Epitomes omnium Galeni Pergameni operum, vniuersam illius viri doctrinam, & methodu[m], quàm accuratissimè contine[n]tis, sectio prima-[quarta]

발행: 1548년

분량: 608페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

isseramus primum de iis, quae calida,frigida,humida,

aut sicca esse actu dicuntur, idq; auspicati ab uniuersa substatia: mox descensuri ad animalia & stirpes. Quum aute quod in omni genere,maxime i in uniuersa sub Medulis intillantia est medium, id ex missione extremorum con fri substan fletur, certe si calidisssimo igni, aut aqua feruenti, ad ' 'frigidissimam glaciem transeamus, in ipso exquisitissimo medio,id quod symmetro est, intellectu deprehendemus. Quinetiam id nobis praeparare licebit, miscentibus aquae ferueti parem modum glaciei. Qu9d enim ex ambobus est mistum pari interuallo ab utroq; eg tremorum aberit. Quare noluerit dissicile ei qui tale mictum tetigerit,habere medium uniuersae substantiar, in calidio frigidi oppossitione ait alia omnia, illi ueluti forme adaptata,discernere. Qi ad sit terram etiam pari aquae modo imbueris,mediunt in sicci humidit oppositione feceris. Quanquam hae non mustiones Verae, sed lamn m en tantum particularum appositiones sunt. Siquidem mi quisitam so Uscere corpora tota per tota non hominis sed Delo luis Dei, mi Naturae est opus. Iam ver corpus de quo iudicadum MV cst, mediocriter calens esto: nam interdum nimio a N 'Iore liquatur adeo ut humoris falsam imaginem praese ferat Sicuti interdum etiam adeo cogitur frigore vi siccitas quam sit mediocre nobis esse videatur. Or si Graro ipsa hominis temperatissimi cutis,ac praecipue quae manus in ho. in manu est, omnium extremorum est media: fuit iii mine tempera sic temperata a Natura. ubi sensibilium omnium es t φης trem

1et veluti norara quaedalm,tactuS I, inltrumentum tu Cutim e in tura. E dictis igitur constat, inter omnia quidem cor strumentum inpora hominem esse teperatissimum inter omne aut v . humanas particulas cutim ea quete intra manum habe Q Πςmςsse

tur,li modo nullum callum cotra Xerit. Qua quide quae potum tempG sunt duriores pliculae,in his ibus siicca praeualet: que ratissimum,

Cunῆ Verbmolliores,iniis humidi plus est quam Gicci. σε o. Caeterum homo temperatissimus, qui tu hominum , ω

92쪽

mmis mi, tum reliquorum animalium futurus est regula,cain futurus sit'. uersa iubitantia collatus,medius apparere in ea debet: hbui duaseri .gJS i cum holi inibus ars bestiis crinein uero sapienoam esse opor tisiimVS it p.rter,habeatq; actiones corporeas con-eeat sentientes animi moribus: ac notariolum meaiam terriperaturam, sed optimam etiam formationem sortia Nanu tanget tu uod uero ad manus pertinet, quinea gemjni usus heudolo gratj sint fac2ae, nempe tangendi, ali comprehendeneia esse factas di,uti piri quae m*les sunt,ad exquilitius angedum, Manus moi ut durae ad aliquid ut maiori capiendum,magis idoneae existunt. Quinetiam cutis,qU e uniuer*, quae genera- Cuti, media xjQnj,corruptioniqi GPiicitur,substatiae est media, nec qualis nam es dura lapideaue est, sed ab omni eκuberantia remota se debeat. alci omnino secundum naturam se habens . Quo scili-Nerram me et cutis oenere maxime perfectum esse tactum cense-

xuemae hiat, muS Vtςmm neruus omni est exanguis taurigidus. aduri ro multi sanguinis, atq; calida Media inter utrunt est Carnem esse cutis nec plane exanguis ut neruuS, nec sanguine abuta multi langui ut caro sed ueluti neruus sanguine praeditus Si igj-

