Quaestiones Strabonianae [microform], dissertatio inauguralis quam ..

21쪽

sontem peripli cognoverimus aranseo igitur statim ad examinanda ea, quae Zimmermann de circuitu profert. Atque proficiscitur immermanni argumentatio ex III. 1, 8 p. 140 ubi postquam Belone praesertim in-gim Mauretaniae traici traditum est, sequuntur Verba:

quod memorata hac urbe ordo circuitus interrumpitur et quod in depingenda Hispaniae ora urbs Mauretaniae enumeratur, Zimmermann p. 341, 34 sq. concludit Strabonis auctorem haec sere tradidisse: 'ευθεν οἱ διαναλοιιιάλιστα εἰσιν εἰς πιπιν και Z. λιν της Μαυρουσίας. Haec autem eum et urbe inmispaniam translata exscribere non potuisse. Atqui apud Strab. XVU. 3, 6 p. 827 C legi haec Εἰς ὁ τὴν ἐντὴς θάλατταν πλεουσιν agro AOro noti ἐστι πιλις α πιγγις codd. θα). Itaque ex eodem hausisse Strabonem III. 1, 8 p. 140 C. Quae demonstratio prava est, nisi concedimus Strabonem re vera tale quid in sonte suo scriptum vidisse et XVII. 3, 6 p. 827 C. Artemidorum adhibuisse. Hoc probo pag. 17 , illud nego. Neque enim animo fingere, quomodo fieri potuerit, ut Strabo eodem auctore bis excerpto, quae apud eum legit, ea modo mutaret, modo immutata retineret. Quod eo minus facere possum, cum priore loco corrigat, posteriore non item Rem, si aliter se haberet, intellegere poSsemus, cum sumere liceret Strabonem de transducta et certiorem factum esse eo tempore, quod intercessit inter compositum tertium et condendum

septimum decimum librum. Sunt igitur III. 1, p. 140 C. et XVII. I. 6 p. 27 C. auctores interi se diversi ras adhibiti, hoc loco Artemidorus, illo auctor recentioris

aetatis.

Alterum argumentum, quod immermann p. 349 ab III 3, 4 p. 153 C. petivit, iam R. Hause l. l. quam exile esset, monuit. Inde enim, quod additamentum illud o δἐ Βελιωνα χχλουσι Artemidoreum est, non consequitur, ut totus periplus eiusdem it, Sed contrarium

demonstratur.

Idem est exitus tertii loci a Zimmermanno allati c. m. 24. 15 quem qu0modo explicent, editores

inter Se dissentiunt, cum montes, quorum initio mentio est, in iis, quae praecedunt, omnino non nominentur. Zimmermann totus adsentitur einelii pro των λεχθέντων ρων scribenti των λεχθέντc0 μερων, qua textus forma significetur gentes, quae enumerantur, Sedes habere

ultra regionem ad agi ostium sitam. Qui autem dici potest Oretanos, Carpetanos, Vett0nes, Vaccaeos, Callaecos ultra agi ostium habitare Requirimus, si legimus οἱ

δουπερκείμενοι των λεχθέντων μερο, populo eo ordine

enumerari, ut initium fiat ab iis, qui proxime a partibus illis absunt, atque inde ut pergatur ad maXime remotos. An nostro loco hoc factum esse videmus comprobata illa Meinehi coniectura Servata autem codicum Scriptura intellegemus Strabonem in hac paragrapho gente enumerare incipientem a meridie, unde elucet hanc descriptionem cum circuitu litorum non conexam esse. Quod impedit, quominus quidquam mutemus. Deletur enim

corrigendo indicium, quod multum nos in sontibus indagandis adiuvat. Perperam igitur fecit immermanti, quod hanc paragraphum uidem auctori tribuit, cui et quae antecedunt et quae sequuntur deberi censuit. Unde fluxerit, ut statuamus, incipiendum est ab ultimis

22쪽

Verbis τῆς sit οἶν Ωρητανίας κρατιστευουσά ἐστι πους Καστουλον και υρια. Quibus in verbis Artemidori Vestigia inesse, cum Zimmermann p. 49 rectiSsime intellexerit comparato Stephano Bygantio S. V. Κασταλων et A. V. 'Lρισία, totam ei paragraphum adscribit, qua re ipsa demonstratur non Artemidorum, Sed alium quem peripli auctorem esse. Quae si accipiuntur, omnino non quaerendum est, quinam sint ii 0ntes, quorum Strabo mentionem facit, cum ille haec ex auctore suo ad verbum exscripserit neque id curaverit, ut ea cum antecedentibus coniungeret. Cum vero constituerimus Strabonem auctore antiquiore Sum esse, Secernenda sunt verba καὶ νυν odi ad παρεσκευασαν. Praeterea aliunde ea originem ducere puto, quae antecedunt inde ab δι καὶ δυσμαχωτατοι,

