장음표시 사용
211쪽
& Hiar tat;s sunt. reiectis omnibus sabulis &quaestionibus curiosis, sedulo inculcare . quemadmodum Apostolus docet. Quod sinis praecepti sit caritas de corde puro,conscientia bona,& fide non simulata. Item, ut verbum sine ullius contumelia,sed absq; contentione spargant , ab errore caveant, salsam doctrinam arguant, sanae vero doctrinae fortiter adhaerescant. In quo rapus erit, ut brevis aliqua formula,quae doctrinae summam contineat, publica authoritate aedatur, ad quam ubiq; parochi
5. Providendum c si quoq; ut in Eccles a nihil, neq; in precibus neq: in byrmis,neq; lectionibus,quam quod ex scriptiiris, di receptis authoribus depromptum est, recitetur.Item ut externi ritus, qui ad pietatem, honestatem,ordinem, & tranquillitatem Ecclesiae faciunt observentur: is. Et cum divertitas ordinum,inonasterior uiri,&pleriq; abusus, qui in monasteriis committuntur, multis scandalo sint, nec monastice eum fructum praesenti Ecclesiae adserat, quem attulit o-liin, reformationi quoq; ejus invigilandum est, ut posthac sint monachi,apud quos doctrina Christiana vigeat qui linguas S bonos authores confervent, scripturas scrutentur, & explicent: conciOnibu S se,ct populum instituant.se tamen ne parochis in ossicio praejudicent,ac ea faciant, quae cos antiqui Canones facere debere censuerunt. 7. Ut autem tales in Ecclesia ministriae etiam monastices pro se res haberi queant cons hi- tuendae sunt apud cathedrales Scollegiatas Ecclesias & in monasteriis scholae, quibus praeficiantur viri tum docti,tum pii 18. Et quoniam operarius dignus est mercede sua: & ministris Ecclesarum, & professoribus honesta stipendia seu salaria conserenda sunt ne egentcs in suo munere icpescant. 9. Postremo ut haec omnia in perpetuo cursu retineantur habendae sunt suis temporibus generales,nationales,provinciales, Episcopales, Archidiaconales, &aliae synodi: in quibus de omnibus istis diligens inquisitio fiat. tena ut gradatim appelletur, di secundum veteres Canon es de causis Ecclesiasticis ordine di rite cognoscatur.
Cum in sancta plebe snt senes, anus juvenes,puellae,mariti, uxor es parentes,liberi,domini, si vi e sint item diversa vivendi genera,& vocationes: curae erit Ecclcsiae ministris,ut omnes & -- guli suam vitam di mores ad doctrinain Evangelicam conforment, ut vocationi suae serviant, & traim quillitati studeant N pacl. 24 Deinde usiis elavium, qui iurisdictionis dicitur in Ecclesiam.quoad seri potest, revocandus est,& censura Ecclesiasti ea secundum Apostolicam&veterum Canonum censuram restituenda, ut qui publice criminos sint & impuri, seu refractarii & eontentios, di qui Ecclesae scandalo sunt, a communione & sacris,donec respuerint, arceantur di prohibeantur 3. Poenitentia quoque publica, quantum seri potest, in usum revocanda, ut non nis facta de obtenta reconciliatione, qui publice deliquerunt, in Ecclesiam recipiantur. Idq; ad cana modi rationem, quam prasentia tempora serant. q. Postremo ac ieiuniis, de delectu ciborum, seriis,& similibus corporalibux exercitiis, quae partim ceremonialia sunt,partim disciplinae, facile convenerit,si viris aliquot, piis juxta ae doctis,hoenegotii delegetur, ut haec omnia ad cain moderationem redueant, quo nulli laqueum injiciant, seu oneri sim, sed ad exercendam pietatem & operavere bona de quibus Decalogus de Evangeliu in praecipit nos reddant alacrior s.
ARTICULI PROTESTANTIUM, SUPER IIS ARTICULIS COM-
positi, a quibus dissentiebant, vel quos non poterant
simpliciter, aut totos recipere.
Raecipua reverentia post Deum N verbum Dei debetur Ecclesae, quam Deus adeo' dilexit, ut suum situm unigenitum victimam pro ea vile voluerit, quam donat fritu suo, in qua celebrari vult in vita aeterna. Est igitur pietas,dis genter 8e grato pecto- re omnia dona, quibus ornata est, colligere & considerate, quam mirab1liter eam im de usque ab initio rexerit. Habet situm Dei salvatorem, Evangelium, spiritum sanctum gubernatorem. habet ministerium per Patres, Prophetas, Christum & Apostolos propagatum. habet pastores&jus vocandi ministrox ad propagationem & conservatione .ii Evangelii. habet dona excellentia, intellectuin & interpretationem doctrinae divinitus traditae, quae est sapientia arcana, aliena a iudicio rationis, de Dei voluntate, sicut dicitur Eph. . d Arahos Aposogos, Habet ex administiationem sacramentoruin, di suam quandam iurisdictionem S: sua judicia.
212쪽
sid semper tenenssa est regula, maiorem esse autoritatem verbi divini, nob spropcisti Instes uti Propheticis & Apostolicis,quam ullius hominis, ultorum Episcoporum, ullarum Synodorum, aut totius Ecclesae. r. Agnoscitnus autem hanc triplicem authoritatem competere verae Ecclesiae. Primam testis ea n li de scripturis apostoli eis, seu discernendi Apostolorsi scripta a supposititiis. Cum enim circum ferrentur titulo Apostolorum dissimiles libelli. retenti sunt ii, quos meminerant Ecelesae certo traditos esse ab Apostolis, seu fide dignis authoribus. stea universalis consensus his retentis,repudia vitalia dissentientia. Narrat enim Euli bilis, singularem adhibitam esse curam conservandi scripta tradita certa authoritate,& discernendi a caeteris temere sparsis. 3. Etsi igitur singulare opus de benefeium Dei est,conservatio certorum propheticorum & Apostolicorum scriptorum,tamen agnoscenda est hie& diligentia deauisoritas Ecclesiae: quae parti ntestiscata est de certis scriptis. partura judicio spirituali in signa & dissentientia a reliquis prophe ieis
5 Apostolorum scriptis repudiavit. Quare Augustinus commengat nobis authoritatem primae E clesiae, recipit scripta catholico consensu primae Ecclesiae comprobata, minici eorum recentiores libellos repudiat. ideo inquit, Mangelio non crederem msime Gebm Ctholicae commoriret anethor ias. moveri se signiscat consentientibus testimoniis primae Ecclesiae, ne dubitet hos libros esse traditatos ab Apostolis & dignis fide.
