI id est certe. Et post, SI NIHIL IMPETRES, scilicet restat, ut arbitretur tanquam ab eo inpetraturus.
Ut defendat te liberativae utitur partibus , - id semper impetrationem esse docuimus quae habet principium ad be-35nevolentiam conciliandam precibus. V. Is AD TE VENI SPEM AUXILIUM, SALUTEM EXPETENS:
Pamphilus propter amorem suum istud aliter accipit, et respondet, neque consilii locum tib eo , neque des uae ilium vict8. Interrogat tamen ille quoniam pudoris fuerat dicere Uxorem dotuum diligo, prius interrogat an duceret uxorem respondet Pamphilus quod in opinione est, non in eius voluntate adiungit Charinus ad impetrationem vitae suae periculum. V. 22. SI ID FACI se uo DIE POSTREMUM ME 'IDEs: Sed interrogatum a Pamphilo reus istud dixerit, sudore confunditur d5 Allegat servum ut ipse dicat Servus vero callidus, me nil nugimpetrabile, sed certe contumeliosum esset, si diceret, amat uxo-
382쪽
rem tuam, NPONSAM, inquit, L AM AMAT. lio erum enim, quo illi illiue tibi uxor iton it. Unde adulterii nulla uspicio est, tuo ililla polixa exta lite vina tantii in Ne ira niti Illi ilus lenior Consilii sui et voluntatis, tua erit utrum Cliar in ali sua consuetudos sit eum ea. Sed Chalinus nesciens consilium, cur haec interrogaverit alii philus, similliciter negat suetum Volebat autem Pana lilii tu eau XXam sim I, liciter relierire, cur eam non duceret uxorent, quani nolebat. luod ut ille intellexit, Re ad , ree euvertit, et petit ex iure tostulantium, ritu Semperta rima, quae Ioniaiora urit lietimus de iii de ea quae volumuR. Nam ut Rupra
dixit Charinus, nihil ali iid a Panti, hilo cuiliens, nisi ut aliquot
saltem ut, tiis proferret dies. Ilo igitur eum de Riderio sit, ali- qii id in lilius primo Iiorumtulat, sicut diximus. luia moris est, ut per partes primo , deinde quod volumus postulemus ut si nega situm fuerit, quod primo petitum sit, iam pudori sit a quo petitur denegare. Primo petit ne ducat, secundo si id non potest, ALTTIBI NUPTIAE HAE SUNT CORDI, gallini aliquot proferat dies, dum proliciscatur liquo. Hoc est quod fuerat petitum similiter et
Iuno ab Aeolo postulavit, primum quod ni agnum est ' Virgilius: Zo Inculo imbentis, submersusque Obrue Pu NeF. Ita secundo loco quod volebat petit: Atit ge diversos, ut cisiice cor Ior POrilo. Noe jamque desiderabat Troiani id Italiam me venirent, me propterea iis pergerentur Huies igitur ' petitioni respondet a in-25philus patienter, ut amici more, non quia petiverit Charinus, sed
quia ipse an nolit ducere uxorem. V. o. EGO CHARINE NEUTIO UAM OFFICIUM LIuERI HOMINIA ESSE PUTO, CUM IS IIII MEREATUR, TU Hic sensus maximam intentionem desiderat. Meretitur primum hic est instat:3omerendo enim praestatur. unde Virgilius:
Ergo hic hic erit sensus: Ego charine non arbitror liberi homi-35 nis officium esse, unde nihil praestet, sibi huius gratia debeatur. Ergo eun hoc tibi non praestem, nolo aut hi debeas gratiam: quippe cum ego has nuptias velim fugere magis, quam tu di- Pisci. Quare ut coeperat Charinus gratias agit. Sed Pamphilus hortatur, ut et ipse Charinus et Byrrhia faciant, fingant aliquid, do inveniant, essiciant ut Charino detur, et ipse laborabit, ut non ducat. Non enim sequebatur, ut si Palliphilus ea in non duceret, Charinus duceret,