tui hanc omnium animalium partium,ueluti normam inreperie FQl iudicena proponens reliqua illi coferas octo in uni-- latae ad cutim octo. erit m diuertas intemperies reperies de quibus membratim differam. Humidisunium frigidissimu 3 in cor Pituita pore pituita est. Calidissimu,sanguis non tamen perdanguis inde is humidus est,ut pituita. Frigidissimum est ac si 'V. cissimum,pilus. Minus eoo frigidum & siccu S. Hoc Chasthako uero minus siccum est chartilago. Proxime hac sequi chondrosylo tu chodrosyndesinos. Post hunc tedo. Deinceps ni eiu Hesmus brana, di arteria, &uena Succeclunt dein nerui duri. T d o te quippe in humiditates siccitate mediam naru-

Hidit, ram,flictari cuta S, Dranent. Namna altera Oppolitrone vena. rantum caloris desyderant,quantum sanguinis. Ita uehisnu. ro et reliqua prius dicta,tazo sinit frigidiora cute, quanto istinus habent sanguinis. Etiam uasorum tund mola solunt exatagiae sunt,sed etiam naturs frigidae Con

93쪽

tactu tamen sanguinis calfiunt, ait ad medium tem sangu-aea veramenti statum deueniunt sanguis uero ipse a cor ruti

de suum calorem accipit. Id uiscu, iiquidem tum m Coroium paenium animalis particularum marime sanguinem, tum licularum tumiaero calidissimum est proximum illi est iecur Uerum maxime an cor paulo minus il cutis est durum iecur multo. At ca. Pu eum, tumro humidior cute est eadem tame calidior Spinali; au ι te medulla cute est humidior, ait frigidior: sicuti hac ripis. rursus humidius est cerebru Merebro aut ipso adeps , Caro. cui concretio contingit, propterea o oleoia quum sit, spm me membranis frigidi, adiacet ob quarum uiciniam O ebrum. gitur. At nec circa iecur coire adeps potest, laec circa Adepsq pa arterias uenas,aut cor sicuti nec circa ullam alia prae cto gignatur. calidam partem Qusniam autem costitur ab eo quod mu '

ualde est trigidum accirco caltacta liquatur, caeterΟ-rtim coagulatorum more. At cerebrum calfactum liquatur minimi .eoq; adipe minus est humidum. Minus humida si adeps est ipsa etiam pulmonum caro que ne Pulmdiis ea .

calfacta quidem liquatur. Iam longe etiam Chaec adipe T. zzminus humida est tum lienis tum renum caro. Omnia tamen haec cute sunt humidi Ora . Quarun rerum demonstrationes proximo commentario trademus.

de Temperamentis Liber Id. ERgo quo sint in unjuersum temperam cta, quot, modis unumquod pillorum dicatur, in proximo definitum est libro Vbi a nobis etiam est traditum, an An asia mismal ipsum minime quidem absoluto sermone calidum ida quae ria humidum dici, Mia eo scilicet humiditas aut calor Animalia, dia exuperet sic enim liceret inuenire animalia sicca, fri lib. sis gida 3, complura, ueliit culiceS, muscaS, apes, formi pliciter, edaacas';)sed tantum ad demortua collatin monstratum 1 demortua colosimiliter est,cutem uolae manus in homine qui optima ' R: temperatura sit praeditus esse temperatissimam, to b. tiust medium substantiae. Est autem plurima ira homi ilia substantis

94쪽

mminis tem nius differentia. Verum maxime temperatus is es 4 P in thmim qui corporis habitu medius horum extremorum i detur, gracilitatis,cragsitudinis, mollitiei,duritiei teq; caloriso frigoris Nam interdunt in animali sanguine praeditos humido frigiditatem quandam polIentem reperias qui I, etiam liber quum sit ab immodicis animi arfectious, otianes tam naturales , quam animales actionesic facultateς haberinculparissim as. Idem medius oportet sit inter sona nolentu ari peruigilem, inter glabrum4 hirtum inter nigrum candidum pilos i habeat quu puer est,magi rufos, quam nigros: quum in flore consistit,contra Caeterum quandoquidem se nobis occasio iam obtulit, de aetatibus nonnihil dicendum est.Prima constitutio animalis reces forin Formationem mali in utero,ex seminein sanguine est: qui humores rimam an calidi sunto humidi . His autem magis semper sicce- νει natis conora scentsbus,priintini quidem formatur membrarrae,iu-

