장음표시 사용
31쪽
Hispalis colonia Romanorum Caesaris temp0ribus deducta sit ), auctor Posidonio recentior indicatur. Quam ad rem Optime quadrat, quod verba, quae hanc Hispalis mentionem excipiunt νυνὶ δἐ .... , demonStrant auctam SSe Posidonii descriptionem rebus aliunde haustiS. Eadem de ausa aliena a Posidonio sint neceSSE St, quae narrantur, cum ibi rus post eius aetatem ge-Stae memorentur nec quidquam inveniatur, quod con-Spiret cum c. 1, 6-9 p. 39, 140 C. Nullius enim momenti St, quod ASta enarratur, cum ea mentio, quae gip. 143 C. obvia est, multo melius quam quae n0Stro loco legitur cum c. 1, 4. 140 C. comparari possit. Secernamus igitur et ultimam partem g 1 p. 141 C. inde ab καὶ αὐτὴ ποιαος 'B0μαὼ0 et g 2 p. 141 C. Posidonio. In paragraphis autem 3 et 44 142, 143 C. non modo non inveniuntur, quae contra Posidonium faciant, Sed etiam, quousque flumina navigari possint, eadem ratione
explicatur, qua id in partibus ad Posidonium relatis factum supra vidimus p. 11). Legas haec . 2, 3
Bene consentit cum nostra opinione, quod, quae grap. 142 C. spatii inter Baetis ostium et Cordubam patenti mensura traditur, ea optime conciliari potest cum gesp. 140 C. Dicit enim Strabo g 3 Cordubam ab ostio Baetis 200 t. abesse, cum g 1 Baeticae latitudinem 2000 si exhibeat. Qui consensus idcirco magnam imatque auctoritatem habet ad id, quod posui, defendendum, quia et Itin Ant. 409 et It Aqu. Ap. Henge 5210)intervallum multo maius, CCLXXXXIV et CLXXXXII p.,
inter Cordubam ut fluminis os interesse praebent. Iam ero commemorandum est fragmentum Posidonii
apud Strab. ΙΙΙ p. 17 C. servatum), quod Ilipam
700 t. a mari abesse narrat, consentire cum huiu Paragraphi mensura, Secundum quam Hispalis ad 500 t. fluvii ostio remota St. Quibus cum paragraphis artu cohaeret p. 143, 144 C. quam et ob id ipsum et quod, ut iam Supra p. 39 dixi, de una re consentit, cum c. 1 9 p. 140 C. ex eodem fonte demanasse persuasum mihi est. Cui ruiminime obstat, quod in extrema paragrapho osidonius
laudatur, cum Saeptu accidat, ut Strabo eum auctorem, quem Sequitur, tum deuium nominatim indicet, p0Stquam iam multa ab eo deprompsit. Quae res paulo intra exeniplo certissimo comprobabitur ). Cuius autem auctori sint, quae sequuntur, faciliuS
reperiemus initio facto ab G p. 145 cum ibi Polybius nou solum laudetur. Sed etiam alteram paragraphia CIL. I p. 52.l ola praeterea R. Zimmermann Posidonius u. Strabo'. Horma voi. XXIII. p. 125. Qua alia Z in hac dissertations de locis a me tractatis disseruit, ea respicere non potui, cum quaestione mea iam absoluta publici iuris facta
32쪽
νεσθαι. Quominus haec ex eodem fonte fluxisse putem, ne hac quidem re impedior, quod apud Athenaeum legimus Polybium id narrasse tερ τι ς ἐν Ιβηρια υσι τανιας χώρας διαλεγos ενον. vers enim l. l. p. 40 scir. p. 27 ann. 2 alio exemplo expo8uit, quam parvi momenti talis differentia esset. Prauterea Straboni verba in media fere paragrapho in αλλα πλείco ιυν τοιουμυνι licu similia sunt Polyb. XXXIV. apud Athen. VIII. 330 ex tr. o di θαλάττιον οφον. Apud me igitur in cun-RSSo est totam paragraphum Polybio deberi, praesertim cum Strabo, quae Sit magnitudo animalium, eadem Subtili ratione tradat, qua Polybius . . pretia frumenti,
Scimus igitur inter g 5 et 7 Strabonem desiisse
Posidonio uti et Polybium usurpare coepisse. Quod sactum esse arbitror initio D p. 144 cum ibi nova de- Scriptionis pars incipiat, cumque in hac paragraph repetatur, quod iam in antecedente dictum erat, plurimas Hispaniae naves ad Italiam advehi: p. 143 C. πασαδ ν ἐι πορια προς τῆν Ιταλίαν ἐστι κα την 'Ptηιην, AEp. 14 C. λκάδες γαρ ιιέγισται παρα τουτιυν πλέουσιν εἰς Λικαιαρχίαν a Ta 'D ITta, 1 ς' nostr ς ἐπίνειον Quae eiusdem rei repititio cum eodem modo explicari nequeat, quo rerum c. 1, 6-9 p. 139, 140 C. commemoratarum, Strabonem ratium auctorem Secutum AESSU DeceSSU AESt.