V. o. Virgilitia Ien lib. i. v. s. V. l. Virgilius Ini lib. IV. v. ad 3.
385쪽
ptias sit lio die facturus. luiu rei arguinent Davus eruta uenit illa rio collegit, probaturus alga esse nuptias Ilaec niuitius locis ex prinienturum. Ac prinium generaliter gaudium suum protestatur, inniphilum ritu aere Ixilo. V. UT iETUM IN NUI NUNC ' EST AD IMIM ATol EXPLEAM 'NiM AD GAUIΠο Ordinem 'et rentionem 3 Io,uit prius eiii in diria quo ii ii illum est lel, et i excludi,' ut id quod bonum II est, ni elius eliciusque teneatur. V. U. Iii ita visaes Nom)UM ITA EU RESCIVIT DALAI Nondunt Pampli ilus sciebat Davum scire, quod sibi pararentur nuptiae. V. n. MLEM , EGO NUNC a CREDO, SI IAM 'AUDI Eirie SIBI I A
V. I DAvm Litiis Ante suam ali fluid Taudierit amplitius, indieat dolorem hi Contra illi servus, sub scit quid argumentis collegerit, respondet. s. o AUDI Illi ad ea in initatis oeem ore di servus, cire se eius sollicitudinem dicit. s. QUID TIMEANSCIO: iluoniam videtur servum perseverare Charinus aduleseens ad pollicendam spe in domino Pamphilo, continuo ipse Suam cala- ni itatem confitetur. V. o. MEA PUIDEM CERTE HERCLE IN DUBI VITA EST: 25 Sed lii servus repromittit, ac se dicit scire ipgius sollicitudinem. Pamphilus autem, tanquam nescio servo et adhue ignoranti, ingerit eaussam calamitatis suae, cum dicit: NUPTIAE duitis. Sed eius orationem ini pleri non sinit servii S, et continuo procedit dicens: ET ISTUC SCIO. Ille perseverat dicens: HODIE. Cuius Soorationem intercepit servus, et utriusque sollicitudinem narrat, dicens: TU PAVE NE DUCAS ILLAM. o utique amphilo. Charino autem: TU AUTEM UT DUCAS. V. II. ISTUC IPSUM NIn IL PERICLI EST: Irridentis est ista oratio quia supra dixerat Pamphilus ISTUC IPSUM, repetit 35 tanquam vanum dictum. S. NIHIL PERICLI Rogat ut metu liberet dominum servus, et summam collocat. Primum hanc reni semper facere debet orator, uti ante partium, quae longo genere narrandi explicabuntur, summa primitus collocetur et hoc maxime in initio, ut facilius res comprehendi possit. Est igitur dosumma Linorem non Ust Chremes filiam stium timPhilo eius casu videatur ista argumenta collegisse, aut ex eventu narrat caussam, quemadmodum ad indicia veritatis pervenerit Tune Paret eaussae, quemadmodum malum praedixit, et deinde quae
consequuntur Quibus dii versibus declarat sibi niaximam solli-
386쪽
eitudinem fuisse, posteaquam patrem cognoverit Paniplillo nuptias
V. 'El. QUID AGAM, Cc,GITO Iticipiunt igitur argumenta, nuptiae ne sitit, ex liue versu REDEUNTI INTEREA I x II NA REGINCIDI CHL PICIO. iiiiiis coniectura a summo ad linunt divisionealiabet, quae divisio diei et facta continet. Quanqua ni Raepe et ex lioe eoniectura colligi post ii, quod non lictum nec factu nisit. Ergo lito utrumque complexus est. Nam non iunt nuptiae, quod paululum obsonatum est dominus, i quod ipse est tristis. Io Deinde rurgus actis Soceri volens urgumenta colligere, quae diximus pertinere ad divisionem, quae a summo ad imum fit, eolligit ab liis, quae facta Iton fiunt. V. a. LM ENIM ILLO, inquit, VENI ADLITUDO ANTROATIUM Utique frequentia esue debuit Sed ne lio parvi tem-I poris sit, MANEO, inquit, INTEREA NEMO INGRESSU EST. Nulla in atrona in aedibus fuit, nullus ornatus, tumultus nullus. llaec ab his sunt, quae acta noli unt, cum fieri denique debuerint: quibus rebus certum est nuptia mon Parari.
