장음표시 사용
51쪽
dium ci si ma reuerentia colendi Deum, pserriam, parentei ciues Obseruandum iocesi , quod Boetium fisciendum in desiniendo praecipit, quod Platonica Method particulari Diaerest,id est diuisitone, tanquam planissimi certi sima via inquirantur desinitionum membra,
donec rem a communitate distinxerimus tamdiu inquit deberaus interponere 'ecies sedi se rentio,quam diu seclusiis omnibus, quae hoc idem esse possunt,eo deueniatur,vtproprieta iam certa teneatur M. Tullivis in Topicis Ius ciuile Noluit definire, O toportuit, coepit genere. Dixit enim in principio Ius ciuile en aequita Hoc genus est. Sed quoniam alia en aequitis consituta, alia naturalis, aura ciuile non enim turalis aequitas ετ constituta verum quia aequitas constituta alia est Gentium,alia certae ciuitatis, Et ius ciuile non en aequitis constituta Gentium, Ergo certae ciuitatis Relinquitur ergo quod iura ciuile sit aequitis constituta eorum, qui sunt eiusdem ciuitatis. Quaedam Boetis erba mimtaui, vistudioseisicilius Platonicam Methodum arnscerent, de qua supra dixi in Diaeres inuer ali. Sunt ali qui praedicabilium ordinem instrumentum Methodi desiniendi constituunt, de quar Boetio ita Drauit. Quidam cauttures plenioresque in docendo desinitionis Uius quali quaedam membra constituunt, licuntq; persectam plenam desinitionem ex hi quinque partib: ,
52쪽
genere, specie disserentia , proprii accidente consilere, Sed accidens in desinitione minimum, proprium limmum valet. Exempla id in DialecIicis Philippi, passim apud autores occurrunt plurima.
Torro huc adi ciendum quoque duxi praeceptum octi , de ordine explicandi eam doniti nem, quam statutinus. Omnis desinitio, inquit, his membris partibusq; tenetur. Primum uti breuiter id, de quo querituruuid sit, oratio nostra contineat. Deinde erus desinitionis an iratur
approbatio, qua Iud ostendimus , ut idipsum quod breuiter in definitione possimus, id ita esse
argumentorum rationibus approb ira Deinde
tertio loco inducimus deductionem eiusdem omnitionis in eam I eciem, de qua quaestis ent, de qua iudicium ent constitutum: vicum genera liter rem desintuerimus. ita esse de quo queritur dixerimus, ut postea per approbationem constituerimus verum esse quod desinimus tertio loco Renderimus hoc si quod genum est,
Ne id esse de quo qumtur, quae oratisni pars appellatur deductio generis in speciίm. Quarto loco in oratione nostra ponemus destructionem desinitionis aduers partis, hoc It, ii quemad-χnodum aduersari desintuerint dipsum, de quo supra desinitionem constituimus, apponamus, eamq; νitiosam csse doceamus. Haec ratis tra diandae inuentae per Methodum desinitionis,non solum
53쪽
limi oratoribus, epumetiam Dialacticis Philosophis en commumsu nisi quod . ilosophi υ plurimi si Π desinitiones pris confutant, postea collectis Q bri suas statuunt, mox applicant genera ad species. confirmant
Hanc Methodum plurimum iuuare orationis copiam animaduerti, quare eam40MMcmbran
T Meet si haec Methodo ex ijs,quae dicta sunt in reperit risethodo facile intelligi po
test,tamen quia eius laudes νtilitates hoc merentur euiter de ipsa dicam Plato enim adeo miratur hanc Methodum,ν dicat e tanquale um secuturum eum sys, quem nouerit diuidendi peritum , atque id non iniuria. Nam diuidendi Method is,cum ad rei quae diuiditur naturam demonstrandanti tum ad definiendi argumentandum plurimum utilis en edptaconi s Mi is, rem ipsam adgrediamur.