Neque hoc neglegendum, quod, quanti ematur aries, exacte
Postquam statuimus, ubi Polybius adhiberi coeptus Sit, reliquum est, ut, quousque adhibitus sit, certis finibus circumscribamus. Quod quamquam invictis argumentis demonstrari non potest, tamen verisimillimum puto ante p. 147 ubi osidonius laudatur, Strabonem nullum alium auct0rem Secutum esse. Qua re perfecta indagare studebo, unde Strabo c. 3, 6-8 p. 154-1b hauserit. Quod ut statuatur, primum cum Strabone comparanda sunt, quae Diodoru V. 33-34 de eadem gente prosert. Atque facile omnes concedent minime inter has descriptiones tantam similitudinem intercedere, quantam inter osidonii fragmentum apud Strabonum c. 2 9 p. 149 servatum et Dio-ilorum p. 27). Sed ne de singulis quidem rebus ita consentiunt, ut concludere liceat, eundem Scriptorem adhibitum esse de levioribus tantum rebus idem narrant, velut de clipeis Strab.4 6 p. 154 C: ἀσπίδιον δ' υτους δίπουν χειν ν διήι ετρον Diod. V. 34 4 φορουσι ὁ ἐν τοῖς πολέ/ιοι πέλτας ιιικράς; vel de Saltando Strab. 7 p. 155 και παρα ποτον Noυνται προς υλον κα σάλπιγγα χορώοντες, ἀλλὰ και ἀναλλομενοι και κλάζοντες - Diod. V. 34, 5 ἐπιτηδευουσι ὁ κατα ι ἐντυν εἰρ ὶν ν ορχησίν τινα κουφνὶ καὶ περιέχουσαν πολληνεοτονίαν σκελέων, ἐν δ τοῖς πολ- οις προ ρυθ 3 ιδ ιβαίνουσι. Inveniuntur autem, quae inter se dissentiant Strabo D p. 154 C: σπάνιοι .... χρῶνται και τριλοφίαις, o δ' αλλοι νευρίνοις κράνεσιν, et Diod. V. 33, 3 περι δἐ τας κεφαλὰς κράνη χαλκα περιτίθενται φοινιμοι ἐσκη/ιένα
33쪽
Quae cum parum conspirent, minime dubito Mullen- hosfio adstipulari, qui . l. II. p. 311 carere omni probabilitatis specie dicit, Strabonem et Diodorum hoc loco
eundem auctorem sequi. Diodorus vero cum Sua OSidonio debeat, concludendum est Strabonem alium quendam adhibuisse. Iam circumspiciamus, num quid auxilii Strabonis verbis ad hanc quaestionem disceptandam peti possit. Atque in his paragraphis pa8Sim moreS Lu- Silanorum conseruntur cum Graecorum: g 6 p. 155 C:
ἐ-τοι bya εκάστου γένους Ἐλλγηνι κως . . . as ιουσι δ' εἴσπερ ι Ἐλληνες. Inde apertum est Strabonem Graecum quendam equi. c me a Vero aberrantem, cum
Polybium auctorem esse existimarem, iterum ad rectam viam reduxit Curtius aclismuth, qui hoc loco aptiSsime de Asclepiade Myrteano cogitari mihi persuaSit Comperimu enim iam supra eum in opere, quod comp0Suit de Turdetania, etiam aliarum Hispaniae gentium mentionem iniecisse. Huic igitur, quem Scimu 90pulo prae- Sertim eorumque mores enarrasse, hanc copiosam Lusitaniae descriptionem tribuamus. g 6 et 7 p. 155 C. totae ab odepromptae Sunt, paragraphus autem p. 156 C. continet
ea, quae duo auctores de eisdem rebus narraverunt, quod elucet ex sententias adnectendi ratione: 'τον ὁ νυν ... ἀλλὰ νυν . . . στρατευουσι νυν Antiquior auctori, quem
