장음표시 사용
281쪽
NATUR QUAEST. LIB. VI. 1.2. 273 Ego vero hoe ipsum solatii Ioeo pono, et quidem valentissimi, quoniam quidem sine remedio timor stultis est ratio et rorem prudentibus exeutit, inprudentibus magna sit ex desperatioti securitas. o itaque generi humano 2 dietum puta, quod illi subita aptivitato inter ignes eth tem stupentibus dietum est I is ritu victis mulam sperare salusem. Si vultis nihil timere, opitale omnia esse U-3 menda Cireum spicit quam lovibus causis discutiamuri non ibus nobis, non humor, non vigilia, non somnus Sine mensura quadam salubria Sunt iam intellegetis ninguloria esse nos tra et inbecilla orpora, fluida, nonna agna molitione perdenda. Sine dubio id unum perieuli nobis Satis esset, quod tremunt terrae, quod subito dissipantur a superposita tenue L Issagni se aesumat, qui fulmina et motus terra re hi tusque formidati vult
ille inhee illi talis sibi suae eons eius uni erepituitam ita videlicet nati sutinis tam stadia forsiti membra, in ivine mapnitudinem crevimus et ob hoc nisi mundi partibus
molis nisi eoelum intonuerit, nisi terra subsederit, perire non possumus Unguiculi nos et ne totius quidem dolor, sse aliqua a latere eius seissura conficit Et ego timeam
terras u ementes, quem erassio saliva suffocat epo e timescam motum sedibus sui mare, et ne aestus m
iore quam solet eursu plus aquarum trahens superveniat,
eum quosdam sustinissaverit potio malo lapsa permees fluam stultum est mare horrere, eum siti di scias in posse perire Nullum solatium maius est moriis quam gipsa morialitas nullum autem omnium istorum, qua Extrinseeus terrent, quam quod innumerabilia perieula in ipso sinu sunt quid enim demensius quam ad tonitrita succidere et sub terram correpere fulminum metua quid stulbius quam timere nutationem aut subitos montium lapsus et ino uoties maris Scaea Iitus eiecti, cum mors
ubique praesto sit et undique occurrat nihilque si tam exiguum, quod non in pernielem generis humani satis v leat deo non debent nos ista confundere, tamquam Iplus mali in se habeant quam volgaris mors ut contra,
282쪽
cum sit neeessarium e vita exire et aliquando emittere animam, maiore orire ratione iuvet Neeesse est mori ubicumque, quandoque stet licet istantumus et se teneat suis sinibus ne ulla laetetur iniuria, supra m quandoque erit interest, ego illani mihi an ipsa se mihi inpo-8 nai didueitur et ingenti potentia nescio cuius mali rumpitur ei me in inmensam ultitudinem abducit quid porro mors levior in plano est qui habeo quod querar, sirenim natura me non vult iacere ignobili leto si milii inteit sui partem Egregie Vagellius meus in illo inclito
carmine ies eudendum est, inquit, mihi, e cocto cecistisse velim idem lieet distere si cadendum est, eadam orbe eone SO, non quia fas est optare publicam cludem, sed quia in iis mortis solatium est terrem quoque videre mortalem. 1 III. Illud quoque proderit praesumere animo, nihil horum deos sacere, neque ira numinum
aut coelum conculi aut terram suas ista est usas ha bent nee Ex imperio saeviunt, est quibusdam vitiis, ut corpora nostra, turbuntur et tune eum sacer videntur iniuriam, aeeipiunt. Nobis autem ignorantibus verum omni terribiliora sunt, ubique quorum metum rarit
auget levius accidunt a miliaria, et ex insolito formido maior est. 9uare autem qui equum nobis insolitum est quia naturam oculis, non ratione conprelaendimus neque cogitamus, quid illa sacere possit sed tantum quid se eerit. damus itaqu huius neglegentiae poenas tamquam 3 novis territi, eum illa non sint nova, sed insolita uuid eigo non religionem incuti mentibus et quidem publice, si v deficere sol visus est, sive luna, cuius obscuratio frequentior, aut parte sui aut tota delituit longeque m gis illae aetae in ransversum saee et coeli magna pars vivens et erinita sidera et plures solis orbes et stellae per diem visae subium trans ursus pnium multam post se lucem trahentium. Nihil horum sine timore miramur. . e eum limendi sit causa nescire, non est tanti seire, nolimeas . quanto sinus est causas inquirere, et quidem