. Secundo tribuenda est authoritas verae Ecclesi, quod penes eam est verus intelL ctus, seu interpretatio scripturae. Retinet enim sundamentum S habet donum interpretationis, ut Paulus in qui . sed alias purius,alias impurius. Cum Samosuhenus furens, nollet verbum Joannis . de persona interpretari, convenerunt vicini Episcopi.&Ostenderunt ex ipsa narrationeJoannis& aliis locis
verbum intelligendum esse de persona,&simul testati sunt hanc truisse sententiam Catholicae Ecclesiae, trad tam inde usq; ab Apostolis.
s. Cum Pelagius sparsisset opinionem philosophicam,de i ustitia legis, & ex Origenis scriptis Glioqui maxima pars hominum sinites opiniones hausisset,accendit Deus Augustini alseetus, ut erro rem videret & confutaret, ae monstraret doctrinam de gratia. s. Ita est quidem donum interpretationis penes veram Eeelesam, sed non est certis personi, aut locis alligatum,& alias est in pluribus alias in paucioribus, alias magis,alias minus illustre,aut purum sicut Paulus inquit inuosa suprasentium/njum 'pulis ruere. . Cum igitur in Ecclesia st donum interpretationis,audire Ecclesam docentem necesse est. Et qui habeant donum, haec duo ostendent scripturae testimonia vere consentientia, & catholicus
consensus. Vocamus autem catholicum consensum Patrum, Prophetarum. Apostolorum, de certis
testimoniis tradita ab Apostolis, & quae cum his testimoniis vere congruunt, heut narrat origenes, Baptismum insantum ab Apostolis,acceptum esse. Ireneus narrat seaceepisse doctrinam de duabu naturis in stio Dei a Polyearpo,Polyearpum a Joanne.Talia sunt multa exempla in scriptoribus,quq tanquam historiae primae Ecclesiae ostendunt,quid illa senserit. Cumq; hae sententiae cum seripturis apte eongruant,multum valent ad confirmandas mentes piorum. sed fides innititur verbo Dei tradito per Prophetas & Apostolos .Fortasse Ethnicus legens illa, V Demerat verbum, cte. non cogitaret verbuin personam intelligi. Ideo audienda est Ecclesia. in qua catholicus consensus interprctatur grsonam. Admonitimo pii,& adiuti aliis dictis, assentiuntur, N eredunt articulum propter verbum ei, atque ita vere invocant filium Dei, quem non possent invocare, si fides ex humana authoritate penderet. Haec sunt manifestissima. 8. Illud autem affirmari non potest,hune verum intellectum & aonum interpretationis esse pe nes impiam multitudinem quamvis haec si in externa societate Ecclcsae. Multo minus tribui potest
Loe donum prophanis,&iis, quos oportuit esse propter nota erimina ev communicatos. sed intellectus vetus & donum interpretationis ad pios pertinet, scut dieituri Ammulti homo non peres,t ea,
quas ristiris vi Dei. s.Tertio tribuenda est Eeelesae authoritas constituendi iudieia de doctrina. imδ mandatum domini est, ut Ecelesae exorientes controversas eognoscant &pronuncient, iuxta verbum Dei recte intellemim, ut ait Paulus: I qviis aliud Aman hum viceλι,anathemasit. eaq; in re possunt adiuvari testimoniis primae Eecic sae Catholicae,quae ab Apostolis tradita leguntur. Haec enim vocamus con sensum eatholicum. sed semper si praecipua authoritas verbi Pei. Io. Cum igitur pronunciatur iuxta verbum Dei recte intellectum, necesse est omnes parere.
sicut recte pronunciarent aliquae piae synodi. btemperat igitur Ecclesia talibuς iudiciis, quia impe-
, rhiores melius agnoscunt iam sententias traditas in verbo Dei,&confirmamur eum verbo Dei, tum
etiam admoniti Je testimoniis Catholicis, quae lepuntur ab Apostolis aeeepta sie nostrae Eeclesae nobis assentiuntur contra Anabaptistas& alios. Cum autem possit accidere, ut plurimae personae in Synodo, ut syriniens, sint impiae etiamsi aliquae sint piae, ut ibi Osius Habebatur, fatendum est, synodos generales,& provinciales errasse,& errare posse,praeterea etiam pii habent suos lapsus, ut ostendunt scriptorum multa incommode dicta.
we Sacramento Corporis Sy sanguinis io mini.
213쪽
ti cum pane di v no exhiberi suinentibus. sie ut & Hilarius inquit. Amini professone, cr fide nostras vere caro es, veresseris. do haee accepta & hausta faciunt ut & Cluillus in nobis, & nos in Christo sinus. adest igitii rChristus,& est escax in sumentibus. 2. Triplex autem sinis ust. Primus, ut hae sumptione admoniti, recordemur passonis & resurrectionis Christi. N erigantur piae mentes, sile agnoseentex silium Dei pro nobis passum esse,nos ablutos esse sanguine Christi, nos iam saeto membra, ct hahere reconelliationem propter filiuiti Dci. hac fide, per sacramentum, applicatur nobis gratia.De hac fide concionatur Christus ipse, in-quicn S; Hoc facite in mea recordationem. vult enim nos retinere memoriam passonis & promissi beneficii: nee vult tantum historiae memoriam conservari. sed vult ut hae beneficia in usu sacramenti nobis fide applicemus. 3. Secundus snis est, ut Deo pro immensa misericordia erga nos & filio nobis dato, vicissim gratiam agamus, in usu huius sacramenti η. Tertius sinis est, ut facti membra unius Christi, admoneamur de mutua dilectione. quare Paulus inquit,scur Mnus pian . estoras sum corpm mahι sumus. I. Semper autem de sacramentis regula tenenda cst, esse ea principaliter testimonia voluntatis Dei erga nos, seu gratiae. postea alii fines accedere possim t. c. Docemus & hoc, neminem ad usum huius sacramenti idoneum esse, pcrseverantem in delictis contra conscientiam, nec admittendos essecos. qui obnoxii sunt mantiast s criminibus. Docemus igitur Apostolieam regulam,probes. 'sum h/n Moseis hec pane edar. ut autem Irenaeus inquit, eucharistiam Uaradriiabus rebiti,t/rrena ct calisit & Paulus ait, pianti quem stane tis,partιcipatio est corporis Domini, ita nos docemus, cum pane consecrato exhiberi eorpus Christi sumentibus, nec docemuς seri transubstantiationcm, ut vocant,seu abjici substantiam panis. & sequimur multo rum Patrum firma Sperspicua testimonia.
De secundo partigrapho in articulo de paenitentia. Idcirco peccata saltem lethalia, quorum sibi quis conscius est. & quae
conscientiam perplcxam ten Ent, &c. D Ela ac parte respondemus, retinendum esse in Ecclesiis ministerium privatae ab lutionis, quae
est vox Evangelii senans per mitiistros,& simul applu ans remissionem peccatorum. Id beneficium piis & pavidis conscientii; gratissimum est,quae ab ipsa voce confirmantur, ut statuant Evangelium,non solum aliis generaliter, sed singulis etiam promittere remissiorum, &cuique applicare Christi promissionem. Haee eonfirmatio salutaris est iis,qui luctantur cum veris pavoribus. Interim tamen in Ecclesia extare & hane doctrinam necesse est, quod enumeratio desiecorum nec mandata sit jure divino, nec necessaria,& quod sine ea peccata remittantur contritis, S sde se sustentantibus,
1. Et coniicerentur conscienti et in periculosas dubitationes, s putarent omnium enumerationem neecssariam. esse. Sed tamen quia multi propter ambiguos castix opus habent consitor ideo hortandi sunt homines ut addant enumerationem ut iuvari e nsilio, aut excitari magis ad poenitentiam,& de multis rebus admoneri possint. Nam prudens pastor in eo colloquio melius instituere confitentem potest, cum animadvertit quibus, aut erroribus, aut vitiis implicitus siti accedit & hoc, quod ipsa cogitatio de enumeratione subjiciat conspeetui nostro turpitudinem peccatorum, S magis admoneat nos ipsos de ira Dei,& haec disciplina prodest rudibus cum hac enumeratione collisere di discernere peccata discunt. sed tamen teneatur doctrina, fide propter Christum accipi remissi
nem, non propter enumerationem, seu consessionem.