cum in reliqua paragraphi parte nil nisi nomina gentium, urbium fluviorum legantur. Cuius additamenti priorem

partem Polybi esse, paulo infra p. 30 demonstrabitur;

posterior autem ex lante recentiore fluxit, de cuius aetate certi quidquam nondum enucleari potest. Iam adiungam de iis quid existimem, quae Zimmermann

p. 352 sq. de ultimis huius paragraphi disseruit verbis:

λων καὶ De a. Quae ut melius intellegamus, comparanda sunt Artemidori fragmenta apud Steph. yZ. S. V. Kα-σταλευν Servata μεγίστη πολις υρητανίας, ως Ἀρτεμί-

sui Dριτανοί, rotii δ' ἐν ιτοῖς εἰσι ιιεγάλαι ορσία καὶ Κασταλέων. Qui loci duas praebent ostensiones, et quod Strabo post verba κρατιστειουσά ἐστι πολις non unam, Sed duas urbes enumerat, et quod Stephanus

altero loco tertium, altero secundum Artemidori librum laudat. Ac immermann qui Stiehlii coniecturam pro

τρίτ is apud Steph. yZ. S. V. Κασταλων ,δευτερ ρ r ponentis ut iusto audaciorem respuit, demonStrare conatur re vera duobus locis Artemidorum Castulonis mentionem secisse, et in altero libro internam, et in tertio libro exteram oram Hispaniae depingentem dilucide enim patere ex Strab. III 3, 2 p. 152 C. eum oceani

litora legentem etiam gentes mediterranea enarraSSe.

Quod ego quominus credam, impediunt ea, quae paulo supra de hac paragrapho XpOSui. Iam ero cum iis, quae ex fragmentis de ordine circuitus Artemidore comperta habemus, pugnantia contendit Zimmermann cum sumat in tertio libro Hispaniae litora oceano contacta descripta esse. Unicum enim fragm. 31 ), quod praeter Stephanum ad hanc opinionem affirmandam proferre potest, me quidem iudice ad dispositionem, quam aliunde certo novimus, disturbandam evertendamque non sufficit. Nonne potuit fieri, ut Artem, dorus Galliam depingens nescio quo casu Belitanorum mentionem iniceret 2 ariter statuendum est apud Steph. ByZ. S. V. Κασταλιυν vel librarii vel Stephani ipsius vitium irrepsisse. Sed Zimmermanni ratione res minime plana fit. Immo rameri adnotatione recte intellecta manifestum est apud Strab. III 3, 2 p. 52 C. nihil mutandum esse dicet enim ille: Caeterum iure mireris Strabonem de primaria Oretaniae urbe loquentem duo nomina subicere, atque suspicari inde possis scribendum eSSe κρατιστευοvσα εἰσι πολεις sic Artemidorus πολεις

23쪽

δ' is αυτοῖς - ιεγάλαι), sed simile quidem tructurae, praemiSS praedicato, Saepius apud Strabonem inveniuntur. Quibus rebus demonstrasse mihi videor nullum a gumentum a firmum esse, quo Zimmermann nobis Persuadeat Artemidorum peripli auctorem esse. tu accedit, quod . 1 9 p. 140 Xir. . meBSura, quae quantum inter se distent promunturium Sacrum et Gades

indicat, plane discedit ab Artemidor fr. 11 apud Strab. III. 2, 11 p. 148 Nam c. 1 9 hoc spatium minus

2000 st. c. 2, 11 non amplius 1700 si porrigi narratur, quam rem immermann ita explicat, ut ἐλαττους ἰ δισ-χHίους idem valere dicat atque 1700 si Sed nec plane intellego causam, qua commotum Strabonem hoc fecisse putat, et ex . 1 9 p. 140 C. certissime evinci potest rem ita se non habere. Ἀltera enim mensura 23 m. Ρ - 1840 st. , quae de eodem spatio editur τινἐ δ'

priori ελάττους η δισχιλίους σταδίους consequitur, ut Strabo in circuitu numerum legerit, qui minor fuit 2000 st et maior 1840 st. Nihil igitur invenitur, quod Artemidorum circuitus

auctorem esse testetur immo vero nonnulla ita obstant, ut contrarium certissimum sit. Quae sententia mea duabus praeterea rebus confirmatur, primum quod per se non magna cum specie veri sumitur Hispaniae oras

