장음표시 사용
291쪽
dirupi a patuerunt Per hae intervalla intrat spiritus, quam si inelusit mare et aluus adegit nee ssuetus retro abire permisit, tune ille exitu simul restiuulue praeeluso volutatur et, quia in rectum non poteS tendere, quot illi naturale est, in sublime se intendi et terram prenientem diverberat.
XH. Etiam nune di dendum est, quod pleris- 1que auetoribus placet et in quod fortasse si ex
discossio. Non esse terram sine spiritu palam stria o tantum illo dico, quo Se lene a partes sui iungit, qui inest etiam saxis mortuisque eorporibus, sed illo dico vitali et vegeto e alento nania hune nisi haberet, quo-nmdo tot arbustis Spiritum insuntorsit non aliunde viventibus, et tot salis quem adnio dum tum diversas radices aliter atque aliter in se mersas foveret, quasdam summare reptas arae, quasdam altius traetas, nisi multum haberet anima tam multa, iam varia generantis et hausiuatque aliariento ses educuntis 3 Levibus adhue argumen 2
iis ago votum hoe eoelum, quod ignei, aether, mundi
Summa pars, et audit . onmes hae stellae quarum desiniri non potest numerus omnis hi eoelestium eo eius et, ut alia praeteream, hic iam prope a nobis agens eursum sol,ιὶ omni terrarum ambitu non semel maior. alimentum extorra irabunt et inter se partiuntur nec ullo alio selli et quam halitu terrarum sustinentur hoc illis alimentuna, hie pastus est. Non posset autem tam multa tantoque se 3 ipsa maior nutrire, nisi plena esset animae, quam Perdiem ac noctem ab omnibus partihus sui landit fieri enim
non potest, ut non multum ei supersit, ex qua tantum stetitur ac sumitur et ad tempus quidam, quod ex at, nascitur nec eli in esset peretinis illi copia sullaebur iuto coelestia Diritus, nisi invicem ista ex urrerentis in aliud alia solverentur sed tamen necesse est abunde ae
plena sit e ex condito proserat Non est ergo dubium. quin mullum spiritus interlate ui et ea ago terra spatia aer latus obtineat. 9uod si verum est, nee esse est id
saem moveatur, quod re mobilissima plenum est. numqvid enim dubium esse euiquam posest quin nihil sit
292쪽
tam inquietum quam aer, tam versabile et latione
gaudens I XVII Sequitur ergo, ut naturam suam exerem et
quod semper mousiri vult, aliquando et alia moveat. Id quando fit quando illi cursus interdictus est nam quam- 'iu non inpeditur, ii placide cum bipenditur et retinetur, insanii et moras suas abrumpii, non aliter 'tuun ille rem di natus Araxes. 2 quaindiu illi Milis et liber est alveus, primas quasqus
aquas explieati ubi saxa in anu vel casu inlata repressere venientem, tune inpetum mora quaerit et quo plura opposita sunt, plus invenit virium omnis enim illa unda, quae a tergo supervenit et in se ereseit, eum onus suum sustinere non potuit, vim ruina parat et prona cum ipsis,
quae obiaeebant, sugit. Idem spiritu fit, qui quo valentior agiliorque est, eluus eripitur et vehementius sepium omne distu avi ex quo minus ni se ille ei esus parus, sub qua 3 pugnatum est. 9uod dieitur verum esse ex illo probaturi
saepe eum Errae motus suit, si modo pars eius aliqua dirupta est, inde ventus per multos dies luxit, ut traditur eo laetum motu, quo Clinteis laboravit apud Asclepiodotum invenies, auditorem Posidonii, in his ipsis quaestionum naturalium causis invenies et apud alios auctores hiasse uno loco terram et inde non exiguo tempore spirasse ventum, qui sei licet illud te ipse sibi Meerat, per quod serebatur. 1 X I. Maxima ergo causa est, propter quam terra
moveatur, spiritus natura ei ius et Ioeum e loco mulans. hie quamdiu non inpellitur et in vaeanti spatio latet laeet 2 innoxius nee cireum ieetis molestus est ubi illum extrinsecus superveniens causa soIlieitat conpellitquct et in aditum agit, si licet adhue, edit tantum et vagatur ubi erepta discedendi saeuitas est et undique obsistitur tunemum cum murenire 'iunturimum claustra fremum,
quae diu pulsata convellit aestae ini, eo aerior, quo eum 3 mora valentiore luelatus est. Deinde cim ei rea perlustravit omne, quo tenebatur, nee potuit evadere, inde, quo