3. Illud etiam admonendum est, putinere ad ossicium pastoris ut certis temporibus audiat plebem di interroget singulos de sua sile. nam fidem quisq: prosteri debet. laic rudiores doceat pastor, admoneat etiam de moribus,ea quae videntur idoneartati. sed necessitas imponi non potest oeculta recitandi. S ad haee dissicillima munera, ad dandum consitum, ad rudes explorandos, & docendos ministris idoneis, piis, peritis, & gravibus Opus est.
In teri par . ubi dicitur absit 'Di homines ab iis, quae legitime confessi unt.
. TEcessaria addenda est explicatio,absolvi contritos etiam ab iis, quae recitatione omissa sunt, aut quae ignoranter, di verbum legitime pariet scrupulos, ideo satius esset hanc particulam mitti. Et contritis ac credentibus contingit etiam aliis modis remissio per publicum ministerium Evangelii. ART. IV.
214쪽
SAtis Achio, quet mera it te missionem eulpae,& liberationem a morte aeterna, haud dubie est uti ea moti si ii Dei Jesu Christi, qui pro nobis victima factus est: iuxta concionem Ioannis: Eerarintis Det,qua rosti peceata mundι. propter hunc agnum accipimus remissionem culpae, di liberamura morte aeterna, non propter nostra aliqua opera, aut propter satisfactiones ab hominibit, instituta, aut ullam compensationem poenarum. sed ritus in poenitentia, qui vocantur satisfactiones Canoni ea quondam instituti sunt ab Episcopis exempli causa,aut propter disciplinam Cum enim lapses aut famosos recipiebant paenas irrogabant,tum ut ipsorum constantiam explorarent,an serio resipisce rent, tum ut alios talibus exemplis admonerent, ut maiore cura lapsus vitarent. quosdam etiam see nandos esse ad disciplinam putaverunt. N ante absolutionem publicam hi ritus servabantur,tan tu unsgna reorum. seut etiam apud Ethnicos suerunt certa signa homicidarum & aliorum pollutorum
observanda, donee absolverentur. a. Porro in Elclesia paulatim creverunt hae poenae tum accessit error, quod mererentur remis sonem pete atorum.&posterior aetas cum vix umbram vetusti ritus retinuerit, tum nomen saties
ctionum defendit, 3 quaesivit novas causas ejus moris. Aiunt Deum iustum, & vindicem, non re mittere peccata, nisi compensatione poenarum, S addunt, Operibus non debitis, sed impositis ab absolvente, compensari pinnas purgatorii, & quidem valere has satisfactiones, etiamsi fiant ab in iustis. Hos errores invectos in Ecclesiam, necesse est rc praehendi.Necesse est enim est are in Eeelesia doctrinam de gratuita remissione propter Christum, dk de fidei necesse est 3e hoc intelligi, quod opera instituta sine mandato Dei,non sunt cultus Dei, Juxta illud: Frustra cuiant mo miand 1ώ homa
3. Quod autem dicitur, Deum iustum ct wna em punire peccata, pian; t Deus etiam Aectos,pH mum contritione, At veris terroribus,de quibus inquit David; Domane ne/n furore tuo is Quia m/. Et Erech. inquit, Sicultio renirimi omnia ossa mea. Hi terrores multo verius sunt preme, quam quales cunq: luctus satisfactionum. Secundo,multa delicta conversorum puniuntur peculiaribtis plenis, ut Davidis adulterium .Et semper vagantur etiam per sanctos tales poenae divinitus irrogatae. stetit dicit Psalmus de electis, misi a in virguam Λιιauseo matem,sudrcsum a Iomo Dei incipis. Castigat e nim Deus suos,ut eue utiatur carnalis securitas,& crescant, timor Dei, poenitentia, s des, invocatio. nee tamen omnes asilictiones sunt poenae certorum criminum, ut semper flos Ecclesiae, prophetae. A postoli,& alii summi viri maximas aerumnas pertulerunt,singulari consilio Dei. Vult enim Deus Ee clesiam, in hae vita, non solum his calamitatibus subiectana esse, quae naturae lapsum in omnibit, eost itantur, sed vult eam etiam singulari modo exerceri propter multas causis. Impia multitudo non agnoscit peecatum aut iram Dei, sed ut dicitur in Genesi quiestis sn eu peccatum, Λ e re-Ius, rur. thoe est,nondum terret eos,donec experientur poenas. Castigatur ergo Ecclesia prae exteris, ut agnoscat peccata,&inhaerens v itium,& crescant,timor Dei,& poenitentia. Accedit hebre causa. si non essent pericula, & certamina ingentia, fides. de invocatio languescerent. Ideo onerata est Ee chsa ingentibus certaminibus, scut in Genus scriptum est: Serpens calcaneum ejm marissas. Ho1
saevissimos morsus pii multipliciter sentiunt in variis tentationibus,& aalictionibus,& Eeelesaepto pria sapientia est,intelligere quod Deus velit humiliari sanctos, S smiles seri imagini, Ch isti in
hae ψita. Item quod vere respiciat assiictos, sciat Petrus clamat: Hum hia nasiubpor ιι manti Dri. Hatie potentiam in utraq; re declarat Deus potentur. castigat securos,ut Davidem,Sampsonem Na huchodonosor. Rursus potenter erigit agentes poenitentiam,& invocantes ipsinn. sed hae poenae,nee imponi nec remitti possunt a clavibus,nec tolli ritibus ullis traditionum humanarum, ut sunt sati,ia Etione, canoniex. Ad haec hae afflictiones divinitus irrogata, exercitia sunt continui, & hituti tem poris,ut Paulus inquit, et Cor.4. Exurior noster homo aes stur,sea interior renovaruris de .n d/m.
Qui autem satis iactiones postulan , poenas intelligunt pro praeteritis delictis. & utilius esset,populo ineuleari doctrinam,de his magnis rebus,de ira Dei adversus peccatum, de aerumnis Ecclesiae, de ve tia eultibus, quos requirit Deus in illis aerumnis, quibus admonet nos, ut crescant,timor Dei, sdes, invocatio, & aliae virtutes: quam oculis populi proponere spectacula sitisfactionum, quae obseu rant doctrinam de gratia,& de veris cultibus. . Nam & hoe sentimus,& diligenter docemus, fructus poenitentia, id es novitatem v tae, seu obedientiam spiritualem, juxta praecepta Dei sequi debere, in conversis. Et cum Paulus inquit Pribe, eeorpora vestra hostιiam τι vam, osanctam, appellatione hostiae admonet nos, de veri, culii titii smu hostiae sanctae,id est abstinentes ab omni immunditia,perferamus aerumnas in eonsessione .erae doctrinae, Naalictionibus communibus, ut hostiae quae niactantur: sed tamen sinus vi ho
sti .hoe est semper victurae,celebrantes Deum,eciam in media morte. smi vero timpaen ionao eteris exercitia, qua radaces peccatorum evellant, ut Augustinus ait. s. Addimus ti boe, mitigari calamitates communes,& Ecclesiae, per totam poenitentiam, di bo.
ni opera piorum. sicut Esa. i.& 38. scriptum est. Et Paulus inquit nos jud caremm ipsi, non sedeari Miast, id de tota poenitentia intelligi necesse est, non de ritibus satisfactionum, quos dicunt kalete etiam in injustia.