toto in hoc intentum animo' nequo enim illo quiequam
283쪽
inveniri dignius potest, cui se non iantum commodet, sed inpendat. IV. uaeramus ergo, quid sit, quod terram 1 ab insimo moveat, quod lanti molae ponderis pei-lat, quid sit illa valentius, quod tantum onus vi sua I
helaetet, cur liodo tremat, nodo luxata subsidat, nunc in partes divisti discedat et alias linervallum ruinae suae diu servet, alias eito eonprimab, nune amnes magnitudinis notae convertat introrsum, nune novos exprimat, aperiat aliquando aquarum alentium venas, aliquando refrigersit, ignesque nonnumquam per aliquod ignotum an
lea montis aut rupis soramen emittat, aliquando notos et per secula nobile eonprimat. Mille miraeula movet M. eiemque ululat locis et desor montes, subris it plana, valles extuberat, novas in profundo in Sulas erigit Iaaee ex quibus causis accidant digl a res excuti. Puod, inquis, 2 erit pretium operae quo ni illum maius est, nosSe naturam neque enim quicquam habet in se huius materiae
tractatio Duelirius, eum multa habeat sutura usui, quam quo hominem tuamne ii sui detinet, ne mereede, sed miraculo eos itur. Inspieiamus ergo, qui sit, propter
quod haec aegidant quorum adeo est ni illi duleis inspectio, ut quamvi aliquando de ira tu terrarii volumen ediderim iuvenis tali 1en temptare in volae rim et
experiri, an aetas aliquid nobis aut a seientiam aut eerto ad diligentiam adiecerit. V. Causam, qua terra cone utitur, alii in ia qua esse, alii in ignibus, alii in ipsa terra,
alii in syiritu putaverunti alii in pluribus, alii
in omnibus bis quidam liquere ipsis aliquam
ox istis ausam esse dixerunt, sed non liquere, quae ESSel. Nunc singula persequar. Illud 2unt omnia dicendum est, opinione v interes parum exactas esse et rudes Cirea verun adime eriobatur. nova omnia erant primo temptantibus. Postea eadu in illa limata sunt et, si quid inust Luna est, illis nihilominus rosei ri debet aceeptum magni animi sui rerum natura latebras dimovere neque contentum exteriori eius adsp - 18
284쪽
etu introspieere e in de ii seeret descendere plurimum ad inveniendum contulit, qui speravi posse repo-
3 ripi eum excusassone itaque veteres audiendi sunt. Nulla res consummata est, dum incipit nec in hac tantum re omnium maxima atque involutissima, in qua, etiam eum multum acti erit, omnis lamen aetas, quod agat, inveniet, sed in omni alio nepotio longe a perseet suere prineipia. I VI In aqua letum est causam esse nec ab uno nec uno modo. liales Milesius istam te . ram subiecto iudicat humore portari et innare, sive a iudoeeadum vocas, sive magnum ara, sive alterius naturae simplicem adhue aquam et humidum elementum..isHae, inquit, unda sustinetur orbis velut aliquod grande a navigium et grave his aquis, quas premit Supervacuum os reddere causas, propter quas existimat pravissimam partem mundi non posse spiritu tum tenui fugaeique ςestari non enim nune de Ritu terrarum, sed de motu agitur illud argumenti loco ponit, aquas esse in causa,
quibus hic orbis agitetur, quo in omni maiore motu erumpunt novi lanies, sicut in navigiis quoque evenit, u si ine linata sunt et abierunt in latus, aquam sorbeant. quae in omni onerum eorum quae vehit, si inmodice depressa sunt, aut superfunditur aut certe dextra sinis is 3 que solito magis surgit. an opinionem esse salsam non est diu colligendum nam si terra aqua sustineretur,
et ea aliquando concuteretur, semper moveretur nec agitari illam miraremur, sed manere deinde tota eone aleretur, non ex parte numquam enim navis dimidia i etatur: nune vero terrarum non universarum, ed ex
parte motus est. Puomodo ergo fieri potest, ut quod i tum vellitur, totum non apitetur, si eo, quo vehitur, 4 agitatum est At quare qua erumpunt Primum omnium saepe tremuit terra ei nillil humoris novi fluxit. deinde si ex hae ausa unda prorumperet, a lateribus
terrae ireumfunderetur, sicut in fluminibus ae mari videmus incidore, ut incrementum aquarum, quotiens navigia desidunt, in lateribus maxime adpareat ad ultin umnon tam exima seret, quam tu die is , eruptio neque e-
285쪽