293쪽
maxime in paetus est, resilit et aut per oeeulia dividitur
ipso terrae motu raritate saeta, aut per novum volnus emicuit, ita eius non potest vis tanta cultiberi nee ventum tenet ulla conpages solvit enim quodcumque vinculum et onus omne fert se eum ususque per urinima
laxameninui superat indomita naturae potentia, Iliberatari, utique eum eone italus sibi ius suum vindieati Spiri . ius vermi invidia res est nihil erit quod
laesuries tenti senim istesque sonoras imperio premat ae τι lis e carcere frenet. Sin dubio poetae hun e voluerunt videri areerem, inbus sub terra clausi latereni se hoe non intellexerunt, ne id, quod clausum est, esse adhuc ventum, nec id, ciuod ventus est, posse iam claudi nam quod in elauso est quiesei et auris statio ostr omnis in fuga ventus est. Κtianinune Et illud aeeedit his argumentis, per i uod ad ij pareb, quod motum Alei Spiritus, quod eorpora quoque nostra non aliter tremunt, quam si spiritum liqua causa perturbet, cum timore contraetus est, eum sene
eius iungueseit et venis torpentibus mareet, eum rigore inhibetur aut sub accessionem cursu suo dei eitur nama quamdiu sine iniuria pernuit et ex more proeedit, nullus est tremor corpori cum aliquid oecurrit quod inhibeat eius ostieitum, tune parum potens in perserondis his, quae suo vigore tenebat, desie iens concutit, qui equid integer
XIX. Metrodorum Chium necesse est au-1diamus, quod vult, sontentia loeo digentem non enim permitto mihi ne eas quidem opinione praeterire, quuS inprobo, eum satius si omnium eo piam fieri et quae clumnamus improbare potius quam praeterire quid ergo dicit 3 9uomodo eum in dolio cantantis vox illaibitur J 2 per totum eum quadam diseussione pereurrit ae resonat et tam leviter mota tamen ei reui non sine tactu eius ti
multuque, quo inclusa est sic spelunearum sub terra pendentium vastitas habet aera suunt, quem simul alius superne incidens pere sit , aliut non aliter quam ista,
294쪽
de quibus paulo ante retuli, inania indito et amore sonu
I XX. Veniamus nune ad eos, qui omnia ista, quae retuli, in ausa esse dixerunt aut ex his plura i Democritus plura putat ait enim, inotuit alimrundo spiritu fieri, aliquando aqua, aliquam do utroque. et i ho modo prosequituri Aliqua pars terrae eonem os t. in hane aquae vis confluit ex hac est aliquid tenue et deteris liquidius hoc eum superveniente gravitate reieci uni est terris inliditur et illas movet nee enim fluetuari potest sine motu eius, in quod inpingitur.
2 Etiamnunc quomodo de syiritu dieebamus, de aqua quoque dicendum est tibi in uitium locium coniecta est e capere se desiit, aliqii incumlit et primo iam 'Ondero aperit, deindo inpetu ne enim exir nisi per devexum
potest diu inelusa ne in dilectum cadere moderate aut 3 sino concussione eorum, per quae vel in qua cadit. Si vero, cum iam rapi coepit, aliquo loeo subsistit et illa vis
fluminis in se revoluta est, in continentem terram repellitur et illam, qua part maxime pendet, exagitat. Proiniere aliquando madefaeta tellus liquore penitus accepto altius sedit et fundus ipse vitiatur tune ea pars premitur, in quam maxime aquarum vergenti uni pondus incli- nat Spirittis Epo nonnumquam ii stellit undiis et, si vehementius institit, eam scilicet parten terrae movet inquam coaetas aquas intulit nonnumquam in terrena itinera coniectus et exii uni quaerens movet omnia ei terra quoquo penetrabilis ventis est et spiritus subtilior est, quam ut possit exeludi, si vehementior, quam ut 5 sustineri concitatus ae rapidus. Omnes istas posse esse causas Epicurus ait plures qu alias temptat et alios, qui aliquid unum ex istis esse adstr maverunt, eorri 'it, eun si arduum de his, quae con-6iectura sequenda sunt, aliquid certi promittere. Ergo, ut ait, potest terram eon movere aqua, si partes aliquas
eluit et abrasit, quibus desiit posse extenuatis sustineri, quod integris serebatur Potest erram eon movere inpressio spiritus sinasse enim aer alio intrante aerei agitatur.
