Quaestiones Strabonianae [microform], dissertatio inauguralis quam ..

41쪽

tilos nosse vel urbis of δἐ 11ερὶ την Λει ex ν Κολ*'οῖς εἶναι τὰς βαλάνους etiam eo complexum Sse, qui circa Antiphili portum habitarent. Qua in Sententia qui per- Staret, magnopere alleretur, quoniam inter Antiphili portuni et Eumenis, unde ad Deiren illi tractum tenebant, intervallum interesse ex ipsius Strabonis descriptione patet. Nec pugnant cum hac interpretatione, eos in una tantum regione habitasse, quae persequuntur et Diodorus et Agatharchides: Diod. III. 32. τὰ δ' αἰδοῖα 11άντες o Te 9γλοδυται

Disserunt igitur inter se, quae apud Strabonem deni utilis hominibus dicuntur. Id memoriae genus, Secundum quod illi circa Antiphili portum habitant, Ptolemaeus Sequi videtur, cum scribat IV. 7 quae iam alia

data occasione laudavi, et paulo infra: κατα ιερος δεκατεχουσι Tr ιιεν ἀπ ἀνατολέυν του ποταιιου της χώρας

ιιετὰ o Bάrto ἄκ eo κολοβο Quomodo autem potest hoc explicari Equidem puto has partes, in quibus altera sententia traditur, alio ex lante fluxisse. Quam Suspicionem confirmant, quae de Saba et Sabis urbibus et de Berenice κατα Σαβάς

Supra Xp0Sui. Quarum mentione quae difficultates nascuntur, eae hoc modo facillime expediuntur. Nihil enim facilius fieri potuit, quam ut eadem urbs apud ullum scriptorem Saba, apud alium Sabae nominaretur. Sed multa indagari possunt alia indicia, quibus ad eundem finem perducamur. Memorantur g 8 p. 770 C. extr in litore sinus Arabici post portum Elatam Stratonis inSula, 0rtus Saba, interior regio enessis, cum in ea quae Sequitur paragrapho post eundem portum Elatam hi loci occurrant Demetrii speculae et Cononis arae et in mediterraneis Coracii regio Plane alia igitur descriptio Statuenda est. Quae autem g 9 p. 771 C. traduntur, ad haec arte adnectuntur ultima paragraphi verba, quae iam in dubitationem vocavi. Accedit aliud nam etiam Creophagi Saepius commemorantur, fere Semper coniuncti

cum mutila gente vel ipsi mutili dicti. Quod fit his locis: 9 p. 771 C. ultimis verbis, quae iam Saepius citavi, initio g 13 p. 772 C extr et in media fer g 14 p. 773M, quorum primus ab reliquis duobus dissentit, qui inter

Se bene congruunt, cum eae gentes, quae inde ab Eumenis portu ad Deiren et in litore et in interioribus regi0nibus sedes habent, etiam ad litus extra laetum itum facillime expositae esse possunt, ut in describendis illis terris primo loco enumerarentur. Ita in hac re ne haereamus. Minime autem ad id quadrat, quod iam multo ante Creophagi circa Antiphili portum memorantur. An censeamus re vera plures eiuSdem nomini gente Secundum geographorum sententiam fuisse Quod, cum probabilem veri speciem non habeat, negem, Sed multo potius eadem ratione explicem, qua iani cetera eiuSilem modi difficultates Asolvi, constituto alio sonte. Quibus rebus positis hanc Suspicionem puto haud

42쪽

audaciorem esse, descriptionis geographicae partes p. 771 C. a verbis ιετὰ ὁ τὴν Ἐλαίαν αἱ Λ si τρίου

rectum Sit, paulo infra p. 66 explicabo, et finem eiusdem paragraphi ιι ετ δε τοῖς Κον υνο pyc01 ους, tum l0 p. 771 C. extr. o, δ' Aντιφιλου λι/ιενι ad Dor ρος τε φρεατι καλουι ενον iis, quae ab Agatharchidis libro originem ducunt, alio ex fonte inSerta eSSe. Nunc autem disceptandum est, utrum Strabo haec adiecerit Artemidoro, an hic Agatharchidi. Atque apertum est eum, qui haec interposuit, parum circumspecte egisse. Sed quaestionem facilius, opinor, ad exitum adducemus examinato alio loco, qui omnibus adhuc interpretibus maximas praebuit difficultates, dico ultima verba 1 p. 774 C. et prima sequentis εν ὁ τῆ ξης παρθαλίρ. 15 Εἰσὶ καὶ στrλa καὶ βίω in Πυθολάου Sq.uSque ad το δε διάστλημα ου νευρι ιον. Quae verba alii aliter sanare studuerunt. Corai coniecit γνουριιι ταεν 5 ξν ς παραλίv, qua tamen audacia non expediuntur difficultates. rimum enim mirum, quod in Verbis Sequentibus de regione inde a faucibus ad Noti cornu pertinente iterum agitur, cuius litoris iam uberrimam paulo supra legimus deScriptionem. Iam ero non er- Spicitur, cur arae et Statuae Pytholai, Lichae, Pythangeli, Leonis, Chari morti non memorentur arte coniunctae cum promunturiis, Speculis, portibus, quibus idem homines nomina dederunt. Accedit, quod verbis ita mutatis etiam post εἰσὶ vocul δε desideratur. Nec dubitavit Corais

