Promptuarium Hippocratis in locos communes

발행: 1683년

분량: 627페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

321쪽

tibiis. Durem.s Satagente ninuta humores per scilitum iter ver fusi umbos re uterum isans mitte te g Ex recursu sanguinis tum in vada majora , tum in vatias palles.

aliquando tamen curati,

ptoinata ex incenso ventre ab uteris sanguine redandantibus indicant uteii in flammationem,

me n Nil mirum in Rammato ut eis, hinc inde jure viciniae assici rectum intestinum & vesicam. Id confirmatur , Schinis chio adducia Histor. puellae ex hac causa tabidaei quae nulla arte potuit se l. p Procedunt ex empye male uteri, quod duobus modis contingit, aut cum menstrua glutinosa locis

in sarta, eaque ratione inflammationem moventia

in quid puti sinitimum

con versa suerint, aut cum verte uteri inflammationi suppuratum successerit. Duretus.

Cirex ilia sub ultima

x vulgo panus & panis, quibusdam panicula , pr prie phygeth lon , tumorici licet la tus , frequens in vertice , alia de iugula bust

j a Tromptuarium

in quadrimestri spatio haec indicia. Urinam chlae

sam & crassam reddet, ei venter indurescet, majorque erit quam antea. Dentium stridor aderit, ei borum fastidium, & insomnia. Atque ista mulieri conutingent , si intra quadrimestre spatiuin menses non

decurrant. Curata Vero ex his etiam convalescit, ac intra quintum mensem nisi copiosi inenses descende, rint, etiam vehementior dolor ingruit. Sexto vero

mense jam h incurabilis erit, & juxta priora sigia magis affligetur deinde ista accedent, anxietate vexabitur & subinde se ipsam jactabit, animo deficiet

pituitam vomitione 3 ejiciet, vehemens sitis eam corripit incenso nimirum venite, ab uteris sanguine re dundantibus ad contactum inaximeque circa pii' bem dolebit, subindeque i acute febricitabit, uteri frequenter murmur edent agitato nimirum & permanente in eis: sanguine , neque pro more M venter ei jici et, iste que ' utina vesica percolabit. Lib. I. e

Nonnullis mulieribus copios menses duorum Test sium spatio in utetis extiterunt, ubi interrupti se xiat, ad pulmonem feruntur , eaque omnia contia'Sunt quae in tabel dicta sunt, neque inde ' stipeiqb: possunt. Sunt & quibus menses p purulenti evadut hi duobus vel tribus merxsibus novam fece sint. Id q*Praecipue accidit si a febre exusti fuerint. Purulento rum autem haec indicia sunt. Dolores ad imum Vβ trem irruunt, de pulsatione s vehementes, neque coii

tactum sustinet. Quod si melius habitura iit, ei m(β'sei per pudendum erumpunt, pusque S sangssiitur graveolens per septem , octo , aut novem Ubi autem repurgata metit optimum quidem, d mi

la oriantur ulcera, &c. Ibidem . pag. ιJr . .

Accidit id quoque nonnullis, ubi bimestrein im stres , aut diuturniores menses extiterinx, lateris ' mollitudinem irruperint , minime Dipinensibus. Supra inguina velut tuberculum.

sine vertice magnum & rubrum quod plexiq; q

322쪽

Eser quid esset ignorantes, dissecuerunt, eoque imodo mulieres in periculum injecerunt. Ibidem . pet 6SS.

Vertuntur ad vomitum menses quibusdam , qui 'oibusdam peros , na- busdam etiam ad sedem maxime in virginibus. Ibid. ies, oculos, aures, den-

Pleritque etiam contingit ut leXto mente , aut etiam tum papillas, umbilicum, breviore tempore uterum gestare existimenti: venter velicam , exta emos digi-

prominet, reliquaqxie ei evenire videntur quae uteio gerenti : postea quibusdam simul atque quintus aut sextus mensis advenerit, in pus versi menses superiore inguinis parte eruperunt, eaque sibi viam sece- γ acto apertoque abscesirunt. In quibusdam autem ulcera ita uteris oriuntur, inferiore etiam inguinis parte, de vita periclitan- d hujusmodi ulcra

tur, ac si evaserint sterilasemati em pag. es et '

Conclusi utero mentes ad mammas remittunt, & Feraelio , issaque erae

ineXpertae uterum gestare videntur , in Vetera add-cta in Conceptionis signia, Quin etiam vencam interdum offendunt, eamque premunt & 3 tu utaturinaeque stillicidium afferunt, in in

Nandoque in coxendicem & lumbos procumbunt,

poloresque exhibent; uonnunquam eta eo Claudicatio- te Sue.

nii periculum impendet, &c, de mi. M'. pa

acto.

