장음표시 사용
101쪽
reliqui loci his duobus simulantur. Si quaesio, An quisquam mala, Ni mala cupiat. Hic primum quaeratur axioma, videlicet nemo vult esse infelix. Hoc axioma sit maior additur Anor , Omnis qui cupit mala , vult ese infelix. Hinc si quitur concluseio, neminem mala,Υt mala cupere. Hic si quisquam axioma negauerit , nemo cupit esse nolis,nihil habemus,quo iuvemus nos , quam desinitiones rerum duarum, scilicet merbi cupiendi inlicitatis, quibus ostensiisnsi potetis oeci, ν recipiatur haec sententia, Nix poten quicquam asscrri ad probandum illustrius. P OST Oi nunc interrogator instructus en praecepti aduersis aduersirium, O rem indi putationem adductam,Sequitur, res undenti quoque praecepta ex eodem Aristotele praescribamitis, sed id sciemus breu imeri Oscium itaque respondentis in bis consistit Trimi dia ligenter attendat, ex quibus aduerstrius probare nititur conclusionem salsam, caueatque ne causissese conclusionis, quae sunt propositiones in Bllogismo concedat,sed eis se omnino fit ae sintret sciat, sei ex parte,distinguat. Deinde ipsam collectionem totam animo intueatur, quae se Dialectica non fuerit, rejcienda est, O mon frandum Nitium. Terti cuntra aduersarj personam subinde orationem flectat. Quarto contemnat ea, quae ab aduersario tanquam n
102쪽
Sunt exercitationis praecepta communia
opponenti O respondenti praeseripta ab Aristotele, quibus instrucili se debent disputaturii, quorum praecipua recitabo. Primum assuefiendumen argumentatisne conuertere. Sic enim maior nobis ad disputandum argumentorum suppetet copia, hi paucis multa argumentationes tenebimus. In autem conuertere, conuersa conclusione in contradictoriam et c0ntrariam,
assumta altera propositionum alteram uertere , quod quomod fiat paucis explicandum .est. Si igitur syllogismus conuertendis fueritia: primae figurae, maior per tertiam euertetur, mi- α nor per secundam,ut si quia Omne honestum laui dandum ent, omnis virtus honesta, Ideo omnis virtus laudanda Siquidem Nimis quaedam laudanda non sit, siue omnis irtus efflissa, quoddam honestum non erit laudandum , iue Omne honestum en laudandum, quaedam irtus non erit honesta. Sed omne onerium laudandum en eo omnis istis honesta sunt enim horum contradictoriae mansiste Disae Stat igitur firma conclusio,omnem Nirtuti m laudandam es llogismus conuertendus fuerit cuniae sigm , minor euertetur per primam, e ' maiorper tertiam figuram vis quia nullum turpe amandum, O omnis oluptas en amanda, ideo nulla voluptatis turpis en Siquidem quaedam volupta turpis, siue omnisi ila pias
103쪽
ptiis en amanda, quoddam turpe erit amandi . Sine nullis turpe amandum, quaedam Voluptas non erit amanda, Sed turpe nullum amandum 'It, olupta autem omnis amanda non en, Niraque ex collatione contradictoria manifestaeno rgo redie conuersa conclusim en , quandam Noluptate; turpem esse. Si conuertendus frulogismus fuerit tertiae figurae, maior inprima, e min0rius cunda euertetur vis quia C sta litis omnis lucidum est. Cr3stallus vini lapis
eIt de quidam lapis lucidus ent. Putam si lapis nullus en lucidus siue 1 stallus omnis lapis It quidam C stallus lucidiis non erit. Sive C stallus non lucidus est, Cr3stallus quidam lapis non erit. Sedis omnis C stallus lucidio est, omnis Crὶstallus lapis cattraque ex contradicitori fasitate conuincitur Neries Stat igitur firma conclusio,quendam lapidem lucidum esse. Itaque in eadem re sex argumenta licet