ex iis, quae modo exposui, Asclepiadem Myrteanum esse apparet, haec tribuenda Sunt τὴ ὁ δυσχημερον ad φι-
centiori, qui quo tempore fuerit, infra demonstrare conabor. Cui rei priusquam operam navabo, pauca dicam de G parte, ubi Brutus Callaecus commemoratur, δις- ρινοῖς τε πλοίοις ad μονοξυλα νη , σπάνια. Supra enim p. 29, 30), cum de omnibus iis locis agerem, in quibus Bruti mentio est, in universum assentiri me immer- manno a Polybio adsignanti dixi, nisi argumenta maioris momenti de hac sententia me deducerent. Quod factum est nostro loco, qui immermannum omnino fugit, cum nulla ego re cogar novum fontem statuere verbaque illa Asclepiadi abiudicare. Age nunc quaeramus, quid de iis partibus enucleari
P0SSit, qua Segregandas esse ab auctore primario putavi. Atque in hac quoque quaestione incipere iuvat a locupletissimo illo loco III. 3, 3 p. 152 cum inde, cuius aetatis auctor ibi adhibitus fuerit, aliqua ex parte nosci liceat. Ex iis enim, quae Supra de Singularum Hi8paniae provinciarum terminis exposui, efficitur, ut ille post annum 2 a Chr. n. quo Agrippa mortuus estilibrum condiderit. Nullo igitur modo de Agrippae chorographia cogitare licet, et hac de causa, et quod latitudinis Lusitaniae DXXXVI p. mensura, quam ille D. 24 apud Plin. IV. 118 exhibet, multum a Strabonis auctore differt, secundum quem illa multo minus 3000 st.
Deinde ratio habenda est loci iam supra laudati III.
4, 74 159 C. και κατεσκευασs ένη ad νὼ πολλνος. Apertum enim est ex verbis c0σπερ μητροπολις Sc. αρράκων Tarraconem, quamquam iam opulenta erat, nondum tamen caput Hispaniae citerioris fuisse. Potestas autem huius urbis augebatur Augusti temporibus, atque
34쪽
inter eius Claudiique aetatem prima urbs exstitit. Itaque Verba c. 4, 7 p. 159 de quibus nunc agitur, aut Sub finem regni Augusti aut paulo post scripta sunt.
Iam vero cetera additamenta, quae quo te Insore condita sint, coniectando assequi licet, sunt haec: III. I, p. 140 C. h δἐ καὶ pia ad Iovλια ' Iora την πολιν, cum hoc nomen aut a Caesare aut ab Augusto datum esse necesse sit. Deinde finis c. 2, 1 p. 141 C. post Caesaris aetatem p. 39), c. 2, 2 p. 141 C. Sexto Pompeio mortuo Mileti anno 35 a Chr. n. et c. 4, 6 p. 159 C. non ante Augustum p. 36 composita sunt. Comprobatur igitur temporum ratione, quod per se verisimillimum
est, haec additamenta omnia ad eundem auctorem redire. Qui quis fuerit, haec quaestio nunquam fore ut ad certum finem perducatur existimo, Romanum autem eum
fuisse et particulae c. 1, 4 p. 138 C. et 8 p. 140 C. additae testantur, nec quidquam invenitur, quod nos aliud quid cogat Statuere. Quibus rebu expositis cum iam quaestio, quam de circuitu Hispaniae institui deque iis partibus, quae cum periplo cohaerent, profligata sit, transitum faciam ad librum sextum decimum.