295쪽
NATUR PUMST LIB VI 20 - 22. 287 fortasse aliqua parte subito decidoni percutitur et inde
motum apit fortasse aliqua pars terrae velut columnis quibusdam a pilis sustinetur, quibus vitiatis te re edentibus tremit pondus inposituin fortasse alida vis spiri Itus in ignem versa et fulmini similis cum magna strage obstinatium sertur fortasse palustres et iacentes aquas
aliquis natus inpellit et inde aut ictus terram malit aut spiritus agitatio ipso motu erescens et se inellans ab imo
in summa usque perfertur. Nullam tamen illi plaeet eausam motus esse niaiorem quam spiritum
XXI. Nobis quoquo placet tune spiritum 1eSSe, qui OSSit tanta conari, quo nihil est in
rerun natura potentius, nihil acrius, sine quo nec illa quilem, quae vehementissima sunt, valenti ignem Spiritus concitat aquae, si ventum leti alias, inertes sunt illine demum inpelum sumunt illas mi natus. ι potest dissipare magna spatia terrarum et novos montes subiectus extollere et insulas non ante visas in medio iliari ponere Theren et Dierasiam et hane nostrae aetatis insulam, spe elantibus nobis in Aegaeo mari natam, quis dubitet quis in lucem spiritus vexerit
Duo genera sunt, ut Posidonio placet, qui-2lbus movetur terra utriusque nomen est pro 'rium: altera gusteus Si Est eum terr quatitur et sursum aedeorsum movetur, altera inclinatio, qua in latera n tat navigii more. ego et tertium illust existimo, quo nostro voeabulo si alunt est non enim sine causa tro morem terrae dixere maiores, qui utriqu dissimilis est. nam nee sue cutiuntur tune omnia ne inclinantur, sed vibrantur ros minime in huiusmodi eas noxia, sicut. Ionge pernieiosior est inelin alio eoneussione nam nisi celeriter ex ultera part properaverit motus, qui inclinata restituat, ruina necessario sequitur. XXII. Cum dissimiles ii motus inter se sunt, tum te a Sae quoque eorum divorsae Sunt prius ergo de motu quatiente dicamus. Si quando mapna onera per vicos vehiculorum plurium tracta sunt et rotae maiore
nisu in salebras inciderunt, terram eoneuti senties. Asel
296쪽
plodotus radit, eum petra e latere montis abrupta eeeidisset, aedificia vicina tremore conlapsa suntl. deui sub terris fieri potest, ut ex his, quae inpendent, U-pibus aliqua resoluta magno pondere a Sono in Subiacentum avernam cadat eo vehementius, quo ut plus
honoris venit aut alsius, et sic conmovetur omne te et uni3 ematae vallis. Me tamen pondere suo abscindi saxaeredibile est, sed eum lumina supra erantur, adsiduus liminor commissuras lapidis extenuat et otidie his, ad quae religatus est, aufert et illam, ut ita dieam, utem, qua eontinetur, abradit deinde longa per aevum dimin tio usque eo infirmat illa, quae cotidie adtrivit, ut d . sinant esse oneri serendo inne saxa vasti ponderis de-eidunt, tunc illa praecipitata rupes qui equid ab imo redi
percussit non passura onsistere
eum soni, penu eloruere omnia visa rvente, ut ait Vergilius nosteri. XXIII. Huius motus succutientis terras haec
erit eausa ad alteram transeo. Rara terraeis tura est multumqu habens aeui per has raritates spiritus sertur, qui, ubi maior influxit nec emittitur, eone utit 2 terram. Hae placet et aliis, ut paulo uni retuli, causa si quid apud te proseetura'Estium turba est hane etiam Callisthenes probat, non contemptus vir. sui enim II inobile ingenium et iuribundi regis inpatiens hic est Alexandri erimen aeternum, quod nulla virtus, nulla a bellorum selieitas redimet nam quotiens quis dixeriti, oecidit Persarum multa milia r opponetur. et alii,sthenem quotiens dierum eriti Oeeidit Dareum, penes quem tum maximum rFnum erat i opponetur: et Callisthenem. quotiens dicium erit: omnia oeeano tenus vicit, ipsum quoquct temptavit novis e lassibus et imperium ex angulo Thraeiae usquo ast Orientis terminos protulit si ieetur, sed Callisthenem Oedidit. Omnia liget antiqua ducum regumqua exempla transierit, ex his, quas
4 feeit nihil tam mag num erit quam scelus hoc callisthenes in libris quibus describit, quemadmodum Helico Burisque mersae sunt, ius illas casus in mare vel in
