장음표시 사용
71쪽
68 DE COMI T IIS ROM. P secissent.Ηac aetate uterque Gracchus Quaestor fuit: iidem , in
oesimo anno aetatis Tribuni pleb. fuerunt. EX quo etiam colli-zo Tribunitia aetate fuisse anno trigesimo . Quod uero multos Di historia reperimus Quaestores no ta cito suisse ut Caelar, quia Suetonio scribitur,chm Quaestor in Hispania ellat, eius aetatis suisse, qua erat Alexander Magnus,cum orbem terrarum subeo osset: ex quo sequitur annos circiter triginta tres natum sume Caesarem,cum in Hispania Quaestor esset. Cato 3 o. anno Quae stor fuit, Cicero 3 i. id ego ita iuuenille existimo, uel quod legici tima stipendia non tam cito secerant quam per aetatem potuit, sent: uel quod non prius petere uoluissent, quo magis continen inter populi fauorem semel adeptu retinerent,ac non ratione orta tis cogerentur maiorum magistratuu petitionem diu intermittere,si minores magistratus petere praecipitassent,& cum primum licitum esset obtinuissent. Nam cum Caesar Dalritius ellet,ideoq; non posset Plebcios magistratus oblinere, si a I anno Ouaestor sitisset,necessario interrumpenda ei stasset sua ambitio octo annis post quos demum licuisset ei Aedilitatem petere. Nera que enim post emerita stipendia Patri lii toto illo spatio poterat alios magistratus capere,quam Tribunatu militum & Quaeliu/.ram .Qui uero Plebeii erant lactis legitimis stipendiis, magis cotinenter poterant ambitioni uacare:ut qui ueteres Tribuni militares, Quaestores,Tribuni aedilesci plebis seri poterant interim dum per leges liceret Curules magistratus petere. Vt Cato legit Tribunus militum, uaestor,& Tribunus plebis suil se intra an/nu aetatis N.Verum de aetate legibus annalibus constituta latis
dictum sit. Illud nuccetiu est de qup agebamus , si quis in togar candida magistratum petiisset,antequam legibus annalibus lice ret,aut non interiecto biennio inter duos magistratus Uurules, ea suisse unam causam, cur ratio eius non haberetur. Altera cauosa erat in ordine pete di magistratus. Scribit enim Appianus tib i . Beli. ciuil. inter leges cornelias a L. Sylla perlatas lianc unam Lisse ne cui Praeturam petere liceret,nisi qui Quaestor tu illet: neque cosulatu,nisi a Praetor fuisset.Ego tin hac lege,aut ueterem
leaem relatam aut receptum more confirmatu existimo. diam& ante Syllae Dictaturam reperio cautum suille, ut ordine pete V rentur magistratus.Vnde Cicero in Bruto appellat eXtraordinariam C.Iubi Consulatus petitionem: quia cum Aedilis futilet,uolebat omissa Praeturae petitione consul fieri ut docet Alconius in com orat.pro Scauio. Quinetiam apud Liuiu lib. 2. Uccad.4.