Menstruis deficientibus sanguis ex naribus pro 'Assent, i bonum . . v 33, secet: i. y Bonum quidlm simplia

m . . citer soluta sic plet hora a Monum etiam cc parate ad alias vias minus commodas, ut Fer vomitum, lautum, dysenteii M. Gn

Ex suppressone agensruorum ' rario .ra , miraque sympto M.

si mulier quae neque gravida est , neque peperit,lae habet , huic menstrua defecerunt s. Sup ra in Lacte expliciato . Virgini si menses suo tempore non apparetant, mulbruin febricitat, dolet, sitit, esurit, vomit, insania Vexatur, ac rursus ad mentem redit, uteri moventur, & malvis xa veri utur,votnixus febres, ac delirium

a Menstria a toto Smere venen ala ori si ima liunt Pi 'nius, Columella, alianus. Fernelius , iquod admittis Sehcnhius de primis mensibus experimetivo cst lo rom, quos in delicitis habent virgines, qui si delapsa menstrua degustarint in rabiem aguntur, in omisnibus tamen maligna sunt a propria u,;uxaduet geneIanti

323쪽

Promptuariam

or A. 3 ' b Vulgus vocat a in Mo- accedunt: at ubi cessant,esurit, sitit de ebiis lenticeitim de qua supra inf*bi*-detinet. Lib. de Super set. p. etsi, asta Cum virginibus quibus nuptiarurn tempus instat,

opinione Veterum mentis liquis lectat ditatius ex coxis ac femoribus tu tibia; es sanguis torpor a adfert, ex quo pete, Zethmodi dementia virgini- cedenduin impotentes sedduntur ; eum autem ham8nsitam . Id mi it pd xx*3 Ppplet2: fuerint , etiam torpor cum febre triuit vel sum, hi cuius consen- s febres inerrantes appellant; quae cum ita se ha- sum adducatur cerebium, beant, ob actitam quidem inflammationem insani VIota ge ea liginem lat. b Putredinem clamat, ob si caliginem terretur, vritus animalis cui tenebi i timet; ob oppressionein veroquae circa cor est,sus nugula, hi cationem sibi parat ; ob sanguinis autem vitium api, eadem ratione qua terreri mi anxietudine & impo tentia vexatur, & m VI melancholico c*uslax Hi, eontialiit. alium horrendum in m g qe. F Quod Lugdunenses appellat , & ' in puteos desilire, are praecipitare, se si virgines quondam is ca--L strangulari jubet tanquam haec praestautio i

et V ...tam , & omnem vitae utilita tem excedant. Interessin

gula fuit, quidam 'axxxi- vero citra g spectra voluntas quidam morti xasqqm

jusdam expeteta incessit re me apt*'

g seu sine spectris ex ver- ad mentem homine mulieres tum alia ,

son* rumor ii, pretiosissimas vestes muliebres Dian* cmuc δ' b A sacrificulis sibi lu-1 ii vatibus id jubentibus deceptae. Verum ad mali ii

libera tionem curatio est si nihil sanguiuii inst '

impediat. Equidem virginibus suadeo quibus tale q(i 1 pri tamen expurgata accidit ut viris fungantur citissime , si enim so

no furore, cujus pr*sen- Abderis Phaetus1 Pithei conjux, antea p' vir autem in exilium pG Maeriti ta menses defecerunt, ex quo pollea dolore' , re Si ad Articulos exortii sunt : quae ubx tum Corpus virile, tum in universum hirsram dirum s barbaque enata, & vox asperior scd xlx3, Mibusque frustra ad eiendos menses tentatis pap op. obiit. Idem in Thaso, Nemysiae Gorgyppi sit quae etiam Paulo oost obiit. xigit, quae etiam Saulo post obiit, Uflue.

