장음표시 사용
21쪽
cissima lanium, sed navissima quoque animalia umeri
XIV. Ad propositivi nune reveriamur. Beneficium 1 qui quibus libet, dat nulli gratum nemo se stabularii aut eauponis hospitem iudieat nee convivam dantis epulum, ubi dici potesti quid enim in me conbulit nempe hoc quod et in illum vix bene notum sibi et in illum otiam
inimicum a turpissimum hominem numquid enim me dignum iudieavit morbo suo morem gessit. 4uod vole atum Ss , rarum effice, quo quis patitur sibi inpulari. Nemo hae ita interpretetur, tamquam reducam 2 liberalitatem et frenis artioribus reprimam illa vero inquantum libet exeat, se eat, non erret. Licet italar-ori, ut unusquis lusi vii misi eum multis aecepit, in populo se esse non putet nemo non habeat aliquam sami, livem notam, per quam speret se propius admissum. Di 3 cat, agesepi idem quo ille, sed ultro accepi quod ille,
sed ego intra breve tempus, eum ill diu meruisset. Sunt uiui idem habeant, sed non eisdem verbis datum, nonoadem omitate tribuentis ille a stet it eum rogasset, ego non rogaram ille accepit, sed uellea de iturus, Sed cuius senectus et libera orbitas magna promittebat mihi
plus dedit, quamvis idem dederit, quia sine spe reeipibendi dedit. uemadmodum meretrix ita inter multos se clividet, ut nemo non aliquod si um familiaris animiserat ita qui beneneia sua amabilia vult esse, exeo tetquomodo multi obligentur et tamen singuli habeant aliquid, quo Se ceteris praeserant. m. Ego vero beneficiis non obteio moras quo plura imaioraqua fuerint, plus asserent Iaudis. Adsit iudicium neque enim ordi esse cuiquam possunt sorte a temere data. uare si quis existimat nos, cum ista praeeipimus, benigilatis ines introrsus referre et illi minus laxunt limibtem aperire, ne perperam monitiones nostras exaudiat. quam enim virtutem magis veneramur eui magis stinamios addimus quibusve tam convenit hae adhortatio quam nobis societatem humani generis sancientibus 'Puid emissi eum sit nulla honesta vis animi, etiamsi a
22쪽
aaeeta voluntate incepit, nisi quam virtutem modus seei veto liberalitatem nepotari. Tune iuvat accepisse benendium et supinis quidem manibus, ubi illud alio ad dignos per est, non quo libet casus et eonsilii indigens
inpetus differt quod ostentare Iibet et inseribere sibi. 4 Beneficia tu vocas quorum auctorem interii sit at illa quanto gratiora sunt quantoque in partem interiorem ani mi nunquam exitura descendunt, cum delectant eo tan-5 tem magis a quo quam quid aeceperis 3 crispus Passienus solebat dioere quorumdam se iudieium malle quam beneficium, quorumdam benesteium malle quam iudieium. et subiciebat exemylai naum, aiebat, divi Auousu iud seram, mumiboum benem m. Ego vero nullius puto expetendum eqse beneficium, euius vile iudicium est. quid ergo non erat aeeipiendum a Claudio quod dabatur 3 erat, se sicut a fortuna, quam scires statim possem Iam fieri uuid ista inter se mixta dividimus non est benefletum, cui deest pars optima, datum esse iudieios alioquin pecunia ingens, si non ratione nec recta voluntate qnata est, non ungis beneficium est quam thesa rus musta sunt autem, quae oportes aecipere nee debere.