Cilla iubi Hic nerui, Visceraso sanguinis uasa nempe ill

Huo. rum Iubstantia tensia trima vero perliciumnowa,Vn- αβ artes quaeri gues,& chartilagines, scilicet substantia ipsorum con-M ix , qu P.st creta. Quibus perfectis snspero,ita deinde paritur ii

2 4'. ' fans , adeo tam mollis' humidus nuribus partibus

sui3,Vr omnia ipsius membra nutrices, perinde ac si cedRecens edita rea simi, pro arbitrio formenr, fingant Iccircon animalium cor per nati animalis corpus, maXime si suillum . illes uepora sti Q id sit propter redundantem in eo humorem,libeSnora: Ca redierunt comedas. Nam caprilium AEuboisiccius fit o meliu carnes laudis sui est,& iucundius contra Vertast in nouellis porceltun lis, quaecunc iam consenuerunt, haec omne partis praesiccas, rigidasq sitne succo possident. Qu dio statu horum,acia pernatorum,sunt, ea quantum a senio absunt,tantum & ab extrema sunt siccitate remota. Quae nam Ora fiunt,atin adhuc augescunt, latum ea quoq; absunt ab humore faetus delitescentis utero, quantu proceiserunt aetate. Florescens uerbaetas ium

95쪽

atilium, maxime in medio extremorum est. Porro se '- ares naturali particularum temperamento sunt sicci,li 4 4kis: b l et copia excrementorum hi in id eis dicantur. Si qui uni dem quum particulae senilium corporuni per caloris Senes essena imbecillitatem similiter nutriri non possint qua rata 'N' ς φ ione dicuntur siccas foris illis copia humidi excre- es. menti redundat, &superfluitat. His itaq siccuS est se mentorum cois hev quibus cilicet puer est humidus Diplis ni imirum so pia .lidis corporis partibus. Qubdigitur siccissima elatum ζΠ t -

senilis sit, ex iam dictis constat. Quod autenio frigidis

sima ex tactu ipso, ex liuore qui uidetur in lanibus, ex e frigidiassis frigidis morbis, quibus facile corripiuntur, ac deni ii iam. ex imbecillitate naturalium functionum, facile etiam quis iudicauerit. Et quid quaeso aliud est senilina, quam aac via ad interitum Si enim mors naturalis caloris extin interita uiam. dio est,utim senium veluti tabes qnaedam eius fuerit. Mortem esse, rit vero de puerorum4 florentium aetate vir nam

ssit calidior,naaxima inter medicos digladiatio est. Qui quidem omnes perperam mihi Videntur facere ciuili sensibilium rerum cognitionem,laborioso cosequiratiocinio moliuntu Nam quum eorum quae actu cali ' rum s moda sunt alius eis iudex quam tactus ullus possit, sane Hir tasi multos uiros,lum senes, tum adolescentes,tum pue calida sinit. ros,lum infantes tetigerint,inuenient facile, qui ma- is, minusue calidi sint. Ego si quidem, quod achi calium est, tactu iudico : sicut A quod potestate calidum iudicatur, id ratione conor inuestigare Calidunn Potestate cali, atat quod in aetatibus cognoscere cupimus primi mi. J mvς ESRM maxime tactu diiudicemus. Fiet autem optirnu iudi 'μφη ciu iri alicuius infantis corpore Pot nan ΡΛ quali; calor illi ante bieniti fuerit, in memoria reponi ta qualis nunc sit, post duos forte, Vel treis interpositos annos. Nam si mutatio omnino ulla ad calidum , frigiduni uerae anim e t infanti faeta videbitur nulla praeterea neuotium erit - qui uis ad florentem aetatem eaecessius futurus lit,col ci