72쪽
o AER PRIMVI .. extat contentio Tribunorum plebis impedientium eo m Illa, qYT. Quintium Flaminium consulatum ex Quaestura petere non patiebantur. Legem tamen de ea re tum nullam suisse, uel eκ eo intelligi potest, quod Senatus censuit, qui honorem quem sibi capere per leges liceret, peteret,in eo populo creandi que uellet potestate fieri equia esse. At post legem latam siquis extra ordinem magistratuum petiisset,eius nomen non recipiebatur. Et ante le/gem corneliam, qua uetabatur qui Tiibunatum plebis gessisset, alium postea magistratum petere, a C. Aurelio Cotta Consule
abrogatam,haec fuit alia causa legittima, cur ratio candidati non haberetur.Tum si quis ad petendum magistratum ueniret, queante gessisset,nisi interiecitam esset decennium , eius ratio haberi legibus non poterat. Nam & hanc inter Cornelias leges enumerat Appianus. Et T. Liuius multo tempore ante eam latam sui sese ostendit scribit enim ad finem lib.7. i. Dec. Praeter haec inuenio apud quosdam L. Genutium Tr.pl. tulisse ad populum , ne
foenerare liceret.Item aliis plebiscitis cautum nequis eundem magistratum intra decem annos caperet, neu duos magistratus uno anno gereret. Solui ergo legibus oportebat, qui eundem magistratum non interiecto decennio gereret: quemadmodum
de Mario,lictum est, ut docet Plutarchus. Erat porro, & alia IeX, qua uetabatur ne in magistratuum comitiis, absentum ratio haberetur,ut docent Suet.& Plutar. in uita Caelaris. Quare legi hus solutos fuisse intelligendum est,omnes quos absentes crea tos reperimus. De caesare enim ita scribit Suet. Sed cum edictis iam comitiis ratio eius haberi non posset, nisi priuatus urbem introisset,&ambienti ut legibus solueretur, multi contradiceret, coactus est triumphum ne consulatu excluderetur dimittere. Ergo legibus soluti sunt L. Lucullus cum Aedilitatis. N Marius cum Consul,absentes creati in historia reperiuntur. Postremo stqui turpi iudicio damnati essent, in perpetuum omni honore ac dignitate priuati erant, ut inquit Cicero pro cluentio. Tum etias quis publico iudicio,cuius poena exilium non esset,sed ignominia tatu mulctave danatus esset,et magistratum petere non lice
hat. Ut ambitus danati ante lege Tullia a Cicerone Cosule lata, priuabantur omnis honoris petitione. Nam P. Antronius de P.Sylla, quos reperimus apud Salust.& Asconiu lege Calphur. nia ambitus damnatos hac ignominia ameli sunt, ut ex Ciceronis oratione,Sylla itelligi potest.Scibit. n. a L. Cicilio Tr. pl. eodes fratre U. Syllae rogatione X mulgata deleuada calamitate
73쪽
tronio & P.Syllae liceret in Senatu esse,& magistratum capere, Ex quibus apparet poenam ambitus lege Calphurnia fuisse il-Iam . quam diximus ignominiam. Post legem uerb Tulliam, psna ambitus suit decem annorum exilium.Scribit enim Dion ea lege cautum sui Te, ut eadem poena tenerentur qui de ambitu da nati essent qua ii qui repetundarum et ut scilicet decem annorum exilio plecterentur. Vnde etiam uidetur ad Senatorium ordine tantum hanc exilii poenam pertinuisse: sicut poena legis repetuns datum ad eum modo ordinem pertinebat, ut docet cicero pro
Cluentio & pro Rabirio Post humo. Quinimo Cicero ipse pro Muraena diserte id de sua lege asserit his uerbis: Poena grauior
in plebem tua uoce efflagitata est e commoti animi tenuiorum . Εκilium in nostrum ordinem et concessit Senatus postulationitum.Si quis igitur ignominia notatus ad petendum ueni siet,eius nomen recipi non poterat.Atque id de iudiciam ignominia in/telligi debet,non etiam de censoria Cicero enim pro Cluent. OMstendit notam Censoriam non potuisse impedire, quo minus aliti cuius ratio heberetur in petendis magistratibus. Et multos in historia legimus, quibus Censoria nota impedimento no fuit, quominus magistratus assequerentur. Vt aetate Ciceronis C. Anio nius qui posts a Censoribus senatu motus notae causa fuerat, postea & Plaetor & Consul cu cicerone suit. Ac de causis quide,ob
