장음표시 사용
101쪽
st De era anni forma,hrari possit: quod quidem iam pridem factum esse depre
hendimus, cum Numerus cycli lunaris r s. exempli causa, qui in Calendario ante Breuiarii Rom. emendationem, Diei. Ianuarii erat adscriptus; post, Die primo eiusdem mensis adscriptus sit; ut Novilunia suo tempore inuenihi possent. Cum igitur in Calendario praefatos numeros & iuxta more, quo hucusque usa est Ecclesia, & iuxta ueram supputatione adscripserim: ne in futurum retrocedant, sed suo fungantur officio, opem eis adhibenda arbitrati sumus : quod quidem quonam pacto faciendum sit, in sequentibus patefaciemus.
De casu Numeri doli lunarum Calendario ad ripti, deque
V M vero non liceat, numeros cycli lunaris in Ca
lendario affaeos; ex propriis sedibus ammouere ecumque ij post incrementum unius diei(ut docuimus neque ueras, neque medias coniunctiones& oppositiones in posterum minime possint demonstrare: accidit,ut Vnitas(exempli gratia quae in Calendario die i8. mensis Martis assixa ostendit Novilunium anni futuri in nouati is 8 i. vel Numerus s. sub die quinto eiusdem mensis anni ueteris, accessione unius diei,sicut in praecedentibus diximus, nequaquam sint idonei demonstrare lunationes, ei dem fieri diebus, nisi aliquo modo adiuuentur. quia, & si die 18. aut s.praefati mensis diovilunium fieri indicaverin t: non tamen ita erit; sed in diem sequentem, hoc est siue in die as. siue in s. erit transferendum. Quam ob rem, praefati Numeri post singulos o 6. aliqua reparatione indigebunt, atque iterum post gio. Annos, cum huiusmodi temporum interuallis dies unus anticipationis integretur. Vt autem aliqua reparatio eis adhibeatur e sciendum est, ut doctissimus uir Alexander Picolomineus Archiepiscopus Patrensis, acina chiepiscopatu Senensi coadiutor annotauit in Cap. a. Compendii
102쪽
Siuo de Rem eius emendatione. Upendij peritissimi Aloysij I iiij quod, sicut ex intercalatione
diei in mense Februario in anno bissextili, novilunia uiden tur maturius ad principium mensis Mariij, unius diei spatio, quarnipsi Numeri cycli lunaris ostendunt, fieri: sic e contrario Vnius diei abieci sone uersus finem uidentur per unum diem quasi retrocedere, ac tardius fieri . ut in hoc exemplo
2s. 26. 2 T. 28. 2 s. s. a. g. q.
Dies Februarij. Dies Mariij. demonstratur. Nam, cum et s. dies Februarii in anno bisse illi transeat in primum Marti j , &primus huius mensis in se cundum , ac deinceps: uidentur Numeri praefati, quas uersus principium mensis procedere; cum numeruS cycli R. secudo diei Martis adscriptus transeat in primum ;&r . quarto appositus transeat in tertium, quod etiam s. diei quinto attributus, in diem quartum transire uidet tir. quod quidem obseruandum erit in inquirendis Noviluniis lingulis annis bissextilibus. Contra uero si ex Februario anno bissextili dies unus abiiciatur, ita, ut relinquantur dies a R. tantum : proculdubio praefati Numeri cycli in mense Martio uidetur uersus eius finem protendere: ut apparet in exemplo.
E X E M P L V M. Dies Februarii. Dies Mariij.
In Anno bissextili. 23. 26 . 2 p. 28. 2y. I. 2. S. q. s Numeri cycli lunaris. 3. II. I se. 8. 16. s. In communi. 2s. 26. 2 . 28. I. 2. 3. q. s. c.