1 . Inspiciamus, Liberalis virorum optime, id quod ex priori parte adhue superest, quemadmodum dandum fri beneficium, cuius rei expediu simam videor monstratin us viam sic demus, quomodo vellemus ieeipere. ante omnia libenter,
23쪽
eito, sine ulla dubitatione. Ingratum est bene-2Mium, quo diu inter manus dantis haesit, quod quis aegro dimitium visus est et sic dare tamquam sibi J ormperetur Eliam si qui morae intervenit, vitemus omnimodo ne deliberasso vide uir proximus est ammante qui dubitavit, nullamque iniet gratiam nam eum in bonesidio tueundissima sit tribuentis voluntas, qui nolentem se tribuisse ipsa eunetalione testatus est, non dedit, sed
Liversus ducentem male retinuit mulli autem sunt quos
liberaIis faeit Donus infirmitas. Gratissima sunt beneficia 3 parata, stellia, oeeurrentia, ubi nulla mora fuit nisi inaeeipientis vereeundia. psimum es antecedere desi--rium euiusque, proximum sequi. illud melius, oee pareantequam rogemur, quia, cum homini probo ad x gandum os coneum et substandatur rubor, qui hoeno mentum remittit, multiplicat munus suum. Non tulit gratis qui eum rogasset, ne epit, quoniam quidem, ut maioribus nostris, gravissimis viris, visum si nulla res carius constat quam quae precibus empta est vota homines parcius laeerent, si palum facienda essenii adeo otiam deos, quibus honestissime supplicamus, tacitenialumus et intra nosmetipsos preeari. U. Molestum verbum est, on Osaian, demisso voltu 1 dicendum, rogo huius facienda est gratia uitae et cuicumque, quem ami in sis promerendo laeturus properet licet, oro beneficium dedit qui roganti dedit. Ideo divinanda cuiusque voluntas set, eum intelIcteta est, ne deS-sitate gravissima rogandi liberanda est illud beneficium iucundum vieturumque in animo scias, quod obviam venit. Si non contingit praevenire, plura rogantis verba et intereidamus, ne rogati viteamur, sed certiores lacu statini promittamuS, laeturosque nos etiam antequam interpellemur, ipsa festinatione adprobemus. 9uemadmodum in aegris opportunitas cibi salutaris est et aquatompestive data rena edit Oeum obtinuit, ita, quamvis
leve et volgare beneficium sit, si praesto est, si proximam quamque horam non perdidit, multum sibi adieii
gratiumque preliosi sed lenii et diu eo inii muneris vin-
24쪽
est qui tam parate egit, non est dubium quin libenter saeiat itaque laetus sagit et induit sibi animi sui voltum.1 I. Ingentia quor undam beneficia silensium aut is quendi tarditas imitata gravitatem et tristium coma pit,
eum promitterent voltu negantium quanto melius adicere bona verba rebus bonis et praedicatione humana beni, 2 gnaquo eommendare quae praesteR Ut ille se castam quod tardior in rogando fuit, adietas licet familiarem querelami irascor tibi, quod eum aliquid desiderasses, non olim seire me voluisti, quod tam diligenter rogasti, quod quemquam adhibuisti ego vero gratulor milii, quot experiri animum meum libuit postea quicquid desiderabis, tuo iure exiges semel rusticitati tuae ignoscitur. 3 Sie emetes, ut animum tuum pluris aestimet quam illud, qui equid est, ad quod petendum venerat. Tune est summa virtus tribuenus, tune benignitas, ubi ille, qui diseessit, die et sibii magnum hodie luerum inci malo quod illum talem inveni, quam si multiplicatum hoc ad me id quo loquebari alia via pervonisset huie eius animo numqua ii parem resertim gratium.
1 IV. At plerique sunt, qui benescia peritate verborum ei supere illo in odium adducunt eo sermone usi, aram perbia, ut inpetrasse poeniteat aliae deinde post rem
promissam sequuntur morae nihil autem est aeerbius, 2 quam ubi quoque quod inpetrasti, rogandum est. R praesentanda sunt beneficia, quae a quibusdam ager persdi stellius est quam inpetrare hie rogandus est, ut ammoneat, ille ut consuinmet, sic unum munus per multorum teritur manus, ex quo gratia minimum apud promittentem remanet, quia auctori detrahit quisquis post 3 illum rogandus est. Hoc itaque curae habebis, si grate aestimari quae praestabis voles, ut henestela tua inlibata, ut integra ad eos, quibus promissa Sunt perveniani, sine ulla quod aiunt decluetione nemo illa intereipiat, rimimo delineat nemo in eo, quod daturus es, grauam suam saeere potest, ut non tuam minuat.1 V. Nihil aeque amarum quam diu pendere aequiore
quidam animo serim praecidi spem suam quam trahi.