aedum eaeislit O appellatur, certa ra,res pinri: ista diuisitone, quas anatomia qua iam in par tes eu membra stexendi. Sub o iusione complictor numerationcm,partiti em, jam quam
54쪽
quam Cicero contracto Nocabulo diuisionem p .pellauit. Nam is nominis amplitudo hoc non recusat , quemadmodum Boetias ῬοI hunc Philippus testantur , nihil sieu ciceronianos nrorantes,qui nullum Nerbum Drrepossunt, quod ipse apud Ciceronem nonigerunt. Ut autem Met o litisibe eo facilius percipiatur, Primum dissionum firma recitabo , Deinde , regulas
quasdam huic rei des palentes a sciam, Tertio loco rationem ac iam insinguli dissaenti, speciebis inquirendis sibi jciam, Quarto loco mdinem tractandi diuisionum membra inuenta
Diuidendi itaque genera duo sunt, prius ac nobilius N TV L ac per se dicitur Toderim FiRT IT Wi su per accidens
2 TVR L diuidendi genus en , cum diusto perea sit, qua naturam rei attingunt, id est per di s realiaco Oecie . Atque in tres formas diuiditur, quari prima ent generis ins ecies siue in differentiatdistributis. Haec aliis digniorent Alia qllam Cicero quidem partitionem, Themistius vero ἀνατομ iocat. Tertiaen non quidem prioribus dignitate par, sed tamen in seriarum rerum tractatione haud raro adhibenda. Haec enumeratio appellatur, sit quoties vocis alicuius multa axnplitudines imcationi sue coplactenti signidicata cli erantur. Poste
55쪽
Tos TE R iv diuidendi genus ideo vocatur per accidens, quias pej ea quae naturam rei
non attingunt fila tortuita quaedam incumbunt Euq huius generis triplex forma Prima est subtedii in accidentia illusio. t cum dicimus: omnium hominum ali sunt nigri, alij candidi, ali medii coloris. Secunda e t accidentis in subiecta sedlio, qualis L cc It Omnia qua expetuntur alia in ali ima, alia in corporibus βι- ta sunt. Postrema en accidentis in accidentia diuisito ut omnium candidorum alia sunt dura, Ni Margarita, alia sunt liquentia, tLac. Atq; haec sunt genera ac formae iusionum,nunc regula subi ciam. P Rum A. Oportet omnem diuisemnem in duas ad minimum,Nel in plures, si neces fuerit,partes fieri D A.
Omnis legitima genoris diuisito fieri debet duo
bus terminis, ns inopia Υocabulorum hoc prohibeat.
E RT I A. Differentiae, quae aliqua oppositionis specie differunt, sola generibus accommodar pollunt in legitima diuisione. Differen
56쪽
Differentia semper subiecto inesse debebit , in
meris diuisionibws. Luemadmodum genera in species , ita diserentiae genericae in alias sub se constitutis difffirentias, non fecitis atque genera diuidi debent. His regulis traditis ad id quod tertio lacop posui,accedendum en , nimirum, rationem certam quandam Methodum inquirendarum
disserentiarum in singulis diuidendi generibus teneamis se quod visaciliaessat, singula genera
proponendas t. Non en enim eadem ratio in quirendarum disserentiarum in omnibus gener
bus In prima ergo forma prioris generis hac Methodo Decies O disserentiae inquirendae sunt. Pr,mum omnium generis nam fola genera hac r-ma diuidunturo praedicamentum querendum est. Statim in proximat spretes subii citas generi dia uidendum, mox in alias, donec ad infimos' cies deuentum fuerit, ubi consistendum est: sed non promiscue rtuito species diuidendo ge
neri subi ies, sed eas tantum, qua con stituunt oppositae di fercntiae, sub eodem genire collocatae. v animalium aliud It brutum, aliud en homo. Hic in proximas species, quas constituunt oppositae disserenti e irrationales rationale dia duritumen genu . Et ne erretur in Uignandis speciebus,profueritprimum in dissisentia genera di-
57쪽
ra diuidere. Tontea disserenitas adiuncto generis Nocabiu,' cies statuere, atque hoc necessario sa-ciundum ii, potissimium se species quibus oportet genus diuidi, n0;nim iis arcnt. Sed dicat aliquis in . inalis iusione res plana est sed quid1 ciundum bi nec disserentiari , nec 'ecierum sunt Nocabula. Huic nopiae hoc adIosuccurrendum en ubi differentiae non extant propr*s vocabulis, periphra, verborum tendum erit se Ipecierum nomina desunt, accipe differentiam , eamque superiori generi copula. Omnia enim disserentia in pr prium genins eniens Meciem incit unde en , t g nus aferiae, disserentia Nero fornu similitudinem quandam referat. Sed labor en , inquies, disserentias illa inuenire Labor quidem, sed non adeo dissicilis, s Methodus accesserit, quam tertia regula supra tradita Onnrat. Ex ea Gnim regula constat,quod sola ilia disserentiae, quae a se inuicem aliquo oppossitionis genere disserunt
sub genere posit; genua ipsum possunt distinguere
vera O lebitima diusione. Oppositionum autem genera eis quatuor,nempe Contradidibrium, Contrarium, Privativum. Relatius , ex tale Elisa notum relinquo. Hic tantumm0do fecundum quas oppolytiones diuisito generis rectis e fiat admonere oportet, ac primum quidem de contradictionis oppositione dicendum en quae Uirmationes negatione proponitur. Luod autem
58쪽
negatio parsit illam constituit 'eciem, ex eo mani sti , quod species omnis esse rem aliquam intendit , negatio Nero quicquid proponit ab eo, quod en esse, diseiungit, Ni cum dic hcmo, aliquid ege innuo, Cum vero non homo, substantiam hominis negatione disruxi. Sic igitur diuisito generis in pretes per se caret negatione, necesse en tamen se speciem negatione componere cum fa, quam simplici nomine 'eciem uolumus ab Da
re, nullo Nocabul nuncupat , t cum dico.
