장음표시 사용
311쪽
me in morbo acuto. Morbi enim celeritas cum nes iam ad reversionem occasionem exhibeat, bonuri Medicum minime impellit ut suam utilitatem quaerat verum ut potiorem suae existimationis curam exbi' beat. Itaque satius est a morbo sanatis exprobare quam perniciose habentes emungere. Lib. de Pri .ptionibus. 38, 3'. Neque vero exigendae '' mercedis cupii late duci oportet , nisi ut ad Artem ediscendam tuos instruas suadeoque ne in eo te inhumaniter geras, sed apum affluentiarn & facultates respicias, ' interdumque
gratis cures quod si hospiti vel egeno largiendi oeca.sio se proferat , his maxime succurrenduin est. Qui enim erga homines se humanum exhibuerit, is Artii
pacto differt praemium &1emuneratio , quibus insitatur Medicus ad munus fedulo peragendum, quaeque sea sanetur aeger, seu moriatur, tam honeste accipitur quam inhoneste exigitur. Ut loquuntur Iurisconsulti de judicum xeniis , licet concedatur animo in ingratoS. aegros,h Honorarium Latini v o. cant desumptum ab honore , quasi is sit vera Medici Merces . Ex Cicerqne.
. cuod Acbmus assirmatae patre his versibui. ciui opam cunctis pestentibus Artis inempim i summe meum cum putatefuit.1 Natura nostra in medio, eritate consistit , sanitas
ex maxime gaudet, & cum . - . - a '
ab ea corpus recedit,aegro 'Non satietas , non fanies, neque aliud quicqpamina quod naturae modum excesserit, bonum. a. In laboribus, potu , cibo, rebus venereis modus adhibendus. Lib. 6. Epid. fere. 6. text. s. Plurimum atque repente vacuare, vel replere, v(l quovis alio modo movere periculosum, quoniarn om ne nimium natui se inimicum. Sed quod paulatim nitutum est , tum alias tum cum ab altero ad alterum transitus fit. 51. sect. a. Contraria paulatim inducere oportet atque interquiescere. Lib. c
a ta eoufimat Catina, Medulla est ossis 3 alimentum. Lib. de Alimento adversus Ari ratem , cui r Passim praeseribitur inter remedia r emo i*' 'sion plicet medullam na- ututa sua humidam esse o anodyna. J sis siccissimi alimentum. Praestat autem cervina, deinde vitulina. II. Simplicium.
312쪽
A eerebro ducitur, neque in ipsa multum pinguis,' Medullae corpus quais heque glutinosii inest; non aliter quam cerebro, eam-- 'hi que ob causam neque medullae nomine jure appella- bello prodeuntibus conflatur. Neque enim reliquorum omnium medullae simi- , uti H lis est cum sola membranas habeat, quas alia medullas ut pars una resolvi pota non habet. I lib. de Carnibus. pag. ao8. sit, illaeis altera. Medulla dorsalis fluxionem c capite excipit. Supra
Metinebolia, quartus humor ea vendix ad Articulum de Atrabile naturali.
Humidi quatuor sunt species, sanguis, bilis, ' aqua, ' Quomodo sit intelligen pituita. Lib. de Genitura. pag. 18, Habet tum vix, tum Me setfmquies v
mulier quatuor humidi formas,ex quibus morbi Oriun--pro quarto humo
tur. sunt pituita , sanguis , bilis N aqua. Lib. q.