215쪽
6. Caeterum boe non negamus, exempli vel disciplinae causa. samosos poena aliqua castigari posse ab Ecclesa. Idq; in nostris Ecclesiis, i quando Anabaptistae aut homicidae, quibus magistratus pepercit,recipiuntur,obsovamus,nec tamen opus est, veteres ritus poenitentiae restituere , qui creverunt errore, t pleriq: pleni sunt perieuli, ut quod adultero per longum tempus interdicunt consuetudinent uxoris, Sc. . Videntur olim Episcopi hane censuram eo severius exercuisse, quia Ethnici magistratus non puniebant vagas libidines.&alia pleraq; delicta. Sed magistratus docendi sunt, ut manifesta delicta puniant.Haec severitas plus prodestit moribus,quam Canonicae satisfactiones. nee sine periculo miscentur ministerium Evangelii,& ossicia politicae potestatis. Minister Evangelii docet de poenitentia vera eorgis,& perterrefactam mentem consolatur. ait, non prriter compensati nem poenarum, sed propter Christum nos libhraria peccato,& morte aeterna, sicut scriptum est, Captamiam Axis caprmiaratim. 1tem: ero mors tua o mors,c mors vi tuus, e p. non addatur opinio, quod sat remisso pr picr compensationem poenarum. interim magistratus sit aeer, & suum ossicium faciat, quod est dis cernendum a ministerio spirituali,&Evangelico. Ideo in nostris Ecclesis admonentur magistratus politici, ut Oiscium suum faciant,& disciplinam tueantur. Α'R TI C. V.
De uvitate Ecusae, Cr ordine ministrorum angebi.
UTJoannes inquit, ex pleni ossi ne Christi omnes accipisses am, ita una est Eccissa Dei, sancti scata,& sociata per stium Dei qui caput est:omnia in omnibus suis persciens,agnitione Evangelii ipsius,& S. sancto, inde usq; a Patribus,Prophetis, Apostolis N aliis sanctis, suae glorificabitur in novissimo iudicio. r. Ut igitur si una Ecclesia, & consentiens, semper Deus idem Evangelium propagatum per patres,&prophetas, Npostea per Christum,&Apostolos extare voluit. 3. Et instituit Christus ministerium,duraturum usq: ad consummationem mundi, scut scriptu iti si Ascendat,dedi donia homιmbm,alos quidem Apostolos,ahos pastores,ahos doctores. Conservat enim hoc Evangelium. Et voluit post Apostolos vocari pastores, in omnibus Ecclesiis, tangentes osset docendi Evangelii, quos excitat quanquam dissimiles donis,tamen eodem fungentes ministerio.
angelium, di idem ministerium cui debetur obedientia, iuxta illud, sim vos uuaer,meaiast, ut retineantur unitas s dei, imilis usiis sacramentorumin disciplina mandata in Evangelio. Habent enim pastores mandatum Christi, non solum ut doceant Evangelium, & sacramenta adiministrent, sed Ctiam ut palam contumaces in Ecclesa puniant excommunicatione. videlicet eos, qui vel contra salaam doctrinam pravas opiniones serunt, aut malos mores emendare nolunt. debetur enim jure divino obedientia pastoribus in hae conservatione disciplinae.
devincti essent nus gubernationis plures inter se partirentur, ae alii aliorum curam susciperent, di dissidia seu schismata vitarentur, accessit utilis ordinatio, ut ex multis presbyteris eliceretur Episcopus,qui regcret Ecclesiam,docendo Evangelium in retinendo disciplinam: Ze praeesset ipsis prcsbyteris.
tem Ecclesiae,hoc est ad synodos convocandas, ad eranstituenda legitima doctrinae iudicia,ad emendationcm vitiorum late orassantium,ut usurarum ac aliorum scandalorum,ad emendationem legum,au puniciados authorcs scandalorian. Sed s praesides,serviant vocationi suae, doceant, inspiciant d ciri nam,& mores Ecclesiarum,quibus praesunt,corrigant errores vitia, exerceant judicia Eccle-1iastica. nam Pontificibus & Episcopis, qui adversantur piae doctrinae, tribuere authoritatem non fluinus, ut ad Galata, seriptum est.
t Ones , ut omnia decenter & ordine sant in Ecclesia,ut de certis feriis, ut sciat populus quo tempore conveniendum sit. Item, ut sobrii conveniant. a. Scd hae traditiones non putentur esse cultus, id est, merita aut bona opera, quorum finis immediatus iit, ut per ea honore assciatur Deus Juxta illud: Fr stris colum me mandiaris hamanum, nec pugnent cum mandatis Dei,nec ducantur res nccessarim,sed indifferentes, quas extra scandali casum omittere licet, setit Paulus in Epistola ad Collog de traditionibus humanis quae sunt in ecclesa,docet: Nemo vos et i in obolom, aus parte iuris i. Discerni enim oportet humanas traditiones duci is cultibus, quos Dcus instituit, ut apud Erechielem, dicitur: Eoo 1.m domi r Dem vester, m
Non recipimus partem hujus articuli, ubi de duplici invocatione sanctorum, qui e2 hae vita de-
λ cesserunt,dicitur, ut propur mera a Sanctorum utem ratem ut directe invocemur . Ora prome
216쪽
sans, 'tre. Christus en Im inquit; Doeqmdpetierisis patrem in nomise meo,d ειδε τοιῶ. Umlα cer te mediator constitutus est, di mandatum est, ut ad hunc accedamus. sicut ait ipse B se iaci Hesmues, qui laboraris c ρ oneris sis, s ego reficiam vos. 2. Quare non est probandus cultus, qui per alios mediatores orat, praesertim cum nullus cultus in Ecclesiam invehendus sit, qui non approbatur verbo Dei. 3 Item directa invoeatio absentis, tribuit Omnipotentiam ei, qui invocatur. nam audire vota coradium in sngulis. est solius Dei. Et quanquam subtilitas quaesitast, ut excusei hanc absurd)tat diti. tamen haee nullum habet testimonium verbi Dei,& repugnat invocantium cogitationi, qui ideo ad sancto, eonfugiunt,quia Deum irasci judicant, & per sanctos volunt perferri prece ad Deum. . Deniq: cum maniustissimum sit, hoc cultu sanctorum obscurari mediatoris Christi ossi ium,
non possumus omnino eum nostra approbatione confrinare
SAeriseium, quod placavit iram Dei, adversus peccata humani gener;s, & suit preeium pro pee-