quas nomina candidatorum interdum non recipcrentur, hae eonus. Rationem autem petendi candidatorum , si quis latissim Oplicatam habere uelit, legendus est liber Q. Fratris de petitio. ne consulatus: in quo,uniuersa petendi magistratus ratio partio, eulatim ita describitur,ut nihil desiderari possit. Ego hoc loco
pauca quae ex historia obseruaui,subiiciam .Est apud Val. Mamnibu. c. s. historia de L. Crasso : Ac ne protinus comitiis abea/mus,Consulatum petens L. Crassus, cum omnium candida rorum ore circum forum supplex populo ire cogeretur. Ex ea histo, ria colligi potest conuenire in forum solitos candidatos, ut po/pulo supplicarent. Quod etiam apud Plutarchum in uita L. Pauli scribitur. Neq; id de urbana tantum multitudine intelligendii, sed etiam de rusticana,quae nudinis in urbe conuenire solebat. Id q P ex alia historia Val. Max.colligo.Scribit. n. de P. Scipione Nasica,Serapionis filio lib.7. c. s. Cum Aedilitate curulem adolescens peteret, manum, cuiusdam rustico opere duratam more candidatorum tenacius apprehendisset , ioci gratia interrogauit
74쪽
LIBER PRIMUS. γε eum,num manibus solitus esset ambulare. Quod dictum a cirὸ λ
cun antibus eXceptum,ad populum manavit: causam cp repulsae Scipioni attulit.Omnes nas rusticae tribus sibi paupertatem ab eo exprobratam iudicantes, iram suam aduersus columeliosam eius urbanitatem distrinxerunt.Ex eo Valerii loco apparet canodi datos non solum urbanae multitudini supplicare solitos , sed etiam rusticanae. Illud quoque ex Valerii historia intella Iigi potest solitos fuisse candidatos, singulorum manus quos rogabant apprehendere. Vnde effectum est, ut prensare pro eo quod est ambire magistratum , tam saepe accipi reperiatur. 3Quod idem Plutarchus in Coriolano ita scribit: Mos erat magistratum petentibus prehensos dextra ciues benigne orare. Huc etiam pertinet quod Macrobius lib. l . Satur. c. i5. scribit, caditatis usum fuisse olim in comitium nundinis uenire, di in colle coosistere,unde coram possent ab uniuersis uideri. Candidatos pra terra reperio solitos secia adducere no modo in sorum, sed etiam in campum,uirum aliquem gratiosum apud populum, qui suo
nomine peteret.Vt Metellus Pius Consul pro QK allidio prae torio cadidato supplicare nodubitauit,inquit Val. ΜaX. lib. s.c. ea. Et C. Gracchus pro C. Fannio Consulatus candidato in capo Martio populo supplicauit,& obtinuit: ut scribit Plutar. Et pro M. Lepido Cn. Pompeius,ut idem Plutar. in uita Syllae scribit Et apud Livium lib. s. Dec. 4. P. Scipio Nasica &: L. Flaminius cadidati,circunducunt fratres suos: hic germanum T. Flamini u. ille petruelem Africanu maiorem .Et lib.9. Dec.4.Claudius cos.cu fratre P. Claudio sne lictoribus toto foro volitat. Iam uero eκ eo quod Plutar. in calone minore ita scribit: In petitioneTribunatus militatis, legem quae candidatis nomenclatores adesse nuetabat,solus Cato seruauit, per seipsum appellans populam, at que alloquens. EX eo inquam loco colligi potest legem fuisse quelaret ne seruo3 nomenclatores candidati circoduceret, qui dominis suis nomina singulorum, ut quisque obuius fiebat, sugge rere soliti erant.Eam tamen legem candidati non seruabant. ne ipse quidem cato, ut scribit Cicero pro Muraena, his uerbis rQuid quod habes nomenclatorem in eo quidem fallis & deci/pis. Nam si nomine appellari abs te ciues tuos honestum est,tur dipe est eos notiores esse seruo tuo quam tibi.Tu uero suisse hoc Ilaboribus candidatorum intelligimus, ut salutarent, nomina/tim , benigne appellarent singulos ciues, ut qui se eis offere hat. Postremo illud silentio praetereundu no est quod Plutar. in
75쪽
τΣ DE eo MITII y ROM. F Matio scribit ipsum Marium Aedilitate curuli repulsum,