324쪽

ippo rems . V

annosa suppres

da sanabilis

a Unde constat, quod la I pra dictum de suppressione a sexm Esibo, in curabili Mon esse perpetuo verum.

Famulae quam nuper euaptarn vidi, cui durities magna dextra parte aderat, non admodum dolores inferens , quae alioqui opima erat, neque admodum disculter spirans, male tamen colorata menses a septem annis non processerant. Intestinorum difficultate premebatur, &c. Diebus aliquot convaluit, posteaque nensesProfluxerunt. Lib. iosa' b Diuturniorem suppresis Gorgiae uxori in Larissa menstruae purgationes ab fionem lanavit iis

annis quatuor suppreta erant, Praeter valde pauet' Aet hcs et metet

an utero autem quamcunque in partem te inclinasset purgara , cui primo die pulsus atque gravitatis sensum praebebant f foetum concepit hec mulier . emissaque in lucem nono mense libram detraxit. Puella viva, in coxendice ulcus habens , Tandem

3 e Ego lignum Indicum cois

convalvat. Lib. S . Epid. pag. Io Q. et i ta ad rix i Dictamnum.

unde m lieri quae per an-,noi quinque non expurgabatur ec sterilis erat, sumtionem evocari & partum, inquitiatis

esset enses ciemia.

F tus aromatum ' muliebria ducit. Aph. 2 8. Iect. s. a Quippe quae sua vi ramis cantharides A. resectis pedibus. alis & capite. poeo- V niventia ora re-

. o P . . . . A cludant , & humotum

Mi Tque grana quinque , & leprae ova, linique semen crassitiem extenuando ob 'x vino bibat. Lib. de Nat. mul. pat sp8. Menses de-ii hex*nt, Extrahit Adianthum ex vino albo aequali aqua temperam mhone dignum esti quod , ibidem. 6o . Brassicae & porri succum utrius--M- Mi in m. deque laseris succo ad tres obolos admixto vini albi eti uiti erus m supphcsso quali portione adhibita bibendum dato ; hoc &-Hippom

pholi pondere ex aqua potui. Eos. Lepo- concluditur scilicet auri

m Pilas ustos ex vino tritos, mella cocto & aqua suba- o ri'. 's 'et

potui exhibeto : lini semen tritum ev vino suba-plicationi-ve, quibus or-

qm subdito. Mercurialis folia trita in lintdo sub terg- aua' id* β vis m, Artemisiam. tritam ex unguento rosis eo im--mulieret tot temet'.

325쪽

Promptuarium

diis venarum uteri obstru-butam lubdito. Carptim. Ibidem. pam cor

b Horum quae menses detrahunt vi sua aperirine triplicem ordinem observare poterit tyro ex dure, is uoti m. vii inssunt radices a paragi ; lapatha aeuti , Staminii, adjanthum, coeteracli , brassica lubra, Mercviii li, stores hi petici & hyssopi. M iij cxia tauices talia , flores, tiemina raphaui , calendulae, me. lissae , hyssopi ., thymi , epithJuii , satureiae , rutae , abrotant, calaminthae, absinthii, menili , origani , radices ireos, enulae , asari. Aromata ut calamus, cinnamomum, cassa, cardamomuae myrrha . crocus cum ovo sotbili, aloe, meschu S, ambra Dis ea , castoreum sua leniissima nec te mere usurpanda radix bryonim, cucumeragrestis, elaterium ipsum , di omnium foliisuiuasabiam daacontium, theliaca , mithridatium, triphera, persica sine opto.