297쪽
NATUR PUAEST Lm VL 22 24. 289.issas tum inmersit , dicit id quod in priore paris dilatum
est. Spiritus intrat terraim per oeeulta soramina, quemadmodum ubique, ita et sub mari deinde eum obstrue ius est ille trames, per quem descenderat, reditum autem illi a tergo resistens aqua abstulit hue et illuc refertur et sibi ipse occurrens terram Iabesaetat. Ideo frequentissime mari adposita vexantur et inde Neptuno haec adsignata est maris movendi potentia. uisquis primas literas Graecas di est, sest illum apud Ilomerauniῖνο σίχθονα
IU: Spiritum esse huius mali ausam et I i pse eonsentio de illo disputabo, quomodo
intret hic spiritus, utrum per tenui soramina nec te illis onprehensibilia an per maiora ac patentiora, et utrum ab imo an etiam per summa terrarum. oecinere 2 clibile est nam in nostris quoque eorporibus euiis spiritum respuit neque est illi introitus, nisi per quem trallitur, neque eonsistere quilem a nobis receptus pose
est nisi in laxiori eorporis parte. non enim iniuriem pulpas ve, sed in viseeribus et patulo interioris parus -- cessu conmoratur. Idem de terra suisimilat i ves ex3hoe, quod motus non in summa terra circaue summa est, sed subter et ab imo huius indicium, quod altitudinis profundae maria in tantur, molis se iliret his, supra quaesus Bunt ergo verisimile est terram ex alto moveri et ili te spiritum in cavernis ingentibus eo ne ipi. Immo, inquis, de cum rigore inhorruimus, tremor sequitur, si terras quoque spintus
extrinseeus ae fidens quassat.' quod amno modo potest fieri algere enim debet, ut idem illi a seidia cimod nobis,
quos externa musa in horrorem agit aecidere autem te rae simile quiddam nostrae adlaetioni, sed non ex similiearia oneesserim. Illam interior et altior iniuria debei 5 inpellere cuius rei argumentum vel maximum hoc potest esse, quo cum vehementi motu adapertum ingenti ruina solum est, tolus nonnumquam urbes et reeipit hiatus ille et abscondit. hueydides ait circa Peloponnesiae helli fitempus Atalanten insulam aut totam aut eerte maxima ex
298쪽
parte supplessam dem Sidoneaesdisse sidonio erada. nee ad hoc testibus opus esti heminimus enim terris imierno motu divulsis, ioea disieeta et eampos inierisse. quod iam dieam, quemadmodum εxistimem
XXV. Cum spiritus magna vi vaeuum terrarum loeum penitus opplevi coepitque rixari et de exitu cogitare, latera ipsa, inter qu* Iatet, saepius pereuut, supra quae urbes interdum sitae sunt haec nonnumquam adeo eou-cutiuntur, ut aedificia superposita proeumbani, nonni quam in tantum, ut parietes, quibus sertur omne tegimen eam decidant in thim subtervaeantem locum totaeque et urbes in inmensam altitudinem vergant. Si velis cre--dere; aiunt aliquando ssam lympo'ohaesisse, deinde terrarum mola Eeessissa e 11ssam unius magnitudinem montis in duas partes tune effugisse Peneon, qui pallii des, quibus Iaboravit Thessalia, si eavit abductis in se, quae sine exibu stagnaverant, aquis Ladon numen inter Elin et Megalenpolin medius est, quem terrarum motus 3 Utilit Per hoc quid probo in laxos meus - quid enim aliud adpellem loca vaeua sub terra' - spiritum
convenire quod nisi esset, apii te irarum spatia commoverentur et una multa litubarenti nunc exigua partes laborant nee umquam per lueenta milia motus extemditur. Ecce hie, qui inplevit sabulis orbem, nee trahs .seendi C mpaniam duid meam, cum choleis tremuit Thebas stetisse eum laboravit Aegium, uina propinquas illi Patras de movi nihil audisse' illa vasta concussio, 'quae duas suppressit urbes, Hellem et Burin, circa Ae vium e Misit. Adparet et , in ianuam spatium minum protendere, quantum illa sub terris vaeanus luet inanitas
paleat. XXVI. Poteram ad hoc probandum abuti auctoritalem morum virorum, qui Aegyptum numquam tremuisse tradunt rauonem autem huius rei hanc reddunt, quod ex limo tola coner everit tantum enim, si Homero fides est, aberat a continenti Pharos, quantum navis diurno cursu
meta plenis lata velis potest, sed eonlinenti Maioxa est:
299쪽
turbidus enim testuens Nilus miliumque saeum eoeniam ahens et id subinde adponens prioribus terris Aepyptumntinuo incremento semper ultra tulit inde pingui et ibinos soli est ne ulla intervalla in se trahet, sed erevi in solidum arescente limo, cuius pressa erat et sedens str eiura, eum partes glutinarentur, nec quie quam inane intervenire poterat, eum solido Iiquidum ac molle semper
Me ederet. Sed movetur et Aegyptus et Delos, quam 3 imus stare iussili otumque e Meilii ei e immere sensos. hane philosophi quoque, credula natio, dixerunt non moveri auctore Pindaro Thucydides ait antea quidem
inmotam misso, sed ire Peloponnesiacum bellum tremuisse callisthenes et alio tempore ait ho aeeidisse εInter multa, inquit, prodisia, quibus denuntiata est rum urbium, Helices et Buris, eversis fuere maalmeis tabilia eorumna ionis inmensi et Delas vitam quam ideo stabilem videri vult, quia mari inposita sit habegiquei conema rupes ex saxae pervia, qude dent depreliei ino
aeri reditum. Glio ei insidas esse demoris soli urbesque eo iuuores, quo propius ad mare Me essemini. Falsa 5haee esse Pompeii et Herculaneum sensere. Adice nune, quo omnis ora maris obnoxia est motibus sic Paphos non semel eorruit, sic nobilis et huic iam familiaris malo Nicopolis cyprum ambit altum mare et agitatur Tyros et ipsa tam movetur quam diluitur. Hae sere ausae redduntur, propter quas trema terra.
XXV f. seu aestam tamen propria in hoc Cam-i pano motu accidisse narrantur, quoruna ratio reddenda est Aiuiit enim exeontarum ovium resem animalum in Pompeiana regione. Non est, quare hoe putes ovibus illis timore aecidisse. Diximus et solere post magnos terrarem motus pestilentiam fieri, nec id mirum est multa enim morbi sera in alio latenti aer ipse, qui vel terrarum culpa vel pigritia et aeterna nocte torpescit, rariscli aurientibus est vel eorruptus internorum i*nium vitio, eum es lonς situ emissus, purum Is
300쪽
: uno liquidumque maeulat ae polluit insuetumque dueen
a libus spiritum adseri nova genera imorborum. Puid, quod aquae quoque inutiIes pestilentesque in abstito latent, ut qua numquam Sus exerceat, numquam aura liberioreverberet crassa itaque et gravi ealikin sempiternaque ieelae nihil nisi pestiferum in se Et corporibus nostris contrarium habent aer quoque, qui mixtus est illis quique inter illas paludes iacet cum emersit, late vivum suum sparuit et haurientes neeal. stellius autemsecora sentiunt, an quae pestilentia incurrere scies, quo avidioras uni aperto eoelo plurimum inuntur ei aquis, quarum, maxima in pestilensi eulpa est oves vero moIlioris. n iurae, quo propiora terris serunt eapita, corruptas esse non miror, eum adflatus agris diri circa ipsam humum exreperint nocuisset ille et hominibus, si maior exisset. sed illum opia aeris si eri exstinxit, antequam, ut ab homino posset trahi, sumeret 1 XXVIII. Multa autem terras habere mortifera vel ex hoe intellege, quod tot venena nascuntur n'n manu seM-sa, sed sponte solo seilicet tabenis ix boni ita mali s
mina. Quid, quod pluribus Italia loeis per quaedam
soramina pestilens exhalatur vapor quem non homini dueere, non serae tutum est aves quoque si in illum in-eiderint, antequam eoelo meliore leniatur in ipso volatu cadunt liventque eorpora et non aliter quam per vim eli-2 sae mees tument. Hie spiritus quamdiu terris continetur tenui foramine fluens, non plus potentiae habet, quam
ut despeetantia ei ultro sibi inlata eonneiat ubi per seculaeonditus tenebris, tristitia linei crevit in vitium, ipsa ingravescit mora, peior quo mior eum exitum nactus est, aeternum illud umbrosi moris malum et infernam
noetem volvit a regionis nostrae aera insus eat vincun-xtur enim meliora peioribus. Tune etiam ille spiritus purior transii in noxam indo subitae continuaeque mortes et monstros genera morborum ut ex novis orta eausis. brevis aut longa clades est, prout vitia valuere, nee prius pestilentia desinit quam spiritum illum gravem oercuit laxitas coeli ventorumquo laetatio.