Iul per rimam sentina subreperet, sed fieret ingens inundatio, ut ex infinito liquor et serente universa. VII. Juidam motum terrarum aquae in pu Itaverunt, Sed non ex eadem causa. Per omnem terram, inquiunt, multa aquariam genera deeurrunt aliubi
perpetui amnes, quorum navigabilis euam sine adiutorio imbrium numitudo est hine Nilus per aestatem ingentes aquas invehit, hine qui medius inter parata et hostilia fluit Danubius ac Rhenus, alter Sarmalieos inpetus
cohibens et Europam Asiam quo disterminans, alter Gedimanos, avidam entem belli, repellens. Adice nune pa et tentissimos laeus et stagna populis inter se ignotis ei eumdata et ineluctabiles navigio paludes, ne ipsis quidem inter se pervius, quihus incoluntur deinde tot sontes, io eapita numinum subitos et ex occulto amnes vomentia tot deinde ad tempus coliceios torrentium inpetus. quorum vires quam ventinae iam breves. 0mnis aqua Srum et intra terram natura uetesque est illi quoque
alia vasto eursu deseruntur et in praeceps volutae e Iunt aliae languidiores in vadis refunduntur et lenitera quiete fluunt quis autem neget vastis illas reeeptae a Iis concipi et cessare multis ineptes locis non est diu probandum ibi multas aquas esse ubi orabinos sunt. De quo enim sus saceret tellus ad tot flumina edenda, nisi ex reposito multoque underet. Si ho verum est, necesse
εst aliquando illi amnis reserat et relidus ripis violem ius in obstantia oceurrat sic et motus alicuius partis, in quam flumen inpetum dedi et quam, done decreseat,
verberabit. otest seri, ut aliquam regionem rivus adnuens exedat aeraeeum trahat aliquam molena, qua apsa Superposita quatiuntur. Iam vero nimis oeulis permittit 5 nee illos scit producere ultra animum, qui non crediti ab seonidito terrae sinus maris vasti nec enim video, quid prohibeat vel obstet, quo minus habeatur in ab sconJdito etiam aliquod litus e per occultos aditus reeeplum mare , quod illi quoque tantumdem loe teneat aut sortassis o amplius, quo superiora cum tot animalibus erant dividenda obstrusa enim et sine possessore deseria
286쪽
liborius undis vacant quas quid vetat illi flues uare et
ventis, quos natae intervallum errarum est uanis aerereat inpelli otest ergo niato solito, orta tempestas aliquam partem terrarum inpulSam vela ementius conmo- Vere nam apud nos quoque multa, qua procul a mari
fuerant, subito eius Meessu vapulaverun et villas in prospe et eoinoeaias suetus, qui longe audiebatur, imvasit. Illic quoque potest recedere ac resurgere pelagus
insernum, quorum neutrum fit Sine motu superstantium. a VIII. Non quidem existimo diu te haesitaturum an credas ess subterraneos amnes et mare abseonditum iundo enim ista prorepunt, unde a nos Veniunt, nisi quod origo tumoris in elusa est Ape, cum vides interruptiana Τigrim in medio itinero siccari et non universum averti, est paulatim non adparentibus damnis minui primum, deinde consumi, quo illum putas abire nisi in obseura terrarum, utique eum videas emergere iterunt non minorem eo, qui prior fluxerat Nuid eum vides Alpheon, celebratum poetis, in Asthaia mergi o in Stelli rursus
tranSie et muri essiander amoenissimum sontem Arethu-3sam Nesci aulem inter opinion S, quibus enarratur Nili aestiva inun statio, et hane esse, a terra illum erumpere ei augeri non supernis aquis, sed ex infimo reddi, iis 3 ς quidem centuriones duos, quos Nord Caesar, ut aliarum virtutum ita veritatis in primis amantissimus,
ad investipandum caput Nili miserat, audivi narrantes longum illos iter peregisse, cum a rege Aetlliopiae instrueti auxilio commendatique proximis epibus pene- trassent ad ulteriora se is quidem aiebant, pervenimus ad inmensas paludes, quarum .exitum nee incolae noverant nee Sperare quisquam potest ita inplicatae aquis herba sunt et aquae nequo pediti eluptabiles nee naxi-gio, quod nisi parvum et untiis apax limosa et obsita palus non erat. Ibi inquit, vidimus duas petras, ex quibus ingens vis numinis excidebat Sed sive aput illa sive aecessi est Nili, sive tune naseitur sive i in ras ex Oriore meepta cursu redii: nonne tu eredis illam, quidquid est, ex magno errarum ae adseendet e
