Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

581쪽

detur bonum k quod autem apparet malum Vitetnug 'habeamus i natura impetus hos ad horum trul ph Philosophialosophia quae vere bonum malumq; docet a peccatis RPςῆς

malis ii lucem sediti, a tribus administrari principiis dispelantia anivno in capite collocato cuius opera perie quide, ima mal ginatio, memoria Intellectio, cogitatioque in relatione Rondus xm aut ad aliud, sensum partibus animalis sensibilibus cn- PM Pς δ' Parriri, motum J, arbitrarium iis quae mouetur secundo autem in Gorde consistente, cujus opera peris qui uast bilis prindem, robur est animi, firmitudo in iis, quaecun pipsa et ii opera. ratio iusserit: atl etiam inuictus animus secundum a fictum autem, Veluti feruor natiui caloris, anima tunc eum qui iniurians inferre est visus,punire desyderante: at relatione ad aliud, initi esse particularis caloris, singulis corporis partibus: siicuti pulsatilis moruS, arteritS Tertiae Vltim g q, Virtutis in hepate collocata sta sunt, Appetitorii Paquae ad animalis nutritionem spectant omnia necnon cipii opera, suauium fruitio per quam vehementiushq par sit, mo-ta, intemperantiam ait libidinem gignit Demonstrat autem quod neruorum principium in capite deliteia ςxRQ ηφη

bri dura meninge, quemadmodum aliquando opina medulla illiustus est Erasistratus sed ab eius medulla oriri:& si primo exoriunt. ..quidem tenuis membranae procella, secundo aut crassioris, stat inuoluti Porrb exciso capitis ossie, vivente adhuc animali & crassiori detecta membrana, si Vtro

bim medio rectitudinis, qua cerebro haec plexu duplici

incumbit per hamulos eleuatam, aut solam ipsam inci deris aut totam exciderisonem insensileonem immo 2 Ux' '

Dilei pium euadet animal quemadmodum nec si obte priuari motu, getem ipsitus partem totum posterius cerebrum, aut nec sensu,prius

sola incideris, aut excideris: κ imo verbiae si cerebrum liquetra ab ipsi: quomodo cum excindas,sic quom animas mota Q 'Peus aut sensus eus reddetur, prius cladaliquem Ven herii. Tomus. I. n

582쪽

triculorum ipsius talis sectio pueniat Maxime auter ventriculus posterior ffendit animal deinde medius Q erebri uetri minorem Vero anterior Vteri noxam adfert. Quum due m*r igitur coniundis ventriculis cerebri diuisio quo ab

mari ius stulerRt Pluino sensum paulo post rursus lentia aetare in ipso e moueatur animal, dicendum est in iplius quidem cere rebri corpore bri corpore animam habitare prinium autem eius oryximu autem ganum,tum ad uniuersos animantis sensus, tu ad ira

z' ' tu voluntarios esse animalem spiritum. Qui quidem filem spiti uni anima substantia esset quod aliquis posset existimare

Animalis, spiri simul cu eo,dum euacuatur periret anima cuiu con- m. non est sub trarium cottiant.Nam euacuatus,donec recolligatur

Ruiti Uin ἐς sentia motu, noui vita destituit animal. Merito igitur generatur hic spiritus iuxta ventriculos cerebri, at l, ἡ ideo illinc desinit arteriarum Venam is nori exigua co-dius pla, e qua sunt plexus choroides formati. Nam ex arteriis conscendentibus caput, ac postea sese ad cerebri Retiformius pie basim torquentibus, conficitur plexus reticularis, ii I

' quo elaboratur ipse animalis spiritus . Etenim arteria Pirim vita rum spiritus vitaliso est,&dicitur . sicutio anima Lectaratis iis, qui consistit in cerebro non tanqua animae substan tia is sit sed veluti primarium ipsius organulo maiestat Itis in cerebro, qualiscunae illa substatia existat tuent admodum aut vitalis spiritus in arteriis: corde gignitur,ex inspiratiqneo humoru Uapore ita malis ex Uitali accuratius elaborato ducit originem ad quam quidem elaborationem retiformis ille plexus fuit fabrefaseminis elabo ctus. Nam si exacte semen plumo lac natura elabora- ' - re desederans fecit ut diutius ea in coctionis instrumen

ccham quenda ante testiculos praeparauit: lacti vero longitudinem vaserum ad mammas tendentium: merito etiam ad conficiendum animalem spiritum ex Uitali ,

veluti labyrinthum uarium , praedictum illum plexum costruxit. At uero quum nerui ipsi ex cerebro: mem

583쪽

hr nis id ambientibus contrahantur,peream ipsorum seu is it o.