eatis, ac meruit hominibus reconciliationem S gratiam & vitam aeternam, suit unica mos si iDei. qui sese obtulit ipsi patri aeterno, di Pontist x fuit ipse huius suae oblationis, ut docet Epistolavd Hebraeos. 1. Instituit autem ministeria, per quae bulus saeriscit immensa benescia nobis Impeti t L 1d. plieati in his etiam est coena dominica, in qua sumens corpus de sanguinem Christi, si plicat sibi s-de. beneficia parta per mortem Christi, quae fuit verum sacriscium, cum videlicet agnoscimii, , 3deredimus .nobis certo remitti peccata, propter mortem siti Dei, qui sese pro nobis obtulit ipse. de hae fide Christum apprehendimus de nos consolamur. ita prodcst sumentibus coenam per fidem. 3. Cum autem in missa tria snt, coena domini, recordatio ac preces, & gratiarum actiones: sancti patres totam hane actionem vocaverunt sacriscium, non quod aetio illa si proelum pro peccDii, aut mereatur aliis remissionem, sedpreces, S gratiarum actiones sunt sacrificia laudi, . ut die uti tur, id est, bona opera, quae Deo reddimus, ut eum honore assiciamus. Et oblatio seu erena non applieatur pro aliis, seu non meretur aliis remissionem peccatorum: de tamen sumenti fit si his cium laudis, propter recordationem, quae multa coinplectitur: fidem, invocationem, praedicatio nem, S: gratiatum actionem. Loquitur enim Christus de recordatione sueti. vult nos recordati, non tantum historiam, ut fit in speciaculis humanis, scd vult nos fide recordari, di accipere promis sim reconciliationem, erigi ,&liberari a terroribus peccati, & mortis, & cxcitari ad invocationem,
Spratiarum actionc . . . . . . .. . . H ia a
4. Hos esse veros cultus, & sacrificia Deo grata in eoena domini, nihil dubium est. & haec inlatid bu, missae celebrantur a sanctis Patribus. Sicut inquit Cyprianus, petas inter data, or eoud nata, se διidens, gratias agis tam uberis bene lati lar fors. Non igitur sentimus seri applieatio
nem pro aliis vivis & mortuis. Nam sde sibi quisque applicat beneficia Christi, per verbum &proprium usum sacramentorum, non propter opus aut meritum alterius hominis, sicut seriptum .st, iis his sua e mura, . . - . . Deiride apolicatio pro mortuis, dissentit ab ipsa institutione sacramenti, quod pro vivis in stitutum est, ut sumant, de fidelem recordationem exercea t. haec non e nveniunt mortuis. Quare dolendum est, non soluin transferri sacramentum ad mortuos, sed etia.ra inde tantos abusus ortos esse, ut templa inagis occupata sint cultibus pro mortuis, quam ministerio, necessario viventibus.
Aiue eonsilium in libro, ut hoc naodo consulatur tranquillitati, ut suius mos toneedatur utrἱn. loque Eeelesiis. .idelicet, ut apud nos missa tantum celebretur, dum adsint aliquot communi euntest apud ipsos etiam sine communione, sed tamen adhortandos esse homines, ad frequentio iem eommunionem: S annitendum, in vetus consuetudo Ecclesiae, aliquo modo restituatur, quia constat initio in sinaxi eommunionem semper factam esse. - De hoe isticulo ita nobis videtur. Agnoscimus non sic endam esse subitam mutationem. Primum enim populus de vero usu sacramenti docendus est. nos quoque ii Ecclesis nostris paulatim docendo, revocavimus veterem consuetudinem. Paulus enim iubet seri communionem, & ineonueniti Ecclesae expectari publicam distributionem corporis, de sanguinis Christi. Idem Vetere C non ex sanxerunt, S: Optandum cssci, non mutatum esse hunc primum morem. Tune enim eomam utileantes intelligebant verum usum lacramenti, sentiebant seri distributionein, ad exeit,ngurisdem, & in hoe ministerio per sdem sibi applicari benescia Christi. ibi erant adhue ignoti ab usu missae applicandae pro aliis vivis, 3e mortuis, sed quisque sumens, suae conscientiae consolationem
uuaerebat. Postea mutato more, ut sunt animi hominum proni ad fiduciam eeremoniarum, ob re hst opinio, quod sacerdos Oiserat pro Ecclesa,& mereatur sbi, de aliis. & cumulatae sunt Missae, eum uecessisset imaginatio, singulas Missas plus valere pro sngulis, quam una pro multis. Accesse aeunt de aliae opiniones, quod ex opere operato prosint aliis, vivis de mortuis. Hos horrendo, abii
sui peperit mutatio Apostolicae & Catholicae consuetudinis, quae in Ecclesia veteri, post Apostolo, diu durarit, videlicet ut in Missa fieret communio plurimorum.
217쪽
s. Nil ;l dubium est autem, reprehendendam esse applicationem oblationis, & op nionem me riti pro aliis vivis S mortuis, quia opinio illa partitur meritum in passionem Christi, fle Opus sacer dotis, eum scriptuin sit tina obsatione o summaiis cuinctos. Et quidem filius Dei ipse patri se obtulit , nioriens pro nobis, scut scriptum est: Visi si 1 iam os/kli:, nee alius Ponti sex ingreditur in sancta sanctorum, sevi seriptum est de Christo: ρὸν pronrium saviainem intravissen sanctorum , perpetuam redemptionem inveniens. nee iussit offerri se in Coena ab aliis, sed distribuit aliis hoc pignus. Item, quisque propria fide, sbi applicare debet benescia Christi. Ergo, oblatio non meretur alteri. Item, Pontifex noster Christus, in coena tantum distribuit discipulis, non obtulit: nec iussit offerri sacramentum pro aliis sed inquit, Miacis,ie ct m δε se. Noti licet autem aliud sic
re nobis , quam quod ibi iacit, di iussit fieri noster Ponti se2 Christus.
q. Quod autem maneat oblatio pro aliis, seu applicatio, s retineantur privatae Missae, inde constat, quia qui eas Missas retinent, in Canone dicunt fieri hanc oblationem, ad redemptionem animarum , pro vivis & mortuis, & manet persuaso in populo, qui putat oblationem illam,praecipuum cultum esse, valentem pro caeteris. S: ob hanc causam curat pro se celebrari Misas, de siniti persu sone curat Missas pro mortuis celebrari. Hae opiniones, & hi abusus erunt reprehendendi. Sed s.constituto consentu doctrinae, ubique doceatur populus, de usu sacramenti, de fide, de vera invocatione, & docendo laxaretur illa applicatio oblationis pro aliis, & concederetur volentibus omittere privatas Missas: nullum esset publicum certamen, eum de doctrina convenitet, etiamsi non statim singuli consuetudinem suam mutarent.
ARTI C. IX. De usti integri Sareamin i.