25쪽
plerisque autem hoc vitium est ambitione prava disserendi promissa, ne minor sit rogantium turba, quales regiae potentiae ministri sunt, quos delectat potentiae suae longum speetaeulum minusque se iudieant posse, nisi dia multumque singuli quid possint ostenderint nihil eon
sesum, nihil semel laesunt iniuriae illoriam praeeipites, lenia benestela sum uuare aerissimum missima, quod a illo comicus dixit: θuid tu non intesserissarium stratiae te demere, quantum mors adicis Inde illa voees, qu is ingenuus dolor exprimiti Fac, siqvid facis et nihil est tanti muto mihi iam ne s. Ubi in taedium adduetus animus incipit beneficium odisse dum exspeetat, potest ob id gratus esse Puemadmodum 3 acerbissima crudelitas est, quae trahir poenam, et misericordiae genus S eito cecidere, quia tormentum ultimum finem sui secum adfert, quod antecedit tempus maxima venturi supplicii pars est ita maior est muneris gratia quo minus diu pependit est enim etiam bonarum rerum sollicitis Exspeeritio, et cuna plurinia hei est i remedium alicuius rei adserant, qui aut diutius torqueri patitur quem protinus potest liberare, aut tardius gaudere, beneficio suo manus adserti innis benignitas propera et proprium est libenter laesentis illo lacere. in tardo ei diem de die extrahens proruit, non ex animo feeit ita
duas res maximas perdidit, et tempus et argumentum amicae voluntatis tarde velle nolentis est. VI. In omni negotio, Liberalis, non minima portio Iest, quomodo quidque aut dicatur aut fiat multum celeritas seeit, multum abstulit mora fleui in telis eadem serri vis est, Sed infinitum interest uiruna excusso lacerto torqueantur an remissa manu esstuant gladius idem
stringit et transforai. nam presso articulo venerii, reseri:
suum idem es quod datur, sed interest quomodo detur. dum dulce, quam pretiosum est, si lius sibi agi non et est passus qui dedit, si dedisse, dum eat, oblitus estinam eorripere eum eui eum maxime aliquid praestes, dementia est et inserere eontumeliana merius. itaque non
26쪽
sunt exasperanda bene si ei nee quiequst in illis triste miseendum etiamsi quid erit, de quo velis admonere aliud tempus es trui VII. Fabius Vermicosus benesseium ab homine duro aspere datum panem iam Sum vocabat, quem esurienti 2 occipere necessarium sit, esse acerbet . Tiberius Caesar rogatus a Nepote Mario praetorio, ut aeri alieno eius suo curreret, edere illum sibi nomina ereditorum iussit hoc
non est donare, sed creditores convocare cum edita essent, eripRi ΝΘ90licitississe se peculliam solvi adiecta contumeliosa admota ition essecit, ut Nepos ne aes alie- . num haberet nec beneficium Iil eravit illum a reditori
3bus, sibi non obligavit Aliquid Tiberius seeutus estipulo, nolui plures esse, qui idem rogaturi eo urrerenti ista sorias se emem ratio fuerit ad hominiam inprobas e
piditates pudore reprimendas, beneficium vero dandi tota alia sequenda est via omni genere quod des, quo sit aeceptabius, adornandum est, hoc vero non est nesseium dare, deprehendere est. 1 ΙΙLat ut in transitu de Iiae quoque parte dicam quid sentiam, ne pinei yi quidem satis de eorum est donare iς nominias causa. ramen, inquit, ess
sere Tiberius nolo quidem modo quod vitabat potuit nam aliquo postea qui idem rogarent vivensi sunt, quos omnes iussit reddere in senatu astris alioni causas et ita 2 illis euritis summas dedit Non est illud liberalitas consura est. auxilium Est principale tribuitim est. Beneianeium non est, cuius sine rubore meminisSe non ossum ad iudi eum missus sum ut inpetrarem, causam dixi
I IX. Praeeipiunt itaque omnes auctores Sapientiae quae dana beneficia palam danda, quaedam secreto palam quae consequi gloriosum estJ, ut mi
litaria dona, ut honores ei quicquid aliud notitia pulsextarius ni rursus quae non produeunt ne honestiorem. saeiunx, sed succurrum histrini inu, e sinu, ignonuniae, lacito danda sunt, ut nota ni solis quibus prosunt.1 Interdum etiam ipse, qui iuvatur, sallenduς est, in habeat ne a quo aeceperit sectat. Α :
27쪽