Huius libri de sontibus cum hucusque nihil certi exploratum sit, rem aptiSsime, opinor, ita instituam, ut unius tantum auctoris fragmenta e toto libro eliciam, quo sacto fundamentum exstructum erit, unde iis, qui reliquarum libri partium originem indagare studebunt, ordiendum erit. Ac dubitanti mihi, cuius potiSSimum auctoris fragmentis operam darem, optimum videbatur Ar-
temidorum tractare, quo Satis constat Strabonem Saepis
Atque in primo quidem capite, ubi de Assyria agitur, nulla Artemidori vestigia inveniuntur; cumque etiam inter fragmenta perpauca tantum Sint, quae hanc tractent regionem, Artemidorum hanc terrae partem obiter tantum tetigisSe crediderim. Quae sit condicio capitis alterius de Syria compositi, nunc quaeramus. Hoc primum apparet non periplum quendam primarium fontem suisse, cum descriptio in universum minime cursum litoris sequatur, sed et urbes mediterraneas et in litore situs inter Se mixta enumeret;
ut p. 749 C. Anti0chia Seleucia, Pieria. Apamea, Laodicea, p. 750 Daphne commemorantur
p. 751 C. urbium Euphratem versus Sitarum mentio St,
Bambyces, Beroeae, Heracleae Sed paucis locis fortasse peripli vestigia relicta sunt. legitur I p. 751 C. προς
θαλαιτῖ δε τουτων ἐστὶν Σελευκεια - η IIιερια,ἴρος συνεχες otia Ἀμαν p, καὶ η H0σος, μεταξ Ἱσσου καὶ Σελευκείας ἱδρυμενς, et initio Sequenti paragraphip. 751 C. χιτα octodiaεια, Ἀπὶ τῆ θαλαττy κώλLστα ἐκτισι ενη καὶ ιλιι ενος πολις Quibus de verbis nonnulla dicenda sunt Primum nulla fere causa potest excogitari, cur Strabo Seleuciam, Pieriam, Rhosum ordine enumeret, qui plane adversus est ei, quem in percurrenda Phoenice persequitur ieinde cum hac enumeratione
conciliari vix potest ea, quae I p. 753 C. datur: ὁ δε
qui eum legerint contulerintque cum g 8 p. 751 C. movebit scrupulos . Quo modo Strabo narrare potest PoSi-
35쪽
iure earum omnino mentionem facere, cum iam antea multo rectius commemoratae sint Neque hoc neglegendum I p. 751 C. Oppidum Nec Hεια, g 12 autem μά-
κλειον nominari. Iam cum non liceat locum coniectura Sanare, Statuendum est non eundem solitum utroque loco adhibitum esse. Cum vero Strabo alio atque ingreSSus est ordine hanc partem describat, auctorem, quem Secutu est, eodem modo rem enarraSSe optimo iure Sumitur.
Atqui ex fragmentis comperimus Artemidorum alterum SerVaSSe tenorem, cum Aegypto, Arabia, India, Parthia descripta ad Phoenicen perveniret. Itaque g 12 p. 753 C. alius scriptor atque Artemidorus auctor sit neceSSe St. Quod adeo demonstrare possumus. Servavit enim Steph. ByZ. S. V. Kαρνη pS Verba Artemidori Ἀρτε/ιίδωρος δ' ἐν τῶ δε τοι secundum Stiulilium D. 112 fortasse rectius άτ υ βιβλίον priσί ,ε σα Καρνος καὶ συνεχως Πάλτος, Λ Iύβαλα ποLς Strabo autem g 12 p. 753 C.
haec profert: - τα Γάβαλα ει ν δ των ωραδαυνσι αραλία, Πάλτος in Βαλαναια καὶ Καρνος, o πινειδεντνς Ἀράδου, λιιιένιον εχον. Patet igitur Artemidorum nec loco apud Stephanum citato, neque ullo alio Balaneae urbis mentionem feciSSe, nam Vocula συνεχως comprobatur Secundum eius mentem inter Carnum et altum nullam interfuisse urbem. Praeterea Strabo nonnulla adiecit, quae apud Artemidorum non Sunt. Unde equitur,
ut o p. 753 C. ex eo non petita sit. Continuatur hic periplus g 154. 754 ubi eundem scriptorem adhibitum esse inde certissime evincitur, quod in utraque paragrapho Eleutherus fluvius Orthosia meridiem versus enumeratur. Hoc autem adverSatur iis,
quae ceteri antiquitatis geographi docuerunt, D. Plin.
litoris descriptionis partem esse, veriSimillimum est, cum nihil inveniatur, quod contra hanc sententiam faciat.
Finitur periplus g 33 p. 760 C. verbis τοιαυτη ιών -
Cum demonstraverim initium inde a g 12 p. 753 C.