Oceano cinctas Artemidorum exacte dixisse collatis his locis Marc. Her. p. er Menipp. 3 Mulier . r. min.): Ἀρτει ἱδ υρος θεασάφιενος ὁ και την νῆσον τα Γάδειρα και ιερη τινὰ της ἐκτος θαλάττης, υν α μανὰν καλουσι, νς μἐν ακριβους γεωγραφίας ίπεται τον ἐ

Altera autem ex parte considerandum est peripli indolem plane alienam esse ab ea, quam ex Artemidori fragmentis a Stieesio congestis et ex Strabonis libri partibus ab eo petitis cognitam habemus ch. p. ). Quaestione ad hunc finem perducta iudicium de ea re serre possumus, quam Supra p. 19 in s penso reliquimus, unde habeat Strabo ultima verba c. 1, 64 13 C. inde ab τείνει ὁ γ χωρα αυτη Zimmermann ea Artemidoro tribuit ut peripli auctori, ego quidem ea ab

illo aliena esse eadem de causa contendo. Quibus rebus absolutis immerman ad internum Hispaniae circuitum transit, quam se quaestionem ita instituturum esse promittit, ut ea, quae peripli SS pareat, Artemidoro reddat, cum ab eo periplus maris exteri depromptus sit. Si autem consideraverim , quae praedixi, persuasum nobis erit hanc causam Solam minime sufficere, ut, ubi nullam nisi hanc protulit immermann non opus Sit novi argumentis, quibus ego evincam Artemidorum fontem non SSe.

Age, Singula videamus. Ac primum quidem hac in re facio cum immermanno, quod . 351 sumit . , p. 156 C. ab Artemidoro alienam esse, cum Pugnet cum periplo. Cuius rei exemplum capitur ex . 1, p. 137 ubi Hispaniam 6000 t. extendi dicitur, cum loco, de quo sermo est 4000 St. exhibeantur.

Iis autem plane repugno, quae de I protulit, quam

24쪽

ut Artemidorem esse evincat, auxilium expetit ex D. 18

Ac suspicatur ante haec Artemidori verba ea, quae Strabo initi c. 4, 2 narrat, scripta fuisse inde ab αχις εστὶν ορεινηὶ ad πο τῆς μεσογαίας. Quod dicat Stephanusne o ιιε υρρορανοι Strabo autem Bastetaniam priore loco commemoret, nihil offensionis habere, cum Oretanis ParVam, Bastetanis magnam partem orae habitantibus i S, qui tradat πρωτον φιεν ρητανοί, dicere possit e ις et ης αστυτανίας καὶ των Πρητανων. Quod nego. Is enim, qui dicit ράχις τῆς Βαστυτανίας et quae Sequuntur, Pergere nequit πρωτον ιεν Dea ανol. Explicatio immermanni prava est, nisi Artemidorum primo de gentibus, deinde de ora ipsa egisse sumitur. Quod si fecit, Bastetanos priore loco enumerare licuit. Eo autem Ordine, quo immermann vult, Verba apud Stephanum servata cum Straboniani coni vi non potuerunt. Huc accedit, quod Stephanus Byg. hoc Artemidori fragmentum ex orae maritimae descriptione certo non hausit, cum ille exorsus ab Herculis columnis Bastetanos ante

Oretanos memorare deberet. Ex illa igitur Artemidori libri parte, in qua hic de Hispaniae gentibus disseruit, id Stephanus Byg. sumpsisse videtur. Quibus rebus iterum iterumque perpensis Zimmermanni sententiam sequi

nolui.

Neque in reliqua peripli parte quae immermann contendit, ullo modo comprobantur, cum in tanta fragmentorum Artemidori penuria cum Strabone nil fere comparare possimus. Nam quod agm. 19 apud Steph. B Z. S. V. Ῥμεροσκοπειον mentio fit Hemeroscopi etiam

c. 4, 6 p. 159 C. nominati, hoc nihil demonstrare, omnibus concedendum St. Cum igitur corruerint, quae immermann statuit, cumque demonstraverim, unde hic periplus Hispaniae haustus non it, iam quaerendum St, qui fuerit auctor. Ac Posidonii quidem fragmenta, quae servata Sunt optime consentiunt cum Strabone. Primum conserendum est fragmentum apud Strab. III. 2 9 p. 147 εν δε τοῖς Ἀρταβροις, τῆς υσιτανίας στατοι προς ρκτον καὶ Dσιν εισίν cum Strab. III 3, 5 p. 153 C. στατοι δ' ἰάουσιν 'Ἀρταβροι σπερ την ικραν, j καλεῖται Νε- ριον, γη καὶ τῆς σ1ιερίου πλευρα καὶ της βορείου περας