Partem quae X cerebro oritur sensus omnibus mem- με in 'mbris.

pris ali motus luppeditatur. Quae aut triuil mem .io ui branae propago est, eudem neruis sum praebet, quem cerebro illae exhibebat. Quare vel si ambas exemeris, nihil laedet particula inquam neruus inserebat quem Cerebro nuda admodum neus si ipsi cerebro exteriores membranas to a membra abstuleris in praesenti quicquam offendes:& si proces 'lβ, Ruimalia lutemporis aliquialequi poSHt incommodi QuMd Ru Facultas a ce tem ad facultatem, quae a cerebro descendit, spectat, rebro descentano licet nobis prompte assirniare, an quemadmodum dens per nerinex solari splendore qualitas quaedam profecta in om- φε, ΘΠecoro

rem aeris ambientis parte Hiem natur, pia qli iub posea Gaieiiii stantia in loco suo permanente: sic etia eK cerebro Vir ambigit. tus quaedam Inebris per neruos influat an potius substantia spiritus usus ad senstibiles mobilesq, particulas proficiscatur: aut aliqua ex parte in neruos incidens, ita ipsos immutet,ut alteratio eorum in mobilia membra distribuatura cuiusmodi quippiam fieri in sensu uisorio contingit. Siquidem per opticos neruos, qui ab anterio Opilaone eraribus uentriculis cerebri qua parte uersus medium uen ora Sortus triculum in obliquumo angustu se contrahunt)oriuntur,& manifeste cocaui sunt,spledidus spiritus ad ocu

los fertur id quod ipsa structura docet, di praeterea . EiIII

uno quidem oculo clauso, dilatescat alterius pupillari alterius pupu- aperto autem , statim rursus in naturalem magnitudi lam. nem redeat. Caeterum T inanitionis repletionisii, celeritas,non humoris cuiusdam innuentis sed solius spiritalis substantiae sit opus, haud negotiosum est corve is ri Qu'niam uero in idem utrim meatus perueniunt, Ops erauerissimile est communem regionem X trist medii dum g 2ua bus spiritum recipientem, dum alter oculus clauditur, alteri totum ipsum transmittere. Quare si1 iis qui se RO si ς' .sione laborant,dilatetur pupillae foramen, clauso alte cincte horro oculo,incolumis uis uisoria seruatur; sin autem hoc sint.

584쪽

eis non eueniat,perierit omnino ac proinde licet pro b suffusio curata sit, ipsi non cernent. Aliis Vero qui busdam accidi Vt non Viteant,vel citra suffusionem Nensis omnia ob visoriorum obstructionem meatuum. Veruenim-hus non inris uero minime quidem arbitror neruis omnibus inessἡ

τ' ' meatus, sed iis tandum qui cordulentiores existunt:

duris esto missu Lm .dmodum est procelius ille pmalis medullae, cui inesse potuit porus ita sensilis inest, Ut visoriis neruis, at vehemen-rensibile: Π. . aiorem Vit tutis distributionem. At vero quod ab om-llistribWW0M nibus vocat distributio virtutis alterationis quaedam

eii impartirio qualis et1anam aere a fotari Pedore a

vigonem fieK cidit. Sic Urit consentaneum est, etiam spiritum qui iri tramittedo oculos proficiscitur, primo illapsu uniri cum aere ambiete,& simul ipsum in suam ipsius naturam in alterare, non tamen extendi plurimum ae corpus siquidem

quod videtur, aut mittens de se aliquid ad nos cum ilialo etia propriam indicat dinotionem aut si ipsum nihil mittit, expectit aliqua a nobis ad se venire facultatem visio fit f pii sensificam. Utrum igitur ipsorum sit neruis, hoc iudica OMAE D*mς bitur modo Per pusillae foramen fit visio 'd quidem

si expectaret portionem aliquam, aut facultatem, aut imaginem, aut qualitatem corporum extrinsecus subiectorum, ad se proficisci, nunquam eius quod Uidetur, magnitudinem cognosceremus: Ut montis, exepli gratia maximi alioqui tata imago eius, oculis nostris mcideret, quantus est ipse mons quod omnino ratione caret quemadmodumo si quis dicat, eam Una temporis occassione, ad singulos Videntes, etiam si fuerint milnera testa la, per mea pota quiana VforitaSetii pustus nequeatre nobis instru fluore suo tantum extendi, Vt toto corpori quod vidementun inter tur circumfundatur. Relinquitur ita Fadhuc aeream-uidqnd m in bientem tale nobis instrumentum fieri quo tempore