e uas, ut aiunt, amie pauperi et paupertatem suam dissimulanti, epto autem et ne hoe quidem eontionis,
esse sibi in sumptum ad neeessarios usus, eum clammeeurrendum iudieasset, pulvino eius ignorantis saeculum subiecit, ut homo inutiliter voreeundus, quodHesiderabat, inusiniret potius quam aeeiperet Puid ergo illo ne usotet a quo cooperit ' primum nesciat, si hoc ipsum benes ei pars est, deinde multa alia laesam, multa tribuam, per qua intellet, ei illius studio n. denique illo nesei et a cepisse se, ego seiam me dedisse. Paetum est,r inmis. Parum, si senerare cogitas sed si, daret quo genere acet,pienti maxime prosaturiam erit, dabis, eontentus eris te in sin alioquin non benesaeere delectat, sed videri bene se eis-s . -Volo, inquis seiat. Debitorem quaeris. -Volo iniquoaseiat. uid, si illi utilius est nescire si lione suus, si 'grati iis non in aliam partem abibis ' Volo seiat. Itatu hominem non servabis in tenebris Non nego, quotion patitur res, percipiendum gaudium ex accipientis voluntate sin adiuvari illum ei oportet et pudet, si quot praestamus offendit, nisi siseondituri beneficium in aeta non mitto uidni Ego illi non sum indicaturus me de
disse, eum inter prima praecepta ae minime neeessaria sit, ne unquam Oxprobrem, immona admoneam quidem. Hae enim benefleti inter duos lex est alter sinum obli, vise debet dati, alter accepti numquam. I. Laeerat animum oti remit frequens, Irtiorum ommemoratio Libet exelamur quod illa triumvirali proscriptione servatus a quodam Caesaris amico exclamavit, cum superbiam eius serre non posseti .Redd me Caesari quousque dices ego i servavi ego eripui morti istud, si inuo arbitrio mentini, vita est. si tuo, mors est nihil tibi debeo, si me servasti, ut haberes quem ostenderes quousque me et eumducis quousque oblivise sortunae meae non sinis semel in triumpho ductus essem. Non est dicendum quid tribue urimus: qui admonetis est. non est inflandum non esimem aeria renovanda, nisi ut astu dando prioris adnuisne M. Ne aliis quissent narrare debemus. Miu Λ
28쪽
neheium taceat, narret qui accepit die e tur enim quoailli ubique laetanti benesteium suum: non negabis, inquit, o reeepissu et eum Espondisset, quando -Saepo quidem, inquit, et multi locis id est, quotians 3 et ubicumque narrasti. 4uid opus est eloqui quid aIionum ceu pare officium est qui istud facere honestius possit quo narrante et hoc laudabitur, quod ipso non narras. Inpratum me iudieas, si 'istud te taeente nemo seiturus est seuo adeo non est committendum, ut etiam si quis coram nobis narrabit, respondendum siti di issimus quidpin ille est maioribus honeste iis, Sed ego magis velle nae sei omnia illi praestare quam adhuc pra stitisse. et hae ipsa nn verniliter ne ea figura, quae quidam reiciunt, qua magi ad Se volunt notrahere 4 Deinde adicienda omnis humanitas. Pordet agri-eola quo sparsit, si labores suos destituet in semine. muli cura sata perducantur ad segetem nihil in fruetum
pervenit, quod non a primo usque ad extremum aequalis cultura prosequitur eadem benesteiorum ondiei est. 5 umquid ulla maiora possunt esse quam quae in liberos. patres conserunt hae tamen inrita sunt, si in insanitalegerantur, nisi longa pietas munus suum nutriat. dem ceterorum benefletorum eondiei est nisi illa adiuveris, perdes parum est stedisse, fovenda sunt si gratos vis habere quos obligas, non tantum des oportet be-
nincia, sed ames. Praecipue, ut dixi, parcamus auri bus. admonitio taedium uidit, exprobratio odium. Nihil aeque in henesteio vitandum est quam superbia. Quid opus adrogantia voltus quid tumore verborum ipsa
res te extollit detrahenda est inanis iaciatio res loque tu nobis tacentibus. Non tantum ingratum, sed invisum est benesteium superba datum. XII. C. Caesar dedit vitam Pompeio Penno, si dat qui non auferti deinde absoluto et agenti gratias porrexit osculandum sinistrum pedem seu excusant et negant ilinsolentiae eausa laetum, aiunt foeculum auratum, um aureum migarius distinerum ostendere eum volitisse
ita prorsus i qiud hi contumeliosum est, si vir eonsul
29쪽
M BENEFICIIS LIB. II. 11 - 14.