non Artemidoreum Sse, hoc de toto cursu statuendum est. Quod uno loco, quem conferre 90SSumuS, confirmatur. I p. 75 C. enim inter Αken et Stratonis turrim enumerantur Carmelus et oppida Sycaminon, Buc0lon, Crocodilon Stephanus autem ygantius nonnulla verba epitome Artemidori servavit S. V. Λίθρος tr. 111 Secundum quae inter Carmelum et Stratonis turrim ora Sita est. Mirum esset, Si Strabo hanc unam urbem omisisset, cum aliaS, quarum nomina tantum nota erant,
Tum autem g 33 p. 760 C. post τοιαυτη sia ἱ Φοι- νδη Sequuntur Artemidoro auctore citato φνησὶ δ' υρ- τε/ύδωρος mensurae litoris indu a Cilicia finibus usque ad Pelusium. is ipsis verbis iudicari mihi videtur eum
in iis, quae antecedunt, aut omnino non adhibitum esse aut raro. Qua cum re optime conSentit, quod Supra demonstrare studui, I p. 751 C. perpauca ei tribuendae8Se quamquam non negem argumenta multo firmiora et certiora requirenda SSe, priuSquam tota re extra dubitationem posita Sit, tamen, cum propter inopiam omnium rerum, quae nos P0SSint iuvare, ad certum finem pervenire non liceat, iis, quae interim SSecuti Sumus, contenti esse debemus. Sed aliam quae8tionem me Spero profligaturum esse, quae adhuc occultata est et tenebris circumfusa. Traditur enim idem Artemidori fragmentum, quod hic habemus, etiam XIV. 5, 3 p. 670 C; cum
36쪽
Voro numeri inter Se non convenia iit, valde ambigitur,
quomodo haec difficultas tollatur. XIV. 5, 3 p. 670 C. haec leguntur ab ostio Pelusiae ad Orthosiam 39004t., inde ad Orontem 1130 st. inde ad portas 25 t. ad Celenderem, fines Ciliciae, 260 si contra XVI 2, 33 p. 760 C. haec ab Orthosia ad ostium Pelusiacum 36504t., si quis sinus intret a Melaenis ad fines Ciliciae Syriaeque 1900 t. inde ad Orontem 520 t. inde ad Orthosiam 1130 st.
Valde discordant inter se hi numeri, qua de cauSaGroshur in adnotatione versionis suae eo loco hunc in modum Seribendum esse censuit XIV. 5, 3 p. 670 C:
3600, 1130, 25, 1920; VI 2, 33 p. 760 C: 3650, 1920,11 30 520. Cui minime adsentior primum enim cum Kram ero monendum est XVI 2, 33 in omnibus codicibus extare 1900, non, quod inde a Casaubono omnes editores ut interpretes in textum receperunt 1920. Quomodo in hunc errorem Casaubonus inciderit, optime rame in adnotatione . . explicat. Sed alia praeterea contra Groskurdi coniecturam monenda Sunt. VideamuS, quibus ille rationibus ductus XIV. 5, 3 p. 670 C. tam violenter mutaverit Corrigendum ess 3900 in 3600 1260 in 1920 idcirco putavit, quod haec menSura a Vero multo minus aberraret quam illa. Sed hoc argumentum parvi
tantum momenti SSe luce clarius est, cum Sciamus mensuras omnium antiquitatis geographorum non tam accuratas SSe, ut quae propius ad Verum accedant quam
aliae, eas scriptori ipsi vindicare liceat. Per se enim intellegitur illos geographos intervalla accurate metiri non potuisse. Hoc et inde elucet, quod, quantum pateat spatium aliquod eiusdem aetatis scriptores numeris inter se diversis tradunt Quae cum ita sint, hanc unam
causam, quam Gr08kur attulit, Sufficere nego ad probandas duas coniecturas, quae propter ipsam violentiam
fere omni probabilitatis Specie carent. Sed nunc quaerendum mihi est, quomodo haec difficultas expediri possit. Quod dicat fortasse quispiam
tali ratione fieri posse, ut Strabonem altero loco intervalla Sinuum ratione habita, altero omissa computaSSesumamus. Ac primo obtutu hoc non inepte dictum essu
videtur, cum ei numeri inter Se disserant, qui quantum distent duo loca in lit0re incurvo sita produnt. Attamen, quominu ei ad Sentiamur obstat, quod XVI 2, 33 p. 760 C. ubi minor numerus 3650 extat, disertis verbis eum effici pronuntiatur, si quis sinus intret. Quod nullo modo conciliari potest cum XIV. 5, 3 p. 670 C, ubi maior
numerus traditur. Itaque niSi Strabonem duas numerorum Series, quarum altera in Sinus deflecteret, altera recto cursu progrederetur, inter Se confudiSse ac perturbasse Statuimus, res ita explicari non potest.
Alia igitur via ineunda nobi est. Ac si accurate utrumque comparamu locum VI 2, 33 p. 760 C. et XIV. 5, 3 p. 670 videmus alia quoque in re eos non plane idem praebere. Nam XIV. b, 3 p. 670 C. intervallum, quod interest inter Celendorem et portas XVI. 2, 33 p. 760 C. illud, quod patet inter Melanas et fines Ciliciae, enarratur. ut igitur iam apud Artemidorum duobus locis, et cum Ciliciam describeret, et cum Syriae
Phoenicesque ram ercurreret, a re Scripta em .