287쪽
liabeant enim oportet pluribus loeis sparsum humorem et
in inio coaetum, ut eruetur tanto inpetu possint. IX. Ignem ausan motus quidam et qui deni tnon ob eamdem causam iudieant inprimis Anaxagoras, iii Xistimat simili paene ex causa et aeraeoncuti et terram, em in inferior parte spiritus erassum astra et in nubes eoaetum eadem vi, qua apud nos
quoque nubila stangi solent, rumpit et ignis ex hoe eontis nubium cursuque elisi aeris emicuit hie ipse in ob via incurrit exitum quaerens ac divellit repugnantia, donee per angusta aut naelus es viam exeundi ad oelum, aut vi et iniuria seeit. Alii in igne causam quidem esse 2 sod non ob hoc iudieain, sed imi plurilbus Obrutus lueis
ardeat et proxima quaeque collSulnat. quia si quando
exesa deeiderint, tune sequi motum earum partium, quae subieetis adminiculis destitutae labant, donec eorrvorunt nullo oecuri ente, quod onus exeiperet tune hasmata, tune hiulus vasti aperiuntur, aut, cum diu dubitaverunt, Susterea Se quae Supersunt stantque eonyonunt. Hoc 3 apud nos quoqua vilemus accidere, quotiens incendio laborat pars civitatis cum exustae trahe sunt ii ut ordirupta, qua superioribtis sir amentum dabant, tune agitata fastigia eo neidun Et ta in diu deseruntur atque in- eerta sunt, donec in solido resed runt. X. Anaximenes terram ipsani ait sibi esse estusam imotus nee extrinsecus ineurrere, quod illam inpellat, sed intra ipsam ei ex ipsa quasdam enim partes eius deeidere, quas aut humor resolverit aut ignis exederit aut spiritus violentia excusserit sed his quoque eessuntibus non deesse propter quod aliquid abscedat aut revellaturinam primum omnia vetustate labuntur nec quicquam tu 2 tum a Seneelut est liae solida quoque et magni roboris carpit itaque quemadmodii in ne disiciis veteribus quae Iam non pereussa tamen deeidunt, cum plus ponderis habuere quam virium, ita in hoc universo terrae eorpore evenit, ut paries eius vetustate solvantur, solutae eadunt
et tremorem superioribus adserant, primum, dum abse duni nihil enim usique ima una sine motu eius, cui
288쪽
haesit, abscidi iuri deinde eum ceciderunt, solido exmptas resiliunt more pilae, qua eum eoeidit, exsultat ac saepius pellitur, totiens a solo in novum inpetum missa. Si vero in stagnantibus aquis delata lint, hi ipse casus
mei a eoneutit Mini, quem subituni istumque inlisum ex alto pondus eiecit. εXI. uuidam ignibus quidem adsis nant hune
ire morem, sed aliter. Nam eum pluribus Ioeis se veant, necesse est ingeniem vaporem sine exitu volvant, qui vi sua spiritum intendit ei, si uerius instet, opposita diiundii si vero remissior sint, nihil amplius quam movet vidumus aquam spumare igne Subiecto quod in hae aqua lacit inclusa et an sta, multo magis illum a cere redamus, eum violentus ae vastus ingentes aquas metiat tunc ille vaporatione fluctuantium undarum quie- quid pulsaverit, Sitatur. 1 II. Spiritum esse, qui mi, eat, et plurimis et maximis auctori hus piae et Mehelaus antiquitatis diligens ait lini Venti in eo nem terrarum deseremur. deinde ubi iam omnia spatia plena sunt et inquantum aer potuit, densatus est, is qui supervenit Api, ritus, priorem premit et Elidit a frequenti hus plagis pri-2mo cogit, dein te perturbat. une illo si uaerens oeum omnes angustius dimovet et claustra sua eonatur effringere si evenit, ut terrae spiritu luctant et lagani quaerente moveantur. Itaque eum terrae motus futurus est,
praecedit aeris tranquillitas et quies videlicet, quia vis spiritus, quae e eitare venio solet, in inferna sede retinetur. Nune quoque eum hi molus in Campania fuit, quamvis hiberno tempore et inquieto, per superiores dies
3 eoolo aer stetit. Puid ergo numquam stante vento terracone sa est Admodum raro duo simul navere ventii fieri tamen sit potest sit solsit quod si recipimus et constat duos ventos rem simul gerere quidni aceidem pos sit, ut alter superiorem aera agitet, ulter in erum
I XIlI. In hae sententia licet ponas Aristotelem ei diseb pulum eius Dieophrasi mi, non ut Graecis visum est divini, tamen et duleis oloquii virum et nitidi sine labore.