Mqq. pag. sor. Nunc de aqua dicendum quomodo nertus in Inpitui. Ex men-
d. quam ob causam copiosior in homine gignatur, & suo
quo modo ad se lien trahit. Assevero autem quod ubi censet aquae nomine de-quii amplius biberit, corpus & lien aquam ex ventri- melancholiis
culo ' ad te trahunt si plus aequo traXerint, con- cum is sit sua natura crata festim hominem laborare . idque ita contingere sen--, diluuur tamen multiunt quicumque lienosi lunt. At ubi lien traXerat, dum in lixivio, sal & fae Optime cesserit, si vetus aqua quae in liene aut ven- culemae partes adustaetriculo inest: , ad vesicam percoletur , & veluti per j v x depye fidisti Volum effundarur , neque enim per superiora loca tua , sic etiam in melan- aqua de liene expurgatur, nisi quantum in vasiS inesst ij esiti ita Tei,stibi di quae a liene procedunt. Haec autem nisi fluida fuerint, luitur copiosiore sero , ea& foras percolentur, aqua de liene ad inferiores par-- ά .hha v taxes fertur , illicque reliquo humori permiscetur. Et hacriter invehi
si quidem pauca fuerit, minime utique gravarit, sed . - ta
corpore ad vesicam ic ventriculum per v euas per- Salim, ut monuimus
313쪽
dui. d. Numbribus. Hic colabitur, multa enim ex eo deferuntur, qsiae ubi serenim per aquam xqibgdciores quam antea fuerint, ad se ex inferioribus parario id es communiae rac tibus trahunt, Quod sit altera aqua oriatur, nequesceptam . . Ventriculus, neque Vesica seras percolet, lien attol- - - . .eaeibite . v I ven. litur, & inferiores partes dolore affiguntur. Lib. tticulo' in lienem acc*- Morb. pag. os. Hos . EX q. humoribus maxime gra-
ό, et se oe . ita Vis S aqua. Ibidem. SIT.
dogmata quae ex eodem Ex aqua si neque admodum vehemens, neque diu-
18:i: 18hi; λεω rna labi oritur, cum aqua igni minime idoneum
fecerit, qua ratione a suppeditet alimentum. si .
multis tanquam ingratus damnatur.e Ratione partis crassae M terrestris copiosiore sero dilutae ex communi sententia.d Quatenus praedomin lux copiosiu serum.
Melancholia ' inorbus , melancbsti
a Ad quam reducuntur ab interpretibus plu res alii aliis nomitii bus, puta nior-
bus ructuosas, sicc- Oxm' i Si tit nor sitque moestitia Ionilo tempors habentqi
i, sine causemanifesta aut perlevereat, e X eo atra bilis significatur iam,
tactio Tettis Haec plerumque melancholicis accidunt, quan pe
e Qualis depingitur Bel- que taciturni sunt , solitarii, desertorum 'amanxqi, Ierophon 'bra' 're' familiatium aspectum tanquam alienum fugiss*; d Linguam incontinen- Epistola Hippocratis ad Philippum. rem appellat infirm/m M Si lingua repente d incontinens fiat, aut aliqV3 ppy' i etsi i idest et v mco stupore elanguit , tale est melancho com
Q iterae. A M.tiu De sanguinis' humore aquoso ita censendum, qporbilis attribuit haesitantia pavidos & pervigiles facit , sive bonus, strum' Uribus, ut lingua eas tam In morbis melancholicis ad haec periculosi q*, stuporem corporis , convulssionern , fu p(βMValpsius in Comment. fa- Vel o coecitatem signiscant. o.