96쪽

ugere Qm d si plureis puellos pluri s conferre aetatae

florentibukudeliS,sinailes per Omnia, natura, educa tione uis similibus coferes ita ut re,iqua nInia, qtiaru- mmmcris Olcst,siam paria, Una tantum aerare exceptao Si uuidem in contrariis naturis disquirere dit Ferentiam a latum,citra maximam imposturam non licet. Qtiare

te his iam insti uchini,ceu recis iudicariarum, ad jpiam eriperientiana remulo .QVippe si rebouis omnibus quge πtrinsecus adueniunt asterationibus circumcisis, eascuae ex sola aetate proue in Gifferentias perpe deris, Puerorum iu nec puer iuuene, sicciri nec iuuenis puero ablo Iure Vb- Menum ebitur esse tibi calidior: qutim nimiruIn eorum calΟ-

uiuia re differari qualitate quadam, quae ex imparii ac dis fetui tum flatu gignitur ι Est enim puerortim calor magis hali

rer ni iis uero c. in iii bacre quiddam habet, atq; insuaue MD ita , ' P tristerentia occursus Baduci plures ut credant in rentium corpus esse longe calidius. Re uerb lacus se ha- bet.Nam quemadmoduni aer, aut Cria lapis , aliquando pari calore cum aqua est Cotest titillum eo faciente discrimen. lapisiiccus sit, aqua humida sic nimirrum caloris aequalitas in pueris norentibus 2 imientem tur etiam si alter in humida, alae in subitati sicca re-rretentetur a ratione in pueris magis halituosus et Inultus,& suauis in floretibus Mer3 exiguuso aridus, nec similiter suauis occursus caloris existit Siqui Gerra Puerorum substantiae, utpote humidae , mulium foras effluit florentium Libslatiae parum,utpote siccae. Itaci neuter eoru simpliciter videtur calculor,sed alter murutitudine eius quod difflatur , alter acrimonia. QVippe

insiti caloris eius 3 blandiori plus bet puer, qflo-

- ren aetate . a quo Owdem acrimonia caloris uincitur iiiiiiiddes argo calidi trigidiq; corporis IoluviacIus euiude lita Sicca oia es naida alitem hic ci, Una cum tactilii a ratio. Si qui dena 'n . quod siccum est,curum pro sus eii: non tamen ii quia

97쪽

tarum est idem statim & liccum erit, nisi irie diocriter existat calidum. Nam&quod arrigore cocretum est, D 'r unt'. durum cernitur,sicuti glacies. Quare nec ii quia cu ue b. s.;;ddu hementi calore it molIe,itam statim est hutnld . Vc Aldisse ea in

aram quum medio c. itereti calidum,tum aestin are diu diocri calore, Tum ne an molle fit, oportet. Si enim molle sit hunii caco uiuid ,

dum est. Si durum iticum. Quae quidenarii licite habct, Partiuna quae in humano corpore durae sunt, nulla est humida Nel enim tanta in eo eile frigiditas potest, ut aliquid in ipso Ocrescere in duritiem queat. Potest tamen quod prius fuit fluxile,aliquando concssescere, ut adeps at drirum,ne sic quidem euaserit. Coimmode igi ' μxur dictum ueteribus eti, humidissimam eis adipe Se cudo post eam loco carnosum genus Eius plures sunt RIJ V m ς.

vectes.Ρrima quis em quae propri caro appellatur quam scilicet nusquam in corpore per se oldm inuem Canidii nusqntes,sed est perpetuo nauiculi pars Dein cuius p Visce per se rini rum propria substantia est, cui plorum tota actio tribuitur. Porro cerebri pulmonis i corpus, proximum adipi est, humiditatis ratione Propinqua habet naturam his,o5sium naedulla. N est tamen eiusdem generis cum ipso cerebro,nel etiam cum spinati medulla.