289쪽
NATUR. 9UAEST. LIB. I. 10 14. 2819uid utrique placeat exponam. Semper aliqua evaporatio est a terra, quae modo arida est, modo humido mixta. Hae ab infimo edita et in quantum potuit, elata, cum ulteriorem locum, in quem exeat, noli habet, retro sertur atque in se revolvitur deinde rixa spiritu reeipr eanus iaciat obstantia et, sive interclusus, sive per angusta enisus est, motum a tumultum eiet. Strato exueadem schola est, qui hanc parbem philosophiae maxime coluit et rerum natura inquisitor fuit. Huius late deere- tum est i Frigidum et ealidum semper in eontraria abeunt, Una ossa non possunt eo rigidum confluit, unde vis calida discessit, et invieem ibi ealidum est undo rigus expulsum est. o quod dico Verum 8sse traque in contrarium agi, exutoc tibi idpareat hiberno tena 3pore, eum supra terram frigus est, eatent pulei nec minus
specus atque omnis sub terra recessus, quia illo se calor illusit superiora possidenti rigori cedens qui cum in inferiora pervenit et eo se, quantum poterat, ingessit, quo densior fio validior est huic alius supervenit, euine eessario congregatus ille iam et in angustum pressus loco cedit Idem fereontrario evenit, cum vis maior frigidia inlata in avernis est quiequid illle alidi latai frigori
edens abit in anpustum et magno inpetu agitur, quia non patitur utriusque natura concordiam nee in uno moram. fugiens ergo et omni modo eupiens excedere proxima quaeque demolitur ae iactat ideoque antequam terra bmoveatur, solet mugitus audiri ventis in abdito tumultuantibus. nee enim aliter posset, ut ait noster Vergilius sub pinous moire solum et i a celsa moveri, nisi hoc esset ventorum opus. Vices deinde huius p AEgnae sunt desit calori conpregatio ae rursus eruptio. tune rigora conpescuntur et sue edunt mox futura potentiora dum alterna vis eursat et ultro eitroque spiritus
XIV. Sunt qui existiment spiritu quidem et Inulla alia ratione tremere terrum, sed ex aliae ausa, quam Aristoteli placuit. 4uid sit, quod ab his dieatur, audi corpus nostrum et sanguine inem
290쪽
gatur ei spiritu, qui per sua itinera decurrit habemus
autem angustiora quaedam receptaeula animae, per quae nilii amplius quam meat, tuaedam patentiora, in quibus eoiligitur Et uncte dividitur in partes. Sic tio totum terrarum omnium corpus et aquis, quae vicem sanguinis
tenent, et ventis, quos nihil aliud quis quam animam voeaserit, pervium est hae duo aliubi eurrunt, aliubi eo istunt. Sed quemadmodum in corpore nostro dum bona valitudo est, venaraim quoque inperturbata mobilitas modum servat, ubi aliqui adversi est, e niteat crebrius et suspiria atque anhelitus laboranti ac lassi
signa sunt ita terris quoquo dum positio naturalis est, inconeussae manent eum aliquid peceatur, tun velut aegri corporis motus est, Spiritu illo, qui Odestius see fluebat, et vehementius et quassante vena SuaS, nec,
ut illi paulo ante dicebant, quibus animal placet esse te rami nam si hoc est, quemadmodum animal tisa vex lionem sentiet neque enim in nobis labris alias partes
mordacius inpellit, sEd per omnia prisi aequalitate diseu 3rit. Vid ergo, numquid intret in illam spiritus ex cireumfuso aere, qui quamdiu habet exitum, sine iniuria labitur . si transsit alicquid et incidit, quod viam elaudat, tunc oneratur primo infundente se a tergo aere deinde per aliquam rimam maligne fugit et hoc aerius sertur, quo angustius id sine pugna non potest seri, nee pugna Sino
motu. At si ne rimam quidem, per quam esstuat, i venit, e globalus illi e larii et huc atque illo circumagitur aliam deicit, alia intercidit, eum tenuissimus idemque sortissimus et inrepat quamvis in obstruet et quiequio
intravit, vi sua didueat a dissipeti tune terra laetatur aut enim datura vento loeum diseedit aut eum dedit, in ipsam, qua illum emisit, cavernam undamento spoliata
XV. Puidam ita existimanti Terra multis locis perforata est nec tantum primos illos aditus habet quos
velut spiramenta ab initio sui recepit, sed mullos illi ea sus inposuit aliubi deduxit, quicquid superno terreni erat, qua alia torrem laedidero, ista aestibus maznis