103쪽
Ex qu o constat, anno illo, in quo fit additio diei mense Februario, Lunationes per unu m diem Numeros cycli in caledario adscriptos anticipare; contra uero, quando prauatus dies de Februario demitur, per unum diem similiter retrocedere,&uersus finem mensis procedere. Quapropter, abi ctione, atque additione unius diei in mense, mani testum est,
Numeros cycli in sequenti mense ossicio demonstrandi No-xillunia illis diebus, quibus in Calendario sunt adscripti, fungi non posse, sed in diebus uelim mediate sequentibus, uel
praecedentibus. Cum igitur oci. annorum spatio, ut alias docuimus, ad stabiliendam uerni Aequinoctij sedem ab Anno unus dies demendus sit: quotiescunque au Annum sequentem peruentum fuerit, a die et s. Mariij, quod erit caput sequentium annorum ii f. necesse erit, ut nos numerum cycli
lunaris per diem unum, in investiganda Novilunia ulterius protrahamus. Sciendum tamen est, quod, dum Luna diem imum anticipat, interim Aequinoctium duos,& nonnunqua etiam tres dies inuenitur anticipasse. quamobrem opus Erit Novilunium in Calendario uersus finem mensis descendere: ex qua quidem re, nisi ei reparetur, contingeret, celebrationem Pascae quandoque ante Quartamdecimam lunam, &in ipso die, celebrari, quando Numeri praefati Novilunia iaci ualebunt recte indicare. Veruntamen, cum quolibet 1 16.annorum spatio, ut penumero diximus, ab Anno dies unus
dematur: quolibet etiam II 6. anno necesse erit, ut noS numerum cycli lunae per unum diem uersus finem mensis in Calendario transferamus, praeterquam eo anno, quo Luna die unum retro cesserit: quia tunc de illis diebus, qui causa aequationis Aequinoctii ultra huiusmodi numerum transferutur, demendus est dies unus: ita, ut cum ab Anno I 6y6.usque ad Annum i Sia. numerus lunt ulterius per unum diem sit tracferendus.&inde usq; ad i 8so. similiter per diem unum protrahendus : ad hunc annum cum peruentum fuerit, qui erit Annus, in quo per unum fere diem spatio annorum sto. cu-
104쪽
Siue de Recta eius emendatione. st r
ius Radix, est Dies is . Marti j,Lunationes anticipauerint,liu ius anticipationis causa, ex duobus diebus transactis, unus est abiiciendus. cum eo autem die tantum, qui ex hac abiectione restat, procedendum est usque ad Annum Is et 8.quia tunc causa abiectionis diei unius, propter stabilimen Aequb noctii, additur dies alter: cum quibus diebus erit uersus procedendum usque ad Annum roga.&sic de singulis, ut in Tabula sequenti patefit: quae seruietusque ad Annum 3 o. eo exclusio: quo temporis spatio includuntur dies Io.tantum, transferedi ultra Numerum cycli solaris, modo supra dicto.
quia hunc tantum dierum numerum ad hanc rem ostende
dam pro nunc satis esse duximus: praesertim quia, cum opus fuerit, eo pacto, quo supra ostendimus, semper augeri poterit. Vt autem usus huiusmodi Tabulae addiscatur: esto,quod aliquis scire uelit, quo die mesis Martii anno Domini 18 tr. quierit et 3 a. post emendationem Calendarii, coniunctio luminarium futura sit: investiget prius per Regula, quam ostendemus, numerum cycli lunaris propositi anni; qui erit g. in
Anno innovato diei i6. eiusdem mensis in nostro Calendario adscriptus: cum uero in annis et g a. Duo anni maximi solares peracti fuerint, qui erunt in causa, uinumerus praefati cycli per duos dies ulterius translatus fuerit: idcirco ex additione horum duorum dierum, factae numero quinque di
rum mensiS, luna noua Eo anno erit non ici. die, sed I 8.eius,
dem mensis: quod quidem erit etiam in sequenti anno Maximo obseruandum. Verum cum annus Lunae maximuS: Uidelicet g i o. annorum anno Domini 18so. mense Martio co- p leatur; quo mense dies Vnus erit intercalandus: cum uno tantum die, per Regulam supra traditam, ultra numerum cycli lunae crit procedendum; & hoc usque ad Annum Dominito 1 8. in quo incipiet Annus tertius maximus solaris. Quam ob rem, si Novilunium mensis Martii eius anni I 8yo. quaer tur; cum currens numerus cycli illius anni in Calendario fuerit o. ut apparet in Tabula ; di in die et . eiusdem mensis in is
105쪽
Tabula Dierum, ad quos Numeri edicti lunaris in Calendario a xi a propriis sedibus uer- lus finem menseth Anet transferendi: ANNIS CHIUS TI. M. D. XXC. ET CORRECTIONIS CALENDARII.
