De Dierum Festorum numero minuendo, celebritate amplianda

91쪽

ET CEL FESTORUM C. III.

eelebrat, quisquis facit, rιod debet, semper acans precibus, continenter incruentasotestinas osterens DEOsuisprecantibus. Hae igitur curae christianorum, Habores, ne studia diebus se itis esse debent, negentili potius, aut udaico more festa agere videamur, immo ne ab his etiam supe-xemur in obserUantia festorum. De Graecorum Panathenaeis Eleusiniis, aliis-nue sexcentis testatur STRABO .H, - ἱερο- Sacra curari cum laborum intermissione δε- Iemni, Servius Hor, o RA' s Ponaisces , inquit , sacrificaturi praemittove calatores fiιο solent , ut sicubi iderint opifices ostiaeutes, opus fieri prohibean ne pro negotiosuo, ipsorum oculos, 'Deo-

νιιm eremonias Itaminent feriae enim operae Deorum creditae sunt De Judaeis in vulgus constat,quam superstitiosi etiam fuerint in festorum observatione quod ces a tionem a labore attinet. δε- tamen magis nobis, inquit AUGUsii Ne sic ,

praecipitur , quia spiritualiter praecipitur. Pudis enim serviliter observant diem subbisti

ad luxuriam, ad ebrietatem quanto Glius foeminae eorum lanam facereiat, quam

illo die in neomeniissaltareutfals fratres, ut illos dieamus observare Sabbatum Spiritualiter observat abbatum bristianus,

92쪽

nim ab opereservili a peccato. Et, δε probamus ' mmm- interroga' Ninnis, qui facit peccatum, servus est pescati. Ergo nobis praecipitur spiritualia iis sise aiis Sabbmi. Idem in psal ir. Sabbatum , inquit, in praesenti tempore seri quodam , , Ianeuido, influxu, aeuxurioso celebrant udaei. Vaeam enim ad nugas Et eum DEUS Heperit obserereri sabbatum, illi in his, quae DEUS prohibet observant sabbatum. Vacatio nostra a m tis operibus, vacatio Horam inmalis operiasus est melius est enim arare, quam DL. t re Utinam quae de Judaeis dicit Ao-

GUSTINUs, non ad christianos jam isti tinerent, hique etiam foede adeo festa contaminarent , pium eorum usum imi verterent et omnimis est hae pastorum dominici gregis querimonia Tame

A, verba iant Synodi Burdigalensis, a

mn, et Festioue dies ad Me unisu instatuti sunt, ut laetis ebristiani ab externis , quaestu sisque operibus abstinentes, liberius modiori eum pietate mimeritui, atque infinitis divinae bonitatis erga genus hum num recolendis beneficiis vacarent, sicque salutaribus relimnis' 'ciis occupari de iis caveant ne quod Philippenses monet Igna riu , dira Fesus in dedecor , Duris

que a. XXI. Lonc col. 7sa. Titi de Festis.

93쪽

ET CEL FESTORUM. i. III.

ue a cerent nihilominus nostris temporius praeposter fieri solet, ut tam sol mnes, religiose dies non solum in illicitis,

es secularibis negotiis procurandis, erum etiam in luxu, lascivia, Iocis ac ludis eritis , compotatiovibus ceterisque Mitiis exercendis toti transigantur,e. Equidem pastorum vigilantia, & solicitudo

semper in id incubuit, ut tanta mala infectorum celebratione tollerentur, sed quo successu hodierni mores testantur. EX CLEMEN Tis XI epistola encyclicaan. 7Ο3 ad patriarchas , archiepiscopos Italiae aliqua hic excerpere juvata

in qua unumquemque Pastorem mones,

Ut dierum festorum sanctificationi diligenter invigilet, saepius monendo po-Pulum , quam gravis irrogetur divinae Majestati injuria, dum sacri dies, illius honori speciali cultu dicati, in operibus non tantum servilibus, sed, quod pejus est, peccati labe sordidis insumuntur. Vult etiam populo sedulo inculcari, Opera servilia sunt ipsissima Pontificis verba , diebus festivis prohiberi, non ut otio indulgeatur , sed ut diuturnius tempus, ae commodum spatium suppetat ecclesias frequentandi, divina oscia, verbum DEI

audiendi, animas orationibus, sancilis δε- eramentis, aliorumque piorum operum exeYritatione reficiendi, ac demum unico, maxi-