eam inserere. Sed cum unam mutationem altera Sequatur, dubitarim an falsum sit id, quod ille pr0posuit.

Ac restant hae duae offensiones, etiamsi cum Gr08-kurdio scribimus νευριειον ουδεν ἐν τι εξῆς ποραλι c Vel

cum ramero νεύριιιον την ξνὶς παραλίαν. FortaSSe autem haec verba plane alia ratiocinatione Servari p088unt. Etenim g 1 p. 774 C. in primis verbis fere omnia

tradunt, nam Di Leonis specula ante Pythangeli portum ponitur, cum g 15 contrari ordine Leonis specula Sequatur Pythangeli. Quibus rebus indicari mihi quidem videtur eandem regionem bis describi atque ex diversis fontibus, primum 1 p. 773 C. inde ab arro δε της Λειρa ς η φεξ ὶς

εστιν ἀρcostaτοφορος Sque ad finem, deinde verbis, de quibus nunc Sermo est. Utra pars Artemidore habenda sit, ex ipsius Straboni verbi elucet, quippe qui dicat postremis Q p. 774 C. verbis: Huψαντι δε

ν υν ἀναγραφάς. Qua P ratione dicendi consequitur, ut prior descriptio adortemidorum redeat. Hoc certe loco dubitari non licet, utrum Strabo an Artemidorus descriptionem amplificaverit, immo apparet Strabonem hoc fecisse. Quod si concedimus etiam illa quaeStio, quam paulo ante p. 62 interrupi, ad hunc exitum perducta est, ut omnia haec additamenta Straboni imputemus et ex Artemidore parte capitis haec Secernamus: g 9 p. 771 C. ιετ δε την Ἐλαίαν ad χώρα Κορακίου sive ἀνθρωπιυν κατοικία p. 66), tum

43쪽

Itaque in Scriptura codicibus servat g 14 ex tr g 15 in nihil fere mutandum est. Optium enim tacitur Sensus, Si post νεύριιιον finita ἐν δ τῆ ξῆς σια-

ραλίε cum Sequentibus coniunguntur. Strab0ni, quae Artemidorus protulit, non Sufficiebant, itaque, ut ea Suppleret, aliorum Scriptorum opera eXcerp-

Sit, qua in re inscio c0ntigit, ut eandem partem bis enarraret. Quod autem aliena cum Artemidoreis conciliare non studuit, cum I p. 771 extr. . mentionem faceret Eumenis luci, g 13 p. 772 extr. C. umenis ortus, cum I p. 774 C litoris, quod iam antea percurrerat, descriptionem inciperet verbis ἐν δ τῆ ξνὶς παραλια, quasi plane novi quid asseret, his rebus omnibus ad eandem Sententiam perducimur, ad quam tractantes librum

Reliqua omnia, quae XVI. 4 5 p. 76 C. ad 4 17 p. 776 C. feruntur, Artemidori sunt. Ac licet ad huc nonnulla comparare cum eius fragmentis: 8 p. 771 C. tres illi fluvii, qui in Nilum incidunt, Staboras, Sta-pus, Stas obas fere eodem modo quo r. 90 enumerantur. Mentio est apud utrumque partis illius sta-borae, quae in sinum Arabicum decidit apud Strabonem haec verba extant ἐν δ τω ι εταξυ ἐκ δ 9σιν πο-σγεασι α του Ἀσταβορα, apud Artemidorum τουτου Sc. Ἀσταβορα καὶ arroσπασ/ια φέρεται εἰς τὴν ἐρυθ ραν

θάλασσαν.