cit similem l/cti vixios Oio Melancholicae affectione g carnium bubulaxVM '
g Prout materia repit in di 22. secl. 3. - ,
has vel illas Terebri par- Si & ii teriores adsunt, ex cerebri ixa' M'
314쪽
latione contingit, duin a bile cerebrum incalelcit. Miratur M. curiath isa Ubi per venas sanguinem deferentes in cerebrum ex
corpore impetu delata fuerit , metus autem circum-que ideo obmissas exististat, donec rursus in venas & corpui redierit, detia' se .h siti sitis,
de sedatur. Intempestive autem tris fatur & angitur biles. dum cerebrum perfrigescit, & praeter consuetudinem cogitur, &c. Lib. de Morbo sacro. 2Sq. Balbus, calvus, & qui inter loquendum haeret, aut corpus hispidum habet, morbis conflictatur ' melan- i Vide supra, A i
choli cis. Lib. a. Epid. seel. Quibus per febres alvus est liquida , & mens perturbata , & ex his multi floccos vellunt , nares fodiunt , & parum ad interrogata respondent, per se
vero nil compositum dicunt, talia rum melancholica ar- potius phrenities bitror. Lib. de Acutis. pag. 386. Convulsiones melancholicis succedentes melancholias ' sanant. Ex Epistola ad Demetrium Regem. 1 Per decubitum humoris Moerore confectis & male habentibus, mortemque sibi laqueo consciscere volentibus, mandragorae in Cujiis succus instar v radicem sibi propinato , minore tamen pondere quam . 32. hic up8 u. quod furorem excitet. Lib. de Lota in Homine. pag. IZ. vigilias sanet. Ea Dioscor, Ea erat Nicanoris affectio, ut cum ad convivium progrederetur tibicinae metu assiceretur , adeo ut cuin tibias inflare in convivio audiret , prae timore turbaretur, neque sust inere posse diceret si nox esset, de die vero nil commoveretur. Democles qui cum illoniat, caligine tentari ; & exoluto esse corpore sibi videbatur, neque per prq ruptum locum iter facere , neque pontem transmittere auderet, timenS ne caderet, verum per ipsam ' scrobem adibat. Lib. s. . Epid.' sinitIta ves magis ridb
Io a. Iloo. cula melancholicorum de x o e lita affert Galenus. Lib. L
Muuer quaedam in Thalo , aultera , ' & aspera ex tap. assectis. Plura vero
moerore manifessto, recta adhuc & ambulans insomnia& cibi fastidio tentata est , siti & magna corpo-o Tum T re, uiisque, xis aestuatione premebatur, 3 c. Ad tertium diem uri- 'i
nT nigrae, P tenues, habebantque suspensum quoddam P Urinae nigrae nullum aramn mas, rotividum admodum , neque subsidebat.
315쪽
eum: mesane holici, quo- Sub judicium muliebria copiosa prodierunt. Id i deuntibus cessa tuta ista Dealcis uxorem in Thaso febris horrotis seu illa. pMui . '. gnis & acuta ex moerore prehendit, &c. Semper ibciturna fuit, manibus palpabat, scalpebat, stoccos legebat, lacrymas fundebat , moxque ridebat, non dormiebat, alvus irritata nil demittebat, parum nee nisi monefacta bibebat. Urinae tenues & paucae, set
bres ad manus contactum leves erant. Primo & vige- Cum haee ptimo statim simo ' die obiit. Huic perpetuo spiratio rara suit 2
eitius subtata instar aegri quarti ejusdem sectionis quarto die perempti, respondetque huic mulie febres fuisse ad contactiuulexv.
i rustum aggregati Meli. EX piscibus marinis quidein mulus, ' melanurus Eautum mulo & anguillae, anguidae maxime vitandi. Lib. de Morbo fac. Nasta
Mel ' siccum est syncerum s ex aqua vero hum, .ctat. Biliosis alvum dejicit, pituitosis sistit, cum cic teris sumptum nutrit, & coloris bonitatem facit. Prise autem magis attenuat quam vires reficiat. Nam per urinas fertur, & supra modum expurgatus a. de Vict. rat. pag. 328. re Lib. de Asci. pet S i Vinum & mel optima hominibus censentur, ii pro natura sanis & dolentibus tempestive & moderate ci
Vini & mellis meracitas insigne habet dilcri Vββnam & si vini me ii bis tantumd em ad id mellis qpo *lingit, quis biberit , is longe ualidior a Iolo inq
l*, ubi ventrem non turbaverit, reddetur, Sc, de Acut. pag. 328. e
a Mel omnium rerum dui. cissimum , cujus dulcediani nil possit addi, quin in
consequetem qualitatem, amaritudinem icilicet ira.seat, lac contra, quod mi nus dulce nunquam ama-gescat. Galen. h. Ide' omnibus ahor cis& pulmonum medicamen iis miscendum , ut sit emrum distributionis in cor.xus potissimum vehiculia m. Ex GaI. Lib. . Meth. e Cujus usus cytinos Corsicae ilicolas longaevos reddidit ex Athenaeo a con-sirmat velo hujus bonitatem Polionis responsum Caesari factum , quod flai- Iicet centesimum annum attigisset ex usu mellisia luiua, olei exterius
316쪽
k melle Sc vino exhibeto. Verum quae per alvum Galanus existimat fa
a=I. vero vini vinosi quod non
Mel coctuin ventriculo ardorem excitat, eique as- pq ramai figitur; deinde ubi in ventriculo coctum fuerit, e servescit, venterque derepente attollitur , incendia
tur , & disrumpi videtur, carara adducenda in F pha. q. Lib. de Inter'. pag. 382. 'Milicratum, ' Musa , O mel.