Menses decolores

Menses decolorer fiunt nse S 3 decolores , nec per '' idem tempus n solum propter humore nientes, purgationem indicatat necessariam. ,

xem, pituitosum. sed etiam cis. - . . melancholicum &i

si ' C lj IS aut biimoris purgatione opus habeat mulier A., eam mehu , .ibu hoc modo digno est; cturi menses eunt linteum ab seu fluore meri; tritusn palini parvi maguitudine complicatum in thu inoa extendito , deinde uo in hoc defluant qstet

appaream decolores, sed decurrunt cluato. Sint autem lintea duo,seorsim uisa

mores erassiores moran- die eluere oportet. Noe urna vero ubi per diem v. res contetum cinere jacuerint. In ablutione autem con revertunt. Exeb i GaI. uderandum qualia sint detrita lintea, ubi in Sole sicca

xa fuerint quod etiam in umbratili loco fieri potest Si igitur pituita impedimento fuerit , mucosa erui :lintea detrita , sua propter salsuginem & bilem coli

tingunt, tum corpus quoque inspicito, multa ne ppi gatione indigere videatur nec ne , a d colorem intβp xus , aetatem, virium robur, anni tempestatean& viri .sstus rationem qua utuntur. Curatio vero institvit Trecte, si corpori universo consulatur uteris, & osep se

e Hoc enim in easia r ni medelam adhibeas. Qiiod si conniveat aperiensissim

obliquum versi fuerint Axigeo i, si et

me monuimus ex Martia-di resiccandi, reliquaque per contraria prini J et

viri id summovenditis,

larua, aut duratie ob fide. tum pituitosi, tu iri pelliculosi sunt , ct sanie pexbi , te ues aut albis si urumos atque nigri , ac carbonββ

Uienocratis ibit , aut q caliginosi , aut acres, salsi, rexui

326쪽

hi lenti. omnes Cauta Conceptum quod is Dpe- diligeutia, in tot assignan-

mul. Ubi varia curatio proponitur pro Varia cacochy-xv x aliter assequi quaminia: conditione.

ipsis oc . Quod saepius albicent,

dicuntur Gallis Esiura

si uteti pituita redundantes fuerint , flatus intui : Cetristat tis. esse genera oritur , & menses albi pituitosi prodeunt rum interdum profluviorum muliebit si , velo etiam sanguis tenuis pelliculis plenus u*que prT suta et Y:huintilitate cum viro vult congredi , pallidaque & naturam, quod profluvium gracilis evadit rum interrogaere eam Oporici, num quod 'quia vi f. 8 qud

ei fluit mordeat, & exulceret, & si non mordeat & nil aliud quum sanguinis eXulceret, ex cerebro descendere asserito. Si vero rique sero alio um

mordeat , ex ventriculo. Carptim , ex Lib. de Nat. ti perennis vel repentinam pag. sy8. egerer1o. Ex Heumio a

Fluor albus senioribus magis quam iunioribus con- est,m 2 ra ui 'q dtingit, fulvus utrisque ruber junioribus & fluor ru- & si aliquando sit nigerber ex febre quidem rum magic ataeem ev abortione Oxi- - ε .is . Mi re

tur. Quin etiam ex mensium luppressione contingit, Noxandum etiam dum

cum retenti subito magna copia perrupexinx, dic estiuo in F eth, eo

initio Libu a. de Idorb. mi L quod senioribus contingat

In fluore albo e Muit quid album velut asini urinai fissibui d*sicivor men-

facies intumescic, & par et sub oculis utrisque , culi quales hydrope laborantibus, &aspeetu deformes, . quibus splendor abest, gramiosi, & caliganteS, corpus Apuae colorem referens & pustulosum , Venter e Vide supra H cimus in tumorem sublatus , in maxillis sensim excitantur rubores parvi , aquosi , & maligni in cru-.xibus tumores, quos si presseris digito, nota assag Cr. Os salivae plenum est, cum jejunae fuerint, aut v*iuti aquam acidam a vomitione rejecerint, oriS d saliva haec vomitioque v*pxxiculi morsus sentiuntur. Quodsi ad acclivem si niliolii ventriculi V m processerint frequens spiratio & suffocatio cor- melanchoricaque hypetnpit, crurum perfrictio & penuum impotentia; in 'xe aphthae oriuntur ' Uterus dehiscit& in osculum utetinos a ciet non aiorum avii veluti plumbini decumbit: dolores ad femo- γ' - - a

' entendunt, & inferiores omnes partes ab imo sthii ita, dum cuil id

327쪽

Tromptuarium

ista die scelidit si venis cer- ventre inchoando ad, pedes usque refrigeratis neque incedere possimi. Flas ab nu, foecunda fuerit mu- hiS morbiS Vindicare dissicile. Nam & cum aetate lore gius progrediuntur, dc labores consenescunt, nisi se. s Quili, eontigit uxoxi cunda taliqua fortuna sponte contingat, quae solis