Nam intellegi vix potest, quomodo factum sit, ut Strabo eundem locum, cum bis excerperet, tali modo corrum
Neque ita absurdam esse hanc opinionem mi demonstrem, locus quidam libri decimi septimi me iuvat,
37쪽
de quo quid statuerit Vogel Ph. 415), ea ipsa de causa extra ordinem iam nunc explicabo. Narrat enim Strabo XVII. 3, 20 p. 36 C. Taenarum in Phycunte Cyrenes 2800 si abesse, cum VIII 5, 1 p. 363 C. idem intervallum 3000 si patere dicat Eundem numerum reperimus apud Agathumerum g 24, quem hoc loco exortemidor hausisse verisimillimum est Quod alter numerus 2800 si apud Plinium V. L extat, me quidem iudice nil valet ad muniendum Strabonianum; nam, ut infra p. 78 a me copiosius exponetur, linius i. i. Artemidoro eum non debet attamen 2800 in 3000 mutare nolim, cum haec discrepantia alio modo explicari possit Optime enim Voget . l. admonet et apud Strabonem XVII. 3, 20 p. 836 C. et apud Agath. 24 memorari, quantum distet Phycus a Taenaro, cum Strabo VIII 5, 1 p. 363 C. dicat, quantum absit Taenarum in hycunte Jnde licet colligere Artemidorum in describenda Graecia non eundem sontem adhibuisse, quem in enarrando Cyrenes litore. Atque inde nostro quoque loco praesidium peti potest; alter locus alterum tuetur Itaque, ut brevi comprehendam, quo mea inclinet Sententia, neutro loco, nec XIV. 5, 3 p. 670 C. nec XVI 2, 33 p. 760 numeri immutandi Sunt. Qua re perfecta pergamus Artemidori fragmenta, quae quidem lateant in libro decimo sexto, indagare. Atque in capite tertio, in quo agitur de sinu Persico, cum nihil Artemidori proprium obvium sit, de capite quarto statim loquar, ubi Strabo ipse illum auctorem Suum ESSe expreSSis Verbis pronuntiat. 4 extr. p. 769 C. et 5 in p. 76 C: τα ut δη του Ἐρατοσθένους περὶ τῆς
descriptio, qua et litus Sinus Arabici ad ortum vergens et populi, qui in illis regionibus habitant, accurate depinguntur. Initio g 18 p. 776 C leguntur verba: αυτ
εἰπων περὶ τεῶν χρ 0γλοδυτων καὶ 460ν προσχωρco Auctioniων ἐπανεισιν se. Ἀρτuia δέωρος επὶ τους ' Ἀραβaς. Inde apparet ea, quae inter hos duos locos extant, aut univei Sa aut magna ex parte ex Artemidoro deprompta esse. Quae suspicio vel inde confirmatur, quod aepissime leguntur formulae istius modi: p. 774 C. φησί ... g 1 p. 774 C. δογαρ Ἀρτεμίδωρος φλησιν. p. 775 C. εκεῖνος δε προσδιασαφεῖ ... g 16 p. 775 C.
TDς . . . . ἰὴ κεν Ἀρτειείδ 0ρος. Quid, quod iis locis, quibus non dilucide exprimitur, quemnam Strabo l0quentem faciat, illae dictiones omnino non intelleguntur, nisi vel per totam vel per maximam partem uno e0demque scriptore Strabo Sus est Hoc certo statui potest, omnibus locis, ubi illa verba a me collecta leguntur, r-temidorum fontem fuisse. Itaque non video, quid sit causae, cur Stiehle, cum l. l. p. 222 fragmenta eius, quae
ad Troglodyticen spectant, componeret, ultima verba g 14 p. 774 C. et g 5 p. 774 775 C. non item inter has reliquias receperit. Tamen nondum licet omnia, quae inde p. 76 C. ad gQ 8 p. 776 C. narrantur, Artemidoro tribuere, cum nonnullis locis Strabo vel de suo pauca inseruerit, ut g 1 p. 774 C: υτοι δε ιιικρον