94쪽

86 DE NUMEROmique momenti salutis scilicet aeternae Ggotio, impensius consulendi postea deplorat, acriterque invehitur in frequentem adeo festorum profanationem: Hinc, inquit , jacili negotio perspicitur, quam pra- posterus, iniquus, ac incongruus sit, heu niantium frequens s eorum abusus, qui dicifestos negotiationiAι , ludis, altis , crapulis, profam amoribus, aliisque mundanis vanitatibus transigere non verentur uis sit, ut abominabiles Et vadant dies jesii Juxta tremendum prophetae dictum odi,

projeci festivitates vestras, non C piam odorem coetuum vestrorum. Atqui haec causa jam ante CLEMENTEM U BAN VIII extitit, quare de numero festorum figendo saltem cogitarit, Quod nagno, ut verba constitutionis in hanc rem An I 6 2 datae habent, animi sui

moerore didicisset tanta saepius malignum machinatum inimicum in sancto, ut ipsa naultitudine non ad aedificationem, B ad Iaudandi in in eccissis DEUM populi υ- tantur , sed ad otia , vanitates, invitia frequenter abuti non formident , ita, ut quae ad glorifi candum divinum Numen pri-1mitus sunt instituta, temporis decursu iniamicus homo corruperit, 'in magnam lius offensiovem, gravemque Iacturam Ou-

verterit animarum. Eadem ratione inducti sunt, quotquot episcopi in suis

95쪽

DE CEL FESTORUM. c. III 87

dioecesibus de festis aliquibus abrogandis consilium ceperunt, ut e omnibus illis statutis elucescit, quorum paulo superius catalogum texuimus: quoniam communis haec pestis, atque serpens Cancer ubique irrepsit , atque festorum observantiam infecit, sufficiens reliquis episcopis causa esse deinceps potest, idem in suis dioecessibus praestandi. Nimis longum es et omnium in hanc rem querelas exscribere, quibus hic festa minuenda censuit ob ea insolenter is vitiose , malitioseque transigi solita cille propter detestabiles insolentias, propter

abusus ad otium, lusus , commes attones , lascivias; unus a ob irreveren ariam , ac contemtum , quo non solum

inertes , a qui desidiae, ignaviae deduntur , dies hujusmodi, ecclesiam,

ecclesiaeque praecepta spernanici Verum etiam, eX bono sumta mali occasione, non

sine scandalo , socordiae , vaniloquiis, lascivis homines vacent, seduli ad ludos , choreas, tabernas , ebrietateS, luxurias&c. alter b), quod plerique bassuescerent his diebus otiositati, ne taliae, crapulae nundinationibus blasphemiis, ludis illicitis di lubricitatibus. In finitus essem, si omnes ejuscemodi que- ru

96쪽

88 riimonias in medium afferre vellem, quibus tum episcopi ac synodi, cum er- iam theologi addu ti sunt, ut nimia festa abjicienda eis haud dubitarent neque ullum episcopale aut synodale legitur statutum, a quo non ista ratio OI- iis verbis acerbe perstrino a tur unde melius visium , peccandi occasionem, ansamque eripere cum nulla spes affulgeret populi in ordinem redigendi hoc jam olim GqRso expedire judicavit, sic in concilio Remensi an. 4O8.effatus uuid insuper de xiιltitudine prae ceptiva tot festoruin, quae vel non observantur, inita peccatum, vel gestati sub- ditorum mechanicorum non fuscienter Onsulitur, vel pestinae otio stati, quia ne sciunt rurales bene uti, Ianua grandis aperitur. Subintroeunt consequenter a. gii agmine ebrietates, lusus improbi, ex

pensae sumtussissima choreae plenae peccatis, E insanus . carminibus blasphemis, immo per inquistorem damnandis, dii olationes quoque luxurios aer, ad breve tempus super itur malum omne ita , ut quod pro Bonore is, ου pro animarum solute Di salubriter institutum, ertatur in contumeliam ejus, o salutis detrimen

tum.

causa I. U. Et quoniam ita natura compara-

te festo est , ut vilescant nimis trita, ac usitata,

97쪽

T CEL FESTORUM. e. III 89 rata, mirum videri non debet, si hoc et rum mulam in festorum frequentia acciderit. Duendo-Hanc rationem jam Nicolaus de CLE qu0a MANGis in tuo libello de novi FGeon nis non instituendis attigit. Rara qu7p temtum,pe, inquit, ' pretio sunt , in honore a neglebentur usu trita quotidiano vilesunt. 'umque No viandavit Moyses, immo Dominus p*PR - . per Moysem is tres annuas solemnitates