Aqua mulsa per totum ' morbum in acutis epota, iis prorsus qui atram bilem acervant, & quibus viscera intumescunt, minus quam non talibus est idonea. Sitim tamen d minus quam dulce vinum infert, pulmonem enim emollit, & sputum mediocriter educit,
tussimque sedat. Habet namque detergens quiddam, quod plusquam par est , viscidum ' sputum reddit. Mulsa quoque abunde urinas provocat, nisi quid ex visceribus prohibeat. Quin & biliosa magis per alvum dejicit. Interdum laudabilia, interdum bile syncera plus quam par est colorata, & magis spumantia. Idque biliosis & visceris alicujus in ammatione laborantibus potius contingit. Multa igitur fidi lutior sputum magis educit, & pulmonem emollit. At spumantes alvi dejectiones & plus quam par sit bile saturatas,
calidioresque syncera magis quam aquosa demittit. c. arptim ex Lib. de Acut. paL, SI T- Damnata est autem ab hominibus aqua mulsa, quod epota ad extremam imbecillitatem deducat, ideoque brevi mortem adferte existimata est. Quod quidem propter eos qui g vita per inediam discedunt dictum est. Sunt enim qui ea sola in potu utantur tanquam certe talis exiit a Verum non ita se res habet, sediola epota aqua longe valentior existit, nisi alvum conturbarit. Sed & vino albo tenui pauci fero & ino
pro quodammodo validior est, & quodammodo imbecillior. Ibidem.
tibus aquae 3c una mellis ihyeme ex octo partibus aquae, inquit Duretus, qui tamen parat longe diluistiorem , aestate scilitet ex et . partibus aquae, hyeme ex sexdecim. b Totum morbum inter pretatur Gal. de iis morbis, in quibus cremoremptisanae non licet exhibe re , nondum scilicet transacto motibi vigore.e Quod faelle bilescat de
e Clarius dixisset mulsam habere vim quandam d tergendi, quae cum sit exi.gua non quidem sputum spumosum reddit, sed tale fieti sinit. GaI.s Nisi enim dilutior fuerit , bilescit. GaI. g Qui sunt suia vitae natu
raeque voluntarii inimici. Gal.h Etenim mulsa nutrit, nisi alvi profluvium excitet , aqua minime , licet sola assumpta remosetur tantisper mortem irriganis
317쪽
; olygophesum vocMur Praecipue ero imulta cocta utendum est sensi, is vum fuerit, impurum, nigrum, & mali odoris, tui, cui opponitur pol re ctura nainque hujus pravitatis viti uni inagna ex bat. r. u 'Lis, Rutuositas dum coquitur: Acetum' mulsum multiplicem quidem in his moi i QOsi eo , fiet ut . Me x ij Pra Mynii scilic*t ucilitarem afferre comperiis, suceo ex aceti una parte, nam re lputum s ulum educit, & facilem reddit bi ut ' i' AI., i ''. ubr habet utendi opportunitates; diu ne ue o ductior para- quod quidem Valde acre est, nil moderate effecerit ad tur, ex octo pareth ip rum T. sputa , quae non facile exeunt. Nam si ea educeret,itavit. i. . ut in Du--stridulam in faucibus asperitatem faciunt, & lit. - bricitatem induceret , ac veluti si guttur dilataret, pulmonem utique lenirer, cum ipsum emolliat; quae siquidem contingerent magnam utilitatem praesidirent. Interdum vero quod valde acre est, sputum minime educit, sed magis glutinosum reddit, noxiaN-que facit. Maximeque ita affecti sunt, qui cum alio qui perniciose habent, neque tussire , neque quae in CS Continentur excreare possunt Adl dic igitur aegro tantis robur conjicere oportet, &c. Quod autem pa rum acre est, os quidem & fauces humectat, sputiira educit, sitim sedat, praecordiisque est benevolum, nam & me lis noxias inhibet, cum quod in eo est hibm Dum orymel parat via tiosum corrigat , flatus etiam perrumpere facit, Rm x ex x p murinari ' ciet intestini tamen inferiorem partem p β'
rus. aequo ' humectat & ramenta educit. Carptim astra n ob partium tenuitatem, b-8. Ut autem in summa dicam acetiaci
Facultate, unde pro chy- dita S biliosis natiuis magis confert, quam aeci rabosi sit crudit s. Duremte cholicis, , caetera adducta in aceto, ex eo cm Die Acutis.