tim eodem ipso loco Aedilitatem Plebis petere coepisse. Hi ne enim apparet,non suis e necesse, ut si quis candidatus magistratu, que petierat non obtinuisse,deponeret uestem candidam, sed ad alium petendum uenite potuisse Nam in ipso etiam campo, die comitiorum candidatos populo supplicare solitos, tam est ex omni historia perspicuum,ut cius res probationem subhcere superuacaneum sit. Illud lamen ante faciendum erat, quam miseis in suffragium tribus essent ab eo qui comitia haberet. cur. n. G ambitus accusatus fuisset, eo argumento Marius Praetor designatus, quod sui amici Cassii Sabaconi seruus inita cancellos se
immisisset,dum populus suffragium ferret, si liberii suisset tribus in suffragium missas circumire Atque illae quidem petendi ra/tiones rogando,appellando,prensando,legibus non erant prohabitae: reliquar autem in quibus subesse uidebatur suffragiorum , aut per largitionem,ut per uim corruptio, legibus ambitus pro hibebatur. EX permultis autem corrumpedorum suffragiorum rationibus, prima erat tributim aut centuriatim num os populo H dare: hoc est. certam quandam pecuniae summam diuidere in tri. buS,aut centurias,quas quis uellet corrumpere. Suet. in cassare tE duobus Consulatus competitoribus L. Luceto, Marcos Bi bulo Luceium sibi adiunxit, pactus ut is, quoniam inferior gratia esset,pecunias polleret,num os de suo communi nomine per
centurias pronunciaret.Qua cognita re,optimates quos metus ceperat, nihil non ausurum eum in summo magistratu concordi
S consentiente collega,auctores Bibulo fuerunt tantundem pollicendi: ac pleri y pecunias contulerunt, ne Catone quidem ab a nuente eam largitionem e Repub. fieri .Et Plutar. in uita Dom/peii,& in uita Catonis Vtic. Diuisiit Pompeius per centurias pe/cuniam ad emendum Afranio consulatum. Ad corrumpenda autem hac largitione suffragia, comparari solebant certi homi nes huiusce operis,uelut redeptores, quos diuisores appellabant. Hi certo quodam precio accepto a candidatis,aut uero ab ami/cis,qui se sequestres interpretest in eorum causa interponebat, corrumpenda plebis suffragia sulcipiebant, quorum frequens est apud Ciceronem mentio, sed apertissime eorum ministerium de Κ scribitur Σ.orat in Verr. his uerbis: Unum illud ex hominibus
certis,ex quibus omnia comperi,reperiebam: fiscos complures
cum pecunia Siciliens a quodam Senatore ad Equitem Ro.esse translator:ex his quasi dece fiscos, ad Senatore illum relictos esse Gla
76쪽
se, comitioru meorum nomine. Diuisores omnium Tribuum noctu ad istum uocatos , ex quibus quidam qui se omnia mea causa debere arbitrabatur,eadem illa tio die ad me uenit:demon mat qua oratione iste usus esset: commemorasse istum quam liberaliter eos tractasset,etiam antea cum ipse Praeturam petiisset,& proximis consularibus D ta tortis comitiis deinde esse pol
Iicitum,quantum uellent pecuniae, si me Aedilitate decessissent. Hoc alios negasse audere,alios respondisse, non putare id perfici posse: inuentum tamen esse sortem amicum ex eadem familia Verrem, Romilia,eκ optima diuisoru disciplina, patris istius discipulum atque amicum, qui Sestertium quingentis millibus depositis, id se persedi urum polliceretur. In eum locum scribens Asconius,dicit suos quosdam fuisse singulis Tribubus ac legiti
mos diuisores quos Plautus in ollularia magistros curiarum uocet, potius cp ut criminis nomen fuisse dicatur. Ego ex ueteruauctorum lectione colligo,quanquam diuisor criminis nomen non esset,ut recte asserit Asconius tamen pro sordido ac vili ministerio semper habitum fuisse. Vt enim Romae argentarii &praecones, qui publicis actionibus seruiebant parum honesto loco censebantur, ut qui in sordido quaestu uersari uiderentur: ita diuisores, tametsi ministerio iungerentur Reip necessario, quia
tamen uenale suam operam habebant, non aliter quam praeco nes argentarii j,idcirco uile ac sordidum munus eorum cense-hatur. Unde si, ut sicut reperimus ignobilitatem lamiliae obiici Disoni, quia auus eius maternus praeconium secisset, & Oeta uia. No, quia alius eius argentarius suisset:ita probri loco saepe obiicitii demus si cuius maiores diuisores tassent e Nam id Suetonius ait obiectum Octauiano : Octauius pater a principio retalis de