Deinde quae dicuntur m 1, p. 13 C. de situ Pyrenaei montis, conspirant cum iis, quae Secundum Posidonium narrant et Diod. 5, 35 2 παρνμει Sc. τα Iυρηναῖα γαρ ἀπ της κατὰ ιεσημβρίαν θαλαττης πεδον

σταδίους ως τριπήους et Strab. IV. 1, 1 p. 188 .: Ἱδρυται δ' ἱ Toλωσσα κατα το στενωτατον του σi scoυ του διείργοντος ἀπ τῆς κατὰ Ναρβωνα θαλάττης τον

σταδίων. Uberrime autem iam utillenhossy demonstravit Omnia, quae Diod. 5, 33 ad 38 exhibet, fluxisse ex Posidonio ).1D MullonhOR Deutfolio Alteriumshundo II p. 310-318.2 Praeterea conferenda sunt ea, quae Ever i Ein Boi- ira gur Untorsuchun dor uellenbonulaung si Diodor' p. 40 do metallis apud Diodorum, Strabonem, Athenaeum asoundum osidonium descriptis disseruit. Inde enim ognoscimus, quam neglegenter hi tres nomina exscripserint, cum Diodorus eadem de Pyrenasis, Strabo de Turdetanias

25쪽

de situ promunturii Sacri produnt a III. 1, 44 137 C. Atqui ex libro altero quae citavi verba certo sunt Posidonii paulo post laudati ). Habemus igitur novum opinionis meae argumentum. Denique commemorem. II 5, 274 127, 12 C. iisdem sere verbis, quibus III 3, 3 p. 137 C. depingi formam Hispaniae. m. 1, 3 p. 137 C. ἐοικε

της εστ περι ξακισχαους σταδίους το μεγιστον, πλάτος ὁ πεντακισχιλίους. καὶ τουτοις εναπηεμνεται τὰ πλευρον ε νον ορος 1 κα λοτμενη Derr i. montibus, thonaeus de Alpibus narret. Proindo no dubitavoris, si apud hos scriptoros easdsm deforiptiones mutatis nominibus vel regionum vel gentium legeris, eas idem auctori tribuere. I Mulier, Fragm. hist Graeo. ΙH. 287 h. I.

ακρων της IIvρηὶ νης ἄκρων τῆς Iυρννης. Itaque dubitare non possumus, quin utroque loco idem fons statuendus sit. At interim dixerit quispiam, II 5, 27 p. 127, 12 C. Eratosthenem auctorem Sse, cum S quoque Secundum Strab. II. 4, p. 106 C. Hispaniam 6000 si longam esse tradiderit. Sed illa duo dubito num cum hac sententia conciliari P0SSint, unum, quod supra p. 15 vidimus Eratosthenires Hispanicas non satis notas fuisse, alterum, quod III. 1, 3 p. 137 C. Posidonium auctorem iure sumimus itaque II 5, 27 p. 127, 128 C. idem Statuendum St, praeSertim cum sciamus osidonium in secundo Strabonis libro saepissime adhibitum esse. Quem in modum postquam, quis circuitus auctor fuerit, demonstravi, restat, ut discernam, quae aliunde addita Sunt.

Incipiam a c. 1, 6 p. 139 ubi verba ab se οἱ

Κελτι ι θιονται ad πὀ fm ualων Zimmermann p. 336, 33 eidem recte tribuit auctori, cui c. 3, 4. 15 C. ultimam partem ab ευδαίμονος ὁλτης χώρας παρχουσης. Bene autem consentiunt, quae poSteriore loco narrantur, cum Polybi 34, 8, 4 Hullach. , itaque ex eo fluxit utraque pars. am Vero cum sciamus iussu Bruti Callaec Lusitanos alias in sedes transmigrasse, quod idem

26쪽

dicitur nostro loco Bruti nomine omisso, magna cum probabilitate omnes huius libri partes, in quibus illius mentio est, derivare licet e Polybio, unde hic locus originem duxit, nisi gravioribus argumentis et indiciis ad aliam sententiam adducimur. Quod cur Vogelio Ph. .

