De methodis libri duo, quorum prior quidem omnium methodorum universalium et particularium, quarum usus est in philosophia, brevem ac dilucidam declarationem: posterior vero ecclesiasten sive methodum theologicam interpretandi, concionandique contine

121쪽

honestatis aditonibus claret Teph othesim sic

Luicqvid in certum sinem retur,prouidcutiagubernatur. Mundus in certum in fertur. Ergo si mundus fertur in certum finem , prouidentia aliqua gubernari eum necess est. Sed hac concludendi formida poti sinu na tuntur autores tu longioribus O fostris tractati s argumentis. Eri contrarium concluditur, quando rem inficiatione cuntrarium c0nclusiunis ponitur ut quicquid inc rium em fertur, consili gubernatur Muia ditis in certum finem scrtur. Ergo mundus noufortuita temeritatrivi Epicurus somniat,nec Stoica quadam necesi tate Noluitur Ter id quod conclusiouem, cf1sari consequitur, hoc modo. Quicquid tu certum finem sertur,consilio gubernatur. At mundus in certumsu fertur. Ergo mundo praeeu numen quoddam mente. inte

lectu pri editum. Ter schema Metoricum sic: suo fertur in certum finem , conseisi gubernatur. Mundra in certum si nem sertur,srgo tu insane Epicure pugno sium naturi negoti hanc Dulchritudinem consilio aliquo gubernarii taper singula schemata sere conclusionem variare licet,adq; non tantum in syllogismo, sed etiam ualijs argumentandi rmis parum ictuerit

ad inuenienda ct tractanda argumenta, in his ex concludendi furmis se exercere. Utuntur

Rhetores id G sime praeposter 1 3ssogismo seu

122쪽

ter sensiim esse aliquem post hanc itam mortuis statuo, Si sapientissimi qmque sibi persuaserunt,

cruorum utentiae eraesunt probandae. Primo loco hic ponitur conclusero. Secundo minor. Tertio maior. In oratisne Demosthenis secunda Ohnthiaca, tale burres j rmae exemplum habes.

Si quis existimet Philippum Niolentia illa , qua

locatori: huiusmodi invadit, imperium ob tenturum es , ared leuiter errat. Quando enim ben uultartia res constituuntur, ac lab0rum fuci s non desunt sua praemia, homines in o*icior tinentur. Uerum cum malitis auareo iblanter aliquis rem gerit, leue erratum

omnia labro lut O ill luit. Vou kl enim δυiri benienses , quod existimeti quenquam, qui periuris, iniuria, O mendacio res gerit,'-mum stabileq; habiturum reginum. Quemad-m0dm enim in naui alijsque aedifici, accidit, quodsi firmassint futura firmamentum si mu)n habeant, Quod si non habuerint, cito ruitura sunt. Sic etiam actionum principia o causas reras firmas esse oportet, id quod nequaquam in rebus quae a Philippo geruntur, perspicitur. Hic primo loco conclusi ponitur. Secundo antisbesis mai0ris Terti maior. Quartima-ib repetitur per attentionem Quinto consi atro maioris. Sexto loco minor ponitur. Hi hoc

dignum obseruatione syllogismos plures apud Oratoressibi immo implicarii intortexi quod

123쪽

rba u

ubi duo vel plures 1 3 gismi simul adhibi n-

tur ad idem probandum. In tertio paradox Cyceronis, peschrum uiuis rei exempli extat, quod scribam, partes numerita dolinguam. I. Nemo potent non beat imus esse, qui en to tua aptus ex se, quique in se no sua punit omnia. a. Cui autem spes omnis S ratio, ,0-gitati pendet ex f0rtuna, huic nihil potent esse certi,nihil liquod exploratum habeatpermano rumpibine num quidem diem eum tu hum,nem terreto, si quem eris nactus Itiusmodi mortis aut exiit minis. o. Mihi vero quia quic quid acciderit in tam ingrata ciuitate, ne resu-santi quidem uenerit, non m0d non repugnanti. q. Quid enim ego laboraui, aut quid egi, aut uou0 euigilauerunt curae cogitatibne meae Siquidem nihil peperi tale, nihil consecutura sum,Υt in eo statu essem, qudni neque 1 rtunae temerito, neque inimicorum labesectaret iniuria. Moi tem ne mihi minitaris, ut omnino ab hominabitis: an exilium, ut ab improbis demigrandum sue

Mors terribilis enses, quorum cum Nita omnia extinguuntur, n0n his quorum laus emori non

pote,s Exilium autem terribile hs , quibus nuasit circumscriptus est habitandi locus, non his qui omnem Gb terrarum nam i bem esse ducunt miseriae, hae aerumnae premunt omnes , qui te beatum, qui te florentem puta tuae libidines te torquent, tu dies noctesque