sit eluus in Videmus, qualem corpore neruus2petuo existit. Eiu eorpore. modi aurem quippiam accidere videtur ambienti nos

aeri,ab excidente spiritu, cuiusmodi etiam ab spledore

585쪽

solis Ille si uuidem supernua eris extremum attingenς, in totum Virtutem communicat. Visiis autem per ne Visio qua fit Vos visorios exiliens, qui In substantiam habeat spiritaῬαφης lem, ubi in ambietem incidit, primo incursu alterationem essiciens, . ac levi longissiime extendes, illuminat quod illi continuum eli, nempe quod ambit corpus sicut in mometo tempori alterationem in totum ipsum transmittat. Apparet aut simili quidam affectiis utrimaccidere,& neruo, ambienti aeri. Nam quemadmodum sit interponatur aliquod solidum corpus in medio subsequentis aeris, statim Videmus eius spledorem p e rire, ceu qui dum immutatur euadat lucidus, non autem p permutatu fuerit sic enim lume perpetuo seruaret velli ablatum id quod illuminat esset)ita4 ner Neruus quis uo secto, quantum sectio a continuitate cerebri separa, ψ ςddai in uerit, tantum is insensibilis statim reddetur . Sed in arteriis etiam eadem natura, quae in neruis,cernitur. Dis, thri secta si quidem , intercepta uetaniculo, non pulsant, dono pulsent. destitutae, non ut Erasistratus putat, eo quod a corde Arteriam tuniis mittitur sed facultate illa qua tunicae ipsarum corpori Re te pul

cordis continuae annuentem ab eo temper obtInent. o d. commune igitur omnium est sensus facultatum , quae Animues nisa cerebro originem ducus, per neruos 1l ad propria Mares desce.

instrumenta deferri. Item p neruus substantia cerebro ςΠ QR est similis, nisi a quantum, ne esset ad patiendum faci id j

lior, statim condensatus est, tantia a cerebri natura re strumenta. cessiit. Quantum igitur singuli nerui proprie dicti sensorii, a cerebri natura recedunt, tantum etia ab ipsius facultate. Vocantur autem proprie sensorii uerui, qui in Neri, senis sistrumentis immittuntur ensoriis molliores aliis tui Vnx'ψi iQῖς

particulas mouent: I J metato. bςnius quippe non fir particulas. absq; hoc a quoquo modo assiciantur nerui motus a Sensum absolem in agendo solum, actione obtinet ac proinde non erus affecta ab re sensorius mollior durior aut motorius neruus, 'η

586쪽

mnil moto cipes,quoniam huius sensibile crassiorum est parthinutes omne sei Porrtavisorius neruus,oninium neruorum maximus

'' 3 μ' inter cerebrui no oculum totus medius consistit: inte

uel hectui si morem quidem sui partem molliorem habens exteretis, S colisten nam Vero duriore , Vto facile per ipsum multa ex ce- ,&constru rebro spiritalis substatia irri oculi regionem perueniar Hiψ' etiam aegre assiciatur. Quanto autem oculi primum sensibile exactius est, tenuius usensorio ruraliorum tanto etiam oculus magis j illa,cerebri naturae est par v. 1 inbi j cepS. Quare quum sub unicis oculorum duo conti- orastin hu neantur humore orbiculareS, Vnus qui Vitrum , altermor qui refert crystallum,Vbi primum Visificus neruus exteriorem oculi tunicam permeat, spiritus quidem per eius porum illapsus humoribus illis miscet ut substantia eorum fiat tota sensibilis: ipsius autem nerui substari Oculi fabrica tia tuta dilatataq; amplectitur vitreum humorem in maximum crystalloidis circulum desines. At plexus quem effciunt fibrae ipsius nerui optici dilatati, voca--phihIestro tur tunica amphiblestroides, ac si dicas reticularis quades tunicZ si velis rursus in unu cogere, coaceruare is, cerebrum tibi esse apparebit. Ac merit1 sane sic costructus is neruus fuit instrumeto surus, aere circvfluo. Tale auteni instrumentum neruo fit aer , ad propriam sensibilium explorationem, quale existit ipsi cerebro neruus. Proinde quam cerebrum rationem habet ad neruu talem habet ad aere oculus. At propriu uisus sensibile quod Cplox gym primum antea appellaui colorum est penus . Illud si-

esse proprium c di

uisus sensihile quiuem primum, in per se, di lotus anter alios, entit Gustus sapo . quemadmodum gustus sapores: qqo coloratu corie percipit pus simul cu eo cognoscit, perinde ut gustus id quod 1apores edi Caeterum ut gustus atq; alii tensus fiant, opus est, ad animantis corpus ipsum perueniat sensitvniij due uel oum Visus autem per mediu aerem ad coloratum ex-hisiae tenditur,unde ipse solus una cum colore illius quod ui