displiceat, non perSpicio. Venio nunc ad alteram eiusdem paragraphi partem σοφωτατοι δ' ἐξεταζονται ad 0ς φασιν, quam immer-

mann p. 338 collatis verbis c. 2, 15 p. 151 C: Tἶ ε

λυβιος. . . Polybio tribuit. Sed adsentientem me Zimmer- manno Curtius achsmuth, praeceptor illustrissimus, edocuit id solum ex hoc Strabonis loco concludi posse, Secundum Polybium Celticos cognatos esse urdetanis, locum Vero ita esse comparatum, ut sumere liceat, Strabonem, non Polybium ipsum inspexisse, sed eum in fonte suo memoratum invenisse. Nihil igitur inde auxili nobis affertur ad eruendum auctorem, cui c. 1, 6 verba lecta debeantur. Ac nobis, qui aliam viam ingredi debemus, id praesertim respiciendum est ex ipsius Strabonis verbis elucere eum, qui ea exhibuerit, peritissimum fuisse morum huius populi. Quem autem potius de scribendi arte Turdetanorum locutum esse putemus quam qui illam eos

docuit, Asclepiadem in c. 4, 3 p. 157 C: Ἀσκληπιάδης

Μυρλεανος, ' ἐν ij ουρδητανὰ παιδευσας α γραμ- ιιατικὰ καὶ περιηγησέν τινα των ἐθνων ἐκδεδωκως τ υνταυτηὶ c. 2, 15 P. 151 C. autem, cum ibi Turdetanos mores suos ad Romanos accommodasse narretur, auctori recentioris aetatis attribuamuS.

Quae sequuntur verba καὶ οι λλοι ad γλωττ5 μιῆZimmermanu Artemidoro reddit, iniuria opinor; nam fragmentum apud Stephanum ByZ. S. V. 'Iβηριαι): easι-

ιατικὴ δε χρῶνται τῆ c0 'Baλων οἱ παρὰ θάλαττανοὶ κουντες των Ιβηρων, quo fulcire studet opinionem, cum nostro loco conferri omnino non licet, cum Artemidorus

de iis loquatur Hispaniae gentibus, quae litora tenent,

Strabo autem de reliquis praeter Turdetanos Iberis. Cuni igitur non habeamus, cur Artemidorum auctorem statuamus, suspicari licet haec quoque Asclepiadis Sse.

Βαιτικλην et νυνὶ δ' ἐν amoi Ουδεὶς φαίνεται διορισ-μος, cum Statum recentiorem describant, inserta sunt partibus ex auctore primari petitis.

Ultima verba p. 140 cum diserte ex Timosthenis libro asserantur, non a Posidonio condita esse luce clarius est utrum autem ea ab imosthene ipso Strabo petierit, an Posidonius iam receperit, haec quaestio digna est, quae accuratius tractetur. Cum enim rarissime ex illius opere aliquid apud Strabonem laudetur, suspicari licet eum ab ipso Strabone non adhibitum esse, sed ab illius auctoribus. Quod uno loco ex eius verbis elucet Ι. 2, 21 p. 29 C: φησὶ δε Ιοσειδώνιος μηδενα

ουτως παραδεδωκεναι τοῖς ἀνέμους των γνωριμων περὶ

ταυτα, Io ωριστοτε λη, ιμοσθενη. Quod exemplum eo clarius et ad disceptandam quaestionem, quae de nostro loco orta est illustrius est, quod ibi Strabo per Posidonium Timosthenis sententiam novit. Iam ero reliquis Omnibus locis, ubi imosthenis verba laudantur, tam pauca ex eo deprompta esse videmus, ut verisimile sit apud auctorem suum Strabonem mentionem eius invenisse. Quod ut facilius intellegatur, statim apponam locos XIII. 2, p. 18 C. ως δε ιμοσθένης φησὶ τετταράκοντα Sc.

ν σιαὶ Quae verba inserta sunt Lesbi descriptioni, quam

27쪽

supra demonstravi p. 7 Artemidoro reddendam esse. Alter locus est XVII. 3, 6 p. 829 C. εστι δἐ το Μετα

σθενης δ' - ευ am Μασσαλίαν φησίν Hic quoque ea, quae antecedunt et quae sequuntur, Artemidori sunt, p. 17). Quae cum ita sint, totam nostram paragraphum ad osidonium redire contendo. Aliunde, non ex periplo petita esse ea, quae c. 1,

8 p. 140 C. de Zeli narrantur mi δἐ καὶ π L ad Iou-

λίαν ' Ioζαν τυ πολιν , hoc immermanno adSentior, sed eum non recte intellexisse, quemadmodum haec narratio composita esset, cum Supra Xp0Suerim, meum est, quid sentiam explicare. Atque equidem arbitror Strabonem circuitus descriptionem rebus mutuo sumptis amplificantem haec ex recentiore quodam auctore interposuiSSe.