124쪽

m claris, cui necfatis en quod si h id ipsum quod habes,ne non diuturnum sitfuturum times, te conscientiae stimulant mal sciorum tuorum te metus exanima iudiciorum atque legum a quocunque a1p xisti,tfuriae se tuae tibi occumrunt iniuriae , quae te respirare non sirunt. 6.cuamobrem, improbo, stulto O inerti nomini bene esse pote t, Sic bonaestir sapiens, Dr-iis,mbis esse non potessit. Haec Cicero scilis auloen erit resoluti cognitis propositionibus probandis, q/ι sunt dis duae : Prior sapiens O bonus est beatus, , improbus HAVD rimo loco ponitur maior primae. Secundo maior fecundae. Terti loco minor primae. Quarto eiusdem probatio amplificata per distributionem. Hoc loco, minisse oportet, quemadm0dum. Miricola monet, petratores pro niuersali bus propositionibus pon resingulares, Nise ma Ii vulgi aures, O animos oratis feriat. Dialecticus hic dixisset, Sapiens O probus totis aptus ex sese en in se no sua ponit omnia, Sed Cicero singularem , quae ex hac idebatur 1 qui, ponere maluit uumto lac pro minore secundae, quae set haec : Stultus improbus omnia in rebus fortunaeponit, ponitur iustem probatio per distributionem ubi etiam singulares propositio/ies , proa niuersalibus ponuntur. S EXTO. Concluso fecundi ullogismi primo loces Primi 'erosccundo collocatur, O ambae per collatio

in iu

125쪽

nem inferuntur. Hoc genus Epichirematum, quom admodum' aliae argumentorum formae, sepe per si bactionem Nariaturi exornatur. Est rma argum entandi Oratorii, quae corulent o vocatur haec rationibu sis expolitionibus constat, quae in quinque partes distributa est, pro poscionem , rationem nam pluresue, rationis confirmationem, unam Ne plures expolitionem Nnam pluresue Tropositi hoc loco si quaestio probanda. Cum enim primo loco ponitur,prῬ0sitio dicitur, cum concluditur, conclus90. Ralla,

Nel minor 1 3llogismi erit, Ne maior Confirmatio erit praemisse maioris vel minoris probatio. politi schemate ornat O locupleta rationem, O interdum alicium praemiissae im habet: sit tale exemplum. I. Fugiendum It crum. a. En enim turpis acati a rebus gerendis. a. Mors. tui hominis sepultura, immo omnium malorum sentina psima homines ab scio uocans. A. mo. t ti Freipub perniciosi ima penis ubi enim octodu en magistratus, non potest iis p sim adminiserar Repub negliguntur leges, cessat cura

aeraris publici, non sunt iudicia, n0n corriguntur malesecta, contemnuntur Iudia, corruunt

Ῥrbes, Breuiter niversa el ublica fundit euertitur ubi in ocio tui vulgus, ibi plane ex libidine Nivitur,vitia perpetrantiir, c de , rapto nae rocinia, donec exoci tota Restub euero

126쪽

iacet,nemine opem suppliciferente contra vero optime ea constituta fit 4 ub. bisuiqiusque cis fungitur Magistratus curat obseruari leges, populms obtemperat, stent bomsa studias moribus Nivitur optimis. 4. Quemadmodum enim ager se ociosus iacet, non solum nullum producit frugemitilem, sed praeter tribulos ,rendam silicem producit nihil Sic sieri non post quin humanis animis vel praestanti mus ex octo fiat, simus Scipio Apbricanus τὰ prudentissimus, ne liquam indulgeret octo tantillum, maluit lapillos in ripis colligere,quamnibi agere Apud Athenienses erat capitale ocι-- cogebanturq; ciues oci sui publicam reddere ratiunem ApudOuidium ebi sensium sectum

adulterum ex octo. I. Marci proinde Varr0ntis sententia videtur mihi in primis laudanda, qua docet nihil agendo homines discere male a gere. Inia collectione primo loco ponitur propositio. et Ratio. o. Confirmatio. f ornatio, seu noua quaedam argumentatio. s. glia exornatis, O argumentum a contrari s. 6. Exornatio simili Exornatio per historias ct exempla. I. Autoritates Hειου. En obseruanda enumeratio Rhetorica duplex,quam Dialectici industionem Nocant. Priama eiusfirmaen, cum summam rei proponimus hoc modo. Tres sunt res, quae omines iuτmuersum ad maleficia solant impellare, luaritia ui

' 'abi

127쪽

tia, imbitus. Luxuria. Hi Roscius minime fit auarus, nulla ambitus indicia in eo relucebant , nec liquam ob luxum male audiavit. Non potes igitur maleficium Roscio imputari. Alia formaci Dialectica inductione nou , di fert, quare exempla omitto. Utuntur se