M a seu si T. -i ' ruta tioctein afferat. Iu his quidem quod redundat medi.

enim alii Medici operam camel tiS, quae bilem non purgant, est exhauriendum .

rata totius corporis pur-cunt , ct capitis purgationes, balneique abstinentia; igatione, decqction* pshra epithyinum album e potum. obambulationes. & om-

periori bus frictionib* .u Ubi sigillatim proponuntur

g Succedentibus nomii , Cuin seniores hiet morbus iuvaserit , uteris cois deascentib*sqq* rum hie elint, paucaeque evadunt. Ibidem, Tot h. i Non ista stati in acc(- fluxu muliebit si convulsio & animi desediti

. xit vel diuturnum. Gal. Mulierem juvenculam fluor muliebris ruber in e D ete , Se modican1ctato Smpto , capite purgato,

ic Nanc itaque ' quae M vena rum secta nil prosiciebat. Haec autem ei causa est qata et s. videbatur conciperet. Ei autem decoctum rael

in rubro fluxu. Varavdeui cum i aspalaethi ex vino albo mane dc ante coenain cae

hibebam, & fluor cessavit , nec longe postea marm

I Aspalathus malesaeit iv concepit. Lib. de Sterilibu L

adstringit , ex Dioscor. SA quibus commen alui'd elius putrida ulcera.

Mendia calefacit & urinam ciet, ac si quis eam si ' medat, ejus genitale semen ita 3 colliquescit ut ei fluat, &h arrigere prohibet , & corpus imbecit pi

Scolopendrium, mentha, seseli, caucalides, 'I 'βxissum, urtica aluti in movent & purgant. Ibi cim,

i. b . Docent tamen Diose orides Galenus merinlisam venerem stimultare. Dixerim igitur medio re in ejus usum libide. . Mem excitate , in odera. sum semen dissipando ve--Pcrem c laibrum ire ' Tuni ana' , t insaemina m pditur ad alvum

328쪽

a Tantopere confert ob structionibus ringeneran- . . dis , ut Dimo dicatur

Homo intestina crassiora quam canis habet; apis morborum parens, & extendent autem ex medianis membranis quae mesoco- i ta hii et uola dicuntur. Hae vero ex nervis a spina sub ventre prodeuntibus. Lib. de Olfium natura. 2 3. oe Zib. se Epissi feci. text. 6.

i te Pri . unum arboris est semen

Melpita acerba luat os alvum siliunt. Lib. 2. de GaI. Lib. r. Simplicium.

i Aqua ex me ilis praescribitur in potu febricitantium,quibus adest alvi profluvium ex acribus dejectionibus. Lib. de cui, pag. dos

Mesopium , ' metopum.

a unguenti genus Agyptiis celebre , quod ideo

vocatur etiam non raro

Cum fluxio ad aures fluxerit , primum dolorem exhibet, S c. Medicamentum naetura calidum, tepefactuin, & metopio subactum infundendam. Lib. de

Loc. in homine.

Mia aeta, ' moriorum

emu ta. Huic orationi subjiciendum, morbos unquam ViX. Sliunde quam ab aere oriri : cum is aut copiosior, Qui parcior, aut plenior, aut morbidis inquinamentis ii eo us fuerit; neque cuivis animantium generi eadem sunt commoda aut incommoda , sed alia aliis conveniunt, Cum igitur aer inquinamentis quae na-eturae hominum adversantur plenus fuerit, tum limb'β3 aegrotant, Quando veto alteri cuidam Eurimant iuri generi aer incommodus fuerit, iste eo morbo

corripitur. Lib. de scisci. flat. pet, et i, Atubi morbus aliquis populariter grassatus fuerit, monvictus rationem in causa esse, sed quod spirando

De Miasmatis accurat ESmertus in febriabus, cap. de Contatio, nec in solo aere versari existimat ut in gravioris pestilentiae tempore, sed etiam illud quod ex conta pioso corpore alteri communicatur , & pestem inducit. Miasma & morbidum eta fluvium vocat corpus scilicet quoddam valde spirabile , aliquando etiam humorale quod velociter sese iri si mrat ab unoucorpore in asterum & tenaeissime inhaeret , , di vi

quadam occulta eundem mollium communicat, ita

ut fermentiainstar s.