Neque rectius me iudice immermann dixit verba ἐ- δ' - νγγος ad απασων στιν ex alio sonte fluxisSe, quod, quae infra c. 4. 1694s. . permulta de Ddibus narrantur, ea coniungi nequirent cum hoc loco: Dτι δ' η νῆσος αυτη ταλλα ιιἐν Ουδἐν διαφερουσα αλλευν. Sed nonne haec conclusio falsa est, nisi uberiorem illam capitis quinti descriptionem peripli auctori deberi demonstratum est 3 9 p. 140 C. Zimmermam secrevit iure ex circuitus tenore ἐνταυθα δέ που ad σωτηρίας χαριν, Sed quae de origine huius additamenti ipse cunctanter protulit, displicent, quia inde, quod Posidonium peripli auctorem eSSe ScimuS, consequitur, ut haec ex alio quodam deprompta sint. Ad rectum finem, aliqua certe e parte, pervenisse mihi videtur SchKede l. l. II. 72, qui, cum Mela III 4 simile quid nareet, verba και ὁ του Καιπίωνος I,

ad αμφι κλυστου Romano auctori addicit. Quam causam sufficere nego de re tamen conSentio, cum in extrema paragrapho inde ali ii i δ' reo μἐν του tiρου ἀκρο/Tηρίου Romanum auctorem adhibitum esS men Suris, quae milibus, non stadiis fiunt, comprobetur. Praeterea in hac quoque re facio cum Schuedero, quod ille verba πολις 'E Josea ad Aouκει douβίαν ex Romano fonte hauSta esse contendit, cum ad causas a Schwedero allatas accedat, quod commemorato hoc oppido tenor circuitus interrumpitur. Νam Sive sumimus Eboram esse castellum Eboram Melae III 4 sive Eburam a Ptolemaeo III 4 9 nominatam, falS loco enumeratur, quod illa Mola teste inter Gai es et astam ita est, haec secundum Ptolemaeum mediterratie paulo magis ad Septentrione provectat St, quam OBOba, cum eam Strabo oram inter Baetim et Anam patentem peragrans

enarret.

Transeo nunc ad . 3 p. 151 sq. . et statim de 4 p. 153 C loquar, cum de primis capitis paragraphiSiam antea verba fecerim. Quam descriptionis partem Ornatam esse iis, quae alii scriptores exhibuerimi, ipsa Strabonis verba indicant: ν τινες δε μαίαν, o di Βελέωνα πιλουσιν, . . . o ὁ Μίνιον φασιν. Sed praeterea nonnulla Secernenda sunt, quae Originem aliunde ducere Strabo non profitetur, sed totius loci nexu vincitur. Quo enim modo idem auctor praebere potest: Βαῖνις)1πολυ μέγιστος τευ ἐν ADσιτανία ποταμῶν, ἐπὶ κτακοσίους καὶ αυτος ἀνα rλεομενος σταδίους et Λουριος)3ιεγάλοις ἀναπλεοι ενος σκάφεσιν ἐπὶ κτακοσίους σχεδον τι σταδίους cum aenis 800 st. Durius autem

ad 800 si navigabilis sit, quomodo dici potest, illum longe maximum Lusitaniae fluvium esse . Verbis igitur

28쪽

inde ab I ὁ Μίνιον φασι ad αναπλεομενος σταδίους alii auctori tributis minime haerendum nobis est in eo, quod in sequentibus Posidonius, cuius hanc descriptionem esse putamus, diserte laudatur Ποσειδωνιος δε Sq.). Zimmermann autem p. 345, cum Strabo his verbis Posidonii Sententiam opponat rebus paulo ante prolati καὶ ουτος δ' κ Κελτιβν ρων καὶ ODaα-kυν ρεῖ, contendit Lusitaniae oras Strabonem non Secundum Posidonium, sed alium quendam quem Artemidorii esse sibi persuasit depinxisse. Quod hibricum esse concedent omne qui, id quod Supra p. 3 9 exposui, reputaverint, in hanc descriptionem permultas res alienae Originis inserta eSSe. Quod cum certissimum sit, quid St, quod Verba και υ- τος ad ε cum osidonio pugnantia non item primario sonti abiudicemus 3 Haec autem res extra dubitationem est, finem para-

Sit, nunc tractandum est . , cuius de gra cum iam Zimmermann p. 35 recte diSSeruerit, Supersede repetere, quae ab illo disputata sunt addani, a fonte primario

hunc stadiasmum alienum SSe eo quoque comprobari,

quod III. 1, p. 137 . longitudo ispaniae 6000 f., hoc autem loco 4000 si colligitur. 2 p. 156 C. iam supra p. 26 tractavi restat,

pauca dicam. Ac me in hac re immermanno, qui ea ex periplo eiecit, mimi assentiente monuit Curtius