Oratores complexione, quae ent, dicunt bicor- ne argumentum, ebemens sane argumentati0nis pecies, quae utrinque aduersarium sern t,a terutrum siue firmauerit, siue negauerit. Demosthenes contra Aeschynem hac sui si complexione Sciuini quod crat futurum, aut nesciuisti. Sisius in culpa es, quod non admonuisti. Si estius; cur nos ignorantiae comdemnas 'Haec quia semper constare debet, si erit firma, exc0ntrari s immediatis, Ocile reuocabitur ad duos 1 llogismos Submisitone tuntur etiam Oratores, in qua quis a se ipsi petit rationem, quare numqu0dque dicatur ut Maiores nostri

magnam Oratoriae operam dare Noluerunt. 2.

uid ita 'quod recite intellexerunt ea sudia omnium umime se appetenda. o. Cur id 'quoniam per ea tanto plus ali Phominibus praestamus, quanto homines brutis Qui hoc ' quod, hi habent ingenia in hominibus constans, ns ea doctrina, arte excolantur quidit, ' am cum Oratorum prisceptis quibuscunque rebus ordo detur, sit, ingenia ad ordinem composita, nihil tumultuarium, nihil pr. ceps,

128쪽

nibi confusum, praerupti , hians , nihil intempestiuum producant Trim0 Aco hic ponitur pro-psitio probauda et eius probatio. . Rationis confirmatio. q. Confirmationis ratio. s. Huius rationis probatio. Unde ocile en Dialectico quatuor Enthymemata constituere, eaq; ad syllogismorum normam exst me. Sunt O alia Oratorum argumentandi formae, quas omitto, quia ex bis quae dicta sunt ficile iudicari possunt. His itaque argumentationum firmis c Ditis, O regu rus qua supra tradidi, bi accesserit te Eosequens, ct 'li exercitium, Ocile erit Rhetorica argumenta adsuos fontes reuocare, atque quaestioni propositae accommodare. uantum ad iudicium attinetibi forma argumenti proposita fuerit , ars primum consulenda est, unde quaestio si ta est Deinde idendum an ex si is aliquibus artisprincipiis, Ne ex hypothectibus conclusiis ex principiis propositio probaussit sumta Si non fuerit indes ta,videndum an aliqὶ id absurdi sequatur, si concedatur quaestio, ut sitis se quid commodi. Deinde iudicandum est etiam an propositiones instituam tu iuxta Diali diices praecepta quae praecepta sunt viae iudicandae, probandae O improbanda quaestionis.

Tonquam de formis interpretationis breuissi

129쪽

me dictum ea, ord0postulat, i via examinandi ea quae tradita sunt, aperiatur. Constituatur erra Triplex examen Grammaticum , Dialicticum Rhet0ricum Grammaticum rursura tripartitum est. Unum singularum dictionum.

Alterum rationis seu constructionis T seremum phraseos seu linguae. In examine dictionis duplex adhibenda en consideratio , ocis mirum significationis. In Noc spectanda sunt omnia quae orthographiam , Etγmologiam σTrof0diam attingunt. In significatione, trum naturalissit significatio,Ῥes non naturalisaurum Nnum pluraue ex aequo seimsicet a se non fuerit naturalis, explicanda en ratio deflexionis. In rationis, sin construditonia examine tantum duae oces c0niungendae erunt paulat , donec tota ratio complebitur, O quaerenda en sin- arum connexi0num ratio: In pbra eos e amine coniungendae unit0t Noces, quot adit grum sensum requiruntur, ac primum τι sphraseos mus explicandus en Deinde conferenda en bractis Graeca cum Latina, traque cum patria Hoc triplex examen ita adhibendum iudico,it non eadem praecepta quotidie repetan

iudicarem sit Paedotribae singulis septimant pii ris, qui paululum in Grammatica promouerum

Iouem aliquam variandam , iuxta Eras

130쪽

p siripta proponerent. Diriecticum examen dupla est. Unin praeceptorum artis, quae eo ordine examinanda sunt quo traduntur. terum en cum Dialentica ali uerebκsse artibus adhibetur arbitra,vbiexam n instituendum Biuxta praeseriptum superiorum Methodorum. Rhetoricum examen, quod enνerborum rerum, petendum fue Methodo Rhetorica, de qua νbi prius dixero de quari membro, praecepta tradam.

cum ipsa ars Dialectica rerum ordinem contemplatur Osriem, nulla erit lascilior erit cendi, quam se eundem ordinem squaris. Puer igitur,olens aliquid disiere Trimum omnium rem bene intelligat. Di de partes rei, e-ret, primum maiores, deinde nim0res Tertio loco ordinem partium diligenter in spiciat. Duarto exornatisne rerum Hoc biseceritpuer, plus quam dimidiam laboris partem absoluisse fiat qui contra Dctunt, femi- Icre citra magnamfurem torquent 2 Itquam litem hoc pri scriptum ecullis fuerit puer,in -0uam senilis accingat ad edisiendum iuxta dispositionis ordinem. iratis Iunonis ad cotum in primo Aeneidos sit nobis exemplum,

'ia monstrata,in difficilioribuslioq; spes sit.

llis

ista