Imparium nunnerorum ali primi, tres, quinque septem, j non primi, i nouem ut hoc patio 1aepe assignei nitis species, coget necessitas non natura Uerum cum ita siet diu i , Jrmationem sequetur negatio nou contra Atque haec di iasint de disserentiis oppositas, quas constituit υntradidito. Vtunc de contrariis dicendum, in quibus generum frequens si diuisei, freenim cundias di serentias in contraria diducia mira. Sed quoniam contrariorum alia sunt immediata, alia mediata, in trisique diuis: Dcienda ent ut colorum ali sunt nigri, ali albi, alii neutri Hic quia indigentia numinum p bibet feri bimembrem diui ibnem, iuxta primam scundam regulam diu i ficta eri In immediate contrariis diuisio felli rubris vim gurarum aliae aequales, aliae inaequales sunt Pomro diuisii secundum oppositionem priuantium, detur similis contradictoriae. Vesa cnim quo
59쪽
dammodo priuatio habitum, sed di stat quod1 mper quid in potest esse negatio priuati Nero n0ufi cr, sed tunc stiιmmodi, quando habere habitum natine rei conuenit. Quare furnia quaedam intolli ritu esse priuatio. N0u enim tantum priuat sed etiam disponit quodammodo eum qui priuatur habitu. Hic ergo ut in supcrioridiusio generis fieri potent, ita tamen thabitus prim loco ponatur, priuati poneriori Quarta oppositi est relativorum, quae nullam habent substantialem disserentiam, qua se dif- crepent, imo potius habet huiusmodi cognatio nem, qua ad se inuiccm reserantur, ac sine se se non posmi. Non en ergo generis in relativa spartes Dcienda iusio. Neque enim hominis1becies est serurus aut dominis se nec ni cri medium aut dupli rin subiecti tamen in accidentia diu ime nibi prohibet per relativa partes sieri diuisitonem. Ut hominum ali serui sunt, ali do
1 mes O disserenitar in cra gen ru diuisibne constituendae sant.
60쪽
proprie gnal sit particularis en dicum
brevisime, te qua in niuersum haec es obseruanda regula Ex consideratione compositionis recte Totius diuisi ordinatur, ita visimper a princia palloribus partibus iat diuisio in minores, donec
res tota in minima I partes retexta fuerit. Ut quia homo componitur ex corpore , hoc est, materia, O anima, id est firma , tanquam principalibus partibus , redie siet diuisito su amitti hominis in corpus in animam. Dein partes t tota accipiendae sunt, O diuidendae in partes. snima itaque tames reuera nc nconstat ex partibus , tamen quia tu ea est ismis candi, mouendi intelligendi recite an , ma tu has partes istuales, parocant, diuidi potest, per se sane induιsibilis. Et rursu siae singula partes, Ni tota constituendae di-nidendae. Deinde, altera pars primae d ustanis sumenda est,nempe c0rpus, totum arripiendum, huiusque consideranda It composese ti0. Adc rursu ανατομ institue=ada n, donec in minimas partes disi dium fuerit corpitis. Haec ratis totiu diuidendi in partes , perutilis ad amplificandum O illudrandum e t quare Rhetores de hac priscepcrunt. T ' forma primi generis est EN M E Tio significationum diuersarum eiusdem ocis. Huius Methodi s sicundum ha regula instituenda est. Primum omnium Nidere.