L. Caelii Lactantii Firmiani De ira Dei liber singularis ad Donatum recensuit, variantibus lectionibus, annotationibus, castigationibus, ac dissertationibus illustravit Fr. Eduardus a S. Xaverio C. E

발행: 1759년

분량: 221페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

Et quae major , quae dignior administratio Deo. assignari poteli , quam mundi gubernatio , quam cura viventium β ,& maxime generis linmani cthi omnia terremna subiecta sunt ia qua major , quae dignior administratio Deo assignari potest &c. Al. aliis omissis i Et qua dignior c. Al. qsae melior. Bon. signarit pro asinari. b uuam eura viventium. Haee desunt in nostro Bon. Cod. sed in aliis omnibus, quos vidimus, extant. e Et maxime generis humaui. Al. maximeque is Lego cum Aldo ex altero Bon. Cud. Longobardico .

in a in

Quae igitur in Deo potest elle beatitudo, fi semper quietus , R immobilis torpet , si precantibus surdus, si colentibus coecus PQuid tam dignum, tam proprium Deo, quam providentia ea Immobilis torpet. Alo immobile optet.

a Sed si nihil curat, nihil providet &c. Al. sed si nibit providet , Al. secundum nihil omittunt,

32쪽

Lib.Mng. CopcIR Seg. 6. . S. 4Maini sit omnem divinitatem . . Qui ergo totam vim, totam Deo substantiam ς tollit, quid aliud dieit , nisi Deum omnino non esse th omnem divinitatem . Al. dignitatem. e Totam Deo substantiam . Helim. marte suo et Dei substantiam. Bon. substantiam Deo c

Denique M. Tullius a Posidonio dicturnreseri, id Epicurus se sensisse : nullos De sesse , sed ea , quae de DIis locut ussit , depellendae invidiae caussa dixisse : itaque perbis illum Deos relinquere , re autem ipsa tollere si , . quibus nullum motum , nullum tribuit Dcium .

a M. Tullius a Posidonio dictum refert. In Cod. Bon. ad Possidium ; sed prave ; nam Cicer. L. I. de Nati Deor. cap.xLIU. ait: Familiaris omnium nostrum Posidonius disseruit in Lib. v. de Vat. Deor. : nullos esse Deos Epicuro videri ; quaque is de Diis immortalibus dixerit , insidia detestanda gratia dixisse . Lege depellenda gratia, ut heic habet Lactantius . , b Re autem ipsa tollere . Cic. ibidem, di cap.xxxὸ ejusdem libri. U in

Quod si ita est : quid eo fallacius quod a sapiente , Sc gravi viro debet esse B 3 alie-

33쪽

a et De Da Dei Seg. 8.9. Io. alienum. Hic vero si aliud sensit, & aliud locutus est , quid aliud appellandus est , quam deceptor , bilinguis - , malus, & propterea stultus

a Quid eo fallaetus 3 Al. quid eo Decius ph Deceptor , bilinguis . Vide Servium ad Virg. aen. I. sp. 663. Tyriosique bilingues .

Sed non erat tam versutus Epicurus i ut fallendi studio ista loqueretur , quum haec scriptis ad aeternam memoriam consignaret sed ignorantia veritatis erravit .induetus enim a principio, seu verisimilitudine unius salse sententiae - , necessario in ea, quae sequeban tur , incurrit.

a suum haec. Scholius. quum etiam . b Ad aeternam memoriam eonsiguaret. Al. eonsi-

e Inductus enim a principio . seu similitudine unius false senisartiae. Al. To seu , & T3 D omittunt. Al. Pro inductus legunt inductos. In Bon. autem Τὸ seu postpositum est , ita exaratum ut f superius sit posi

tum , infra vero eu .