toribus ut g 16 p. 775 C: δ δ' ὁ Σκηψιος λεγει ζτρο-
Quae cum ita sint, primum id petendum est, ut
38쪽
etiam alia ratione accuratius definiamus, quanta totius descriptionis pars Artemidorea sit ac iubis id quaerentibus maximum subsidium praebet Diodori Siculi liber tertiu et epitome, quam holius gatharchidei operis περ τὸ ς ερυθρας θαλάσσης fecit. T0nstat enim et Dio-ilorum Siculum et Artemidorum hausisse ex Agatharchide. Nam Artemidorum eum movisse et memoraSSE OgB0Scitur ex Strabonis verbis XV . 4, 1 exti . p. 778 C. etc. 4, 20 p. 779 C. in I αυτ ιι ἐν περ τουτ 0 ειρ υκ Sc. 'Αρτει ἰδευρος), Jλλω ὁ τα ιε, caραπλησk0 τω 'Eρα-
τιγι σιν 20 C. 779h. . . Ἀγαθαρυδ di . . . ἱστορῆσαι. Diodorum autem eius vestigia legisse nemo non videbit, qui vel obiter in editione Musseriana Ge0gr. Graec. min. I. 1l 1 et quae sequuntur comparaverit cum eiS, quae Diodorus it Agatharchides inpud Photium ies iisdem rubus tradiderunt. Itaque si et apud Strabonem et apud Diodorumidum inveninius, dubium Sse non potust, quin illi Artemidoro, hic Agatharchide in conficiundis libris usus it. Videamus nunc Singula. Strab. XVI. 4 5 p. 769 C. inde a verbis L αλυ νπολιν Ἀρσινολην ad τον Ἀκάθαρτον χλπον idem traditur, quod apud Diodorum III. 39, 1-3, ο πιλουι ενος
ἀπο δενδρ 9 δ ad τοῖς ἀνηβοις παισι idem ac Diod. III. 25. 10 p. 771 C. ab initio usque ad ιέχρι, ιιέσου χειρο
15 p. 774 C. φέρει ὁ καὶ παρδάλεις ad λ ἐλεφαντι μὰλλον - Diud. III. 35 2. p. 775 C. ἐκεiνος ὁ προσδιασαφεῖ usque ad finem paragraphi, Diod. III. 35 2. 16 p. 775 C. exceptis eis, quae et Strabo ipse adiecit et quae Metrodoro debentur, idem praebet quod Diod ΙΙΙ. 35 4-10. 17 p. 775 776 C. fere tota excepto tantum ultimo enuntiato idem quod Diod. III. 32, 1-33, 4. Sed praeter has partes, quae, quoniam et apud Stra-b0nem et apud Diodorum extant, apud illum Artemidoro tribuendae sunt, hoc quoque inquirendum, tum quid
39쪽
auxilii Agatharchides iis locis praebeat, qu0 hucuSque ii olidum ad Artemidori auctoritatem revocavi. Qui cum in his regionibus describendis Agatharchide Sus Sit, etiam ea omnia, quae apud Strabonem cum Agatharchide congruunt, ex Artemidoro petita sunt. Nec spes nos fefellit. Videmus enim g 9 p. 77l C.
ununtiatum odos χρ 0siario καλastίνοις mi Ιεmea κ-T υιώνοις ιστoi ad eandem rem Spectare, ad quam Phol. 52, εἰσὶ καὶ τοξειας επισιν έονες. I p. 772 C. ultima verba τοῖς δε κυννῖγους οἱ ιιάδες καθαρτοΓς πιλο σιν occurrunt apud Agatharchidem 57 apud hol.): H των πινν υν τουτέον, Γς ο μιιάδες ἀκαθάρτους καλεi εἰ sctast . . . . In eadem paragrapho p. 772 C. n. τινες δε καὶ τοξευι ασιν ad του ὁ ελκονἔος x. νευραν c0ncinunt cum Agath. 4 apud Phot. uno excepto, quod me quidem iudice non multum refert secundum enim Agatharchidem duo viri nervum unius arcu trahunt, quem BUS tenet, cum apud Strabonem duo teneant, unus trahat.