re & aestimatione magna suit,ut equidem mirer hunc quoque a nonnullis argentarium , atque etiam inter diuisores , operas eam pestres proditum . Et Cicero eo loco, quem supra citaui ex secunda in Verr. exprobat Verri patrem diuisorem. Et libro .ad Atticum in epistola cuius initium est, Nihil mihi: Herennio Tribuno pl probri loco obiicitur pater diuisor. Quod autε dixi nece satio Reip. munere fungi diuisores,ex eo intelligi po largitiones populo fieri legibus non prohibitas, tam frequens ustatumq; erat, ut necesse suerit esse certos homines qui operam suam hac in re populo praestarent. Imperatores enim cuinctores ad triumphum redibant, quam saepe reperiuntur con
giaris populo dedisse Hic apud Liuia lib.7. Dec.4.deΜ. Acilio Glabrione
77쪽
GlabrIoneua scribitur: In hune maxime quod multa congIar habuerat, quibus magnam partem hominum obligarat, livor populi se inclinarat. Et apud Suet.in Caesare: Populo praeter humenii denos modios ac totidem olei libras tricenos quoque numos quos pollicitus erat, uiritim diuisit: dc hoc amplius cente nos pro mora. Iam uero testamento a diuitibus quam saepe po/pulo aliquid legabatur Vnde apud Suet. de testamento Caesaris sic scribitur:Populo hortos citra Tiberim publice,& uiritim tricenos sestertios legauit. Tum uero in funeribus magnificis populo seri largilio solebat. Denique ob alias multas causas ab iis qui populi fauorem captabant, largitiones populo factas reperi mus. Hinc tria a Milone consumpta patrimonia:hinc apud Plutarch. Μ Crassus populo Rom. epulum dati& tres minas in singula civium capita hine apud Suet. Augustus Fabianis, & Sc, pilensibus tribulibus suis,die comitiorum, ne quid a quoquam candidato desiderarent,singula millia numu a se diuidebat. Pro pter has igitur receptas Romae largitiones, aut ministeri u diui/sorum publice necessarium. Neque enim existimandum est omnem num orum per tribus diuistone fuisse legibus ambitus,phibitam t alioqui legitimos non habui ssent diuisores singulae tri. bus,ut affirmat Asconius.Nec Cicero ad Att.de C.Ηerenio ita scriberet: Caius Herennius quidam Tr. pl. que tu fortasse ne no/si quidem,tametst potes nosse:tribulis enim tuus est,& Seκtus pater eius numos uobis diuidere solebat. Neque enim ita scripturum ad Att. suisse eκistimo,si num os contra leges ille diuissset. At illud magis ambiguum est,iidem ne essent hi diuisores cum illis diribitoribus,de quibus supra meminimus, an ab eis diueros.Ego ut cum Budaro diuersos suisse eXistimem, eo argumento adducor, quod magistri curiarum , quorum meminit Plautus, iidem erat diuisores,ut ait Asconius: unde apparet, multo ante fuisse diuisores quam lex tabellaria lata esset, post quam lege coeperunt esse diribitores. Cumq; uile ac sordiduna munus esset diuisorum,non fit mihi uerisimile grauissimos Senatores, interdum hoc munus iungi uoluisse:& tamen ex iis quae supra dicta sunt, constat interdum Senatores diribitorum munus gerere solitos. Vt omittam infimae conditionis hominibus, quales erant diuisores , tabellas suffragiorum committere neq; tutum n et aequufuisse : praesertim cum illi ipsi essent, qui corrumpenda suffragia suscipiebant : ut&paulo ante ostendimus, Sex aliis Ciceronis
locis aperte demonstrari potest.Scribit pro Plancio:Quam tibi
78쪽
. LIBER PRI 11 Vs Vcommodum est, unam tribum dilige tur doce id quod debes, per quem sequestrem, quo diuisore corrupta sit. Et paulo postrillud uero crimen de numis, quos in circo Flaminio deprehen sos esse dixisti, caluit re recenti, nunc in causa refrixit. Neque enim qui lii numi fuerint,nec quae tribus, nec qui diuisor ostenderis. Et lib. l .ad Attic. in epis . cuius principium est,Quaeris eX me. Nunc expediatio est comitiorum, in qua omnibus in uilis trudit noster Magnus Auli filium,atque in eo neque auctorita