V. B. ii S cIo MAGNUM SIGNUM: Iroprie MAGNUM SIGNUM 2o dieitur in laetis et dictis Ad quaestionem argumentum collectum. V ID. NON PINOR, DAVE : Coniecturam perspiciens PINOR dixit, , id avus quasi iam collecta sit veritas, indignatus negat diei debuisse opinor, adiecitque: NON RECTE ACCIPIS , quia certa res Alix argumenta atque, abi ipsa' divisioneri factorum iniquo 25 dictorum, quod puerum iii venerit Chremetis. V. 2. OLERA, PISCICULOS MINUTOS FERENTEM AD COENAM SENI: Ne forte aliquis puer ferret in coenam seni ita coniectura firmata est a factis, vel persona Simonis, vel persona Chremetis, quae sicut diximus, in divisione consistunt. 3 V. IX NULLUS i PUIDEM: NULLUS, pr non Ut sit sensus noni quidem liberatus s. Cui subiungitur QUID TA
NEMPE HUIC ILLAM PRORSUS,NON DAT: RIDICULUM CAPUT. Intellexit Davus stultitiam Charini, qui dixit: NEMPE HUIC ILLAM PRORSUM NON . DAT: secundum e quod Supra i diximus non enim ne-35 cesse illum illam continuo ducere, Si an non duxerit Palu-philus , Et a possibili dicere debuisse innotuit.
V. I. QUID IGITUR SIBI VULT PATER CUR SIMULAT*: Nun equaeritur, cur falsae nuptiae fingantur a patre. Et hoc loco dedo liberatio est, in qua persuasio continetur. Deliberat nainque anpolliceatur patri Pamphilus, se uxorem esse duetvrunt. Persuasio, ut dixit, ex hoc colligitur falsae sunt nuptiae, nullus metus est polliceri. Sed huic rei argumenta in suseipiuntur, quod eatissam Pater irascendi silio invenir desiderat. Sed enim aue
389쪽
suscipiat, si lirentes nolit dare si iam uam coniugem Ri vero negaverit alii pii ilus, illi culliae origo narum cetur tum malum et seditio maxillia liter patrem et siliuiti poterit generari. V. i. UID vis I ATIAR: Sensus hic est: Noli perguadere, quantum velit licet irascatur pater quae eunque per iracundiam si fecerit, sustinebo, io est, quodcunque Patiar Ilio an per- Suasio est, ut pollicentur, ita eliscitur a terroris parte. s. PATER E T inquit, PAMMHLE: An iter possit, ut imperium sentiat, adiecit, DIFFICII CEAT Deinde ab utili et honesto: V. T. I Ubi AR voLA EST MULIER ilua quidem res ad Ioomnia proficit. Nam quae sola est, facile iniuriam pati potest. Denique lio adiunxit. Di CTUM AD FACTUA ALIQUAM CAUSAMQUt supra diximus quoniam actus hominis in his duobus consistit, vel dicto vel facto ideo complexio est. S. DICTUM AUFACTUM INVENERIT ALIPUAM CAUAAM, UAMOBREM EICIAT OPPIDO: IS Tristis adulescens iniuria, quod fieri amicae possit, continuo consilium quaerit.
V. s. CEDO IGITUR UID FACIAM, DAVE* Ipsa propositio persuasionis s. Dic TE DUCTURUM: Repugnat contra Pamphilus. Persuasio sequitur continuo, quid fieri habeat, si hoc fit. Moesto est, si polliceatur se esse ducturum. V. IT ILL L EXCLUDAR, uxo CONCLUDAR Ilio levi mutatione Nerbi di sigura paronomasia, ut a Glycerio excludatur inquit, hic erit reventus: at ille contra Nub persuadebat, ostendit, quis eventus sit futurus, si polliceatur di et facile esse 25 dicit.