Altera autem quaeStio relinquitur, utrum omnia Artemidorus ex Agatharchide sumpserit, an ipse quid adiecerit. Ac primum facile cum uellero G. Gr. min. I. 166

ann. faciemus, qui multorum oppidorum, portuum, eBationum, quae Strabo enumerat, apud Agatharchidem mcntionem fuisse negat inde enim, quod Diodori et Photi excerpta inter se optime et arctissime concinant, apparere Agatharchidis rationem et indolem talem fuisse, ut praeter maiore orae flexus memorabilia tantum quaedam memoratuque digna afferret itaque ne Berenices quidem eum mentionem fecisse. Sed cur tandem nominat Aphrodites vel uris portum et Ptolemaida Quae res magnam praebet offensionum a Mulier non sublatam. Non enim credideris Muris portus mentionem nulla alia de causa iniectam esse, nisi quod ad radices Montis Rutilantis situs esset, aut Ptolemaidis, cum obServata umbrarum ratione apud geographos Veteres notissima fuisset. Quod si Agatharchidem re vera commovisset, tum hoc diSerte, non tam obscure pr0fessus esset. Equidem sic sentio eum multo plures urbes numerasse, quam nunc et apud Diodorum et in Photi excerptis leguntur. Tum vero optime inter Se consentiant hi duo Scriptores, Semperque eadem praebeant, eadem relinquant, ego malim suspicari hos duos non ipsum Agatharchidem inspexisse, sed epitomen. Quae suspicio multis rationibus fulcitur.

44쪽

Quos ad locos Militer adnotat Agatharchidem rem certe non tam absurdum in modum instituisse videri, ut, postquam se de gentibus sub meridie Aegypti sitis acturum esse dixit, abrupte nullaque explicatione data ad describendos eorum Ichthyophagorum mores tranSiret, qui Asiae oras habitant. Sed quomodo in utriuSque X- excerpta et Photi et Diodori hic error irrepserit, hoc Mulier minime explicat. Ac si apud unum tantum talis narratio tradita esset, hunc epitomatorem parum diligenter et a levi pede per hanc Agatharchidis libri partem percurrisse credere liceret quod ne faciamus, impedit, quod res eadem ratione apud Diodorum legitur. Quibus rebus consideratis et perpensis, facere iam non OSSum, quin eam, quam propoSui, Sententiam tuear, atque Diodorum et Photium ex epitome operis Agatharchide hausisse puto, in qua sere omnia ad topographiam regionis pertinentia neglecta erant. Alterum exemplum promam ex is p. 771 cuius verba ην δέ τις ἐν βάθει Ἐνδέρα ad κατοι iis utrum Artemidori essent an Strabonis, supra p. 62 in suspenso reliqui Strabonem . l. gentem Gymnetas Vocat, cum Phol. 52 et Diod. III. 25, 1 venatores, si ζγέτας et ηγοις, commemoret. Tum autem dubitari non possit,

quin hi tres eiusdem populi mores enarrent, Mulier in adnotatione ad Agath. 52 ap. Phot Agatharchidem haec

fere verba scripsisse optime Suspicatur: οἱ καλουι ενοι Iυμνναι κυνηγοί, ante quae me iudice menti Enderae facta erat. Quam copioSiorem nominum et regionis enarrationem Photius et Diodorus eodem modo decurtatam proferre non potuerunt, niSi ex eadem epitome hauSerunt.

Tribuamus igitur Artemidoro verba p. 771 C: ην δέ

Praeterea etiam g 18 p. 776 C. ad 20 p. 779',

de quibus infra dicturus sum, sunt nonnulla huius rei exempla. In media enim fer g 18 p. 777 apud solum Strabonem insula Dia nominatur, cum omnia, quae praecedunt et quae sequuntur, bene consentiant cum

Agath. 89, 90 ap. hol. et Diodoro III. 43, 44. Eadem

est ratio verborum, quae paulo post Sequuntur exempli gratia, quae omne tre autore Barrant, XScribam: Strabo εἶ ερηφιοι τρεῖς νησο πλγηρεις ἐλαιων, ου τῶν παρ' suν, ἀλλὰ τῶν ἐντοπιων α καλουμεν Αἰθιοπικάς, ων τ δάκρυον καὶ ἰατρικῆς δυνά-

Agath. 91 p. hol. V ν δ' εἰρημένην χεύραν νησοι τρεις ἐκδέχονται, λιμένας ποιουσαι πλείους - ἐρημους δ πάσας καὶ συσκίους ἐλαίαις, ου ταῖς παρ γιῖν, ἀλλὰ ταῖς ἐν ἐκείνοις τοῖς τοποις φυοφιέναις. 92). οὐδἐ τας νγους τας ἐκκειμένας ἐστιν ἰδεῖν αἰγιαλον λιθωδη ....