Prima autem sententia β suit: Iram Deo

34쪽

Lib. Sing. cap. IC Seg. IO. II. I 2. 23 non convenire - . Quod quum illi verum, &inexpugnabile videretur , non poterat consequentia resecare ε , quia uno affectu amputato , etiam caeteros affectus adimere Deo necessitas ipsa cogebat .

a Prima autem sententia . Al. Prima enim . AI.

b Iram Deo non eonvenire. Bon. ιU Domιno . δει. Deo. Al. ira Deo non Scs . .c Non poterat consequentia resecare. Sic optime Cod. Bon. Al. recusare. Al. recusari . Al. refutare.

. Ita qui non irascuur, utique nec gratia movetur , quod es irae contrarium . Iam si non ira in eo, nec gratia es , utique nec metus, vec Ictitia, nec maeror,nee misericordia .

a Iam si nee ira in eo, nec gratia est, utique, nee metus , nec utilia , nee macror, nee misericordia.

In Bon. deest Τὸ est , & se pro si , legitur. Al. jam

υπs commotio , quae in Deum cadere nou po

35쪽

a uua in Deum cadere non potes . Al. cadere potest. Bon. in Deo. Al. non possunt.b sinula quicquid assicitur Bon. quicquid agitur. e Nec providentia est in eo. Scholius in Deo .

Hucusque pervenit sapientis hominis φ ό disputatio : caetera, quae sequuntur , obticuit, scilicet, quia nec cura sit in eo , nec providentia: ergo nec cogitationem aliquam , neet sensum in eo esse ullum, quo efficitur, ut non sit omnino . Itaque quum gradatim descendi se set, in extremo gradu restitit Φ , quia iam praecipitium videbat .

a Sapientis hominis. Scilicet Epicuri per ironiam se appellati a Nostro, ut Lucretium vel licet, qui Epicureae sapientiae laudes tantopere extollit , ut eo usapientior nullus fuisse videatur.

b In extremo gradu restitit. Al. constitit. AL persitit .

in U

Sed quid prodest reticuisse , ac pEriculum dissmulasse ξ N eessitas illum vel in vi-

36쪽

Li Mng. Cap. IR. I. 23luit : quia argumentum lic ordinavit, ut ad illud , quod evitabat , necessario deveniret Vides igitur quo perveniat - , ira sublata ,& Deo adempta . .

a Quo peroeniat . Nempe idem Epicurus. . Al. perveniatur . b Et Deo adempta . Al. addunt: gratia.

Denique aut nullus id credit , aut admodum pauci, 3c quidam scelerati, ac mali , qui sperant peccatis sui impunitatem. Quod . si & hoe - salsum esse invenitur ς , nec iram in Deo esse , nec gratiam ; veniamus ad illud , quod tertio loco positum est .

a Qui sperant peceatis suis impunitatem. Hi sunt . qui apud Eccl. v. q. dicunt. Peccavi, quid mihi accidit ιrisse λ cui ille reponiti Altissimus est patiens redditor 5cc. b Quod si oe hoe . Al. copulam omittunt. e Falsum esse iuvenitur. Τὸ esse in quibusdam deest.

C A P. V. 32 i in E Xissimantur Stoici , Sc alii nonulli,alitaquanto melius de divinitate ρ sensitIe , qui

37쪽

,ς De Ira Des Seg. I. 2. . . qui aiunt , graciam in Deo esse: iram nouesse . a Existimantar Stoici. Vide Lipsium in Manudici. ad Philosopb. Stoleam de Deo , & eius attributis agentem , ct Senecam L. II. de ira.b De divitnitate. Al. de divinatione.

Favorabilis , ac admodum popularis oratio , non cadere in Deum hanc animi pusillitatem - , ut ab ullo se laesum putet, qui laedi non potest : ut quieta illa , & sancta majestas concitetur, perturbetur , insaniat: quod est terrenae fragilitatis . Iram enim , 'commotionem mentis es. , ac perturbationem ς , quae sit a Deo aliena .

a Favorabilis admodum . Cellario To admodum non placet, sicuti nec alchio To favorabilis, sufficiat tamen latine loquentibus, secundam vocem, eodem sensu acceptam placuisse Tacito, nec a prima aliquem abhorruisse ex caste loquentibus. b Animi pusillitatem . Al. pusillanimitatem .c Me perturbationem. Al. addunt animi.