detur, cognoscito magnitudinem, di figuram o si

587쪽

hum, interuallum, id quod sensibus aliis no licet, nisi per accidens nonunquam tactui. Si igit uisus solus percipit sensile quod ipsum mouet per mediu aerem , non ceu per baculum quedam, sed particulam conssimilem specie, di cognatam ipsi rac soli hoc illi eximiu est datur13, stimul' per refleκum uidet , merito opias habuit spiritu desuper influete pellucido, qui ambienti aeri in cidetis qualis est Platonis , Empedoclis ii sententia,& Platonis de iiii eluti co uerberans pium , libi illum assimilaret Visus 'μι ς' ςη igitur necessario dicetur esse iastrumentu pellucidum , stiuir ors'

splendidum 1,: auditus, aereum olfactuS uaporosum I gula,qualia eL gustus liquidui tactus denim terreum. Neq; enim ali se dicantur. ter cossistere possent, ut quae ex silmilibus alterationem ' requirant Sedenim instrumentum olfactu si minim PKRθ lm . IMm narium eatibus , ted in exrremitatibus anterioruni cerebri uentriculorum, consistit in quas uti mari uia inaeatus perueniunt Caeterum comunis quaedam facultas de qua etia differuit Plato excerebro per neruos infingula senseria perueniens, alteratione quae in i sis sunt persentiscit. Porro, quemadmodum tactilissen actus pia sus instrumenta per reni Xum,sic gustatorii per humi stus, quibus inoditatemo succos in sensus cognitionem perueniunt tercedentibus

Unde si inarefacti uehementer sit lingua corrumpitur ipsa saporu dignoti . At obi iactis narium meatibus, odo* sensus labefactatur: no secus si auditorius, si aures obstructae fuerint. Eiusmodi obstructionibus rfide statin i, oculorum suffusio, in qua sit c obstruitur solaris luiminis aecidant meatus , qui in tunica rhagoide habetur, ut proprium

uisus instrumentum non amplius cum aere, qui toturn extrinsecus oculum ambit,iungatur. At sensus ipse neu Sensus est etiti quam est alteratio, sed alterationis dignotio . Quare altera, sed at dispositio in qua corpora excedentia naturae modum Σφη - consistunt, sensus ipsius, inuicem differut Quippe id M'genus dispositiones labores uocans Hippocrates, ait Hippocraten Qui laborantes aliqua parte corpis, plerunt laborem

588쪽

Mens quibus hora sentiunt iis mens aegrotat Patiuntur porro singi, πgipi*x la exiguas mutationes ex finitimis genere Iccirco ui-H Q 'ς sus instrumentum quoniam coloribus discernedis id

timis enere neum ipsum neeXpediebat, plendidum creatum eit, Visu sistrumen sola huiusmodi corpora a coloribus alterari soleat: tum Vr splen quemadmodum iudicat etiam aer ambiens, qUi quum ex Vm maxime purus est tunc a coloribu alteratur. Vt enimiore mutatur. AE SPUS plendore Plum contactus aer, totus ei contertim assimilatur, sic protinus a colore mutatur NeruUS

ita cerebri pars eximi uelut germe arboris . . Pars autem in quam interitur, uirtutem ipsius totam in sese excipiens, omnino redditur habilis, ut discernat ea qugseipsam cotingunt. Per simile quid etiam in aere vobiς Aer quale ut circunfluo accidit. Nam illuminatus a sole, tale iam est sus vjΘ ymem nonis uisus instrumentu quale ex cerebro proficiscens

Ahime substan puit US. At si de animae lubitantia aliquid pronuncia retia qu. sic porteat. alterutrum necessario dicemus aut hanc esse uehati lucidum aethereumq; corpus aut prorsiis incorpoream substantiam, cuius primum uehiculum hoc ipsum corpus lucidum sit, per totum cerebrum mean , continuitate quadam spiritum ut sificum, etia splendidum reddens intercessu cuius cum reliquis corpori- Sensus histrii tu communionem ipsa anima habet Alteraturitam menta altera sensus instrumentum dignotio autem ipsius alteratio-ri,d's timμβ' nis δε ex una facultate omnibus sensoriis comn ni Sensetiem ni quia principio influit. Caeterum initium ipsorum,sivetium eme φm conrnuinem sensum siue princeps sensorium nuncu-