VAlde oramus, ut ratio earum conscientiarum habeatur, quae in multis locis, jam vel, ementer anguntur. norunt suisse Ecclesiae morem, uti integro saetamento. sciunt etiam,a Christo hunc morem traditum esse, ut Paulus inquit: Are p. a Domino, quia rudisi vo . Ac eum hominis testamentum non sit violandum, quanto minus licet violare Christi testamentum Θ Commendat autem Christus nobi hoc laeramentum, nomine testamenti, inquiens ne es cae xnουι ιsamems. Haec norunt multi: & ubi non porrigitur integrum sacramentum, alii abstinent prorsus, alii cum quadam perturbatione eonscientia accedunt. Maxime autem praestandum est, ut hoc sacramcntum, quoa consolationem adferre, di excitare sduciam debet, tranquilla fle alacri conscientia sumatur, ut mens erectasde, gratias agat Christo, & sit, sicut appellatur, Eucharistia. a. Porro constituto consensu doctrinae, spopulux invitaretur ad hune usum,& usus restitueretur, esset jam concordia. quia enim persecutio cessasset,& doctrina syncera proponeretur, etiamsi non subito mutarent suam consuetudinem singuli, in usu tamen discordia publica non esset, quia mi stri non accusant nondum fatis institutos, ac dociles t sed perseeutores, di contrariam doctrinam
vi sendentes. scilicet quod licet mutare Christi institutione ira, aut mutationem probare. 3. Nec propterea Ecclesa superioris aetatis damnatur. quia habet etiam sancta Ecclesa inter dum aliquas stipulas, ut docet Paulus, quas Deus condonat. sicut alias ignorantias, iis, qui tamen fundamentum, seu caput tenent, hoc est, sde propter Christum petunt remissionem. Et in abusu Missaruin,& in cultu sanctorum pius vitii suit. Ideo praedictum est, postrema tempora Ecclesiae plena periculi sutura es e. ut multis exitio fuerunt, lex de coelibatu, superstitiones monassicae: scetiam multi, propter abusum Missarum, & cultum sanctoram, petierunt. Nunc igitur patcocti abusus non sunt defendendi, sed emendandi.
AUtor libri satis graviter questur de vitiis, quae lex de coelibatu peperit, & Optat emendatio
nem. sed delibcrationi,& authoritati gubernatorum permittit, ut de in do emendationis deliberent, an si concedendum conjugium: an Canones veteres, aut novi servandi sint. Interim modeste sisnificat, quid velit. optamus autem & nos, ut gubernatorum authoritate consulatur tot hominum saluti, & tollatur ex Ecclesia lex injusta, quae est fons abominanda turpitudinis. 1. Paulus vocat prohibitionem conjugii, doctrinam daei noniorum. hoc dictum satis compro bat eventus. Sunt enim in conspectu, flagitia orta ex hae lege. sed in novissimo judicio magis apparebit, quantam ruinam Diabolus hac lege traxerit in Ecclcsam, quanta animarum agmina perdiderit. vera est enim vox coelestis r fornicia ores, ad hera, cnon pusu bum Mentim DELExtant autem satis multa scripta nostrorum, in quibus perspicue ostendimus, legem de coelibata pugnare cum iure divino& naturali. Quare cum Deo magis obtemperandum si, quam hominibus, recte faciunt idonei coniugio, quod malunt pie in conjugio vivere, quam in coelibatu pericu lose aut turpiter. 3. Paulus vult presbyterum esse maritum. Est autem Apostolica vox longe anteferenda omnibus traditionibus humanis. Ideo oramus, ut ex Ecclesia tollatur haec iniusta,& perniciosa leY,
218쪽
st liberum eligere idoneos, tum maritos,tum coelibes. st liberum ecelibi electo etiam, post ducere uxorem. est enim praceptum generale, Grandescortinionis causa, haseat timetiymti'. uxoνem stram. s. Quod veto de voto objicitur, copiose alibi responderimus . nec synodi veteres adeo durae sue ruisti is, qui contra votum contrahebant, ut recentia decreta. sed regula est certa, votum contra
mandatum Dei factum, irritum csse. Cum autem votum coelibatus pugnet cum mandatis divini , in iis qui non sunt idonei ad coelibatum: sentimus nec sacerdotum nec monachorum voto impediri coniugium. praeterea, in utroque voto multa herent superstitiosae opiniones, quae non exiguas tenebras induxerunt doctrinae, de iustitia fidei, di de veris cultibus. 6. Romanus Pontifex Stricius cum praeciperet Hispanis sacerdotibus. ut uxores dim Itictent, citat hoc testimoilium: qui Dr carnestini, Deo placere nonpocunt. Sive per inscitiam,sνe per superstitionem detorsit hoc dictum ad coniugium, certὸ exemplo ipso confirmavit pravas opiniones. Porro cum voto impliciti sunt superstitios cultus, certum est ex secundo mandato Decalogi, tale votum non placere Deo. . Cum enim dicitur: non usi pes nomen Dei mane, vetat etiam se invoeari per vitiosos cultus Ideo vota superstitiosa irrita sunt. qualia sunt, si eaelibatus existimaretur opus excellens, propter quod sat Deus plaeatior homini. si conjugium putetur, aut non placere Deo aut vix placere, aut vitae genus polluens sacerdotes, aut administrationem Sacramentorum, eum scriptum tit, Omma
8. Sed de hac tota eausa reserimus nos ad caetera nostra scripta, ut de coniugio & de votis monachorum, quorum vitae genus, ut fuit hactenus, quam multum habeat errorum, alibi declaravimus. Quia eum ita si, renovari eos errores aut stabiliri nollemus. s. Et cum multis in loeis desint stipendia pastoribus Ecclesiarum, di docentibus literas, ae se holasticis pauperibus, neeessitas publiea postulat, primum illis ex reditibus monasteriorum consorti. momitioistissipenciris, inquit Paulus. &hae opes datae sunt Ecclesiis ad conservationem mini sterii. &literarum. Ideo hine stipendia sumantur, ut Ecclesia ministros habeat&doctores, ac pauia
peres scho Ianici ali possint.
RESPONSUM PRINCIPUM: IET STATUUM PROTESTANTIUM, QUO IMPE
ratoriae Majestati roganti, sententiam suam, de conciliatis, &non conciliatis in colloquio articulis, cxpo
NVictissime Imperator Auguste, Domine elementissime. Legimus & expendimus librum,
qui propositus est, ut viam ostendat, seu moderandarum, seu dirimendarum controversa rum Ecclesae: &narrationem audivimus eorum, qui ex nostris ad colloquium delecti sue runt, ut intelligeremus, quae ipsorum iudicio comprobata, quae reprehensa sint. Nee dubitamus, quin Caes. M. V. bono studio hunc librum proposuerit. Nam, di moderationem quorundam ab usuum quaesivisse autores animadvertimust ac si aquitatem adhibituri essent adversarii, aditus ad concordiam sectus esset. Quare Caes Maiest. V. gratias agimus, quod doctorum collatione& civili modo, qui decet Ecclesiam, dirimi controversas Ecclesiasticas mavult. Sprecamur Deum, ut has actiones ita gubernet, ut veritas & doctrina salutaris Ecclesae Christi magis illustretur.