Wachsmuth, cum hoc quoque fieri potuerit, ut auctor, quem Strabo adhibuit, haec adderet, non neccessario ea

3 p. 157 C. nihil ex Posidonio haustum est nisi

verba usque ad 0 Ποσειδο0νέος τε εἴρηκε. Quae Sententia vel eo firmatur, quod is inter auctores, qui nulla temporum ratione enarrantur, primario loco laudatur.

g 4 et 5 neglectis videamus, quid de statuendum sit. Atque hic quoque immermanu nimius mihi videtur, qui narrationem de situ et munitionibus Carthaginis inde ab καὶ ci ερυμνοζητι ad ιερι ιν εἰρυκα/ιεν insiticiam esse ideo existimat, quod in universum congruit cum Polyb. X. 10. Sed cur non existimemus haec fuisse in periplo, in quo de his rebus verba facta esse hic clarius sit Sed alia res digna est, quae uberius tractetur. Compares, quaeS0, quae in hac paragrapho dicuntur: Καρυ δεών κρατιστι; nouis υν aDT πολεων cum I p. 159 C. Tαρράκ 0ν -τεσκευασι ενν Tot αλλοις

ἰλλὰ καὶ x ς εκτος της εολλι ς. Nonne haec plane inter se pugnant Sed ea ipsa re fit, ut, utrum vertia an addita sint diiudicare possimus. Nam quo Opulentior et illustrior Augusti temporibus Tarraco reddebatur, eo magis diminuebatur Carthaginis potentia ). Videmus igitur, quae g 6 p. 158 C leguntur, ex antiquiore fonte ea demanasse, cum G p. 159 C recentiori adsignanda sit. Cum vero alterutrum additamen-

29쪽

tium esse debeat, quid est aptius, quam recentiorem narrationem insertam esse putare Seceritamus igitur G. p. 159 C. Verba Supra XScripta. Praeterea monendum Strabonem in hac D componenda non Strenue Ordinem peripli sequi quod ut faceret, eum commotum esse dispositione stadiasmi Zimmermann p. 56 sumit non satis apte, ut mihi videtur, cum natura loci haec ora Carthagine nova et Iberi ostio

cla Polyb. XXXIX. 6 dividatur, cumque ne ex hac

quidem ratione satis intellegatur, cur Strabo oram inter Sucronem et Carthaginem sitam ordine perVerSo peragret. Ergo neglegentiorem Strabonem fuisSe tatuamus. De ea porro re disside a Zimmermanno, quod ea, quae de Sertorio narrantur, a periplo aliena esse arbitratur. Quod ego, qui Posidonium proponam, Statuere nullo modo cogor, cum testetur Strabo I. 1, 6 p. 492 C. eum ompei facta descripsisse: προστέθει δἐ τουτοις, οτι - την ἱστοριαν συνέγραφε γν περ αυτον Sc. IIo1 - πήιον). Sed alia, quae immermanno nullam praebebant offensionem, seiungenda Sunt, quippe quae neque Artemidoro nec Posidonio nota esse potuerint. Quod enim in fine paragrapbi Dertossa colonia nominatur, quae deducta est Augusto imperante, hoc ab circuitus auctore originem non duxit. Ac consideranti mihi, utrum hoc Solum κατ-DVκια Secernam an plura, peropportune cadit, quod etiam in iis, quae antecedunt, non omnia ad peripli ordinem procedunt oleastrum enim, quod Strabo inter Saguntum et Dertossam commemorat, Secundum Itin. Ant. 399 inter Τarraconem et Dertossam Situm est. Quae duae offensiones cum hoc uno enuntiato contineantur, ne tantillum quidem dubito haec recentior auctori tribuere.

finem inde a verbis ἐνταυθα δ' ἐστι καὶ ὁο1πη, cum immermanni argumenta, quibus innixus p. 359 sq. ἐνταυθα ad ' δίευν φασί imaeo reliqua Polybio adserit, incertissima sint, cum HanSeniora. l. olybi reddo. Nunc peracrutennir, quid aleant, quae Zimmermann p. 362 sq. sontibus protulit. Persuasum enim habet viam a Pyrenaeo monte ad Obulconem tendentem depictam esse secundum Iulii Caesaris carmen Ιter, quod ille auctore Suetonio Caes. 56 composuit, cum ad debellandos Pompei filios in Hispaniam proficisceretur. Quod ut coniceret duabus maxime cauSi motu est, primum quod in hac paragrapho Caesar narratur viginti septem dierum itinere Roma bulconem Venisse, tum