Cethhium e pares Q les,nili tintererit. Atm hoc prior disputatio iu- .seitinceps sen dicauit esse cerebrum , a quo omnes particulae sensum serium. motu ni obtinet, descendentibus aliis neruis in sensuum instrumenta ut sensilia dignoscatur: aliis mouen Nemo seγῆ tinus ea quae moueri desuderat. Etenim a cerebro ori-

rpina1ihi eduli tur di pia spinati medulla, a qua nerui sexaginta pro-la cedunt. Quae sane Ut cerebrum duas etiam sortit membranas quas si quando iuxta singulos neruos ademe-

589쪽

riS,nulla pars offendetur in quam neruus demissus fuerit: quum videlicet membranae ipsae tegmina tantum Spinalis me.

stato cerebrio spinalis medullae sensus autem di moetii mῆbx eius Vis,in medulla, qua comprehendunt, existat. Quod si nerui partem medullarem secueris, statim ebriam in quod neruus deferebat,sensus motus ci, omnino eX-pers reddetur. Quud autem spinalis medulla a cerebro spinas medulsuscipiat facultatum originem , hinc licet perpendere, is secta, quido secta ipsa qua curam in parte, quae regio supra sectio accid/4nem habetur, cos eruetur incolumis iis quae infra eam sunt,destitutis motu simulo sensu.

ME NI, DE PLACITIS HIΡ-

pocratis&Platonis Liber VIII. IXIM UI Igitur animae principa Anisae princitum id esse , quod sensui ac volutario patus,quid. praeest motui. Voluntario enim dico. Q i 'axtφ

nam cordiso arteriar morus, non uoisitati noli pro arbitrio nostro perficitur . sicuti esse. 9 nec tertiit motionis genus, quod circa alimenti dispensationem Versatur. Iavero, ubi prin Animae princicipium neruo est, ibi animae principatus existit. Atqui P tW in ere principium neruorum in cerebro est Allic igitur animae principatus est nobis statuedus. Omnes porrbaniman Partes omn tium particulae neruorum compotes sunt hae manis Vesub dolis. 93 eicerebro descendentium in ipsas: ills per mediam potes. spinae medullam. At iecur Virtutis vegetatricis, quem Iecur esse uis admodum & venarum origo existit me creperitur alia ''ILVςgetani

in animante particula, cui omne Venae conatae sint si oliginem. enim Vena caua oriretur e dextro cordis ventriculo, quod nonnulli existimant, omnino haec, t arteria,bi

fariam scissa,altera parte sui, ad iugulum altera ad te-

590쪽

cur ferretur. Quod quu non appareat, clarum est, ne Cor esse arte ex corde ipsam origine ducere. Qiabdautem cor tum viarum princi arteriarum, tum irascibilis animae principium existar

π diis, abunde a nobis est onstratum ' Deinceps ver b, de

facultatis naturalibu elementis secundum Hippocratiso Plato Elementum est nis doctrinam, similiter disseramus. Elem etiam est mimium illius nima illius quod constituit portio. Quare ex iis quae ad tibiis μ' ' u quid sunt, Vox haec elementum dicitur: quemadmoia menta in dum etiam pars Vt igitur sermonis nostri quatuoro

tem nullum corpus tam paruum sit, quod secundu magnitudinem periectionem reddi minus no possit, certe quae in diuersam aliam specie amplius diuidi nequeunt ea corpora & minima in insectilia. elenienta voca-rndiuidua spe mus. Etenim procofesta habetur, in Uno quom rerum ciem reperiri genere reperiri indiuiduam quandana speciem talem n singuli xς uualis estis naturalibus corporibuS terra aqua aer oc

ignis. Haec enim, elementa naturalium rerum, Hippo-Piaidi sede cratem sequutus Plato in Timaeo statuens sic disserit. Quum enim ex terra , igni, aqua, in aere compactum sit corpus, horum praeter natura excessus, defectusq; , di ex loco proprio in alienum translatio, seditiones ac morbos procreant. Quae qui de elementa postea in masanita mihi teriam attiguram diuidit Qubdigitur excessus defemoroni corpo clusq; bonam temperiem corrumpat, in qua consistie V, n bona L primorum corporum sanitas, omnibus est: spicuum e P ς itaWς item R. diranslatio sit con syderemus, quomodo simulat thoracis&asperae arteriae instrumentis fanguis, aut alius quidam humor, concidit, inculpata ipsorum sanitas aboletur. Cur autem humectet aqua, Urat ignis,ac reliqua etiam Vnde suas vires sortiantur, inquireres quod anxie indagavit Platob ad morborum cu-

mentis sentenotia.

SEARCH

MENU NAVIGATION