imi potuerint. Id sortassis eo accidit, quia disseile est vetustos abusiis tollere, quos alii propree diuturnitatem temporis, & exempla, alii propter alias causas defendunt. Neq; enim negari potest, ante aliquot secula irrepsisse in Ecclesam multos abusus, disrneeram Evangelii doctrinam obseu ratam&dilutam esse partim inscitia docentium , quae vel propter tempora inerudita, vel propter negligentiam gubernatorum extitit, partim quia superstitio fuit quaestuosa. Haec mala confirmata temporibus nunc titulum habent consuetudinis Ecclesiasticae. Cum autem in tanta caligine hum anatum mentium Acilime obrepant malae opiniones, S mores ruant in dote ius, testimonium conasuetudinis in Ecclesa longe infra verbum Dei collocandum est, quod igeo Deus velut scintillam in tenebris humanis lueere voluit, ne falsis persuasionibus, ae vitiosa consuetudine ab ipse ab dueereis mur. sed scimus dissicillimam esse etiam vitiosae consuetudinis emendationem. Cum autem C.M. V. iusserit nos sententias nostras de libro dicere, principio Deum testem facimus, nos quoque ex animo concordiam expetete, si qua modo, salva luce &veritate Evangelii, constitueretur. Nee d hiramus quin C. M. V. pro sua pietate, & Heroica vinule, primam velit lipheri rationem veritatis, quae fulgere in Ecclesa gehet.
nae , de peccato originis,de iustificution de disciplina,& aliis quibusdam. Et si quaedam adhuc opus habent longiori explicatione, quae infra adnotabuntur, tamen si dexteritas di candor adbibe tue
219쪽
in iud Ieando, Rea, quaedes derantur, recte explieata suerint, non reprehendimus iudic um colloria totum. Et optaremus doctrina.n sinceram de gratia Christi, & de justicia fidei propagari in Te elesiis. quam cum articulus in libro breviter complexus st: si hoc agitur, ut saluti animarum & concordiae consulatur,erit explicatio addenda, ne brevitas, aut ambiguitas pariat nova certamina. Nam n squidem articulos illos se intelligimus, ut res eaedem in nostra Confessione & Apologia traduntur. Aenos quidem nihil involvere cupimus, cum ncc pium, nec utile sit Ecclesiae, proponere perplexos aut ambiguos articulos, quos,tanquam cothurnos. in dissensione d versae partes ad diversas sentcntias detorqueant. Quare, quantum potuimus, operam dedimus, ut nostrae sententiae eviarent perspicue explicatae,quas quidem non dubitamus vere esse consensum Catholicae Ecelesae Dei. Et siqua concordia constituetur, petimus, ut articuli illide rebus tantis, magis illustrentur. Idem petiisse collo euiores delectos ex altera parte audimus viros reverendos D. Julium,& D. Croppcrum. s. Reliquae sunt controversae in libro nondum dire inpiae, de quibus nostri exhibuerunt articulos r qui cum sint veri, & moderatissime scripti speramus eos etiam alteri parti satisfacturos esse. Nee vero dubitamus, quin cum proferentur, saniores ubique des deraturi fiat aequitatem in his qui improbant. Etsi enim liber quaedam studio moderaticinis in his articulis mitius proponit: tamen eum abusuum magnitudo si in conspectu, necesse est Ecclesias de sontibus admonem. Dciis nobis testis est, nos quoque moderationem amare & quaesivisse. Sed plurimum refert in Ecclesia, quae metae, qui limites harum moderationum constituantur. 6. Saepe in Ecclesa non solum Principes ac politici viri sed etiam Doctores quaesiverunt mogerationes humano judicio, quae abduxerunt hominum mentes a puritate Evangelii, & a vera Dei invo catione. Quam multis visus est Augustinus de gratia horridius disputare λ maesta est igitur a sententiariis moderatio, non illa quidem omnino probans Pelagiana dogmata, sed tamen obseurana
doctrinam de gratia. Quam multis mulus ipse videtur loqui norridius de fide itistiseante 3 Quae satae sunt igitur concinnae interpretationes humano iudicio. Sed hae veram vocem Evangelii & consolationem conscientiarum obruerunt. Toties dicit vox coelestis, unam esse satisfac ionem pro peccatis, mortem filii Dei. Invenerunt tamen moderationem sententiarii, ut vitiosi cultus retinerentur. Pulcherrima di dulcissima res est. ordo & gradus gubernatorum. Hoc praetextu Pontisces hegiam dominationem, quam tamen ipsis Christus prohibuit, stabilierunt. . . . Eis iditur moderatio in omnibus negotiis suam habet laudem r ut sapientissime dictum est. tes omnes ac virtutes in hoc elaborare,ut mediocritatem quandalii essetant: necesse est tameti in Eccles a moderationis regulam esse verbum Dei, non humanam sapientiam. ut Paulus iubet ea vere, ne decipiamur specioss & plaus bilibus humanae sapientiae argumentis. Nostri tyroq; moderati sunt controuersas, ted ad normam verbi Dei, & Ecclesiae Apostolicae certa & probata tistimonia. Ide iudicamus articulos exhibitos a eollocutoribus delectis ex nostra parte, di moderate scriptos &veros esse, nee ab eis discedimus. Ae rogamus ut Caes. M. V. hanc nostram responsionem boni consulat. Primum enim, eum de gloria Dei, & luce Evangelii agatur, non sunt eonfirmandi vitiosi eultus, aut opiniones, quae inducunt tenebras Evangelio. Quanti abusus confirmarentur, recepta opinione libri, de invoeatione sanctorum, & aliis cultibus, sine verbo Dei institutis 38. Deinde eum conscientiae nostrdi,&Ecclesiarum nostrarurniam de his ipsis materiis ita ex vetarii testimoniis persuasae sint, ut profitemur, non licet nobis contra conscientiam pronunciare. s. Pertinent etiam hae causae ad universam Ecclesiam. Si enim rursus adprobare inus abusus antea taxatos, nostrum testimonium opponeretur piis recte sentientibus etiam ad posteritatem: & eonfirmarentur alibi errores, di iniusta asperitas eorum, qui abusus defendunt.