conficere Tria cum sumitur conclusionis contradictorium ius rursura tria, cum sumitur conci sionis contrarium. Necilla res potentior est ad elici indum erum, quam Ibbit tanquam Nno circulo possitas eadem in re collectiones cernere. Quare non immerit, Aristoteles τα αντι- ροφα inter exerciti praecepta numerauit ut
autem rudiores melius pes'iciant conuersionis huius rationem, iam simpliciae repetam,propo
sitis exelnpliit m figurarum iuxta quaeDcile eru
104쪽
le erit omnes olivi mos conuertere. Um βι-1nilis est in omnibus colligendi ratio. DE PRIMO FIGURA. uaeritur,num omnis impietissit fugienda. contiu latur virmativa besis hoc modo: Omne peccatum est iugiendum, Omnis impietas ent peccatumagitur Omnis impietas est fugienda. Hic si maioris O minoris contradictoria inueniuntursa a , immota erit conclusi ex necessario eris. Per tertiam igitur figuram exploretur maior sumto contradistori conclusionis,hoc
Quaedam impietas non It fugienda, Omnis impieta eL peccatum, Quod iam igitur peccatum non ent fugien
Sed conclusit haec manifeIle fit alant, igitur eius contradictoria erit vera, inne peccatum esse fugiendum. Ter fecundam exploretur mi-n0r seruata maiori principalis 1 Tllog mi, O U- sumto contradicitorio conclusiionis hoc modo: Omne peccatum en 'Ciendum, Quaedam impletio non ent fugienda, Igitur,quaedam impietas non speccatum. conclusio en Di a. Igitur ii, contradidi9rium erit,erum,videlicet omnem impietate βοpcccatum
105쪽
peccatum. Hinc iam in mota inserturpi ima conclusio ' ams omnepeccatum en fugiendum omnis impleto It peccarum erit pro fictio omnis impicta fugienda. DE SECUNDA FIGURA 'cumtur, num monachatus sit culius Dei, concluditur negativa theseis hoc modo. V Eluscultius Dei erit hominis inuentum. Omnis monachatus en hominis inuentum. Ergo nullus monachatus en cultus Dei. Hic bi maioris O minoris c. ntradidicria inueniunturDl a sabit immota conclusio Exploretur igitur minor per primam guram, hoc mo-
' ullus cultis Dei es hominis inuentum, uuidam monachatus es cultura Dei, Igitur, quidam monachalus non Ithom ni inuentum. Sed conclusio insist a Nuem nullo Dei verbo praecipitur monacbatus uuare eis contradicio-rium erit erum, idelicet omnem monacbatum esse hominis inuentum. Exploretur maior per tertiam. Omnis monachatus est hominis inuentum, uuidam monachatus In cultus Dei
Ergo , quidam cultus Dei en hominis im
106쪽
Sed conclusio est fit a. Vam scriptum ensiustra me colunt docentes docili indos mandatabominum. Igitur eius c0ntradidiorium verum erit delicet nullum cultum Dei esse hominis inuentum Hinc iam imm0tarnsertur conclusio prima Namsi et nullus cultu Dei eri hominis inuentum omni monachatus en hcminis in hentum , sequitur omnin inllum monachatum esse cultum Dei. Stat igitur rura prima concla, si0.
DE TERTIA FIGURA. Quaeritur, num aliqua Nolupta sit licita,concludatur virmativa bosis hoc panto. Laetari in Deo in licitum, Laetari in Deo est voluptas, Igitur aliqua voluptas ent licita. Hic si maioris: minoris contradictoriatim veniantur fisa, immota erit conclusio. Exploretur maior per primam si ruram hoc modo. 2 ulla oluptas In licita, Laetari in Deo in volupto, Ergo latari in Deo non in licitum. Sed conclusio haec manifeste falsa est 2 meius contradiectoriam praecipitur,erbo Dei. Laetamini in Domini exultate iusti Exploretur minor persecundam hoc modo.