ris aurum et margaritas osculatus est et alioquin nullam partem in corpore eius eleeturus, quam purius Oseul retur Homo natus in ioc, ut mores liberae civitatis 2 Persica servitute mularet, parum iudicavit, si senator senex submissis honoribus in conspectu principum supplex sibi eo moro laeuisset, quo hostes leti hostibus Leuere invenit aliquid insta genua, quo libertatem dintruderet non hoc est rempublicam caleare et quidem . di et aliquis, nam potest ad rem pertinere, sinistro pede Parum enim laede furioseque insolens fuerat, qui de capite eonsularis viri foecatus auctiebat, nisi in os senatoris ingessisset imperator epigroAuos. XIII. O superbia magna sortunae o stultissimum imalum ut a te nihil aceipere iuvat ut omne beneneium
in iniuriam eonvertis ut te omnia nimia deleetant ut in omnia dedecenti quoque allius te sublevasit, hoc depressior es ostendisque tibi non desum agnoscere ista bona, quibus tantum inflaris qui equid das omimpis Libet itaque interrogare, quid se tantopere resupinei, 2 quid voltum habitumque oris pervertat, ut malit habere
personam quam laetem Iucunda sunt, quae humana fronto, eri leni placidaque tribuuntur, quae eum daret mihi superior, non exsultavit supra mo, sed quam potuit benignissimus sui descenditque in aequum et detraxit muneri suo pompam. Isti observavit idoneum tempus, iit in Oetasione potius quam in necessitate sue urreret. Uno modo istis persuadebimus, ne beneficia sua inso-3ientia perdant, si ostenderimus non ideo idori maiora, quia tumultuosius data sunt ne ipsos quidem ob ist cubquam posse maior videri. vanam ess superbiae magilitudinem et quae in odium etiam amanda perducat. XIV. Sunt quaedam nocitura. inpetrantibRs, iquae non dare, sed negare bene si eiu in est:
aestimabimus itaque u ιilitatem poti is quani voluntatem exentium saepe enim noxia concupibseimus ne dispicere quam perniciosa sint licet, quia iudicium interpellat adfectus. sed eum subsedi cupidi,tas, eum inpetus ille ilagrantis animi, qui eonsilium s
30쪽
cecidit, detestamur pernieiosos malorum munerum 2 auctores in frigidam aegris negamus et lugentibus ac sibi iratis ferrum aut amantibus quicquid contra se usurus ardor petit, si omnia quae nocitura sunt, inpenseae stilitasse, nonnumquam etiam miserabiliter rogantibus perseverabimus non dare. Cum initia beneficiorum suorum speetare tum etiam exitus decet et ea dare, quae 3 non iantum accipere, sed etiam accepisse deleet ei. Multi sunt qui die anti sei hoe illi non prolaturum, sed quillaciam rogat, resistere preeibus eius non possum viderit de se, non de me quaretur. Falsum est immode te et merito quidem, eum ad mentem bonam redierit, cum aeeessio illa, quae animum instammabat, remiserit: quidni eum oderit, a quo in damnum ae periculum suum 4 adiutus est AExorari in pernietem o ntium saeva bonita est quemadmodum pulcherrimum opus est etiam invitos nolentesque servare, ita rogantibus pestifera tu viri blandum et ambit odium est. Benesteium demus, quod in usu magis ac magis placeat, quod numquam in
malum vertat Peeuniam non stabo, quum numeraturum adultera sciam, ne in societate turpis laeti aut eonsilii inveniar si potero, revocabor si minus, non adiuvabo
5 seelus. Sive illum ira quo non debebat inpellit, Sive ambitionis ealor abdueit a tutis, in nullum malum virus a semet ipso aut a me petere patiar, nec committam, ut possit'irandoque dieerei siille amando me oceidit Saepe nihil interest inter amicoriis munera et hostium Din. quiequi illi aegidere optant, in il horum intempestiva indulgentia inpellit atque instruit, quid autem turpiusquam quod evenit frequentissime, ut nillil intersit inter odium et benesteium I . XV. Numquam in turpitudinem nostrama clitura tribuamus Cum summa amicitiae sit amicum sibi aequare, utrique simul consulendum est dabo egenti, sed ut ipse non opeam suecturam perituro, sed ut ipso non peream, nisi si futurus ero magni hominis mim
a gnae rei merees. Nullum beneficium da , quod turpibpeterem nee exiguum dilauibo in magna prosa