Quod si hominem quoque, qui modo sit sapiens , A gravis , ira non deceat , siquidem, quum in animum cujusquam incidit, ve litt

38쪽

Lib.Mng. Cap. V. Seg. 3. 4. - 273 Iut saeva tempestas tantos excitet fluimis , ut statum mentis immutet , ardescant oculi, ostremat, lingua titubet, dentes concrepent, alternis vultum maculet nunc suffusus rubor , nune pallor albescens; quanto magis . Deum non deceat tam foeda mutatio ta Alternis vultum maculet. Scilicet per Sices. Al. alterius . Al. alternus . Suetonius in Augusto Eap. LXXXII. Ut manus , ac pedes alternis iactaret.b uuanto magis. Scholius et quo magis.

Et si homo , qui habet imperium , ac potestatem , late noceat per iram , sanguinem sundat , urbes subvertat, populos de- Ieat , provincias ad solitudinem redigate quanto magis Deum , qui habeat totius generis humani, R ipsius mundi potestatem 1 perditurum fuisse universa credibile M - , si irasceretur ta credibile sit. Haec equidem in Bon. Cod. non reperio , ae ab editionibus Thomasiana , & IDeana ,& quibusdam antiquioribus desunt. Videntur tamen

Bunem anno necessaria , quamvis Heum annus censet

sane abesse posse , idque eleganter . Imo vitiari latitanitatem Sermonis , ideoque merito rejici ἰ digniora quippe quopiam medii aevi Monacho , quam Lactantio. Langi et ius, qui post Heum. Lactantii opera edidit,

39쪽

28 De Ira Dei M. . S. 6.

ex XI I. Mss. retinuit, & tamen Monachus non est .malchius ante ipsumi hoe, ait , eredibile est . codd. -s., editiones antiquiores habent. ψε vulsaribus abest . vulgares ergo secutus est Heum annus , odio Monachorum , qui equid ab illis processiste suspicatus, temere respuens, ac gratis de more coss.

Abesse igitur ab eo tam magnum , tam perniciosum malum oportere,& si absit ab eo ira,& concitatio ,quia & deformis, & noxia, esto , nec cuiquam malefaciat: nihil aliud superesse nisi ut sit lenis, tranquillus, propitius , beneficus, conservator .a Ira , O concitatio . Al. ira ratio . b Nee euiquam malefaciat, nihil aliud superesse . AL malefaciet. Al. malefacit. . . . superest.

Ita enim demum & communis omnium pater , & optimus, & vere maximus a dici poterit, quod expetit divina , coelestisque

natura. Nama Et vere maximust. Bon. O vere maximusique o Al. optimus , maximus . Forte , optimus , max-m que . Diuiti sed by Coos i

40쪽

in 7 in

f Nam si inter homines laudabile videtur, modesse potius , quam nocere z vivificare , quam occidere e salvare , quam perdere φ, nec immerito ε innocentia inter virtutes Dumeratur ) & qui haec secerit diligitur , praesertur, ornatur , benedictis omnibus , votisque celebratur e denique ob merita , Ri beneficia Deo simillimus iudicatur : quanto magis ipsum Deum , par est divinis, per et isque virtutibus praecellentem , atque ab omni terrena labe summotum , divinis , Rcaelestibus beneficiis omne genus hominum . Promereri

a Salvare, quam perdere. Scholt. servare quam &c. h Nee immerito. Al. unde innocentia merito.c Diligitur, praefertur, ornatur. Sic Bon. & Scholi

Al. honoratur . -

d Omne renus humanum promereri λ Post τὸ hu-- manum , puncta quaedam apposita sunt in Cod. Bon., R Heum. legendum putat. demerendum ,

Speciose ista, populariterque dicuntur , & multos illiciunt ad credendum : sed qui haec sentiunt, ad veritatem quidem propiuSoccedunt: sed in parte labuntur , naturam

SEARCH

MENU NAVIGATION