te,neque gratia pugnat: sed quibus Philippus omnia castella expugnari posse dicebat, in quae modo asellus onustus auro post ei ascendere. Consul autem ille deterioris histrionis similis suscepisse negocium dicitur,& domi diuisores habere . Erat igi/tur haec una ratio corrumpendorum largitione suffrapiorum
numis populo per diuisores datis: quam largitionem sitisse legi. bus prohibitam adeo perspicuum est , ut probatione opus non sit.Aliae rationes legibus prohibitae a Cicerone ostenduntur uariis in locis. Vt pro Muraena: Dixisti S.C. me referente esse si et um,si mercede conducti obuiam candidatis iis sent, s condu- ducti sectarentur, si gladiatoribus uulgo locus tributus, ct item prandia si uulgo essent data,contra legem Calphurniam factum uideri. Et pro Sestio: Aeta mea illi displice quis nescit qui lege
eam contemnat, quae dilucide uetat gladiatores biennio, quo quis petierit aut petiturus sit,dare. Et in Vatinium : cu mea lex dilucide vetet, biennio , quo quis petat petiturusve si, gladiat res dare nisi eκ testamento praestituta die. Et pro Plancio Decuriatio tribulium,descriptio populi, is Sagia largitione deuincta,
severitatem Senatus, Sc bonorum omnium uim ac dolorem ex citarunt. Haec doce,haec proser, huc incumbe Lateranens s , decuriasse Plancium conscripsssesequestrem suisse, pronunciasse,diuisisse Et paulo ante: Sed aliquando ueniamus ad causam in qua tu nomine legis Liciniae, quae est de sodalitiis, omnes ambitus leges complexus e.SHuc etiam pertinet leκ Fabia de numero se elatorum, cuius meminit Pro Muraena:& leges Senatusve consulta de tollendis collegias quorum Cicero in Pisonem,& Asco. in eum scribens memineruui . Atque illa quidem susticiant de eandidatis. Nunc personas comitiorii.quar habetur aut legibus serendis aut iudicioria causa. Ssequamur. Ac legibus si de se redis
non aliae personae interueniebant, quam quae communes erant
aliis centuriatis comitiis. Vnum hoc proprium uidetur, quod quoniam legem ante recitari oporteret quam populus suffragium
79쪽
τs DE COMI r III stomo pium dsceret ad eam rem scribas interuenire oportebat. Subiliciente enim scriba legem recitabat praeco ut Asconius scribit in argumento orationis pro C.Cornelio. Tum uero audiri eos o Portebat quid de lege ad populum dicere uolebant, aut suadendi aut dissuadendi caula . Verum de iis plura paulo post dicemus . cum de modo legum serendarum agemus. In comitiis uero centuriatis iudiciorum causa, nisi accusator is esset qui Centuriata comitia habere posset, praeter eas personas,quas omnibus Centuriatis comitiis adesse ostendimus,interuenire primum eum Ο-G portebat qui diem perduellionis ad populum dixisset: tum ueλro defensorem qui pro reo diceret postremo & ipsum reum sordidatum eum amicis qui populo supplicarent,priusquam in sti Disragium mitteretur. Quae omnia exemplis subiectis manifesta fient. Reus perduellionis erat Rabirius,accusabat T. Labienus Tr.pl. Cicero Consul defendebat. Datres omnes pro Corollano populo supplicarunt,ut ait Liuius lib. 2. x . Decad. & Plutarchus in uita eius. Et lib. seκto eiusdem Decad. Approbantibus cutis diem Μanlio dicunt. Quod ubi factum est, primo commotata plebs est, utique postquam sordidatum reum uiderunt:nec cum eo non modo patrum quenquam, sed ne cognatos quidem aut affines, postremo ne fratres quidem Aulum & Titum Malios, quod ad eum diem nunquam usuuenisset .ut in tanto discrimine non & proNimi uestem mutarent. Et proT. Menenio Agrippae silio, Patres cinquit Liuius haud minus quam pro Coriolano innixi sunt. Et de caesone Quintio capitis reo ita scribit lib. 3 . Dec. Iam aderat iudicio dies apparebatq; uulgo homines iadamnatione Caesonis libertatem agi credere . Tum dema coa/I eius cum multa indignitate prehensabat singulos t sequebantur necessarii principes ciuitatis. Quod uero comitiis adesse has personas diκi,accipiendu est cum exceptione,nisi exilii causa solum ante diem iudicii uertisset reus: quemadmodum secisse Camillid, Corionatum, Seruilium Halam caesonem Quintium.& Cicerone ipsum in historiis legimus. Ac de personis qui de hactenus.