Quod gQ p. 772 C. apud Strabonem inde ab θη-
De nutriendis conchis edendisque apud Strabonem 13 p. 773 C: εἰ ἰχθιδια ad ἐν τ5 τ υν ἰχθυεον σπάνει parcius, apud Agath. 35 p. h0t explicatius tractatur. 1 p. 774 C: πληθζει δ' ελε φασιν ad κατα νὶν 'Ἀραβιαν comparandum est cum Agath. 68 6 ap. Phot.,
quae, quamquam non plane ad idem coeunt, ex eodem tamen fonte fluxisse nemo negabit. Nam discrepantiae quomodo levari possint, C. Mulier ad Agath. l. l. optime exp0Suit. Nunc circumspiciamus, quid praeterea optimo iure Artemidoro dari possit. Ac primum quidem cum Stietilio tota paragraphus 5 p. 76 C. quippe quae obliqua, quam dicunt, ratione utatur, inter fragmenta Artemidorea
Tum in fine g 1 p. 774 ubi φησίν in Venitur,
ultimum certe enuntiatum ex hoc Scriptor depromptum est quanta autem par eorum, quae antecedunt, eiusdem originis censenda sit, hac de re postea uberius dictu
P0Stremo mea quidem sententia etiam ultim g 17 p. 776 C. verba Artemidori Sunt, et quod omnia, quae antecedunt, Stius Sunt, et quod sequuntur verba αυτ εἰπε0ν Sc. δριειιίδ υρος). Quas nondum ad eundem sontem rettuli, hae sunt partes: 7 p. 770 C. a verbis που γε καὶ δένδρα φυεται
13 p. 772, 773 C. ab initio ad τι ea οι ολίγος. 1 p. 773 774 C. maxima pars inde a Verbis των δ re c0 τινἐς τρεῖς ἐφεξχης κεινται Sque ad το
15 p. 774 C. Εἰσὶ καὶ σιγηλαι ad τ ὁ διάστημα
40쪽
Ob γνωριιιον Par ab ot τε ri ξυν orae usi ad p. 775 C: ταυτ φαιιεν ν γιεῖς ab ipso Strabone inserta est. Quae omnia nunc paulo diligentius tractabo. Atque omnes animadvertent in describendis regionibus, nil aliud enim nisi hoc exhibent saepius eadem vel sere eadem noni in redire, ut in hac litoris parte complures eiusdem nominis et urbes et gentes Statuendae Sint. Occurrunt g 8 p. 770 C. στο ια aga τιμον et in eadem regione L ιν ν Σαβύ et tum g 10 . 771 C. Σαβαι, πους εts εγεθης. Qua re dubitatio movetur, utrum plures urbe discernendae Sint, an sorte iidem intellegenda Sit, errore vel neglegentia Scriptoris, qui complures fontus adhibuerit, bis commemorata. Quod discrimen ut diiudicemus, aliorum geographorum opera pervestiganda nobis sunt. Apud Plinium omnino nihil de hac urbe traditur, nisi sorte VI. 172 oppidum Sacae idem est apud tolemaeum autem IV. 7 haec leguntur: B 03 ῖς' ' υτος, ἄκρον, βαστρικον στοι ci, klaro αἰγιαλος, κοῖ. Oν ρος, ἄκρον βατ groti Sq. alteri u urbis eodem nomine vel simillimo praeditae nusquam mentio fit. Optime autem ea congruunt cum iis, quae apud Strabonem L p. 770 C. inveniuntur; nam neminem tam Stolidum lare Spero, qui βαστρικὰν στοιι et Σαβαῖτιμον στό/ ια, tum ruga et Σαβάτ idem Sse neget. Eandem ostensionem praebet ερεν&η ιδυς ἱ κατα
βάς g 10 p. 771 C. commemorata, cum p. 769 C.
Berenices mentio facta sit, quae in Sinus Immundi recessu posita erat. Adeamus Scriptores ceteros Ptolemaeus uitam tantum Berenicen nominat, idemque Iubam tradidisse cognoscimus ex Plin. VI. 170 loco qui tractetur digno: -Iuba, qui videtur diligenti8Si me perSecutus haec, omisit in hoc tractu, nisi exemplarium Vitium est, Berenicen
alteram, quae PanchrySo cognominata St, et tertiam, quae pidires, insignem loco. linius igitur tres Berenicas Sse putabat, quod Si verum Sset, vel quatuor Berenicae nobis Statuendae essent, quoniam illa altera Strabonis ἱ -τα Σαβάς apud linium non enumeratur. Quod ne minima quidem cum veri Specie ponitur, cumque Ptolemaeus et Iuba unam tantum urbem Berenicen cognitam habuerint, persuasum habe re Vera unam Berenicen fuisse, quae ab aliis vocaretur nominibus aliis.
Quo facile fieri p0tuit, ut scriptor haud ita diligens re
Quae gi p. 769 C. et I p. 776 C. referuntur, ea ex Artemidoro fluxisse supra demonstravi, atque optime conven'unt. Tradiderat igitur Artemidorus in regionibus circa Deire sitis hoc mutilos homines habitare. Quacum re conspirat g 13 p. 772 minime autem g 9, 10 p. 771', ubi illi mutili homines etiam apud Antiphili portum sedes obtinuisse narrantur Minime enim