45쪽

Apud Agatharchidem et apud Diodorum Strabonis verba

Postremo apponam g 19 p. 778 C. partem δια δετρο φθονίαν ad ιιέχρι Συρia in Μεσοποταιιίας. Simile quidquam nec Diod. III. 47 nec Agath. 98, 99 ap. Phot praebet. Qui loci omnes, quos modo collegi, etiam sic possunt explicari, ut Artemidorum exornasse Agatharchidis descriptionem statuatur, cum Diodorus et Photius, qui eundem Sequantur, optime conspirent. Sed manet locus summi momenti, qui de Ichthyophagis c0mpositus St. Qui cum aliter intellegi nequeat atque ego feci, etiam reliqui eadem ratione explicandi sunt. Ergo manifestumen ea, quae Solus Artemidorus praebet, Agatharchidi non prorsus abiudicanda esse. Haec habui, de hac sinus Arabici ora quae dicerem; transeo nunc ad eam, quae in sequentibus a Strabone enarratur. Quam quaestionem eadem ratione instituam, qua iam priorem de roglodytica ora perseci, ut, quid Strabo una cum Diodoro vel Photio tradat, id primum

statuam.

Tot g 18 p. 776-778 C eodem modo apud Diod. m. 42 5 g 19 p. 778 C. ab initio usque ad orat φια

εχοντες ανυκεστον legitur apud Diod ΙΙΙ. 4 4 usque ad verba extr. τον χρῶ τα; quae Sequntur ad Μεσωποταμίας neque apud Diodorum neque apud Agatha chidem, ut iam monui, inveniuntur. In reliqua autem parte paragraphi idem profertur, quod apud Diod. III. 47, 2:'γδιον δέ τι ad αλλοτριον πλουτον extr.), his tantum verbis exceptis D χλιδὴ δ' ἐστὶ γυναι-ὼ ad εὐωδέστατον Mul ua maec autem apud Photium traduntur. Quae ς 20 p. 779 C. de nomine rubri maris expo-

nuntur, apud Diodorum non extant, multo autem fusius et uberius sola Ctesiae coniectura neglecta hac de re

Photius ς - agit. Sequitur igitur ut omnia ab g 18 p. 776 C. ad 40

Ex ipsius Strabonis verbis hoc elucescit, qui dicat g 18

in p. 776 αυτ εἰπων επάνεισιν επὶ τους Ἀραβας et paulo post: φησὶ ὁ ἐνδοτερω κεῖσθαι τουτο et g 19 extr. p. 778 C: ταυτα ιιἐν περὶ τουτων εἰρηκε, τα δἐ καὶ παρα των ἄλλων στορι κων παρατίθησιν, unde dependent, quae Sequuntur u8que ad γησασθαί τε τοὐντοπων. Itaque Stielite prima tantum verba g 18 p. 776 C. et g 19 p. 778 . ab γίνεται δ' ἐν τοῖς Σαβαίοις καὶ το λαριι νον ad finem paragraphi et g 20 p. 779 C. ad

γν σαω aio των τοπων. eiu8dem originis non recte duxit. Fortasse ei non ausus est plura tribuere, cum g 18 p. 776 C. post ἐνταυθα δἐ καὶ τυ ευκαρπίαν των φοινίκ υν εἶναι θ avsιαστλην obliqua, quae dicitur, oratio mutetur in rectam. Inde minime effici, ut alius fons

perhibeatur, ex gi p. 769 C. et 6 p. 770 C. intellegitur,

ubi, quamquam res eodem modo se habet, omnia ad Artemidorum redeunt.

Unum tantum interest discrimen in hac parte inter Strabonem et Diodorum Agatharchidemque ille urbem Sabae0rum Mariabam, hi Sabas nominant. Cum vero reliqua omnia bene inter se consentiant, nolim haerere inminutiis, quamquam, quomodo haec disserentia explicanda sit, hac de re certi quidquam proferre nequeo. Utrum autem ultim g 20 p. 779 C. verba λέγεται δ υπο τινων ad ιετάλλοις ἐγγίνεται ex Artemidoro deprompta sint an a Strabone ipso addita, hanc quae8ti0-

46쪽

nem diiudicari non posse mihi persuasum est. Licet enim in utramque partem disputare. Nam ultimis verbis 19 p. 778 extr. C. τα δε καὶ graeci ci ν λυον ἱστορικῶν παρατιθησιν sc Ἀρτε Γιίδωρος ita intellectis, ut illos αλλοvς ἱστορικους ea quoque, quae a Verbo λέγεται incipiunt, tradidisse sumamus, Artemidorum auctorem Si tuere debemus. Quam contra rem non sacere, quod poSthγν σασθαί τε των o)H0 oratio obliqua finitur, postquam paulo Supra hanc rem exposui, luce clarius est. Contra autem neque apud Agatharchidem neque apud Diodorum ullum vestigium invenitur rerum, quae in hac paragraphi parte narrantur tum longe alia de re his verbis agitur atque in antecedentibus. Itaque ad certum iudicium

Restat, ut pauci eam quae8tionem absolvam, num eorum quoque, quae Sequuntur, nonnulla ex Artemidori

libro fluxerint. 21 p. 779 C. certo alium auct0rem habet, quia partim ea repetit, quae iam antea de rabia explicata sunt. quidem malim omnia Athenodoro reddere, quem sibi aequalem et auctorem Strabo nominat.