IES . . cipa- quorum ra lusam tulinis , ITES. Luna Ioarat quo- stinat ilia hutionuidiae est dies liis. ineli, Do- ru Radix ris i metis Aequisas. Martii notiti num .sest Dies . lis, astit. l
106쪽
Siue de Recta eius emendatione. st
niatur: tunc praefatus numerus uersus finem mensis est poetdiem unum tantum transferendus. &hoc pacto die as. huius mensis erit Novilunium: quod quidem in omnibus lunationibus iri postetum erit obseruandum . Si quis autem proposito quoliber Antio Domini currente horum numerorum translatio quanta usque ad id tempus facienda sit, scire uoluerit: id erit facito ei cognoscere, si Tabulis aenticipationum Aequinoctii & Noui Iuniorum uti pluuerit. si quidem, inueta in utraque Tabula quantitate anticipationum annorum ab Anno correctionis Calendarii, usque ad eum Annorum numemm, quem l sibi proposuit ipsa quantitas, hoc est die rum numerus indicabit per tot dies Novilunia per cycli tu . naris numerorum in Calendario adscripta, sedes su as uersus principium mensium praetulisse. unde iuxta hunc ipsum di rum numerum a locis quibus sunt a scripta, simul cum ipsis cycli numeris uersus finem suosum mensium sitnt transfer da. partes uero diei, si quae supererunt, cum progressu temporis ad integrum diem ascenderint, tunc ipse dies similiter uersus finem mensium transferetur. Volo igitur scire Anno Domini i8y . quanta facienda sit numerorum cycli, ab An- no correctionis Calenuarij incipiendo, translatio: cum iam a praefata correcti sene Anni 3 r . sint transacti, quaero primuin Tabula anticipationum nouiluniorum quantitatem Aanorum 3I . quam inuenio esse Diei unius, ho. o. mi. IsseC. 33. ter. I . cum 2 postea in Tabula anticipationum Aequinocti j quaero similiter quantitatem praefatorum annorum,
ter. 3 q. haec erit quantitas, quae sedes Noviluniorum per numeros cycli lunaris adscripta usque ad propositum annum a propriis locis uersus finem mensium erit transferenda. Sed cum huiusmodi translatio nisi per dies integros fieri ualeat:idcirco cum hoc loco Dies tantum unus transferendus sit, de partibus, quae supersunt, fiet, ut supra est annotatum
107쪽
Ex Tabula anticipationum Noviluniorum.
Pro Annis sco. Dies. o. ho. 23. mi. 2 o. sec. I. ter. o. QPro Annis io. Dies. o. ho. O. mi. 6. sec. 2 o. ter. 2. Pro Annis q. Dies. o. ho. o. mi. ig. sec. 3 2. ter. o. PPro Annis 3 i . Dies. I. I. O. O. mi. I . sec. SS. ter. I .
Ex tabula anticipationum Aequinocti .
Pro AnniS goo. Dies. a. ho. Tq. mi. g. sec. 8. ter. 36. tPro Annis. a o. DieS. o. ho. a. mi. q. sec. 8. ter. I 6. Pro Annis q. Dies. o. ho. o. mi. s. sec. go. ter. I S. Pro Annis 3 i . Dies. R ho. r 6. mi. I T. sec. 3 3. ter. II. Ex Nouilunijs. Dies. r. hia eo. mi. i . sec. is, ter. I . 'i' Transferendi Dies. i. ho. I 6. mi. 3. sec. a. ter. ST. tum. Veruntamen, ut huiusmodi computus Cum praecedenti tabula in omnibus conueniat, singulis Annis maximis lunaribus Minuta g. sec. 38. teri. 6. cum quae deficiunt a die integro s& quolibet anno usuali Tert. E. cum 'l Sc semper erunt adiungendar ut in Tabella, quam ad hoc composivimus, Cap. I I. uideri potest cuius quidem minutioris calculi ea de re hoc loco rationem habere uoluimus,post exaratam praecedentem Tabulam, ut ne quid esset praeterea, quod diligens indagator rerum desiderare post et . Notanduautem est, quod, si quando Fractiones diuersarum denominationum contigerit simul addere, uel unam ab alia subducere: ut paulo ante fecimus: ad aequitatem illis prius ductis, Minuti is cancellatim inter eas ducendo, producentur Numeratores. postea Dcnominatoribus solummodo inter seductis, prodibit communis Denominator:quod exemplo ita anifestius fiet.