329쪽

uarium

.lioqui eorporis humorei ducimus inaniselluln est, ipsumque moibosum

sed in aliis et iam conta- 1 8. giosis affectibus.

Milium,

Milii grana de farinae siccant, & alitum sistunt, li

cum fictibus vehementibus doloribus succurrunt. Miba tieulgente fame ex eo lium autem coctum ' nutrit, minime tamen pet alopanis confici; ax Digvi vum secedit. Lib. a. de Uict. ratione. pag. ea .

Ad siccum fomentum , sales, & milium tortila chum in sacculis maxime commoda. Lib. de Vim iii Acutis. pag. 3 6F. in Pleuritiae.

Mixtio , vide Articulos de Coctione, nitate ,-de Moriarum causis.

lier generat , cum solo solae 3 eonceptus hare eausa est ubi copiosi Vββ redhi d h. . 'ta ses extiterint, & aeucum ac morbosum semen cpii quit uret merum in os te, ceperunt & minime genuinus conceptus si spirub Drum,' ' & vervet tanquam utero gerentis impletur, Niliti prum

ibus ex cru- tem in ventre movetur, neque mammis ' lac Vp- '

Definitur carneadistincta partibus ex

dotissmo ' R pectuque thetoergescit. Haec igitur bi*ppi Tisaepe etiam triennium s sic affecta est ;& siquidem qui ' caro nascatur mulier petit, neque enim superestq pe

semine in uteto conceptae.

generari in virginibus & test. Ssa vero multae copiolus ei langui a a pei Pudendum erumpit. quod si id moderate pax,Jqx

e Aliquando tamen dum x x . D ieernere vertit se mulier ex latere vatur 2 alsoqui profluvio correpta perit,

in laxu olyixssi ex M autem oportet g plenitudines quodque in vesin' '

d. e Et si deficiat lac, tui. moveatur. Mas enim tertio mente ; t iiiii gescuur tamen mammae mmario motionem habere consuevi t. Ubi igitM

dam materiae. tempore nota movetur, profecto moipudii Imo usque ad is . l . & & hujus rei perfectum argumentum , q*osses

mammis non gignitur. Hanc pol num

330쪽

Hippoc aliae.

erumpat.i Fortassis muliere a medicamento concale- quae in legitima graudita facta, foetum ipsum commoveris cum quid concretum esse putetur: quin etiam per infusum uterOS elui- lum curationis saepius fui to quo sanguinem educas sin minus subdititiis me- 'dicamentis ex bupresti utitor dictamnum Cretitum molae sponte ejectae, ali

ex vino propinato, aut Castorei testemae eique cucurbitam parte postica ad laterum inanitatem admovem , copiosumque sanguinem detrahito. Lib. i. de Morb. mut. pag. sis. 6 . in Lib. de Sterilibus. p. 68. Hanc ne fere curato, aut ce ite cum praedictione. Lib. 3 Sterilib. Ibidem.

Mollis cili , supra, in Articulo de Asiementorum diserentiis a sapore mora. Mori arboris fructus.

a Matuta quidem aIvtim

Mora calefaciunt & humectant , pex ' alvumque ebora ' rubi. et Haee magis adsitingunt

quam praedicta mora , α

mia rubi sicca lenitet trita recenti polenta ad-er iis dolorem ' 'ut de riwxa ex vino aquoso bibat ad uterum expurgandum. 'sq; stoma ho G , Lib. de Nat. mul. pag. 6oZi

a re i ratio , , morborum caus

3 - L - - , . . .. . dispositio praeter natuis

Ordorum omnium idem modus est , locus tantum ram , ob quam actig sis

Viversus. Morbi igitur ob locorum varietatem & dis umilitudin em nil inter se habere simile videntur. Est x-inen una & eadem homnium morborum forma & . pissiq* mo ' sa , &e. Ibidem. Huicque orationi subjiciendum bent .m 'uli 2 eoiuia SP vix unquam abinde j quam a flatibus oriri,

SEARCH

MENU NAVIGATION