Quae describuntur g 22 p. 780 C. ad 24 p. 782 C. ab ipso Strabone addita sunt, quippe qui Aelium Gallum,

cuius expeditionem in Arabiam factam narrat, optime novisset, cum eum in alia expeditione c0mitatus esset. Pariter in omnibus, quae ad finem libri sequuntur, nihil invenitur, unde concludi possit Artemidorum Strabonis fontem fuisse. Itaque, ut brevi comprehendam, quod in

iis, quae antecedunt, de Strabonis fontibus exposui, ab 5 p. 76 C. ad g 20 p. 779 C. Strabo sere solum Artemidorum adhibuit. Quamquam hoc est maximum huius scriptoris frag-- 71

mentum, quod adhuc notum est, tamen nihil proficimus, si ex eo, quid Artemidori proprium sit, Statuere Volumus Liquido enim patet ex iiS, quae antecedunt, eum haec sere de verbo ab Agatharchide descripsisse, ita ut, Si nonnulla invenerimus, quae aliena sint a vulgari ratione dicendi, ea Agatharchidi, non Artemidoro tribuere debeamus. Itaque cum consentaneum sit ad expediendum nostram rem nihil bonae frugis ex tali quaestione percipi posse, eam nunc quidem omittam.

Liber VII.

Nunc agam de libro decimo septimo, ut, quid in eum Strabo receperit ex illo geographo Ephesio, Statuam. Atque huius tantum fragmenta eruere studebo, cum Vo- gelii quaestio, ut supra dixi p. 1 utque nunc demon- Strabo, non talis sit, unde exorsus ceteros auctores, ubi adhibiti sint, indagare possis. Huius autem quaestioniSordinem ita disponam, ut in priore parte periplum et Aegypti et Libyae coniunctum tractem, in altera deinde Strabonis narrationem secutus, quae praeterea in quaque paragrapho mentione digna sint, proferam. Itaque primum quaeram, quibus paragraphi periplus contineatur. Atque Aegypti litus perstringitur . 1, 6 in p. 791 C. ἐστι τοίνυν η in IIηλουσίου ad Ἀμφιστομον I3

I Dixori quis Strabonem, qui ipse illas regiones Viserat, has mensuras edidisse. Sed noli putare eum tum, cum in Aegypto versatus est, diligenter singula intervalla notasse. Eo enim tempore, quo itinera sua fecit, libri geographica indolis scribendi consilium nondum cepit nulla igitur causa erat, cur tales res, quas scire neminis sere

nisi geographi interest persequeretur. Aes licet anim d-

47쪽

extr. p. 798 C: ἐά δ ιι αλλον κατιδειν ad finem g 14 p. 799 C; g 1 p. 801 in C. ad ποθανοντος υτοθι, cum Libyae periplus exhibeatur locis hisce XVII. 3, 6 p. 827 in p. 829 C: ετ δε την των maυρουσίων γῆν ad εστ δε πολις Σίγα εν χιλίοις σταδίοις ποτων λεχθεντων Oeco et 3 ετ δε τὴν Σίγαν ad finem.

ε ταυτης Tyὶς πολεως τριακοσταῖος ad 0δευσε δε rεζὰς νvortere eum secundum id, quod ipse compererat, intorvalla rarissime reddere. Quod si eius interfuisset, in descriptione persequi debuit, quantum urbes ad Nilum sitae, quas per- migraVerat, inter se distarent. Sed tres tantum mensurae

in toto itinere inveniuntur. 3 16 p. 800 C. ab lexandria ad Sohodiam quatuor schoeni, S 3 p. 80 C. a Memphi ad Deltam 3 ohoeni, 3 50 p. 8l C. a Philis ad Syenen

100 st. Patet igitur Strabonem proficiscentem fere neglexisse singula spatia accuratius notare. Inde consequitur, ut suspicio haud ita probabilis sit, Strabonem nostrae para- graphi monsuras ab ostio elusiaco ad Canobi cum 1300 st., indo ad harum insulam 150 t. o schedis suis itinorariis

excerpsisse; multo Vero propius ad Verum nos accedoro puto sumente eum ex auctore quodam geographico illam

1 Undo Strabo has hauserit, Vogo in medio relinquit Sod ego crediderim, quamquam certi quidquam s-

monstrare nequeo, haec quoque ex eodem fonte hausta esse, unde ea, quae antecedunt, cum minime peripli tenor interrumpatur. Quod paulo uberius de hac urbe agitur, quam de ceteris, minimo mirum; nam larissima huius regionis urbs orat Carthago. Itaque non puto esse causam, cur alium fontem statuamus, 2 ola autem p. 78.