107쪽
Laetari in Deo en licitum, Ergo latari in Deo non est ollaptas. Sed conciuisionis contradidiorium Infisum,namscriptum esit. Abundantia laticiarum ultus tum , iucunditates in dextera tua in perpetuum. Hinc iam immota infertur prima conclusio P tam se . latari in Deo ei licitum, tari in Deo en voluptas: prosint firma stationclusio, quod quaedam Noluptas sit licita. E0dem m0d ex contrario conclusionis licet colligere ubicunq; autem necessariarum principalis 1 3llogismi προτα σεων veritas ita non semditur, inmma redditur conclusio. Nare ex eris
praemi is sequitur Nera c0nclusi0. Caeterum huic conuersonionis en 1llogis
mira, quem Aristoteles Nocat , τί δὲ α δ -α τουδὶ ξιν, cum Nidelicet ea contradidioris enunciationis erae cum altera n οτα σεων manisse Nera, conclusio colligitur aperteselsa, exculm Dlsitate interimitur propositionis erae assumtum contradictorium, atq; deinde ponitur O inser tur eritas propossitionis prim negatae verbis ratia polro banc assertionem Linea non est corytis. Sed hanc inficiatur aduersarius contra quem ago sumto contradictorio proposivionis vera, cui adiungo inprimissis propossitionem mani se eram, ex quo instro conclussionem ma
Omne corpus habet tres dimensitones, a Linea
108쪽
Linea est corpus Linea habet tres dimensiones. Sed conclusii estissa Igitur aliqua praemissarum.2V0n autem maior cuius Neritas en manifesta, sttitur ninor. Si minor fient, erit eius contradititorium Nerum 2 ni ea Li lex contradi iuriarum, quod ita era altera sitosa,
1liud exemplum. Usermo quandam voluptate; esse laudabilem. Sed hanc negat aduersarius, contraritiem in hunc modum τία,
Gaudere in Domino In Noluptas, Igiturgaudere in Domino non es laudabile.
Sed conclusio en Ol a igitur aliqua pr. f
quia impossibile est duas contradidiorias simul sesel . s. haec ni Disa, Vulla oluptas enlaudabilis neci Se est hanc eram esse, cu dam voluptas est laudabilis. In hac re umentandi via L quadruplex ratiocinatio, prima ens 'Ioglica, reliquae tres enthymematicae. In his colligendi j rinis Naide tit en exerceri adole centes propositis Narijs naterijs 2 lam non lum inde promtitudo argumentandi conciliatur, Nerum etiamsculta quaedam paratur, dextre
109쪽
tbsis, hoc est ad Niramq; contradictionis par tem argumenta spectare, unde isto simul iuquaerendi restondendo exercitatissimus, Sunt autem problimatis cuiusq; duae theses na assim
maliua,altera negativa. Orgumenta autem quae sicper collationem ad tramq; quae istionis partem confirmandam adhibentur, m M ηλα dicuntur, Ni quae inuicem comparata thesibus problematis accommodantur. Sit problema Dcus irascatur necne, Sit argumenti primum non irasci, quia sitam potens irascitur,perire mundu oporteat Hi quam potentes qui sunt ho nes, cum incandue rint, late populantur omnia. Et huiws me λληλον rasci Deum, quia Ῥrbes incendio totas hauserit subito, mundum totum diluui obruerit. Item, non irasci, quia commoueri non possit. Et me H ηλον huius, smmoueripcsse, quia ct poeniteres incendio inflammari, ct ira furere scriptura docet. Item, non irasci, quia mn tam foedam , ne sapientes quidem usi admittant. Et τ άλληλον ex e0ilcm genere, irasci,quia optimus quisque indi a maxime re maxime commoue: tur. Item, non irassi:quia credere non possit, udasie post ab ullo Et ράλληλον bu-, rasci, quia maiestatem suam summam apud homines a plerisique violari seminui ideat. Haec exercitatio
talis en is sim cogere elis alium disputando, siue ipse imis gere, plurimi habeat momentia
110쪽
T E TrWM praeceptum est, Vt ad ea qua epigime incidunt problimata , argumentorum copia instructis res. RTUM ad omnem disputationem tria afferamus , principia ivotheses normamc0mmunem argumenti struendi Principium eIὶ lux mentis ocula s. Hypothesiis In fundamentum rei ipsa res, Communis norma argumentandi est syllogismus.
INTUM, Ni rerum primarum , quo
maxime in ita iactari O sceptari idemn desinitiones teneam ius. Ubi enim definitio morbi tenetur, iactum est undamoetum ad omnem disputationem medicam, sic de ali s.
per quos disserere licet ad multa problematum genera, sepe enim accidit ut ex no loco communi, multo bypothesis colligere liceat. S E VI MU M, Locus communis potitusquamsyllogismitis memoriae mandandus en. O TM M. Deducere nam propossitio nem in plures, quod quomodo fiat Udolphis tu secundo de inuentione optime docuit. V oi in Ad,niuersi generis quaestionem, reuocare qu istionem positam P am ita ex namulto ficere licebit ornatissimae enim inquit Cicero oratibne kefunt, quae latisme agan-- priuata singulari controuersia, ad