f Saccedit aliquando arthritidi, ex L p. et ruem, unde adductus Locus in Arthritide. J
318쪽
Mulierem rariore & molliore carne esse quam vi- a Duratu, tum is Cois tum censeo. Atque cum ita se res habeat, mulieris '. Praxim, Holorius corpus celerius magis humoreS ex ventre trahit quam viri. Si quis enim aquae in loco humido per duoS D errata in hoc textu, sta-
mentum parum dense contextum aequali Cum laniS per spirabile quam viro-
pondere , iis sublatis & appensis longe gravioxes la hi, a
nas quam vestimenta comperiet. Quod cum fit ab exudet, 'aqua quae in vase lati oris est, semper aliquid sursum decidit, lanaeque cum sint rarae & molles , ejus quod secedit majorem partem excipiunt. Vestimentum autem quod plenum sit & confertim conteXtum explebitur, neque multum ejus quod decidit excipiet. Ad hunc sane modum mulier cum rarior sit, ampliorem ex ventre in corpus humorem & citius trahet quam vir. Cumque molli carne sit, ubi sanguine corpus expletum fuer=t, nisi ab eo aliquid decedat, carnibus impletis, & concalefactis dolor oboritur. Calidiorem enim sanguinem 'mulier habet, ideoque viro ' cata Calidiorem habe murlidior est, &c. Cum vero vir sit carnis solidioris quam ' Ehil iuba Pothu, V. i inina, neque superiore ventre ita sanguine supra beat minus perspirabile. modum impletur, ut nisi aliquid singulis mensibus de--ὰ si .h ta acedat, dolorem suboriri necesse sit ; neque nimirum ipsum Librarius tectui ad- dolore affigitur, neque ut mulier ex plenitudine in. Valescit, multiimque ei confert, quod duriter se eXer- rem mulierem: admittit, Vel , vehemens enim exercitatio nonnihil humolis Ir simpliciter
T 'I 3 i , acilecta conditione si Lio. I. ae Morb. mul. non expurgat ut singultis
In omni mulsere si sana sit, euntes menses moderata mensibus, sic enim ab-ta quantitate prodeunt ad duarum heminarum At- hQ. s si Sibo xicarum mensuram, aut paulo plures, aut pauciores, iique ad ' biduum aut tridqum s longius autem tem--3 's p pri vel brevius morbum aut sterilitatem portendit , e In mulieribus mulieromp(oiit autem sanguis qualis ors victima, citoque coa-Vxe est si mulier valet. At quibus a natura inest ut quinque , in virginibus
p qxibus quam quatu*r diebus purgentur, & ad mo-
319쪽
s Floridus & purpureus, dum copiosi menses ferantur eae tenues rediuntes tenues sunt, de anguidi tabescunt bus vero parcior quam tribus diebus purgatio conitingit, paucique menses prodeunt, eae ci assae sunt, bene coloratae , virilesque, neque partus meminerunt,
periodis longioribus, seu MenissuT purgationes aquosis mulieribus S longo de persevcx ny 23s tempore perseverant. si non celeriter prodeunt, . . , , ut et '' PSH tumoribus conflictaritur. Lib. 6. Epid.sectat. text. s. h Itaque naturae Mullexi sanguinem evomenti menstruis erumpe
fecta vena in poplite vel imus lolutio. Aph. N. sci. malleolo curatos inqui Animadvertendum quod post menstruas purgabctiones uteri dehiscunt, quodque humiditas quae petea quae prodeunt satis indicatur , siccissimam utei i sumpta indicatione .a rationem: desiderat. Lib. 6. Epid. secl. 8. t. p. contraii in . Quae ex tussi paucum & nil effatu dignum rejicie, bat, huic manus dextra crus sinistrum syderatalant; nulla alia pars immutata. non facies ,Qon mens e ipsa, &c. Ad vigesimum diem melius habuit, circali Quo sano tempore ha- mensium eruptios aem 3 qui primum illi apparu pii revellendum sanguinis Mulier quae mmquam peperest, inajori molema V ni um inuenti, in P*x gm, menstruis profluentibus afficitur, quam quem p* rii purgamenta jam fuerit experta. Lib. I.