22 med. p. 838 C s ετ δε rpν ωπολλωνίαν ad finem. Iam diligentius has paragraphos pervestigemus, ut res colligamus, quae ad peripli auctorem cognoscendum aliquod possint habere momentum. Ac primum omnes, qui hunc circuitum legent, mirabuntur, quod in utraque regione ab occasu incipit, cum descriptio plane contrario curS huc usque progressa sit. Eandem offensionem praebet, quod Strabo c. 1, 13 extr. p. 798 C. dicit, quam bene sita Sit Alexandria, optime ab eo intellegi, qui totam Aegyptum, praecipue autem oram, cuius caput Sit Catabathmos, permigret. Quomodo dicere potest, cum ab ortu veniat, Catabathmum initium esse regni Aegyptiaci Immo ultima urbs nominanda erat. Quibus nos rebus eo adducimur, ut Straboni fontem quendam alio

ordine oram enarrantem praesto fuisse colligamus. Deinde huius auctoris proprium esse videmus omnia accurate enumerare, quae ad rem navalem Spectant nautisque memorabilia sunt perlustres dictiones istius modi: c. 1, 6 p. 79 C: Qάρος λιιιεν προς αυτην ποιουν ἀιιφίστο/ιον , g 1 p. 799 C: στόλις δ' ἐστι καὶ μιν

ιεγας .... υνδάρειοι σκοπελοι, νησίδια τετταρα ἐχοντα

παρὰ γῆν περίπλων, . . .. εχουσα χχὶ νησία καὶ φορμον

48쪽

υλλος stri II λυνος. Quarum rerum ratione habita quaestio de illius circuitus scriptore disceptanda est. Ac primum de Artemidoro cogitandum est, quem sciamus hoc litus ab Herculis columnis incipientem enarrasse, cuiuSque Supra abunde demonstraverim p. 6 descriptionem eiusdem indolis fuisse, atque hunc periplum.

Ρotest autem certissime evinci hanc nostram Suspicionem rectam ac Veram 8Se. Primum enim iam supra

p. 17, 18 demonstravi priora c. 3, 6 p. 827 C. verba Εἰς ὁ την ἐντος θάλατταν ad ιεγαλοδενδρον Artemidori )esse. Deinde accuratius c. 1, 6 menSura perScrutemur.

Ac primum dicam, quid de Vogelii sententia existimem, qui, cum ratosthenem eandem mensuram tradidisse ex huius capitis gra C. p. 786 constet, hunc fuisse auctorem contendit. Cui assentiri nequeo. Ipsius enim Strabonis verba I p. 786 C: Ἐρατοσθεν ps ἐν Ουν ουτ ος demonStrant Eratosthenem in hoc capite nusquam nisi in hac para- grapho adhibitum esse. Et re vera ea, quae iratoSthenes de Aegypto disseruit, in reliqua tota descriptione Strabonis neglecta sunt, cui rei minime adversatur, quod 1 p. 802 C. Eratosthenes laudatur Haec ex altera

1 Vogesium suo iuro totam paragraphum Artemidoro tribuere, ita ut apud eum Timosthenis verba fuisse statuendum sit, ex iis, quae supra p. 31, 32 de Timosthene et Strabono disserui, apparet.