De modo comitiorum Centuriatorum. cap. IIII.
T I Η modo explicando primum docendum est, quid, ut iusta haberentur centuriata comitia, fieri ante ipsa comitia soleret: deinde quis modus in ipsis comitiis seruaretur: postremo quid post duri suffragia fieri soleret. Ante comitia Centuriata edi-
80쪽
LIBER PRIMUS. πctum praemitti necesse erat,ut ad quam diem couenire populus Adeberet, multo ante intelligeret. Vnde fit,ut in omni historiatam saepe reperiantur Consules comitia edixisse. illud magis dubium est,ita ne comitia edici solerent, ut praecones per uicos dio in diem praedicerent: quo modo uocari ad concionem popu/1us solebat: ut eN Liuio lib.4. Dec. i. intelligitur,cum ita scribit rTum trepida ciuitate, praeconibus per uicos dimissis, Dictator ad concionem aduocatam increpuit. An potius scriptum esset quod publice proponeretur,eodem modo quo Praetorum edi
mina Sane scriptum in tabella proponi publice solebat hoc edi Belum: ut eX uerbis A. Gellii planum est,cum ita scribit libro i 3. cap. t 4. In edicto consulum, quo edicunt quis dies comitiis coturiatis suturus sit,scribitur eκ uetere forma perpetua, Ne quis magistratus minor de coelo seruasse uelit. EX hoc enim loco apparet in eo edieto plura capita suisse scripta. Vnde sequitur publice fuisse proponendum, ut populo notum esset. Et quoniam
comitiis etiam adesse ex agris hominibus oportebat, qui in uri. hem sere nisi nundinis, hoc est, nono quoque die non ueniebat,
propterea edictum illud per plures dies publice extare necisse cerat, ut populo uniuerso notum esset. Quod etiam nos paulo ante ostendimus,tri nundinum interlici solitum post edictum promulgatum , ante diem comitiorum,etiam in magistratuum comitiis . nam in reliquis ita fieri oportuisse facile erit ostendere . Quod uero tiri tempus interlici debuisse inter edictum & diem comitioru dixi, ita accipi debet, si modo n:l accidisset. quod im/pedimento esset, ne legitimo tempore haberentur comitia. Nam si qn res ad Interregnum rediisset, post praemissum ab Interregeedietum,non poterat tm temporis interii ci. Erat enim Interre- Dgis imperium quinque tantum dierum: poterat autem secundus Interrex comitia habere,ut supra ostendimus Iam uero superioribus temporibus,quibus Consules bellis urgetibus in urbe esse non solebant, saepe accidebat ut in exitu annus prope esset, necdum tamen subrogati essent magistratus . Eo tempore interdure perimus propter necessitatem subrogadorum magistratuum , paucis post edictum diebus,habita suisse comitia. Quod enim T. Liuius lib. 4. Dec. 3. scribit Q. Fabium, in eum quem primum eo mitialem diem habuit comitia edixi sic, satis ostendit post edi Sctum no suisse interiectum trinundinum. Neque enim tot dies continui, quot sunt in iri nundino,este poterat, quin aliqui ex iis
ellcnt comitiales. At temporibus aetati ciceronis proNimis consulta