et Hotior fit a vasis in quae cacochymia exprimitur ex .lumbis per dorsum ad caput , .indeque refluit ad Iocos unde transmissa est. Buretus, . h Seu multis ea . ei sione acturati, nam mensis ruatio caliginem discutit, seu haec fuerit cum nube simplici, seu cum classio- .Xe nebula , quam excitat cohibitorum menstruoru
Horrore' subinde tentatis, lassitudine, & capiti
gravitate conflictatis menses erumpunt. coac, iqi sis. Uri Lib. i. Praedictor. Sent. I R.
Horroris lassitudinis sensus, capitis gravitai crumpi cervicis dolore mulieribus purgationes dejicipii
oculorum caligines crebris h apparenti Vβbus solvuntur. Coac. ssa. Tenebricosae vitiligitiqi liqui capitis morbi virginibus contingunt circ-sium exitum. Lib. 1. Pr ore, pag. Io
320쪽
Si menstrua plura fiant, accidunt ' morbi, e si non a Cach exta, decoloratio,
sani ex utero morbi contingunt. Aph. T. hydrops, paralytis , mors
Si fluor in uteris gignatur ' COp1Olus languis nuit, tuina.d grumi concreti excidunt, dolor ad lunibos , late- : PxTserrim ex anastomo. rum inanitatem, & imum ventrem detinet , qui durus huet et . est & contactus dolet , rigor, & febris acuta prehen- meorumdem diruptione. dit, imbecillitas innascitur, Omnia praeter humeros e Seu praeter humoros addi scoptula operta dolent , calor & rubor detinet , ve- scapulas. nae durae sunt & renitentes. Hic morbus ex abortionibus praecipue oritur , & cum menses diu retenti derepente affatim eruperint. Lib. a. de Morb. mul. pag. os. Ubi plura ad curationem pertinentia, per admstringentia assumpta, admota di injecta. Mulier quae puerperii purgamenta experta suerit, cum minore labore menstruam purgationem sustinet, ut supra. Articuli praecedenti. Mulieri si velis menstrua cohibere , cucurbitamquam maximam ad mammas appone. so. ecl. 6.
Si menstrua non fiant ex h uterio morbi contingunt et ' Tg qm D me Praedicti . cph. ST. secl. i. MenseS non lupprimi omnis generis tumor, tavxile, nam inde veniunt rum epilepsiae. quibusdam alvi 'ram extra uterum profluvia diuturna, nonnullis' hqmorrhoides. Coacis tu in viscera et in o poJ
32a. iis habitum , unde cathe-
Intra trium mensium spatium decurrentes mense S ctu, unde F leu i , 'phis helle restituunt insanitatem. At si intra trimestre spa- pneumonia, ast lima , ta-xium non prodeant, in suffocationem subinde incidet, et . 'aevis si duo et
x*brilque ac horror & lumborum dolor saepe invadet. Quφdam etiam coxariae
Infra vero quadr mestre spatium nisi menses progressi do, Trhi, si
' qm recerint prioribus, etiam trimestres afflictione S aliae convulsionum spe magis affigent, maxime feo tempore quo men ecurrere consuevetunt, posteaque minuS. Ple- tivi in ventriculo.