Hac cerebrum calidius est,is humidius, eos mollius cuius anteriores partes tanto humidiores sunt quan t molliores Omnia tamen haec cute humidiora &fri gidiora existunt: ac breuiter omne exangue frigidius Exangulas via Mαst sanguine predito Proxima cuti est mollium neruo insedior si trum natura Duriore3 autem in humido &sicco secun 'I' '

dum cutis naturam se habent. At calore ab eius natura tantam absunt,quantum consentiens est exague cor'

pus a sanguine praedito abesse Lienis autem , renunt, o iecinoris caro , tanto cute est humidior, quanto est mollior calidior uero quanto magis abundat sangui- ne .lam cordis caro iis omnibus tanto est siccior . quan p i at o durior: calidior autem non modo bis,sed etiam om c reti

98쪽

Cordis caro calidior uni itiosis corpinis Partibus. ruam. Membranae. Tendones. Chartilago. Chondrosyn

pilus. Sanguis succo

rum optimus.

Atra hilis faex sanguinis. Pituita rigi

distinui, humidisIimu omnia quae in corpere habetur. Tactus est ubfrumentu qua

altatum discer

nendarum.

Piguitudo un

de contrahat. Gracilitas uia. de cotrahatur.

Venis lation hvs praediti,ca Ediorea. sicuti

nibus absolute corporis partibus. At iecoris, renis Te num pulmonisq, caro, simplieis cuiuidam naturae est, circa cuiust uisceri Uenas arterias, neruos cresces ocordis simplax carnis natura no est,sed sunt Deo fibrae, quales in musculis cernimus: quibus caro circumhereta Aim hae quidem carnes cute sunt calidiores fibrae De rori cutis , partim paulo magis partim paulo ninus tum frigidae sunt, tu siccae partim similes omnino cutis substantiae. Porr omnes membranae cute sura su ciores: ligamentaq; ipsa quanto cute duriora sunt, tanto etiamsiicciora. Tendones quom longe duriores simi cute Chartilago uerδ post ligamentum est: ac deinceps. medium quoddam inter ea corpus,quod νευγχω ' in συ εσμον quidam anatomici appellant ac si dixeris ligamentum chartilagineum. OS uer omnium qu cutis operit, durissimum est. At eorum quae cute extant, siccissimus est pilus.Deinde cornu MOX ungueS Ungulae, calcaria,& rostra. Succorum optimus , ac mari bfamit aris,est sanguis. Huius ueluti sedimentumo sex, atra bilis. Quae iccirco tum frigidior,tum crassitor sanguine est,sicuti flava bilis loge calidior Frigidissimurn uer,ac humidissilinum omnium quae in animali habeatur,pituita est. Instrumentum autem quo id cognoscitur, ipse est tactis Ac particulae quidem, & succi corporis, ad hunc modum se habent Iam uer,crassitudo gracilitas habitus, corporum temperamenta sequuntur, non ea modo quae naturalia sunt , sed etiam sit qua ex toga consuetudine lunt cotracta multos siquidem, qui natura graciles fuerant pingues redditos Vidi: contraq, qui pingues fuerant, graciles illis quid ex otio- fain delicata uita, toto teperamento ad humidius mutato: his uerli, multa tolerantia, & curis,o tenui uictu persiccatis. aeterum quibuscunq; latiores sunt uenae, ii calidiores natura sunt. Quibui angustiores , contra, magis frigidi . caloris nail opus est,has dilatare. Qua- a

99쪽

vxvierit,in idem recidunt , Venaru quidem augUstia, angustioribus, cum habitu pinsuto crassiori habitus autem gracilis Digidiopes. cum laxitate uenarum. Quoassi qui simul pinguis Crai Mihcus i est ac venas latas habet i, consuetudini alicuius cum pinguitu, Dccasione,non natura pinguis est redditus. Sicuti di dine,cum grauerso qui angustas habet venas,& gracilis est, ne hi inc cilitate lataita