praeter Iobbatismum per Israeliticum populum observari, propterea ampliori cuia

tu venerationis , norique diligentia, aetrequentia ad templum plebs adoratura confluebat Hanc diminuendorum fenorum causam Andomarensis dioecesis statuta an I 83. etiam recensent Cum,ojunt, acescens populi devotio dies festos, non raro ob iliorum multitudinem, quaevidebatur, violaret quin etiam dis abutiaretur, sublata es hos observandi obligatio, quo tanto integrius , , exactius reliqui observarentur. Hoc itaque sapientissimo

consilio minorem dierum festorum nu'merum effecerunt praesules complures, ut tanto majori cum pietate observarentur: sic Patres Conc. Trevirensis an. I T. c. IO de moderandis festisci mmerum, inquiunt, festorum revisse Smodum videmus, sed eatentem fidelium devotionem frigescere, eoque verum esse , ust bona pam hominum omnia festa negligat,

98쪽

episcopi, sintne aliqui festi dies, quos prae se esse profestos cia est, ut vocant per

rios , atque his diebus renuntient popularibus integrum esse operas consuetas exercere. Idem in statutis episcopi S. MACLOvi II 6i8. secundo editis habetur. Pacobus a Nicolaus o LBERΤusia, archiepiscopus Rotomagensii optime advertit, nimiam multitudinem festorum abusius varios his temporibus in ea induxisse. Unerris experiene a ait connoitre, que re, qui volt et d'abor elabii par de Oves suintes, inreligieusevient observe dans es temps de femeur, tot devenu inutile dans la suile ou une parti desideles, es une occasion de desorares 'd'abus. Indigentia V. AususTo, atque ANTONINO Phia

iiii ,'' Ioseph sapientissimis imperatoribus, ut

nuendo illo SUETONIUS, de hoc CAPiTotis ustum festo in eorum Vita scribunt, ansam praebuitrum au minuendi dierum festorum numerum,

atque dies judiciarios omnino triginta addendi, Ne quod, ut ait SUETONIUS, maleficium, negotiumque impunitate vel mora elaberetur atque plures dies annui,

99쪽

T CEL FESTORUM. AE. III. IU CAPITOLINus reseri, rebus agendis,

titibusque disceptandis essent. Magis pia

diminuendo festorum numero occasio apud christianos fuit, Clamor, utor e his URA AN VIII. constitutione aliquoties laudata , pauperum frequens, eandem multitit ine1 ob quotidiani ictus laboribus suis Omparandi necessitatem spi valde damnosam conquerentium. Eadem inter Caeteras, ratione usi synodus Trevirensian. Is 49. Pauperes, inquit a , qui non habent , unde alant uxorem, infamiliam, clamant, omnem fere cessationem damnosam sibi esse operae pretium proinde nobis

visum es , festorum numerum contrahere, quo renes coerceantur , aliquid δε-tur necessitati pauperum. Dccurrit in aliis compluribus statutis haec eadem eausa, quae hic referre nihil opus possunt enim legi in indicatis a nobis superius locis, quando synodorum is statutorum dioecesianorum de festorum diminutione numerum quemdam inivimus. BENEDi Tus XIV. in dissert. de Festorum de praecepto imminutione n. 7 id quod apud nos us venire quotidie cernimus ex eorum attestatione affert, qui regionum peritissimi fret, in quibus Catholiciis'

haeretici versanturi asserunt quippe Catholicos exiguis, haereticos vero aboribus diis vitiis Q T. XIX. cons. col. 449.

100쪽

concedatur. ΜuRATostius passim , dum M hac retractat, rationem aliquam haud ineptam affert cur aliquando pauperr Plebi commodo potius Venerit multiplicatio sestorum, forte ex sancta i tentione a pastoribus fuerint introducta,

quando adhuc. servorum, quae vocamUR

mancipia , Lethelene, obtinebat onditio ad annum fere Iacio. Dum Donam ni per tales servos agriculturam Xe .cebant, atque etiam infimas mechanicas artes, unde nomen verum servilimn. Ab iis operibus ergo , si frequens, vitio esset, revocillationi id miseraeit heculae fuerat, qui nihilominus sineti tabantur a suis dominis , a quibus damnum ex festis redundans facile etiam ob rerum copiam poterat Arri. At quia bus ex opere diurno est vivendum, sae e contingit , ut ex seriarum copia idecedat, quod alendae familiae est is cessarium : aut uxores cum filiis ac Gliabus experiri cogentur, ut quod com-

servum est diimus laboribus a viso prodigo in cauponis abliguriatur diebus festis. In rurali opere haud raro

est periculum , quod, ut