quod Obulcone memorata finiatur descriptio. Sed hoc, quod posteriore loco posui, non recte dictum St, cum breviter via usque ad Gades enarretur: τα περὶ Καστ-L0να .a 'γουλκεὐνα, δι' υν εἴς τε Κορδυβην καὶ εἰς Γάδειρα η δος. I universum autem hanc coniecturam fragilem esse Voge in A. rectissime contendit, cum parum de hoc carmine compertum habeamus, et OSSumus contra Zimmermannum eodem uti argumento, quo ille ceteras de Caesare coniecturas refutat p. 363 seneque si libros deperditos, quibus Caesari re geSine memoriae traditae Sunt, circumspicimus, quidquam proficimus, cum nihil certi cognosci possit. deestinere quidquam Adice, quod immermanni sententia nullo modo probabilis est, nisi existimare licet, in Caesaris ipsius descriptione, quot diebus iter perfeciSSet, non

dictum fuisse. Νam si hoc in ipso carmine memoratum fuisset, Strabo rerum scriptores certe non citaSSet . Cum vero apud Suetonium l. c. legamus: noVi8Simum

30쪽

sc tibi una secit), ilium ab urbe in Hispaniam ulteriorem quarto et vicesimo die pervenit' , nonne verisimillimum est Suetonium, qui, quae de Itinere exhibet perlecto certe illo carmino scripsit, cindidem etiam ea hauSisse, quae modo exscripsi λ Utcumque ues se habui, non intellegimus, qua de causa Strabo ad exornandam Suam de-

Scriptionem ad rillus σιγγραφέας confugerit. Sed inu08-nam Jos esse arbitremur 3 Asinium lollionum. quem Vogeb statuit, Vimmermann ob id viae descriptionis auctorum suisse negat, quod ille, dum Caesar bellum

gessit, in Africam transvectus est Non recte dictum. Cur enim fieri non potuit, ut Asinius, etiamsi illo tum-Ρoru in Hispania non versaretur, hanc viam depingeret 3 Ac mecum dubitante, quinam essent illi χιγγραφεις indiget enim etiam Vogelii opinio firmo fundamento Curtius aclismuth pro singulari sua humanitate communicavit, quonam sua de his rebus sententia inclinaret. Cum Pnim apertum sit Strabonem nostro loco breviter eum prehendere. quae rin hypomnematis suis historicis uberius de Caesaris citinere disseruerat, συγγραφεῖς ii scriptores intellegendi sunt, quorum auct0ritatem secutus tu altero illo opere Caesarem inis viis prosectum eSSenarraverat. Itaque quinam illi fuerint, incompertum St. Priusquam ad alterius capiti auctores indagandos accedam, pauca de nomines Βεττoco adiungam, quod in Media legitur Quod ridem esse ac Praetorium Itin Ant. 398), ita ut Betteres significet idem ac Veterano vel Veteranorum coloniam, essetin ingeniosiusquam Verius coniecit, cum et in Itin Ant. ut in lin. A qu. Apoll. Henge 5210h ct apud Geogr. Ravo eodem loco conimemorentur eterrae vel Seterra multo igitur probabiliore coniectura pr6 Bδετερες Scribemus δεερρες. - 39 Iam quaestionum instituam de capite altero, qua in re respiciendum est, quod Supra p. 10 11 Secundum

Zimmermannum exposui de ratione, qua Strabo in urdetania perstringenda auctorem primarium adhibuerit. Inde efficitur, ut omnia, quae in altero capite de eisdem rebus eisdem sere verbi narrantur atque in c. 1, 6-9p. 139, 140 uidem auctori tribuenda Sint. Cum nimc 1, 7-9 p. 139, 140 C. ad eundem lautem redeant, etiam hae conferendae Sunt, Suntque nonnulla addenda, quae immermanu aut omisit aut, quia c. 1, 6 p. 13 C. tantum conferebat, ni uino neglexit c. 1, 6 p. 39 C.

c. 2, 1 p. 14 C. πλεῖστον

c. 1, 8 p. 140 C. ἀνδρείρ

aestuario.

Cum igitur videamus c. 2, 1 p. 14 C. et c. 2, p. 143 C. aliqua ex parte bene concinere cum iis capitis primi partibus, quae Posidonii sunt, iam extra dubitationem est alterius quoque capitis paragraphos modo laudatas eiusdem auctoris eSSe. Altera autem quaeStio oritur, num 4 2 - 4 iudidem manaverint. ac percurrenteS