io. Quale vinculum injiceretur Ecclesae, s fateremur, prorsus nullum lapsum seneralium synodorum reprehendi posep Extat Cleinentina pastoram edita in synodo Viennensi in Gallia. ubi Pontifex adfirmat, se dominum haberi Romani Imperii, N quidem a Christo traditum. haee voequam si absurda, satis intelligi potest. Si eum Pontifices N Episcopi magis fuerint oeeu pati regis dominatione, qisam eura doctrina, & Ecclesiariun gubernatione, quanta incommoda secuta sunt 3 Sed possent alii lapsus synodorum recitari, quos omittimus. ii. Quid in Ecclesiis nostrarum gentium & civitatum, imo domesticis, quam graviter piae menistes, imbutae puriore doctrina, sauciarentur λ quam multi pii nos increparent nae ipsi Pauli voee pcue nos a gratia Christi traducitis ad aliud doctrinae genus p Judicaremur enim, ut Galata, Evangelii
puritatem corrupisse. a1. His tantis causis movemur, ne de artieulis reprehensis mutemus judicium, quod extat in arti culis, quos collocutores delecti ex nostris exhibueriint. de nos offerimus ad reddendam rationem de hae nostra sententia,& ad articulos nostrorum declarandos, qui res magnas & Ecclesiae necessarias continent. Apitur de gloria Dia, de luce Evangelii,de communi Ecclesae necessitate, de salute ani malum,in Ecclesis nostris & alibi. Cum de tantis rebus recto judicio conscientiae nostrae tenea
mur,oramus cum debita reverentia,ut Caes. M.V. elementer hane smplicem excusationem nostram
admittat: & tot Ecclesis parcat, redemptis sanguine siti Dei,& sanctificatis Spir. S. ae instituti, honesta & pia disciplinat nee eredat adversa iis nostris, qui Ecclesias nostras variis calumnis deformant. ac ne eui dubium si, quod doctrinae genus in universum in Ecclesiis nostris tradatur. iterum testamur, Mos amplecti Confessionem Augustae exhibitam C. M. V. Apologiam, quae addita ι st. Nec dubitamus hanc doctrinam vere esse consensum Catholicae Ecelesiae Christi, qui traditus est in Propheticis, de Apostolicis scriptis,& firma testinionia habet Apostolicae Ecclesiae, ae eruditorum
220쪽
patrum. Et in hae fide, & agnitione Christi semper Deum invocabimus, & celebrabimus, eum catholica ipsus Ecclesa. Et quandocunque Opus erit, ad declarationem, δέ reddendam rationem, dedoetrina Ecclesiarum nostramiti, nos, ut antea sape testati sumus, offerimus. 3. Cum autem expendisseinus articulos conciliatos. adhibitis concio natoribus, qui adsunt, recum ipsis disputata, quaedain jussumus eos annotare, quae prudentes, δέ pios non gravatim addituros esse arbitramur. non enim patiunt novas quaestiones: sed sunt explicationes, tum ubique Ecclesiis profuturae, tum ad nos declarandos neeessariae. concitiam Artuasis anno ala, aut omissi.
SCimus nihil tam eireum specte, de plane dici posse, quin eludi cavillatione aliqua. & everti que .at. ideo candorem in iugieando adhibemus: de multa, vel brevius, vel obscurius dicta, commo de interpraetamur. sed ubi ambiguitas periculosa est, praesertim in doctrina Ecclesiae, non soluiti in genuitas, sed etiam pietas est, addere perspicuas explicationes. 1. In articulo de libertate voluntatis addita est annotatio in margine, de inchoata obedientia, Nam vulgaris persuasio est; renatum in hae vita posse legi Dei satisfacere. Necesse est autem in Ee etesia extare, de clare conspici hanc doctrinam, quod in hac vita, de hac naturae corruptione, etiam
renati non possint legi Dei satisfacere, sed snt iusti. id est, accepti Deo. fide propter Christum me.
ἁiaiorem. ideo non solum recipi ad notationem prodesset, sed etiam alicubi expresse addit renatum non satisfacere legi Dei, ut postea rursus admonebimus. 3. Caeterum hic etiam expediret taxatas esse opiniones, quae late vagatae sunt in Ecclesia, de me eito eongrui, quod oppressit doctrinam de fide iustificante, de de gratuita remissione peccatori mpropter Christum. etsi enim Deus postulat, ut praestetur disciplina etiam a non renatis. de punit violationem disciplinae praesentibus de aeternis poenis, tamen non sentiendum est, disciplinain in
non renatis mereri de congruo remissionem peccatorum. inens non renata aut secura negligit De
tim , aut oppressa iudicio legis, ae terroribus fugit, de stemit adversus eum. sed tune diligere iueipit, eum fide erigitur, de agnoscit remissionem propter Christum donatum. Ita primum incipit men, diligere Deum. Ideo recentium monachorum 1oinnia rejiciantur,qui finxerunt posse diligi Deum, posse legem fieri, quo ad substantiam actuum, a non renatis. de bas opiniones nos quidem judiea
mus taxari a libro, sed reeitare hoc voluimus, ut constet quomodo nos librum intelli niux. . In articulo de peccato originis, ubi dicitur, remanet maternite, hoc es conopi cottia, oratismo, , , infrmira , ore. addantur haec verba, ct GDum repugnans legi Dra, ut c o, Matia 'cini nil. de non vult liber extenuari illud materiale, quod est repugnantia non levis adversus legem Dei,
ut apparet in perpetuis defeetibus, quod non satis ardent animi dilectione Dei, quod latiquido, est timor, languida fides, &c. di liber fatetur subinde, hunc morbum parere malos fructus , adverse, quos renati, de fide condonationem peWre debent, de eis spiritu repugnare. s. In articulo de justificatione, ubi δicitur ,perfidem e acem, intelleximus id a quibuιdam ita depravari, ut interpretentur, essicaci fide, id est operante fide, hoe est, fide cum operibus iusti sediti hominem. Est enim quorundam alterius partis vulgaris persuasio, Paulum se accipiendum osse, cum ait styiscamur, quasi velit, fide praeparamur ad justitiam, id est ad dilectionem propte quampostea accepti sumus: non fide propter Christum. Jam si articulus hoc modo depravaretur, necesse esset nos reclamare. Nostri enim cum dixerunt, viva seu es scaci fide, signiscarunt se loqui, non de sola notitia historiae, qualis est etiam in impiis, sed de sducia apprehendente misericordiam ater Christum promissam,& erigente perterrefactas mentcs. in hane sententiam loquuti sunt i de esseaeia, qua ipsa fides per se est motus ardens, consolans, innitens Christo, de vivificans.seut sequen, descriptio in articulo de iustificatione ostendit, di propheta dicit: ius useriis fritiles.
Ergo ne ambiguitas discordias pariat,aut haec declaratio addenda videtur, aut eximendum vocabu tum escaes. Et ut hoc loco magis solliciti sumus, movemur eo, quia in hac urbe, etiam post collo quium editae sunt propositiones, quae aperte damnant nostram sententiam, quae est haud dubie koὰ
Evangelii, de fide justiscante & opponunt vulgarem persuasonein, Sti iurectiones M. DEO Me pii. hoe quid aliud est dicere quam quod non propter Christum, sed propter proprias virtutes, seu opera,homo sit acceptus Deo λ denique renovantillae uropolitiones N alios errores pugnantes eum Evangelici s multi in altera parte durius suas salsas persuasones ita pergent defendere, quae spe, po
terit esse tranquillitatis aut concordiae.
c. In secunda parte articuli de iustiseatione, doctrina de bonis operibus longius eΨplieatid, est. eum enim supra dictum sit in libro, manere in sanctis peccata in hac vita: de clare docendumst. renatos in hae vita nunquam satisfacere legi Dei: quaerunt piae mentes, quomodo placeant DEO, eum adstiat peccata, cum legi nondum satisfiat. Haec quaestio semper exereet bonas men tes , de videmus eam a seriptoribus Ecclesiasticis, Baslio, Hieronymo, Augustino, Bernardo, stu diose agitatam esse. Hic igitur taxanda est arrogantia & hypocrisis, quae ignorans doctrinain deside in Christum, admiratur sese & putat propriam mundi ciem, seu persectionem, esse precium
. Rursus pii consolandi sint, ut certo statuant, primum personas DEO placere sde petopter Christum, non quia legi DEI satisfaciant. Deinde di hane inchoatam obedientiam, quam sequi