V. I. NEMPE IIo SI ESSE PINOR DICTURUM PATREM, DUCAS HODIE OL UXOREM GTU, DUCAM INOUIES Ut ostendat rem in verbis esse, post nihil futurum sermonis, adiungit: V. o. CEDO NUID IURGABIT 'ECUM: Ipsum ieinde ponita odicentem S. III REDDEs MNIA, UAE NUNC CERTA SUNT CONSILIA, INCERTA UT SIENT : Ab utili subiungitur. V. T. SINE MNI PERICULO: Sed hoc tum demum consilium bonum est polliceri patri, si Chremes filiam suam Pamphilo nolit tradere uxorem. Nam si velit tentare adulescentis animos 35 Senex, et continuo ad Chremetem pergere et petere filiam, Periculosum est. Ideo adiungit, fortasse posse aliqua mutari, ut chremes quidem nunc nolit, tamen tradat aliquando Adversus istud igitur: NE CONSILIUM MUTET CΗREMES, nihil aliud consilii datur. do V. B. NEC TU EA AcsA MINUERI HAEC DUAE FACIS, ISNE MUTET SUAM SENTENTIAM: Hoc quidem obscure dictum est, sed est sensus Unde tu sententiam suam ne mutet Chremes, haec quae facis mutare noli, ut ad amicam vadas Redit rursus ad consilium: PATRI DI VELLE et concludit eventum: CUM VELITIS TIBI IURE IRASCI, NON UEAT. io quaestio. Sed aliam pater Poterit quaerere uxorein IIuic respondetur coniecturaliter. VOL. I. 13
390쪽
V. D. NAM Obo D TU SPERAA, PROPULSABO ACH.x III AMORIBU DABIT NEMO SPERAN, ii est titiles, κυDolor et et PROI L LN ABD ii ex repellarii unde abiectio et lepulsio eri ininis. Si perseveras in iis inurilsus, nec chreii ies nec lius il nisi tibili tiliani uani Ilic rursus incidit alia lita estio. Sed tua leni cuiu-que inveniet pater Ne et iis nioribus ei Severes. V. I INVENIET INDI EII POTIUS DUAM 'E CORRUMPI INAT Hoc ergo proponit quasi ex adversa niteta et est cultatio duorum Dialor uili, litoriarii alter uin eligitur. Io Ii ALIO UID INTEREA AE ACCIDERIT AEONI Quoniani In rebus asperioribus, quae vitari non possunt, renie diu in ext dilationis persuasio. Talibus eo inmotus adulescens unam sollicitudi- Item, non iam ex amore Red ex pietat Supponit, quod metuat, ne natum sibi lilium pater posuit agnoscere. Is V. 25. VIDE EO ME INDUCAs: Est autem inductio oratio, quae rebus non dubiis captat assen Rionem eiu S, Cum quo instituta est.
V. s. CAVE TE ESSE RHμTEM SENTIAT Ilo vel bum, id est CAVE, significat vide ne Et hoc interdum.
2 V. I. REVIs, OUID AEGANT: Maec scaena reventum Supra positi consilii complectitur, ut temptet filium pater, cui ex Suamsione Davi filius promittit. V. d. ORATIONEM SPERAT INVENISSE SE, SUI DIFFERAT: Id est increpet vel dissipet te Admonet rursus adulescentem, 25 quo facilius respondeat. V. si FAC UT APUT TE SI s Id est consilium tibi traditum mente continens quo facto, apud te esse poteris. V. G. CREDE Mini: Quoniam Pamphilus veluti difficultatem posuerat dicendo UT POSSIM: respondit rursus ad eventum, quod Sopater Verbum non commutaturus sit, si se dixerit ducturum.
V. I. ERU ME RELICTIS REBUS: Haec scaena fortunae interponitur. Byrria servus Charini, qui Philumenam vult ducere uxorem, quam quidem Pamphilus non vult, dum pater filio 35 offert, intervenit, quo error facilius possit increscere. Apponitur eo tempore, quo Pamphilus ex suasione servi, salso qui deni non
voluntate prοmissurus est Patri, Se uxore ni esse dueturum.
V. I. MODIE UXOREM DUCAS: Supra enim Pamphilus ipse dixit Praeteriens modo mihi utit orum, aeor tibi odio Uudincendu est Pomphile. Merito ergo nunc, ut dixi.