parte Eratosthenici operis deprompta esse Bergeri demonstrat. Si autem singula, quae et Eratosthenes et Artemidorus de longitudine Nili fluminis exhibent, hic in fr. 90, ille apud Strab. XVII. 1, 2 p. 786' comparaVerimus, ea optime inter Se convenire videbimus. Itaque pro certo habeo Artemidorum quoque Sua ab Eratosthene mutuatum, illam orae partem, quae ita Stinter duo celeberrima Nili ostia, cum 1300 si longam sibi finxisset, eandem mensuram praebuiSSe, quam nunc Strabo c. 1, 6 edit. Tum g 1 p. 799 C. statim circuitu peracto memoratur lacum Mareiam plus 15 Si latum eme longum autem minus 300 t. esse in eo octo inSulas. Quocum comparandum est D. M. Artemidori, ubi de longitudine lacus deque numero insularum idem exhibetur, nam pro 27 si facillime dici potest minus 300 8t. Nihil refert, quod Strabo lacum Mareiam vocitat, cum Artemidorus, secundum coniecturam certiSSimam nomen Mareotim adhibuerit. Profitetur enim Strabo ipse inter haec duo nomina nihil discriminis esse XVII. 1, 7 p. 793 in C: της λιμνης της Μαρείας, ὴ Mχὶ Μαρεωτις λεγεται. In eo tantum haerere possumus, quod discordant inter Se paulum, quae uterque de latitudine tradit, cum Strabo, qui Artemidoro usus est, lacum plus 15 st. ille autem l. l. 150 si latum esse dicat. Quae cum sola offenSio Sit, quam noster locus exhibet, eam censeo nullam vim habere ad labefactandam illam sententiam, quam tenere Studemus. Certo neglegentia quadam haec differentia

sinones p. 49.

49쪽

librarii, nihil interest. Qui tamen hac explicatione non contentus differentia illa nisus aliam opinionem proferre Velit, is conferat, quaeso, mensuras plane diversas, quas Plin. V. 63 exhibet, latitudinem patere 30 m. p. 240 t. circuitum 250 m. p. - 2000 St. vel Secundum alios auctores longitudinem latitudinemque 1200 st. Iam vero de intervallo, quod interest inter Corsuram et Lilybaeum c. 3, 16 p. 834 C. idem praebetur, quod VI 2, 1 ext. p. 267 C: - δἐ καὶ δ αδ ιλυβαίου

περ Καρχηδονα. Verisimillimum igitur est utroque loco eundem Scriptorem adhibitum esse. Sed cum illo loco paulo ante Artemidorus memoretur, non audacius videmur sumere Strabonem hoc quoque ex eo deprompsiSse. Quae cum ita sint, etiam c. 3, 16 p. 834 C. ab eodem sonte originem ducit. Praeterea Voge optime monuit in hac paragrapho complures urbes enarrari, qua iam ante sua tempora dirutas esse Strabo ipse c. 3, 12 p. 31 C. narravit. Videmus igitur antiquiorem auctorem adhibitum SSe. Praeterea c. 3, 1 extr. p. 834 C. occurrit ratio dicendi, quae simillima est Artemidori, quantum quidem eam ex illis paucis locis, ubi ipsa verba eius laudantur, cognoscere liceat. Dico descriptionem insulae Cercinnae παρακειται ὁ τῆ αρχὴν τῆς Στρτεως νῆσος

πολιν. . . Quo cum loco comparanda sunt haec duo fragmenta, D. 55 τι δἐ Κεφαληνίας areo Πανορμου - ιιένος προς ἀνατολχην δωδεκα σταδια, νησος ἐστι Ιθάκη, σταδίευν ἡδονὶ ντα πέντε, στενὴ καὶ μετέωρος, μένα εχουσα καλουιιενον Ορκυνα. D. 113 παραλλάξαντι ἐταυτην αἰγιαλος αλλος ἐκδέχεται σταδίων τριων μηνοειδνς

scriptionem eandem, quam hos duo loc0s, Speciem praebere, quis est, qui neget 7 Ubique eiusdem abruptae orationis usus est. Sed vel alio denique modo nostra opinio commendatur Adamat enim Artemidorus id, quod c. 1, 17 p. 80 C. factum est: Κάνωβος ἐσπου sio Κανωβου του Μενελάου κυβερνι του, de personis, praesertim de iis, quae in fabulis sunt, nomina urbium vel regionum deri- Vare, D. r. 87, pit. 9, 13. POStremo rem commemorem, quae est similis indolis atque ea, quam modo attuli. Legimus enim . 1 14 p. 99 C: ιθ ὁ Λερρις λιμνὶν καλουμενος ουτως διὰ την πλησίον πέτρα ιιέλαιναν δέρρει ἐοικυῖαν et c. 3, 16 p. 34 C: καὶ π αυτ se λόφος Ἀσπὶς καλουι ενος ἀπῖτῆς ὁμοιοτροζος. Atque optime accidit, ut in iis fragmentis, quae Artemidori nomine nota sunt, nonnulla talis etymologiae exempla extent, D. 3, 32, 36 45. Quae omnia abunde testantur Artemidorum huius peripli auctorem esse ). Cum igitur ad eundem finem pervenerim ac Vogel, meum est demonstrare, cur eius argumentatio mihi non satisfaciat. Qua in re proficiscar ab illo argumento, quo potissimum nititur. Dicit enim inde, quod alius nullus circuituum scriptor, ex quo quid Strabo petiverit, notus Sit, effici, ut Artemidorus in hoc