108쪽
Siue de Recta eius emendatione. 's
ut in exemplo praeostenso apparet ; quod etiam in aliis similibus erit obseruandum. Hoc autem Est animadue sione dignum, q(uod , si in quaerendo alicuius mensis Novilunio numerus dierum illorum, ad quos iuxta praefatam Regulam transferendus est Numerus cycli, ceciderit in si quentem metissem: tunc nota praefati Numeri non in illo mense, in quo Novilunium quaerimus , sed in praecedenti est accipienda, & transferenda ad tot dierum numeru, quot sunt in Tabella annotati. Et ut melius, ac facilius hoc percipiatur, proponamus exemplum . Si quispiam scire uoluerit diem, in quem novilunium Martii incidat, anno Dominia Si 6. qui erit Annus ia 6. a Calendarii emendationQ, ut
109쪽
stipponimus: tunc opus est in eo mense in Calendario nostro inuenire propositi anni numerum cycli lunae, qui erit 3.Diei
et g. appositus . Quoniam uero in Annis Ir 6. numerus praefati cycli per dies r. ut apparet in Tabula, ulterius translatus erit: si hos dies post numerum s. ad a 8. diem Mistii ppositum numerare caeperit, in g. Aprilis alem ceciderit; cum tamen ibi novilunium Aprilis, & non quaesitum mensis Martii inueniatur. ideo, ut illud suo mense reperiatur, ab eodem numero 3. diei r6. Februarii apposito, numerandi erunt . dies: qui dierum numerus cadet in s. diem Martii; in quo quaesitum Novilunium ipsius mensis eo Anno Continget Ut autem praeostens, Tasu laetatio habeatur, sciendum est, quod ipsam in duos ordines distribuimus, quorum Primus ad rationem anticipationum Aequinoctiis Secundus uero
ad rationem anticipationum Noviluniorum spectat. utrimque autem in quinque columnas partiti suiuus,quarum Priama in utroque ordine Annos Christi currentes includit; S cunda Anticipationum Aequinoctii &Noviluniorum Numeros; Tertia Annos a correctione Calendarii; Quarta numeros cycli lunaris annorum currentium: Quinta & Vltima numeros dierum transposinionis praefatorum numerorum .
De Primo modo inueniendi S. vastatis reserectio. ms diem. Cap. XIIII.
MN aius his itaque recte expensis, aequum est si iam ostendere, quonam pacto S. diem Pascatis
Resurrectionis reperire possimus. quod quidem
duobus: modis essici poterit: quorum Primus erit altero certior & tutior; Secundus uero facilior & usitatior; &in quem nullus posthac error cadere queat, quemadmodtrinannis praeteritis, ac instanti Anno accidisse nouimus. Cum enim praefatus dies S. iuxta iteram supputationem Die. I s.
Mariij celebrari debuisset, is . Aprilis mensis a Christianis, Post
110쪽
Siue de Ressa eius emendatione. ' poli dies s s. a legitimo die est celebratus. si quidem, anni et
praeteritis error (ut omnibus notum esse potest non solum accidit ob Numerorum cycli lunae, siue aureorum deuiatio nem, uerum etiam ob Aequinoetij uerni anticipationem. Si enim uernum Aequinoctium ad locum constitutum permansisset, nunquam profecto huiusmodi exorbitatio accidisset. Quamobrem , ut praefatus dies S. in posterum rite celebretur: supra ostendimus singulis II 6. annis per quatuor Annos magnos diem unum tacite praetermitti debere, ut Aequinoetium quotannis in certo , M terminato die mensis, &si non in eademeiusdem diei parte , sedem semper stabilem haberet. Quod si, ut nonnulli sensere, spatio annorum centum, &plus, annum unum Bissextilem communem fecis lemus, A quinoctium ut supputationum mathematicarum peritis notum esse potest) suam sodem usque ad et s. diem mensis Martii anticiparet: &ipsam modo in unum, modo in alium triudierum transferret . quae quidemi translatio obseruanda ecset, ne S. dies Pascalps ante suum diem celebrari contingeret. Verum enim uero, huiusmodi translaetioni, obseruantia Bissexti aequationis, ita occurrimus, uod in posterum singulis annis Die as. eiusdem mensis, Sol in primum Arietis gradum ingredietur, & in eodem di taedes Aequi uoetii per in nebit. Esecere tamen haudquaquam potuimus, quin saltem quolibet Anno 1 . cuiuscunque Anni magni, Sol spatio Ho. o mi. o. sec. 3 . teri. q. Mi ante occasium, hoc est, Hor. 23. mi. 3 s.se. 3 . t r. i 2.& ex praefati diei 1 . Arietem ingrediatur:& sedes Aequinoctij in praefatum diem transferatur propterea quod rerum creatarum Osdo sic postulat . Et quamuis praefatus ingressus distet ab occasu solis, a quo sequens dies sumit exordium, ea temporis quantitate, quae cum parua sinfortasse a nonnullis pro nihilo haberi poterit: nihilominus in hac re maxima non est parui facienda, praesertim, cum non ad die as. sed ad a . in quo erit sedes Aequinoctii, attineat;