Quidem talam esse natura est necessierQujnetia, quuin ' μ' fames urget, ex laxitateo angustia Venarum, non ex caetero corporis habitu, spectandam esse mediocritatem, monet Diuus Hippocrates. Quippς qui angustR vola aridis possident venas,o exigui sunt sanguinis, nec longam stas hahent inediam ferunt. Quibus sunt latae, iis copiasanguinis aegre ferat ineinest, & citra noκam cibo abstinent. Etenim quicquid di m

pingue est in sanguine leueque id in corpibus calidiori set πbus alimetum quoddam calido fit in frigidioribus e te essio abs rb asseruatur . Vbi igitur id a venis transmissum, inci nent. derit in particulas frigidas in ipsis quidem concrescit. In calidioribus vertanatura partibus, cuiusmodi sunt Carnosae,a calore absumitur,& digeritur: nisi forte frigiditati temperamenti vita indulgentior accedens,ipsis carnosis particulis allinat aliquid pinguitudinis. At γque hac ratione Reminae uiris pinguiores sunt, irni F m' 'umirum sint eis frigidiores, plurimu l, domi uersentur a V pN At qui habitus natura sunt temperati,mediocriti exercitio Mutur hos necesssium est eus arc- es ,hoc est me Eusareol. diocri habitudine corporis et Quibus uerbabundat hvmidu,& calor a mediocritate summa non longe abest, ii corpuleri sunt: corpulenti etia fiunt, qui natura sunt Corpuleti uticemperati,caeterum otiosio desides vivunt quum vi Cometudo uedelicet cosuetudo sit, veluti acquisititia natura Adeps ''h, uta 'vetenim, ex habitus frigiditate gignitur. corpuleria, e Adeps qui sanguinis copia Mediocritas, teperatae naturae est no gnatur. ra.Et corpulenti quidem omnino plus adipis habent,qmediocri habitudine praediti. Nec tame pro carmS sem

Per portione, adeps simul auget: sed alios habere plus

100쪽

carnis, alios plus adipis videas aliis ambo pari modo sunt aucta: quu videlicetam illis, supra teperatam naturam humoris est,utumo frigoriz auibus aut plus est adipis,in his frigidi plus est,es humidi aeque ut quibus caro est plenior,his humoris plus iusto est, non tamerifrigoris. Porrbibi nullum adhuc morbosum sympto-ma crassato corpori incidit, ipsa abundantia humoris,miubes, etia tris nitatis est fines Luna autem mediam tempe,

Dram in om ratam qi naturam,reliquarum veluti canonem sempernium aliarum statuanius , quae Verberi huius utram sunt parte, iudi- canon cemus intemperatas manifestum utim est, in sanitatis statuo latitudine et maioris minoris ch inueniri rationem distenim alia sanitatis, alia morbi intemperies IHorbi quidem,ea quae a media temperieri longissimε

abest Sanitatis,quae paulum Definire autem modum, nec mensura nec pondere licet. caeterum intemperiei quae intra sanitatem consistit,sussiciens nota est,in nulla functio animalis manifeste adhuc sit oblaesi. Quantum igitur interuallum est, inter id quod perfectissime suam obit funetionem,& id quod actionem aliqua ha-2anitatis a bet manifeste vitiatam, tanta est profect14 sanitatis,

tum bisexς η 411temperiei quae intra sanitatem consistit latitudo. Diemberies sat h.c,proximasst Intemperies morbosia quum scioliatis mor licet aiat vitio intemperiei iam ggrotat. Rursus, quem- hi quibus no admodum naturali calore optimam seruante tempe n d xin riem humidum, quod intra sanitatis terminos est, au-etum,non adipem modo in homine, sed etiam corpulentiam gignit :& adipem quidem parcius adiicit liberalius autem carnem adauget: lic etiam,si humidum: siccum mediocritatem ad unguem inter se seruent,ealor aute sit in homine minor, necesse est huius corpus adipe si carnis copia magis abundet. At verb , si calor augeatur,seruetq; mediocritatem altera contrarietas, minus erit ei animali adipis,lcarnis. Sicuti e diuerso siquando praesolleat siccu,astera contrarietate medium modum

SEARCH

MENU NAVIGATION