I Itaque per se intellegitur . 3, 12 p. 831 C. Verba

ην ἐπικτισας ad μετωνομασε Κασαρειαν a Strabone interposita esse. Neque inusitatum hoc esse in periplo Hispaniae percurrendo Vidimus. Alteram rem ho loco statim addam. Neque enim recte Voget umore mihi videtur ea, quas . 3, 20 p. 836 C. de Automatas parallelo dicuntur, Eratostheni tribuonda esse, quoniam Artemidorum quoquo de meridianis et parallelis Verba fecisse scimus, o r. Str. XVI 4 5 p. 76 C.

50쪽

quoque libro fons sit. Hoc nullius momenti esse, spero omne concessuros esse Voge ipse ab hac regula discedit, cum c. 1, 6 p. 791 C. mensuram, quae est ars peripli, non Artemidoro addicat. Iam vero sutile est, quod, ut Artemidorum c. 3, 17 p. 834 C. auctorem probet, Strab. II. 5, 20 p. 123 C. et Agathemerum , laudat, ubi idem Frtis circuitus traditur Minime enim licet pro re iudicata habere apud Strabonem l. i. Artemidorum fontem esse immo vero multo verisimilius est Eratosthenem fuisse, qui de maioris Syrtis circuitu a Strabone laudetur. Pariterque Agathemerum 3 8

5, 21, quem locum Voge item laudat, de magnitudine

Syrtis minoris omnino nil extat, sua non Artemidoro debere, sed ratostheni, explicare conatus sum oblata alia scribendi opportunitate 3 . Quae si recte expoSita sunt, Vogelii argumentatio corruit. Hoc autem Voge sagaciter admonet, verba c. 3, 17 p. 34 C: φ ὁ Μηνιγγα νομιζουσιν εῖναι ad ποννηδιστον inerro non ex Artemidoro, sed ex Polybio petita esse, quod in illis lotos inter arbores numeretur, cum c. 3 8 p. 829 C. ubi Artemidorus laudatur, hunc in modum de hac planta dicatur: σιτoino δἐ λωτον, groαν τινὰ καὶ ρίζαν. Sed pergam nunc proferre, quae contra Vogelium

proserenda mihi videntur. Atque id reprehendam, quod dicit eo, quod Strabo c. 3, 20 p. 837 C. cum Plinio V.

32 bene consentit, Artemidorum auctorem SSe demonstrari, etiamsi numeri non plane iidem sint. Pervestigemus

1 Quaestiones Artemidorsas. In ommentationibus

philologis, quibus Ottoni Ribbeckio congratulantur discipuli Lipsienses, p. 77 sq.

igitur, quae apud Strabonem quaeque apud Plinium traduntur. Apud Plinium haec: Berenice ad Arsinoen XLV p. - 344 st. ab Arsinoe ad Ptolemaida XXII p. - 176 st. a Ptolemaide adthycuntem XL p. - 320 st. Phycunte ad Apolloniam XXIV p. - 192 st. Ergo Berenice ab Apollonia CLXXXXII p. - 1032 st.

distat.

Apud Strabonem eandem distantiam 1000 si longam esse disseritur, atque nihil obstaret, quominus hunc numerum idem significare quod Plinii putaremus, nisi ea mensura, quam Solam de singulis intervallis Strabo praebet, a Phycunte ad Apolloniam ad 170 si esse, a Pliniana plane discreparet, cum linius 192 si prodat. Quae disserentia tolli non potest Atque extant aliae. Secundum Plinium Cyrene X p. distat a mari, Secundum Strabonem ab Apollonia, huius urbis emporio 80 St. Iam vero Plinius intervallum inter Phycuntem et Catabathmon

CCCI p. Phycunt ad Cherronesum LXXXVIII p., inde ad Catabathmon CCXVI p. longum esse tradit i. e. 2432 st. Strabo autem 2370 st. a Cyrene ad Catabathmon 2200 t. a Phycunt ad Apolloniam 170 St.).

Consentiunt igitur inter se duplices tantum nominum formae Teuchira Arsinoe Barce, tolemias, Berenice mesperides autem apud solum Plinium leguntur)et mensura, quam uterque de spatio inter Phycuntem et Taenarum patente edit. Reliqua omnia plus minusve discedunt. Idem cadit in descriptionem regionis Cyrenaicae. Hoc primum concedendum est miro quodam modo tripartitam divisionem apud utrumque eandem esSe irima